Geen doofpot-
politiek
NEERLANDS GROOTSTE BAILEY-BRUG
IN GEBRUIK GENOMEN
230 meter lang; drie rijbanen
Marshall wenst geen onbetamelijke
en zwartgallige propaganda
Nieuw voorstel teneinde
impasse te breken
MARSEILLE ALS AAN DE RAND
VAN EEN REVOLUTIE
Zeer moeilijke toestand in het
Zuiden van Frankrijk
i:
„PRINS WILLEM V" BINNEN
ENKELE DAGEN VLOT
HERTOG VAN WINDSOR SCHRIJFT
ZIJN MÉMOIRES
Churchill als reoolutionnaire
persoonlijkheid
Feest in Limburg
Molotov zegt weer eens „neen
Poging tot verkrijging van een „staakt
het vuren-zone
In grootste deel van steenkoolmijnen
en havens ligt het werk nog stil
J
Spannende middag op de Waterweg
Prins van Wales was no. 59
de 59 leerlingen
van
Tot hoofd en hart
Het weer
Bomaanslag op huis
van Thorez
Paul van Zeeland terug
naar Indië
ZIEKENFONDSPREMIE
VERLAAGD
VRIJDAG 5 DECEMBER 1947
71ste JAARGANG No. 24018
yy
Deserteur vliegt
terug
yy
VICE-ADMIRAAL PINKE
NAAR ONS LAND
Schermutselingen
nemen toe
„Het Dagblad" over de
onderhandelingen
Eerste koninklijke
auto
Voor verplicht verzekerden
Wie kent Pieter Bohle?
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143430
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: 3, 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimete,
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Het is triest het te moeten consta
teren: de aureool, waarmede velen
hier, zuchtend onder de terreur
van de bezetter, in hun gedachten de
regering te Londen hadden omkranst,
is, door hetgeen na de bevrijding over
haar daden en beleid is bekend gewor
den, wel danig verbleekt. Niet zonder
reden heeft de Kamer moeten beslui
ten een grondig onderzoek in te stellen
naar hetgeen in Londen gedurende de
jaren tussen 1940 en 1945 is geschied.
En wanneer dit werkelijk zonder aan
zien des persoons en onbeïnvloed op
welke wijze dan ook door partij-politiek
gedaan wordt, kan het slechts tot vol
doening stemmen.
Daarom ook zijn wij verheugd, dat het
Rode-Kruisrapport van de commissie-
Vorrink is gepubliceerd, hoeveel leed er
ook door wordt veroorzaakt bij hen, die
thans weten, dat hun dierbaren wellicht
van de dood gered hadden kunnen wor
den, indien de officiële instanties zich
niet hadden laten leiden door een geest
van bureaucratie en stroef formalisme.
Uit het rapport blijkt eveneens, dat
sommige autoriteiten in Spanje, Portu
gal, Zwitserland en Zuid-Franikrijk, die
zo oneindig veel goeds hadden kftnnen
verrichten, volkomen gefaald hebben op
een ogenblik, dat niet het gewone diplo
matieke routine-werk van hen gevraagd
werd, maar durf en moed en het dragen
van verantwoordelijkheid.
Onze regering heeft in verband met
de publicatie van het rapport ver
klaard, dat aÜ' het aanvechtbaar acht,
dat de commissie-Vorrink bij haar on
derzoek in belangrijke mate is getreden
pp het gebied van het regeringsbeleid,
waarbij ernstige beschuldigingen zijn ge
uit tegen ambtenaren, die h.i. niet vol
doende in de gelegenheid zijn geweest
zich te verdedigen. Inderdaad is dit
misschien een zwak punt in het rapport,
doch het neemt niet weg, dat wij moe
ten aannemen dat de geconstateerde
feiten juist zijn. Hoogstens zouden zij
tengevolge van het verweer der betrok
ken ambtenaren in een iets milder licht
kunnen ifcomen te staan Het zal daarom
ook goed zijn, dat ons volk kan kennis
nemen van het zogenaamde rapport-
Ciieveringa, dat thans slechts aan
de leden der Staten-Generaal is ter
hand gesteld. Beide rapporten vullen
elkander aan en zullen de sohiuld of
onschuld van de betrokken verantwoor
delijke personen des te duidelijker aan
tonen. Het feit echter, dat zoveel ge
heimzinnigheid betracht wordt met dit
laatste rapport versterkt ons in
de overtuiging, dat er wel degelijk van
schuld, van grove schuld wellicht zelfs,
kan gesproken worden.
