H Sombere stemming in de Langedijk Sokolofsky tegen spreekt zich uit „Bizonia HOEST GRIEP N VEE Export vond geen doorgang Een kwart van de kooloogst verrot WEER EEN ZUIDERZEERAAD IN OPRICHTING TH DE KRATER KALA~) Militairen kostwinners GROOT-BRITTANNIË HERNEEMT ZIJN PLAATS IN HET NABIJE OOSTEN Bevin voorstander van centrale Duitse regering Grootse werk van inpoldering dient snel voortgezet Eerst Zuid-West polder? HULSTKAMP 7èae*t Overvloed hier, gebrek in Duitsland... WOENSDAG 21 JANUARI 1948 PAGINA 3 BUITENLANDS OVERZICHT Irak opent de rij der „vrije" partners, die met India moet eindigen GEZINSCONGRES Zeer Oude Genever Likeuren Dry Gin OMVANGRIJKE KNOEIERIJ MET MELK 99 &K, w VIJF EN DERTIG RETOURTJES NAAR DE MAAN Nieuwe frankeerzegels van Wordt vervolgd) Benen als een barometer en steeds maar rauw weer op til. Scheen het na de oorlog, als werd de Britse politiek in het Nabije Oosten volledig overvleugeld door de Ame rikaanse, in de laatste tijd is Engeland ijverig bezig, het verloren prestige terug te winnen. De sleutel tot deze verande ring ligt in Palestina, Terwijl de Ameri kanen in aanzien bij de Arabieren ge daald zijn door hun tamelijk krachtige steun aan het tot stand komen van een Joodse staat, de Britten hebben gedu rende alle Palestijnse verwikkelingen toch een voor de Arabieren niet geheel ongunstige koers gestuurd, weliswaar zonder de verdeling te bezweren, maar toch duidelijk genoeg, om in de hoofd steden van het Nabije Óósten de indruk van goede bedoelingen te maken. De te rugtrekking der Engelse troepen uit Pa lestina heeft bovendien voor de Arabi sche landen het gevaar nabij gebracht, dat deze omgeving het toneel werd, Waarop de AmerikaansRussische span ning zich ontladen zou. En voor zulk een rol in de wereldgeschiedenis gevoelen de Arabieren, zeker op het ogenblik, nu zij nog te weinig gevorderd zijn, om een werkzaam aandeel in de politieke struc tuur van de wereld te hebben, niet veel. Het verdrag tussen Egypte en Enge land, dat zolang een ver ideaal leek, is thans weer wat meer aan de horizon der mogelijkheden zichtbaar geworden door het financieel accoord, dat enkele dagen geleden tussen Londen en Kaïro tot stand kwam. Dit is een eerste stap naar versteviging der 'EngelsArabische be trekkingen, die al spoedig is gevolgd ge worden door een verdrag tussen Enge land en Irak, kort geleden te Portsmouth ondertekend. Volgens een verdrag van 1930 was Engeland gerechtigd, in Irak troepen te stationneren en enkele steun punten te handhaven. Vrijwillig heeft Engeland deze troepen teruggenomen, althans beloofd dit te zullen doen. Deze daad was uiteraard niet zo geheel vrij willig als zij lijkt. Zij is ontstaan uit het groeiend nationalisme te Bagdad, waar van de door Rasj id Ali el Gailani in 1941 ontketende revolutie een uiting was. et nieuwe verdrag is gebouwd op een nieuw Brits inzicht, n.l., dat het beter is, Irak door vriend schap dan door dwang aan Engeland te binden. Er verandert niet zo veel aan de feitelijke toestand. Zolang, de vredesver dragen met Duitsland en Japan niet ge sloten zijn d.w.z. zolang de spannin gen tussen degrote mogendheden zo groot zijn, dat een overeenstemming' over deze verdragen niet kan worden bereikt, mag Engeland troepen in Irak houden en zijn bases handhaven. In tussen is Irak op militair gebied geheel afhankelijk van Groot-Brittannië. Van daar infmers moet het al zijn oorlogs materiaal ontvangen, terwijl het zich ook heeft verplicht, zijn defensie te plaatsen onder een gemengd Iraks-En- gelse verdedigingsraad. Dit alles moet dan het land vrijwaren tegen het grootste buitenlandse gevaar, het nabije Rusland, en tegen de roerig heid der Koerden in het binnenland, die wel eens gemene zaak met de Sov jets zouden kunnen maken. De volgende etappe in het nieuwe verdragensysteem is vermoedelijk een overeenkomst met Transjordanië, dat tot heden eveneens sterk afhankelijk is van Engeland: het z.g. „Arabische Le gioen" van koning Abdoellah en de Transjordanisehe strijdkrachten worden door de Britten uitgerust en getraind. Ook hier een ondergrond van vriend schap en vrijwilligheid naar beide kan ten aan te geven is het doel van on derhandelingen, die eerstdaags te Lon den gevoerd zullen worden door Tawfig