Truman's boodschap aan Congress
N IVI
V
V
Tweede Kamer neemt wijziging
der Enquête-wet aan
Wat zal de Eerste
DE MOND VOL TANDEN
PERGJS'S VIJFJARENPLAN El DE STEUN
m DE EUROPESE NATIES
Onaer
de Kerstboom!
PHILIPS
phiMShavë
Belangen van
de arbeiders
Engeland kan zichzelf
wel helpen
Zweedse film voor de jeugd
ZEVEN KINDEREN EN f
EEN GEIT
Om de geheimen in de ministerraad
Kamer doen?
Tui; National Gi n Bank 01 NiavYokr
ZATERDAG 20 DECEMBER 1947
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Argentijns eigenbelang in de knel
Eerst herstel van
Europa
Franse oplichters
In Amersfoort geknipt
Geen Amerikaanse tarwe
meer nodig
West-Duitsland deelt oojc mee
TEGEN VLEKKE ZEVEN JAAR
GEADVISEERD
Aantrekkelijk gevoelig verhaal
-
:?1
N„.s_aïaü5L
25 set m 7 0TTA' Vatican:
LOCAAL GRENSVERKEER
HERVAT
Sociale gezondheidszorg
Péron, de leider der Argentijnse ré-
gering, heeft een economisch pro
gramma opgesteld, dat vermoedelijk
binnen niet al te lange tijd in werking
zal treden, en dat als richting een stre
ven heeft om in de vijf jaar, voor welke
het zal gelden, het land geheel of ge
deeltelijk economisch onafhankelijk van
de rest van de wereld te maken. Hiertoe
is vooral een sterke uitbreiding van de
Argentijnse industriële productie-capa
citeit vereist, en om deze mogelijk te
maken is Argentinië verplicht, zich voor
wat betreft het goederenverbruik in het
binnenland voorlopig een aantal Beper
kingen te getroosten, uit het buitenland
slechts die artikelen te betrekken, welke
tot versterking van industriële appa
raat kunnen dienen (machines, trans
portmiddelen e.d.), en verder in het
ouitenland zóveel geld te verdienen, dat
het aanschaffen van deze artikelen be
kostigd kan worden. Dit program heeft
Péron geïnspireerd tot het instellen van
een scherpe regeringsleiding ten op
zichte van het economisch leven in zijn
land, tot beheersing van alle takken
van productie en handel. Hij heeft tal
van industrieën, de landbouw, het trans
portwezen, de energievoorziening, zelfs
de buitenlandse handel, aan de staat
getrokken of onder directe staatscon
trole geplaatst, zodat van staatskapita
lisme gesproken mag worden. De staat-
ondememer tracht voor zijn artikelen ln
het buitenland de uiterste prijzen te ma
ken, zonder zich veel om zijn afnemers
of zijn leveranciers te bekommeren.
Dit alles zou de wereld weinig beroe-
reh, indien niet Argentinië een van haar
voornaamste graanleveranciers was,
waardoor de voedselnood der mensheid
een direct belang krijgt bij Péron's econo
mische politiek. Zij moet, noodgedwon
gen de cost gaet voor de baet uyt
de veel te hoge prijzen betalen, die Ar
gentinië voor zijn tarwe en andere graan
producten eist, d.w.z. veel meer dan de
V.S., Canada of Rusland vragen. Het we
reldvoedseltekort speelt Péron aldus in
de kaart.
Daar het vijfjaren-plan grotendeels
Uit de op deze wijze gemaakte staats-
winsten gefinancierd moet worden, zou
men kunnen zeggen, dat de opbouw van
Argentinië gebouwd gaat worden op de
ellende in Europa en andere behoeftige
delen der aarde. Ook echter op de on
macht der Argentijnse onderdanen te
genover hun regering: de staat koopt het
graan van de boeren op tegen prijzen,
die ongeveer één derde bedragen van die,"
welke hij zelf bij het doorverkopen
maakt; en de staat is monopoliehouder
van de graanhandel, dus particuliere
handel tussen graanboer en buitenlandse
afnemer is onmogelijk-
Nu de V.S. toesloten hebben, Europa
bij te springen, maar niet bij
machte 'zijn de gehele wereld-
graanvoorziening uit eigen productie te
verzorgen, nu het dus waarschijnlijk is,
dat Europese staten fnet de door Amerika
verstrekte dollars het te dure Argentijnse
graan zullen betalen, nu wordt er uit
Washington sterke druk op de bewinds
lieden in Buenos Aires uitgeoefend, om
deze staats-sjacher-partij te beëindigen.
