Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 9 januari 1948 | pagina 3

WAT ONTVANGEN NEDERLAND

j en andere Janden volgens plan-Marshallj

T

VRACHTVLOOT VAN DE „NEDERLAND"
GROTER DAN IN 1939

Nederlandse schepen varen steeds
verder uit op de wereldzee

VEILIGHEIDSRAAD ALS SALOMON:
THANS OVER KASJMIR

N'

Terechtzitting aan Duitse grens

I

Het vraagstuk scheepvaart-lachtvaart
De „Borneo" reisvaardig

Moordaanslag berecht

Moet men voor rode
CCD-lantaarn stoppen?

VRIJDAG 9 JANUARI 1948

PAGINA 3

BUITENLANDS OVERZICHT

Sovjet-Unie stelt Pakistan haar prijs

I Wij gaven gisteren reeds de totaalcijfers van de door het Amerikaanse ministerie

van Buitenlandse Zaken voorgestelde goederenleveranties aan Nederland voor de

I gehele periode van het Marshall-plan. In onderstaande staten vindt de lezer thans 1

I gedetailleerde cijfers van de overeenkomstig dit voorstel voor Nederland beschik-

bare goederen in de verschillende periodes van het plan.

Tevens geven wij een overzicht van de hoeveelheden van de belangrijkste producten,

I welke de 15 andere landen, die aan de Parijse conferentie deelnamen, overeenkom-

stig het door Marshall verdedigde voorstel zullen ontvangen, indien het Amerikaanse f

i Congress, dat het Marshall-plan thans bespreekt, hiermede accoord zal gaan.

EIGENAARDIG RECORD
Schoolverzuim te Bunschoten
en Spakenburg

NIEUWE HOOFD
AALMOEZENIER

Overige artikelen: ±oi Juni 1949 in ionnenveilen 218.000/ kunstmesi 63.O0Ó; vee-
voer 388.000; suiker 190.000/- vlees 90i<)00zuivelproducten 8.OO0; ge-
droogde vruchten 7300/ rijst 9OO0/ koffie 52.000/ peulvruchten 12.000;
fruit 155.000/ cacao 43.000/ thee 12.000/ tabak 36.000/ katoen 74.000;
ijzererts 735.000; fosfaat 166.000/ poias 193.000/ hout 2.395.000 kubieke f
meter en vrachtauto's 15.550.

De totaalcijfers van de belangrijkste producten zijn voor de 15 andere landen, die
aan de Parijse conferentie deelnamen, over de gehele periode van April '48 lof Juni '52:

Raadselachfige

Mailschepen en luchtvaart

Nog is de kruitdamp niet opgetrok
ken boven Palestina, waarvan de
U.N.O. de verdeling tussen Jo-
deh en Arabieren heeft gelast, of reeds
doet een ander geval zich voor, waarin
de mannen van Lake Success Salomon's
^Üsheid moeten trachten te evenaren. Het
betreft hier Kasjmir, dat India en Pa
kistan elkaar betwisten, en dat nu door
India in handen van de U.N.O. is ge-
legd. Gelijk men zich nog zal herinne-
ï6n, heeft de vorst van Kasjmir enige
maanden geleden zijn rijk overgedaan
aan de jonge regering van het Hindoese
■kidia. De bevolking van het gewest is
evenwel in overgrote meerderheid Mo
hammedaans, wil daarom bij Pakistan
behoren en is tegen het besluit van zijn
heerser in opstand gekomen. Met zoveel
succes, dat de ongeveer 15.000 man In
dische troepen, die uit New Delhi naar
Kasjmir gezonden zijn, de rebellen niet
hébben kunnen verdrijven.

Naar het schijnt, komt dit voor een
deel door de steun, welke de opstande-
hngen uit Pakistan wordt verstrekt, en
todia denkt er dan ook wel eens over,
het kwaad in de wortel aan te tasten
eö de grenzen van Pakistan te over
schrijden. De publieke opinie in India
ten zeerste gespannen door de ge
beurtenissen in Kasjmir en aanzien
lijke groepen eisen, dat de regering van
New Delhi aan die van Karatsji dade-
0k de oorlog verklaart. O.a. de „Hindu
stan Times" pleit daarvoor, en in het
udischg" schrijven aan de U.N.O. werd
bok reeds op gezinspeeld, dat India
"5ch genoodzaakt zou kunnen zien, uit
Zelfverdediging Pakistan te betreden."

«Uquat Khan, de premier van Pakistan,
heeft echter duidelijk te verstaan ge-
Sbven, dat hij dit als directe agressie
°U beschouwen en dus tot een oorlogs-
^klaring zou moeten overgaan.

