GRUWELEN IN INDIË Radiodebat inT weede Kamer Willem van Oranje Wanbegrip Onderwijsbegroting goedgekeurd SPINNETJE SPIJKER en HOLLETJE HAAIEWiET LOUIS PASTEUR, beroemd geneesheer Gulden Plannen van Eduard van Beinum De conferentie te Londen Als ik geen engel was 1947 tekencursus] ZATERDAG 13 DECEMBER 1947 PAGINA 3 (Vervolg van vagina 1) Beestachtigheden tegen Chinese vrouwen Pontificale Requiemmis voor Mgr. Pessers NOODWETJE BEDRIJFS- PENSI0ENEN P.T.T. OP 27 DECEMBER DR. VAN DER KOOY Mgr. Kierkels onderscheiden De „allermodernste" trein De Chinese zakenlieden in het geal lieerde gebied moesten echter wel handel drijven met de Nederlanders. Anders zouden zij economisch te gronde zijn ge gaan. Op dezelfde wijze handelden zij in het door de republiek beheerste gebied met Indonesische instanties. Doch nierop Werd weinig gelet. De republikeinen achtten de Chinezen in de geallieerde streken niet-neutraal en verhaalden dit op hen, die in de republikeinse gewesten Woonden. Aldus maakte bij de Chinezen het gevoel van sympathie voor de repu bliek langzamerhand plaats voor vrees en zorg. De beter gesitueerden trachtten zich met geld verlof te verschaffen het republikeinse gebied te verlaten. Uiter aard is het aantal van hen. die inderdaad op Nederlands gebied ziin toegelaten, zeer gering: de Nederlandse regering kon niet toelaten, dat de steden in haar gebied, waar voedsel en woningen nog geenszins overvloedig zijn, te dicht be volkt worden. Weliswaar hebben hoge republi keinse autoriteiten de misdaden te gen Chinezen nooit in de hand ge werkt of goedgekeurd, doch zij heb ben niet de stappen gezet, die zulke misdaden hadden kunnen doen ein digen. De oorzaak hiervan zijn een groot gebrek aan gezag van de repu blikeinse regering en de vaak voor komende onmogelijkheid, orders, die zij gegeven had, te doen uitvoeren. Na de Japanse overgave hoopten de Chinezen op de spoedige komst van ge allieerde troepen, die orde en veiligheid zouden kunnen garanderen. Deze troe pen kwamen echter in te geringe getale en te laat. De Engelsen begingen daar enboven de- fout, Brits-Indische Mo hammedaanse soldaten te zenden. De zen maakten gemene zaak met de even eens Mohammedaanse Indonesiërs, en de Chinezen werden daarvan het slachtoffer. Op vele plaatsen plunderden of verwoestten inlanders huizen.' In Tangerang, ongeveer 20 K.M. van Batavia, werden van 1 tot 5 Juni 1946 28 gevallen van brandstichting geconstateerd, waarbü de Chinese bewoners in de vlammen omkwa men. In alle dorpjes rond Tangerang werden Chinezen beroofd en op ru we wijze vermoord. In het plaatsje Panggang werden een man van 71, een meisje van 20 en een kind van 3 jaar levend verbrand. De beestachtige wreedheden, wel ke Indonesiërs tegenover Chinese vrouwen beginnen, kunnen niet in woorden worden weergegeven. Mis bruik en moord gingen in dë regel samen. Te Bajoer wierp men een meisje in het bijzijn van haar va der in de vlammen. Te Sepatan ont rukte men aan een Chinese moeder haar baby, die in het vuur gewor pen werd. Hoeveel vrouwen het slachtoffer van Indonesische brutaliteit gewor den zijn, is niet nauwkeurig te zeg gen, daar de meesten er angstvallig over zwijgen. Vele Indonesiërs dwingen Chinese meisjes met nen te trouwen. In Buitenzorg eiste een 70-jarige Javaan, Hadji Salib, een meisje van nog geen 20 jaar voor zich op. Toen haar vader dit wei gerde, werd hij neergeschoten. Ook maakt men er 'n gewoonte van, Chi- Tydens een interview te Londen met Eduard van Beinum deelde deze over de in omloop zijnde geruchten, dat hij een permanent dirigentschap van het London Philharmonic Orchestra zou aanvaarden, hiede, dat het bestuur van dit orkest het Wel gaarne daarheen zou willen leiden, «laar dat hij cr niet over dacht het Con certgebouw-Orkest op te geven. „Het is de bedoeling," aldus Eduard van Üeinum. „dat er een regeling getroffen Wordt, die beide partijen zou kunnen be vredigen." Getracht wordt, mogelijk te maken, dat beide functies na elkaar ver vuld zouden worden, hetgeen zou inhou den, dat de heer Van Beinum een ge deelte van het jaar in Londen zou ko men te wonen. „Het nieuwe compromisplan, zoals wij het maar zullen noemen," zo zeide hij, „moet nog in alle details worden uitge werkt, alvorens een beslissing genomen Zal kunnen worden." Hiermede zal