TRAGI-COMEDIE RONDOM EEN
HAARLEMS H
Ruim 100 onderduikers
gearresteerd
LUCHTVAART VINDT GEHEEL
NIEUWE AFZETGEBIEDEN
Vervoer per vliegtuig heeft
grote mogelijkheden
Stroom van goederen met de meest
moderne transportmiddelen
Kamer van
Koophandel
Het decorum van de bureaucratie
Arrestant in kast
neergeschoten
Hoe spelen de R.K. clubs?
Rauter niet in staat
te getuigen
DE TRAMKWESTIE
Het vervoersprobleem
in beeld
ACiENDA
Het begon met
kranten
DINSDAG 6 JANUARI 1948
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
^ROLLUIKEN—*
Vraagt vakkundige voorlichting
SPIEGEL
j^LsJdscl»
Bond van oud-officieren
Burgerlijke Stand
DIlSTRIBUTIENIEUWS
Collectieve aanvragen
werkkleding
ACHT JAAR VOOR KAPPERS
BEDIENDE
Hdt ongeval in de Lekstraat
BLOEMENDAAL
„LAURINAC 1948"
SANTPOORT
De vlieger ging niet op
HEEMSTEDE
Herwonnen Levenskracht
Rechtsbijstand
Voedering van vogels
VELSEN
Kleermakers en naaisters
BIJZ. GERECHTSHOF
Een oude traditie herleefde!!
IJMUIDEN
R.K. Vrouwenbond
Zuidelijke Kerstklanken
BEVERWIJK
Lijk gevonden
Na de bevrijding
Nog drie opgaven na deze
Zakkend waterpeil van
de Maas
Dualmeet HaarlemHVGB
Andermaal vaste markt
Begin van het jaar levert steeds be
langrijke overzichten op van in
stellingen op verschillend terrein.
Burgemeesters spreken nieuwjaarsre
des uit. waarin interessante cijfers over
1947 gegeven worden; het Katholieke
Bevolkingsbureau is druk bezig met de
samenstelling der statistiek over het af
gelopen jaar; voorzitters van verenigin
gen zullen aanstonds de stand van za
len mededelen, enz.
Tot 1942 was de nieuwjaarszitting van
de Kamer van Koophandel voor Haar
lem en omstreken een jaarlijks terug
kerende gebeurtenis, die vooral de aan
dacht van de pers trok. omdat de voor
zitter dan over handel en verkeer in
stad en omtrek concrete gegevens me
dedeelde. De lezer las op zijn beurt
graag over het wel en wee van groot-
en kleinbedrijf, over de industrie, de
scheepvaart, de winkelstand en het am
bacht. het verkeer, de tuinbouw en de
bollenteelt. Meer dan ooit werd hij
overtuigd van de belangrijkheid van
zijn streek en de discussies die in
de Kamer soms grote afmetingen aan
namen. hadden meer waarde. omdat
zij gevoerd werden door deskundigen.
De regelmatige zittingen van dit col
lege. waarin vele prominenten gekozen
waren, leverden herhaaldelijk niets op,
dat dan weer stof tot overleg in andere
colleges gaf. Wij herinneren ons de be
raadslagingen over het tunnelplan te
Velsen. over de critieke toestand in het
visserijbedrijf, de internationale vraag
stukken voor Aalsmeer, de tramproble
men waarop ir. Burgersdijk dan ant
woordde. de wensen van het bouwbe
drijf. de winkelsluiting en tientallen
andere feiten van de dag. Wij herinne
ren ons ook het smakelijk kopje thee en
de sigaar, waartoe het kistje voor de
Kamerleden altijd even naar de pers
tafel verhuisde. Ook weten wij nog. dat
jhr. dr. Mollerus niet zweeg zoals de
meeste secretarissen, maar van alle
markten thuis was en zijn kennis niet
ongebruikt liet.
Midden in oorlogstijd. April 1942,
verloor de Kamer van Koophandel voor
Haarlem en Omstreken haar zelfstan
digheid: zij werd een filiaal van Am
sterdam. Negentig jaar was zij een voor
deel voor stad en streek geweest en
met èèn pennestreek verdween zij van
de kaart. Officieel moge er niet veel
veranderd zijn. omdat het filiaal op de
zelfde voet als de zelfstandige Kamer
werd voortgezet, practisch werd het
een correct ambtelijk instituut, dat geen
openbare vergaderingen kent. levend is
binnen de muren op het Nassauplein,
ciood daar buiten.
Herhaaldelijk is er gepleit voor nieu
we zelfstandigheid in een vrij Neder
land. Tot nu toe heeft niets mogen ba-
ter». Toch willen we er nog eens op wij
zen. dat een zelfstandige Kamer van
Koophandel in een bloeiende en welva
rende streek als de onze. meer nodig is
dan enkele dozijnen ambtelijke instan
ties. die in en na de oorlog in een ge
makkelijke fauteuil geklommen zijn.
Een maandelijkse of tweemaandelijkse
openbare zitting van de Kamer zal ten
voordele zijn van onze gemeenschap; ze
zal juist in deze dagen het democrati
sche besef vergroten, dingen open
baar maken, die nu in portefeuille blij
ven. De bezetter dacht er anders over
en in de jaren van zijn overheersing is
de zelfstandigheid van onze Kamer ge
sneuveld.