Marshall heeft Argentinië in vriendelijke
maar dringende termen te verstaan ge
geven, dat het ook maar eens een bij
drage moet leveren ter leniging van de
nood in de landen, waarmee het vóór de
oorlog een levendig handelsverkeer on
derhield, en waarmee het vermoedelijk
Dok in de toekomst nog grote zaken
denkt te kunnen doen. Zulk een bijdrage
zou dan moeten bestaan óf uit een
schenking in natura óf uit een verlen
ging van de credieten, welke Europese
naties bij Argentinië hebben, zodat het
door hen gekochte betaald zou kunnen
worden in een voor hen economisch
gunstiger periode, óf uit een aanpassing
ran de Argentijnse graanprijs bij die der
V.S. Indien Péron tot iets dergelijks hiet
bereid of in staat blijkt, dreigt Washing
ton zich tegenover zijn prijspolitiek een
loort koop-monopolie aan te meten: de
Noord-Amerikanen zouden Europa het
Benodigde graan garanderen en daardoor
de noodzaak om bij de Argentijnen te
topen voor hen opheffen. Péron zou dan
fnet zijn graan blijven zitten, indien de
V.S. dat niet van hem kochten; doch in
flat geval zou niet hij maar Washington
Se prijs bepalen.
Het is interessant, gade te slaan, hoe
de V.S. de machtspositie, die zij
tegenover het kooplustige want
»ehoeftige Europa door het Marshall-plan
Teeds innemen, hanteren als hefboom
♦m ook Argentinië in een belangrijk
economisch opzicht de wet te stellen.
Sun streven, dat tot op zekere hoogte
samengaat met het algemeen belang van
,1e wereld (n.l. lage graanprijzen), schijnt
lucces te hebben opgeleverd. In zijn
tongrëss-boodschap van gisteren stipte
Truman tenminste aan, dat ook Zuid-
Amerika '(lees: Argentinië en de ande
ren) zal deelnemen aan de steunver
lening, hetgeen wel eens meer een afge
dwongen dan een vrijwillige gulheid-zou
kunnen betekenen.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Marshall, heeft Vrijdag
avond in een radiotoespraak tot het
Amerikaanse volk verklaard dat de tot
standkoming van vredesverdragen met
Duitsland en Oostenrijk onmogelijk is
zolang het program tot het bcrstei van
Europa niet is uitgevoerd en de po
gingen van de communisten ojn flat pro
gram te torpederen niet zijn verijdeld.
Marshall beschuldigde de Sovjet-Unie
van obstructie en het# leveren van klein
geestige critiek, tengevolge waarvan de
Londense ministerconferentie was mi-
lukt" Een verenigd Duitsland is nog
niet in zicht, aldus de minister. Wij moe
ten er het beste van maken in het ge
bied waar wij onze invloed kunnen
doen gelden.
In een zware sneeuwstorm hebben
30.000 Roemenen in Boekarest geluisterd
naar de Joegoslavische dictator Tito,
toen hij Vrijdagmorgen de sluiting van
het verdrag van vriendschap en samen
werking tussen Roemenië en Joegoslavië
bekend maakte. „Wij hebben dit bond
genootschap getekend, om de oorlogs
hitsers de voet dwars te zetten", zeide
Tito.
Bij de pakjes onder de Kerstboom
hóórt ook de ,,PHILlSHAVE"doos
met het apparaat, dat bij vlas
baarden en staalbaarden 20 uiterst
welkom isGeef een Philips
„PHILISHAVE". Staalbaard
Electrisch droogscheerapparaat
N.V. PHILIPS' VERKOOP-HU V. NEDERLAND, EINDHOVEN
In New Yorks Park Avenue branden de reuzen-kerstbomen al. Zij
beroemde straat in een feestelijke stemming.
brengen deze
(Vervolg van pagina l)
En dit onderscheid hebben we be
doeld, toen we zeiden dat er een zekere
afstand groeiende is tussen leiding en
leden. Op zichzelf behoeft dit niet te
verontrusten. Deze „geestglijke" afstand
is meer van verstandelijke dan van
psychologische aard. Gestadige propa
ganda eningespannen zorg voor het
ontwikkelingswerk van kader en massa
zullen deze afstand binnen de perken
van het redelijke houden.
Van veel meer belang is het, dat er
typische punten van overeenkomst vie
len te constateren tussen beide vergade
ringen. We bedoelen de geest, welke op
een vergadering van katholieke arbei
ders zo duidelijk aanwezig de wil om
maatschappelijke verbeteringen té laten
voorafgaan en te laten vergezellen door
een waarachtige verbetering van het
zedelijk levenspeil. Hét was welhaast
ontroerend, de forse figuur van de voor
zitter van de R. K. Metaalbewerkers-
bond een pleidooi te horen houden voor
een intensieve gebëds-actie, waarbij hij
zelfs contemplatieve orden wilde in
schakelen, óm de intenties van de K.A.B.
voortdurend aan God aan te bevelen.
