Encycliek Optatissima Pax
F
rui
r
P0
r
K
L
W
c
c
WOLTERINÜ's
F
Weinig critiek op de late
aflossing in lndië
PLAN-MARSHALL, EEN GEDULDZAAK
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
Vorrink streeft doelbewust naar aan
eensluiting van West-Europa
NIEUWE BONNEN
p
V
t
N
rnkdwijnwiQ.
)dJl
CACHETS
vÖoiineimi
Nog geen verhoging van
het kaasrantsoen
DINSDAG 23 DECEMBER 1947
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Regering ziét meer vooruit dan oppositie
Franse Episcopaat doet
beroep op Anriol
(Vervolg van pagina 1)
Hulp aan behoeftigen
mm -
Behangerij - Stoffeerder!]
SLAAPKAMER
AMEUBLEMENTEN
Dam - Nieuwertdijk
Damrak
HERSTELBETALING
VOOR ONS LAND
500 WEENSE KINDEREN
IN TILBURG
Geblokkeerde gelden voor
Damplan tsoen
Ir. J. A. Ringers uit
lndië terug
Tegemoetkoming bij
sneeuwruimen
AMERIKANEN KUNNEN ONS
KOLEN ZEIDEN
TWEEDE KAMER
Raadselachfige
door BRAM VERSCHOOR
(Wordt vervolgd)
VAARZEN TEN GESCHENKE
AAN ENGELAND
Het was Juni 1947, toen George
Marshall, de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, te Har
vard de rede uitsprak, waarin het pro
gram voor steunverlening aan Europa
werd geformuleerd, dat sindsdien zijn
naam heeft gedragen. Thans zijn we een
half jaar verder, en het plan is nog altijd
niet tot uitvoering gebracht. Er is on
getwijfeld veel gewerkt, om deze uit
voering dichterbij te brengen, doch het
Congress is uiteengegaan zonder het laat
ste woord te hebben gesproken, en er
zullen nog minstens, drie maanden ver-
lcpen, voordat het zover kan zijn.
Daarin schuilt een ernstige teleurstel
ling voor Europa en voor degenen, die
het plan-Marshall gaarne zo effectief
mogelijk wensten te maken. Reeds dade
lijk na de rede van Harvard is er van
vele zijden de aandacht op gevestigd,
dat snelle hulp dubbele hulp was. Men
weet dat in Amerika even goed als in
Europa, maar desondanks laat men aan
de overkant van de Oceaan een massa
tijd verloren gaan, terwijl daar weinig
meer tegenover staat dan dat er een tus
sentijdse hulpverlening is goedgekeurd
voor de meest behoeftige landen, Frank
rijk, Italië en Oostenrijk.
Zulke traagheid is in scherpe tegen
stelling tot de haast, waarmee de Euro
pese naties te Parijs hun beraadslagin
gen hebben gevoerd over de doelen,
waarvoor de Amerikaanse steun zou
worden aangewend. En het is verwon
derlijk. waar te nemen, dat zestien ge
heel afzonderlijke staten zo vlug tot een
slotsom kwamen, terwijl de veel nauwer
georganiseerde Verenigde Staten zo wei
nig vaart vertonen.
Teleurstellend is dit in dubbele mate,
omdat het totaalbedrag van de Ameri
kaanse steun toch altijd nog ligt bene
den de raming van wat Europa minstens
nodig zou hebben. De behoeften van dit
door oorlog geteisterde deel der wereld
schrijden met de dag sneller voort, doch
het plan-Marshall is reeds gefixeerd op
een eipdbedrag, dat zeker niet meer kan
groeien, hoogstens nog door aandrang
van de binnenlandse oppositie kan af
nemen, en dat dus over enige tijd nog
minder zal overeenkomen met de Euro
pese noden dan het op het ogenblik reeds
daarmee klopt.
Wie men daarvan ook een verwijt
zou willen maken, zeker niet de
Amerikaanse regering. Zowel
president Truman als minister Marshall
heeft het zijne gedaan, om de zaak te
bespoedigen. Een deel der publieke me
ning echter, voornamelijk die van een
aantal grote industriële en commerciële
machten, denkt langs geheel andere ba
nen dan de regering. Zij begrijpt, dat
het toekennen van grote bedragen ,aan
het plan-Marshall een aanzienlijk risico
voor de V. S. zelf medebrengt, dat er
prijsstijgingen, goederentekorten en an-
dpre nadelen kunnen optreden. En ver
der wenst zij eigenlijk niet te rekenen.
De regering daarentegen, ofschoon
verlangend om dië mogelijke schadelijke
voortvloeisels van haar beleid te voor
komen, wil ze toch nog liever op de
en u zult 's morgens weer
kiplekker uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
koop toe nemen dan over enige tijd
Europa in de macht van totalitaire stro
mingen te zien geraken, hetgeen immers
een uiterst bedenkelijke verliespost voor
het Amerikaanse prestige èn voor het
Amerikaanse zakenleven zou betekenen.
Men behoeft niet te menen, dat
Marshall en Truman tot het hulpverle
ningsprogramma geïnspiréérd zijn door
louter menslievendheid. Wel echter is
een gevolg van hun plan dat er een
normale samenleving kan overblijven.