Bijna een uur hebben we geluisterd
naar een tragl-comedie, die zich afspeelt
rondom het herenhuis Kenaupark 15,
waarin straks het Wit-Gele Kruis met
internaat voor de opleiding van kraam
verzorgsters zal zijn ondergebracht. Hst
geval is te interessant om te verzwijg
gen en er zijn bij betrokken het bestuur
van het Wit-Gele Kruis, de Rijksge
bouwendienst, een drietal ministers, het
Beheersinstituut, en last but not least
de Haarlemse tuchtrechter, met als
schaduw op de achtergrond het direc
toraat-generaal van de Prijzen. Als in
termezzo geeft de afdeling deblokkering
van de Nederlandse Bank een goochel-
toertje weg.
Enige tijd geleden meldden wij, dat een
aantal rijksdiensten zou verhuizen, het
W.G,K. in zijn eigendom aan het Ke
naupark zou trekken en dat het huidige
pand Parklaan 75 zou worden vrijge
geven voor bewoning door twee gezin
nen In het pand Kenaupark 15 zullen
ongeveer twintig verpleegsters en leer
lingen intem verblijven.
De oplossing van het ernstige vraag
stuk zal zijn zoals wij meldden, maar
er is één instantie, die kracht zoekt in
verzet en bureaucratie en daardoor de
nieuwe cursus voor opleiding van kraam
verpleegsters en als gevolg driehonderd
aanstaande moeders in gevaar brengt.
Waarom al deze moeilijkheden?
Nadat Militair Gezag het pand Ke
naupark verlaten had, trok er het Be
heersinstituut in, dat er thans nog met
80 man personeel verblijft. Er was geen
spijker tussen te krijgen. Het bestuur
van het W.G.K. telegrafeerde en schreef
naar de ministers van Justitie en So
ciale Zaken en kreeg in principe alle
samenwerking om tot het beoogde doel
te geraken. De Nat. Federatie van het
W.G.K. steunde de actie, de inspecteur
van de Volksgezondheid, het gemeente
bestuur van Haarlem, de directeur van
de Gem. Geneeskundige Dienst etc.
Ambtenaren van de Rijksgebouwen
dienst togen half Augustus van het vorig
jaar op pad om huisvesting voor het
Beheersinstituut te vinden. Het ging
niet vlot, maar er was alle welwillend
heid. Waarom is deze dienst niet zó
machtig, dat hjj boven alle ministeries
staat wat de gebouwen betreft?
Dreef 24, waar de tuchtrechter zetelt,
f In hout on staal.
Isidschsgiacht 101-105, AMSTERDAM
T«t 31077-31980 1
Morgen zal de Haarlemse ge
meenteraad te beslissen hebben
over het voor deze stad zo belang
rijke probleem: tram of bus. De
Stichting Tram-Archief te Utrecht
heeft thans in één der etalages van
„de Boekpers" in de Grote Hout-
Straat te Haarlem een propaganda-
etalage ingericht.
Het doel van deze kleine tentoon
stelling is de Haarlemmers te tonen, dat
een tram nog zeer zeker niet uit de tijd
is. In vele grote steden, over de gehele
wereld verspreid, moderniseert men de
trar En ook in de grote steden van
Nederlar wordt het grote voordeel van
een goed tramnet terdege ingezien:
Rotterdam, Amsterdam en Den Haag
zullen binnen zeer korte tijd nieuw
trammaterieel op de baan zien. Een
model van het Rotterdamse materieel,
dat al sinds 1930 ir de Maasstad in
dienst is, wordt in ie etalage ten toon
gesteld. Hoewel reeds bijna 20 jaar oud,
is dit trammaterieel nog in alle opzich
ten modem en dank zij de goede rem
men kan de snelheid van de Rotter
damse tram hoog zijn (z.g. railremmen).
Een grote foto toont de Rotterdamse
Coolsingel, waar de trambaan zodanig
is aangelegd, dat het overige verkeer
hoegenaamd geen hinder van de tram
ondervindt. Een dergelijke aanleg is in
de nauwe straten van Haarlem natuur
lijk niet mogelijk, doch ook hier zouden
veel moeilijkheden opgelost kunnen
worden door de tram naar de linker
kant „n de weg te verleggen. Bij door
trekking van de tramlijn naar de Ver-
gierdeweg (zoals de vervoerscommis-
sie zeer terecht heeft geadviseerd) zou
een dergelijke aanleg als op de Cool
singel echter zeer goed mogelijk zijn
op de Rijksstraatweg.
Een kaart van Haarlem, waarop de
lijnen, zoals de vervoerscommissie zich
die had dacht, zijn aangetekend, is in dr
etalage aanwezig. Een groot aanta
foto's uit binnen- en buitenland toont
ons voorts moderne trams. Het meest
.opvallend zijn de schitterende wagens
uit de Engelse badplaats Blackpool en
de Amerikaanse P.C.C.-cars. Zeer in
teressant is ook een beeldstatistiek, die
aantoont, dat een tram het ihinste
plaats op de weg inneemt per vervoer
de reiziger (en dus de minste verkeers
obstakels zijn!). Drie moderne trams
vervoeren ongeveer evenveel reizigers
als 5 trolleybussen, 8 autobussen of 100
personenauto's. De tentoonstelling blijft
te bezichtigen tot einde Januari.
In een bijzondere vergadering van de
Ned. Kon. Bond van oud-onderofficieren
afd. Haarlem, welke Donderdag 8 Ja
nuari, des avonds 8 uur, in het Bonds-
gebouw, Schouwtjeslaan 53, gehouden
wordt, zal mr. P. Cremers als bescherm
heer worden geïnstalleerd. Tevens ge
schiedt dan de installatie van ltn.-kol.
H. W. Lenterink als erevoorzitter van
de afdeling.
GEBOREN: D. Roetman-van Domme
len, z; C. Huijboom-van Leersum, z;
M. G. Goebert-Ceelie, z; J. Wiegman-
Zwaanswijk, z; K, van Zon-van der
Ende, z; A. Quik-Pannekoek, z; A. M.
