Zelfbeheersing
D
VOOR 18 MILLIOEN GULDEN AAN
VEEVOEDER BESPAARD
ERIC DE NOORMAN-Dl STEEN VAN ATLANTIS
Opelkéwond
Voor levensblijheid en werklust van de
zieke en gewonde militair
Groteaandelen-actieaanstaande
Bestrijding van Engelse ziekte
DE KRATER
KALAj
Medewerkers
Schillenafval van drie grote steden levert
300 millioen liter melk per jaar
Aardappelschillen
cijfers
Dinsdag voortzetting
van Indië-debat
«w c
Hospitaalzorg in Indië
Opleidingherscholing en gereedmaking voor
het gewone dagelijkse leven
Eerste NIWIN-kist
naar Indië
Voorinleveringsbon voor
bananen
van
ZATERDAG 31 JANUARI 1948
PAGINA 3
te:
HET BELANG VAN DE SCHILLENBAK
tn
PARTIJRAAD DER K.V.P.
mm
Critiek van Da Costa Gcmez
IN DE REPUBLIEK
Schepen hebben vertraging
EIEREN VOOR RESTAURANTS
SOCIALE GEZONDHEIDSZORG
door JOSEPH MONTAGUE
(Wordt vervolgd'
der,
haar
e H. Kerk is een echte moeder
voor ons. In de meest ideale zin
van dat rijke woord. Een moe
die, geleid door de H. Geest, uit
ervaring van eeuwen de rustige,
®uPerieure wijsheid put, waarmede zij
aar kinderen, in liefdevol begrip voor
un moeilijkheden, met raad en daad
ter zijde staat. Haar taak is het: de
teens, tussen de verraderlijke kolken van
de
wereldzee door, veilig heen te lood-
Sen naar zijn eeuwige bestemming.
'Marom herinnert Zij ons telkens en
telkens weer aan de zin van ons leven,
onze plichten tegenover God en
aan
zelf. Moeten wy niet tot onze be
schaming erkennen, dat wij meer dan
Vergeatachtig zijn juist in onze hoogste
belangen? Het wordt ons allemaal zo
Seuiakkelijk gemaakt. We hoeven maar
toe te tasten, slechts te willen. Vaak is
ba 1 nog te veel moeite!
Deze week wijst onze Moeder ons weet
eens opnieuw op Gods bedoeling met
öe wereld. Door heel de liturgie klinkt
tiit ene hoofdmotief: zonder een diep-
innerlijke beleving van de leer van
Christus is geen werkelijke hervorming
Van het mensdom mogelijk!
wij lezen weer het tragisch vdrhaal
1ah de zondvloed. Gods toom over de
a'gemene verdorvenheid der mensen was
80 groot, dat Hij besloot, hen uit te
^aien. Met uitzondering van het éne
Sc&n, dat Hem trouw was gebleven, dat
Van Noë. Uit deze gezonde kern moest
ten nieuw mensengeslacht groeien, dat,
yo°r eigen bestwil, zijn leven richtte
haar Gods geboden.
De fijne gelijkenis van de zaaier stelt
°hs de Verlosser voor, die de nieuwe
Gereld der Christenheid in het leven
f°ept, met haar onvergelijkelijke weelde
Van het herwonnen Kindschap Gods, ge.
stut en gesteund door de onuitputtelijke
bton van goddelijke genadebfjstand. En
b«t epistel toont ons ten voeten uit de
6r°te „strijder Gods,'' de geweldenaar
Paulus, die ons vertelt, wat het be
tekent Christus' partij te kiezen en Hem
te prediken in een vijandige wereld.
^°ortdurend zwoegen, gevangenschap,
Geseling, steniging, doodsgevaar, schip-
Meuk, vervolging, honger en dorst, kou
tte en naaktheid.
Van de ene kant dus de absolute
toodzakelijkheid van Christusnavolging.
ar'derzijds de. weliswaar weinig aanlok
kelijke, verzekering: het Rijk der heme-
'en eist een voortdurende .strijd; stTijd
tegen de weerspannige wereld, maar
v°Qral strijd tegen ons zelf. Of wij dit
hu Prettig vinden of niet, dat is volko-
teen bijzaak. De feiten spreken, een te
duidelijke taal. Onze ingeboren neiging
101 het kwaad is niet te ontkennen. Sinds
^Uams zondeval wordt in ons de tegen
stelling tussen hartstocht en plicht
Meestal beslecht in het nadeel van de
Matste.
