Schermerhom
praat
Politieke besprekingen uitgesteld
Republiek erkent
Nederlandse regering vraagt
opheldering
HALF AMSTERDAM EN HET
GOOI IN HET DONKER
Geen -radio en geen bioscoop
Politiek verdrag met Engeland
en Frankrijk?
TOEN M0L0T0V EN HITLER
NOG „VRIENDEN" WAREN
Welke documenten er op de
Renville getekend werden
HUIDIGE SITUATIE MOET EERST
OPGEHELDERD ZIJN
Republikeinen:,.Situatie
gevaarlijk"
Oost-lndonesië
Commissie voor Goede Diensten
spreekt van „misverstand
Samenwerking met
communisten
„Individuele verklaring van een lid
kan de Commissie niet binden
GROTE LIJST BESCHULDIGINGEN
TEGEN OSENDARP
Brute gewelddaden zonder eind
Tot hoofd en hart
Interpretatie der Indonesiërs wordt onder geen
enkele voorwaarde aanvaard
.Het weer
Schending van het
béstand
Ook België en Luxemburg uitgenodigd
DONDERDAG 22 JANUARI 1948 6
71ste JAARGANG No. 24056
va.
U.P. meldi uii Baiavia, dai de formele politieke besprekin
gen, die iegen Vrijdag aan boord van de „Renville"
zouden beginnen, voor onbepaalde lijd zijn uiigesield.
Nederlandse kringen zeiden, dai lussen de Indonesiërs en
Nederlanders geen verdere ontmoetingen voor politieke
besprekingen zullen worden gehouden, voordat de hui
dige situatie zal zijn opgehelderd. Onder geen enkele
voorwaarde zullen de Nederlanders de interpretatie van
Kalioerang aanvaarden, zo werd van deze zijde verklaard.
Betrekkingen worden
verstevigd-
OM DE „ZES PUNTEN'
dm
ANTARA MELDT:
De regeringen van Enge
land en Frankrijk zijn hei er
over eens geworden Neder
land, België en Luxemburg
uii ie nodigen ioi een poli
tiek verdrag, dai zou kunnen
worden beschouwd als een
uitbreiding van hei indertijd
ie Duinkerken iussen Frank
rijk en Engeland gesloten
verdrag.
De Hongaarse President Zoltan Tildij
slaat met een stok Donald Helm, de
zoon van de Britse ambassadeur in
Hongarije, tot jager. Dit is een oud
gebruik wanneer een jongeman voor
het eerst met succes gejaagd heeft.
Italië'sodalissen
VERKLARING VAN VAN ZEELAND:
(Vervolg op pag. 2)
Ongecorrigeerd
Als een kind niet gaaf geboren
wordt, is dit voor de ouders een
grote teleurstelling. Als een kind
gaaf en gezond is groot gébracht
en anderen verminken het, dan
Laten wij bidden en ijveren voor
de vrede.
Terugbetaling kolengelden
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT S HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 14348Q
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: J. J. VI. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mlllimetei
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiön eventueel zonder opgave van
sedenen te weigeren.
Hefc heeft lang geduurd, afgezien
dan van een kort artikeltje in de
„Opmars", eer de Kath. Volkspartij
het opportuun achtte op Schermerhom's
r?de van 29 December j.l., gehouden
v°°r de fedeftetie van de Partij van de
Arbeid te' Amsterdam, in te gaan. Op
20 Dec. nodigden wij in een hoofd
artikel prof. Romme uit op Scnermer-
I horn's insinuaties, gericht aan het adres
*an hem persoonlijk, de K.V.P. en het
kabinet-Beel, in te gaan, doch onze
fractie-voorzitter meende blijkbaar, ge
dachtig, dat voorzichtigheid de moeder
Van de porseleinkast is, beter te doen,
de oud-premier enige tijd voort te laten
Saan met zijn „onthullingen''. Eerst tn
de vergadering der Tweede Kamer op
f5 Jan. j.l. bracht prof. Romme de ge-
j dichtmakende rede ter sprake, terwijl
de voorzitter der K.VP., de heer An-
driessen, pas pp 21 Jan. in een artikel in
de Volkskrant getiteld „Geen construc
tieve politiek" op Schermerhom's uit
latingen reageert. Inderdaad is voor
zichtigheid, vooral in een politieke por-
I Jeleinkast, dikwijls zeer gewenst, maar
het komt ook voor, dat de eerste klap
*en daalder waard is.