Een, waarin de beschaving van de Oude
Wereld kan voortbestaan.
Het is een bitter ongeluk, dat de be
raadslagingen over het plan-Marshall
reeds in het teken staan van de presi
dentsverkiezingen, die in 1948 gehouden
zullen worden. Senator Taft, zelf een van
de vermoedelijke candidaten voor de
hoogste plaats in de V. S., heeft zich
tot woordvoerder van de oppositie ge
maakt. Het heeft er soms de schijn van,
dat hij de regeringsplannen afbreuk
tracht te doen niet zozeer om hun eigen
lijke verdiensten, doch omdat zij aan een
aantal lieden niet aangenaam zijn, en
omdat hij aldus zijn slag in het aan
staand kiezerscorps kan slaan. DaarVan
hangt Europa af, en het kan niet anders
dan hopen met vertrouwen in de goe
de uitslag dat de Amerikaanse bur
gers nuchter, verstandig en royaal ge
noeg zijn, om het plan-Marshall zijn be
slag te geven, zij het dan laat, zij het
dan met mate.
TEGEN HOEST EN
GRIEP/
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
In een brief, welke de Kardinalen en
Aartsbisschoppen van Frankrijk heb
ben gezonden aan de President der
Republiek, vragen zij of drie jaren
na de bevrijding van het vaderland
het uur niet is gekomen voor de rege
ring om met souvereine sereniteit de
oplossing onder ogen te zien van het
tragische probleem der zuivering. Wij
voor ons, aldus de prelaten, zijn ervan
overtuigd, dat het voor de regering
een eer zou zijn en dat zij aan de
wereld een bewijs van kracht zou ge
ven. indien zij toestemde in maatrege
len. die in staat zijn een einde te ma
ken aan de ongerustheid, die in het
land een permanente onbehagelijkheid
onderhoudt. De doorluchtige schrijvers
maken gewag van de klachten over
het slepend verloop der instructie van
talrijke politieke processen, de ont-
erende toestanden en over het feit. dat
al te veel veroordeelden zich beroofd
zien van de hoop ééns weer terug te
keren in de nationale gemeenschap.
Laten ;n toch bec'. dat
die opeenhoping van lijden, die 'wij in
de afgelopen jaren hebben moeten ver
dragen, in hoofdzaak over de mensheid
is gekomen, omdat de Goddelijke leer
van Jezus Christus die zozeer de on
derlinge liefde tussen burgers, volkeren
en rassen voorstaat niet langer het
pers. onlijke, het huiselijke en het
openbare leven regelde zoals noodzake
lijk zcu zijn.
Als dus tengevolge van deze verwij
dering van Christus de rechte weg ver
loren is gegaan, dan is het dus noodza
kelijk tot Hem terug te keren, zowel in
het privé- als in het openbare leven; als
de dwaling de gessten heeft verduisterd,
is het dus nodig terug te keren tot die
waarheid, die (qp Goddelijke wijze gè-
openbaard) de. weg wijst naar de hemel;
en indien tenslotte de haat giftige vruch-
ten heeft voortgebracht, is het nodig die
christelijke liefde weer te doen ontvlam
men, die alleen in staat is zovele dodelijke
wonden te genezen, zovele verschrikke-
li.ike gevaren te overwinnen en zoveel
smartelijk lijden te verzachten.
En nu het liefelijke Kerstfeest nadert,
dat ons vanzelf brengt tot het beschou
wen van het Kindje Jezus, schreiende
in Zijn kribbe, en van de koren der En
gelen, die de vrede over de mensheid
afsmeken, achten Wij het nuttig, een
vurige aansporing te richten tot alle
christenen en in het bijzonder tot hen,
die nog in de opbloei van hun jaren ver
keren, dat zij in groten getale deze hei
lige kribbe bezoeken en daar hun gebe
den storten, om van het Goddelijk Kind
te verkrijgen, dat het welwillend de
vurige gloed van de haat, die de opstand
en de verwarring veroorzaakt, moge uit
doven en verwijderen.
Het Goddelijk Kind verlichte met Zijn
hemels licht de geest van hen. die dik
wijls eerder dan bewogen door hals
starrige kwaadwilligheid door als
schijnwaarheden vermomde dwalingen
bedrogen worden. Het Kind onderdrukke
en bedare de haat in de zielen, herstelle
de onenigheden en moge de christelijke
liefde doen herleven en versterken.
veel bezitten lere het
Goddelijk Kind een wijze edelmoedig
heid ten opzichte van de armen; aan hen,
die lijden als gevolg van hun armoedige
en moeilijke omstandigheden, schenke
Het door Zijn voorbeeld en Zijn bij
stand geestelijke vertroosting én
brenge hen er toe boven alles naar die
hemelse goederen te verlangen, die het
hoogste goed zijn en die nimmer afne
men.