Doch ook hier bracht Gods liefde weer
bekomst. De enige mogelijkheid, het
Verstoorde evenwicht tussen geest en
vtees, tussen drift en plicht, te her
stellen ligt in Zijn leer van zelfbeheer-
6iUg. ,!a1s de graankorrel sterft, draagt
ky veel vrucht. Wie zijn leven liefheeft,
tel het verliezen, maar wie zijn leven
1,1 deze wereld haat, zal het behouden
v°ur het eeuwige leven. Gaat binnen
d°°r de enge poort, want breed is de
die ten verderve leidt."
De wet van de zelfverloochening is de
tetste voorwaarde voor onze opgang
'°t ware deugd. En hiermee heeft ieder
teu ons aan zichzelf de handen vol.
heersen wy ons zelf nlett dan be-
knersen anderen ons en bepalen onze
bedelingen en stemmingen. Eerst in
V°Üedige zelfbeheersing wordt de mens
b'erlijk vrij. Vrij van de vernederende
teKlerworpenheid aan hartstocht en luim.
rÜ om in fiere onafhankelijkheid
teu de lagere tendenzen in ons de lei-
b'Pg van het door Gods genade ver-
lchte verstand te volgen ten goede.
l(tet is deze taak niet. Wat wij te be
lijden hebben is ons eigen kostbare
••ik"
waarin wij, door onze neiging tot
°°?moed en zinnelijkheid, meer ver-
'ef(1 zijn dan in al het andere. Harts-
/*teten hebben of niet ligt niet in onze
acht en is op»zich zelf geen reden voor
te °f blaam. Maar wel is het onze ver-
^Ppvoordelijkheid, of ze ons beheersen
Of
Piet
Met Gods genade de strijd aanbinden
geP onze natuur, dat is onze eerste en
'PPaamste taak. Veel geduld zal ze
Voo,
'P ons vergen. Jarenlange verkeerde ge
s °°Pten of verzuim eisen jaren van in-
voor een definitief herstel.
^Uchten
wy ons voor zelfoverschatting,
vleit zich de mens, dat het kwaad,
hij met bedreef, daarom niet (meer)
v Min natuur aanwezig is, omdat hij
overwonnen heeft. Tot welke graad
Vi n hoosheid wy in staat zyn, onder-
den wij meestal eeTst dan, wanneer
doe de gelegenheid komen kwaad te
ach?' Een gemakzuchtig schuil gaan
er de laffe uitvlucht: „ik ben nu
t^teaai w,.t vindt in de leer van Chris-
€envoudig geen plaats. Hij kwam
vrede brengen, maar het zwaard,
tege 6611 radicale, onophoudelijke stryd
hey11 0ÖS zelf ter wHle van ons eeuwig
Cyji' in eerlyke, volle beleving van het
®tus-ideaal' zullen wy in staat zyn
eetl acht van het kwaad te verzwakken
tui8(ieern te vormen van dappere, over-
het ^Ptholieken, wier levenshouding
de ^tende en tot navolging dwingen-
VaP is van de goddeiyke waarde
telisch(> heilig geloof. Dat is onze apos-
ta-ak waaraan wy ons niet mo-
«che
Pllcv,:ntteekken,
(Van onze Haagse redacteur)
Wat zich in en rond de schillenbak
afspeelt ligt eigeniyk op de grens
van het aesthetischehoor
den wy dezer dagen ir. J. S. Keyser,
wnd. directeur-generaal van de voeosel-
voorziening, zeggen en met eenzelfde
lichte aarzeling zetten wy thans de pen
op het papier om er een serieuze be
schouwing aan te wyden.
Het verhaal is in enkele woorden te
vertellen: Nederland kan de etensresten,
en met name de aardappelschillen, die
ieder huishouden oplevert, niet missen als
veevoeder. Dat is niet een kwestie van
een aardig extra'tje, maar een punt van
vitaal belang voor onze voedselvoorzie
ning.