Doch hoe dan ook, wij achten de kwes
tie belangrijk genoeg %>m aan de hand
Van de „Handelingen" Romme's woor
den letterlijk te citeren.
Onze fractie-voorzitter in de Tweede
Warner zeide oa. 15 Jan.:
Als ik een vroeger medelid moet geloven,
Jan heb ik, door toen die motie de motie-
?°mmeVan der Goes van Naters te stel
en en nog er voor te stemmen ook, mij la-
„meesleuren", zoals ik in „Het Vrije
volk" met kapitale letters heb gelezen, zelfs
gegeneraliseerd laten meesleuren door mijn
geachte medevoorsteller en zijn politieke
grienden. Ik heb intussen al weer gelezen,
v*t ik dat ook al weer niet behoef te ge
loven, althans niet van dezelfde geachte
gpreker. Want ik heb in „Het Parool" van
Sisteravond gelezen, dat^ dezelfde geachte
®Preker inmiddels een onthulling, zoals „Het
^*rool" het noemt, heeft gedaan, waaruit,
Jhdien zij juist zou zijn. (en ik neem aan, dat
J® geachte spreker zelf haar voor juist aan-
2J®t), zou volgen mijn geachte mede-voor-
Jteller van 20 December 1946 hoüde het mij
J®h goede dat het sleurend vermogen van
**®ttï en zijn politieke vrienden op die 20ste
°®cember 1946 niet op zijn best was. 1
„Waarom deze motie?" zo lees ik in
»,Het Parool". „Schermer hom onthulde,
dat de weifelende houding van de com
munistische fractie in de Kamer eigen
lijk de doorslag gaf om deze motié aan
te nemen. Pas een kwartier vóór de
stemming wist een lid van de Partij yan
de Arbeid de communisten te bewegen
vóór te stemmen. Was dat eerder be
kend geworden, dan zouden wij men
lette op dit „wij"; toen was de heer
t Schermerhorn geen lid van de fractie
de motie in deze vorm zeker niet heb
ben aanvaard."
Ik moet eerlijk bekennen, dat ik niet
J»®heel begrijp hoe deze opmetingen van
staatkundige kampveld ooit kunnen
•doppen met de werkelijkheid daarvan. Nu
deze beide uitlatingen intussen eenmaal
•tin gedaan een, die ik heb geciteerd
JJ1* „Het Vrije Volk" en een uit „Het Pa-
f??l" zou ik het toch wel waarderen,
jodien de fractie van de Partij van de Ar
beid zelf zou willen kenbaar maken of zij
al dan niet onderschrijft. Met het oog
de onderlinge verhoudingen lijkt mij
dit niet te veel gevraagd.
Nu moet ik nog een afdwaling, een ern-
Jdger afdwaling, van de opzet van mijn be-
*®og hieraan toevoegen. Ik heb nl. in het
^Handelsblad"-verslag van-* dezelfde verga-
jj®ring, waarvan „Het Vrije Volk" kond-
?e®d onder de kop „Onze partij, en zij al-
,®en, was de stuwende kracht. Schermer-
5}?rn sprak het uit. Steeds weer moesten
de anderen meesleuren", gelezen, als ge
broken door de heer Schermerhorn:
„Er is tussen 12 Juni en 17 Juli jl. een
karde strijd gestreden om het behoud
Van de vreedzame weg:. Van beide kan
ton moesten oteeds nieuwe moeilijkhe
den overwonnen worden. Van een mili
taire actie had ik, aldus spreker, mini-
hiale verwachtingen. Ik prepareerde toen
®on internationale, interventie, maar men
beeft die niete willen inroepen."
laat daar de denaturatie van heWbe-
*riP interventie, wanneer men die pre-
£3reert. Dit doét mij aan de bekende cur
ds in Spontanjubel denken. Maar wat de
zelf betreft, wil ik wel zeggen, dat
het bijna niet aan te nemen acht, dat
d®t een juist verslag is en dan zal de
J^dacht, die ik er op vestigde, er toe
jjdhnen bijdragen, dat het onjuiste verhaal
Jij1 de wereld geraakt. Maar anders zou
hierover toch wel gaarne nauwkeurig
«der door de Regering worden ingelicht,
J^zij dat de Regering de inlichtingen aan
se Kamer mondeling, hetzij dat zij die
j>htiftelijk verstrekt; en indien zij het
3a*ste prefereert, verzoek ik haar, dit aan
e Kamer te willen toezeggen.