Zulk een K.A.B.die de wezenlijke waar
den van het christendom niet alleen in
de natuurlijke orde zoekt, maar de bo
vennatuurlijke middelen daarbij hante
ren wil, is een garantie, dat in deze tijd,
vooral in de bestuurders woelt een
voortdurende onrust t.a.v. de grote ver
antwoordelijkheid, die zij hebben tegen
over de arbeiders, speciaal in deze tijd
met zijn grote geestelijke verwarring."
(Van onze correspondent)
Een alom gezochte Francaise zit mo
menteel, waar ze al vele maanden eer
der behoorde <te zijn: in de cel. Haar
aanhouding geschiedde nog door toeval.
In Augustus kwam voor de toonbank
van een handelaar in wijnen te Amers
foort een Frans -sprekende „dame", die
een dure fles wijn wenste. Zij betaalde
met een bankbiljet van f 1000. De win
kelier ging even naar een kantoortje in
de zaak om te wisselen. Zij volgde hem
op de voet en hij was te beleefd om haar
de toegang tot zijn bureautje te weige
ren. Toen zij, keurig uitgeleide gedaan,
goed en wel weg was. bemerkte de win
kelier, dat met het wisselgeld ook het
bankbiljet van f 1000 meegenomen was.
Sindsdien heeft de politie ijverig naspo
ringen gedaan, maar tevergeefs. Wel
kwamen er uit Rotterdam, Roosendaal,
Hilversum en andere steden berienten,
dat daar, en met succes, dezelfde truc
was toegepast. Totdat.... dezer dagen,
wederom in Amersfoort, een grote zaak
bezoek kreeg van twee Fran?aises en
twee buitenlandse „heren". Het viertal
deed nogal vreemd en dat trok de aan
dacht van een agent van politie in bur
ger, die ook in de zaak liep. Hij volgde
het stelletje, enige winkels in en uit en
verzocht ze toen, mee te gaan naar het
bureau. De in Augustus bedrogen wijn
handelaar werd geroepen en deze her
kende direct zijn Franse bezoekster. Ge
bleken is, dat de vier vreemdelingen uit
Le Havre afkomstig zijn en in ons land
tal van winkeliers met wisseltrucs voor
duizenden guldens opgelicht hebben. De
politie zorgt nu voor het verdere onder
zoek en de winkeliers kunnen weer min
der ongerust zijn.
De Engelse minister voor Voedsel
voorziening, John Strachey, heeft Vrij
dag in het Lagerhuis gezegd, dat het En
geland door middel van de in Sydney
bekend gemaakte Engels-Australische
overeenkomst mogelijk moet zijn het
dit oogstjaar zonder Amerikaanse tarwe
te doen.
De overeenkomst voorziet in levering
van 80.000.000 schepels Australische tar
we tegen 1" ustralische shillings per
schepel. In geval van een grote Austra
lische oogst zullen 85.000.000 schepels
geleverd worden.
Volgens regeringskringen betekent de
over; ikomst in verbinding met het
Donderdagavond in Ottawa bekend ge
maakte nieuwe Canadese handelspact
een belangrijke verbetering in de Britse
voedselpositie, ondanks het mislukken
van de handelsbesprekingen tussen En
geland en Joegoslavië.
De besprekingen met een Joegoslavi
sche missie zijn Vrijdag mislukt, voor
namelijk door het feit, dat de Engelse
onderhandelaars geen leveringsdata
voor Engelse fabrieksgoederen konden
garanderen.
Oostenrijk moet 75 locomotieven uit
leveren als Russische oorlogsbuit aan
Joegoslavië. Bondskanselier Figl heeft
geprotesteerd, want door het gemis der
machines zouden verschillende trajecten
der spoorwegen moeten stilgelegd wor
den.
(Vervolg van pagina 1)
Het door president Truman ingedien
de voorstel houdt een bepaling in be
treffende het ontvangen van een voor
schot van 500 millioen dollars van de
Reconstruction Finance Corp., welk be
drag kan worden benut voordat over
eenkomsten zijn tot stand gekomen,
mits de voor hulpverlening in aanmer
king komende landen reeds formeel
hebben te kennen gegeven, dat zij zich
aan de bovengenoemde voorwaarden
zullen houden. Truman dringt er op
aan, dat geen schenkingen zullen wor
den gedaan aan landen die in staat zijn
voor alle invoer contant te betalen of
leningen kunnen terugbetalen.
Voorts dringt president Truman er op
aan, dat tijdelijk in de oorlog-gebouwde-
Amerikaanse schepen aan Europese
landen zullen worden overgedragen. In
verband!'met het wereldtekort aan staal
dient deze verkoop of overdracht van
schepen gepaard te gaan met een ver
mindering van het aantal nieuw te bou
wen schepen in de hulpontvangende
landen.