In de huidige nood hechten wij zeer
veel vertrouwen aan het gebed van de
onschuldige kinderen, die door de God
delijke Verlosser op bijzondere wijze
worden gehoord en bemind. Laten zij
derhalve gedurende de Kerstplechtighe-
den tot hem verheffen hun zuivere stem
men en hun kleine handen zinnebeeld
van hun innerlijke onschuld om vrede,
eendracht en onderlinge liefde af te sme
ken. En laten zij aan hun vurige gebed
die oefeningen van Christelijke vroom-
heid toevoegen, alsmede die edelmoedige
offers, door welke de Goddelijke Ge
rechtigheid, door zoveel schuld beledigd,
worde verzoend. En mogen te zelfder
tijd de behoeftigen de zo nodige hulp
ontvangen in die mate waarin het moge
lijk is.
Wij vertrouwen ten volle eerbied
waardige Broeders dat gij met de
onverdroten ijver en toewijding, waar
van wij zovele bewijzen bezitten, zult
zorgen, dat Onze vaderlijke aansporin
gen ten uitvoer worden gebracht en ge
lukkige vruchten dragen, en dat allen, en
in het bijzonder de kinderen, met bereid
willigheid en geestdrift mogen gehoor
geven aan deze Onze opwekkingen, die
gij tot de Uwe zult maken.
Gesterkt door deze rustgevende ver
wachting, verlenen Wij aan U, eerbied
waardige Broeders, zowel ieder voor zich
als in het algemeen, alsmede aan de
aan Uw zorgen toevertrouwde kudden,
uit de grond van Ons hart de Aposto
lische Zegen als teken van Onze vader
lijke welwillendheid en als voorteken
van de Hemelse genade.
Gegeven te Rome bij Sint Pieter op
de achttiende dag van December van
het jaar 1947; het negende van Ons pon
tificaat. PXUS P. P. XII
De Tsjechoslowaaks-Honeraarse onder
handelingen over het afbakenen van de
grens in verband met het vredesverdrag,
dat drie Hongaarse plaatsen aan Tsjecho-
slowakije heeft toegewezen, zijn thaus
voltooid.
Eerst Napels zien, dan sterven - Candhi's geitje is dood
Eet worteltjes zonder mes - Een dure vergissing
Giuseppe Forti was vijftig jaar ge
leden een arme jongen, die ergens
in de achterbuurten van Napels
woonde. Met zijn ouders emigreerde hij
naa.r Qanada, hetgeen toen nog' niet door
allerlei landverhuizingswetten onmogelijk
was geworden. Forti maakte fortuin, en
nu, 58 jaar oud, wilde hij toch
nog eens het grote water over, om
zijn vaderstad terug te zien. Hij boekte
op het passagiersschip „Saturnia" en
voer verleden week de baai van Napels
binnen. Op het zien van de stad, die
langzaam voor hem opdoemde, werd hij
zo enthousiast, dat hij van pure verruk
king- een Italiaans meisje, dat naast hem
over de reling leunde, om het middel
vatte en een wilde dans met haar op
het sloependek uitvoerde. Plotseling zak
te hij echter In elkaar. De scheepsdokter
kon slechts dood door hartverlamming
constateren.
Gandhi is een beroemd man, en het
geitje, dat hij als een trouwe mas
cotte altijd bij zich had, deelde in
die roem. Zeven jaar lang hebben be-
langijke mensen uit alle delen van de
wereld het geitje, Nirmala geheten, op
de hals geklopt, lieve woordjes toege
voegd en klontjes gegeven. Slechts een
enkeling waagde het, boos op het dier te
worden, zoals Pandii Nehroe, de bekwa
me leider van het Hindoese volksdeel in
Brits-Indië, die zich eens woedend maak
te over het vervelende geblaat, waar
mee Nirmala een conferentie tussen
Gandhi en Nehroe verstoorde. Thans is
het beest gestorven. En alsof het. een
groot staatsman betrof, zo wordt thans
door de persagentschappen het bericht
van dit treurig overlijden over de ganse
aarde verspreid. Wat behoef'; men toch
weinig te doen om beroemd te worden!
Een Duits koopman in mottentoallen,
Helmuth Riege, had een beter
handelsartikel gevonden, nu de
textielvoorraaq van zijn landgenoten te
klein geworden is, om lange tijd onge
bruikt in de kast te hangen. Hij ventte
bij fabrikanten en grote zakenlui met
foto's van Hitier, Eva Braun en htm
„zoon", die hij door handige montage
had samengesteld. Hij slaagde er in, vele
Duitsers diets te maken, dat hiij de ver
zorging van die „zoon" financierde en
daarvoor hun geld behoefde. Door een
merkwaardig toeval viel hfj echter door
de mand. Tegenover toekomstige slacht
offers hield Iijj! zich alsof hij een door de
Russen onteigend grootgrondbezitter
was. Een fabrikant nodigde hem aan zijn
tafel, waar o.a. worteltjes opgediend
werden. De mottenballen-foto-koopman
at de worteltjes niet met ziji, vork, zoals
het hoort, doch sneed ze met zijn mes
aan kleine stukjes, alvorens ze op te
prikken. Een dergelijk gebrek aan eet-
beschaving kwam de fabrikant zio on
geloofwaardig voor bij een voormalig
grootgrondbezitter, dat hij de politie
waarschuwde. De gast was verdwenen,
voordat de politie arriveerde, doch een
bevel tot arrestatie is thans uitgevaar
digd. En vermoedelijk zal de oplichter
zelf binnenkort enige tijd in de kast ge
borgen worden, zij het zonder motten-
ballen.