Pasja, de premier van Transjordanië. Emir Peisjal, ïbn Saoed's zoon, die be last is met het behartigen der buiten- lanse belangen van Saoedi-Arabië, wordt eveneens spoedig in de Engelse hoofdstad verwacht wellicht om de on beduidende overeenkomst, die dat land sinds 1943 met Groot-Brittannië heeft, ingrijpend te wijzigen of een geheel nieuw verdrag op te stellen. Het is opmerkelijk, dat zelfs de En gels-Perzische relaties steviger schijnen te worden. De visite, welke Anthony Eden, in zijn jonge ja ren student in Oosterse talen en onge twijfeld neg een goed kenner van de Arabische wereld, onlangs aan Teheran bracht,-heeft, ofschoon zij „geen politiek karakter droeg", toch vermoedelijk wel politieke vruchten afgeworpen. Niet zon der reden spotten de Iraanse humoris ten dat Eden maar Perzisch minister van Buitenlandse Zaken moest worden in het onlangs gevormde kabinet-Haki- mi, waarin deze post nog onbezet is ge bleven. En het geeft te denken wanneer men verneemt, dat de Iraanse regering de eigen oliemaatschappij, die zij denkt op te richten, wil financieren met de op brengst van de aan de Britse regering toebehorende Anglo-Iranian Oil Cy. ver leende concessie. Dit betekent toch, dat de Perzische maatschappij in zekere afhankelijkheid van de Anglo-Iranian komt te verkeren, hetgeen nog versterkt wordt door een officieuze mededeling, dat de regering te Teheran wèl buiten landse olie-experts wenst aan te nemen, doch In geen geval Russische of Ame rikaanse. Engeland is, naar het ons voorkomt, vastbesloten op korte termijn zijn posities in het Nabije Oosten defi nitief vast te stellen. Op korte termijn, omdat de toenemende spanning tusssen Oost en West geen langer uitstel van het innemen der plaatsen op een zo be langrijk punt der wereld zonder schade verdraagt. En omdat vrij binnenkort vermoedelijk ook Pandit Nehroe naar Londen zal komen, om« de kwestie- Kasjmir te bespreken, maar ook om te onderhandelen over een eventueel In- disch-Engels militair 'verdrag. Dit ver drag zou van enorme betekenis voor de toekomst van het Imperium kunnen zijn en het is geen wonder, dat de Britten reeds een behoorlijke onderhandelings positie opbouwen door het Nabije Oosten vaster dan voorheen onder hun greep té brengen. De Katholieke Bond „Voor het Ge zin" zal Zaterdag 22 Mei te Utrecht een gezinscongres houden. Dit congres staat in het teken van de gezinspoli tiek, bezien van de natuurrechten van het gezin uit. TT' Ambtenaren van de CCD te Zwolle zijn een omvangrijke knoeierij met melk op het spoor gekomen. In de loop van een half jaar heeft n.l. de veehouder T. een hoeveelheid van 30.000 liter melk buiten de bonnen om verkocht. De boer, die een modelboerderij houdt in de buurtschap Spoolde (gem. Zwol lerkerspel, met daaraan verbonden een TBC-vrije stal, mocht de melk tegen 38 cent per liter verkopen, in verband met de hoge eisen, welke aan een dergelijk bedrijf worden gesteld. Hij kocht echter melk van niet-TBC- vrije stallen voor 25 cent op, roomde deze af en verkocht de room voor f 3 per liter, terwijl hij het overgebleven product voor volle melk verkocht en hiervoor nog 38 cent per liter ontving en tevens de indruk vestigde, dat deze melk uit TBC-vrije stal kwam. Op deze wijze heeft hij in het afgelopen halve jaar goede zaken gedaan. KS H 'iïtiÜS' ZWII S'AL I-ABRI EKEN VPF.I DOORN In het vroegere Berljjnse Kammerge- richt, gelegen in de Amerikaanse zone van de stad, heeft de geallieerde be stuursraad van Duitsland Dinsdag de met spanning tegemoet geziene eerste vergadering na de Londense conferen tie gehouden. De zitting is echter kalmer verlopen dan iemand had durven hopen. Na een korte verklaring van de Ameri kaanse opperbevelhebber generaal Clav over de besluiten van frankfort, zeide maarschalk Sokolofsky, de Russische opperbevelhebber, dat het Sovjet-opper bevel op het standpunt bluft staan dat de centralisatie van het bizonale bestuur te Frankfort niet mag worden voortge zet, daar zij door de Sovjets in strijd geacht wordt meUde overeenkomst van Potsdam. Het TOrwachte Amerikaanse voorstel tot het doorvoeren van een geldsanering voor alle zones is op de vergadering niet gedaan, doch men neemt aan, dat dit voorstel ter tafel is gebracht tijdens een korte