De kosten van het economisch herstel
van Duitsland zijn in het plap 'opgeno
men, behalve voor de eerste 15 maan
den van het plan, voor welke periode
afzonderlijke middelen tot een totaal
bedrag van 800 millioen dollars door
het leger bij het Congress zullen wor
den aangevraagd. -
Het thans ingediende programma is
gebaseerd op het vertrouwen, dat Over
enkele jaren het normale handelsver
keer geleidelijk zal worden hersteld.
Zodra dit herstel is tot stand gekomen,
zal de abnormale vraag ten laste van
Aambeelden gevraagd Geheimzinnigheid rond een verlo
ving - Opgravingen in Siberië - En een valse baard
„Bevin-Girl" - Panamesen demonstreren
Aambeelden gevraagd staat er de
laatste tijd in Duitse kranten,
waarin de fabrieksuitrustmg wordt
gevraagd ter vervanging van de machi
nes, die docr de ontmantelings-maatre-
gelen voor de fabrieken verloren gaan.
Vooral in het Roergebied worden in
de bladen iedere dag machines gevraagd,
Ban boormachines, persen tot revolver-
draaibanken toe.
De geheimzinnigheid rond de ver
loving van koning Michael van
Roemenië zou, volgens een com,
van de koning, zijn oorzaak vinden in
het feit. dat de Roemeense regering op
het ogenblik geen koningshuwelijk in
Roemenië wenst. Het zou betekenen,
dat 'er veel buitenlandse gasten in het
land komen en de regering heeft mis
schien een goede reden om dit te ver
mijden. De oom van de koning ver
klapte nog, dat de koning en de prinses
op het eerste gezicht verliefd, op elkaar
zijn geworden.
Nadat Esk Valley, een dorp in
Yorkshire, meer dan honderd
jaar van de buitenwereld is ge
ïsoleerd geweest door. uitgebreide om
liggende moerassen, heeft de gemeen
teraad thans gedaan gekregen, dat er
een weg zal worden aangelegd. De der
tig families, die het dorp bewonen, zul
len thans niet meer een paar kilometer
behoeven te lopen voor een postzegel
of een brood, terwijl binnenkort de eer
ste motorrijtuigen door de straten zul
len gaan.
m
Sovjet-gedelegeerden hebben enige
weken geleden een bijna geheel
bewaard gebleven graf gevonden
in het Altai gebied in Zuid West-Siberië.
Na opening vonden zij de lichamen van
een jongen en een meisje, die onge
schonden waren en volgens de bereke
ningen ongeveer 2000 jaar geleden moe
ten begraven zijn. De geweldige koude
in het gebied heeft de lichamen gecon
serveerd evenals voedsel, dat in de
tombe was geplaatst. Verschillende
etenswaren o.a. een kaas, bestemd voor
de voeding van de jongen en het meis
je in het hiernamaals, waren eveneens
bewaard. De kaas was zelfs nog eetbaar.
olgens de ontdekkers was het
meisje zeer mooi en vermoedelijk
èen normale dood gestorven. De
jongen was door een slag op het hoofd
gedood. Beiden waren in bont gekleed.
Het meisje droeg kostbare juwelen en
de jongeneen valse baard.
D'e eerste „Bevin-girl" de bij
naam voor vrouwelijke Engelse
diplomaten is benoemd en zal
in het kader van het Bevin-plan bin
nenkort naar het gezantschap in Bel
grado vertrekken.
ijfduizend vrouwen, zusters en
vriendinnen van de Universiteit
van Panama, aldus meldt een
bericht uit Panama-City. hebben ge
demonstreerd tegen een onlangs gesltj-
ten overeenkomst, waarbij Amerika m
veertien verdedigingsbases aan het Pa
nama-kanaal bepaalde rechten krijgt.
Het was de eerste geheel vrouwelijke
demonstratie, die in de geschiedenis van
het landje gehouden is. De politie kwam
af en toe eens tussen beide, arresteerde
oen paar van de grootste praatjesmaak
sters. maar trok er zich verder niet veel
van aan. De winkeliers van Panama
zijn over de overeenkomst niet zo heel
erg te spreken. Zij hadden juist op
royale Kerst-inkopen van de Amerika
nen gehoopt. Volgens de nieuwe rege
ling zullen er echter geen soldaten in
de stad mogen komen
het Westelijk halfrond kunnen worden
verminderd.
Uit de door het ministerie van Bui
tenlandse Zaken opgestelde aankoop
schema's is gebleken, dat bijna de helft
van de aangevraagde middelen waar
schijnlijk zal worden gebruikt voor
aankopen buiten de V. S.
