Toekomstige structuur van ineullnde NIEUWE VOORSTELLEN NAAR DEN HAAG K.L.M. NAAR CENTRAAL AMERIKA BEVERWIJK stad zonder wallen Paul Spaak in de hoofdstad Wederopbouw kan niet langer zonder bewindsman Neher en Van Vredenbarch naast dr. Van Mook in Collegiaal Orgaan Verhouding tot republiek niet meer van overheersend karakter Het weer Compromis tussen Nederlanders en republikeinen? Eerstdaags luchtvaartmissie naar Mexico-City AMERIKAANSE HOGE OFFICIEREN IN GRIEKENLAND Als adviseurs van Griekse leger Waar industrie en platteland elkaar ontmoeten B Stille Omgang Veel critiek op u)oningboau)politiek Meer steun voor het grote gezin gewenst bureaux van redactie en administratie: Zorgen der militairen hebben alle aandacht Avondklok te Djocja Mr. Van Fenema in Zandvoort Installatie interim- regering Gespannen toestand in Soekaboemi Stemmen bij volmacht door militairen Tot hoofd en hart DINSDAG 13 JANUARI 1948 71ste JAARGANG No. 24048 MINISTER-PRESIDENT OVER: Hedenmiddag heeft de minister-president, dr. L. J. M. Beel, in de Tweede Kamer der Siaien-Generaal een verklaring afgelegd betreffende hei regeringsbeleid ien aanzien van Indonesië, waarbij hij levens verslag uitbracht over de reis der drie ministers naar Batavia. De min.-pres. begon zijn verklaring met de behandeling van een aantal aangelegenheden van organisatorische en bestuurlijke aard, waaromtrent in overleg moest worden getreden mei de organen van de Nederlands-Indische regering. «Hieronder reken ik in de eerste plaats de toestand der militairen in Indonesië. Mijn ambtgenoten en ik, aldus de minister-president, hebben ons verblijf in Indonesië als een welkome gelegenheid aangegrepen, ons van deze toestand persoonlijk op de hoogte ie stellen. Wij hebben daartoe enige militaire hospitalen eri verschillende troepen- onderdelen bezocht. Tijdens deze contacten hebben de militairen hun moeilijkheden en bezwaren met beirekking tot hun uitrusting, hun verzorging, hun toekomst, open hartig ontvouwd. Wij hebben hun zorgen mei de leger leiding bësproken en zij hebben de volle aandacht". (Vetvolg op pag. 3) DE TOESTAND IN INDIË ^ok Amerikanen in Turkije Amerikaanse druk? Niet naar Djokja Kennismaking met het gemeentebestuur Het regeringsjubileum en de landbouw „Deur voor republiek niet eindeloos open" Ned. troepen nemen stellingen in Materiële oorlogsschade Binnenkort indiening van wetsoniwerp Kolenbonnen worden ongeldig Naar aanleiding van wel zeer langdurige afwezigheid van de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting wordt in hei Voorlopig Verslag van de commissie van rapporteurs der Eerste Kamer over de Rijksbegroting voor 1948 de wens uitgesproken, dat ten spoedigste wordt beslist, of ministerNeher in Ned.-Indië zal blijven dan wel naar Nederland zal terugkeren. Het werk van de Wederopbouw werd zó belangrijk geacht, dat het de aanwezigheid vor dert van een bewindsman, die zich daaraan ten volle zal kunnen wijden. De tegenwoordige toestand werd volstrekt onbevredigend geoordeeld. De klachten over de gang van zaken aan hei departement worden, zo werd betoogd, mei de dag talrijker. Veel critiek ontmoet vooral de woningbouwpoliiiek. Het sociale vraagstuk ontstond niet door de armen, maar door de rijken. SMEDESTRAAT S - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, I 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal. Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. Minister Beel bracht vervolgens hulde aan de leiding en de man- schappen van leger en marine voor de wijze, waarop zij zich van hun moeilijke taak kwijten. Het tweede punt van de bespreking Tc Batavia was de voorziening van het overheidsapparaat in Indonesië met per soneel uit Nederland. Na een woord van hulde aan de amb tenaren in dienst van de Ned.-Indische regering feing de minister verder: „Mijn ambtgenoot en ik zijn voor nemens, op korte termijn een commis sie in te stellen, welke tot taak zal hebben, het vraagstuk van de perso neelsvoorziening van Indonesië onder ogen te zien. .Öeze commissie zal in de eerste plaats boeten uitgaan van de functies welker invulling middelbaar en hoger ge doolde krachten vergt. Zij zal voorts reglement moeten ontwerpen, waar- de nodige zekerheden en garanties ®a0 de te detacheren ambtenaren die nen te worden opgenomen. IK kan voorts de Kamer mededelen, dat eerdaags een team begrotingsdes kundigen naar Indië zal vertrekken. Mijn ambtgenoten van Onderwijs en Overzeese Gebiedsdelen hebben voorts een zeer vruchtbare bespreking gevoerd met de curatoria der universiteiten en hogescholen ter beraming van maatre gelen voor de opbouw der verenigde Universiteiten van Indonesië". De minister-president gaf vervolgens overzicht van de situatie op eco nomisch en financieel gebied, waarbij hij een gematigd optimisme liet horen. Ge voedselsituatie is, naar het oordeel dr. Beel, redelijk goed te noemen. .°°k de uitvoer van producten herstelt Zich geleidelijk, ofschoon het tempo mngzaam is. Het vraagstuk van de de- Thezenpositie baart echter met het oog °b de reconstructie ernstige zorg en vmagt bij voortduring alle aandacht. *pr is reden te verwachten, dat de voor ?eze reconstructie onontbeerlijke bui- inlandse credieten niet zullen uitblij ven» Ge minister-president ging daarna PVer op de bespreking van de mogelijk- ®Öen om verbetering te brengen in de °nderlinge samenwerking tussen Den ■"aag en Batavia. „In het algemeen ge sproken en vergeleken met normale tij- etl laat deze samenwerking behoudens ^volkomenheden niet te wensen over." Als eerste middel tot verbetering der sa menwerking noemde minister Peel het persoonlijk contact met de autoriteiten te Batavia, in welke opvatting hij door zijn jongste reis nog was gesterkt. Als tweede middel mag men, volgens de minister, ook zien de besprekingen, Welke zijn gevoerd over het „collegiale orgaan", welks leden gezamenlijk de landvoogdij zullen uitoefenen. „De wens hiertoe is reeds geruime tijd door de luit.-gouv.-gen. geuit. In dit orgaan zul ten de vraagstukken van algemeen be stuur van Ned.-Indië, voorzover zij de algemene belangen van het koninkrijk tevens raken, collegiale behandeling Tinden." Bij K.B. zal worden ingesteld een college, bestaande uit de luit.-gouv.- generaal ais voorzitter en twee le den, te benoemen door de Kroon. De luit.-gouv.-generaal zal dit col lege hebben te raadplegen over alle aangelegenheden, welke de alge mene belangen van het koninkrijk raken. Als zodanig zullen o.m. gel den de staatkundige, militaire, eco nomische, financiële en culturele verhouding van Indonesië tot Neder land, Suriname en Curasao. Voorts de staatkundige hervorming van Indonesië, de economische recon structie van deze gewesten en de bui tenlandse betrekkingen, voor zover zij in Indonesië worden behandeld. Het col lege zal tenslotte zelf kunnen beslissen, welke zaken nog meer moeten worden geacht de algemene belangen van het koninkrijk te raken. Wordt in het col lege geen overeenstemming bereikt, dan heeft elk lid het - recht, de beslissing van de Kroon in te roepen. De luit.