bespreking, die na afloop van de bijeenkomst is ge houden en waaraan slechts vier verte genwoordigers van elke delegatie deel namen. De Franse bevelhebber, generaal König, nam niet aan deze laatste bespre king deel. De discussie over het Frankforter pro ject begon met een verklaring van gene raal Clay, die zeer kort uiteenzette waar om tot deze maatregelen is overgegaan. Hij zeide dat hierin slechts een verbe tering van de bestaande toestand mocht worden gezien en dat de maatregelen slechts economische en geen politieke betekenis hadden. Maarschalk Sokolofsky dankte voor deze mededeling en legde vervolgens een op schrift gesteldè verklaring af, waarin het Russische standpunt ten aanzien van de te Frankfort gedane voorstellen werd weergegeven. Sokolofsky zeide kennis te hebben genomen van de door generaal Clay te Frankfort afgelegde verklarin gen en deze te beschouwen als een nieu we stap naar de splitsing van Duitsland en naar de stichting van een West-Duit se staat. Met betrekking tot Clay's verklaring, dat de maatregelen getroffen zijn in overeenstemming met de mening van leidende Duitsers, die aan de voor bereiding hebben deelgenomen, zeide Sokolofsky, dat geen werkelijk demo cratische Duitsers ei deel aan hadden. Robertson ging verder in op de be wering van de Russische bevelhebber, dat het Russische voorstel tot het in stellen van een centrale Duitse regering te Londen was verworpen. Robertson Vier jongens in de wolken - Moeder en dochter Truman - Gek is lastig Indiaantje spelen Gewichtige tijding De jeugd van tegenwoordig heeft nog een goed hart Jimmy Hartzell, een Amerikaanse jongen van dertien jaar, had nu en dan eens een tochtje door de wol ken mogen maken met zijn vader, die een enthousiast sportvlieger was. Hij s°lhjnt van die vluchtjes wel iets opge stoken te hebben. Dezer dagen besloot 'tij tenminste, het zelf maar eens te Proberen. Drie van zijn vriendjes nam hij mee. Ze hielpen hem de machine uit de hangar te slepen. Het gezelschap stapte in. Jimmy startte. En zij vlogen! Twee uur lang bleef het ondernemende kwartet in de lucht. Toen kregen de Passagiers er genoeg -van. Jimmy zette "et toestel ergens op een akker aan de T"cnd, keurig en wel. En ofscnoon hij hu alles zó voortreffelijk gedaan heeft, Jat zelfs papa hem niet zou verbeteren, heeft hij toch nog een straf gekregen, hie hem zal heug n. Onbegrijpelijk. We houden het vandaag bij ver halen over de jeugd. Margaret Truman is aan de beurt. De 'arnilie Truman had met Kerstmis een hPeker spaniel, Feller geheten, cadeau Sekregen van het personeel van het itte Huis. De hond gaat de deur uit, 's er misschien al uit. Waarom? Mar let heeft het onthuld: „Moeder weet at ik weinig thuis ben, en dat zij dus oor <je hond zou moeten zorgen. En ut is gg njet van pian.'! Kijk, zelfs in P'esidentskringen komen zulk soort eihe ruzies tussen moeders en dochters voor Kwaad kan dat echter nog niet direct. Veel erger daarentegen is jyj. het gesteld met de jongedame uit unchester, die aan haar krant de vol- v hde vraag stelde: ,,Ik heb de nagel "lijn duim 5 centimeter lang laten rt„l?e'6n- Is er iemand met een langere .-yJ*1"hagel?" Het blad schreef er onder: U hopen, dat geen van onze lezers idioot is." Wee broertjes in Londen, die heel 4. erg genoten hadden van verhalen Verv. °ver Indianen, en wier fantasie hawv was van roodhuiden en toma- iatnrr ?n wiswams, waren zoek. Ouders, 'eieden, buren en politieagenten Werden tevergeefs de omgeving af. Er gedregd en men speurde dat het een lieve lust was. Edoch, de jongens bleven weg, totdat een oom na een paar dagen toevallig in "een oude watertank keek, die il^de nabijheid van het ouder lijk huis was heergezet. In die tank zaten de twee knapen, springlevend en een beetje vreemd uitgedost, zij hadden de tank namelijk ingericht als hun hoofdkwartier. Ze hadden er een oude mat in gelegd, een partijtje fruit ver zameld, en nu leefden ze in hun wig wam als twee „echte Indianen1'. René Mayer, de Franse minister van Financiën en Economische Zaken, die te Londen zware besprekingen voerde met zijn Britse confrater, werd dezer dagen midden in een gewichtige conferentie weggeroepen, omdat er tele foon voor hem was. IJlgesprek nog wel. Iedereen, Mayer incluis, dacht