VATICAAN EN HET COMMUNISME Nergens staat Kerk valt, geschreven dat als Rome valt de BEDE TOT ST. NICOLAAS N Liefde en geduld, machtige wapenen FRANCO VEREENZEL VIGT HAAR MET ZIJN REGIEM Spaanse volk teruggedrongen in noodlottig isolement VRAGEN OVER HULPPOLITIE IN DE TWEEDE KAMER r M D V' Regeringsbeleid 1940-1945 en enquête-commissie NIEUWE BONNEN Moeilijkheden voor de Spaanse protestanten Wereldcongres van DE WERELD ROND Om de organisatie van ons politiecorps vöemteiTUi „Regt van onderzoek" dient gewijzigd Meer Constellations op de Indië-lijn De reputatie van het Ned. Roode Kruis DONDERDAG 4 DECEMBER 1947 PAGINA 3 Enkele kerken vernield M ARIACONGREGATIES Communisme in het Westen KATHOLIEKE KERK IN SPANJE V-_ .J Kapverbod voor bomen (Van onze Romeinse correspondent) Er dringen zich bij een beschouwing over het communisme in Italië vele vragen op met betrekking tot het Vaticaan. Over de mening van de Kerk inzake het communisme behoeft men niet meer te spreken. Katholicisme en com munisme beschouwen elkaar terecht als doodsvijanden en tussen Vaticaan en Kremlin is verzoening, compromis of „modus vivei\di" uitgesloten Men vraagt zich dus af, of en in welke mate het Vaticaan zich bedreigd voelt door het communisme, nu dit in Italië een machtspositie heeft verkregen, die de „vijand" tot aan de grens van het Pietersplein heeft gebracht. De Italiaan se communisten hebben tot taak Rus- lands oogmerken te verwezenlijken, het geen met betrekking tot Italië neerkomt op het verkrijgen van de macht over het land om dit vervolgens in te voegen in ,de trieste rij van Europese naties, waar de modernste van alle staatsvormen, de „progressieve democratie", in toepassing wordt gebracht. In dit soort democratie is geen plaats voor godsdienst en nergens ter wereld is men zich hiervan méér be wust, dan juist in het Vaticaan, dat over de meest betrouwbare en volledige gege vens beschikt. Of en in hoeverre het Vaticaan thans bedreigd wordt, is der halve nauwelijks een vraag meer. Een andere kwestie is, of het gevaar acuut genoemd moet worden. Dit hangt uiteraard geheel af van de ontwikke ling van Italië's binnenlands politieke verhoudingen in de komende maanden. Niemand zal kunnen ontkennen, dat de kans op een communistische overwin ning bij de komende verkiezingen ver keken is. doch aan de andere kant zijn er zoveel hoopgevende factoren, dat er op dit moment voor ernstige ongerust heid geen reden is. En geldt dit reeds voor iedere willekeurige, objectieve waarnemer, net geldt in dubbele mate voor wat men met een eigenlijk nogal geheimzinnig woord als „Vaticaan" pleegt aan te duiden. Dit „Vaticaan" is een instelling, oud als de Kerk zelf. Bijna twintig eeuwen ervaring, ruim vijftien eeuwen wereld politiek, meer dan duizend jaren diplo matieke scholing, onder leiding van „de oudste dynastie van de wereld", gevormd uit generatie op generatie van de knap ste koppen, geselecteerd uit alle landen: dit is dat „Vaticaan". Altijd bestreden, vervolgd, gehaat en gevreesd ja. vaak bezet, geplunderd en verwoest. Ook thans weer of nóg blijkt het Vaticaan een begrip, dat ver uitgaat boven de betekenis van: het bestuur der Kerk, of: residentie van de Paus, of' centrum der christenheid het is een begrip, dat wijsheid betekent, inzicht. ervaring engeduld! Rusland is een begrip communisme is een ander. Rusland was altijd een macht, communisme altijd een gevaar, beide zijn zij niets in vergelijking met dit „Vaticaan"! Het is wellicht waar, dat de Kerk het Vaticaan voor het eerst in de geschiedenis een vijand treft, die «»in of meer gelijkwaardig is: nier Staan twee wereldbeschouwingen tegen over elkaar; hier meten zich twee „in- ternationales"; hier staan twee mach ten elkander vijandig tot in de ba sis van hun bestaan die over on uitputtelijke reserves, geestelijk en ma terieel, beschikken. Maar de Kerk, die op eeuwen terugziet ongeslagen, on