-gouv.-generaal zal onder zijn uiteindelijke verantwoordelijkheid be paalde delen van zijn taak aan een der leden kunnen overdragen', wanneer hij zulks in het belang van een goede ver vulling van deze taak nodig acht. Ver dere gedachtenwisseling met de betref fende instanties moet volgens de mi nister nog plaats vinden. Dr. Beel deelde voorts nog mede, dat het in de bedoeling ligt, om zodra het betreffende K. B. is ver schenen, de heren L. Neher, thans minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting en jhr. H. van Vredenburgh chef der directie poli tieke zaken aan het ministerie van Buitenlandse Zaken, voor te dragen voor de benoeming tot leden van dit college. Begroetingen in Indië, tijdens de reis waar dr. Beel hedenmiddag verslag over uit bracht. V.l.n.r. dr. Van Mookdr. L. Beel, minister L. Neher en Abdoel Kadir, de voorzitter van de Nederlandse delegatie op de „Renville". Verwachting tot Woensdagavond: Op vele plaatsen opnieuw aanzien lijke regenval bij tijdelijk stormach tige winden tussen Zuid-West en Wekt. Later wat afnemende wind en enige daling van temperatuur. Zon 8.4316.55, maan 10.2818.52. Te Essen in Duitsland werden demonstraties gehouden in verband met hei huidige voed seltekort. .Een overzicht tijdens de protestdemonstraties waaraan 15000 arbeiders deelnamen. A Naar Beuter uit betrouwbare bron te Batavia verneemt, is er een nieuwe ont wikkeling ontstaan, welke zal kunnen leiden tot een compromis tussen de Neder landers en de Republikeinen in de kwestie van het staken der vijandelijkheden. Deze laatste ontwikkeling, aldus werd verklaard, betreft voorstellen, welke naar Den Haag zijn doorgegeven. Welingelichte Nederlandse kringen te Batavia verklaarden, aldus bericht Reuter verder, dat de Nederlandse regering niet zal blijven staan op haar eis tot definitief antwoord betreffende het staken der vijandelijkheden, vóórdat de Commissie voor Goede Diensten naar Batavia is teruggekeerd. Naar A.FP. meldt, heeft de Commis sie voor Goede Diensten aan de Ne derlandse autoriteiten het verzoek ge richt, het tijdstip, waarop van de republikeinse regering een antwoord werd geëist op de voorstellen tot het staken van het vuren, nader te stellen op Donderdag aanstaande in plaats van vandaag. Naar uit betrouwbare bron wordt ver nomen, zouden de Nederlanders aan dit verzoek gevolg hebben gegeven. Op een desbetreffende vraag heeft men van of- (Van onze luchtvaartmedewerker) Naar de hoofdstad van Mexico vertrekt binnenkort een Neder landse missie, samengesteld uit regeringsvertegenwoordigers en K.L.M.-deskundigen, om een lucht vaartverdrag tussen beide landen te sluiten. Dit houdt in, dat ook Mexico in het luchtnet van de K.L.M. zal worden betrokken. De maatschappij komt daarmee nóg verder in het gebied, dat lange tijd het monopolie was voor de Ameri kaanse luchtvaart, v In feite is de K.L.M. de enige lucht-' verkeersonderneming in de gehele wereld, die zover in de Amerikaanse invloedssfeer is doorgedrongen. Voorlopig houdt dit nog geen gevaren in voor onze positie. Vóór de oorlog waren de Amerikanen er bewust op uit, een- expansie van onze luchtvaart tegen te hcudfn. Zo kon het ons niet geluk ken toestemmingen voor landingen op Manilla (als schakel tussen Indie en San Francisco) en te Miami (in de route Curagao-New York) te verkrijgen, doch thans hebben de Amerikanen de bakens in hun luchtvaartpolitiek radi caal gewijzigd. Ook hier is de Monroe- doctrine vérworpen en wel, omdat Ame rika zo uitgesproken dominerend als luchtvaartmogendheid uit de wereld oorlog kwam, dat het aan de gehele wereld beperkte concessies wil geven, mits het daarvoor in ruil ook naar alle landen vliegen kan. Amerika ducht geen buitenlandse concurrentie op de wereldluchtlijnen en kan zich derhalve Am* fthene ziJn Maandag negentien teoln Officieren aangekomen, vijf Vijf el?