Wat de hulpverlening aan China be
treft, deelde Truman mede, dat hier
over in de volgende zitting van het
Congress voorstellen zullen worden ge
daan.
De leningen zullen worden verstrekt
door bemiddeling van de Ex-import
Bank door de administrateur, die de
verantwoordelijkheid zal dragen voor
de hierover te nemen beslissingen.
De president heeft duidelijk te ver
staan gegeven, dat West-Duitsland in de
aan de 16 'Europese landen te .verlenen
hulp zal delen. HU heeft hieraan toege
voegd, dat alle voorzorgen moeten wor
den genomen om te waken tegen een
herleving van Duitslands militaire
macht.
Noch uit de boodschap van de presi
dent, noch uit de bijgevoegde documen
ten blijkt, hoeveel elk land van de to
tale hulp zal ontvangen. Enkele verzoe
ken, waaronder die om oud staal, zijn
volkomen afgewezen en ook de hoeveel
heden ruw en bewerkt staal zijn aan
zienlijk verminderd. De regering heeft
besloten, veel minder brood- en overige
granen en andere essentiële voedings
middelen te zenden dan gevraagd.
Wat de overige meest belangrijke ver
zoeken betreft, heeft de regering beslo
ten:
1. Aan verzoeken om kapitaalgoede
ren kan slechts- ten dele worden vol
daan. 2. Per jaar zal 70.000 ton kunst
mest uit de Verenigde Staten worden
verscheept. 3. Er kan slechts voor een
waarde van 637 millioen dollar aan land
bouwmachines worden uitgevoerd, ter
wijl voor een waarde van 1.200.000.000 dol
lar was gevraagd. 4. Het is onmogelijk
aan alle verzoeken om kolen en om uit
rustingsmateriaal voor de mijnen, ge
heel te voldoen. 5. Aanbevolen wordt,
meer benodigdheden voor de petroleum-
raffinage beschikbaar te stellen dan de
Europeanen hebben gevraagd.
Het Tribunaal te Nijmegen heeft tegen
G. F. Vlekke, die tijdens, de bezetting
hoofdinspecteur van het Lager Onder
wijs is geweest, zeven jaar internering
geadviseerd met aftrek, ontzetting uit de
beide kiesrechten en verbod van uit
oefening van een ambt in openbare be
trekking en bij het onderwijs.
W$-:-
Indien er na Himlaspelet één film is, die de reputatie van
de Zweedse cinematografie op kan houden, dan Is het
„De kinderen van de grote Fjeld" geregisseerd door Rolf
Husberg naar een in Zweden reeds beroemde en hier
spoedig verschijnende roman, welks eventueel succes aan
deze film vermoedelijk wei iets te danken zal hebben.
Het verhaal, dat Husberg hier vertelt, is even eenvoudig
als aantrekkelijk. Zeven kinderen, die hun vader en moeder
verloren hebben, trekken er op uit door de eindeloze sneeuw
velden van Zweden, omdat zij er de voorkeur aan geven
hun eigen heil te zoeken, inplaats van de verdachte zorgen
van het gemeentebestuur af te wachten. De geit gaat mee,
want zij zal met haar melk meer dan eens redding brengen
in de nood. Een der kindertjes raakt verloren, maar wordt
gevonden door een kinderloze man, die er zijn vrouw mee
verblijdt en zo ontmoet de steeds slinKende troep van tijd
tot tijd de goede mensen, die een deel van de familie
onder dak brengen, "tot de grootste jongen overblijft, die
door een dominee in bescherming wordt genomen en voor
het heilig ambt van godsdienstleraar zal worden opgevoed.
Het sprookje eist. dat niet te veel tranen vloeien en dat
de kinderen elkaar weten te wonen en dus contact kunnen
houden. De enkele boze lieden, die de lieflijke vertelling
trachten te bezoedelen, komen van een kouwe kermis thuis,
want geen kwaad is opgewassen tegen de Voorzienigheid
die de lieve jeugd in bescherming neemt. De angst van een
stervende moeder torn het lot van haar kinderen, is reeds'
lang verkeerd in vreugde, die zij In de Hemel geniet, waar
zij een voorspraak zonder weerga is voor de kleintjes, die
zjj moest achterlaten-
Dit is in een paar woorden de geschiedenis en men zal
toegeven, dat hier voetangels en klemftien liggen voor het
menselijk gemoed. Maar wie sentimentaliteiten verwacht
heeft te vroeg geoordeeld, want de grootste verdienste van
dit aantrekkelijke filmwerk bestaat juist in een simpele
aandoenlijkheid, die geen ruimte 'laat voor gevoelerigheden
van ongezpnde aard. Het leed en de vreugde zijn echt en
wel zo echt, dat grote mensen deze filmkinderen evenzeer
zullen liefhebben als eij het hun kinderen plegen te doen.