Kramer-Drogtrop. z; L. M. van den
Boogert-den Ouden, z; J. M. Dijt-Elzin-
ga, z; C. C. Olsthoorn-Stokman, z; M.
Hardenberg-Buren, d; J. Holleman-
Molendijk, d; G. P. Wagenaar-Boeren
dans d; E. Bouwens-van Maaren, d;
J. C. Verdam-Smit, d; A. P. Wijfjes-van
Hermen, d.
OVERLEDEN: C. M. A. W. Heijda-
nus-van Duffelen, 77 j; E. J. S. Vogel-
Wage, 52 j; C. C. Pluim Mentz-Vander,
68 j.
Bioscopen:
Rembrandt: Penny Serenade (a.l.) 2,
4.15, 7 en 9.15 u.; Cinema Palace: Spook
huis (14 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor:
Casablanca (volw.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
City: Rebecca (18 j.), 2.15, 4.30, 7 en
9.15 u.; Frans Hals: De Zigeunerin, Zon
dag: 2, 4.30, 7 en 9.15 u. en in de week:
2.3Ö, 7 en 9.15 u.; Spaarne-theater: De
zwarte zweep van Zorro (14 j.), Zondag:
2, 4.15, 7 en 9.15 u. en in de week: 2.30,
7 en 9.15 u.
Tentoonstellingen:
Frans Halsmuseum: Werken van jonge
Haarlemse kunstenaars, geopend 1016
uur en Zon- en feestdagen 1316 uur.
Rondom Frans Hals, een expositie van
fraaie schilderijen van Haarlemse mees
ters uit de 16e en 17e eeuw, geopend:
1015 uur en Zondags: 1315 uur. Lef-
felaar: Werken van D. Schulman en P.
G. Rueter, geopend in de week: 10—17
uur. Heerkens Thijssen: schilderijen van
een Zuster Benedictines en kleurteke-
ningen van D. Lindeman, geopend in
de week: 1013 en 1417 uur.
Woensdag 7 Januari
Haarlem (Vleeshal)Uitreiking bon
kaarten en schoenenbonnen .Si tot en
met Sp.
Heemstede (Binnenweg 160)Uitrei
king bonkaarten en schoenenbonnen
9—12.15 T—To, 2—4.30 rest T en U.
Overveen (Domi)Uitreiking bon
kaarten en schoenenbonnen 912.30 en
2—4 G—J.
Van 124 Januari bestaat in het Cen
traal Uitreiklokaal „De Vleeshal", Grote
Markt, alhier, (afdeling Voorlichting-
Textiel), gelegenheid tot het indienen
van collectieve aanvragen voor werkkle-
'ing door bedrijven, waarin 5 of meer
erkkleding dragende arbeiders werk
zaam zijn.
De betreffende formulieren MD 333-26
en MD 333-27 waarop ongeacht de se
dert de laatste verstrekking verstreken
tijd voor het in totaal aanwezige aan
tal werkkleding dragende arbeiders kan
worden aangevraagd, behoren te worden
afgehaald en ingediend bij de Distribu-
tiedienst, alwaar het bedrijf is geves
tigd.
Belanghebbenden gelieven er rekening
mede te houden, dat er na 24 Jan. 1948
voorlopig geen gelegenheid zal bestaan,
collectieve aanvragen voor werkkleding
in te dienen. Omtrent het indienen van
individuele aanvragen voor werkkleding
volgen binnenkort nog nadere publica
ties.
10 Januari zal de Zang- en St. Nico-
laasvereniging „Onderling Genoegen"
haar 40-jarig bestaan vieren. Hieraan zal
verbonden zijn een fitamiddag voor de
kinderen en in de Concertzaal een caba
retavond.
Prof. dr. K. C. Bellon, hoogleraar aan
de R.K. Universiteit te Nijmegen, zal
Donderdag 15 Januari 8 uur in de Stads
schouwburg voor de leden van „Geloof
en Wetenschap" een voordracht houden
over: „De Westerse beschaving en haar
toekomst."
Op verzoek van de Haarlemse politie
werd te Amsterdam een 30-jarig per
soon aangehouden, die zich in 1946 en
1947 in Haarlem had schuldig gemaakt
aan oplichting en verduistering.
Bij nader onderzoek bleek, dat hij in
Venray ook een schrijfmachine had ont
vreemd.
De heer H. Sauveur, oprichter van de
Alliance Frangaise te Haarlem, zal 31
Januari zijn 80ste verjaardag vieren. Het
adres van de a s. jarige is: 34 Rue Guy-
nemer. Paris 6.
was het juiste pand voor het Beheers
instituut en de rechter kon prachtig
verhuizen naar Kenaupark 1, waar ook
een deel van dit instituut wegens ruimte
gebrek verblijft. De tuchtrechter voelde
er helaas niets voor en meende, dat
perceel Kenaupark 1, een vrijstaande
villa, „niet voldoehde décorum" zou
bieden. Hierbij dient opgemerkt, dat de
rechter op de Dreef zwemt in de ruimte
en het Beheersinstituut er met 80 man
naar toe zal trekken. Het bestuur van
het W.G.K. toog naar het departement
van Justitie in Den Haag. Ja, eigenlijk
valt de tuchtrechter onder Economische
Zaken, maar op 1 April zou hij onder
Justitie komen en dus moet dit depar
tementu begrijpt. Economische Za
ken verklaarde geen bezwaar te hebben
als Justitie die ook niet had. Justitie
had tenslotte geen bezwaar, omdat er
toch een andere oplossing voor de tucht
rechtspraak gezochf wordt en Econo
mische Zaken zou een brief ontvangen
van JustitieLezer, het is een lange
weg, maar nu is die brief om onverklaar
bare redenen verzonden of niet 'verzon
den en de tuchtrechter ageert en er ge
beurt niets. De minister van Economi
sche Zaken zal nog in het geval ge
mengd moeten worden.