> negen luitenant-kolonels en trLInaioors> die als adviseurs zullen op- vap n van de Griekse generale staf en ]atw de staven van de in Noord-Grieken- Vatl gelegerde legerkorpsen. In de loop hit vn v°lgende week zal een tweede, Orioif 40 officieren bestaande groep in becW nd arrivereA. Het iigt in de ®aoePr?g zo sPoedig mogelijk zoveel functie Amerikaanse officieren in gerkn®,te laten treden. Zodra elk le- toegevPf fen Amerikaans officier heeft tewartiA„ gekregen zullen de hoofd- Visies en jVa? de onderscheidene di- In Turt- beurt komen. kaanse ™Je-ZIJn Maandag vijf Ameri- £ij zijn a!lnc-(j,i,.'ieren aangekomen. Jn belast met de voorbereiding deze ruime opvatting veroorloven. Daarvan profiteert de K.L.M. het meest. Alle vroegere moeilijkheden zijn verdwenen en nu komen de „Vliegende Hollanders" wèl in Miami en sinds de vrede ook nog in New York. Op dit ogenblik ontwikkelt de K.L.M. een uitgebreid luchtnet in de Zuid-Amerikaanse staten en er is ook reeds vaste voet verkregen in Midden- Amerika en wel door de luchtlijn van Curagao naar San José, de hoofdstad van Costa Rica. Bij de uitbreiding van de K.L.M.-belangen in Midden-Ame- rika naar de hoofdstad van Mexico wordt reeds gedacht ook Nicaragua, Honduras en Guatemala op het Neder landse luchtnet aan te sluiten. Tot nu toe is het de P.A.A. (de Pan American Airways), die de luchtreizi gers van Curagao, via Aruba-Barran- quilla naar Costa Rica gekomen, verder naar Mexico vervoert, waarbij Nicara gua en Guatemala gepasseerd worden. Het was heus geen wonder dat de „Flying Dutchman" het rood-wit-blauw in Costa Rica toonde. Dit land met zijn mild klimaat en prachtig natuurschoon is het vacantie-oord bij uitstek voor de genen, die in dit deel der wereld rond de Caraïbische zee verblijven. Alleen is het jammer dat zij, die van Curagao door de lucht naar Mexico-City willen, in San José, de hoofdstad van Costa Rica, soms bijna een etmaal moeten wachten alvorens in een vliegtuig van de P.A.A. te kunnen stappen. Het is geen wonder dat de K.L.M. dus haar lijnen wil uitbreiden tot Mexico- City, daarmede de kans grijpend de wachttijd in San José aanzienlijk terug te brengen. Dit klemt temeer, omdat de Mexicaanse hoofdstad met haar twee en een half millioen inwoners, die ruim 2600 meter boven de zeespiegel ligt, een steeds belangrijker plaats gaat Innemen in het internationale handelsverkeer en de politiek. ficiële zijde geweigerd, dit nieuws te ont kennen of te bevestigen. Naar Reuter uit Djokja meldt, is heden te Djokja wederom de avondklok ingesteld. Verder verneemt Reuter, dat het Amerikaanse lid van de Commissie voor Goede Diensten, Graham, een on derhoud heeft gehad met de voorzitter van de Masjoemi, Soekiman en enige zijner medewerkers. Een van hen zou na afloop hebben verklaard, dat de situatie voor de republiek „critiek" is. Het republikeinse persbureau Antara zegt van niet-Nederlandse zijde ver nomen te hebben, dat de Verenigde Staten druk uitoefenen op de Neder landers, om met de Indonesische