Wy geven hierby enigc cyfers, waar
uit het belang van de schillenbak bUjkt
en twee daarvan spreken al heel duide-
lyk: we besparen er niet minder dan
18 millioen gulden mee en de steden
(want daar moet het gros van de schil
len van komen) leveren hierdoor indi
rect een flink brok cultuurgrond, omdat
De geregistreerde hoeveelheid
ingezamelde afvallen ban levens
middelen in 50 gemeenten bedraagt
jaarlijks circa 200.000 ton. De voe-
derwaarde van dit kwantum aard
appelschillen en kliek komt over
een met die van 50.000 ion graan.
Hiervoor zou bij import rond 18
millioen gulden aan buitenlandse
deviezen beschikbaar moeten zijn.
Die kunnen derhalve als de huis
vrouwen medewerken en de schil-
lenophalerij behoorlijk function-
neert het gaat steeds beter
worden uitgespaard!
Die 200.000 ton aardappelschillen
hebben voor koeien en varkens
dezelfde voederwaarde als 150.000
ton aardappelen. Om deze te ver
bouwen is 7000 a 8000 ha cultuur
grond nodig. Conclusie, praegnant.
uitgedrukt: in de stad ligt eigenlijk
een enorme oppervlakte cultuur
grond
Met het onderhoudsvoer teza
men betekent 200.000 ton aardap
pelschillen 100.000 ton melk; om
gerekend, van elke twee kilo schil
len 1 kg melk.
Tenslotte: 1500 a 2000 mensen
vinden in het ophalen van schillen
een lonend bestaan.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft haar zin niet
gekregen. Waren de geachte afgevaar
digden voornemens geweest, de hele
volgende week reces te houden
het kwam hun toe zij zullen Dins
dag moeten terugkomen, om het de
bat te voltooien, en er zal «vel een
avondvergadering mee gemoeid zijn
ook.
Minister Jonkman immers kan dit
alle® niet bijbenen. Hij heeft ook nog
zoiets als een West-Indische conferen
tie, waar men het hem niet al te ge
makkelijk maakt en de Tweede Kamer
heeft hem tin het Indische debat voor
hete vurenigeplaatst. De minister heeft
dus gevraagd, zijn beantwoording van
de sprekers te mogen uitstellen tot
Dinsdag.
Zo was deze Vrijdagmiddag kort en
weinig belangrijk. Er restten nog slechts
drie communisten en ds. Zandt, terwijl
de heer Bruins Slot nog een appeltje
had te schillen, dat prof. Romme hem
de vorige avond had voorgezet. Nu, dat
is dan meer een particuliere lief
hebberij tussen de heren Romme en
Bruins Slot. Vorige generaties hadden
een enorme smaak in dergelijke onder
linge duels van geachte afgevaardigden.
Tegenwoordig denkt men daar veelal
anders over. Hoe de politieke partijen
handelen met betrekking tot het rege
ringsbeleid is van wezenlijke betekenis.
Hoe de afgevaardigden elkaar beoor
delen, zouden zij elkander menigmaal
beter in de koffiekamer kunnen ver
tellen.
Het einde van de vergadering was,
dat we een motie rijker waren. Van
de communisten, strekkende om al
leen het collegiaal orgaan by wet in te
stellen, niet dus de centrale organi
satie, want dat is naar hun mening
in stryd met Linggadjati.
De zesde vergadering van de Party-
raad der Katholieke Volkspartij zal Za
terdag 13 Maart a.s. te Utrecht worden
gehouden.
Na de bespreking van de onderwer
pen en voorstellen, ingediend door de
Kringen, zal prof. Romme het woord
voeren over „De staatkundige toestand
en het parlementaire werk."
er heel wat voederaardappelen minder
verbouwd behoeven te worden. Men heeft
bovendien becijferd, dat de schillenafval
alleen al van de drie grote steden voor
het vee een bijvoeding betekent, die vlot
omgerekend 300 millioen liter melk per
jaar oplevert.
Wij waren in de gelegenheid, in fi
guurlijke zin, een dag in de schillen te
duiken. Men wordt niet gauw enthou
siast over een zo prozaïsche aangelegen
heid, maar tochDaar onder Over-
schie, waar het zich uitbreidende Rot
terdam de boeren van hun land gedron
gen heeft, zagen we 40 beste stal-
koeien, die van een weiland maar heel
weinig afweten en zich bij hun schillen-
voeding uitstekend bevonden koelen
zonde» land! Even verder 500 varkens,
bygevoed met etensresten, o.a. uit de
restaurants (kliekmesterij noemt de
vakman dat): ze keken zo monter als
een varken maar kijken kan. De derde
ervaring: een bijna-modelboerderij, waar
een der élitekoeien „Reina" zich in ons
bijzijn electrisch liet melken: productie
19 liter voeding: hooi, spoeling en....
schillen.