Mocht dit laatste 'onomstotelijk blij
ken, dan zullen de hieruit voortvloeien
de consequenties getrokken mosten wor
den, hoe hard ze voor sommigen ook
zullen zijn. Het gaat niet aan, kleine
N.S.B.-ertjes jaren in kampen te.laten
doorbrengen, maar hoge autoriteiten, die
misschien veel ernstiger gefaald heb
ben in belangrijke functies te handha
ven.
Wij gaan er nog steeds prat op een
rechtsstaat te zijn, waarin kwaad in
derdaad kwaad en goed ook goed ge
noemd wordt. De democratie zou groot
gevaar lopen als we hierop uitzonde
ringen gingen maken. Openbaarheid is
een kenmerk der ware democratie, het
stoppen in de doofpot van al datgene,
wat sommige autoriteiten niet welgeval-
lag is, laten wij aan de dictatuur-staten
over.
(Van onze speciale verslaggever)
Nederlands grootste Baileybrug, meer
dan 230 meter lang en drie rijbanen
breed, is gistermiddag doop mr. B. Ber
ger, de burgemeester van Venlo, voor
het' wegverkeer opengesteld.
Daarvoor wapperde zowel in Blerick
als in Venlo de nationale driekleur en
daarvoor was uit Engeland Sir Donald
O. Bailey overgekomen, die aldus
heeft minister Vos aan een noenmaal
in „De bovenste molen" in Venlo me
degedeeld door H. K. H. de Prinses-
Regentes is bevorderd tot Commandeur
in de Orde van Oranje-Nassau.
Binnen tien weken is de brug tot
stand gekomen. Waterstaat, Spoor
wegen, aannemers en gemeenten
hebben daarvoor de handen ineenge
slagen en tezamen een werk ver
richt, dat voor het contact tussen
Venlo en Blerick, doch in groter
verband voor het verkeer tussen
Venlo, Eindhoven en Maastricht van
vitale betekenis mag worden geacht,
"Pot dusver was Venlo met zijn Maas
overspanningen niet erg gelukkig en ook
deze oplossing, waarbij tussen twee auto
banen in het midden een baan voor
voetgangers en fietsers is gelegen, mag
niet ideaal genoemd worden. Desniet
temin voldoet zij aan redelijke eisen en
voor de enkele jaren, dat zij d-'.nst zal
moeten doen, want ook deze brug is nog
niet definitief, mag zij zeker voldoende
worden genoemd.
De openingsplechtigheid is vrij sober
verlopen. Dat kan ook moeilijk anders.
Ten eerste zijn de verwoestingen alom zo
allesbeheersend, dat zij ook met vlaggen
en feestelijke muziek niet kunnen wor
den gemaskeerd, en ten tweede arri
veerde Sir Donald C. Bailey, die juist
De grootste Bailey-brug in Nederland is bij Venlo over de Maas in tegenwoordigheid
ban minister Vos en de Engelse gezant Sir Neville Bland officieel geopend. Burge
meester mr. B. Berger van Venlo knipt het lint door en hierdoor zijn de stadsdelen
Venlo en Blerick weer verbonden.