re publiek tot een regeling te komen. Gezegd wordt, dat de Verenigde Sta ten als stok achter de deur de Ne derlanders met het inhouden van toe komstige leningen gedreigd hebben. Het Nederlandse legercommuniqué van Maandag meldt: De Nederlandse verlie zen op 10 en 11 Januari bedroegen drie gesneuvelden en tien gewonden. In het grensgebied van West-Java bij het Ban- tamse geschiedde een botsing. In het grensgebied van Midden-Java kwamen in het gebied van Malang schermutse lingen en beschietingen voor. In Midden- Sumatra kwamen in de omgeving van Sigoentoermodo Nederlandse soldaten in aanraking met een republikeinse bende. Voorts werden op Java; en Sumatra tal rijke vijandelijkheden tegen Nederlandse posten gepleegd. Het K.I.S. besprak vandaag de uitno diging vaj de republiek aan de minister- president van Oost-Indonesië, Anak Agoeng Gde Agoeng, om, vergezeld van medeleden van de conferentie der verte, genwbordigers van Negara's en Daerahs een bezoek aan Djokja te brengen. Be sloten werd deze uitnodiging niet te aanvaarden. Anak Agoeng Gde Agoeng stemde hiermede in. van de Turkse marine-officieren en eenheden, die de door Amerika aan Turkije verstrekte Ï5 oorlogsbodems zullen bemannen. Binnen enkele weken zullen nog twee groepen Amerikanen in Turkije aankomen. Generaal George Stratos, de Griekse minister van Oorlog, heeft Maandag avond verklaard, dat de critiek, dat de Britse militaire missie in Griekenland er niet in geslaagd is het Griekse leger voor de strijd tegen de gueriilastrijders te organiseren en dat zij niet de goede soort of genoeg wapens heeft geleverd, van alle grond is ontbloot. „Niets is minder waar," aldus Stratos. HetAtheens Nieuwsbureau meldt, dat een sterke groep gueriilastrijders bij de zuiveringsoperaties van het Griekse le ger na een hevig gevecht uit het gebied van de berg Vernion in Centraal-Mace- donië is gevlucht. De gueriilastrijders, die Griekenland van Joegoslavië uit zouden zijn binnengedrongen, verloren zes man. everwijk bereidt zich vopr in Au gustus van dit jaar op luisterrijke wijze het feit te vieren, dat het 650 jaar geleden, ondanks het landelijké ka rakter en het ontbreken van wallen, stadsrechten kreeg. Wanneer men er de encyclopaedic op openslaat, of wanneer men een aard rijkskundig woordenboek raadpleegt, zal steevast achter de naam Beverwijk ge zegd worden: dorp in midden-Ken- nemerland. De Beverwijkers trekken er zich wei nig van aan. Ze gaan rustig door hun plaats uit te breiden en haar steeds meer aanzien te geven, in totale onverschil ligheid of buitenstaanders nu over stad of dorp spreken. In de plaats Zelf heerst er een typische chaos wat dit betreft: zijn er, die glim lachen op het vernemen van het woord „stad", „stadhuis" enz., anderen raken in vuur en vlam wanneer hun woon plaats door eigen ingezetenen omlaag wordt gehaald. Hoe zijn de feiten? 19 Juni 1276 gaf Graaf Floris V aan Beverwijk, gelegen in het ambacht van Gerard van Velsen, marktrechten. In 1927 is dit op grootse wijze herdacht. Floris V was de Beverwijkers dus zeer genegen. Zijn zoon en opvolger Jan, graaf van Holland, van Zeeland en heer van Friesland, zette de goede traditie voort en verleende op 1 October 1298 aan Beverwijk vrijheid van tollen. Hij schreef: „Wi doen U te weten, dat wi die.ghene die ter Wijc wonen jof wonen sullen ervelijke hebben ghegeven door onze landtollen vri te varen met haren goede, waer omdat wi U allen ontbie^ den, ende eiken besonder, dat ghi se laet