dat er een regeringsmededeling uit Parijs voor hem kwam, iets van hoge politiek. Maar nee, het was zijn schoonzoon. De doch ter van de minister had namelijk haar eerste baby gekregen en men vond, dat Mayer niet lang onkundig mocht blij ven van het feit, dat hij grootvader was geworden. Verleden Zaterdag schreef B. G. Elliot in „Children's Mirror", een Brits kindertijdschrift, een arti kel over de hoge kosten van belangrijke en onmisbare gebruiksvoorwerpen. Hij schijnt de jeugd wel terdege overtuigd te hebben van de nijpende armoe, waar in gewone lieden verkeren. Twee dagen later hadden enkele lezers hem althans een fiets en een vulpen aangeboden. De kinderen van tegenwoordig mogen daii slecht zijn in vergelijking met die van vroeger jaren, een goed hart heb ben zü toch nog. zeide, dat Bevin in werkelijkheid ge zegd heeft „Wü wensen de politieke en economische eenheid van Duitsland, maar deze moet worden gebaseerd op de beginselen van werkelijke demo cratie en geen deel van de bevolking mag worden overheerst door een ander deel. Wij wensen geen schijnregering" Robertson zeide, dat deze woorden niet konden worden uitgelegd als de afwij zing van een centrale Duitse regering. Twintig minuten na afloolp der ver gadering vertrok Clay per vliegtuig naar Washington. Hij was vergezeld van zijn politieke adviseur Robert Murphy Het totaal-aantal gevlogen kilometers op alle lijnen van het K-L.M.-net steeg van 17.724.328 K.M. in 1946 tot 24.500.000 K.M. in 1947. In 1947 vloog de K.L.M. dus 70 maal de afstand aarde—maan. In de tweede helft van deze maand ko men nieuwe frankeerzegels van het type Hartz in omloop, in de waarden van 45, 50 en 60 cent. De directeur-generaal der P.T.T. maakt bekend, dat met ingang van 1 Juli de frankeerzegels van het type „Lebeau" (het z.g. duifjes-type), alsmede brief kaarten, postbladen, briefomslagen, postbewijsformulieren, voorzien van een zegelafdruk van dit type briefkaarten met een dergelijke zegelopdruk met ver. melding ,,nooduitgifte", alsmede brief kaarten met een Ned—Indische zegelaf druk van 3% cent met opdruk „Neder land 5 cent" en geïllustreerde briefkaar ten, voorzien van een zegelopdruk met de beeltenis van de Koningin, uitgifte 1923, met opdruk '*,5", buiten gebruik worden gesteld en voor de frankering waardeloos worden. (Van onze speciale verslaggever) Het is koud deze morgen in Broek op I.angendijk. De wind is fel en de man nen, die biljarten in het lage kroegje, waarin ik na de veiling een warm heen komen gezocht heb, kijken ontstemd om zich heen. Daarvoor is reden. Dertig millioen kik» gele kool heeft men hier dit jaar verbouwd. D'r is geen mens, die ze wii eten en wat nog geveild wordt gaat weg voer de kapitale som van f 1.50 per 100 k.g. en dient de koeien als groenvoer. „Als jé ook nog geen lapje witte kool hebt, kun je je wel ophangen," beweert een van de biljarters, en met een nijdig gebaar geeft hij de klossende ballen een extra stoot na. Inderdaad, het is een onaangename situatie hier in het koolcentrum en al behoeft men niet zo ver te gaan als mijn onbekende vriend aan het biljart, van een slecht, bitter slecht kooljaar mag toch zeker zonder overdrijving gesproken worden. En dat alles, omdat moeder natuur dit jaar zo goed op ons is, omdat ze na een warme zemer de al lang weer on tevreden Nederlanders ook nog op een warme winter onthaalt. Want serieus, dat is de grootste handicap voor de be- waarkoolteelt. Want warme winters betekenen een schier eindeloze aanvoer van spruiten, boerenkool, witlof en groene kool en zo lang die nog in vol doende mate te krijgen zijn, eet de Ne derlander, zelfs al moet hij er aanmer kelijk meer voor betalen, liever dat dan gele kool en geen koolbouwer die hem dit kwalijk neemt. Maar zo komt het, dat het bewaren in de schuren dit jaar schier eindeloos duurt, dat de kolen meer en meer arbeidsloon gaan kosten en dat door al dat warme weer nu al naar schatting een kwart van de oogst door het verwijderen van rottende bla deren is teloorgegaan. EeA kwart, rond zeven en een half millioen kilo Daarom dan ook is het zo ongezellig hier in het half donkere kroegje en daarom is er niemand, die anders doet dan zwijgen of zacht mormelend klagen. Doch daarom ook nog niet alleen. Er