Van coördinatie is dus niets- te be
speuren, uren zyn er verknoeid, grote
kosten zijn gemaakt, één man zet de
volksgezondheid op zij, interesseert zich
niet voor 300 kraamvrouwen en staat
op een voetstuk temidden van een luis
terrijk decorum.
Men kan zeggen, laat het W.G.K. een
kort geding met het Beheersinstituut
aangaan. Er is echter geen steekhou
dend argument voor het afwijzen van
de moeizaam gekozen oplossing.
Nog een andere kwestie is voor het
bestuur van het W.G.K. het gevolg van
deze huizenkwestie. Het geblokkeerde,
voor de inrichting van het huis ge
spaarde geld kon het vrij krijgen tegen
overlegging van factuurs. Nu is er een
nieuwe regeling getroïfen voor de de
blokkering en ondanks de mededeling
in de kranten, dat voor bepaalde sociale
verenigingen een uitzondering gemaakt
zal worden, heeft de Ned. Bank tot
tweemaal toe een onderhoud geweigerd,
„omdat het geen zin zou hebben". Het
kapitaal, door de ruim 10.000 leden in
jaren bijeengebracht voor het grote doel,
blijft geblokkeerd. Het zou vry geweest
zijn, als de overheid het huis in het
Kenaupark bijtijds ontruimd had.
Allerwege heerst er respect voor het
prachtige sociale werk, dat de Kruis
verenigingen in Nederland doen, waar
door de overheid slechts een subsidiëren
de, nog altijd niet ten volle begrepen,
taak heeft.
Het W.G.K. zal de bureacratie blij
ven aanvallen, totdat het pand in
het Kenaupark leeg komt. Daarbij
zijn terwille van moeder en kind geen
dagen, zelfs geen uren meer te ver
spelen.
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam deed hedenmorgen uitspraak in de
zaak tegen R. van R-, een kappersbe
diende uit Haarlem, die betrokken is
geweest in de z.g. „Velser affaire". Hem
was ten laste gelegd, dat hij in October
1942 aan de NSB-inspecteur van politie
te Velsen, Ritman, inlichtingen had ver
strekt over enige Amsterdammers, die
persoonsbewijzen aan ondergedoken
Joden verhandelden en dat hy van een
arbeider aan de Hoogovens een vuurwa
pen had gekocht, nadat hjj deze arbei
der in de overtuiging had gebracht, dat
hy met een illegaal werker te doen had-
De uitspraak luidde acht jaar met af
trek van voorarrest en ontzetting uit de
beide kiesrechten voor het leven.
Het bericht omtrent het ongeval in de
Lekstraat, dat ons van politie-zijde werd
verstrekt en dat wij in onze editie van
gisteren plaatsten, dient als volgt gere
construeerd te worden:
Het vijf-jarig meisje is Zondagmorgen,
terwijl de ouders in huis waren, in een
onbewaakt ogenblik uit bed gekomen en
is, vermoedelijk nog in slapende toe
stand, op een stoel geklommen en
uit het raam gevallen. Dé gevolgen wa
ren van ernstiger aard dan het zich aan
vankelijk liet aanzien. Per auto Mathot
werd het kind naar het diaconessenhuis
overgebracht, waar men een zware her
senschudding constateerde.
De mededeling, dat de ouders afwezig
waren, is dus onjuist te noemen.
Voor de „Laurinac 1948", welke Maan
dagavond door de voortrekkers, ver
kenners en welpen van de St. Lauren-
tiusgroep te Bloemendaal in de Cam-
pagna werd gehoudén, bestond grote be
langstelling. Onder het welgekozen
motto „Een vreemde arme snuiter" liet
deze groep op unieke wijze de belang
stellenden kennismaken met de ver
kennersbeweging en haar streven naar
een betere samenleving. In een kort
inleidend woord werd allereerst gewezen
op de deugden, zoals gevoel voor eer,
liefde voor het vaderland en de natuur
welke de jongeman in de verkenners
beweging worden bygebracht.
Van de opvoering zelf zij het vol
gende vermeld: Bij het opgaan van het
doek ziet men de vreemde arme snuiter
een jongeman zonder ambities
liggend onder een boom, waar hy de
tijd in ledigheid doorbrengt. Zo wordt
hij door enige verkenners aangetroffen,
die hem er op wyzen, dat ook hij zich
in het „troepleven" nuttig kan maken.
Het aardige is van deze opvoering, dat
de knaap in een droom in bonte rij
beelden uit het rijke padvindersleven
laat zien. In de regel zyn dromen be
drog. doch hy ontwaakt met de stellige
zekerheid, dat dit alles voor hem ook
werkelijkheid kan zijn. Ten slotte neemt
hij dan het ongetwyfeld goede besluit
zich by de verkennersbeweging aan te
sluiten. Deze apotheose was een schit
terende propaganda voor de padvinderij
in het algemeen.
De politie te Santpoort heeft twee
Haarlemmers aangehouden, die getvacht
hadden zich in een perceel aan de
Hoofdstraat te laten insluiten.