Öézfc oorlog zou op zichzelf nog niet de
^"botste ramp zijn, die hier mogelijk is.
éide landen hebben immers slechts
:®?ne legers, die een groot gebrek aan
eieren, training, materiaal hebben,
én die bovendien over vele punten ver-
Preid zijn, om plaatselijke oproeren te
borkomen of te dempen. Veel erger dan
miiitaire operaties zou het echter
1 hn, indien de twee volkéren zelf hun
egers zouden helpen. Men zou dan een
tzettende, zinloze slachting onder
urgerg oproepen, waarbij die van de
endsjaab nog een vriendelijke Bcher-
utseling zou lijken. Bovendien zou de
v-f"?Wélke geheel Azië bevangen
udt, dan een geweldige uitbreiding
hgen, hetgeen tot vele complicaties
n leiden en dus tot iedere prijs voor-

kornen moet worden.

Pakistan heeft enige tijd geleden een
beroep op de regeringen van het
w Biritse Gemenebest gedaan, de
"éstie-Kasjmir tot bevrediging van
jy e Partyen Je regelen. Deze verzoe-
»sPogingen zijn mislukt, omdat het
r^hiénebest niet beschikte over een
Za?hebbend arbitrage-apparaat, dat
Paste by een conflict tussen twee Do
minions, die zo fel tegenover elkaar
stonden en tegelijk zo gierig hun zo
juist verworven zelfstandigheid wilden
behoeden, als de onderhavige.
De volgende stap is nu door India ge-
"ét: de zaak is aan de Verenigde Naties
voorgelegd, en zij zou reeds in behan
deling

zijn gekomen, als niet een for
maliteit enig uitstel had veroorzaakt.
pp°nthoud, dat vooral India onwelkom
omdat de militaire situatie zich steeds

meer ten gunste van Pakistan ontwik
kelt.

Het is nauwelijks te verwachten, dat
de leden van de Veiligheidsraad, die
over Kasjmir moeten spreken, zich
zullen laten leiden door geheel objec
tieve argumenten. Dit zou voor belange
loze rechters al moeilijk zijn, omdat de
vraag hier is, of men het tegen de uit
drukkelijke wil van een volk genomen
besluit van een despoot voor geldig zal
verklaren, dan wel deze uitdrukkelijke
volkswil als maatgevend moet beschou
wen. De rechters te Lake Success zijn
allerminst belangeloos; met name Rus
land is dat niet. Het heeft zelfs reeds
de prijs laten weten, waarvoor Pakistan
wei een gunstige Russische houding te
Lake Success zou kunnen kopen: een
verdrag van vriendschap en bijstand
tussen Pakistan en de Sovjet-Unie.

Zulk een verdrag heeft, hoe vreemd
bolsjewisme en mohammedanisme elkaar
ook .zijn, voor Pakistan nog iets aan
trekkelijks ook. Pakistan heeft op het
ogenblik een veel kleiner leger dan India
en het moet, bij gebrek aan zware in
dustrie, voor zijn oorlogsmateriaal aan
kloppen bij India. Een pact met Rus
land echter zou vermoedelijk uitrusting
in overvloed opleveren, en bovendien
zouden er wel enkele lieden van het
Rode Leger als instructeurs overkomen,
om de opleiding van het officierencorps
en van de troep ter hand te nemen.

u de zaak voor de Veiligheidsraad
is gekomen, is een gevaar wer
kelijkheid geworden, dat men
graag had willen vermijden; het con
flict is geen aangelegenheid tussen
leden vah het Britse Gemenebest ge
bleven, doch een geval geworden, waar
in ook derden zich kunnen mengen.
Zulk een buitenstaander Rusland, is
reeds komen opdagen. Via de Veilig
heidsraad krijgt Moskou plotseling in
vloed in wat vroeger Brits-Indië was,
en het zal er ongetwijfeld niet voor
terugschrikken deze invloed zo mogelijk
ten eigen bate aan te wenden. De
kwestie-Kasjmir, die voor Karatsji van
eminent belang is, is voor de Sovjet-
Unie een middel geworden, Pakistan
tot het sluiten van het begeerde ver
drag, en dus tot toelating van Russi
sche Invloed op het grote schiereiland,
te bewegen. Hoe probaat dit middel is,
hangt slechts af van de vraag, hoevéél
Kasjmir Pakistan ter harte gaat. Het
feit, dat Jinnah. de leider van de Indi
sche Moslems, Zijne Britse Majesteit als
hoofd van rfet Dominion vertegenwoor
digt, zal slechts heel weinig verschil
kunnen brengen in een politiek, die in
het belang van het land en naar de zin
van het volk is.

Wat in Indonesië, niet zonder Engels
toedoen, de Nederlanders is overkomen,
n.l. dat vla de Veiligheidsraad buiten
staanders binnendrongen in een kwestie,
die wij veel liever zonder hen hadden
beslecht, is thans het Empire zelf over
komen. Als de tekenen niet bedriegen,
zal het Britse Gemenebest thans in eigen
kring ondervinden in welk een onaan
gename positie buitenlandse bemoeiing
Nederland ten opzichte van Indonesië
gebracht heeft.