is. nog meer, dat de zeventien- a acht tienhonderd tuinders, die zich rond deze veiling groeperen, bezig houdt. Een on geluk komt immers nooit alleen. Ook de hele export is weggevallen. Vorig jaar ging dit nog zo aardig en nu is de een na de andere transactie mislukt. Ten eerste" Oosten jk. Precies op Oudejaarsdag werd daarmede een goed contract afgesloten van, 500 wagons, d.i. 5 millioen kg. Alles was prachtig in kannen en kruiken, 'de volle treinen behoefden maar weg te rijden, toen plot seling de bezettingsautoriteiten in Duits land bepaalden, dat de vracht door dit land in dollars diende te worden verre kend. En dollars had men niet Dan Frankrijk. Tien millioen kilo zou het afnemen, vast en zeker afne men, devaluatie van de franc of niet. Jawel, de eerste licentie moet nog afkomen Zo kan men doorgaan, maar het ergste is Duitsland. Daar lijdt men honger en hier rijdt men de kostelijke gele kool voor anderhalve cent een kilo naar de koeienstal. Dit is iets, dat hier in mijn kroegje telkens weer het onderwerp van het gesprek uit maakt. Die tegenstelling, die wan verhouding, waarbij aan twee zijden schade geleden wordt. Want, lezer, onderschat die schade niet. Bij normale bedrijfsuitkomsten wordt de gele kool begroot op negen gulden de honderd kilo. Nu doet ze 1.50 als veevoer. Het verlies van een kwart aan afval en gewichtsverlies niet meegerekend. Wie dat over 30 millioen kilo in totaal wil becijferen, ga zijn gang. De uitkomst zal hem ontstellen. En wat hier tegen te doen, zult ge vragen. Ja wel, wat te doen. Ten eerste hopen, iedere dag opnieuw hopen op het begin van een wat strengere winter. Meer kou zal meer vraag ook naar gele kool betekenen en dan valt er misschien nog iets goed te maken. Vervolgens worden op het ogenblik én namens de kwekers én namens dé Stichting van de Landbouw uitvoerige vertogen ge houden tegen de minister. Mis schien leidt dat tot enige ontspan- Een legkaart van land en water, keurig aaneengepast, lijkt deze streek die „de Langedijk" genoemd wordt. (Vari onze parlementaire redacteur) Bü de behandeling van de begro ting van het Zuiderzeefonds heeft de Tweede Kamer zich voornamelijk be zig gehouden met de inpoldering, waarhij men algemeen van gevoelen bleek, dat het grote werk snel moet worden voortgezet, terwijl men zich in twee kampen verdeeld toonde over de vraag of eerst de Zuid-Oostpolder dan wel de Zuid-Westpolder aan de beurt moet. komen. Minister Vos stelde de Kamer zeer gerust door te verzekeren, dat hij niets liever wil dan de inpoldering voltooien, doch men moet dit vraagstuk bezien in het totale complex van vraagstukken, die met ruilverkavelingen en ontgin ningswerken in het algemeen samen hangen. Wij hebben gebrek aan mate riaal en aan mensen en moeten ons dus afvragen, welk werk direct het meeste voordeel opbrengt. De minister hoopt, bij de volgende begroting definitieve planneij in het programma op te kun nen nemen. Komt men zover, dan neigt hij voors hands het meest naar het laten voorgaan van de Zuid-Westpolder. Een planolo gisch argument pleit daarvoor: men heeft stedelijke kernen in de nabijheid, om van daar uit het werk van de op bouw vari de nieuwe polder ter hand te ne'men. De minister zal advies vragen aan de Zuiderzeeraad'. Die wordt n.l. binnenkort weer ingesteld, hoorden we als een nieuwtje- Overigens verzuimdehij niet te ver melden, dat hij zeer verlangend is, eens met de inpoldering van de Dollard te kunnen beginnen. Doch dit hangt goeddeels af van het doorgaan van de grenscorrecties. Wanneer de inpoldering van de Zuid- 'Westpolder doorgaat, zal- er ook vanzelf een oplossing komen voor het vraag stuk van de dijkverbinding van Marken naar de vaste wal. Verder ging het voornamelijk over grond- en landbouwpolitiek in de Noord-Oostpolder. De minister zal de uitgifte van gronden versnellen, doch hij zei niet hoeveel. Daarbij zullen dan evenwel eerst de pioniers aan de beurt moeten komen. Voor het klein bedrijf in deze polder voelt hij. niets, want we hebben, zei hij, met land bouwbedrijven beneden de 10 hecta ren al zoveel ellende en moeilijkheden in ons land gehad. Men gaat dus niet beneden de 12 hectaren. In het algemeen wil de mi nister met de staats- en maatstafbe- drfjven een