gedeerd, ongeschonden heeft, wat er ook gebeuren moge, nóg een bezit, nog een waarde, nog een „wapen" Dat is het geloof in een Belofte, dat is de zekerheid van een Bijstand en de wetenschap van een Recht. Er zijn ketterijen, scheuringen, ideo logieën geweest, die het voortbestaan van de Kerk in letterlijke zin hebben bedreigd. Maar (de Osservatore heeft er op heldere wijze op gewezen), het Berichten van de protestantse pers in Nederland, Engeland en Zwitserland, dat er van de zijde van de Katholieke Kerk in Spanje aanvallen op de protestanten Worden gedaan, zijn aanleiding geweest tot onderzoek van deze kwestie van ver schillende zijden. Van protestantse kant is een open brief gezonden aan de bis schop van Lausanne, die nu bezig is met een onderzoek, waarin beide partijen ge hoord worden. Intussen blijken zich in derdaad van de zijde van onverantwoor delijke elementen excessen te hebben Voorgedaan. Zo verneemt het Engelse katholieke blad „Catholic Herald uit katholieke Spaanse bron, dat „de recente vandalistische aanvallen op twee Pro testantse kerken te Madrid en Barcelona toegeschreven moeten worden aan bin nenlandse politieke motieven. Zij vormen geen onderdeel van een algemeen pian en hebben niets te maken met de Kerk. De daden zijn niet door communisten be dreven, maar het werk van geestdrijvers aan katholieke zijde". De bende van 200 than, die onlangs de protestantse kerk m Madrid plunderde en een andere, die in Barcelona een dergelijke daad bedreef, lieten in beide gevallen vlugschriften achter, waarin geprotesteerd werd tegen de Spaanse regeringsmaatregelen, krach tens welke nieuwe protestantse kerken in Spanje mogen worden opgericht. De Britse regering protesteerde wëgens het gebeurde in Madrid, daar de kerk Brits eigendom was. Zij heeft nog geen antwoord ontvangen. Volgens de „Times" Verkeren hogere kringen m Spanje m Verlegenheid, veroorzaakt door de ge welddaden van de laatste zes maanden in Catalonië en Galicië. De verantwoor delijken voor deze daden staan mogelijk hl contact met een kleine politieke min- 'lerheidspartij, die bekend staat .als ..de ••Comunion Tradicionalista die bij wijze yan protest een lijst van 34 protestantse bedehuizen, de laatste jaren door de re- Sering toegestaan, heeft gepubliceerd. De ïtradicionalisten" noemen. Z1C"_„ z%~~ fvruisvaarders ter verdediging van ae katholieke eenheid in Spanje. In brief aan de Spaanse bisschoppen gaven ?*i. onlangs uitdrukking aan hun bezorgd- ?eid over de toelating van talrijke pro- l6stantse bedehuizen en scholen. Het Wereldcongres der Mariacongre- gaties is te Barcelona geopend. Het voor naamste onderwerp der besprekingen zal «in, de bestudering van het Mysterie der ,®h Hemelopneming van Maria, waarvan -frwacht wordt, dat het in 1950 tot dog- -ha zal worden verklaard. Op grond van iahwij zingen van de Paus zal het ge- ceim van Maria's Ten Hemelopneming sfschouwd worden onder drievoudig op- gaat hier waarden. niet meer om geestelijke „Wijsgerige vraagstukken hebben zich gewijzigd in economische en politieke problemen.... De onverzoen lijkheid der theorieën blijft nog slechts bestaan tussen scholen, aca demies, kranten; maar intussen zijn staten politieke staten bezig elkanders ondergang zuiver geogra fisch te bewerken...." Er dreigt gevaar voor het „Vaticaan", zeker! Maar een zuiver materieel ge vaar; er kunnen kostbaarheden verloren gaan, er kan voor onschatbare waar den verwoest worden, maar er staat nergens geschreven, dat de Kerk valt, als Rome valt.... Op de vraag, of de Kerk zich be dreigd voelt, zal geen functionaris van het Staatssecretariaat een antwoord ge ven want het is een onnodige vraag, zelfs een vrij domme vraag: zodra de Kerk niet meer bedreigd wordt, zal de wereld de wereld niet meer zijn en de Kerk niet meer de Kerk. Twintig eeuwen dreiging, tweedui zend jaren vervolging hebben van het begrip „gevaar" een wezensbestanddeel van de „Kerk" gemaakt. In het Vaticaan heerst dezelfde rust, die zo onzegbaar indruk maakt op een ieder, die ermee in contact komt. De verbindingen met alle delen der wereld zijn intact, de informaties zijn volledig en de invloed is groter dan ooit. De positie van de Paus is onaantast baar zijn gezag strekt zich uit tot in de verste landen honderdduizen den hebben hem gezien, gesproken of gehoord. Ontelbare militairen uit alle delen der wereld hebben zijn hand ge kust en zijn vermaningen meegekregen; tallozen komen naar Rome om hem te spreken, zijn raad te vragen, zijn oor deel te horen of hem in te lichten. Vrijwel alle regeringen hebben hun vertegenwoordigers aan zijn Hof en staan in voortdurend contact met hem persoonlijk. Inderdaad, er dreigt gevaar; als de communisten de macht krijgen in Ita lië kan het lot van de Paus, van de Kardinalen, van „het Vaticaan" niet twijfelachtig zijn maar geweld ver mag zo weinig'tegen geduld en liefde en leugen legt het altijd af tegen het Geloof. Het Geloof van het Italiaanse volk is zeer, zeer groot! S' h'pht, xiX zoals het geworteld is lè. in Öpï geheim van Maria's Goddelijk Moe- V®rschap; 2e. in Haar Onbevlekte Önt- i^hgenis en 3e. in Haar functie van edeverlosseres. Prof. dr. Ferd. Sassen, lid van de Ne derlandse delegatie ter algemene ver gadering van de Unesco, heeft in Mexico- City in een interview met Associated Press mededelingen gedaan over de te genwoordige toestand van de Katholieke Kerk in Spanje, zulks op grond van zijn indrukken in Spanje opgedaan tijdens een studiereis. De mededelingen van Prof. Sassen in dit interview komen overeen met een beschouwing, die hij verleden week heeft gepubliceerd in „De Nieuwe Eeuw". Ten einde er zeker van te zijn Prof, Sassen's mening onverminkt weer te geven, ont lenen wjj daarom de volgende passage aan zijn artikel in „De Nieuwe Eeuw": De arbeidersklasse staat in haar over grote meerderheid afzijdig van het re giem, en dat temeer, omdat de Caudillo geen gelegenheid laat voorbijgaan dat regiem te vereenzelvigen met de Ka tholieke Kerk, waarmede de arbeiders en met hen een groot deel van de boeren reeds lang alle banden hebben verbro ken. De burgerij, van nature en van ouds conservatief, steunt de Caudillo zonder veel geestdrift, omdat zij van iedere ver andering van bestuur een bedreiging van haar belangen moet verwachten. De jonge intellectuelen, die een vruchtbare beweging tot vernieuwing van het Ka tholieke leven hebben ingezet, maken van de gunstige gedegenheid gebruik, welke hun thans door de tijdelijke toe stand wordt geboden, maar zijn zich zeer wel bewust van het gevaar, dat de ver eenzelviging van Kerk en Godsdienst met het autoritaire regiem op de duur zal moeten opleveren, en leggen de na druk op de afstand, die hen innerlijk van het regiem scheidt. Het zij intussen gezegd, dat een waarlijk democratische gedachte deze jonge Katholieke intellec tuelen nog vreemd is. Zij leggen zich eenvoudig neer bij het feit, dat het Spaanse volk voor politieke zelfstandig heid niet rijp is, en hebben geen oog voor de noodzakelijke beperking van de macht van de overheid door enige we zenlijke rechten van de onderdanen. Dat de Cortes, welker leden door de Caudillo worden benoemd, niet geacht kunnen worden, het Spaanse volk te vertegenwoordigen, is voor hen geen bezwaar. Zij erkennen volmondig, dat de ontkerstening van de arbeidende klassen ook politiek een gevaar is, en zien duidelijk in, dat zij slechts dan die klassen voor de godsdienst kunnen terugwinnen, wanneer het hun lukt de Kerk uit de dodelijke omhelzing door de Caudillo te bevrijden. Hun werk vol trekt zich in een wedloop met de tijd. Slagen zij erin, de kern ener nieuwe Christelijke gemeenschap op te bou wen, vóór het regiem ten val komt, dan zal Spanje de schok ener revolutie zonder al te veel geestelijke schade kunnen doorstaan. Slagen zij daarin niet, dan weten zij, dat de Kerk van