Tot zijn verbazing vernam een Frans
kolonel, André Jacquot, die voor
zijn huwelijk kwam „aantekenen",
dat dit onmogelijk was, daar hij reeds'
getrouwd en zelfs vader van een aardig
stel kinderen was. Jacquot ontkende ten
stelligste, dat hij ooit getroirtvd was ge
weest, en hoezeer zijn verloofde dit ook
geloofd mag hebben, de ambtenaar van
de burgerlijke stand wees op zijn boe
ken en bleef bij zijn weigering Een on
derzoek, dat werd ingesteld, v/ees uit,
dat op twee achtereenvolgende dagen in
de zomer van 1906 in hetzelfde district
van Parijs twee André's Jacquot geboren
waren, waarvan de ene later kolonel, de
andere lompenkoopman was geworden.
De geboorte- en andere aangiften waren
echter door elkaar gehaald, zodat de
kolonel als wei, de lompenkoopman als
niet getrouwd stond opgetekend. De ad
vocaat van kolonel Jacquot heeft uitge
rekend, dat er drie rechtszaken nodig
zouden zijn cm de boekingen in over
eenstemming met de feiten te brengen
Enfin, als het huwelijk dan maar in orde
komt.
Veltlmaarschalk Montgomery zal bin
nenkort aan de verdedigingseommissie
van het Britse Rijk een uitvoerig rapport
overleggen over de regionale verdediging
van het Afrikaanse continent. Montgo
mery is verleden week van een tournee
door Afrika in Londen teruggekeerd.
Op het vliegveld Giïze.Rijen is een groot aantal leden van de Marine- en Legerlucht-
macht in het bezit gesteld van hel vliegbrevet. Tevens werd een aantal officieren
beëdigd. De Schout bij Nacht Willinge, commandant Zeemacht, beëdigt vijf leden der
Kon. Marine.
Meubileering-Maatschappij.
Amsterdam - Opgericht 1889.
met zeer bekwame vaklieden.
Vraagt kostenloos Ontwerp en
Begroting voor het vernieuwen
van Uw intérieur.
Unieke Collectie gepolitoerde
in edele houtsoorten
prima kwaliteit.
Grote Collectie: Donzen Dekens
Leidse Wollen Dekens
Tapijten - Gordijnstoffen
Bezoekt onze talrijke Toonzalen
6000 meter oppervlakte
telefoon 39444 (3 lijnen)
Franco levering per eigen auto-
tapisière door het gehele land.
Naar de correspondent van het ANP
te Brussel verneemt, heeft Nederland
bij ds( laatste toewijzing van het te
Brussel gevestigde intergeallieerde bureau
voor de herstelbetalingen de vrijwel
volledige fabriek van Anschiitz und Co.
te KielNeumiihlen, ter waarde van
400.000 R.M., ontvangen. Het betreft hier
een fabriek voor de vervaardiging van
marine- en luchtvaartinstrumenten. Uit
het z.g.n. „French Emergency Scheme"
ontving Nederland machinerieën ter
waarde! van 410.000 R.M. (waarde 1936).
Maandagmiddag arriveerden te Til
burg vijfhonderd kinderen uit Wenen,
die aldaar gedurende drie maanden
gastvrij onderdak zullen vinden. Don
derdag vertrokken zij uit Wenen. Maan
dagmorgen werden zij per extra trein
naar Tilburg vervoerd onder leiding
van de Nederlandse Rode Kruisleden
Jaski en De Lange. In Tilburg zorgde
het R.K. huisvestingscomité voor verder
transport.
Behoudens fiscale bezwaren kan' men
nu ook* gelden van geblokkeerde reke
ningen gebruiken voor de aankoop van
certificaten voor vierkante centimeters
Damplantsoen. Een en ander geldt ech
ter slechts voor certificaten van 500
en hoger. Voor de bedragen van hun
aankoop kunnen de houders van geblok
keerde rekeningen bij de Nederlandse
Bank vergunning aanvragen, waarna
deze worden geschreven op geblokkeerde
rekening van de Nationale Monumenten-
Commissie bij de diverse banken.
Pêr K.L.M.-Constellation is uit Batavia
op Schiphol aangkomen oud-minister
ir. J. A. Ringers, die als waterbouwkun
dig adviseur van de B.P.m. zes weken
in Lndië heeft vertoefd.
Een vooraanstaand lid van de Christe
lijk Democratische Unie heeft aan het
Berlijnse avondblad „Nacht-Express ver
klaard, dat de Sovjet-Russische autori
teiten géén order hebben gegeven tot
het afzetten van dr. Jakob Kaiser als
voorzitter van de C.D.U. Volgens deze
zegsman zouden van de zijde der' Rus
sische autoriteiten de woorden gebruikt
zijn: „Wij geven geen enkel bevel. Wij
verklaren slechts, dat wij geen vertrou
wen hebben in Kaiser, doch gij hebt ge
heel vrije keuze."