behoorlijke vrijheid heb ben, om er een behoorlijk aantal van te stichten. De strijd, merkte hij op over het vraagstuk staatsbedrijven, eigen bedrijven of pachtbedrijven, is nog niet uitgevochten. Daarom is het van belang, met alle soorten van be drijven ervaring te kunnen opdoen. Wat de tuinbouw betreft, door de er varing wijs geworden, weet men, dat die toch zal komen in de nieuwe polder. Evenals de fruitteelt. Daarom gaat het Rijk zelf de meest geschikte gronden voor deze doelen uitgeven. En daarbij is een iets kleinere bedrijfsgrootte dan bij de landbouw wel verantwoord te achten. Er is ook nog gesproken over de Waddenzeevissers, die op de Wadden geen bestaan kunnen vinden en voor het IJsselmeer geen vergunningen kun nen krijgen. De minister merkte op, dat de oude vissers, die voor 1918 al op de Zuiderzee waren, allen vergunningen hebben, doch dat hij er huiverig voor is deze ook te geven aan de nieuwe lichtingen wegens het gevaar van over bezetting. bij griep en gevatte kou Poos 6 cachets 3Qct door JOSEPH MONTAGUE vertaling HERMAN ANTONSEN 9) „Dat niet. Maar ik ben wel een zee man. In mijn prilste jeugd leerde ik al een boot besturen zoals tegenwoordig de jeugd een fiets." „Maar daarom leert men nog niet met scheepsvolk omgaan." Lang keek hem aan en gaf hem een deels guitig, deels vertrouwelijk knip oogje en een knikje. „Dat krijg je, door eerst mensenken nis op te doen, mijn jongen. Met de meeste mensen is .dat niet zo ingewik keld. Ik heb nog al ondervinding van hen opgedaan: van mensen van allerlei slag en rasblanken, gelen, bruinen en zwarten, al telt de huidskleur nu juist niet het meeste mee. De meerderheid handelt op het gevoel niet volgens het verstand. Je leert ze in klassen indelen en hun onvermijdelijke reacties kennen. Je moet er alleen een beetje slag van krijgen, met de menselijke machine om te gaan. Je kunt, naar ik van Dora hoor, al aardig met ze overweg." „Dat zegt nog niet veel voor me. Ik heb hun alleen verteld, hoe ik over hen dachten nog niet eens alles. Mün kameraad hier heeft met zijn helmstok meer bereikt. Die heeft hen in bedwang gehouden, totdat ik dat pistool in han den had." „Juist. Het is merkwaardig, hoe ze op de vrees voor de dood reageren. Daar redeneren ze zeker niet over. Het oog ziet de loop van het pistool, oog en oor werken samen, om de wil te doen van de man, die het wapen in handen heeft en de zenuwcentra scharen Zich bij die van het geheugen en de ondervinding. De reactie isvreesvrees voor de dood. Waarom? Zuiver instinct en toch psychologisch. En psychologie is een van onze hogere, geestelijke vermogens, waarop we trots zijn, en de vrucht van het juiste gebruik van onze rede. Waar om zijn de mensen instinctief bang, om te sterven? Omdat ze gebrek hebben aan verbeelding. Ze maken zich geen voor stelling van de kogel, die door hun her- sëfcèn heendringt. Het is geen vrees voor pijn of verminkingalleen angst voor de dood -.. Als alle rassen die angst hadden, kon je daarop een stelling op bouwen. Maar die angst wordt slechts daar algemeen, Waar zekere opvattingen wortel geschoten hebben. Niet bij de Mohammedanen, bij de fanatieke gelo vigen. Niet bij de woeste Parthen, of de Japanse samoerai. Maar die angst voor de dood is een heel bruikbaar ding en een goed verdedigingsmiddel, als je in het nauw zit." Hij sprak als een professor op een ana tomische les, zonder zich er om te be kommeren, of de mannen hem verston den of niet. Warin trachtte hem te vol gen, betoverd als hij tot op zekere hoog te was door de redenering van de ge leerde. Maar zijn gedachten bewogen zich niet op ditzelfde peil. Hij kon er niets aan doen, dat hij zich voorstelde, hoe 'n uitstekende pokerspeler Lang zou zijn. Toch was het interessant, zich de vraag te stellen, waarom' juist blanken de dood vreesden. Hij vroeg zich af, of het met hem ook het gevkl was en vond het las tig, een antwoord op die vraag te geven. Of dat meisje er bang voor was? Of ze, evenals haar nader, een studie van de mensen maakte en hen classificeerde in groepen naar hun verstand en reacties, afgezien van hun physieke eigenschap pen? Dat zou geen prettige eigenschap in een meisje zijn, vond hij. Als iemand op zo'n meisje verliefd werd, zou zijn vurigheid voor haar