varen met hare goede onghemoyet" Hiermede had Jan I nog niet alles ge daan, wat hij wenste om Beverwijk groot en voornaam te maken. Op St. Maartensdag, 11 November, van hetzelfde jaar 1298, nam hij Beverwijk in de rij van Hollandse steden op. Hij deed dat in een lange, plechtige Latijnse oorkonde, die door de eeuwen heen zorgvuldig door de Wijkers be waard is. Voortaan moesten de inwoners van Beverwijk „poorters" genoemd worden en de stad werd begiftigd met vele voorrechten te water en te land. Het zegel van de graaf ontbreekt he laas en de oorkonde is zeer slecht ge schreven. 6 October 1784 heeft N. Hinde lopen, notaris te Haorn, een Neder landse vertaling gemaakt van de oor konde en'ook deze wordt nog steeds te Beverwijk bewaard. Stad zonder wallen noemden we de centrumplaats van Kennemerland, waar de tuinderij verdrongen is door de in dustrie, die meer en meer de eigen Kennemerbevolking térzijde geschoven heeft. De stad heeft zeer vele moeilijkheden gekend en is meermalen geheel of ge deeltelijk verwoest, zo in 1490, toen het Kaas-, en Broodvolk rebelleerde, in 1519 toen „Grote Pier" brandschattend rond trok; in 1572 en 1573 bij de belegering van Haarlem en Alkmaar. Dikwijls werd de eer van Beverwijk aangetast, maar de naam van de stad is ongerept gebleven, tot de inlijving bij Frankrijk kwam en Beverwijk voortaan „gemeente heette. Zomin echter als we bewaren willen wat aan de Duitse bezetting herinnert, wil Beverwijk iets overhouden uit de De nieuwe burgemeester van Zand voort. mr. H. M. van Fenema. bracht gisteren een oriënterend bezoek aan zijn nieuwe gemeente. Mr. van Fene ma had eerst een onderhoud met bur gemeester van Alphen en later met de beide wethouders en maakte vervolgens kennis met het secretarie-personeel. Tijdens een kort gesprek hadden wij gelegenheid aan de nieuwe burgemees ter zijn eerste indrukken te vragen. Mr. van Fenema had veel waardering voor hetgeen onder leiding van burge meester van Alphen is tot stand ge bracht en wat voor hem een goede ba sis zal zijn om de ontwikkeling van Zandvoort verder te stimuleren. De we deropbouw vooral van bedrijfsge bouwen heeft reeds zijn grote be langstelling. Gevraagd naar zijn opvattingen met betrekking tot het strandleven, verze kerde mr. Van Fenema dat hij voor stander is van een ordelijke gang van zaken. De voorschriften mogen echter niet zó straf worden gemaakt, dat de bezoekers daar onnodige hinder van ondervinden. Er zal met beleid moeten worden opgetreden. Een definitief oor deel behield de nieuwe burgemeester zich echter voor, tot hij in het komende seizoen ervaring heeft opgedaan met het Zandvoortse strandleven. De centrale landbouworganisaties ple gen overleg over een eventuele manifes tatie van landbouwzijde bij de aanstaan de viering van het regeringsjubileum van H.M. de Koningin, een bespreking met het Nationale Comité ter viering van het jubileum zal in Februari gehouden wor den. Naar Aneta mededeelt, zal heden middag de interim-regering worden geïnstalleerd in het gebouw van de voormalige Volksraad te Batavia, thans hoodkwartier van het Komite Indonesia Serikat. Daarbij zal dr. Van Mook een rede uitspreken. Aan de officieuse lijst van leden der in terim-regering kunnen nog toegevoegd worden dr. Semawi en dr. Karamoy van Oost-Indonesië. De interim-regering zal dus uit acht leden bestaan. Hoessein Djajadiningrat zal waarschijnlijk tot president gekozen worden. Volgens gezaghebbende Nederlandse bron zouden daarenboven