Eduard van Beinum na zijn terugkeer in Nederland Dinsdag a.s. onmiddellijk be ginnen. Hij zelf voelt er zeer veel voor, als semi-permanent dirigent van het London Philharmonic Orchestra op te treden, aangezien hij meent, dat dit or kest tot, een veel oeter geheel kan wor den opgevoerd, als de hervormingen, die hij heeft voorgesteld, aanvaard zullen Worden. De voorzitter van het Concertgebouw- bestuur heeft op een desbetreffende vraag verklaard, dat het hem niet ge- Wenst voorkomt, van de zijde van het bestuur commentaar te geven over een aangelegenheid, die het Nederlandse concertleven zo ingrijpend raakt, zonder contact met de heer Van Beinum te heb ben opgenomen. (Vervolg van pagina 1) Aan het einde van deze tirade, die Wij boven in het kort samengevat heb ben, antwoordde Marshall met een ter gend rustige stem: „Het Is duidelijk, dat de opmerkingen van de heer Molo- tov niet be/doeld zijn voor serieuze be spreking op deze conferentie, maar voor een ander gehoor en voor een ander doel." Marshall wenste er derhalve niet eens op in te gaan, maar kon niet na laten Molotov gevoelig op zijn nummer te zetten door hieraan toe te voegen: „Als men denkt aan het doel -van deze conferentie en aan de positie, welke de afgavaardigden aan deze tafel innemen >Q hun eigen regeringen. is het moeilijk op grond van een dergelijk optreden respect te koesteren voor de waardig heid van de Sovjetregering." Ook Bevin bdperkte zich tot een korte, felle aanval °P Molotov's conferentiemanieren. Hij reide, dat hij niet had kunnen dromen het slachtoffer te zullen wordep van beledigingen en een scheldpartij, zoals dit vanmiddag gebeurd, was. Hij wees °P de verontwaardiging, die de bevolking van Brittannië en van het Britse gemeenebest moest voe len over deze scheldpartij. Maar wat hij nog erger, vond was, dat na herhaal de ontkenningen en uiteenzettingen van britse zijde dezelfde onware beweringen steeds weer herhaald werden, alsof zij dooit beantwoord waren geworden. En hij voegde er vinnig aan toe: „De heer hlolotov had tenminste zijn rede kunnen beëindigen met ons te danken voor de hoffelijkheid, dat wij hier zijn -gebleven naar hem te luisteren." En als men tenslotte wil weten wat bh eigenlijk Molotov'S antwoord is op Marshall's ultimatieve vraag om inlich. ihgen. dan valt er niets aan het boven gaande toe te voegen dan Molotov's let- eNijke woorden aan het eind van deze bhwaardige vertoning: ,Mijn verklaring i®. bedoeld als een antwoord aan de heer nese vrouwen te ontkleden en in het publiek te mishandelen. Wel degelijk hebben officiële instan ties sommige gruwelen ondernomen of toegelatén. De overval van 18 Septem ber 1946 op de Chjnezen in Bagan-Si- Api-Api voerden 4000 republikeinse zee soldaten. 450 leden van het republikein se leger en een aantal republikeinse politie-agenten uit; onder soortgelijke omstandigheden vielen in Januari van dit jaar 250 Chinezen te Palembang door slachting en verbranding Dit alles geschiedt niet slechts spontaan doch ook volgens een wel- overlegd plan. Vermoedelijk zal de republikeinse regering niet gaarne alle onmenselijkheden van haar onderdanen bekend willen maken. De betrokkenen houden deze ver borgen, zodat de wereld-pers en de wereld-opinie over de verschrikke lijke voorvallen blijven zwijgen en niet kunnen opkomen tegen bewe ringen als die van het republikeinse ministerie van voorlichting, dat in Juli en Augustus 1947 nog ver klaarde, dat de terreur van de In donesiërs slechts een uitvloeisel was van de binnenkomst der Nederlan ders. Zulk een verklaring is een ernstige verdraaiing van de feiten. Mgr. Nic. Stam, oud-Apostolisch Vica ris van Kisumu (O.