De raad van ministers van Buiten
landse Zaken der Grote Vier te Londen
siaagd,e er ook Donderdag niet in tot
Overeenstemming te komen, daar Molotov
kedurende de gehele zitting weigerde het
'T'anse voorstel betreffende de definitie
Van Duitse activa in Oostenrijk in gede
fileerde beschouwing te nemen of een
<:°ncrete opgave te verstrekken van de
fitiva, waarop de U.S.S.R. aanspraak
®jaakt. Molotov bleef zelfs weigeren toen
Marshall op de man af een dergelijke
toncrete lijst verzocht.
Wel beschuldigde Molotov de drie Wes.
!®rse mogendheden ervan, dat zij in
^ostenrjjk intervenieerden en trachtten
rjoor voorwaarden voor economische hulp
~°stenrijk onder slavernij te brengen.
'echts de Sowjetregering had Oostenrijk
f^hder bijbedoelingen geholpen, aldus
Molotov.
Marshall noemde Molotoy's beschuldi
ging „een verdraaiing van de bedoelin
gen der V.S., zoals men die reeds zo
dikwijls had gehoord". Hij zeide echter,
niet te wensen, dat de tijd van confe
rentie met onbetamelijke en zwartgallige
propaganda zou worden verdaan en
meende, dat men de Oostenrijkse kwes
tie voorlopig beter ter zijde kon laten
en overgaan op het volgende punt van
de agenda: de economische beginselen,
die de toekomst van Duitsland zullen
beheersen. Dit punt zal vandaag in be
handeling worden genomen.
De Britse regering heeft de V.S. een
gedetailleerd ontwerp doen toekomen
voor het viermogendhedenverdrag, dat
in April 1946 door de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Byrnes,
is voorgesteld' als garantie voor Duits-
lands ontwapening en demilitarisatie.
Het Britse ontwerp zou afwijken van het
Amerikaanse plan.
door zijn aanwezigheid deze plechtig
heid een zekere luister zou hebben
kunnen bijzetten te laat in Venlo, om
haar nog mee té maken.
"Nu toleef het dus bij een kart cere
monieel. Nadat de gasten achter het
stafmuziekoorps van de infanterie-
kaderschool uit Weert van Venlo af de
brug waren genaderd, betrad minister
Vos een spreekgestoelte, om een korte
rede uit te spreken. Hij noemde daarin
de opening van deze brug, de grootste
van alle 350 Nederlandse Baileybruggen,
verrassend kenmerkend voor de gehele
ontwikkelingstoestand van ons vader
land.
Juist het feit, dat hier van een
noodoplossing, een oude, honderd
meter verderop gelegen brug, tot een
tussenoplossing wordt overgegaan,
terwijl de definitieve plannen voor een
uiteindelijke brug steeds vastere vormen
aannemen, achtte hij In volledige over
eenstemming met onze gehele econo
mische situatie.
Gebrek aan arbeidskrachten en devie-
zenschaarste, aldus minister Vos,
dwingen ook daarin vaak tot tussenop
lossingen, omdat de eindoplossing wel ge
zien maar onbereikbaar'is. Na deze rede
knipte Venlo's burgemeester, mr. B.
Berger, het rood-wit-blauwe lint door
en nadat Sir Ne vile Bland de Engelse
en minister Vos de Nederlandse vlag
hadden gehesen, maake het gezelschap
een kleine wandeling over de brug.
Eerst in de namiddag arriveerde Sir
Donald C. Bailey.
Een rustig man, groot, practnsch kaal
en met een donkere bril. Een man, die
men de genialiteit van zijn werk niet
aanziet en die in de omgang door niets
blijk geeft, zich daarop te willen laten
voorstaan.
Hij blijft voortdurend zeer kalm, praat
het liefst met de benen wijd en de han
den in de zak en toont zich telkens weer
aangenaam verrast, als iemand in ge
sprek het woord tot hem richt.
Op de rede, tijdens welke minister
Vos hem de versierselen van Comman
deur in de Orde van Oranje-Nassau
omhing, antwoordde hij in enkele sobere
zinnen, zinnen waarin hij dank bracht
voor de eer, hem door Nederland bewe
zen en waarin hij zich verontschuldigde
voor het feit dat hij te lui was geweest,
om Nederlands te leren. Zo is de man,
die op uitnodiging van de Engelse re
gering zijn allereerste brug bouwde in
36 minuten.