De moeilijkheden welke zich in de af
gelopen winter en ook in vorige winters
ten aanzien van het ruimen van sneeuw
op de wegen hebben voorgedaan en met
name de omstandigheid, dat de betrok
ken wegbeheerders in verschillende ge
vallen niét in staat waren de dikwijls
grote kosten daarvan te dragen, wat tot
gevolg had, dat het sneeuwruimen nood
gedwongen geheel of gedeeltelijk achter
wege moest blijven, zijn voor de regering
aanleiding geweest zich te beraden over
de vraag, of en op welke wijze het Rijk
in deze kosten tegemoet kon komen.
Als resultaat hiervan wordt de moge
lijkheid geopend, dat, indien het verkeer
door zware sneeuwval wordt gestag
neerd, de gemeenten een beroep kunnen
doen op het Rijkoom bij het ruimen door
inschakeling van de D.U.W. hulp te ver
lenen.
In de eerste plaats komen hiervoor de
wegen in aanmerking, die van essentieel
belang zijn voor het doorgaande en in
tercommunale verkeer.
De beoordeling van de noodzaak en van
de mogelijkheid om de vorenbedoelde
hulp te verlenen is opgedragen aan de
directie van de Rijksdienst voor de uit
voering van werken, die voor dit aan
vullende sneeuwruimen een subsidie vah
100 procent van de arbeidslonen en de
daarmede gelijk te stellen kosten aan de
gemeenten zal verlenen.
De vorenómschreven mogelijkheid be
staat ook voor waterschappen, polders
enz., die wegen beheren, welke voor het
verkeer van belang worden geacht.
Paul French, directeur van „Care"
(Cooperative for American Remittances
to Europe Inc.), maakte op een perscen.
ferentie bekend, dat voor Amerikaanss
ingezetenen de mogelijkheid is geopend
aan adressen ih Nederland steenkolen te
laten zenden.'- De Amerikanen zullen
eenheden van ongeevefc twee en een half
mud stèenkool voor tien dollar kunnen
kopen van „Care". Deze organisatie
zendt de steenkool naar een door de
koper opgegelven adres in Nederland. Aan
één adres zal maximaal tien of twaalf
mud kunnen worden gezonden.
Mr. Cnoop Koopmans, consul-generaal
van Nederland in de Ver. Staten, gaf
uitdrukking aan de dankbaarheid van
de Nederlandse regering" voor deze geste.
De Koningin zal Maandag 29 Decem
ber op het Paleis te Amsterdam ont
vangen de nieuw-benoemde gezant van
Egypte bij Harer Majesteits Hof, de
heer Iskander el Wahaby Bey, ter
overhandiging van zijn geloofsbrieven.
Vier doodstraffen zijn te Batavia ge
veld ten aanzien van Japanse bewakers
van het vliegveld Ubon in Siam, waar
Nederlandse krijgsgevangenen onder de
Japanners hebben moeten werken.
Tweehonderd medewerkers van de Neder
landse Opera boekten in de Muntschouw
burg te Brussel een enorm succes met de
opvoering van „Hoffmanns vertellingen".
Tijdens de gala-voorstelling waren H.M. de
Koningin-Moeder van België en de Neder
landse Ambassadeur in België Baron van
Harinxma thoe Slooten en zijn echt
genote aanwezig.
(Van onze parlementaire redacteur)
De laatste Begroting, die de Tweede
Kamer voor het korte Kerstreces be
handelt, is die van Oorlog, Maandag
middag, in de zeer lusteloze atmosfeer,
die er heerste, beloofde de behandeling
van even weinig betekenis te zijn als
de schriftelijke gedachtenwisseling, die
Kamer en minister er over gevoerd
hebben.
De enige, die op deze middag een rede
van enig formaat hield en blijk gaf, de
politieke visie te bezitten, zonder welke
men er toe moet komen, een oorlogsbe
groting te behandelen als ware het een
huishoudboekje, was de heer Koos Vor.
rink, die behoort tot de nog niet Sterke
groep van socialisten in de wereld, die
hebben begrepen, dat de eenheid van
heel Europa een vrome illusie is en dat
men daar zijn consequenties uit moet
trekken.
Vorrink begon met een veelbeteke
nende juichkreet te slaken: de over
eenkomst tussen Nederland en België
waarbij de regeringen aan hun weder
zijdse luchtmachten toestonden, boven
eikaars grondgebied te vliegen. De
mededeling van deze overeenkomst is
nog erg summier en behoeft zeker nog
niets dat de moeite waard is in te
houden door de ervaring sceptisch
geworden, moet men daar zelfs voor
vrezen maar Vorrink ziet hierin een
begin van een regionale militaire sa
menwerking en hij hoopt, dat men,
zjj het met de nodige voorzichtigheid,
op deze weg zal voortgaan. Hij verbond
daaraan de opmerking, dat West-Euro-
pese regionale overeenkomsten geens
zins in strijd zijn met het Handvest
der Verenigde Naties.
De „Westbloksfeer", zoals 'hij het op
gevaar af zijn tong erbij te beschadigen,
uitdrukte, strijdt niet met het Handvest
in tegenstelling tot de „Oostbloksfeer"
met haar terreur en tyrannie. Ook hier
bleek dus opnieuw, dat Vorrink doelbe
wust streeft naar de aaneensluiting van
West-Europa en zijn woorden duidden
er op, dat hij verlangend is, de mili
taire en politieke potenties, die in de
Eenelux liggen opgesloten, te gaan ver
wezenlijken.