-Afrika) zal a.s. Maandag In de parochiekerk aan de Gasthuisstraat te Tilburg een pontificale H. Requiemmis opdragen voor de ziele- rust van Mgr. Q. Pessers O.F.M., die als ■missionaris in China om het leven kwam. Aangezien het wetsontwerp op de be drijf spensioenen niet tijdig gereed kan zijn, overweegt, zo verneemt het A.N.P., de minister van Sociale Zaken de in diening van een noodwetje. Deze nood wet moet het mogelijk maken om onge organiseerde arbeiders, die onder Collec tieve Arbeidscontracten vallei, ih be drijfstakken, waarin door de organisa ties bedrijfspensioenen worden opge richt, ocik in deze fondsen op te nemen. De indiening van het noodwetje zal waarschijnlijk binnenkort geschieden. In aansluiting op het bericht -<over de Rijksdiensten op 27 December wordt, ter voorkoming van misverstand, me degedeeld, dat de PTT-kantoren op die dag, als op gewone Zaterdagen, open zijn. (Van onze Haagse redacteur) Naar wij vernemen is het K.B. ge tekend, waarbij dr. v. d. Kooy met in gang van 1 Januari benoemd wordt tot secretaris-generaal van het departe ment van Economische Zaken. Dr v. d. Kooy is op het ogenblik directeur van de Economische Voorlichting. Hij was vroeger reeds plaatsvervangend secretaris-generaal van het departement van Handel en Nijverheid. Bij K.B. is benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje Nassau Mgr. P. G Kierkels, Passionist, Apostolisch De- legaat in India. (Van onze parlementaire redacteur) Na vier dagen aan een stuk door de Tweede Kamer binnenste buiten gekeerd te zijn, smaakte minister Gielen Vrijdag tegen zeven uur het genoegen, zijn Begroting van O., K. en W„ goedgekeurd te zienHet was de vele felicitaties, die de minister, ietwat bleek en vermoeid, in ontvangst mocht nemen, waard Het is geen kleinigheid, daar vier dagen alleen achter een tafel te zitten en direct uit het hoofd over de enorme verscheidenheid van onderwerpen, die Kamerleden bij een departement als dit overhoop kunnen halen, met kennis van zaken te spreken. Minister Gielen heeft dit nochtans gedaan, slagvaardig demonstrerend, dat hij de materie van zijn veelkoppig departement heel goed beheerst. Ook zijn critici bleken deze prestatie te waarderen. Marshall. Ik ben niet van plan te ant- "orden op de aanvallen, die tegen mij Sericht zijn." Natuurlijk heeft de minister ook wel eens een keer een steek laten valien, een kniesoor, die hem dit kwalijk zou nemen. Maar om dan toch eerlijkheidshalve een zwak punt voorop te stellen: de bezwa ren, die de heer Bruins Slot maakte op het spreekverbod, dat prof. Gerbrandy getroffen heeft. De heer Bruins Slot constateerde, dat er nog al wat discussie ontstaan is over de vraag, of de heer Gerbrandy de landvoogd in Batavia al dan niet tot rebellie heeft aangespoord en nu meen de hij, dat, wanneer een handeling tot een zo grote wetenschappelijke discussie aanleiding geeft, men de bedrijver daar van niet moet straffen. Daargelaten, of daar niets tegen in het midden te brengen zou zijn, maar de minister bracht er niets tegen in het midden; hij zweeg dit argument dood, weshalve de heer Bruins Slot triomfantelijk kon constateren, dat de minister zijn argumentatie onweer sproken had gelaten en dus van de •juistheid van het door hem gevolgde beleid niets waar had gemaakt. Wat sprak op deze uitdaging de minister? Ook toen sprak hij geen enkel woord. Wel ging hij in op een nevenargument van de heer Bruins Slot. dat hier n.l. censuur werd toegepast op de radio. Dit is geen censuur, zei de minister. Wij hebben voor de oorlog ook altijd een radiocontróle gehad. De radiocontróle- commissie is weliswaar niet herrezen, maar dit is in ieder geval een staaltje van controle; het is geen censuur. We zaten toen in de radio-aangelegen heden. Ze werden zeer summier behan deld, omdat de toestand sedert het vo-, rige jaar nog steeds niet in een defini tief stadium is gekomen. De voorstanders van de radio-omroepverenigingen her haalden in het kort hun argumenten en deden, zoals te begrijpen viel, nu ook nog een aanval op de Wereldomroep, die tot dusver een nationale omroep is buiten de Radio-Unie. Nadat de minister eerst tegen de op hem uitgeoefende aandrang- had aangevoerd, dat invoering van de oude radiowetgeving, om die dan successie velijk te wijzigen, de oplossing geens zins zou versnellen en ook geen reke ning zou houden met de feitelijke toestand, wat de critici als argument hanteerden, nadat de minister dit dan had afgewezen, zei hij, dat als voort- voedsel van de in de Troonrede te dezer zake afgelegde verklaring aan de omroepverenigingen een autonomie ge geven zal worden. Het was een sfinx achtige verklaring, doch men lette op het onbepaald lidwoord „een" voor „autonomie". En een tweede punt van belang is de verklaring, dat het van zelfsprekend is voor de minister, dat de beginselen, die gan de nieuwe om roep ten grondslag zullen worden ge legd ook voor de wereldomroep zullen