De scheepshond der bemanning
van H. M. Jan van Galen",
momenteel op weg naar Indië,
„korporaal Stumpertje", sloop in
Lissabon van boord om op eigen
houtje de stad te gaan bezichtigen.
Hij was niet op tijd voor het ver
trek van de Nederlandse bodem
aanwezig, zodat de tocht zonder
de hond werd voortgezet. Een van
de officieren van de „Jan van
Galen" schreef het droevige geval
aan zijn vader. Deze begreep dat
gehandeld moest worden, wilde de
stemming aan boord weer op het
vroegere peil komen. Na kort be
raad belde hij de K.L.M. op; de
vertegenwoordiger van deze maat
schappij in Lissabon, in kennis
gesteld van het catastrophale ge
beuren, begreep onmiddellijk het
belang dat hier gediend moest
worden en zette een campagne op
touw- Het gevolg was, dat het kan
toor in Lissabon door tientallen
Portugezen met alle mogelijke
vormen van het specimen canis
familiaris werd bezocht. Tot op een
goede dag een Portugees binnen
trad met aan een touwje hongerig
en moe „Stumpertje"die zich op
afgesleten voetzooltjes voortsleep
te.
„Stumpertje" is nu vanmorgen
op Schiphol aangekomen. Hij zal
hier verder worden verzorgd door
de vader van de officier. Met de
autoriteiten zal worden overlegd,
aldus de K.L.M.-persdienst, hoe en
wanneer „korporaal Stumpertje"
bij zijn onderdeel kan terugkeren.
Vice-admiraai Pinke vertrekt morgen,
Zaterdag 6 December, met een Constel
lation van de K.L.M. uit Batavia naar
Nederland. Hij wordt.Maandag op Schip
hol verwacht.
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
Nog buiten beschouwing gelaten zulke
duistere en in het duister voltrokken
misdaden als de verwijdering en het
losschroeven van spoorwegrails met hun
sinistere consequenties en waarvan
in nog geen enkel geval de schuldigen
gepakt zijn wordt de situatie op het
maatschappelijk slagveld de laatste da
gen vooral gekarakteriseerd door een
toenemend aantal schermutselingen tus
sen stakers en wat onder die naam alle
maal „meedoet" en de handhavers van
orde, veiligheid en vrijheid, waarhij de
arbeidslokaliteiten: fabrieken, postkan
toren, stations, machinedepots de inzet
zijn.
De aantallen verwondingen, aan beide
kanten, en arrestaties lopen in de hon
derden. Vanuit Grenoble bijvoorbeeld
wordt bericht, dat het hoofdpostkantoor
aldaar in 24 uur viermaal van bezetters
is veranderd, ten slotte in handen van
de troepen is gebleven, maar onbruik
baar was vanwege de grote hoeveelheid
tr33H§3s.
Te Valence werden twee stakers ge
dood, toen een groep van 2000 demon
stranten oncjer leiding van een commu
nistisch afgevaardigde na een hevige
strijd met de politie bezit nam van het
spoorwegstation. Er vielen vijftien ge
wonden, voor het grootste deel stakers.
Hedenavond was het station nog steeds
in handen van de stakers.
Te Denain, nabij Lille, streden 60 gar
disten, die traangas gebruikten tegen
meer dan 1000 met ijzeren staven ge
wapende stakers, om het bezit van de
Renard-mijn. Nadat ongeveer 20 gardis
ten gewond waren, bezetten de stakers
de mijn.
Het moeilijkst is de toestand voor de
overheid in het Zuiden des lands: twee
superprefecten met volledige volmach
ten van de minister van Binnenlandse
Zaken zijn daar aan het hoofd ge
plaatst, de een van de Provence, de
ander van de Languedoc, heide ge
westen, waarin het wemelt van vreem
delingen, in het bijzonder Italianen en
voor Franco uitgeweken Spanjaarden.