Prinses Anne de Bourbon-Parma heeft,
vergezeld van haar moeder, Kopenhagen
per sneltrein verlaten om op een onbe
kende plaats een rendez-vous met ex-
koning Michael te hebben.

Ilill:

De was van de grote rivieren is tot stilstand gekomen. Op vele plaatsen valt het water
reeds. Een luchtopname van ondergelopen landerijen "bij Roermond.

IHHIHIIIIIIIIIflIl

immttmMHifiiv

Aan de Nederlands-Duitse grens bij
Glanerbrug behandelde het Arnhemse
Gerechtshof Donderdag de zaak tegen
de 31-jarige A. Th. van O., uit Ensche
de, die ervan wordt verdacht in de
nacht van 8 op 9 Mei 1947 de Duitse
grensbeambte Schwabe en de in zijn
gezelschap verkerende oud-S.S.-er J.
Voerman uit Enschede met een revol
ver ernstig te hebben gewond. De reden,
dat deze rechtszaak aan de grens werd
behandeld, is gelegen in het feit, dat
Voerman niet naar Nederland terug
wenst te keren, terwijl anderzijds zijn
uitlevering door de Britse bezettdngs-
autoriteiten wordt geweigerd. Voerman,
die tijdens de terechtzitting jn Septem
ber j.l. op dezelfde plaats werd gehoord,
herriep voor een belangrijk deel zijn
verklaringen. Hij wist zich niet meer te
herinneren of het wel Van O. is geweest,
die heeft geschoten, ofschoon hij dit in
September pertinent had verklaard. Ook
zei hij thans, geen vervolging van Van
O. meer te wensen.

Toen V. tijdens een regenbui tussen
de grenspalen werd ondervraagd, klon
ken vijandige kreten uit het talrijke pu
bliek, dat op enige afstand werd ge
houden. De zaak werd voor het overige
deel in een café in de onmiddellijke na
bijheid van de grens behandeld. Hier
werd de getuige a décharge, O. uit Gou
da gehoord, die zei in de bewuste nacht
mét Van O. over de grens te zijn ge
gaan. Toen er werd geschoten, bevon
den zij zich in het huis van een zekere
Hase te Gronau.

Verdachte Van O. herinnerde er aan,
dat hij het in 1939 herhaaldelijk met V.
aan de stok had gehad, toen deze er
met een troep N.S.B.-ers op uittrok. V.
werd eenmaal zelfs vrij ernstig gewond.
Voerman", aldus Van O., ,,wil zich nu
op mij wreken. Hij heeft met Schwabe
overlegd, dat hij mij de schuld zou ge-

ZWITSAL FABRIEKfNJ APILDQORN

Kopij voor een volgend boek? Metalen en levende vogels
Een nieuwe truc Het recht en zijn dienaren Nevada
laat zich de wolken niet van het brood eten.

f) ichard en Prances Lockridge, twee
Xy échtelieden, die zich bezig houden
met het schrijven van detective-
é°éken en aldus in hun kostwinning
éorzien, hebben thans gelegenheid hun
Peurtalent in de praktijk te tonen. Er
s namelijk ingebroken in hun huis op
Manhattan, doch er wordt weinig be-
langrijks vermist. De daders hebben

nces hwelen best gezien, maar na-
men er mets van ■*>-»««. i
van mee. ook het aanwe
zige geld, een bontmantel e.d. lieten zij
onaangeroerd. Verdwenen zijn alleen een
oude overjas en schrijfmachine.
Mysterie, mysterie!

Vliegtuigen en vogels vlogen in En
geland nogal eens tegen elkaar,
hetgeen voor de vogels meestal
'staal, voor de piloten altijd hinderlijk
én soms gevaarlijk, voor de eigenaars van
vliegtulgen (zij besteedden 20.000
per jaar aan reparaties tengevolge van
jlke botsingen) duur is. Om hieraan een
émde te maken, hebben de Britse lucht-
J^rtautoriteiten een valkenier gehuurd.
~éze is met zijn roofvogels bij een vlieg-
^eId neergezet om de domme dieren te
Jtogen of te verjagen. De valken bleken
n „voorwaardelijk succes"

wee Oostenrijkse politieagenten in
burgerkleding zagen tijdens een
razzia op zwarte handelaars in he'

tvaar ®ckéibbs een vrachtwagen rijde;
ketel twee grote ketels stonden. De
Waar! v 0e8®n hl flinke rode letters de

gevaar!i!!.Wing "Niet aanraken. Levens-
agenten Plichtsgevoel won het in de
hielden rivan vrees VOOr het gevaar. Ze
tols. pr auto aan en openden de ke-
geen T steeg geen duvel uit op, ook
bitoa r,8as of bacteriën. Neen, er zat
to. Zwart ton ciandestien geslacht vlees
rte waarde ongeveer f 10.000.