Maar, zegt hij dan terecht, wanneer
het nu gaat over legeropbouw ten on
zent, dan is het duidelijk, dat men geen
beslissingen kan nemen, zonder dat er
bepaalde internationale afspraken ge
maakt zijn. De rest van het betoog be
grijpt de aandachtige lezer, die wel eens
vaker zijn gedachten over deze militair,
politieke vraagstukken heeft laten gaan,
vanzelf wei.
Er worden geen afspraken gemaakt,
doch in willekeurige onderdelen van het
beleid doen wij maar net, of wij het al
weten. De minister spreekt over een
oorlogsorganisatie van het leger, doch
Vorrink vroeg: wélke bedoelt u. Excel
lentie?
De verdienste is, dat hij dit allemaal
zei, doch hij deed het niet in een zeer
stringente vorm, noch in een betoog,
dat een logisch doorwerkte conceptie
te zien gaf. Doch er werd dan toch
weer eens iets over deze allerbelang
rijkste vraagstukken gezegd. Voorts
heeft Vorrink nog eens herinnerd aan
zijn het vorige jaar reeds geopperde
idee van kleine, goed uitgewerkte per
manente legereenheden. Ook daar we
ten we een jaar later nog niets meer
van.
Bedenking had hij uiteraard wel tegen
het door de minister aangekondigde
voornemen tot het regelmatig twee
maal per jaar uitzenden van troepen
naar Indonesië. Dat loopt vooruit zowel
op de legerorganisatie als op de V.S.I.
Hier kwam de spreker op het netelige
terrein der Indische politiek, waar hij
bijzonder voorzichtig op moet zijn.
Hij stelt het nu, dat de toestand in
lndië. hangende de besprekingen van de
Commissie van Drie. zeker niet zodanig
is, dat hij het handhaven van de hoogst
mogelijke troepensterkte kan rechtvaar,
digen en hij wil dan ook, dat elk aange
voerd contingent direct voor de aflossing
wordt gebruikt, zodat deze sneller tot
stand wordt gebracht.
De minister-president schijnt anders te
denken over de toestand in Indonesië,
zoals men uit zijn alarmerende radio
verklaring op Sumatra op kon maken.
En voorts zitten we hier juist in de knoop
met de technische uitvoering van de
aflossing, omdat aflossing in dit geval
troepenvermindering betekent, althans
over korte tijd gaat betekenen, terwijl
men op dit ogenblik volstrekt niet kan
zeggen, dat troepenvermindering toe
laatbaar zal zijn.
Wie verwacht mocht hebben, dat
de Kamer zich in krasse bewoordin-
56)
En dus probeerde ik hem uit
de tent te lokken. Er waren niet veel
mogelijkheden; ik kon hem immers
nergens direct bereiken. Dus plaatste ik
een advertentie in verschillende bladen,
waarvan hij er stellig één zallezen."
Hij liet me de advertentie zien. Deze
zei niets tot niet ingewijden, doch Van
Balen moest er minstens uit zien, dat
hjj niet met rust zou worden gelaten.
Behalve een datum, die van de ver
streken Woensdag, stond er: Van Bem-
melen. De zaak vordert. Kraan 20 uur.
„Je dacht, dat hij je zou komen ont
moeten?" vroeg ik.
„Daar kwam mijn uitnodiging op
neer," antwoordde hij, „doch mijn ver
wachting ging minder ver. Ik verwacht
te, dat hij dit keer zélf zou schieten."
„Getroffen ben je intussen niet, dus
neem ik aan, dat hij niet gekomen is."
„Erg vriendelijk van je," aei hij
droogjes. „Ik was er deze keer op voor
bereid en je kunt van mij aannemen,
dat ik geen gemakkelijk doelwit geweest
ben. Overigens heb je het bij het rechte
eind: er viel geen schot, ik zag Van Ba
len niet."
„Ik zal maar niet veronderstellen,
dat hij zoveel ontzag voor je gekregen
heeft?" vroeg ik schertsend.
„Hij moet zich öf absoluut veilig voe
len, öf hij heeft tenslotte toch mijn
convocatie niet gelezen, óf hij was el
ders *'e zeer in beslag genomen, om er
gevolg aan te kunnen geven. Welke van
de drie mogelijkheden werkelijkheid is
kunnen we zo maar niet vaststellen.
Zich veilig voelen, kan hij echter pas.
wanneer zijn plan geheel is ten uitvoer
gebracht, dus wanneer hij zijn doel be
reikt heeft. En nu pieker ik me suf.
welk doel thans bereikt zou kunnen
zijn. Ik zie geen doel, het ziet er naar
uit, dat de hele geschiedenis doodloopt.
En ook d&t kan ik niet zo maar aan
nemen."
„Het is vreemd," erkende ik. „Wat
doe je nu verder? Het is. dat je er een
blauwtje gelopen hebt, daar aan de
Arnhemse haven, maar anders zou ik
je er graag heen vergezeld hebben."