gelden. A Voorts mag men erop rekenen, dat de regering een speciale regeling voor po litieke zendtijd zal ontwerpen met het oog op de verkiezingen; dit deed de heer Wagenaar een nvotie, welke hij reeds had ingediend, intrekken. De radiobla den zullen binnenkort hun klanten be ter kunnen bedienen. De minister kondigde aan, dat het, dank zy een nieuwe techniek, mogelUk zal zijn de opiagen van de radio-bladen te vergroten, alsook aan andere tijd schriften, die nog geen papier hebben kunnen bemachtigen, het verschijnen mogelijk tc maken. Wie mocht denken, dat er een nieuw procédé is uitgevonden om papier te maken, vergist zich. De nieuwe techniek slaat op de papierdis tributie, doch een precieze overeen stemming met Economische Zaken schijht er nog niet te zijn. Het begrotingsartikel, dat de credieten vaststelt voor de posten van cultureel attaché te Parijs, die reeds bezet is, en cultureel attaché te Londen, die nog be zet moet worden, ontlokte aan mevrouw FortanierDe Wit eritiek. Een meer ge rechtvaardigde critiek, zouden wij zeggen, dan de critiek, die men uit andere hoe ken, waar het thans stil bleef, web hoort op het gebruik van auto's en secreta ressen. Want men moet weten, dat zo'n cul tureel attaché een salaris verdient van f 4800.per jaar, hetgeen een bedroe vend beetje is. Maar als men nu ver neemt, dat deze culturele attaché's per stuk bovendien genieten f 27000.aan verblijfkosten en dan ook nog eens ongeveer f 27000.aa" reiskosten, dan zou men langzamerhand gaan zeggen, dat deze heren wel evengoed uit bur gerzin geheel en al belangeloos het land en de cultuur in Parijs en Lon den zouden kunnen gaan dienen. De m-inister zette uitvoerig uiteen langs welke belachelijke ambtelijke lijnen zulke posten tot stand komen. De rang van de culturele attaché is n.l. zo nederig, dat zij hem geen recht geeft op een ho ger salaris dan dat van f 4800.Maar de tabellen van Buitenlandse Zaken wij zen uit, dat deze man een halve ton ter beschikking moet hebben om te reizen en te verblijven. En nu zei de minister vóórts, dat al dit geld aan deze functie goed besteed is. Mevrouw Fortanier kon natuurlijk niet zeggen, dat zij het niet goed besteed acht, want dat zou een spelletje van „welles en nietes" geworden zijn. Zeker is, dat de culturele attaché's, die de dagbladen in de vorm van correspon denten naar het buitenland zenden, nauwelijks kunnen verblijven, terwijl er voor het reizen helemaal niets op over schiet Hoe dan ook, de minister heeft zich over het algemeen meester van het slag veld getoond. Nu gaat het op de laatste grote veldslagen aan: de onderwijsher- ziening en de radiowetgeving. is „een fijne, gevoelige Kerstlegende" (De Linie), „een heerlijk stemmig verhaal" (Idil). Wilt U op een fijnzinnige wijze „Zalig Kerstfeest en een gezegend Nieuw jaar" wensen, „waarmede U succes zult hebben" (U.K.D.). bestel dan nog heden dit feestelijk uitgevoerde boekje in bijpas sende verpakking 50 cent per ex. bij Uw boekhandelaar of bij H. Nelissen, Amsterdam, Telef, 31791, giro 60092. (Adv. nimillllllllimilllllIlIHlIlllllllMlllll!: I 2de JAARGANG niiilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiniiiiur: uiltllimimiiimmiiimiiiiiimiiiimc „Mijn God, ontferm U over mij en over dit arme volk" Dit waren de laatste woerden van de grondlegger van ons Vor stenhuis, Prins Willem I van Oranje, toen hij, ruim 363 jaar geleden, n.l. 10 Juni 1584, op het Prinsenhof te Delft werd dood geschoten. Thans wordt het eeuwenoude gebouw (in het jaar 1400 als een klooster gesticht) gerestaureerd; dat wil zeggen in de oorspron kelijke toestand teruggebracht. Bij deze gelegenheid heeft men nu een tot dusver onbekende trap ontdekt, waarlangs de moordenaar indertijd snel kon ontvluchten. Willem de Eerste, ook wel de Zwijger genoemd, is In 1533 ge boren. De grote daden en vele opofferingen van deze Vader des Vaderlands, zoals hij ook wel ge noemd wordt, welke hij zich voor het welzijn van ons land heeft getroost, kennen jullie na tuurlijk of leer je in elk geval op school. Maar wy willen nu iets mededelen over zijn dood. Trap kei Peinfenkoj* "te helft Pr,r»$ V/;hewn X is If-'S'UsLa de wuue drukke ochtend achter de rug en juist had hij de maaltijd ge bruikt en ging de trap op naar zijn werkkamer, toen Gerards te voorschijn sprong