T c°mrnu.nes. Probeerde de ene politle-
zetten de andere op straat te
Autrive h kwam zo. Commissaris
bureau ,nacl Wens de bevrijding zijn
daartoe h°tel Cosmopolitain dat
Mlde zim"geV°rderd" was. De eigenaar
manier e* faak: op een meer rendabele
v°rderini? foiteren en intrigeerde om de
Peiger dp doen herroepen. Autrlve
tolang herr, det hotel te verlaten

8011 zijn j,.6"11 ander behoorlijk bureau
tons]oi,tr,1'!CWjZen' De hotelier slaagde
n de herroeping te bewer

ken en arriveerde dezer dagen in gezel
schap van een andere commissaris en zes
verhuizers aan het politiebureau. Autrive
weigerde zich in zijn eigen district te
laten ringeloren door het hoofd van het
naastgelegen district en bleef. Slechts
een order van de provinciale chef, de
prefect, zal hem tot vertrek kunnen be
wegen, heeft hy gezegd. Zodat Cannes
nog verstoken is van de pret de politie
door de politie uit een huls te zien
gooien.

Als er konijnen over het terrein lo
pen, waarop gij het jachtrecht
hebt, staat het u vrij ze te schieten,
onverschillig of ze zo juist nog op het
veld van uw buren liepen of daar straks
naartoe zullen gaan. Zo eenvoudig is
het niet wanneer het wolken betreft. Dat
de Amerikaanse staat Utah gewaar
geworden. Om in de Wasatch-bergen,

nabij Salt Lake City, een betere ski-
gelégenheid te krijgen, laat Utah droog
Üs op de wolken gooien, waardoor kunst
matige sneeuwstormen ontstaan. Deze
wolken trokken echter in de regel in
Westelijke richting, waar ze de akkers
van Nevada plachten te besproeien,
hetgeen natuurlijk niet meer gebeurt,
nu ze in de vorm van sneeuw op Utah
neervallen. Nevada heeft daarom aan
Utah een telegram gezonden waarin
gedreigd wordt, dat „wij" een gerechte
lijke actie zullen beginnen als „u" niet
ophoudt „onze" wolken te melken en
voortgaat er water aan te onttrekken,
dat de natuur voor „ons" bestemd heeft.
„Wij" gedogen niet, dat „ons" water
door „u" wordt ontvreemd.

Ziet ge wel, met wolken is het heel
wat anders dan met konijnen. Maar het
gerecht zal werkelijk moeite hebben uit
te maken wie de eigenaar van de betwiste
wolken is!

ven." Van O. zei nadrukkelijk, dat hij
het niet is geweest die heeft geschoten.

De verdediger van Van O., mr. G. J.
Sybrandy uit Almelo, wees op de talrij
ke duistere punten in deze zaak Hy
merkte op, dat eerst 14 dagen, nadat
Schwabe en Voerman in het ziekenhuis
te Gronau waren opgenomen, de naam
van Van O. werd genoemd.

De procureur-generaal achtte de ver
klaringen van de getuige a décharge
niet steekhoudend en eiste opnieuw 6
jaar gevangenisstraf met aftrek

De president bepaalde de uitspraak op
22 Januari fe Arnhem.

(Van onze correspondent)

De politierechter te Zwolle, die een
aantal automobilisten wegens overtre
ding van een ambtelijk bevel (niet
stoppen voor het signaal met de voor
geschreven rode lantaarn) had te be
rechten, koos tot ieders verbazing de
zijde van de overtreders, die van rechts
vervolging werden ontslagen.

„De automobilist, die niet stopt voor
het rode stopsignaal", aldus de rech
ter mr. Van Hasselt, „geef ik groot
gelijk. Wanneer ik des avonds in een
auto zou zitten en er gaat iemand op
de weg staan, die met een rood licht
zwaait, denk ik' er eenvoudig niet aan
te stoppen."

„Dat zou veel te riskant zijn, want hoe
gemakkelijk kan het niet gebeuren, dat
iemand met kwade bedoelingen daar
met kameraden klaar staat? Wat on
langs in Hellendoorn is voorgevallen,
kan zich ieder ogenblik herhalen."

De C.C.D.-ambtenaren, die tegen de
overtreders proces-verbaal hadden op
gemaakt en als getuigen zouden wor
den gehoord, wisten niet hoe zy het
hadden. De officier van Justitie,
deelde mede, deze kwestie aan het
departement te zullen voorleggen.

De rechter achtte het voeren van een
transparant met rood licht en de letters
C.C.D. de best: oplossing.

(Van onze correspondent)
Het kantongerecht te Amersfoort
wordt wekelijks druk bezocht door in
woners van Bunschoten en Spakenburg,
die zich moeten verantwoorden voor het
feit, dat zij, in strijd met de leerplicht
wet, hun zoon of dochter thuis gehouden
hebben.