Wij bekennen ons gaarne leek, maar
de boeren op deze drie bedrijven spra
ken hun woord van waardering over de
schillen; dat deed de ophaler, die een
weekloon van rond f 70.maakt met
dit werk, de eigenaar van de stomerij
van aardappelschillen te Bodegraven,
die ons met trots de schoongespoelde
schillen toonde, en tenslotte ir. W. S.
Stehouwer van de directie van de voed
selvoorziening, die zich om zo te zeggen
gespecialiseerd heeft in deze materie.
Wij vernamen, dat in Amsterdam per
week bijna 800 ton wordt opgehaald, in
Rotterdam 600 ton en in Den Haag ruifn
S00 ton (zou de residentie dus toch nog
„in de schil" eten?), dat er en dat
stellen de koeien uiteraard minder op
prijs, omdat het een gang naar het abat
toir kan betekenen heel wat aardap
pelmesjes tussen de schillen zitten en
dat de ophaalgrafiek in het najaar een
daling vertoont, omdat Nederland dan
konijnen gaat houden en na Kerstmis
weer een stijging, daar ze dan zijn op
gegeten
Er valt meer te vertellen van de schil
len dan men op het eerste gezicht zou
denken; ook dit nog: sedert 1940 bestaat
er een afvallenbesluit, dat eenieder ver
plicht zijn schillen „te bewaren en ter
beschikking te stellen van de ophaler".
De Nederlandse huisvrouw doet niet
graag iets „verplicht" waarschijnlijk
wel met de ccijfers van hierboven vry-
willig.
5. Eerst toen hij reeds zeer dicht genaderd ivashoorde Eric de snuivende adem-
haling van het monster en. met een ruk draaide hij zich om. De adem stokte hem
in de keel bij het zien van dit wezen en meer dan ooit betreurde hij hetdat hij
zijn zwaard verloren hadomdat hij wel beseftedat hij alleen met een knots wei
nig tegen dit reusachtige monster kon uitrichten. Hij wierp snel een blik om zich
heendoch* het was te laat om zich uit de voeten te makenHet scheendat het
menster zijn bedoeling raaddewant het stootte een grommende kreet uitdie Eric
door merg en been ging en met een reusachtige sprong was het bovenop hem
Eric trachtte hem nog te ontwijkendoch reeds voelde hij zich omkneld door twee
armeny die van soepel staal leken te zijn! Zwijgend rolden zij over de grond en
het enige geluid was de snuivende ademhaling van het monster. Tevergeefs trachtte
Eric zijn handen om de nek van het wezen te klemmen en het zo de adem te be
nemen, hij kreea er echter geen kans voor! In deze afzichtelijke armen was hij hul
peloos en het duurde dan ook niet langof alles werd zwart voor Eric's ogen. En
hij merkte niet meer% dat het wezen hem over zijn schouder slingerde en met hem
in de wildernis verdween.
Onder auspiciën van de Indische
commissies van de Stedelijke en Vrye
Universiteiten te Amsterdam en de Ver
eniging van Curagaose Studerenden in
Nederland is 28 en 29 Januari in het
Indisch Instituut te Amsterdam een
West-Indische conferentie gehouden.
Mr. dr. M. F. Da Costa Gomez sprak
over Curasao op staatkundig gebied. Hij
critiseerde vooral de zevende afdeling
van het departement van Overzeese Ge
biedsdelen en sprekende over de poli
tieke situatie op Curasao gaf hij als zijn
mening te kennen, dat de Katholieke
Partij daar in slaap gedommeld is. De
Democratische Partij daarentegen is,
naar hij zeide, zeer actief. Spr. ver
wachtte veel van een nieuwe, derde
partij, de Curagaose volkspartij in op
richting.