iedere verandering van regeringsvorm het slachtoffer zal worden. De uitslag van het referendum, die als een „Mane, Thekel, Phares" aan de politieke muur van Spanje staat geschreven, maant hen tot uiterste spoed aan. De geestelijke nood van de Spaanse Kerk, waar zo hard en met zoveel toe wijding wordt gewerkt, verdient de be langstelling van de gehele katholieke wereld. Teruggedrongen in een nood lottig isolement, zien de Spaanse Katho lieken in haast bange verwachting uit naar steun van buiten, naar contact met geloofsgenoten uit andere landen, naar medewerking van de Katholieke Weten schap, en deelname aan de internatio nale katholieke cultuur. Die steun zal los moeten staan van iedere politiek, en zal er op gericht moeten zijn, de Spaan se Kerk van de wisselende politieke omstandigheden onafhankelijk te ma ken en de geestelijke vernieuwing, zo als die door de Katholieke Actie in Spanje wordt ondernomen, innerlijk te verrijken. Aan niets wordt in het Ka tholieke Spanje zo sterke behoefte ge voeld als aan ideeën. De kerkelijke wetenschap, theologie, philosophie, apo logetiek is ten achter geraakt, en men is er zich van bewust, dat men zonder de hulp van geloofsgenoten buiten de grenzen die achterstand niet zal kun nen 'inhalen. Enikwetok, het eiland in de Marshall archipel, waar door de V.S. atoom onderzoekinstallaties zullen worden ge bouwd, zal, naar de Amerikaanse afge vaardigde gisteren aan de Veiligheids raad mededeelde, tot verboden terrein worden verklaard. Inspecteurs van de Verenigde Naties zou van tijd tot tijd toegestaan worden een bezoek aan het eiland te brengen. De V.S. zouden zorg dragen voor de overbrenging der in boorlingen naar „door henzelf gekozen gebieden". John Snyder, de Amerikaanse minis ter van Financiën, heeft bekend ge maakt dat president Truman aan het Congress misschien een voorstel zal doen om een stabilisatiefonds te vor men van 3 milliard dollar voor het her stel van de Europese valuta, als aanvul ling op het plan-Marshall. Koning Michaël van Roemenië heeft tegenover een correspondent van Asso ciated Press nadrukkelijk ontkend, dat hij van plan zou zijn zich te verloven met prinses Anna van Bourbon-Parma. In Brussel deden gisteren geruchten de ronde dat ook prins-regent Karei van plan was zich spoedig te verloven. De naam van de vróuw zijner keuze werd echter niet genoemd. Een Russisch voorstel in de com missie voor de rechten van de mens van de V.N., welke op het ogenblik te Genève vergadert, om een onderzoek in te stellen naar het negervraagstuk in de Verenigde Staten, werd Woensdag niet 11 stemmen tegen 1 verworpen. «WW - '-1 De Grote Vier beraadslagen momenteel over de toekomst van het volk, dat in kelders woont en iedere dag de strijd om voedsel moet leveren. Een oipname van hangende tuinen in Berlijn. Op de vloeren van een gedeeltelijk verwoest huis groeien kool en aardappelplanten. (Van onze parlementaire redacteur) Woensdagavond dook de Kamer onder in de politie-vraagstukken, waarbij de heer Derks de vraag stelde of het bij geval niet eens nuttig kon zijn hier te lande een hulppolitie te vormen. Er zijn n.L landen in onze buurt, waar het niet zo heel rustig is. Het kon eens overslaan. De manier, waarop zo een kwestie aan de orde gesfeld wordt en de be dachtzaamheid. waarmede de Minister er op antwoordt, dat het wel iets zou kunnen zijn, vormen een karakteristiek van de opvatting, waarmede wij nog al tijd dergelijke hoogst ernstige aange legenheden tracteren. Men zou zich kunnen voorstellen, dat het niet de laatste zorg van een regering was er voor te waken, dat zij in tijden, die zo veel verrassingen in zich kunnen ber gen als de tegenwoordige, op alle ge beurlijkheden binnenslands is voorbe reid. Men zou zich kunnen voorstellen, dat er, nu het thema ter sprake werd gebracht, uit de Kamer werd geïnfor meerd of de regering nog niets zelf heeft voorbereid, hoe het staat met