.De regering heeft tot dusverre op
Chime's vragen geen antwoord ge-
6even. Alleen de heer Joekes heeft, zeer
^bevredigend overigens, geprobeerd een
T®rklaring van Schermerhom's woorden
geven.
De voorzitter van de K.V.P.. de heer
^tidriessen, schrijft in het blad van de
^ath Arbeidersbeweging over de rede
'O Schermerhorn o.a. het volgende:
•.Wie ergert zich niet wanneer de Am-
rciamse spreker het monopolie voor de
Artij van de Arbeid opeist, wanneer het
gaat vooruits
om gaat vooruitstrevend te zijn. „Wie
een progressieve politiek kunnen voe-
ais wij"r aldus de pathetische uitroep
«UJJ de hoogleraar. Wat moet men daarvan
Jmken en wat moet men daarop antwoor-
Men zou haar als naïef kunnen be-
6mpelen, -ware het niet, dat een redelijk
g!jVoel van eigenwaarde in verzet komt te-
n een dergelijke stelling. Wij hebben de
V» ntie te menen, dat èn het program
de K.V.P. èn haar daden eveneens
Sief hebben op de karakteristiek progres-
ku„ hidien dat niet het geval zou zijn, dan
hjhnen wij moeilijk verklaren, waarom de
<jr Ti genoten van'prof. Schermerhorn met
djheel in zee gingen en onder zijn lei-
op de regeringsboot blijven varen,
ho» Ook' hoe bet dan mogelijk is, dat tot
Toe de partij van de heer Schermer-
hiliïl de Politiek van het Kabinet-Beel
JIt steunen."
De heer Andriessen eindigt als volgt:
de wijze als te Amsterdam geschiedt,
twv'. men geen constructieve politiek en
hlen men lan<* en volk Seen dienst. Zou
dat wel menen, dan zijn we een erva-
ten® fijker en een illusie armer, twee fei-
d 6Welke zouden kunnen nopen ze i n
dj„reële verhoudingen te ver-
"ontere n."
Dat
voor
zelfs „Het Parool" geschrokken
de mogelijke gevolgen van
bl^rmerhom's propaganda-speeches
gj.1 uit de raad, die het blast de praat-
vge °ud-premier meent te moeten ge-
Set blad adviseert Schermerhorn
onth ihouden met om te kiiken en
en en daarmede velen geen aan-
meer te geven.
*itS>U ge^esillusionneerde oud-voor-
Miz Va,n de Commissie-Generaal deze
we raati ter harte nem§n?
"rij vrezen.
Paul van Zeeland, die gister-
^hd
titend voor een kort bezoek aan ons
°P Schiphol arriveerde, is des mid-
Per auto naar Brussel vertrokken.
Neutrale kringen gaven uitdrukking
aan de vrees, dat de. verwarde situatie
de overeenkomst va„ dc „Renville" van
onwaarde zal maken, doch meenden, dat,
zo de complicatie gebaseerd is op een
misverstand, men moet trachten door
onmiddellijke informele besprekingen
tot opheldering te geraken.
In republikeinse kringen heerst dui
delijke ontevredenheid over de huidige,
ontwikkeling en van een republikeinse
zijde werd gezegd: „Per 3J Januari zul
len onze troepen hün posities achter de
voorste Nederlandse linies hebben ver
laten en indien de kentering in de po
litieke gebeurtenissen tegen dat' tijdstip
niet is opgehelderd, zullen wij onze
troefkaarten hebben verloren: „onze
guerilla's". 'Genoemde kringen bestem
pelen de situatie als „gevaarlijk''.
Intussen wordt vernomen, dat de Ne
derlanders aan de Commissie voor
Goede Diensten hun „commentaar" op
de zes politieke principes, die door beide
partijen aanvaard zijn,' hebben over
handigd. t
Van betrouwbare zijde verluidt, dat
de Nederlanders een eigen interpretatie
over deze punten hebben. Zo huldigen
zij de opvatting, dat vrije verkiezingen
en het plebisciet hetzelfde ding bete
kenen. Het verluidt ook, dat de Neder
landers met klem de beschuldiging uit
spreken, dat de republikeinse ratificatie
yan het Egyptisch-Republikeins verdrag
van vriendschap een schending was van
het eerste politiek^ principe, dat Neder
landse souvereiniteit over Indië rekent
tot de overgang naar de onafhankelijke
Verenigde Staten van Indonesië zal heb
ben plaats gevonden.