vier zetels aan de republiek worden toegewezen, indien deze dé Nederlandse voorwaarden zou aanvaarden. In dat geval zou de voor lopige regering uit twaalf leden bestaan. Van dezelfde bron verneemt A.F.P., dat ,,de deur niet eindeloos voor de repu bliek open zal blijven." Volgens een correspondent van „Keng Po" leeft men te Soekaboemi de laatste tijd weer in een gespannen toestand. Iedere nacht worden er schoten gehoord. Volgens binnengekomen berichten willen terroristen Soekaboemi binnenvallen. Ne derlandse troepen hebben de stellingen aan de stadsgrens ingenomen. Zondag werden leden van de algemene politie buiten de stad door terroristen, gewapend met handgranaten en geweren, aangevallen. Twee Indonesische leden van de algemene politie werden hierbij gedood. Naar het A.N.P. verneemt, kan thans binnen enkele weken, tegemoet worden gezien de indiening bij de Tweede Kamer van een wetsontwerp, regelende de materiële oorlogs schade. Het CDK deelt mede, dat de bon 74 BV van de brands tof fenk aart TA 707 (gezinnen) en TB 707 (kamerbewoners) met ingang van 18 Januari a.s. zijn geldigheid zal verliezen. De bonnen 74 BV dienen derhalve vóór genoemde da tum bij de handelaren te worden inge leverd. Onder de hooggeplaatste regerings personen, die na de oorlog cms land bezochten, is Paul Henri Spaak, de Belgische premier, ongetwij feld een van de meest welkome. Om zijn persoon en om het land waarvan hij de regering leidt. Als eerste minister en als minister van Buitenlandse Zaken heeft Spaak zich reeds voor de Duitse agressie een uitstekende naam verwor ven, die tot ver buiten de Belgische grenzen bekend was. Na de oorlog werd hij benoemd tot voorzitter van de eerste Algemene Vergadering der Verenigde Naties, en in die hoedanig heid heeft hij de wereld diensten be wezen, die niet naar het tot nu toe zo magere resultaat doch' naar de moge lijke toekomst der U.N.O. geschat moeten worden. Wat ons, Nederlanders, in deze staats man ip het bijzonder aantrekt, is, dat hij zijn krachten heeft gewijd aan een zaak, die, reeds lange jaren een dier bare wens, na de bevrijding werkelijk heid heeft kunnen worden: de toena dering tussen de Lage Landen, die haar definitieve uitdrukking kreeg in de Belgisch-Nederlands-Luxemburgse Tol- unie. Mr. J. A. N. Patijn wees er giste-, ren nog eens cp, van hoeveel goede wil Spaak voor de oorlog was, om deze toenadering, dië sinds de zestiger jaren van de vorige eeuw steeds opnieuw werd nagestreefd, tot stand te brengen. Als de Drie Landen thans verenigd zijn en de wereld een voorbeeld geven van broederlijke samenwerking'met behoud van eigen zelfstandigheid, dan is het voor een groot deel Spaak die men hiervoor danken moet. Dat deze staatsman thans in Neder land vertoeft én door enkele redevoe ringen ook ons volk rechtstreeks op de hoogte brengt van zijn politieke in zichten, moge ieder Nederlander met blijdschap vervullen. Vandaag komt de Belgische premier ook in de hoofdstad waar hij de gast zal zijn van de Burgemeester, haven autoriteiten en Universiteit De Stille Omgang wordt dit jaar gehouden op 29 Februari, 4 en 14 Maart, dus op 3 Zondagen in tegen stelling met het vorig jaar toen met twee Zondagen kon worden volstaan. De jaarlijkse algemene bijeenkomst wordt gehouden op 1 Februari in „Krasnapolsky". Ingediend is een wetsontwerp, hou dende voorschriften betreffende het stemmen door militairen bij de waar schijnlijk in 1948 te houden verkiezin gen voor de Tweede Kamer. Het