de mogelijkheid, waarin, het leger zou die nen te verkeren om de binnenlandse orde en rust te verzekeren Maar neen, er is een Kamerlid en men moet hem ervoor prijzen die eens op een gedachte komt. En een mi nister, die zegt: zeker, 'n hulppolitie zou heel nuttig kunnen zijn, en die dan di rect wel enige voorwaarden opsomt, waaruit dan blijkt, dat hij er meer van weet, maar overigens niet laat merken, dat er ook werkelijk aan de uitvoering van het denkbeeld al gewerkt is. Uit de voorwaarden, die de minister opsomde, merkte men het doortrekken van de lijn, die het vorige jaar vanwege de re gering werd aangegeven, toen bij de Begroting de vorming van een soort van biirgervrijwilligerscorps op militaire leest ter sprake kwam. De minister van Oorlog heeft toen tegen die plannen betoogd, dat de regering alles wat op dit gebied naar particularisme zweemde, afwees. En daarbij is het prompt geblaven. Men aar Londen kwam de Grote Vier. Naar Palestina d' Arabier. Maar Sinterklaas hij ging naar hier. O, heilig, eerbiedwaardig man! Wij zijn zo gans vervuld er van; Er is niets wat ons houden kan! Vandaar, dat wij één dag 't klinkt grof Bidault en Bevin, Molotof En Marshall lappen aan onz' slof. Hoe deze wereld raast en kalt, Wat er in Frankrijk ook voorvalt, De vreugd om u mag niet vergald! Gezeten in een stoel aan 't vuur. Een goede pijp, een glaasje puur, Wacht elk het heerlijk avonduur. En als gij, goede Sint, dan komt, De baard gekruld, de rug gekromd. En deugd en ondeugd ons opsomt. Staan wij niet met verwezen blik Te staren, omdat gij ons „ik" Doorgrondt tot op de laatste snik. Wij hebben wel wat kwaad gedaan En zijn niet steeds vrijuit gegaan, Maar toch, wij durven voor u staan. Zo gij de doofpot schudt en stort, Wij wanneer zij geledigd wordt Staan n i e t in 't Rode Kruis-rapport. Nóch hand'len wij vals in textiel, Nóch hebben wij ooit onze ziel Bezwaard met een automobiel, Die niet ons, maar de dokter past. Wij deden niemand overlast. Wij hielden ook nooit bonnen vast. Ons huis, hoe groot het dan ook zij, Is voor geen trouwgraag paartje vrij. Het is zó vol! Er kan niets bij En wat betreft uw Zwarte Piet ik zie, ik zie, wat jij niet ziet! Hem kennen wij, maar d'and're niet. Wij zijn dus wat men noemt, o Sint, Biaaf en onschuldig als een kind En zeker zeer door u bemind. Reik daaiom uw geschenken aan. De zak kunt gij wel laten staan. Waarachtig, 't zal met ons wel gaan! Maar spelen wij het met u klaar, Bezoek dan ook de evenaar En denk aan onze jongens daar. Voor ons zijt gij nog kinderspel. Voor hen en dat weet gij zeer wel Is uw verjaardag 't meest in tel. Wij weten niet hoeveel 't hun kost. Dat zij niet worden afgelost. Maar blijven moeten op hun post. Schenk daarom bij hun tegenspoed Voluit van onze overvloed Hün 't beste deel. Dan is het goed! P. W. FRANSE 0 2WITSAL «ABRIEKEN -APELDOORN Meer brood, minder bureaucratie Een nieuw, aandoenlijk verhaal Voor verliefde mensen Mooier dan een voetbal wedstrijd Verhuurinrichting voor revolvers eer brood, minder bureaucratie, is de leus van de voorzitter van de commissie voor administratieve aangelegenheden van het Huis van Afge_ vaardigden, die vindt, dat er te veel baantjes zijn in de administratie van het Amerikaanse programma voor hulp verlening, aan Europa. Het aantal amb tenaren stijgt met de dag. Alleen in Oc tober zijn er 660 bijgekomen. De politie van Zuid-Frankrijk zit ineens midden in het goud. Het begon met de arrestatie van twee automobilisten, die een koffer in hun auto hadden, die een of andere politieman, vermoedelijk zuiver uit nieuwsgierigheid, aan een onderzoek on derwierp. De koffer bleek een dubbele bodem te hebben, waarin zich 550 goud stukken bevonden. De volgende dag trof een agent in Nice een man aan, die iets in zijn papieren had, dat eveneens tot een nader onderzoek noodde. Het bleek een goudsmokkelaar te zijn. Het totaal van het in beslag genomen