Intussen verluidt, dat de Amerikaanse
gedelegeerde, Graham, Dinsdag zal ver
trekken. Evenals de Australische afge
vaardigde, Kirby, gaat hjj naar Lake
Success. Plaatsvervangers heb\>en hun
werk en dat van de Belg Van Zeeland
overgenomen.
Sommige neutrale kringen geloven,
dat de huidige situatie te wijten is aan
haast van de zijde der Commissie om
een overeenkomst te bewerkstelligen
„doch onder Nederlandse druk en Ne
derlandse tijdslimiet", zo voegen deze
kringen hieraan toe.
Het republikeinse Persbureau An-
tara meldt, dat vandaag van de zijde
der republiek en van de zijde van
Oost-lndonesië gelijktijdig de erken
ning door de republiek van Oost-
lndonesië als deelstaat in de Veren.
Staten van Indonesië is bekend ge
maakt.
Goed ingelichte kringen zeiden aan
U.P.: „Oost-lndonesië en de republiek-
Indonesië zijn het eens geworden over
verschillende belangrijke zaken betref
fende de toekomst." Sedert de oprichting
had de republiek beweejd, dat Oost-
lndonesië een „Nederlandse vazal
creatie" was.
Het verluidt, dat een Oost-Indonesi
sche missie van goede wil spoedig naar
Djokjakarta zal vertrekken om ,3e be
trekkingen tussen de twee staten te ver
sterken." In November werd in Makas
sar, de hoofdstad van Oost-lndonesië,
een „pro-republikeins" kabinet gefor
meerd.
's-GRAVENHAGE, 21 Jan. Van officiële zijde wordt het volgende medegedeeld:
De Nederlandse regering hééft de zes punten, voorgesteld door de Commissie voor
Goede Diensten, in hun geheel onvoorwaardelijk aanvaard als basis voor politieke
besprekingen met de republiek. Het is thans gebleken, dat dé republiek deze
punten slechts aanvaard heeft onder voorbehoud van eenzijdige interpretaties.
De Nederlandse regering heeft opheldering gevraagd. Zij meent, te mogen ver
langen. dat de zes punten door de republiek worden aanvaard zonder restricties
zoals zij door de Commissie voor Goede Diensten zijn voorgesteld alvorens
zij de nadere uitwerking ter hand kan nemen.
Alléén Op deze wijze wordt bereikt, dat over i de verplichtingen van beide par
tijen geen misverstand ontstaat.
Kirby leest de punten van bespreking
voor bij de opening van de zitting aan
boord van de ..Renville", voor de onder
tekening' van de wapenstilstandsovereen
komst tussen Nederland en de repübliek.
Setyadjit was het enige lid der republi
keinse delegatie, die verklaarde, nog
steeds een pessimist te zijn over het uit
eindelijk te bereiken resultaat. De vice-
premier tijdens de zitting.
Na de ondertekening bood de Commissie
voor Goede Diensten in Hotel des Inde*
te Batavia een cocktail-party aan. DT,
Graham in bewondering voor Hadji Agoe
Salim's wandelstok.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Meest zwaar bewolkt met nn en dan
enige regen of jsneeuw en plaatselijk
vorming van nevel of mist. Aan
vankelijk zwakke en veranderlijke
wind, later wat toenemend en
draaiepd naar Oostelijke richtingen.
Tijdelijk enige daling van tempera
tuur.
Zon 8.35—17.09. Maan 12.52—4.50.
In kringen van de Commissie voor
Goede Diensten werd Woensdagavond
aan Aneta verklaard, dat de moeilijk
heden, ontstaan door het accepteren van
de overeenkomst door de republiek, op
basis van de concepties en de verduide-
lijkingéti, gegeven te Kalioerang op 13
Januari, „op een misverstand berusten".
„De Nederlanders" aldus de zegsman
van Aneta „hebben de zes additionele
punten van de Commissie voor Goéde
Diensten geaccepteerd voor wat ze zijn,
zoals de Nederlanders beloofd hadden.
De republiek dient hetzelfde te doen
en niet de aanvaarding afhankelijk te
stellen van wat dan ook, nadat zij zich
verbonden had, de zes punten te aan
vaarden. In het bijzonder niet, nu de
verduidelijkingen niet zijn, zoals de re
publiek het voorgeeft".