Uit het jaarverslag van het plaatse
lijk comité van Herwonnen Levenskracht
biykt, dat aan donaties werd ontvan
gen f2250.Een bloempjesdag bracht
f 800.op. Deze bedragen zijn lager dan
in 1946, maar houden gelijke tred met
de algemene tendenz. Donateurs, mede
werkers en medewerksters worden onder
dankzegging voor het verrichte werk in
het afgelopen jaar opgeroepen, steun te
blijven geven. Het secretariaat' is geves
tigd: Lindenlaan 37.
Het bureau voor consultatie bij de
Arondissementsrechtbank hield 660 zit
tingen in het afgelopen jaar, waarop
zich 1299 (1423) bezoekers meldden. Bui
ten de zittingen vonden nog 145 perso
nen hun weg naar het bureau. In 800
gevallen werd kosteloze bijstand van een
advocaat toegezegd. Deze 800 gevallen
waren als volgt gespecificeerdEcht
scheiding 371 (472), scheiding van tafel
en bed 114 (153), verweer tegen echt
scheiding enz. 100 (129). De overige
gevallen betroffen alimentatiezaken. In
25 gevallen werd rechtsbijstand tegen
half tarief verleend.
De raad van rechtsbijstand voor straf
zaken hield eveneens 50 zittingen met
41 (19) bezoekers en 30 (14) rechtzoe-
kenden buiten de zitting.
De vereniging tegen het mishandelen
van dieren heeft een circulaire ver
spreid, waarin aandacht gevraagd wordt
voor het dier in de winter. Voor- vogels
dient men bij' vorst lauw water buiten
te zetten in een klein bakje, klein, op
dat de vogels er niet in kunnen baden
en bevriezing der vleugels voorkomen
wordt. Honden dient men bij het moder
ne snelverkeer aan de lijn of onder
appèl te houden. In het asyl aan de
Ridderstraat wachten vele zwervers op
een goed tehuis. Schaft geen hond aan,
wanneer u de verhoogde hondenbelas
ting niet kunt betalen. Het secretariaat
is gevestigd Aelbertsbergstraat 109.
Tengevolge van het initiatief van de
Kath. Actie in IJmuiden-Oost is men in
de gemeente Velsen thans zover gevor
derd, dat hier een corespondentschap ge
vestigd kan worden van de Ned. R.K.
Bond van Kleermakers en Naaisters „St.
Gerardus Majella". Dit zal verwezen
lijkt worden op een vergadering', welke
Donderdagavond half acht in het Patro
naatsgebouw zal worden gehouden en
waarby ook de landelijke voorzitter, de
heer H. W. L. Voorhuyzen, aanwezig zal
zijn. Het correspondentschap begint met
7 leden en men hoopt het spoedig zover
te brengen, dat een eigen afdeling kan
worden opgericht. Vakgenoten, die zich
nog niet als lid opgaven, worden even
eens uitgenodigd deze vergadering te ko
men bezoeken.
en bleek nog steecis niets van baar aan
trekkelijkheid op het publiek te hebben
verloren, toen voor het eerst weer de be
kende Amsterdamse Meubel- en Tapijt-
zaak, Woltcring's Meubilering Mij. N.V
haar grote Jaarlijkse opruiming in ere
herstelde.
De enorme drukte in de bekende maga
zijnen'op de Nieuwendijk en Damrak was
zó overweldigend, dat vele kopgrs niet
direct konden worden geholpen.
Thans zijn by de voortzetting dezer
grote opruiming maatregelen getroffen
zodat belanghebbenden op hun gemak
keuze kunnen maken uit een grote voor
raad ameublementen gordijnstoffen, lo
pers. tapijten. Leidse wollen dekens, don.
zen dekens, bedstellen, matrassen, spreien,
kinderledikanten gemakkelijke fauteuils
enz. enz. Alles tegen zeer sterk verlaagde
opruimingsprijzen. Voor een snelle bedie
ning wordt zorggedragen. (Adv.)
15 jaar en ontzetting uit de bur
gerlijke en politieke rechten eiste de
procureur-fiscaal bij het Amsterdam
se Bijzonder Gerechtshof tegen de
23-jarige J. Stam uit Meppel, tijdens
de bezetting lid van de „Arbeitskon-
trollcdienst" te Amsterdam.
Verdachte had van Mei 1944 tot Mei
1945 als lid van de „Arbeitskontrolle-
dienst" te Amsterdam onderduikers op
gespoord en aan de Duitsers overgele
verd. By een zijner „opsporingstochten"
had hy tezamen met H. Sint uit Zaan
dam op een door hem te arresteren
Nederlanders, die zich in een kast ver
borgen hield, geschoten, waardoor deze
man gedood werd. Naderhand bleek, dat
het slachtoffer niet eens de man was.
die zij moesten gevangennemen. Ter
zitting verklaarde Stam, dat hij één
schot op de man had gelost en zijn
collega Sint twee. De nog niet veroor
deelde Boxmeer, chef van de verdachte
by de „Arbeitskontrolledienst", die als
getuige was opgeroepen, weigerde de eed
af te leggen en toen de president hem
vroeg, waarom hij zulks deed, antwoord
de hij: „Ik wens noch voor noch tegen
iemand te getuigen."
Pres.: „Het is uw plicht te getuigen.
Waarom doet u dat niet?"
Get.: „Ik zal alleen tegenover God
getuigen. Ik doe God's wil."
Pres:. „Was het God's wil, dat u in de
oorlog uw landgenoten aan de vijand
uitleverde?"
Get.: „God zal my hiervoor veroor
delen. Wat ik toen deed, doet nu niets
ter zake. Wij leven in het heden."
De president liet vervolgens de ge
tuige wegleiden. Tegen hem werd proces
verbaal opgemaakt wegens het weigeren
getuige-verklaringen af te leggen.