Over de uitvlucht) es, welke dan te
berde gebracht worden, zullen wij 't
hier niet hebben, maar wel over de me
dedeling, welke de ambtenaar van het
O.M. ditmaal gedaan heeft: blijkens een
informatie bij de inspecteur van het
L.O. is het aantal verzuimen op de scho
len te Bunschoten en Spakenburg hoger
dan die van de 153 scholen in het gehele
ressort bij elkaar!

Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong heeft
aan luit.-kol. baron Van Voorst tot
Voorst, hoofdlegeraalmoezenier van het
K.N.I.L., op de meest eervolle wijze in
gaande 1 Januari j.l. ontslag verleend>
evenals aan majoor'Lam, plaatsvervan
gend hoofdaalmoezenier in Indië.

Opvolger van majoor Lam is de nieuw
benoemde plaatsvervangende hoofdleger
aalmoezenier in Indië majoor R. Ver
hoeven.

Tot hoofdlegeraalmoezenier van alle
Nederlandse strijdkrachten is benoemd
Mgr. H. J. J. M. van Straelen en tot
hoofdaalmoezenier van de zeestryd-
Krachten kolonel J. F. de Sain.

April 1948

Juni 1948

Juli 1948—

Juni 1949

Juli 1949—

Juni 1950

Juli 1950—

Juni 1951

JUli 1951—

Juni 1952

Totaal over de
gehele periode
van April 1948
Juni 1952

155.000 ton

779.000
100.000

253.000

315.000 ton
315.000
2.090.000
399.000
voor 2.3 mill.

dollar
voor 6.4 mill.

dpllar
1.065.000 ton

300.000 ton
200.000
533.000
394.000
voor 2 millioen

dollar
voor 7.6 mill.

dollar
1.092.000 ton

250.000 ton
250.000.

250.000 ton
250.000

1.270.000 ton
1.015.000
3.302.000.
1.273.000
voor 9.8 mill.

dollar
voor 26.2 mill.

dollar
4.697.000 ton

Afgewerkt staal
Mijnbouwmach.

Landbouwmach.

Olie

112.000
voor 1.8 mill.

dollar
voor 6.8 mill.

dollar
1.118.000 ton

268.000.
voor 3.8 mill.

dollar
voor 5.4 mill.

dollar
1.169.000 ton

f

1.305.000 ton

1.175.000

1.411.000

5.010.000

1.810.000

435.000

Eire

305.000

100.000.

Denemarken

236.000

Griekenland

1.405.000

Turkye

435.000

25.000

Graan

Steenkool

27.520.000 ton
2.685.000
12.937.000

447.000
1.812.000

1.208.000
45.000

179.000
2.126.000

Staal

Machines
ter waarde van

CHie

1.646.000 ton

999.000

1.121.000

698.000

701.000

868.000

873.000

530.000

225.000

138.000

201.000

292.8 mill, dollar

325.9

41.5
16.8 w
49.8

9

6.9

44.2

22.6
29.8
31.6

9.9
L3

24.000i000 ton

22.636.000

4.754.000

11.137.000

1.635.000

1.668.000

2.521.000

10.206.000

4.343.000

286.000
186.000

£iim iiiiiiiiiiiiiiMiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiniiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiimimiiiititiiiiNiiiiiiiNiiiiiiiiifiiiintiiiNiiiifiiiiiitiiiuiiiiiliiNiiiiiiitiiimiimimiiifiiiiiHinmitiiiiiMiiiiiiiiiiHitiiiiiin

Bij K.B. is benoemd tot ridder in de
orde van de Ned. Leeuw: prof. mr. B. H.
D. Hermesdorf, hoogleeraar aan de R.K.
Universiteit te Nymegen.

Woensdagmorgen vertrekt het m.s.
Borneo van de Stoomvaart Maat
schappij Nederland uit de Amster
damse haven voor zijn eerste reis naar
de Verenigde Staten en Canada. Wij
leven in een tijd van adopteren
en zo worden thans schepen geadop
teerd door scholen. Door bemiddeling
van de Nederlandse Vereniging tot het
adopteren van schepen is de Borneo
door tedere banden verbonden met
het Gemeentelijk Meisjeslyceum te
Amsterdam, waarvan een aantal klas
sen Maandag een bezoek aan het schip
brengt. De Borneo vormt met het
zusterschip Bali de jongste aanwinst
van de Nederland, welker tonnage
aan vrachtschepen thans het voor
oorlogs peil is gepasseerd. In 1939 tel
de de Maatschappy 27 vrachtschepen
met een inhoud van 212.174 ton, welk
aantal op het eind van de oorlog
practisch was gehalveerd tot 14
vrachtschepen met 113.900 ton. Thans
varen onder de vlag van de „Neder
land" wederom 27 vrachtschepen,
maar met een totale inhoud van
225.120 ton.