ge dempt worden door de vraag, in welke klasse zij hem rangschikte. Of haar eigen intuïtie, haar vrouwelijke gevoelens moesten haar varstand dan de baas worden. Warin schatte het redeneerver mogen van een vrouw over het alge meen niet al te hoog. „Als een vrouw met haar hersens gaat werken," had een vroegere krijgsmakker eens tegen hem gezegd, „dan staat haar mechanisme stil. Ze zijn net als die an tieke rivierstoomboten, die een hardere stoomfluit hadden dan alle nieuwere bo ten. Maar als ze floten, stopten ze!" Warin' was geneigd, op die manier over vrouwen te denken, als hij al over ze dacht. Het was toch wel eigenaardig, vond hij, dat hij vergelijkingen ging maken over Dora Lang in verband met zijn eigen voorkeur, terwijl er toch alle kans bestond, dat hij haar nooit zou te rug zien, als de sloep eenmaal veilig en wel geland was. Naarmate de dag vorderde, verminder de zijn twijfel, of die gelukkige toestand wel ooit werkelijkheid zou worden. De zee liep nog wel hoog, docp de wind was gedraaid en joeg de golven mee in Zuid- Oostelijke richting, waarheen zü ook moesten en de sloep dobberde lustig on der een heldere hemel over het water, als was het een pleziertochtje. Het zeil deed al het werk. behalve het stuur hou den en de mannen namen er hun gemak van. De verschrikking van de nacht ver dween zelfs geheel en al, toen men, door de noodzakelijkheid gedwongen, het lijk van de machinist overboord had gezet. Op die breedte kon men een dode niet lan ger dan enkele uren aan de zonnewarmte blootgesteld laten. In het klimaat, waar. leven dadelijk tot rijpheid komt, vallen deze en het bederf vrüwel samen. Uur na uur verliep, zonder dat ze met juistheid hun snelheid konden gissen, doch ze stelden zich tevreden met de verzekering van Lang, dat ze gemiddeld zes knopen per uur maakten. Ze hadden geen kompas, geen kaart en geen chro nometer, doch dat hinderde niet, daar die twee)plaatste dingen zonder sextant toch van geen nut voor hen hadden kunnen zijn. Ze waren door een hel heengegaan en bevonden zich in verge lijking daarmee nu in een paradijs en de gevaren en de angst werden door het fraaie weet, waarvan ze genoten, min der in hun ogen. De middaghitte werd door het briesje getemperd; ze koester den zich er in en hadden vertrouwen op Lang. Alleen de man met de buil op zün hoofd voelde zich onbehaaglijk en hü vond weinig medegevoel bü de an deren. Warin begreep wel, dat er kans ge noeg bestond, dat ze Tahiti glad voor bij zouden varen. Het hoogste punt van dat eiland was niet veel meer dan twee duizend meter. ning, misschien tot nog een verlate ex port van gele kool. Maar dit is zeker, als het komen wil, moet het gauw ko men, want. weer zo vier weken en an dermaal zal een kwart van de voorraad door bederf zijn verdwenen. Enfin, U voelt het weL Het land van de brede sloten, lage boten en nu in de winter groezelig bruine koollandjes, zit weer eens behoorlijk in de kneL Het be gint weer veel te lijken op de vooroor logse crisisjaren en ware het niet, dat de witte kool, waarvan helaas slechts een dikke 12 millioen kilo verbouwd werd, goed geld, zelfs „goud geld ople verde, welnu dan zou vanmorgen de queue op het biljart helemaal hebben stil gelegen. Nu werd er nog wat gesto ten, maar verveeld en zonder animo, want mag de witte kool het dan nog houden, de rode, de kool van de vak man, is sinds een dag of tien op de markt ook al even weinig in tel als vliegen in de zomer. En waar moet dat zo heen? Als niets meer loont en er mil- lioenen kilo's kool, waarachtig goede, goedkope kool zijn en niemand, die ze eten wil.... (Vervolg van pag. 1) Gaarne wordt toegegeven, dat de bur gemeester, die belast is met de uitvoe ring van de vergoedingsvoorschriften, bij het behandelen van de verzoeken om vergoeding iets meer armslag zou krijgen, indien de bepalingen, welke het vergofe- dingsbedrag naar boven begrenzen, wer den gewijzigd, zoals in het door u ge plaatste artikel wordt aanbevolen Een verlegging van de grens naar b.v. f 60 (de grens werd, reeds eerder ver legd en gebracht van f 40 op f 50j zou echter evenmin voor alle gevallen toe reikend kunnen worden genoemd. Van overheidswege heeft men het daarom beter geacht te bepalen, da{ de burgemeester, Indien 'zulks