Op de vraag hoe spreker dacht over
de Pan-Amerikaanse conferentie, ant
woordde hij, dat een deel der delegatie
rekent op de steun van Guatemala, dat
Curasao op de conferentie te Bogota
zal vertegenwoordigen. De delegatie in
haar geheel is volgens spreker van zins
de Curagaose kwestie ter conferentie
te Bogota voor te leggen, zo zij in Ne-
derland geen succes heeft.
Toen de voorzitter der Curagaose de
legatie, mr. Da Costa Gomez, zijn rede
begon, verlieten de drie Curagaose de
legatieleden der Democratische Partij de
zaal.
We hebben hef toch onvoorwaardelijk aangenomen.
Ja, onvoorwaardelijk, d.w.z. onder geen voorwaarde.
(Van onze speciale verslaggever)
Met het troepenschip „Zuiderkruis"
wordt 27 Februari de eerste
N.I.W.I.N.-kist naar Indië ver
scheept met materiaal ten dienste dér
arbeidstherapie voor gewonde militairen.
Het vullen van een dergelijke kist, die
allerlei gereedschap bevatten moet, ma
terialen als triplex, messing, koper,
schetsboeken, tekenbenodigdheden, boet-
seerklei, onderdelen voor modelbouw
enz., is nog altijd niet eenvoudig, zodat
de inhoud van deze eerste kist verzorgd
en geschonken werd door een Zweeds
N.I.W.I.N.-comité. In totaal zyn vijftig
van dergelijke kisten nodig, die elk aan
twee a driehonderd man de vereiste be
zigheid kunnen verschaffen. Mede om
dit te bekostigen begint 1 Februari de
grote Mevr. Sgpor-Aandelen actie ten
bate van de hospitaalzorg in Indonesië.
Uit de opbrengst dezer actie wil men,
behalve de bovengenoemde kisten ten
gerieve der arbeidstherapie, ook radio
installaties in de hospitalen en een ge-
schenkendienst financieren.
Voor de toepassing der arbeidstherapie
voor gewonden vertrekt met de „Zuider
kruis" ook de Amsterdamse chirurg H.
Herschel, die in opdracht van de Neder
landse autoriteiten een speciale studie
heeft gemaakt van de befaamde Reha
bilitation in Engeland, waarover trou
wens ook een Nederlandse commissie
een rapport heeft uitgebracht, dat he
laas te weinig bekendheid heeft ver
kregen. Rehabilitation of hervalidisatie
is het zo snel mogelijk terugvoeren in
het arbeidsproces van zieken, gewonden
en invaliden. Hierbij zijn de psychische
en sociale problemen groter dan die van
het gebrek of de afféijking. In Engeland
en oojc in Amerika heeft men het oo net
gébied der Rehabilitation zeer ver ge
bracht: in Nederland is er tot dusver
slechts één centrum, waar zij wordt toe
gepast, het Herstellingsoord voor Mili
tairen in Doorn.
Rehabilitation of hervalidisatie be
gint in het ziekenhuis, waarbij het er
om gaat de patiënt zowel lichamelijk
als geestelijk te cultiveren en vooral
ook het lichaam, voor zover het niet
bij de afwijking betrokken is, zoveel
mogelijk fit te houden. De sociale
zorgen van de patiënt moeten naar
vermogen geëlimineerd worden, an
dere interessen gewekt dan die in de
eigen lichaamsafwijking, en door
oefening, liefst in groepsverband, van
de getroffen zowel als de niet getrof
fen lichaamsdelen het gevoel van on
afhankelijkheid worden verhoogd.
Vandaar, dat het noodzakelijk is aan
zulk een inrichting naast de medische
staf een of meer sociale werkers (sters)
te verbinden, die met de patiënt diens
gezinsmoeilijkheden en sociale pro
blemen. kortom alles waarover hii pie
kert, bespreken en tot oplossing
brengen.
In een volgend stadium wordt door
excursies en voorlichting in allerlei
vorm het gezichtsveld van de patiënt
verbreed. Na karakter-analyse en psy
chotechnisch onderzoek kiest de inva
lide een nieuw beroep, dat zyn belang
stelling heeft en weldra zijn liefde; in
een herscholingsce'ntrum krygt hij m
dit vak een prima opleiding, zodat hij
in de practijk in staat zal zijn èn door
die vrije keuze èn door de goede scho
ling succesvol te concurreren met valide
arbeidskrachten. In Amerika lukt dit
met 60 pet. der gevallen, waardoor het
levensgeluk der betrokkenen in niet ge
ringe mate wordt verhoogd. Gelijke
tred met de ontwikkeling der Rehabili
tation houdt uiteraard de vervolma
king van de kunstledematen, in welk
opzicht men zeer ver gevorderd is.