Een Indonesisch voorlichtingsbureau te
Rangoon heeft een bericht uit Djokja
karta van het republikeinse persbureau
Antara bekend gemaakt, volgens hetwelk
de Nederlanders binnen 48 uur na on
dertekening van de wapenstiüstandsover-
eenkomst het bestand geschonden heb
ben. Yolgens dit bericht zouden drie
honderd Nederlandse soldaten, gesteund
door luchtmacht en zware mortieren,
Maandagochtend twee kampongs van
mge
iben
zouden doden gevallen zijn!
Malang hebben aangevallen en hierdoor
zware schade hebben veroorzaakt. Er
(Van onze speciale verslaggever)
Alle straatklokken waren op tien
minuten voor zeven blijven stilstaan
en de bewoners van de huizen,
welke wij passeerden, hadden kaar
sen en andere verlichtingsartikelen
te voorschijn gehaald herinnerin
gen aan de hongerwinter! toen wij
gisteravond op het alarm „brand in
Centrale-Noord!" per taxi n&ar deze
Centrale in Amsterdam-Noord reden,
waar een defect aan een kabel half
Amsterdam en het Gooi geruime
tijd in het duister gevangen hield en
de radio-zenders buiten werking
stelde.
Op het terrein liepen wij tegen een
ingenieur aan, 'die ons vertelde, dat er
van brand geen sprake is geweest. Wel
waren er ettelijke brandweerwagens
verschenen maar die konden terstond
weer onverrichter zake vertrekken.
Omstreeks tien minuten over half
zeven was plotseling een der generato
ren uitgevallen, waaruit rook opsteeg,
zonder dat er brand ontstond. Automa
tisch drukte toen de gehele electrici-
teitslevering op de andere generatoren.
Daar het defect juist op het avonduur
viel, waarop ieder thuis is en de biosco1-
pen plegen aan te gaan, was de elec-
triciteitsafname op haar maximum.
Maar de Centrale-Noord, die' sterk ver
ouderd is. is al overbelait. (In Amster
dam-West wordt een nieuwe gebouwd,
waarvan de eerste paal in Juni de grond
in gaat). En de overgebleven generato
ren konden derhalve het reusachtige
electriciteitsverbruik niet opvangen,
raakten overbelast en gingen minder
toeren maken.
De centrale moest toen wel bepaalde
stadsdelen en het Gooi van electrici-
teitstoevoer uitsluiten, totdat door nieu
we voorzieningen en het inschakelen
van de reserve successievelijk deze uit
gesloten stadsdelen en het Gooi weer
electriciteit konden krijgen.
Het Gooi en de omgeving van Am
sterdam werden mede in de stagnatie
toefrokken, omdat Amsterdam ook
electriciteit aan de provincie levert.
Met het resultaat dat de radio-uitzen
dingen uit Hilversum meer dan een
uur onderbroken zijn geweest, o.a.
juist toen het programma van de
Nederlandse strijdkrachten aan de
beurt was. Een der omroepverenigin
gen heeft de stagnatie ad rem des
avonds in de programmaproloog met
een toepasselijk muzieknummer „her
dacht".
Terwijl wij zo op bet terrein stonden
te praten,* waar overigens van de stag
natie niets te merken viel en het werk
zijn gewone gang ging, kwam een ar
beider van de nabij gelegen Ned. Dok
en Scheepsbouwmij even vragen,- hoe
lang de stagnatie nog zou düren. Ar
beiders zaten n.l. in de tanks der sche
pen, die gerepareerd worden of in aan
bouw zijn. in het donker en konden er
niet meer uit Deze mededeling demon
streerde meteen, dat de stagnatie voor
de verbruikers en wie behoort daar
niet toe! erger was dan voor de Cen
trale-Noord.
Electrische treinen en trams wer
den onderbroken en kregen vertra
gingen van een kwartier, de straat
verlichting viel uit, in de bioscopen
konden geen films vertoond wor
den, mensen werden in liften opge
sloten en de ziekenhuizen, enz.
moesten hun noodverlichting inscha
kelen. Toch heeft de algehele onder
breking slechts enkele minuten ge
duurd. In verscheidene delen van de
stad brajidde het licht weer spoe
dig, zij het op verminderde sterkte,
die trouwens nog lang zal aanhou
den.
Bevin, de Britse minister van Buiten
landse Zaken, zal vandaag in het lager
huis een toespeling op dit voorstel ma
ken en men verwacht te Londen, dat
Bidault te Parijs gelijktijdig een mede
deling in dezelfde geest zal doen.