hem wense- lqlfc voorkomt, een voorstel kan doen tot overschrüding van de bestaande grens, terwül ook belanghebbende een daartoe strekkend verzoek tot de minister van Oorlog of van Marine kan richten. De ervaring leert, dat de- overheid voldoende oog heeft voor de noden van de gezinnen, welke ten gevolge van het verblijf onder de wapenen van een der gezinsleden in financiële moei lijkheden zijn geraakt en die de burge meester niet kan helpen. Zo zijn er ge vallen, waarin, ondanks het feit, dat de achtergebleven verwanten nog wekelijks gezamenlijk f 75 a f 80 aan inkomsten hebben, een vergoeding is verstrekt van f 15 f 20 per week. Het idee van uw medewerker, voor elke dienstplichtige een bepaald percentage van het gederfde loon uit te keren, lijkt, oppervlakkig be schouwd, wel aardig, doch zou tot vreemde toestanden leiden. Büna iedere militair zal alsdan, ook indien hü nim mer loongevende arbeid heeft verricht en evenmin kans had, spoedig aan de slag te gaan, trachten kort vóór zijn opkomst enige'verdiensten te vinden, w-jl hü hiervan gedurende zijn gehele dierist- tüd zou kunnen profiteren. En wat te zeggen van een zoon uiteen gezin, van hetwelk wordt vermoed, dat dit zich met zwarte handel ruime Inkomsten veri werft? Zou men deze inkomsten nog wil len vermeerderen met een toelage van de Staat? Welk een stijging het aantal vergoe- dingsposten bij doorvoering van bedoelde maatregel zou ondergaan, valt moeiiük te becijferen. Naar ruwe schatting zou dit aantal te Amsterdam bedragende ongeveer 2000 meer dan verdubbelen. De grotere hoeveelheid werk zou nood zakelijkerwijs tot uitbreiding van het aantal werkkrachten leiden, terwül juist allerwege naar inkrimping van het amb tenarenkorps wordt gestreefd. De prac- tük leert, dat voor een goede regeling van de kostwinnersvergoeding het stel len van grenzen onontbeerlijk is, terwijl daarnaast de gelegenheid moet open staan in bijzondere gevallen van die grenzen af te wijken. Tenslotte nog een enkel woofd naar aanleiding van de opmerkingen over het toekennen van een kindertoeslag, gelijk staand met de wettelijke regeling, als mede over het verlenen van vrijstelling aan dienstplichtigen. Wat het eerste punt aangaat, meer. fk te mogen vol staan met te verwüzen naar de hiervo- ren omschreven berekening voor het vaststellen van het vergoedingsbedrag voor een gehuwde dienstplichtige. Hier uit toch blijkt, dat met de kinderbüslag reeds rekening wordt gehouden. En wat de bewering aangaat, dat in de groepen van arbeiders en werknemende midden standers (ambtenaren e.d.) het geringste aantal vrijstéllingen wordt verleend, deze kan ik bezwaarlük ondersclïrüven. In 1947 kregen ruim 200 te Amsterdam wonende personen vrijstelling van de dienstplicht en wel: 26 wegens persoon lijke onmisbaarheid, 94 wegens het opge leid worden tot een geestelijk ambt, 7 we gens aanwezigheid van een bijzonder ge val en 75 wegens broederdienst. Het grootste deel van deze vrijgestelden be hoorde tot de arbeidersklasse en tot de kleine middenstand, zodat alhier de verhouding tot andere bevolkingsgroepen belangrijk afwijkt van die, welke in uw blad is vermeld. Of doelt uw bijzondere medewerker hier wellicht op uitstel van eerste oefening, dat op uitgebreider schaai werd verleend en waarvoor gans andere maatstaven worden aangelegd dan voor vrijstelling? Ik kan echter van een' deskundige moeilijk aannemen, dat hij deze begrippen net elkaar vereen zelvigt. Wat net vergoedingsvraagstuk betreft, meende ik, dat het zijn nut kan heb ben dit ook eens van een andere züde te belichten. Rheumatische pijnen in armen en benen, neen in alle ledematen nu hier, dan daar zijn in ons vochtig, wispeiturig klimaat voor velen onfeilbare voorboden van verandering van veer. Wapen U tegen die slopende pijnen. Neem Kruschen Salts. De aansporende erking van Kruschen op Uw bloedzuiverende organen drijft de pijnverwekkende schadelijke zuren op de vlucht en neemt zo de oorzaak weg van die steeds weerkerende plaag, die Uw hele gestel ondermijnt. Tob niet langer door, vraag vandaag Kruschen bij Uw Apotheker of' Drogiit en neem van morgen ai regel matig de kleine dagelijkse dosis in Uw eerste kopje thee. (Adv.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 3