„Ik wilde het doel niet gemakkelijker
maken, door het te verdubbelen," ant
woordde hij. „Bovendien was ik er im
mers niet van overtuigd, dat hij komen
zou en de uitkomst heeft aangetoond,
dat ik je voor niets uit je werk zou
hebben gehaald, door je mee te nemen."
„Dus had je toch ook dit resultaat
min of meer verwacht?" vroeg ik, ge
troffen.
*„Ik had me er inderdaad op voorbe
reid. Omdat hü uit zichzelf tot dusver
geen hernieuwde poging gedaan heeft,
me uit de weg te ruimen. Wat ik verder
doe, is zeer eenvoudig. Hetzelfde, waar-
ik reeds drie weken mee bezig ben: af
wachten."
„Ik doe mee," zei ik. „Doch ik werk
er bij. Dat is me best bevallen, want
ik blijk buitensporig productief de
laatste dagen."
Ook dat week-einde brachten we ver
der genoeglijk door bij Arie Arends
thuis en de daarop volgende week be
droog mijn hoop, dat de productiviteit
nog een poosje zou aanhouden, mij
niet. De dagen vlogen als het ware
voorbij; de door de vacantie ontstane
achterstand had ik weldra ingehaald.
Toen volgde het vierde week-einde.
Eveneens zonder bijzondere gebeurtenis.
En het vijfde kwam, zonder dat er iets
voorgevallen was.
De zomer was begonnen met een
hittegolf, die me, zelfs in een enkel
shirt en flanellen broek, het typen tot
een corvée maakte. Ik had daarenboven
zoveel werk verzet, dat ik best weer eens
een weekje zou kunnen pauzeren. Dus
schreef ik mijn vriend, dat ik Zaterdag
v*oor een paar dagen zou komen in-
plaats van een enkel week-eindje.'' En
juist toen viel er iets voor, dat althans
énig perspectief opende.
HOOFDSTUK XXIII
Een terugkeer
De Zondag en Maandag brachten we
door, zoals we reeds een reeks je Zon
en Maandagen hadden doorgebracht.
Het Maandagavondblad echter bracht
nieuws.
Uit Arnhem werd gemeld:
„Zaterdagmiddag keerde, na een af
wezigheid van bijna twee maanden,
onze stadgenoot, de heer Karei van
Bemmelen, terug uit Parijs, waar hij,
zonder iets van wat er inmiddels alhier
is voorgevallen te hebben vernomen, ge
durende al die tijd verbleef."
De heer Van Bemmelen was uiter
mate verontrust, toen hem de moord op
zijn huishoudster, mevrouw Groenewe-
gen, werd medegedeeld. Dat ook zijn
vriend, dr. Meertens, gewelddadig om
het leven werd gebracht, trok hij zich
zo aan, dat wij hem eerst Zondagavond
aantroffen in een toestand, waarin hij
ons iets over zichzelf kon mededelen.
De vrees, die vrijwel algemeen ge
heerst heeft, dat hem iets zou zijn over
komen, blijkt geheel ongegrond te zijn
geweest."
We zaten in A.A.'s kamer, het raam
wijd open. onze lage stoelen er zo dicht
mogelijk bij. Ik keek mijn vriend vra
gend aan.
„Dat is de gebeurtenis, die we nodig
hadden," zei hij. „Maar ik moet er
kennen, dat ik juist die in het geheel
niet had verwacht."
„Jij dacht, dat hij gedood was,'' her
innerde ik.
„Heel die theorie over ontvoering valt
zelfs uiteen," hernam hij. „Want een
romannetje van gevangenhouden in een
der misdadigersholen in Parijs zullen
we maar niet eens overwegen. Ik zal
me geheel opnieuw moeten instellen,
doch ik twijfel geen seconde, of nu zal
er licht op de zaak vallen.''
„Door Karei van Bemmelen?"
„Misschien. Het meest echter, door
dat bij beslist een aantrekkelijker doel
zal blijken, dan ik was. Mijn adverten
tie kon Van Balen ontgaan, dit kan
hem onmogelijk verborgen blijven, want
hoe ook moet Kareltje blijken, een be
langrijk, zo niet bet belangrijkste ob
ject van de serie misdrijven te zijn."
gen zon uitlaten over de te late
aflossing en de ondermijnende uitwer
king, die het breken van de beloften
jegens de troepen op deze moet uit
oefenen, vergiste zich. Er is weliswaar
over gesproken. Vorrink heeft het er
over gehad, maar nogal mak, doch zelfs
de heren Bruins Slot en Tiianus waren
voor hun doen tamelijk bedaard.
Eerstgenoemde stelde overigens wel
vast, dat de toestand van de soldaten
geen langer uitstel van de aflossing ge
doogt. Aan de ontspanning mankeert bet
een en ander; de voeding is in sommige
gevallen van onvoldoende kwaliteit.
Waarom heeft men, vroeg hij. de troe
pen er niet eerder op voorbereid, dat zij
langer zouden moeten blijven? Verder
hield hij een krachtig pleidooi, dat men
op de demobilisatie niet zal beknibbelen.