Vervolgens werd de 26-jarige verdach
te Sint uit Zaandam voorgeleid. Even
als Stam had deze verdachte zich als
lid van de „Arbeitskontrolledienst"
schuldig gemaakt aan het arresteren van
onderduikers. Voorts had hij in 1943
dienst gedaan als kampbewaker in het
kamp „Erica". Talrijke getuigen, die als
onderduiker door verdachte waren ge
arresteerd, legden verklaringen af over
zijn optreden als lid van de „Arbeits
kontrolledienst." De rechercheur, die
het onderzoek tegen verdachte heeft
geleid, verklaarde, dat hij „zeer actief
was by het zoeken naar onderduikers".
Niet minder dan 57 onderduikers heeft
verdachte alleen al aan het politiebureau
Warmoesstraat afgeleverd.
In zijn requisitoir meende de procu
reur-fiscaal, dat de houding van Sint
een graadje erger was geweest dan die
van Stam. Sint had ook als kampbewa
ker dienst gedaan. In het geheel heeft
hij over heel Amsterdam een 100-tal
onderduikers gearresteerd en medege
werkt aan hun gevangenschap in Duitse
concentratiekampen.
Spr. eiste levenslange gevangenisstraf
en ontzetting van de burgerlyke en poli
tieke rechten voor het leven.
Uitspraak 19 Januari.
De R.K. Vrouwenbond, afd. IJmuiden
West, begint het nieuwe jaar met een
film-demonstratie-avond van de Maggi-
fabrieken. E>eze wordt gehouden Donder
dag 8 Januari, 8 uur in het gebouw Edi-
sonstraat 14. Alle leden kunnen een in
troducé meenemen, doch worden ver
zocht hiervan tijdig kennis te geven aan
het bestuur.
Op uitnodiging van het parochieel co
mité van Kath. Actie komt de jonge
zuidelijke schrijver J. Linssen, hier ter
plaatse geen onbekende, Donderdag 8 Ja
nuari naar IJmuiden-Oost om 's avonds
8 uur in het St. Fidelisgebouw een Zui
delijk Kerstprogramma te geven. Deze
avond, waaraan geen commerciële actie
of causerie is verbonden, bestaat uit
sluitend uit voordracht van Kerstproza
en -poëzie.
In het Noordzeekanaal onder Velsen
is het in staat van ontbinding verkeren
de lijk aangetroffen van de 70-jarige W.
B. te .Beverwijk, die sedert 2 November
j.l. werd vermist.
De toneelvereniging Havenkwartier
zal 26 en 27 Januari in het Kennemer-
Theater opvoeringen geven van „Je hebt
't of je hebt 't niet."
In de Amsterdamse Haven arriveerde de door de Nederlandse Marine van Engeland
overgenomen torpedobootjager „Garland". De oorlogsbodem zal dienst doen als oefen
schip en wordt voor dit doel bij de Marinewerf te Amsterdam ingericht.
Het Ifcchtvrachtvervoer is een tak van transport, die zich in opkomst bevindt.
Immers, snelheid is een der belangrijkste factoren van het goederenvervoer.
De vraag naar snel vervoer van goederen van land naar land, van wereld
deel naar werelddeel neemt steeds toe. Vooral in de na-oorlogse jaren, nu het
internationale handelsverkeer beheerst wordt door deviezen, certificaten en
in- en uitvoervergunningen, brengt het vliegtuig in vele gevallen uitkomst.
Een treffend voorbeeld hiervan: kortgeleden ontving een Belgisch exporteur
uit New York 12000 paar Nylon-kousen, die hy moest doorzenden naar Zweden.
Aangezien de invoervergunning voor Zweden diezelfde dag nog afliep, zag hij
geen kans om de zending nog tijdig op de plaats van bestemming te krijgen. De
exporteur wendde zich tot de K. L. M. Onmiddellijk werd een speciale K. L. M.-
vrachtmachine naar Brussel gestuurd, die juist tydig genoeg op Schiphol terug
keerde om de zending over te laden in het K. L. M.-toestel naar Stockholm. En zo
kwam deze kostbare lading, die een waarde vertegenwoordigde van 15.000 en
verzekerd was voor 616 000 francs, nog op tyd in Zweden.
Reeds van de oprichting af vervoerden
de K. L. M.-machines vrachtgoederen.
Zo nam het eerste vliegtuig van de
eerste K. L. M.-dienst Londen-Amster-
dam v.v., die op 17 Mei 1920 geopend
werd, een aantal Londense ochtendbla
den mee. En nog steeds behoren kran
ten tot de dagelijkse K. L. M.-vracht.
In het tijdvak van April 1946 tot Mei
1947 werd via Schiphol in het totaal
ruim 148.500 kg. kranten vervoerd. Van
zelfsprekend had het vrachtvervoer in
die eerste jaren niet die omvang zoals
het had vlak voor de oorlog of zoals
in de laatste twee jaren. De handela
ren en exporteurs waren nog niet \er-
trouwd met het goederenvervoer door
de lucht. Men had nog geen ervaring.
Bovendien hadden de vliegtuigen geen
speciale ruimte voor vracht. Doen al
snel kwam hierin verandering. Werd in
het eerste vliegjaar 21.963 kg. aan
vracht vervoerd, vijf jaar later in 1925
bedroeg het totaal reeds 225.471 kg-,
terwijl het in 1939 was gestegen tot
1.989.680 kg.