Een bijzonder gevoelig talent heeft Husberg aan de dag
gelegd in de regie van 'die kleine kinderschaar, die haar
taak schijnt te volbrengen met het perfecte vakmanschap,
dat men van geroutineerde spelers zou verwachten. Eens
te meer komt hier de stelling aan de orde, dat bet de
m
Twee kinderen en een bruidje, in Rolf Husberg's film „Dg
kinderen van de grote Fjeld."
associërende werkzaamheid van de filmmaker is, die de
dramatis personae in het vlak en in de beeldwisseling
plaatst, waardoor gedragingen ontstaan, die zowel bij de
kleine peuters als bij de opgeschoten jongelui natuurlijk
lijken.'
Er is sinds de bevrijding veel vraag naar kinderfilms en
met name in Engeland worden er veel vervaardigd. Deze
films, waarvan wij er reeds een paar hebben besproken,
maken een goede indruk en dienen het doel voortreffelijk.
Toch zal het weinig moeite kosten de Zweedse film De
kinderen van de grote Fjeld de meerdere te noemen van" de
sympathieke prestaties, die de Britten reeds hebben geleverd.
Huberg's film zij aanbevolen aan scholen en verenigingen
van allerlei aard en men verbaze zich niet, wanneer de
volwassen mensen er evenveel genoegen aan zullen beleven
als de jeugd- De film „doet4' het voor beden van zes tot
zeventigDbg.
(Van onze parlementaire redacteur)
BU de behandeling van het wets
voorstel van de Enquête-commissie Re
geringsbeleid 19401945 tot wijziging
van de Enquêtp-wet heeft zich een
zeer levendig en spits debat afgespeeld
over de vraag, of de enquète-commis-
sie het recht moet hebben tot het
horen van oud-ministers omtrent het
geen in de Ministerraad is besproken.
Tot goed begrip van de lezer, die niet
dagelijks met ministerraden te maken
heeft, zij vooropgesteld, dat; besprekin
gen in de ministerraad tot het -meest
onaantastbare geheim behoren, dat de
samenleving kent. Ministers zijn poli
tieke verantwoording schuldig voor hun
daden en besluiten, concrete feiten, die
aan de openbaarheid treden.
Voor eeh besluit van de ministerraad
zijn ze gezamenlijk verantwoordelijk,
ook voor zover zij behoren tót een min
derheid in de ministerraad, die tegen
het nemen van een bepaald besluit ge
weest is. Dat behoort tot het geheim
van een ministerraad. Kunnen zij het
met hun geweten niet verantwoorden,
dan treden zij af en dat is dan een open
bare daad,' waar de Kamers politieke
verantwoording over kunnen vragen.
Zo is het met het interpellatierecht
en zo is het tot dusver feitelijk ook met
het enquêterecht geweest. Maar nu
vindt de enquête-commissie dat zij haar
taak in dit bijzondere geval niet goed
zal kunnen volbrengen zonderook de
leden van de ministerraden, die ressor
teren onder de periode, waartoe haar
onderzoek zich uitstrekt, te ondervragen
over wat er in de ministerraad bespro
ken Is, dus naar wat de ministers onder
omstandigheden tijdens de gedachten-
wisselingen gezegd hebben.
Het doel van de enquête-commissie
is natuurlijk, op die manier beter te
weten te komen, welke de persoonlijke
opvattingen van de ondervraagden
zijn geweest, hoe hun gedachten en
gevoelens, kortom hoe hun mentali
teit was.
Een gevaarlijke opvatting, aange
zien men op die manier in een zeer
vaag en niet te omgrenzen gebied
■komt. waar het moeilijk is vaste nor
men te vinden. Bovendien een opvat
ting, die in strijd is met de Grond-
wet en met de Enquête-wet.
Vandaar datr de enquête-commissie
een poging deed, de Enquête-wet,
behalve op andere punten, ook op dit
stuk te veranderen. Vandaar dat er
andere Kamerleden waren, die zich
daar beslist tegen verzetten, aange
zien art. 97 van de Grondwet het,
zoals zij het lezen, niet toestaat.
De eerste tegenstander was de heer
Algera (A.R.), die met de heren Kort-/
hals (P.V.) en Van Dis (St. Ger.)
blen étonnées de se trouver ensemble,
doch men ziet hieruit hoe deze kwestie
dwars door de hele Kamer heen ging
een amendement had ingediend,
strekkende om een nieuwe bepaling in
de te wijzigen Enquête-wet op te nemen,
waarbij het horen met betrekking tot
de beraadslagingen in de Raad van
Ministers met zoveel woorden verboden
werd.