Aan boord van de Borneo heeft de
directeur van de „Nederland", de heer
A. F. Bronsing, een overzicht gegeven
van de wederopbouw van de vracht
vloot van zijn Maatschappij. De Borneo
en de Bali, de jongste aanwinsten, zijn
van Nederlandse makelij. Zij stonden in
1940 resp. bij De Schelde te Vlissingen
en de R.D.M. te Rotterdam op stapel.
Tijdens de bezetting werd de bouw ge
stagneerd, de Duitsers versleepten de
casco's, dat van de Borneo naar Rotter
dam en van de Bali naar Dordrecht,

later met de bedoeling ze als versper
ringen tot zinkep te brengen. Bij de
Borneo was de illegaliteit de Duitsers
voor en werd het schip aan de grond
gezet. Na 4e bevrijding bleek het een
hele toer om. gehandicapt door de ver
nielde brug te Dordrecht, de schepen
weer naar hun werven te brengen. De
Borneo voer buitenom naar Vlissingen
en de Bali, niet minder hachelijk het
eiland van Dordrecht rond naar Rotter
dam. Zo kon de bouw uiteindelijk vol
tooid worden en heeft de Borneo vóór
Kerstmis succesvol proefgevaren.

In Amerika zijn verder vier turbine
schepen gekocht van het type C3, ter
wijl men reflecteert op tenminste twee
z.g. baby flattops, bruikbare handels
schepen, die tijdens de oorlog in Ame
rika tot vliegdekschepen zijn verbouwd
en, als zodanig thans overbodig, weer
voor hun oorspronkelijke bestemming
gereed worden gemaakt. De capaciteit
van de vrachtvloot der S.M.N., de
meeste schepen met beperkte passa-
giersaccomodatie, is daarmee voorlopig
voldoende. Van de opdrachten aan Ne
derlandse werven in dit stadium moest
worden afgezien omdat deze overvol
zitten met buitenlandse opdrachten,
maar bovendien niet in de mogelijkheid
verkeren ook maar bij benadering een
bouwprijs te calculeren wegens on
zekerheid omtrent de kosten aan mate
riaal en lonen. Te zijner tijd hoopt men
echter zijn schepen weer hier te lande
te doen bouwen.

Het gerucht gaat, dat Amerika in
het kader van het Marshall-plan zijn
overtollige, in de oorlog in recordtijd
gebouwde, uniforme Liberty-schepen
aan Europa wil overdoen. Deze sche
pen, die geen tussendekkèn bezitten,
zpn echter voor de Nederlandse vracht
vaart, die ingesteld moet zijn op stuk-

door BRAM VERSCHOOR

68)

Hy wist niet meer, wat hy my gé
schreven had, toen hy my uitnodigde,
met hem te komen praten, ik moest hem
de woorden in de mond leggen. En een
verklaring van de reden, waarom hy
schreef, kon hij volstrekt niet geven. Hy
ontweek een rechtstreeks antwoord, door
te kennen te geven, dat hij in byrijn
van zijn nicht niet over Ferdinand kon
spreken.

Dan was de toon, waarop hij over zijn
neef Ferdinand sprak, in flagrante tegen,
stelling tot de daden, die. de werkeiyke
oom Karei terwille van die neef had
gedaan; verder was de toon, waarop hy
sprak over zyn broer Hans, zeer ver
schillend van .die uit de brief, die we
gelezen hebben én waarin Karei alleen
verschuiving van de ontmoeting vroeg,
daarbij financiële hulp wel niet toezegde,
maar toch liet verwachten. Oom Karei
was dus wel zéér veranderd, of liever,
hij was wel zeer anders.

Karei beweerde, bang geweest te zijn

voor de openbaarmaking van de zaken
van neef'Ferdinand. Karei had aan zijn
neef twintig mille overhandigd. 2pu
Karei, die nuchter zakenman was, dit
gedaan hebben, indien de zaken van
Ferdinand er zó slecht by stonden? Ter-
wyi hy, als zakenman, toch ook niet
anders dan na de ware toestand van
zy'n neef te kennen, geld in bewaring
zou hebben gegeven. In elk geval: hij
zou niet bang hebben kunnen zijn, dat
die zaken aan het licht kwamen, tenzij
hij van het begin af door Ferdinand be-
duveld was en hij dit plotseling in de
gaten zou hebben gekregen. Hierover
gaf hü een tameiyk plausibele verkla
ring, maar maakte die weer tot niets,
door' te vertellen, dat de zaken van Fer
dinand uiteindelijk een formidabel be
drag hadden opgeleverd aan de zoge
naamde weduwe. Ook hier klopte iets
niet, vooral niet door die toevoeging.