komt de regering gewenst voor, de militairen bij de zee- en landmacht, die buiten 's Rijks grenzen hün vader landse plicht vervullen, in de gelegen heid te stellen deel te nemen aan deze verkiezingen. Het Centraal Stembureau ziet als 'enige mogelijkheid het stemmen bij volmacht. Indien de militairen als gemachtigden personen aanwijzen, van wie verwacht mag worden, dat zij de gegeven opdracht strikt zul len uitvoeren, biedt dit stelsel geen noemenswaardige nadelen. In artikel 2 wordt bepaald, dat het verzoek om bij volmacht te stemmen uiterlijk twintig dagen vóór de dag der stemming in het bezit moet zijn van de burgemeester. Napoleontische tjjd en daarom wordt in Augustus met grote luister en ten aan schouwe van het gehele land het feit gevierd: Beverwijk 650 jaar stad. Vele leden verklaarden, zich in het algemeen met de politiek van het ka binet te kunnen verenigen. Naar hun oordeel heeft het In grote lijnen gehan deld naar het programma, in de rege ringsverklaring van Juli 1946 uiteengezet en in de laatste Troonrede bevestigd. Het kabinet heeft, aldus constateerden deze leden met instemming, stellig er naar gestreefd, in democratische zin de moeiten en zorgen voor de minder draagkrachtigen in dit zo zware tijds gewricht te verlichten en de lasten zo billijk mogelijk over de meer draag krachtigen te verdelen. Ook vele andere leden constateerden met voldoening, dat de samenwerking van de beide regeringspartijen ip de volksvertegenwoordiging goeddeels aan de verwachtingen had voldaan. Dit nam echter niet weg, dat ook zij op enkele punten niet ten volle bevredigd waren. Zo wordt huns inziens onvoldoende zorg gewijd aan de zo noodzakelijke bestrij ding van de toenemende zedenverwilde ring. Voorts wordt naar hun gevoelen het grote gezin nog steeds niet in be hoorlijke mate in staat gesteld, de moeilijkheden van deze tijd het hoofd te bieden. Afkeuring vonden bij hen de trage gang van zaken bij de wederop bouw en het beleid der regering ten aanzien van de demobilisatie en de re patriëring. Ook de voorziening in de woningnood liet huns inziens te wensen over. Dat alles kan, aldus betoogden zii, op de duur een noodlottige invloed hebben op de stemming onzer bevol king. Wordt ter zake niet eeft krachtig en vast beleid gevoerd, dan dreigt twee dracht in ons volk uit te breken. Ook aan de bestrijding van de bureaucratie wijdt huns inziens de regering onvol doende aandacht. Vele leden betreurden, dat het Nederlandse volk ten opzichte van de situatie in Ned.-Indië wel zeer in het duister wordt gelaten. Een van de gevaren, hieraan verbonden, achtten zij, dat het Nederlandse publiek de toestand in Indië in het algemeen te optimistisch beoordeelt. Verscheidene leden spraken hun ern stige bezorgdheid uit over de toenemen de invloed van het communisme in Europa. Behorende tot dit werelddeel en lid van de organisatie der Verenigde Volken kan noch mag Nederland zich, aldus deze leden, onttrekken aan de plicht, het gevaar, dat de christelijke beschaving van de zijde van het com munisme bedreigt, onder het oog te zien. Deze leden waren tenslotte zeer ver ontrust door de mededelingen, welke enkele recentelijk gepubliceerde rap porten inhielden over de houding van sommige onzer diplomaten tijdens de oorlog ten aanzien van krijgsgevange nen, politieke gevangenen en uitgewe kenen. Dat die diplomaten meest in hun ambt waren gehandhaafd, achtten zij minder juist

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1