De K. L. M. is zich na de oorlog meer
op vrachtvervoer gaan toeleggen. Het
vrachtbedryf verwerkt dagelijks een
stroom van goederen met de meest mo
derne transportmiddelen. In 1946 werd
reeds niet minder dan 2.890.744 kg.
vracht vervoerd. Ook dit jaar nam het
vrachtaanbod steeds toe. Aan aardbeien
alleen werd in Mei ruim 60.000 kg. ver
voerd tegen 30.000 kg. in 1946, terwyl
in de eerste vier maanden niet minder
dan 52.560 kg. snijbloemen Schiphol per
vliegtuig verlieten. Men rekent erop,
dat in de naaste toekomst alleen via
Schiphol dagelyks 50 ton vracht ver
voerd zal worden.
Behalve het vervoeren van grote
hoeveelheden vracht op haar lijndiens
ten, voert het K.L.M.-vrachtbedrijf ook
speciale vrachtvluchten uit. Een voor-
beeld:
Dezer dagen kreeg het Noorse
schip „Tujuka" voor de kust bij Dakar
motorstoring doordat het anker van de
electro-motor in ongerede raakte. De
gezagvoerder seinde naar Oslo, _dat hij
dringend een nieuw anker nodig had.
Onmiddellijk bestelde de Noorse rederij
telegrafisch een anker bij een der Ne
derlandse scheepswerven. En de vol
gende dag reeds startte van Schiphol
een speciale K.L.M.-vracht-Dakota naar
Dakar met aan boörd het ruim 1259 kg.
wegende anker.
Het luchtvervoer biedt vooral voor
delen voor goederen, die aan bederf on
derhevig zijn. Men denke slechts aan de
verschillende vissoorten, die thans naar
landen vervoerd worden, welke tot voor
kort door afstand en tijdsduur buiten
het bereik lagen. Zo kon men in West-
ïndië dit jaar voor het eerst verse „Hol
landse Nieuwe" kopen.
Voor bloedplasma, broedeieren en
piepkuikens is het vliegtuig het aange
wezen vervoermiddel. Piepkuikens kun
nen 48 uur, nadat zij zijn uitgekomen,
het zonder voedsel stellen. Een tijdsduur,
die net voldoende is om de kuikens naar
elders over te brengen.
Uit het bovenstaande vloeit voort, dat
door de luchtvaart geheel nieuwe afzet
gebieden worden gevonden of bestaande
markten vergroot.
Een typerend voorbeeld van lucht-
vrachtvervoer, dat voor een groot deel
uit bederfelijke goederen bestaat, ziet
men in West-Indié. Dorre streken, waar
landbouw en veeteelt niet floreren en de
olievelden en raffinaderijen met hun uit
gebreid personeel nochtans grote behoef
ten scheppen, eisen een dagelijkse aan
voer van groenten, fruit en vlees. Het
vrachtaanbod op de Caraïbische lijn
diensten der K.L.M. nam in de eerste
maanden van 1947 vergeleken met 1946
met 900 pCt. toe. Meer dan 4300 k.g. be
vroren groenten werden in Mei van
Miami naar Maracaïbo gelegen bij
een der rijkste olievelden ter wereld
per K.L.M. vervoerd. De hoeveelheid
verse groenten van Miami naar Curagao,
die in Mei meer dan 13.500 k g. bedroeg,
is thans reeds opgelopen tot 6.000 k.g.
per, week. Bovendien worden voor de
proviandering der vele schepen, die Wil
lemstad aandoen, duizenden kilogram
men vlees en groenten per KL.M. uit
Ciudad Trujillo aangevoerd.
Is het vrachtgoed eenmaal afgele
verd bij een der talloze vrachtagenten
der K.L.M., dan geschiedt de verdere
afhandeling in een snel tempo. De
goederen behoeven, dank zij de grote
frequentie van de verschillende lijn
diensten, niet op Schiphol opgeslagen
te worden. De douane zorgt voor het
in- en uitklaren binnen de kortst mo
gelijke tijd.
Verder hoeft de handelaar geen voor
raden an te houden, want het vliegtuig
zorgt voor een regelmatige aanvoer.
Zijn pakhuisruimte kan hij dus ver
kleinen. terwyl bovendien de kans dat
hii met oude voorraad blijft zitten ge
ringer wordt.
De assurantiepremie ligt voor het
vervoer door de lucht in het algemeen
lager dan voor enig ander vervoer
middel. Dit hangt nauw samen met de
korte transportduur. Vooral voor waar
devolle goederen, edelmetalen enz. is
dit van groot belang. Bovendien
komt beschadiging tijdens de korte
transportdienst vrywel niet voor. On
langs maakte het Amerikaanse Depar
tement van Marine bekend, dat van de
precisie-instrumenten welke tydens de
oorlog uit Amerika per vliegtuig naar
de verschillende vloot-bases werden
vervoerd, nog geen 1 pet. werd be
schadigd. Dit spreekt voor zichzelf,
aangezien het bekend is, welke hoe
veelheden van dit soort instrumenten
werden vervoerd.
Bj t&
AAW,
Wat een heerlijk idee, dat er weer
opruimingen zijn. Eerst nu voel
je, dat de oorlog voorby is en
dat de klant weer koning wordt, zoals
hij behoort te zijn in een goed georden
de maa-tschappy Wij, klanten nietwaar,
willen weer gezellig winkelen, zelf uit
maken waar we willen kopen en waar
niet en kwaliteit mitsgaders prijzen ver
gelijken. Hoe hebben we het jarenlang
zonder opruimingen kunnen stellen. Gis
teren stonden er by verschillende zaken
rijen mensen, die de Zondag gebruikt
hadden om geslagen te staan bij een
weelde van artikelen, die tegen „spot"
prijzen te koop waren.