en de Prins neerschoot. De moordenaar ver dween en dit zal, naar men thans weet, langs de trap ge weest zijn, welke nu is ontdekt, naar buiten. In de verwarring slaagde Gerards er in buiten het gebouw te komen, doch hij werd vervolgd, op de stadswallen ge grepen en enige dagen later ter dood veroordeeld. Niet lang daarna werd het vonnis aan hem voltrokken. Groot was de droefheid, die de plotselinge dood van Willem van Oranje in Nederland teweeg bracht. Met vorsteiyke praal werd zijn stoffelijk overschot In de Nieuwe Kerk te Delft by ge zet. Het Prinsenhof werd in later tijden voor allerlei doeleinden gebruikt, tot kazerne toe. Te genwoordig is er een museum en als je ooit in Delft komt, moet je daar eens heen gaan. Je kunt dan pok de trap zien, waarop de Prins is dood geschoten. De kogelgaten in de muur getuigen nog van de moord, die eens hier gepleegd werd. De aanslag op Willem van Oranje in het Prinsenhof te Delft. Willem van Oranje, die veel voor ons vaderland deed, had, zoals dat gewoonlijk voorkomt, veel vijanden. Aan verscheidene aanslagen heeft hij blootgestaan en in de woelige dagen van 1572, toen hij zich niet op zijn gemak voelde in 's-Gravenhage, nam hij met zijn hofhouding zijn intrek in het toenmalige st. Ag- nesklooster te Delft, dat daar door „Prinsenhof" werd, welke naam de gebouwen hebben be houden. Daar werd de Prins 10 Juli 1584, des middags 2 uur, verraderlijk doodgeschoten. De dader heette Balthazar Gerards. Reeds lang hadden de Span jaarden, met wie wy toen in strijd waren, beproefd, de Prins van Oranje over te halen de Nederlanden aan hun lot over te haien. Toen ze zagen, dat de Prins daartoe niet te bewegen was, loofden zij een grote som geld uit voor degene, die hem doodde Balthazar Gerards had te voren Let terrein „verkend". Hij wist het vertrouwen te win nen van de Prins en van andere personen. Een dag voor de aan slag had hij van twee soldaten van de wacht drie pistolen ge kocht. Op de middag van de 10de Juli stond hü In een don kere hoek aan de voet van d» trap met een lange mantel over zijn schouders geslagen. Onder die mantel had hij de pistolen verborgen. Willem van Oranje had een Dit Is de Mis ter nagedachte nis aan de Blijde Boodschap van de Engel aan Maria, welke op Quatertemperwoensdag van de Advent (dit jaar 17 December) wordt opgedragen. De Gulden Mis wordt in de vroege morgen en met veel lichten gezongen. Zij kwam in de 14de eeuw in ge bruik als een z.g. Noodmis, waarvan men hulp verwachtte In allerlei noden. Om deze bü- zondere kracht, welke men haar toeschreef, werd zij Gulden Mis genoemd, d.i. krachtdadige mis. Vroeger heette zij ook nog „Duivekedaalsmis"", omdat eer tijds 't gebruik bestond bij het evangelie dezer mis een duif uit het gewelf van de kerk neer te laten als teken van de nederda- ltng van de H. Geest over Ma ria, hetgeen in het Evangelie verhaald wordt. Met Maria kunnen wy ons voorbereiden op een hernieuwde komst van Christus in onze har ten. Eten van de grootste scheikun digen, tevens geneesheer, uit de vorige eeuw was de Fransman Louis Pasteur, die 125 jaar ge leden werd geboren. Talloos zijp de zegeningen, welke de Parijse geleerde aan het mensdom'heeft geschonken, maar om de inenting by honds dolheid is zijn naam wel het meest bekend geworden. De vin ding was van zo grote betekenis, dat men in de loop van de ja ren overal inrichtingen zag ver rijzen, om door dolle honden ge beten personen in te spuiten met een inentstof (serum), die Pasteur ontdekt heeft. Pasteur, die toen reeds een leven van grote verdienste ach ter zich had, zette met deze vin ding, waaraan hij langer dan vijf jaar had gewerkt, de kroon op zyn werk. Enige tyd geleden speelde zich in het buitenland een vreselijke gebeurtenis af. Een dolle hond had een meisje gebeten en bin nen twee uur traden tekenen van hondsdolheid op Het kind rende door de straten en beet en krabde niet minder dan 15 personen. Later stierf zij onder hevige pijnen. Twee der perso nen, die gebeten waren, moesten terstond van andere mensen apart worden gehouden. Op al len werden de bekende middelen van Pasteur tegen hondsdolheid toegepast. Waren hun die niet tijdig toegediend, zy zouden ge storven .zijn. Nu konden zy wor den gered. Woorden in alle talen zijn ge bruikt om Fasteur te eren. Hij was