De heel Algera, en anderen met hem,
.vaLL .VritELT.XKW VOUW,
I'aY .AliAINST TH 1M CHCCK ,\NI>
Een afbeelding van de chèque van 10.000 dollarwelke Z. H. de Paus onlangs
aan da R.K. Universiteit te Nijmegen schonk
meende dat alle vrijheid van gedachten-
wisseling in de ministerraad om hals
gebracht zou zijn, indien de ministers
niet meer zeker zouden zijn, dat hun
uitingen in dit college niet- onder alle
omstandigheden vertrouwelijk zouden
blijven.
De tweede tegenstander was de heer
Sassen, die mef een aantal gelijkge
zinden een amendement indiende, dat
feitelijk van gelijke strekking was.
doch hetzelfde in positieve termen
stelde. In dit amendement staat on
geveer, dat oud-ministers gehoord en
gevraagd kunnen worden over geval
len besluiten en de gronden, waarop
zij rusten.
Daarover is met hartstocht en grote
vaardigheid gediscussieerd, niet met lan
ge, ..van papier voorgelezen toespraken
doch improviserend en direct op elkaar
ingrijpend, vurig en welsprekend.
Mr. Donker, de voorzitter der en
quêtecommissie, bestreed de beide
amendementen en hij deed het zeer kun
dig, hetgeen men moet erkennen, ook
al is men het niet hem eens. Hij
was tenslotte zo vurig, dat hij te kennen
gaf, dat de enquêtecommissie de verant
woordelijkheid moeilijk zal kunnen dra
gen, als zij dit recht niet krijgt.
Hij kon zijn tegenstanders niet over
tuigen, en iit te minder, omdat ook mi
nister Witteman „als gast" naar hij
zelf zei, want dit was feitelijk een de
bat van de Kamerleden 'onder elkaar,
doch volgens de Grondwet hebben de
ministers 'zitting in de Staten-Generaal
en daarin een raadgevende stem om
dat ook dus minister Witteman zijn
raadgevende stem verhief en als de me
ning der regering te kennen gaf, dat
de vertrouwelijkheid van de gedachten-
wisseling in de regering zoveel mogelijk
gehandhaafd dient te worden.
Naar zijn mening dient men niet ver
der te gaan dan wat bij interpellatie als
oirbaar wordt geacht. Ook de heer De
Wilde had reeds gewezen op ditzelfde.
Het slot was, dat de heer Algera over
stapte op het positieve amendement-
Sassen en het zijne introk, doch op dit
amendement-Sassen had de heer Le
Poóle(P. A.) in een poging om maar
weer eens een afschuwelijk compromis
te sluiten een sub-amendement inge
diend, vaag en onpractisch.
Het handhaafde het voorschrift, dat
de heer Sassen stelde, doch het voegde
er aan toe, dat dit niet zou gelden voor
zover de verlangde inlichtingen betrekg
king zouden hebben op een periode van
noodtoestand, waarin dé Staten-Gene
raal niet normaal zouden kunnen func-
tionnerën. In ieder geval zette dit amen
dement de hele zaak weer op losse
schroeven. De heer Donker ging dit sub
amendement niet ver genoeg, maar hij
achtte het dan toch een verbetering, zo
dat hij ervóór ging stemmen.
Dit sub-amendement werd bij stem
ming aanvaard met 35 tegen 30 stem
men, ongetwijfeld voor een goed deel
dank zij het feit, dat verseheidene ka
tholieke leden zoveel haast hadden om
de trein naai*huis te halen, dat zU
vergaten Kamerlid te zijn in 's Lands
belang, en verder stellig dank zU het
feit, dat het mensdom tegenwoordig
verzot is op het aanleggen van zwem
merige normen als mentaliteit en ka
rakter.
Daarna kwam het amendement-Sas
sen in stemming dat werd verworpen
met 21 tegen 38 stemmen. Tenslotte
was er dan nog een kans. het arti
kel van het wetswijzigingsvoorstel der
enquêtecommissie zelf te verwerpen,
doch het kwam er door met 39 stem
men voor en 36 stemmen tegen. De
stemmingen waren verdeeld, doch bü
de K. V. P. stemde toch de grote
meerderheid eensgezind. Tenslotte
werd het wetsontwerp aangenomen
met 49 tegen 13 stemmen.
Daarmee echter zijn de moeilijkheden
nog geenszins van de baan. Want nu
moet de zaak door de Eerste Kamer "en
dit. is een college, dat bekend staat om
de gedegenheid zijner staatsrechtelijkè
beschouwiftgen. Doch de Eerste Kamer
heeft geen recht van amendement Zij
kan slechts het hele wetsvoorstel aan
vaarden of verwerpen.