Te Marseille, waar op de toegangswe
gen tot de stad door de opstandelingen
barricades zijn opgericht,.heeft de sterke
arm vandaag een flinke slag geslagen en
het alom bekende Gare Sint Charles
weer in bezit van de Spoorwegen ge
bracht. Gemeld werd, dat aan de Rivièra
enkele treinen weer hebben gelopen.
Het Parijse avondblad „Paris Presse"
beschrijft de sfeer in Marseille als „aan
de rand van een revolutie". Saboteurs
hebben met rotsblokken de Roc-tunnel
versperd die naar de luchthaven van
Marseille voert. Om de voedselaanvoer
te doen stagneren hebben de stakers bui
ten de stad zelfs met dynamiet een
kalkrots opgeblazen ter versperring van
een weg. Winkels en café's in de stad
zijn gesloten en er zijn luiken voor de
ramen geplaatst. Zwaargewapende troe
pen, o.a. koloniale infanterie, patrouil
leren met tanks door de stad en hebben
verscheidene fabrieken omsingeld, die
door de stakers bezet zijn. Een tank
werd zo gestationneerd, dat het kanon
gericht was op een tramremise, welke
door de stakers bezet is.
Bij gevechten in de nabijheid van het
hoofdpostkantoor in Nice werden 24
Het is geen liefde, als men van
anderen houdt om zich zelf.
van
personen gewond, waarvan 15 zo ernstig,
dat zij in ziekenhuizen moesten worden
opgenomen. In totaal kwamen ongeveer
2000 stakers in botsing met de politie,
die werd bijgestaan door mobile guar-
disten en koloniale troepen.
Uit economisch oogpunt blijft het
somberste in de stakingsbeweging, dat
in het overgrote gedeelte van de steen
koolmijnen en havens het werk nog al
tijd stilligt, zodat tal van vooral
kleinere fabrieken buiten bedrijf zijn of
gaan komen, wijl zij niet meer gepro
viandeerd worden met steenkool, hetzij
in het eigen land gedolven, hetzij Se"
importeerd. De electrische centrales van
Parijs, die sinds Maandag op gang wor
den gehouden door niet-stakers en tech
nici van de Marine, hebben nog slechts
enkele dagen voorraad.
Hoewel voor geheel Frankrijk de pro
ductie van electrische energie weer is
opgeklommen tot 80 pet. van de normale
voor de staking geproduceerde hoeveel
heid, produceert Parijs nog slechts 30
pet. Er wordt hier dan ook extra straf
op verbruik van electrische stroom be
snoeid, hetgeen de Parijzenaar merkt
aan tal van wilde stroomonderbrekin-
gen op de meest ongelegen uren; boven
dien wordt beurtelings wijksgewijze
thans ook de straatverlichting gedoofd
en evenals in oorlogtijd ziet men de
voetgangers met behulp van zaklan
taarns langs de trottoirs scharrelen en
de gevaren vermijden, die thans boven
dien worden veroorzaakt door de hopen
vuil van ongeleegde vuilnisbakken
want slechts op de Markthallen vatten
troepen het karwei op, dat de ook weer
stakende vuilnismannen sinds dagen
hebben laten liggen. De Parijse gas
bedrijven, zo verluidt het, kunnen reeds
de inhoud van de gashouders niet meer
aanvullen. Rond twee millioen ton
steenkool is thans tengevolge van de
staking ongedolven gebleven. Naar
echter het ministerie van Nijverheid
vanavond mededeelde, waren vandaag
8000 mijnwerkers minder in staking dan
gisteren, terwijl het er in de ijzerin
dustrie rond 11.000 waren.
De politie heeft een onderzoek inge
steld naar een bomaanslag op het huis
van Maurice Thorez, de secretaris-ge
neraal van de Franse communistische
partij, in Choisy-le-Roi, een voorstad
van Parijs. De hom werd gisteravond
om 23.00 uur geworpen. Zij veroorzaakte
slechts glasschade.