een diep. godsdienstig mens en een voorbeeldig katholiek. Ongekunsteld trad dit keer op keer aan de dag, doch deze ge leerde, die ver boven andere uit steekt, was er van overtuigd, dat hij met al zyn kennis en ge leerdheid toch slechts een klein schepsel was. „De Trein van de Toekomst" in Amerika, welke bestaat uit salonrijtuigen, waarin de passa giers in elke richting vry uit zicht hebben, is thans op een rondreis door Amerika ter be zichtiging voor het publiek. De trein wordt voortbewogen door een enorme blauwgeschilderde Diesel-locomotief. In deze nieu we gestroomlijnde salonrijtui gen, In moderne uitvoering, met plastic-behang, in levendige kleuren en glanzende chroom- stangen. zjjn dg reizigers in be wondering over de geruisloze rit. Het enig geluid, dat tot hen doordringt, is het zacht gedreun van de Diesel-locomotief. De vloerbedekking van het aller nieuwste soort dempt de voet stappen op de vloer en drem pels. De „Trein van de Toe komst" is uitgerust met draad loze telefoon, met de nieuwste gramofoon-uitvinding zonder naald en met luidspreker-Instal laties. „Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens." Juist, en daarom moeten jul lie nu eens de klok of pendule of wekker tekenen, die by je thuis staat of hangt. Als de wy- zerplaat rond is, dan een mooie ronde cirkel tekenen. Is de wij zerplaat een zeshoek, zoals op* ons voorbeeld, kun je eerst een cirkel trekken en die zeshoek ontstaat, als je de straal (dat is de halve middellijn) op de cir kel afpast. Dat gaat precies zes maal. De cijfers kunnen gewone nummers zijn of zoais hierbij is aangegeven, Romeinse cijfers (kennen jullie die?). In elk ge val moet je bij het tekenen van de cijfers op de klok beginnen 12 bovenaan en 6 onderaan te plaatsen. Dan 3 rechts in het midden en 9 links in het mid den. Als deze cijfers op de goe de plaats zijn gezet, moeten de overige cijfers daar tussen wor den geplaatst in de juiste ver houding, zodat alles mooi uit komt. De klok zelf kan natuur lijk allerlei vormen hebben, doch als je er altijd maar by denkt, dat je eerst heel dun door het midden van de wijzerplaat een loodlijn trekt, flink lang. Als je nu de omtrek van de klok tekent, moet je uit deze middel lijn (die later wordt uitgestuft) de zijkanten afpassen, precies rechts en links, steeds gelijk. Anders ontstaat een scheve en lelijk getekende klok. Nu ieder aan het werk om de klok of pendule te tekenen. De zeilboot had het strand bereikt. Onder doodse stilte betraden de mannen het eiland. „We zullen ons ver gist hebben," zei de soldaat, die het weten ^"^7 moest. „Hier is het kasteel van Jan zónder Land niet." „En Valentljn ook niet,"- zuchtte Spinnetje. „Dat moet je niet zeggen," bedacht Holletje. „De roofrid der kan hem hier in een of ander hol verstopt hebben." ,Dan gaan we zoeken," be sloot Spin. „Mannen," riep hy luid, „doorzoekt het hele eiland." „Nou nog?" bromden er en kele. „Het begint al donker te worden." „Doet er niet toe. Wie de gouden schijven verdienen wil, moet werken." De mannen doorzochten het ganse eiland, kropen, in alle holen, haalden het struikgewas uit elkaar, maar.... alles zon der resultaat. „Genoeg voor vandaag," be sloot Spin- eindelijk. „Haal de proviand van het schip en leg een vuur aan. Dan gebruiken we hier aan 't strand ons avond maal. Zo gauw als de nieuwe dag aanbreekt, gaan we op zoek naar andere eilanden." Bij het schijnsel van het hoog oplaaiende vuur zaten al die mannen zich weldra te goed te doen aan spys en drank. Tot laat in de nacht klonken hun stemmen over het eiland. Toen sliep de een na de ander in. Spinnetje en Holletje^ u- lagen vlak bij el- kaar. „Voor mijn part zat ik weer thuis bij mijn radio, volle neef," grapte Holletje. Maar Spinnetje antwoordde niet. Die sliep al. Tenslotte sloten ook Holletje's ogen zich. De twee sliepen vast en lang. Heel lang zelfs. Toen ze ontwaakten goot de zon haar gouden licht reeds ovep het water, dat het eiland omspoelde Holletje rlalitte zich op en rekte zich uit. Hy keek rond. En toen opeens met een luide schreeuw greep hij Spin netje vast: „Spin, SpinDe mannen zijn weg, de boot ook!" 20 jaar geleden. Toen kwam de Amerikaan Van Lear Black naar ons land, huurde een vliegtuig en gaf na enige tochten door Europa ge maakt te hebben de wens te kennennaar