Naar het A.N.P. verneemt, zijn de mi
nisteries van Buitenlandse Zaken van
Nederland, België en Luxemburg
Woensdagochtend door de onderscheide
ne vertegenwoordigers vam Engeland en
Frankrijk van het voornemen van deze
landen in kennis gesteld. Bij het Neder
landse ministerie 'van Buitenlandse Za
ken kon nog geen commentaar worden
verkregen.
Het doel van-het op 4 Maart 1947 door
evin en Bidault te Duinkerken gete
kende verdrag is de onderlinge samen
werking en samenwerking met de an
dere Verenigde Naties bij het bewaren
van de vrede en bij het weerstand bie
den tegen agressie. Een én ander in
overeenstemming met het Handvest der
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft gegevens ge
publiceerd over de betrekkingen tussen
Duitsland en de Sovjet-Unie in het tijd
vak Van 1939 tot de Duitse invasie in
dë Sovjet-Unie in 1941. Deze gegevens
zijn afkomstig van hef voormalige
Duitse ministerie van Buitenlandse
Zaken.
De gegevens hebben betrekking op
een conferentie van Hitier en Molotov
over de verdeling van de wereld in
Russische, Duitse, Italiaanse en Japanse
invloedssferen en een bespreking over
de verdeling van het Britse imperium.
In een" desbetreffende ontwerpovereen
komst werd vastgesteld, dat de territo
riale aspiraties van de Sovjet-Unie ten
Zuiden van de Sovjet-Unie in de rich
ting van de Indische Oceaan lagen. Of
schoon er nimmer een overeenkomst is
getekend eiste Molotov later, dat boven
dien het gebied ten Zuiden' van Batoem
en Bakoe, in de richting van de Perzi
sche Golf, werd erkend als een centrum
van Russische aspiraties.
Men kwam verder overeen te trachten
de betrekkingen van Turkije met de
geallieerden te verbreken en een over
eenkomst* met Turkije aan te .gaan,
waarbij het verdrag van Montreux door
een ander zou worden vervangen en de
Sovjet-Unie onbeperkt doorgang door
de Dardanellen zou krijgen.
De overeenkomst is nimmer getekend
en minder dan .een maand daarna gaf
Hitier zijn stafchefs aanwijzingen om
trent de „operatie Barbarossa": De Duit-
ge strijdkrachten moesten gereed zijn de
Sovjet-Unie door een snelle opmars te
verpletteren.
Uit telegrammen van de Duitse am
bassadeur in de Sovjet-Unie aan de
Wilhelmstrasse blijkt, dat de Sovjet-
Unie geheel accoord ging met de Duitse
offensieven in Scandinavië en de iagc
landen.
Op 18 Juni meldde de. Duitse ambas
sadeur aan zijn ministerie, dat Molotov
'hem bij zich had ontboden ter overbren
ging van de hartelijke gelukwensen van
de Sovjet-regering met het schitterende
succes van de Duitse strijdkrachten.
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft geen verkla
ring voor het publiceren van deze do
cumenten gegeven. Met het Britse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken is
overeengekomen gezamenlijk alle aan
Duitse archieven ontleende documenten
in chronologische volgorde en in de
historische Vorm te publiceren.
Waarnemers te Washington zien in
het tijdstip van deze publicatie een feit
van grote diplomatieke betekenis, daai
een en ander tot dusver geheim is ge
houden omdat het stótend voor de Sov
jet-Unie zou kunnen zijn.
Binnenkort zullen meer door de V. S.,
Engeland en Frankrijk buitgemaakte
documenten, die bij elkaar gevoegd zijn
worden gepubliceerd, waarbij als maat
staf zal gelden de historische belang
rijkheid en juistheid en niet de politieke
opportuniteit.
Een woordvoerder van het Britsé mi
nisterie van Buitenlandse Zaken wees
er op, dat Amerika er de voor
keur aan gegeven had, haar buitge
maakte documenten apart te publiceren
Het merendeel van de inhoud- van
deze documenten is reeds in een of an
dere vorm gepubliceerd.
Ver. Volken, in het bijzonder met art.
49, 51 en 107.
De vêrschillende punten van het ver
drag richten zich vooral tegen de moge
lijkheid van een nieuwe Duitse agressie.
Wanneer één van de beide landen in een
gewapend conflict met Duitsland mocht
worden betrokken, zal het andere alle
mogelijke militaire hulp verlenen. Het
verdrag werd aangegaan voor 50 jaar.
Naar wij vernemen worden er door
de Radboud-stichting stappdVi onderno
men om aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht een bijzondere leerstoel, te
stichten in de R.K.-dogmatiek.