goud bedraagt 31 millioen francs. In Washington zijn vele mensen even ernstig geschrokken, toen een torpe. dovliegtuig van de Amerikaanse ma rine op een druk bereden brug afvloog. De piloot van het vliegtuig, dat door een defect onbestuurbaar was, deed alle moeite de brug te ontwijken, maar nam met de vleugel van het toestel nog een stuk van de boog mee. Even later sloeg het vliegtuig ln een woonwijk te pletter. e fortuinlijke passagier, die in Chicago in de taxi van Edward Hamilton stapt, krijgt veel meer voor zijn geld dan alleen maar de rit. Hamilton biedt zijn „vrachtjes" namelijk een keur van kranten, gratis sigaren, lucifers, papieren servetjes, hete koffie en zelfs veiligheidspelden aan. Voor de kinderen valt er Iets te snoepen. De chauffeur is op het idee van deze service gekomen, nadat een mannelijke passa gier hem eens om een sigaret had ge vraagd en een vrouwelijke hem had ge zegd, dat hij altijd veiligheidsspelden bij zich moest hebben. Het geheel van deze geriefelijkheden kost hem niet meer dan een paar dollar per week. Wat het hem opbrengt heeft hij niet verteld. oor verliefde mensen iets nieuws! Een mode-ontwerper in Parijs heeft een hand-in-hand-hand- schoen ontworpen en in de handel ge bracht. „Speciaal geschikt voor de on verwarmde theaters in Parijs", vermeldt de ontwerper in een advertentie in enige Parijse bladen. In Praag trachtte een jongen zijn liefdevolle gevoelens ten opzichte van een 20-jarig meisje op een wel zeer vreemde fvijze kenbaar te ma ken. Hij sloeg haar namelijk in een park met een fles op haar hoofd. De aanval ler werd door voorbijgangers gegrepen en vertelde de politie, dat hij het al leen maar had gedaan om kennis met haar te kunnen maken. In het Japanse Huis van Afgevaardig den is het de laatste dagen heet toe gegaan. De liberalen en socialisten zijn elkaar tijdens een driedaags debat over een wetsontwerp inzake de leiding van de kolenmijnen herhaaldelijk met de vuisten te lijf gegaan. Een bezoeker van de publieke tribune uitte zijn waar dering met de woorden: „Het was nog mooier dan een voetbalwedstrijd". Een voorbeeld van de ondernemings lust van de Japanse onderwereld is het verhuren van revolvers. De politie arresteerde onlangs een man, die verdacht werd van roof. Men vond een revolver op hem, waarbij hij vertelde, dat hij dit wapen een week had gehuurd voor 1000 yen, waarvan hij 70o yen contant had moeten betalen en de rest moet af dragen, wanneer het „karwei' is opge knapt. U herinnert u misschien het aan doenlijk verhaal van de Japanse rechter, die onlangs van honger omkwam, omdat hij weigerde zich op de zwarte markt van levensmiddelen te voorzien. Zijn nobel gedrag staat niet alleen. Japan heeft méér grote mannen. Een politie-agent is thans ook overle den aan de gevolgen van ondervoeding. HU stierf met als laatste woorden: „Leef volgens de gerechtigheid, ook als het moeilijk is." De „enquête-commissie regeringsbe leid 1940-1945" heeft aan de Tweede Kamer een voorstel aangeboden tot wijziging van enige bepalingen der wet van 5 Augustus 1850 tot „regeling van het regt van onderzoek". In haar memorie van toelichting merkt de commissie op, dat volgens de tekst van het tweede lid van artikel 3 de hoofden der ministeriële departe menten alleen ondervraagd worden op de wijze als bepaald in artikel 89 (thans 97) der grondwet. Dit geldt aus ook voor die ministers, die reeds minister waren gedurende een periode, waarin de Staten-Generaal ten gevolge van een ingetreden noodtoestand niet of niet normaal gefunctionneerd hebben. De bepaling is imperatief gesteld: de enquête-commissie mag deze ministers niet horen en zü zelf, ook al zouden zij het willen, mogen zich niet bereid ver klaren voor de enquête-commissie te verschijnen. Dit is hoogst onbevredigend en de thans voorgestelde wijziging strekt, om hierin te voorzien» Een zeer bijzondere moeilijkheid levert het voorschrift van