Volgde de vrees van de werkelijke
Karei, die mij in elk geval om bijstand
wilde vragen, terwijl de pseudo-Karel,
in veel benarder omstandigheden, na
melijk nadat zyn familie half is uitge
moord, zelf totaal geen vrees kent. Hij
moet er zeker van zyn geweest, dat hem
niets zou kunnen overkomen. Dit heeft
my al dadeiyk zeer vreemd geleken,
doch tenslotte hielp het de oplossing
brengén.

Toen kwam een vraag, die ik jou reeds
eens gesteld heb. Namelijk deze: In
dien Van Balen een, laten we zeggen,
buitenstaander was, zou hij dan niet
met de moord op Karei begonnen zijn?

Wie was Van Balen dan? Wie was de
moordenaar, die niet begon met het
eigeniyke slachtoffer?

Een tweede vraag sloot zich hierbij
dadelijk aan. Wie was de nieuwe Karei
van Bemmelen? De pseudo-Karel klaag
de over zyn been en beweerde, dat dr.
Meertens podagra geconstateerd had.
We wisten echter uit het eerste couran
tenbericht, dat Van Bemmelen met het
linkerbeen trok tengevolge van een on
geluk. Ik raakte er meer en meer van
overtuigd, dat we met een pseude-Karel
te doen hadden.

Een pseudo-Karel, die per saldo alle
profijt uit de onderneming zou trekken,
zou echter zelf zeer goed de scherp
schutter kunnen zijn. En toen viel plot
seling het volle licht op de gehele ge
schiedenis. Indien die pseudo-Karel eens
reden had, herkenning te vrezen? Zou
hij dan niet alle mensen, die hem kon
den herkennen, uit de weg ruimen voor
zijn terugkeer? Hier begon de zaak op-
merkeiyk te kloppen.

Ik bekeek de geschiedenis nu, met
Ferdinand van Bemmelen als uitgangs
punt. Dit was het gevolg van de ver
denking tegen zyn vrouw, waarbij tevens
de vraag, waar het lijk van de ver
moorde oom gebleven zou kunnen zyn
me in gedachten bleef. Dit is niet zo'n
grote verdienste van me, want onwille
keurig schakelden de twee ïyken zich
als het ware aanéén; dat van de vér-
moorde oom en dat van de begraven
neef. Ik overwoog de mogelijkheid van
een verwisseling en ziedaar tevens de

mogelijkheid van twee paspoorten, die
het verbiyf van de nieuwe Karei in Pa-
rys bevestigden, zonder dat hy daar al
die tijd "gebleven -behoefde te zyn. Je
ziet, Bram, het kon niet anders. We
hadden de schakels van de ketting
reeds lang in ons bezit; we verzuimden
alleen, ze netjes aaneen te smeden."

Hy zweeg een poosje, rookte bedacht
zaam zijn sigaar.

Ik liet, wat hy me verteld had, nog
eens aan me voorby gaan. Er waren
inderdaad zoveel aanwyzingen, die zich
dooréénstrengelden, dat het achteraf
zonderling leek, zoveel tyd aan de
kwestie te hebben moeten wyden. Ik zei
iets in deze geest.

„Vergeet niet, dat Ferdinand een ver
bazend handige jongen is,'> antwoordde
hy. „Hoe handig! Wat speelde hy ver
bazend goed comedie byvoorbeeld, toen
wy hem bezochten en hy schynbaar aar
zelde, bij de keuze tussen on6, wie hy
als Arie Arends moest aanspreken. Hij
kénde ons immers reeds. Doch als Karei
van Bemmelen mócht hy ons nog niet
kennen."

We zwegen opnieuw.

Na een poosje hernam A.A.: „Och,
het verdwenen dossier, waarover Wald-
hof ons inlichtte, had ons óók al op weg
moeten helpen. Dat kon immers door
niemand andèrs dan door Ferdinand
zelf zyn weggenomen? En met welk doel
als Ferdinand fatsoenlyk dood was?"

„Van Waldhof gesprokén," zei ik, Je
hebt zijn medeplichtigheid eens geïnsi
nueerd; tegenover mevrouw Van Bem

melen, toen je vroeg, of ze hem vol
strekt vertrouwen kon. Waarom deed je
dat? Twyfelde je aan hem?"

„Absoluut niet. Maar ik moet toen
reeds sterk aan héér getwijfeld hebben."

„Dan biyft er nog een enkele vraag,
doch dat ls de voornaamste wellicfit,''
hernam ik. „Waarom schreef Karei van
Bemmelen aan jou?"

„De doden geven geen antwoord,
Bram," antwoordde hy. „Niemand dan
Karei zelf zou er echter antwoord op
kunnen geven. Ik vermoed, dat hy Fer
dinand begon te vrezen en dat wel met
een spontane, daardoor hevige vrees, te
heviger, omdat hy hem zoveel jaren
geprotegeerd had en dus eerder alle
andere dingen zou moeten verwachten
dan Iets, dat hem van die zyde vrees
inboezemen kon. Dat intussen Ferdi
nand iemand is, voor wie men met
reden bang mag zyn, heeft de uitkomst
bewezen."