In Nederland wordt aan hervalidisa
tie, welke de gehele medische weten
schap raakt, nog weinig aandacht ge
schonken. Zoals gezegd staat het Her
stellingsoord van Militairen hierin nog
practisch alleen. In Indonesië zal thans
een bescheiden begin worden gemaakt.
Voorlopig geldt de zorg, hier in Neder
land en ginds in Indonesië, nog alleen de
zieke en gewonde militairen, in de toe
komst zal dit medisch-sociale werk zich
natuurlijk tot allen mdeten uitstrekken,
die daarvoor in aanmerking komen.
Naar wij vernemen is het weer op de
Oceaan de laatste dagen dermate slecht
geweest, dat zowel de „Nieuw-Amster
dam" als de „Veendam" van de Holland-
Amerika-Lijn, resp. 23 en 21 Januari
van Rotterdam vertrokken, met ruim
een etmaal vertraging in New York zul
len arriveren.
In de bonnenlyst van Donderdag a.s. zal
voor kinderen tot 5 jaar opnieuw een
bon voor 500 gram bananen bekend wor
den gemaakt. Aangezien de verstrekking
van bananen afhankelyk is van allerlei
factoren die met de transitohandel in dit
product samenhangen, is het noodzake
lijk, dat ook de nieuwe bon voor een
lange periode wordt aangewezen, waarop
dan naar mogelijkheid zal worden afge
leverd.
Uiteraard zal, zodra bananen beschik
baar komen, de afwikkeling van de be
gin October aangewezen bon voorgaan.
De eierenproductie laat evenals het
vorige jaar toe, dat omstreeks half
Februari aan restaurants in bescheiden
mate eieren of eiproducten worden toe
gewezen. De toewijzing zal telkens voor
een bepaalde periode geschieden en het
zal van de omstandigheden afhangen
of de verstrekking ononderbroken en in
gelijke mate wordt voortgezet. Uiteraard
blijft tot genoemde datum het bestaande
z.g. serveringsverbod onverminderd van
kracht.
Bij besluit van de Ccmmissaris der
Koningin in de provincie Noord-Holland
d.d. 24 December 1947 is de technische
voorbereiding van het streekplan voor
Noord-Kennemerland opgedragen aan de
Vaste Commissie van de Provinciale
Planologische Dienst van Noord-Hol
land en is ten behoeve van de techni
sche voorbereiding van het «treekplan
voor West-Friesland een bijzondere
Commissie ingesteld.
De maanden met een „r" vormen die
perioden van het jaar, waarin de Engel
se ziekte, rachitis, zuigelingen, kleuters en
opgroeiende kinderen het meest bedreigt.
Hóewei deze kwaal aanmerkelijk minder
voorkomt dan een jaar of twintig gele
den, biyft ze toch te veelvuldig om er
niet even de aandacht op te vestigen.
Voor bouw en opbouw var» het beender-
stelsel is kalk nodig, maar het merk
waardige is, dat men een méns of dier
zoveel kalk kan geven als «nen wil, doch
dat, indien geen vitamine D aanwezig
is in hét lichaam, die kalk niet afgezet
wordt in het beenderstelsel. Het gevolg
is, dat de beenderen niet voldoende ste
vig worden, krom groeien onder de last
die ze te dragen hebben, en aanleiding
gaan geven tot misvormingen, die het
gehele leven een rol biyven spelen. Me
nige bevalling is moéilyk, omdat de
kraamvrouw als kind rachitis heeft ge
had.
Het is dus van belang, dat vitamine D
in het lichaam aanwezig is. In de zomer
vormt de zon door diTecte bestraling der
huid deze vitamine, doch in de beruchte
maanden net een rf dus September tot
en met April, is de hoogte der zon nooit
voldoende, om deze omzetting in de huid
te weeg te brengen. Het vitamine D, dat
in de zomer is opgespaard (byvoorbeeld
in onze lever) raakt uitgepu', en de
kalkstofwisseling wordt gestoord. Het Is
dus van het grootste belang, dat jeug
dige personen (en verwachtende moe
ders) in deze tyd van het jaar vitamine
D krygen toegevoerd.