Het is met opruimingen veelal zo dat
dat als er een begint een ander er ook
als de kippen bij wil zijn. Nu dan het
eerste schaap over de dam is vragen wy
u: wat moet er nu in Nederland worden
opgeruimd? Hola, u wilt meteen de po
litieke arena instappen, maar daarin heb
ik al zoveel circuskunstjes gezien, dat ik
me tot het knallen van de zweep bepaal.
Toch gaan we even een uitstapje op dit
terrein maken, n.a.v. de opruimingen en
de vijf geboden die de „Middenstands-
gids" voor de zakenman heeft vastge
steld.
Gebod 1 Al te grote vrees moet een
zakenman niet kennen (lees voor zaken
man politicus).
Gebod 2 Beloof een klant niet méér,
dan u bieden kunt (lees voor klant
kiezer)
Gebod 3. Een nieuw idee kan de hon
derdduizend zijn (lees voor nieuw idee
ministeriële portefeuille).
Gebod 4. Een slecht humeur moet
op kantoor of winkel altyd weten te ver
bergen achter een glimlach (,'ees voor
kantoor of winkel in de Kamer).
Gebod 5. Niet uw fabrikant moet zeg
gen, hoe ge zaken moet doen. Dat moet
ge zelf kunnen Hij mag slechts advise
ren. (Lees voor fabrikant kiezer, voor
zaken doen politiek bedrijven).
Wanneer deze geboden onderhouden
worden zullen de opruimingen in de
juiste banen geleid zijn.
De snelle vorderingen in de voetbal
competitie hebben ook een vlot verloop
van onze sportprijsvraag in de hand
gewerkt. Wij stellen ons voor met de
prijsvraag van deze week een eindspurt
in 'te luiden. Na deze opgaaf zullen ei
nog drie verschijnen; daarna wordt de
eindstand opgemaakt en krijgen de
prijswinnaars toegestuurd hetgeen hun
toekomt.
Op Zondag 11 Januari
FortunaVelsen
DTS—DEM
ADODe Germaan
QSC—VVE
USVU—IEV
HeemskerckDSS
NASSpaarnevogels
SJCHBC
TYBBW ester kwartier
LisseDOSR
LugdunumBSM
HillegomVVSB
Bodegraven—-Teylingen
Inzendingen tot Zaterdagochtend 9 uur
op open briefkaart aan de Sportredac
tie van De Nieuwe Haarlemsche Cou
rant, N.Z. Voorburgwal 6573 Amster-
Over de prijsvraag wordt niet ge
correspondeerd. Binnenkomende klach
ten over onjuistheden in de uitslag
worden onderzocht en zo nodig gerec
tificeerd, zonder dat de deelnemer, die
de klacht heeft ingediend, nog speciaal
bericht krijgt.
Meent men. dat de thuisclub wint
dan vult men het cijfer 1 in, bezoekende
club 2, gelijk spel 3,
Het Amsterdamse Bijzonder Gerechts
hof had in de zaak tegen de SD-er
Swager uit Utrecht, die deel heeft uit
gemaakt van executiepeletons, Rauter als
getuige willen horen. Swager beweert
n.l., dat Rauter zijn dienstname bij de
SD als voorwaarde heeft gesteld om
Swagers vader, die wegens spionnage ter
dood was veroordeeld, van het executie-
peleton te redden. Mr. Zaayer heeft de
procureur-fiscaal, mr. L. M. M. M. Drab-
be, doen weten, dat Rauter moeilijk in
staat is als getuige te verschijnen. „Zyn
psychische toestand is, mede in verband
met zijn opgelopen verwondingen, dus
danig, dat het beter lijkt Rauter niet als
getuige op te roepen," aldus mr. Zaayer.
Gisteren is het waterpeil van de Maas
langzaam gedaald. Te Hastieres zakte
het water 22 c.M„ te Namen 30 c.M. Ook
op de zijrivieren is een lichte daling
waar tG nemen. Dg Moezel heeft zich in
haar bedding teruggetrokken en de we
gen zijn opnieuw berijdbaar.
Woensdagavond 7 Jan. en Vrijdag
avond 9 Jan. organiseren de beide
Haarlemse Zwemverenigingen Z. C.
Haarlem en H.V.G.B. hun onderlinge
wedstrijden in Stoop's Bad, in de Norrn.
van een tweekamp, welke meer het
aanzien van een zwemfeest, dan van
een zwemwedstrijd zal hebben.
Er is een zeer attractief programma
samengesteld, waaraan alle leden van
beide verenigingen zullen deelnemen.
Op beide avonden starten de adspi-
ranten om 7 uur en de andere leden
om 8 uur.
Als bijzonderheid kan vermeld wor
den dat een 20x50 mtr. borstcrawl-esta-
fette dames en 40x50 mtr. borstcrawl-
estafette heren op het programma
staan, nummers welke nog nimmer te
voren in ons land verzwommen werden.
Tevens zal een pantomime opgevoerd
worden, terwijl ook de zwemcracks
Maus. Hoekstra, Margot Marsman en
Tineke v. Meel zullen starten. Tot be
sluit zullen de veteranen-poloteams el
kaar bekampen.
Amsterdam, 5 Jan. 1948.
De oliehoek stond heden weer in net
centrum van de belangstelling. De bin
nenlandse vraag naar claims KonimciyKe
nam vandaag een zeer grote omvang aan
en leidde tot een uitgebreide handel zo
wel in claims als in aandelen. Na een f lO
hogere opening steeg de claimprijs tij
levendige omzetten tot ruim - 00, waar
na een lichte reactie volgde om tegen Let
slot weer te herstellen. De aandelen ste
gen daarbij met niet minder dan Jdv»
tot 301.