het eerste lid van artikel 20 op. Ook dit voorschrift luidt imperatief, zodat het een enquête-commissie niet geoorloofd is, vragen te stellen omtrent de gevoelens door de leden van col- legiën bij de behandeling van zaken ter vergadering geuit en de deswege plaats gehad hebbende beraadslagingen. De commissie is van oordeel, dat het hierbedoelde verbod van onder zoek sterk beperkt behoort te worden, en wel door het uitsluitend van kracht te doen zijn, indien en voor zover bjj de wet een verplichting tot geheim houding is opgelegd. De commissie merkt op, dat de Kamer zich blijkens de aanneming, zonder hoofdelijke stemming, van het enquête- voorstel in zake het regeringsbeleid 1940-1945 reeds op het standpunt heeft gesteld, dat onderzoek naar de beraad slagingen in een vroegere ministerraad mogelijk moet zijn. Intussen zal een oud-minister, even als iedere gewezen ambtenaar, zich van het afleggen van verklaringen moeten kunnen verschonen op grond van strijd met het belang en de zekerheid van het rijk, de koloniën en bezittingen van het rijk in andere werelddelen. De gegrondheid van deze verscho ning moet ten aanzien van een oud ambtenaar worden bevestigd door de minister, onder wiens departement hij ressorteerde. Op analoge wijze zal ook de verschoning door een oud minister bevestiging moeten vinden, doch dan door de Kroon. Sedert gisteren wordt de dagelijkse luchtverbinding met Indië viermaal in de week onderhouden met Lockheed Constellation-vliegtuigen en driemaal met Douglas Skymasters in tegenstel ling met de laatste weken, toen drie maal met Constellations en viermaal met Skymasters werd gevlogen. In het kader der plannen om binnenkort op deze route uitsluitend met Constellations te vliegen zal over ongeveer twee weken nog een Skymasterdienst door een Constellation-dienst worden ver vangen. Constellations vertrekken thans naar Batavia op Maandag, Woensdag, Don derdag en Zaterdag, Skymasters op Dinsdag, Vrijdag en Zondag. De directeur van het Staatsbosbeheer heeft de politieambtenaren verzocht, ook dit seizoen er op toe te zien, dat geen bomen zonder kapvergumning worden ge veld. Op haar eerste reis naar Singapore en Batavia heeft het vlaggeschip van de Rotterdamse Lloyd „Willem Ruys" gis teren Southampton verlaten. heeft er het hele jaar vejder niets meer van gehoord. Ook minister van Maarseveen wees thans alle particularisme voor een hulp politie af. Zijn eerste voorwaarde voor een zodanig corps was: overheidsleiding en zijn tweede voorwaarde: opbouw uit alle ordelievende elementen, dat wil zeg gen uit die groepen, die de regering steunen en uit die groepen daarbuiten, die het gezag van de overheid altijd wil len schragen. De communisten konden dus begrijpen, dat zij geen kans hebben. Maar het klonk overigens over het ge heel slechts als een min of meer acade misch betoog. Intussen zou het verdien stelijk zijn, als men eens met enig appa raat kwam, uiteraard in handen der overheid. Verder had men het natuurlijk weer over de kwestie van de Rijkspolitie en de gemeentepolitie, die de regering nu net zover-had uitgemaakt, dat er. naar de minister van Justitie thans mededeelde, een wetsontwerp gereed ligt. toen de burgemeesters op hun recente congres de boel in het honderd stuurden door luidkeels te protesteren. Wat nu? zei de minister. De zaak opnieuw bestuderen? Het ziet er niet naar uit. dat hij er veel voor voelt opnieuw te beginnen. Hij acht het nodig, dat de gemoederen eens tot rast komen en er een defini tieve regeling intreedt. En op een sug gestie van mr. Donker, om de burge meesters de gelegenheid te gunnen zich te bevredigen, door hen in een commis sie te halen, gaf hij ten antwoord dat de standpunten hem genoegzaam be kend zijn, ofschoon hij het nog wel eens wil overwegen. Er zal dus wel niet<s van komen. Maar al ziet de minister dan geen reden otn opnieuw aan de studie te gaan, iets anders Is, dat er