Naar U. P. meldt, heeft de Drie
?<Xogendheden Commissie van de Vei
ligheidsraad een aantal nieuwe voor
stellen aangeboden aan de gezamen
lijke Nederlands-Indonesische com
missies voor de order .staakt het,
vuren»'. De voorstellen zijn bedoeld
om de impasse te doorbreken, waar
door de resoluties van de Verenigde
Naties, om het vuren te staken, niet
kunnen worden ten uitvoer gelegd.
Zoals men weet, komen de huidige
moeilijkheden voort uit de situatie der
republikeinse troepen in de door de Ne
derlanders omsingelde „zakken". De
Nederlanders wensen, dat de republi
keinse strijdkrachten uit de „zakken"
worden teruggetrokken, terwijl de Indo
nesiërs verlof wensen te krijgen bevoor-
radingslijnen naar deze „zakken" te
laten lopen. De Indonesiërs beweren im
mers, dat alle gebied binnen deze „zak
ken", welke over geheel Java verspreid
liggen, nog steeds onder 't republikeinse
militaire en civiel bestuur vallen.
Naar verluidt, zijn de nieuwe voor
stellen van de Drie Mogendheden Com
missie er op gericht, een modus vivendi
te vinden door het vormen van gedemi-
litairiseerde zones in deze „zakken".
In semi-officiële kringen wordt gè-
zegd, dat het werkelijke doel van de
Drie-Mogendheden-Commissie is: een
gedeeltelijke terugtrekking te bewerk
stelligen van zowel de Nederlandse als
republikeinse strijdkrachten in verschei
dene gebieden, waaronder de „zakken",
om hierdoor een concrete „staakt het
vuren-zone" te verkrijgen tussen de twee
tegenover elkaar geplaatste legers.
Ondertussen zeggen welingelichte krin
gen, dat een voorlopige commissie van
onderzoek in het leven is geroepen om
berichten te geven omtrent het Madoe-
ra-incident en de verdere ontwikkelng
gade te slaan.
Het is nog niet bekend, wanneer de
onderzoekingscommissies naar Madoera
zullen vertrekken.
Men verwacht, dat de republikeinse
premier, Sjarifoeddin, en de republi
keinse delegatie morgen, Zaterdag, per
vliegtuig' in Batavia zullen aankomen en
zich aan boord zullen begeven van de
„Renville" voor de besprekingen welke
Maandag zullen beginnen.
„Het Dagblad" te Batavia laat van
daag een waarschuwend woord horen in
zake de onderhandelingen. Zonder te
willen zeggen, dat het communiqué van
de Commissie voor Openbare Diensten
propaganda is, schrijft „Het Dagblad":
„Énige overeenkomst- met doelbewuste
propaganda is hierin gelegen, dat de
grote moeilijkheden, waarvoor men zich
geplaatst ziet, verzwegen worden, of al
thans niet voldoende onderstreept zijn."
Na gewezen te hebben op he- falen
van Lord Inverchapel en Lord Killearn.
schrijft het blad: „Alle woorden, die aan
het geduldige papier zijn toevertrouwd
en alle fraaie zinnen, die in nog fraaiere
redevoeringen zijn uitgesproken, kunnen
voor ingewijden niet het vaststaande feit
verhullen, dat het wederopgenomen con
tact tussen Nederland en de republiek
tot geen enkel essentieel resultaat heeft
geleid. Men bevindt zich nog steeds in
het stadium van voorbereiding der be
sprekingen en niets wijst er op. dat men
binnen korte tijd enige vaart in de on
derhandelingen mag verwachten. De
weg om tot een bevredigend en blijvend
succes te komen is ook nog niet gevon
den."