Dat had ze inderdaad. Ik vroeg dus
niet verder. Ik stak een nieuwe sigaret
op, sloot mün notitieboekje, stak het
met een gebaar van: ziezo, In myn zak.

„Dan kunnen we nu dus eindeiyk eens
een paar dagen werkeiyk van het mooie
weer profiteren," zei lk. „Zullen we een
wandelingetje maken?"

„Dat is iets, waarmee je zo weinig
scheutig bént, dat ik het niet kan af
slaan, wanneer je het zelf aanbiedt,"
antwoordde hy.

EINDE

goed- en optievervoer, practisch onbruik
baar. Want het zijn juist de uit ervaring
van jaren gespecialiseerde schepen, zo
als thans weer de Borneo en Bali, welke
de Nederlandse rederijen hun voor
sprong geven en het geheim zijn van
hun succes. Een derde deel van elks
laadruimte is b.v. tankcapaciteit voor
palm- of cocosolie. Dit geldt voor het
hoofdverkeer op Indië, maar in niet
mindere mate voor de buitenlijnen, ge
ëxploiteerd door de S.M.N. in samen
werking met de Koninklijke Rotter-
damsche Lloyd, de Holland Amerika
Lijn, Engelse en Noorse scheepvaart
ondernemingen.

Steeds verder zwermen de schepen
op deze buitenlijnen over de wereld
zee uit: de Java New York Lijn vaart
van de Oostkust van Amerika, Canada
en de Golf van Mexico via Suez naar
Malakka en Indonesië. De Java Pacific
Lijn onderhoudt de verbinding tussen
de Philippijnen, Indonesië, Voor- en
Achter Indië en Noord-Amerika, als
mede van de Westkust van Noord-
Amerika via het Panamakanaal en de
Golf van Mexico met Zuid- en Oost-
Afrika. Sinds Januari is daarbij de
vaart van de Pacific naar Afrika een
afzonderlijke dienst geworden en wel
van de havens van Amerika's Oostkust
door het Panamakanaal naar die van
Zuid- en Oost-Afrika en vandaar terug
via de havens aan de Oostkust van
Zuid-Amerika, telkens reizen van zes
maanden achtereen. De succesvolle
vaart op deze lijnen, ver van de thuis
haven, is te danken aan de goede naam*
van de Nederlandse koopvaardij, haar
veiligheid, betrouwbaarheid, service,
alsmede de bekwaamheid van de Ne
derlandse zeelieden. In deze tijd is zij
als deviezenbron, belangrijker dan ooit

Dat de totale tonnage van de S.MJ7.-
vloot toch nog kleiner is dan in 1939
is een gevolg van het verlies van de
helft van haar grote mailschepen. Hier
van beschikt de Maatschappij er nog
slechts over drie: de Oranje, de Joh.
van Oldenbarnevelt en de al oudere
Johan de Witt. Tot de aanbouw van
nieuwe passagiersschepen kan men nog
niet overgaan, zolang de luchtvaart
door het K.L.M.-monopolie een onzekere
factor m de calculaties biytt. De heer
Bronsing gaf nogmaals met nadruk als
zijn mening, dat met de bevoorrechte
positie van de K.L.M. aan de Neder
landse luchtvaart geen dienst wordt be
wezen. In afwachting van een betere
oplossing moet ook het vraagstuk van
de aanbouw van passagiersschepen
blijven rusten.

Intussen zit de S.M.N. niet bü de
pakken neer en zij wenst vóór alles
op luchtvaartgebied de nodige kennis
én ervaring op te doen teneinde pa
raat en deskundig te zqn wanneer haar
uiteindelijk de haars inziens recht
matige plaats in het luchtverkeer, in
het bgzonder dat op Indië, wordt in
geruimd. Deze ervaring kan zy ech
ter in de practijk alleen opdoen in
de vreemde, zoals thans geschiedt in
samenwerking met de Engelsen in de
British Netherlands Airways. Daarbij
is echter het ontzaglijk belang ge
bleken van de wilde vaart in de lucht,
zó zelfs dat men haar thans beschouwt
als een doel op zich, m.a.w. dat de Ne
derland, wanneer zij haar aandeel in
het lijnbedrijf mocht hebben verkre
gen, deze wilde vaart in elk geval zal
voortzetten.

Mede met het oog op de toekomst
werd ook tot samenwerking besloten
met de firma Diepen te Den Haag; on
der de naam van N.V. Aerolanda wordt
een thans nog bescheiden luchtver-
voersbedryf geleidehjk tot ontwikke
ling gebracht.

Het Zeeuwse lid van de Tweede Ka
mer mr. dr. A. J. J. M. Mes (K.VP.)
hééft besloten met het oog op zijn
gezondhèidstoestand zich voor de a.s.
Kamerverkiezingen niet beschikbaar te
stellen.