In een hartstochtelijke rede, welke drie
uur duurde, en de stijl bezigend die zjjn
communistische kameraad Palmiio To-
gliatti in zijn laatste redevoering heeft
ontwikkeld, heeft Woensdag de leider
der Italiaanse links-socialisten, Pietro
Nenni, op het partijcongres te Rome
zich uitgesproken voor verdere volledige
samenwerking met de communisten, zo-
wel^bij de verkiezingen voor het parle
ment, die in April zullen worden gehou
den, als daarna.
BRUSSEL, 22 Jan. tijdens een on
derhoud, dat de correspondent van
het A.N.P. te Brussel hedenmorgen
met de heer Van Zeeland had, heeft
deze Zich als volgt uitgelaten over
de laatste ontwikkelingen met be-
trekknig tot de Indonesische kwestie:
Ik ben enigszins verwonderd over de
vragen, die men mij stelt in verband
met de ontwikkeling, die zich sedert
mijn vertrek uit Batavia voorgedaan zou
hebben, t
Deze vragen schijnen mij niet overeen
te komen met de feiten, zoals deze mij
bekend zijn.
Wat heeft zich eigenlijk aan boord van
de Renville afgespeeld Zaterdaê 17 Ja
nuari? Ik wil dit nog even in herinne
ring brengen, want ik geloof, dat er een
verwarring dér ideeën bestaat.
In het verloop dus van de officiële
besprekingen van Zaterdag 17 Januari,
hebben beide partijen allereerst de wa
penstilstandsovereenkomst getekend.
Vervolgens hebben zij haar goedkeu
ring en hun handtekening gehecht aan
een document, bevattende 12 punten van
algemeen karakter, die' aangenomen
zjjn als basis voor de politieke discus
sies in de oe-komst. Het betreft hier eerst
8 punten van algemwn belang voor deze
discussies, aan de hand waarvan men
een oplossing voor het conflict zal zoe
ken en voorts een viertal principiële
punten, ontleend aan de bases van het
accoord vap Linggadjati, met dezelfde
intentie.
Dit zijn de beide voornaamste docu
menten van de bijeenkomst. Zij werden
door beide partijen zonder enige reser
ve getekend,
In de loop van de, bedoelde bijeen
komst op de Renville, is nog een derde
document ter tafel gebracht door de
Commissie voor Goede Diensten. In
dit document waren 6 pjinten vervat
van algemeen karakter, die nastreven
de 12 vorige punten -te verduidelijken,
te preciseren of te complementeren.
Deze 6 punten had de Commissie op
gesteld in het kader van haar missie
voor Goede Diensten, in het belang van
beide partijen voorgesteld ook deze
punten te accepteren als verdere basis
voor de politieke discussies, welke tot
een definitief accoord moeten leiden.
Bjj het deponeren van deze 6 punten
heeft de Commissie beidé partijen,ver
zocht binnen de 24 uur haar eventueel
accoordbevinding te willen kenbaar
maken.
Bovendien heeft de Commissie voor
Goede Diensten, antwoordend op door
van de partijen binnengekomen vragen,
het haar plicht geacht op eigen verant
woordelijkheid haar mening op zekere
punten tot uitdrukking te brengen.
Dit is geschied in de vorm vkn twee
declaraties. De eels te bevatte 5, de
tweede 2 paragrafen. Deze beide de
claraties werden door voorzitter Kir
by, in aanwezigheid van beide par
tijen en alle uitgenodigden, met in
begrip van de pers, voorgelezen. Even
eens tijdens de bijeenkomst op de
„Renville" van 17 Januari."
„Voorzover mij bekend," aldus de heer
Van Zeeland, „bestaan- er geen andere
documenten dan die, waarover ik het
thans gehad heb."
„Het is vanzelfsprekend," zo vervolgde
hij, „dat het secretariaat van de com
missie in de loop van haar onderhande
lingen verslagen (compte-rendus) op
stelt. Het is altijd de politiek vari de
commissie geweest aan beide partijen de
verslagen te doen toekomen, die hen in
het bijzonder betreffen.
(Van onze speciale verslaggever)
Twaalf jaar geleden zag ik Tinus
Osendarp als een vorst de Residen
tie binnenrijden. De „snelste blanke
sprinter ter wereld", van de Spelen
te Berlijn, tweemaal gekroond met
Olympische lauweren, werd bij de
terngkeer in zijn woonplaats gedopi-
peld in een orgie van vreugde,
waar hij versteld van stond.