Paul van Zeeland, de vroegere Bel
gische eerste minister, lid van de Com
missie van Goede Diensten voor Indone
sië, zal 15 December per vliegtuig uit
Brussel naar Indonesië vertrekken. Hij
hoopt 17 December in Batavia aan te
komen.
Verwachtfeig tot Zaterdagavond:
Zwaar bewolkt met tijdelijke opkla
ringen, regenbuien. Aanvankelijk nog
krachtige en aan de kust harde naar
Zuid-West of West draaiende wind.
Weinig verandering van temperatuur.
Zon 8.3116.30, maan 1.0614.12.
(Van onze speciale verslaggever)
Een spannende middag was het
gisteren op de Waterweg onder
Maassluis, waar het ogenblik voor de
ingenieurs en werklieden, die er
maanden lang aan het werk zijn
geweest om de „Prins Willem V" te
lichten, gekomen scheen dat de
kroon op hun werk zou worden ge
zet. Weer zagen wij het werk, dat
met een haast enerverende kalmte
verricht wordt, in de regen, doch
De hertog van Windsor heeft een
serie jeugdherinneringen geschre
ven, die zullen worden gepubliceerd^
in het Amerikaanse tijdschrift
„Life". Hij vertelt daarin o. m. dat
zijn vader, koning George V, som
mige leiders der Britse liberalen,
onder wie Lloyd George en Winston
Churchill, beschouwde als „gevaar
lijke en bijna revolutionnaire per
soonlijkheden" en dat de koning die
mening had ten tijde van de „libe
rale aardverschuiving'' in 1906, maar
de menihg van de koning werd blijk
baar slechts gedeeld in de kring
van zijn familie.
„Krachtens het in Engeland geldende
politieke beginsel, dat een koning
slechts heeft te regeren en niet te be
sturen, waren wij als familie temidden
van een intens politiek leven gedoemd
niet alleen maar neutraal maar zo mo
gelijk a-politiek te zijn," klaagt hij.
Het eerste gedeelte van de mémoires
omvat he periode van zijn geboorte tot
de dag, waarop hij prins van Wales
werd. De tijd, waarin hij geboren werd,
noemt Windsor „Engelands gouden tijd".
„De inkomstenbelasting werd uitge
drukt in pence per pond sterling, het
socigjjsme was nog nauwelijks meer dan
een theorie," schrijft hij. ,,De eerste tele
foon was eerst vier jaar tevoren in de
koninklijke residentie aangelegd en er
zouden nog acht jaar voorbijgaan, voor
mijn vader zijn eerste auto kreeg, een
klein voertuig, dat bestuurd werd met
een horizontale stang. Men kon rich
nauwelijks voorstellen, dat het een ol
ander de structuur van de wereld, waar
in de Engelsman leefde, zou kunnen
schokken."
De hertog vertelt, dat zijn vader
bij zijn geboorte in zijn dagboek
schreef: „Te 10 uur is ons een lief
jongetje van 8 pond geboren." Nuch
ter voegt hij hieraan toe: „Ik geloof
dat dit de eerste en de laatste keer
is geweest, dat mijn vader dat aar
dige bijvoeglijke naamwoord heeft
gebruikt."
Over zijn vader schrijft hij verder:
,,Hij was de volmaakte verpersoonlij
king van de Victoriaanse en Edwardi-
aanse tijdperken, die aan elkander aan
sluitende perioden, waaltan zijn on
middellijke voorouders hun namen heb
ben gegeven. Hij had de zin voor recht
schapenheid, moraal, verantwoordelijk
heid en huiselijkheid van de Victorianen.
Hij geloofde in God, in de onoverwinne
lijkheid van de Britse vloot en in de
onaantastbaarheid van de voorrechten
van de koninklijke familie."
Aan de Edwardianen ontleende hij
zijn ..nauwkeurigheid als van een uur-
De hertog van Windsor
.werk. Hij had een streng schema, waarin
wij, kinderen, ieder ons kleine afge
bakende hokje hadden. Alle menselijke
gevoelskwesties benaderde hij met de
ruwe onbehouwenheid van een zeeaonk
en hij had een schreeuwerige stem."