Indlë te vlie gen. „Wie brengt my er heen?" zo klonk zijn vraag. Wij zouden nu dadelijk zeggen: de KLM. natuurlijk. Maarzover waren we in 1927 nog niet. Wij hadden slechts één tocht naar Indië gemaakt, in 1924 ni. Maar toch behoefde Van Lear Black niet lang te zoe ken. Onze bekende Nederlandse piloten; Geysendorffer en Schol- te met Weber als mecanicien boden zich aan de grote tocht te ondernemen. Zy slaagden zo goed, dat de Amerikaan onmid dellijk besloot dg tocht terug ook door de lucht te maken. En zo werd dus in het midden van 1927 de eerste retourvlucht-Indië gemaakt Het succes van deze tocht leidde tot navolging. Ebi reeds in October van hetzelfde jaar ver trok piloot Koppen met de „Postduif" voor een vlucht naar Indië en terug. Ook deze vlucht slaagde volkomen. Het werd toen als een geweldige prestatie ge roemd, dat de reis in 28 dagen volbracht werd. Dat was dus 20 jaar geleden. Sinds die tijd zijn we heel wat vooruitgegaan op vlieggebied. Thans zijn voor zo'n vlucht slechts enige dagen nodig. Coventry betaalt té goed Een Tarzan-baby Kwade dagen voor schuldeisers Gromyko houdt zijn stand op Een doof stomme hult zich in zwijgen. De door een Labour-burgemeester bestuurde stad Coventry heeft moeilijkheden gekregen met het ministerie en met enige steden, daar zy haar gemeentepersoneel té goed be taalt. Andere gemeenteraden, die zich zoveel royaliteit niet kunnen veroor loven, krijgen last met hun ambtenaren, die dezelide eisen gaan stellen, terwijl bedrijven elders in Engeland last krij gen met hun personeel, dat even gunstige voorwaarden eist voor nacfhtwerk, etc. als in Coventry genoten worden. In een bioscoop in Plymouth vlei een wouw in slaap. Toen zij wakker werd kon zij zich niets meer her inneren; zij dwaalde enige uren door de straten, maar bleek nog genoeg uit het verleden te weten, om de politie op te bellen. De agent op het bureau hoorde niets anders dan „Kom vlug. Ik heb mijn geheugen verloren." Een met een uitgerukte politiewagen ontdekte de vrouw in een telefooncel. Zy wist niets meer. Het enige wat zij by zich had, was een sigarettenkoker, waarin ge graveerd stond; „Van je vrienden. Eind hoven, Holland". In het Amerikaanse weekblad News week doet 'n trotse vader enige ont hullingen over zijn „super-baby dochter", die sinds de derde week van haar bestaan de sterkste staaltjes van kracht ten toon heeft gespreid. Linda heet deze Tarzan-baby. Zij werd geboren in Mei van dit jaar en doet nu reeds oefeningen aan een rekstok. Zij zwaait om de stok, gaat er op zitten, klimt zelfs in een ladder en doet kunststukjes aam de ringen. Geregeld leert men haar andere toeren. Het laatste stoute stukje, dat zü uitvoerde, was het optillen van twee stoelen, die samen heel wat meer kilo's wegen dan zy zelf aam gewicht bezit, dat ruim negen kilo bedraagt. De schuldeisers van Wenen heb ben deze week kwade dagen ge had. Zij moesten zich zelfs ver bergen voor hun schuldenaars en nog erger in sommige gevallen zelfs de schuldenaren, die hun schulden wil den betalen, met geweld buiten hun deur houden. De redende oude schilling bankbiljetten werden ongeldig verklaard tegen een koers van één nieuw biljet tegen drie oude. Gromyko, de Russische vertegen woordiger in de Veiligheidsraad, is verhuisd. Hij heeft zijn intrek genomen in een New Yorks herenhuis, dat toebehoord heeft aan de overleden Amerikaanse financier Pyne. Kosten? Zo om en om de twee millioen zeven honderdduizend gulden! Een doofstomme dame te St. Louis heeft een eis tot echtscheiding in gediend tegen haar echtgenoot, die eveneens doofstom is, zulks op grond van het feit, dat hij zich „in een hard nekkig en vijandig stilzwijgen hult en haar prijs geeft aan een ondraaglijk ge voel van eenzaamheid." Hij weigert namelijk door middel van gebaren te spreken. In Washington kreeg een brandstof- fenhandelaar een telefonische be stelling voor vijf ton kolen op. Hij vond het wel een beetje gek, dat de bestelling naar de stem te oordelen door een jongetje werd opgegeven en liet iemand op het opgegeven adres vragen of het in orde was. Kort daarop werd hij opgebeld door een dame, die met wanhopige stem riep: „Stuur in 's hemels naam niets. Er 6taan al zeven taxi's, twee vluchtauto's met stookolie, een vrachtauto vol denneblokken en een met eiken