samenwerking moet ontstaan. Daarvoor zou een commissie wellicht nuttig werk kunnen doen, ztj zou ook voorstellen tot verbetering kun nen uitbroeden, va-betering dan van de toestand, die Justitie en Binnenlandse Zaken thans wettelijk in het leven wil len roepen. En die toestand gaat uit van het beginsel, dat er een Rijkspolitie zal zijn en in de grote gemeenten een gemeentepolitie. In gemeenten, waar geen gemeentepolitie is, behoort de bur gemeester invloed op de politie te heb- fc>en. Het recht op invloed w-il de minister de burgemeesters geenszins ontzeggen, doch hij bestrijdt dat het zwaartepunt bij hen moet liggen. Immers, zij voelen zelf wel. dat niet alleen de burgemees ters, doch ook het centrale gezag ver antwoordelijk is voor de handhaving van rust en orde. Op het laatst kwam de bijzondere rechtpleging aan de beurt, waar de Ka mer eerst een nachtje over is gaan slapen, nadat de heer Donker had ge ïnformeerd, waar onze goede vrienden Fischboeck, Wimmer en Ritterbusch toch gebleven zijn, aangezien men niets meer over hen verneemt. De heer Terp stra had- geconstateerd, dat er weinig doodstraffen zijn uitgevoerd zeven en dertig van de zes en vijftig en de heer Scheps had getoornd over de voor genomen opheffing van de PJLA. Het Hoofdbestuur van het ,,Ned Roo de Kruis" schrijft ons: „Het dagelijks bestuur van het „Neder- landsche Roode Kruis" stelt er prijs op, gezien de reactie van het Nederlandse volk naar aanleiding van de artikelen, verschenen in de pers inzake de putold- j caïie van hej rapport der Pakketten commissie, er dg aandacht °P te vestigen, dat het in hoge mate betreu renswaardig en onbillijk wordt geacht, het huidige geheel vernieuwde Roode Knuis, opgetreden na de bevrijding, ver antwoordelijk te stellen voor datgene, wat in de bezettingstijd is nagelaten. In de publicaties over het rapport is dit onvoldoende naar voren ge-komen, ■wellicht doordat het Hoofdbestuur aan vankelijk meende, dat dit zo vanzelf sprekend was, dat dit niet. nog eens on derstreept behoefde te werden. De sympathie voor het Roode Kruis komt hierdoor in het gedrang als onge wild gevolg van dit onderzoek, hetwelk bovendien °P nadrukkelijke wens van het huidige bestuur is geschied. Hierdoor wordt de omvangrijke taak van het Roode Kruis hier en Overzee onnodig ernstig belemmerd."- Voor het tijdvak van 7 t/m 20 Dec. '47 BONKAARTEN KA, KB, KC 713 031 Melk 3y, liter melk 034 Melk 6 liter melk 035 Melk 61/, liter melk 036 Vlees 100 gram vlees 037 Vlees 400 gram vlees 038 Boter 250 gram margarine of 200 gram vet 039 Boter 250 gram margarine of 200 gram vet 059 Algemeen 2000 gram brood (geldig t/m 13 Dec. a.s.) 058 Algemeen 100 gram kaas of 125 gram korstloze kaas 657 Algemeen 125 gram koffie 056 Algemeen 50 gram thee 054 Algemeen 250 gram waspoeder 043 Reserve 800 gram brood (geldig t/m 13 Dec. a.s.) 046 Reserve 400 gram brood (geldig t/m 13 Dec. a.s.) BONKAARTEN KD, KE 713: 534 Melk 10 liter melk 535 Melk 11 liter melk 536, 537 Vlees 100 gram vlees 538 Boter 250 gram boter of margarine of 200 gram vet 539 Boter 125 gram margarine of 100 gram vet 559 Algemeen 800 gram brood (geldig t.m. 13 December a.s.) 558 Algemeen 500 gram waspoeder 543 Reserve 400 gram brood (geldig tjn. 13 December as.). 545 Reserve 100 gram kaas of 125 gram korstloze kaas BONKAARTEN MA, MB, MC, MD, MF, MG, MH 713 (Bjjz. arbeid, a-s. moeders en zieken) 1013 Brood 800 gram brood 1018 Boter 250 gram boter of margarine of 200 gram vet 1012 Margarine 250 gram margarine of 200 gram vet 1014 Kaas 200 gram kaas of 250 gram korstloze kaas 1019 Eieren 5 eieren 1017 Melk 5 liter melk 1011 Vlees 300 gram vlees 1016 Vlees 200 gram vlees Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 5 December worden gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor melk, waarop eerst op Maandag S De cember mag worden gekocht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 3