Zal zij, ook al zou zij in meerderheid
tegen dit vergaande recht gekant zijn,
daarvoor ook alle andere goede verbe
teringen van dé Enquêtewet willen ver
werpen? Ziedaar het dilemma, waarvoor
de Eerste Kamer straks staat.
Maar ook al zou zij dit wetsvoorstel
aanvaarden, dan moet het nog door de
Kroon worden afgekondigd in het staats
blad. Daarvoor is behalve de handteke
ning van de Koningin het contraseign
van enige ministers nodig. Doch de op
vatting van de regering heeft men nu
gehoord. Er zal nog heel wat spraak
water gaan vloeien, voor dit wetsont
werp in het Staatsblad staat.
Naar Reuter te Keulen verneemt zal
ingevolge een overeenkomst tussen de
Nederlandse regering en de Britse grens-
dienst het locale grensverkeer van Ne
derland naar Duitsland met onmiddel
lijke ingang worden hervat. De in de
grensstreek wonende Nederlanders kun
nen de grens oversteken op vertoon van
hun pas. Een visum of een vergunning
van de militaire autoriteiten is niet no
dig. De regeling geldt niet voor .Duitsers
die naar Nederland willen.
Als u niets beters te doen hebt, moet
u eens een dag lang de monden van uw
medemensen bekijken. Let eens op als ze
praten, als ze glimlachen en ga eens
na, hoeveel of hoe weinig mensen een
mond vol mooie tanden hebben. Kunst
gebitten tellen natuurlijk niet mee, want
die zijn altijd vrij mooi, al moeten we
zéggen, dat er tè veel kunstgebitten zijn.
Bij zorgvuldige en geregelde controle
der tanden kan men, met het gebit dat
God gaf, heel lang toe; een kunstgebit
is niet zelden de vroegtijdige kroon op
het werk der tandverwaarlozing.
Maar ln de andere monden? Hoe vaak
is een stralende glimlach-werkelijk stra
lend? In de meeste gevallen jammer
genoeg zijn de tanden verkleurd, on
regelmatig, staan vaak schots en scheef
door elkaar. Dat is niet alleen leiijk,
maar een dergelijk onregelmatig gebit
is moeilijk schoon te houden, biedt
schuilplaatsen voor etensresten, bacte-
riegroei en tandbederf, die voor tanden
borstel en de meest moderne tandpasta's
terauwemood bëreikbaar zijn. Zulke
gebitten zijn niet alleen lelijk, maar het
kunstproduct van tandarts en techniker
moet in het algemeen al heel vroeg het
echte gebit vervangen. En hoe verblij
dend dat ook moge lijken voor de wel
vaart van deze heren, het is toch hele
maal niet hup bedoeling op deze wijze
hulp te verlenen.
Voor de volwassenen, die opgescheept
zijn met zulk een onregelmatig gebit,
zijn de gevolgen er van onafwendbaar.
Doch en dat is belangrijk het is
mogelijk toekomende geslachten te vrij
waren voor dit euveL
Bij kinderen kan met waakzaamheid
en deskundige hulp zeer wel de verkeer
de groei van het gebit voorkomen wor
den. Er is echter één voorwaarde: er
moet tijdig hulp worden verleend. En
„tijdig" is nu weer zo'n begrip waar
over de meeste mensen wonderlijke
ideeën hebben. Heel vaak gelooft men,
dat het melkgebit er niet op aan
komt: men laat dat maar groeien, zoals
het groeien wil, en men zal wel eens
zien als het definitieve gebit er is. Doch
dan is het te Iaat, tenminste dan is re
geling van het gebit vaak onmogelijk
geworden, en als er nog wat te redden
is. zijn langdurige behandeling, inge
wikkelde apparatuur eneen be
hoorlijk bedrag nodig.
Begint men echter op tijd met con
trole en behandeling, dan is veel, zo niet
alles, met eenvoudige middelen te red
den. Wat is nu „op tijd"? Het antwoord
luidt: Begin bij het begin, dus bij da
eerste tand van de zuigeling, waar moe
der zo trots op is. Dat betekent natuur
lijk, niet, dat de zuigeling naar de tand
arts moet, telkens als een nieuw tandje
doorkomt,-; maar wèl, dat de waakzaam
heid beginnen moet. En bi) die waak
zaamheid, bij die zorg dat niets ver-
waarlooSd wordt ook op dit gebied, kun
nen velen u- terzijde staan. Wij denken
daarbij, behalve aan de tandarts zelf,
aan zuigelingen- en kleuterconsultatie-
bureaux. van het Wit-Gele 'Kruis, de
wijkzuster, enz.
Heel wat kies- en tandpijn, last en
kosten kunnen voorkomen worden, als
men tijdig acht geeft op het gebit van
angeling en kleuter.