blokken voor de deur en ik heb niets besteld." De politie heeft het jochie nog niet gevonden. (Vervolg van pagina 1) De heer Van Boven zal toch niet menen, dat dit voor de K.A.B. alleen maar woorden zijn, die er zo bij horen» omdat die K.A.B. nu eenmaal een Room se beweging vormt? Dan zal het hoogst nuttig voor hem wezen kennis te nemen van de historie der katholieke arbeiders beweging in Nederland, der arbeiders historie van de laatste eeuw in de ge hele wereld. Dan zal hij merken, dat de K.A.B. wel tot massa-beweging uit groeide, maar minstens als kernbeweging werd opgezet. Het zal hem voorts onge twijfeld treffen, dat in tegenstelling tot vele ook speciaal katholieke landen over het algemeen de arbeidersstand van Nederland, voor zover die katholiek was, ook katholiek bleef. Het is hem toch wel bekend, hoe 25 Juli 1941 het juist de katholieke arbeiders waren in directe tegenstelling tot neutraal of socialistisch georganiseerden, die en bloc bedankten voor diezelfde katholieke arbeidersbe weging, die zij hadden opgebouwd, om dat zy onder invloed kwam van het nationaal-socialisme? Daarmede, het mag nog wel eens openlijk gezegd wor den, hebben toen de katholieke arbei ders als eerste massale groep een ver zetsdaad van formaat geleverd, omdat <zij goed principiëel geschoold waren en geleid werden. Wat weet de heer Van Boven van het Credo-Pugno-werk, dit reeds jaren bestaande apostolaats-insti- tuut van de" K.A.B.? Hij mag gaan kijken in het bisdom waar hij werkt, waar pater Paschasius zijn lekenapos telen vormt en zorgt dat er katholieke gezinshoofden komen, waarop het mo dernisme in geen enkele vorm vat heeft, waar bedrijfskemen bestaan, ongeorga niseerd, maar gevormd vaak door een enkele Credo-Pugno-man, en die keer op keer in een twistgesprek met een communist er het spits afbijten, zorgen dat hun katholieke arbeidsvrienden vrijer durven ademen ook daar, waar moderne godhaters en onruststokers de atmosfeer dreigen te bederven. We moe ten een zuiver Evangelisch ideaal na streven, zegt de heer Van Boven. En hy vervolgt dan: „Zyn activiteit zal zich voor alles richten op de bestrijding i van het kwaad in zyn omgeving en op de verspreiding van het goede. Dit kwaad komt in talloze vormen tot hem: dagdieverij, laster, immorele gesprekken, gezagsondermijning, bespotting van zijn godsdienst, oneerlijkheid, en al die vele vormen die mens en duivel kunnen be denken wanneer de veilige normen een-, maai zijn verlaten". Mogen we deze opsomming eens vervolgen? Inderdaad, al deze vormen van kwaad ziet en onder gaat de arbeider in het bedrijf. Maar hy ziet nog veel meer kwaad. Hy ziet, dat zijn gezin verkommert wegens ge brek. omdat het loon niet toereikend is. Hy leest In zijn krant, dat er zwarte handel is en dat niet alleen by een of ander misdadig element onder de arbei ders. Hy leest van grove winsten en uit kering van hoge dividenden, waardoor hij, arbeider, tekort komt. Hy leest in Quadragesimo Anno: „Maar al te lang heeft het kapitaal zich welhaast de ge hele opbrengst van de productie toe geëigend en liet het de arbeider ter nauwernood wat tot herstel en vernieu wing van zijn arbeidskrachten nodig was." Dat de katholieke arbeider desondanks niet ging haten, maar langs de weg van de christelijke idealen-verspreiding ge tracht heelt, verbetering in wantoestan den te brengen, ziet, dat is de diepe be tekenis van de K.A.B. Een zuiver Evan gelisch ideaal is het, minstens genomen een zuiver christelijk ideaal, indien hij aan de bestrijding van zuiver geestelijk kwaad de bestrijding van materiële on gerechtigheid paart. Natuurlijk zijn we het er mee eens, dat een hartelijke en innige gebeds-actie hegl de strijd voor het materieel welzijn van de arbeiders stand moet vooratgaan en vergezellen. Grijp, mijnheer Van Boven, welk jaar boek van de Kath. Arbeidersbeweging ge wilt, en lees daar, hoe er geijverd werd voor de bevordering van de maande lijkse H. Communie, het retraitewerk, het lidmaatschap van de zuiver gods dienstige vereniging enschakel de K.A.B. niet uit, maar in bij de bestrij ding van het kwaad, dat gij terecht vreest. De arbeiders hebben getoond, dat aan hun karakter in deze tijd inder daad uitzonderlijk hoge eisen gesteld mogen worden,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 3