Het was duidelijk aan hem te zien,
dat hij verlegen was met de spelende
muziek, met de door driftige dravers
getrokken landauer, met de flitsende
lampen der fotografen, met de honder
den, die hem op weg naar huis toe
juichten, zoals dat vele eeuwen voor
onze jaartelling al gebeurde, wanneer
Olympische winnaars met omkransde
slapen hun haardsteden binnenreden.
Ook vandaag wordt in de Residentie
de naam van Tinus Osendarp dikwijls
genoemd. Maar nu niet als een vreugde
roep van jubelende» vrienden en ken
nissen, of zelfs van volslagen onbeken
den, die niets anders willen dan een
handdruk of anders tenminste een verre
groet, opdat iets van het grote gebeu
ren ook op hen afstraalt. Voor het Bij
zónder Gerechtshof te 's-Gravelihage is
Osendarp nummer zoveel in de rij. Een
politieke delinquent. Niets meer en niets
minder.
Athleet? Osendarp heeft zijn Olympi
sche onderscheiding en zijn reputatie
als sportsman te schande gemaakt door
een lange lijst van brute gewelddaden,
die hier nu in eentonige regelmaat wor
den opgesomd: overval, arrestatie, con
centratiekamp, vuurpeleton.
Osendarp zelf, vrijwel niets veran
derd sinds hij voor het laatst ais athleet
optrad, is uiterlijk onbewogen. Koel-
correct en beplist antwoordt hij met
luide stem op de vragen van de presi
dent, corrigeert zakelijk enige onjuist
heden in de dagvaarding en in de ver
klaringen der getuigen. Vele punten uit
de tenlastelegging geeft hij toe. Andere
ontkent en bestrijdt hij met grote hef
tigheid; een enkele maal wanneer uit-
latingen van hem bij overval en arres
tatie ter sprake komen, kijkt hij naar
de gewelfde zoldering van de zaaL
Soms glimlacht hij dan, maar het is een
wrange glimlach, die geen ontspanning
geeft.
Toch is er bij alle triestheid van deze
zaak nog een bijna vermakelijk inci
dent. Bijeen overval in Den Haag heeft
Osendarp geschoten op een vluchteling.
Eerst twee waarschuwingsschoten op
60 a 70 meter afstand, toen, op enkele
meters, nadat hij dus 40 a 50 meter had
ingelopen, een schot, dat de vluchteling
in de rug trof.
„Waarom schoot U, terwijl- U toch
al zo dichtbij gekomen was?" vraagt
de president.
Het antwoord van de vroegere
Olympische sprinter wekt even ge
lach: „Omdat ik hem niet kon in
halen."
Majr onmiddellijk keert de ernst
terug. De droeve lijst gaat verder:
overval, arrestatie, schieten cp vluch
telingen, mishandeling.
Even een tegenwicht, een schrijven van
een bekend sportautoriteit, waarin Osen
darp, de Osendarp van voor 1940, ge
roemd wordt als een goed en vooral
sportief athleet, wiens psychische kwali.
teiten met zijn lichamelijke geen gelijke
tred houden.
Deze Osendarp was handgemeen ge
worden met zijn vader, een N.S.B.-er, die
op de avond van de 13de Mei in de fa
miliekring applaudiseerde bij 'het be
kend worden van Generaal Winkelman»
proclamatie. Heb je nu je zin 1 andver.
rgder!" had de latere S.D.-er toen uit
geroepen.
Maar de felle anti-Osendarp kwam bij
de Haagse politie; een plichtsgetrouw
man, die in de gunst kwam van zijn
N.S.B.-chef Hamer, door diens bemid
deling een reis naar Duitsland maakte
en daarna meer en meer verward raakte
in een gezelschap van pro-Duitse en
nationaal-socialistische elementen, waar
in hij snel van kwaad tot erger verviel.
De getuigen komerk en gaan; die a
décharge volgen. Ir. Paulen is erbij, de -
voorzitter van de K.N.A.U., en tot slot
is er ook de toenmalige chef van de
Aussendienststelle in Den Haag, die
„mein Kamerad Osendarp" zegt.
Daarna werd d^ zitting geschorst.
Voor de terugbetaling van kolengelden
ten postkantore tegen inlevering van de
.bonnen 78 B.V. en 81 B.V. zijn morgen
aan de beurt CrDri. De bonnen moe
ten los van de kaart worden aangeboden