De hertog vertelt verder, dat hij slecht
leerde en dat zijn moeder eens heeft uit
geroepen: „Deze kinderen weten ont
zettend weinig," terwijl zijn vader, die
zich meer botweg placht te uiten, de
schuld eenvoudig gaf aan rijn „dom
heid". Op de zeevaartschool der marine
was Windsor in het vak werktuigkunde
nummer 59 van een klas van 59 stu
denten. Hij zegt daarvan; „Ongetwijfeld
heeft het feit, dat ik een koningszoon
was, mij er voor behoed weggejaagd te
worden, wat zeker zou zijn overkomen
aan andere jongelieden zonder zulke
machtige betrekkingen."
Windsor maakt ook gewag van de
vitaliteit van rijn grootvader, koning
Edward VII en zegt dat hij zich. deze
het liefst voor de geest brengt rittende
aan het hoofd van. een welvoorziene
tafel.
wat een verschil met drie weken ge
leden, toen de schoorsteen van het
schip nog maar even boven water
kwam.
Nu heeft de „Prins Willem V" al een
eigen draagvermogen en het water was
er Donderdagmiddag omstreeks 2 uur
uitgepompt tot even onder het tussen
dek. Wint de pompcapaciteit het van
de lekken, die ontstaan zijn door los
geslagen nagels en gaten, die onder wa
ter slechts onvoldoende gedicht kunnen
worden dat was de vraag, waar het
deze middag om ging. Tot het vallen
van de duisternis rijn de pompen met
een waterverplaatsing van 5000 M3 per
uur Wijven doorwerken, doch een ver
raderlijk lek heeft de werkzaamheden
vertraagd. De bok „Ajax" van 320 ton
en de .-Atlas" van 260 ton lagen klaar
om de zware balken van de vijzelinstal-
latie te verwijderen, de „Adelaar" van
140 ton hield het schip in de dwars-
rich ting in evenwicht, doch het vrach
ten was voor deze middag nog tever
geefs. De scheepvaart op de Waterweg
was voor grote schepen vrijwel de ge
hele dag gestremd maar dit zal begin
volgende week nog een dag moeten ge
schieden, want dan hoopt men toch het
schip weg te varen. Nog ligt de „Prins
Willem V" als een obstakel op de Wa
terweg; een roestig karkas, Duitse
handgranaten hebben explosies bij de
lieren teweeggebracht en hoe de machi
nes, die nog onder het slik ritten, eruit
zullen zien, moet men nog maar afwach
ten, doch reeds kan men zich aan boord
weer bewegen en men ziet althans met
een schip te doen te hebben. Nog enkele
dagen en dan gaat het naar de Rot
terdamse Waalhaven.
Naar wij vernemen, heeft de mi
nister van Sociale Zaken zijn goed
keuring gehecht aan een voorstel
van de commissie van advies voor
het Ziekenfondswezen, om de pre
mie van de verplichte ziekenfonds
verzekering voor het jaar 1948 te
verlagen van 4 tot 3.8% van het
loon, dat voor premieberekening
in aanmerking komt. Deze premie
wordt, zoals men weet, door werk
gever en werknemer, ieder voor de
helft opgebracht. Het aandeel van
de werknemer in (le verlaagde pre
mie zal door de werkgever, die het
loon wekelijks betaalt, voor het
eerst van het loon over de eerste
volle werkweek van het jaar 1948
worden ingehouden.
Het Hoofd van Politieke Recherche te
Amsterdam i Kleine Gartmanplantsoen 4)
vraagt inlichtingen omtrent Pieter Bohle,
geboren te Amsterdam 16 Nov. 1911. die
in 1942 en 1943 bij de Deutsche Reichs-
bahn te Hamburg werkzaam was en in
zijn kwaliteit als Lager-oudste verschei
dene mede-arbeiders aan de Duitse poli
tie zon hebben verraden.