De heer Tiianus had het demagogische
aardigheidje om. nadat hij had uitgere
kend. dat er 251 man sedert 4 Augustus
gesneuveld zijn. aan zijn politieke tegen
standers voor te houden, dat dit niet
geschied zou zijn, als zij zich niet bij
de resolutie van de Veiligheidsraad
hadden neergelegd. Het oprukken naar
Djokja ging n.l. langs met vlaggen ver
sierde wegen en om de honderd meter
een erepoort!
Dit is het voornaamste van de mid
dag. Alleen nog, dat de heer Vonk de
oprichting vai een burgerwacht be
geerd heeft. Een van die andere bran
dende kwesties, waarmee men in een
jaar geen stap verder gekomen is.
In de avondvergadering ging men
door met het bespreken van de ver
langlijstjes, die diverse Kamerleden
hadden opgesteld, doch tot enige
grote kwestie kon men zich niet meer
opwerken.
Drie katholieke sprekers voerden het
woord, doch de katholieke fractie telt
nu eenmaal geen militaèr en politiek
geschoolde deskundigen.
De heer Ruys de Beerenbrouck ging
nog eens na. wat er in het Voorlopig
Verslag geschreven is omtrent taak en
doelstelling van het leger, daarbij ont
hullend. dat dit van hem afkomstig is.
Hadde hij slechts gedemonstreerd, dat
deze gedachten dieper tot zijn geestelijk
eigendom waren overgegaan.
Zeer verdienstelijk maakte hij zich.
door de minister voor te houden, dat
de dames van het V.H.K. de staat per
liefelijk hoofd f 100 per jaar meer
kosten, dan wanneer hun taken ver
richt zouden worden door burger
meisjes. De heer Ruys had er nog aan
toe te voegen, dat het gevaar voor
een vrouwenregering al niet eens
denkbeeldig meer is.
In dit verband deed ook ds. Fokkema
een duit in het zakje. Ook hem is dit
V.H.K. niet lief en inzonderheid had
hij er aanmerking op, dat de echtgenote
van onze legeraanvoerder deel uit
maakt van dit V.H.K.. zodat zich hier
een zeer opzienbarend voorbeeld voor
doet van de gehuwde ambtenares met
dubbel salaris, dubbele militaire rant
soenen en zelfs voor ieder der beide
echtelieden uitkering van een kwartje
per nacht, om thuis te gaan slapen, zo
als de nauwkeurige dominee, tot in het
detail van de aangelegenheid doordrin
gend, opmerkte.
De heer Roosjen maakte zich, evenals
de heer Vonk het had gedaan, terecht
zorgen over het gebrek aan troepen of
althans een gewapende organisatie, die
in het binnenland bij voorkomende ge
legenheden orde en rust kunnen hand
haven. De heer Hooy sprak over de
noodzakelijkheid to' vereenvoudiging
van de legerorganisatie en de heer
Koerssen gaf nog eens zijn ontstemming
te kennen over het aflossingsdrama,
daarbij opmerkend, dat het lange uit
blijven van de bekendmaking van de
vrrt- egde aflossing, die dan tenslotte
ir een koude regeringsverklaring
afkwam, aan het moreel der troepen
geen goed heeft gedaan.
De minister zal heden antwoorden.
's-GRAVENHAGE. 23 Dec. Het
Centraal Distributiekantoor deelt mede,
dat voor de week van 28 December tot
en met 3 Januari a.s. de volgende bon
nen zijn aangewezen voor het kopen van
brood:
079 Algemeen 2000 gram brood'
074 Reserve 800 gram brood.
078 Reserve 400 gram brood.
579 Algemeen 800 gram brood.
574 Reserve 400 gram brood.
Voor het tijdvak van 28 December tot
en met 10 Januari a.s. zijn voorts de
bonnen Tabak U 01 en U 03 aangewezen
voor het kopen van 2 rantsoenen tabak
of sigaretten.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds op
24 December as. worden gebruikt.
Toen einde September een aantal
rantsoenen verlaagd moest worden,
werd ook het kaasrantsoen gehal
veerd. Aangezien door 't grote aan
bod van slachtvee de hoeveelheid
vlees, did per week kon worden toe
gewezen, een belangrijke stijging
vertoonde, woog deze verlaging niet
al te zwaar. Bovendien werd in het
vooruitzicht gesteld, dat, wanneer de
aanvoer van vlees zou afnemen en
uitsluitend weer het normale basis
rantsoen zou worden verstrekt, het
kaasrantsoen verbeterd zou worden.
Deze week is voor het eerst sedert
maanden het vleesrantsoen niet hoger
dan het vroegere basis-ran tsoen van 200
gram per week De melkpositie is echter
dermate ongunstig, dat het voorgeno
men herstel van het kaasrantsoen voor
lopig moet worden uitgesteld.
De minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, de heer S. L.
Mansholt, is per K. L. M.-vliegtuig
naar Londen vertrokken om vandaag
namens onze regering een groot aantal
vaarzen aan de Engelse regering ten
geschenke aan te bieden, als dank voor
de hulp, welke Nederland na de oorlog
van Engeland heeft ontvangen.
Bij Neuwied in Pruisen zijn Maandag
avond twee expresse-treinen met elkaar
in botsing gekomen. Volgens de eerste
berichten zijn er 15 doden en vele ge
wonden.