Ons diëet is arm aan dit vitamine.
Weliswaar bevatten verschillende v<e-
dingsmiddelen een beetje er van, maar
toch niet genoeg om in de behoefte te
voorzien. Men moet het dus op andere
manier verwerven. Het eenvoudigste is
natuurlijk het oude en nooit volprezen
middel: „levertraan". Men kan dit oude
volksmiddel niet genoeg aanbevelen, te
meer daar- tegenwoordig de meeste le
vertraan gekeurd is op vitamine D-ge-
halte. Daarby komt, dat een lepel le
vertraan op zichzelf nog een grote voe
dingswaarde vertegenwoordigt, ongeveer
teht,
Dat is ook onze zware
*tK*dmJVaarvoor wy eens ter verant-
zullen worden geroepen, L.
vertaling HERMAN ANTONSEN
18)
„Dit keer schyn jy aan de verliezende
hand te zyn, Fait!"
He/t we^ wel geen bijster geestig ver
weer, maar de slag kwam toch aan. Fait
tilde zijn hoofd wat op, stiet enige ver
wensingen uit, verloor zyn adem en
kreeg een slok zout water maar bin
nen. Vogels zwom hem voorby en ging
door in de richting van het strand. Fait
volgde hem onder het hoongelach van
Warin.
De laatste opmerking had hem goed
gedaan. De oude roeier bracht de
kano met enkele slagen aan de scheeps
trap, waarvan de twee spelers by hun
aftocht geen gebruik hadden kunnen
maken. Plotseling bedacht Warin zich,
dat hy zelf ook geen middel zou hebben,
om terug te keren en dus geheel van de
goedwilligheid van zijn bootsman af
hing.
„Waar kom jij voor de donder van
daan?" vroefe Janson niet onvriendelyk.
Op myn eigen schip! Mte valse kaarten.
Ik had ze als latjes kunnen breken,
„Ik ben biy, dat je die twee schurken maar nu moeten zé in hun mooie pak
aan hun lot hebt overgelaten. Ik wou,
dat Ik ze in een zee van teer had kun
nen gooien."
„Ik liet ben om persoonlyke redenen
aan hun lot over," zei Warin. „Net als
u gedaan hebt. Ik heb zo'n idee, dat zo
u ook geplukt hebben."
„Toch waar? Wel, verdraaid, die is
goed! Hoor je dat. Martin?"
De donkere bootsman was naderby ge
komen. Hy hijgde nog een beetje van
de inspanning, maar Janson ademde
heel rustig. Hy was een der grootste ke.
reis, die Warin ooit ontmoet had, met
een geweldig brede borstkas e en
als een eikefctam. Hij droeg ow
broek en een borstrok zonder ..ouv.sn.
Hy was blootsvoets. De sterr >n gaven
genoeg licht, om de kleur van z baard
te kunnen onderscheiden en te zien,
dat zyn neus scheef s ond tengevolge
van een of andere geweldige stoot of
slag. Hy maakte op Warin de Indruk van
een sterke, en, als alles naar zijn zin
ging, gemoedelyke karei te zyn. Maar
niet gemakkelijk voor wie hem in de
weg kwam of dwarsboomde. Een man
met een heftig karakter, die aauw op
stoof en niet gauw vergat.
,,Ze wouen my er tussen nemen! Stel
je voormy! Janson, de Helhond!
jes druipnat naar hun hotel terug, als
'n paar halfverzopen papegaaien! En
morgen zal ik wel bekend maken, waar.
om ik dit gedaan heb. Ze zullen zich
koest moeten houden, tot er een mail
boot-hier vandaan gaat. Ze zyn hier zo
overhaast vertrokken, dat ze hun cen
ten hebben laten liggen. En het was
echt 'n vette pot, laat ik je dat zeggen.
Speel je ook poker?'*
„Ik heb ondervonden, dat ik er niet
veel slag van heb," zei Warin droogweg.
„Ik heb een brief voor u van professor
Lang."
„Zo, is dat de zaak? Best, maar het is
zyn schip nog niet. Als je er achter ge
komen bent, dat je geen poker kunt
spelen, dan zul je toch wel een borrel
kunnen meedrinken. Net zo eentje, als
jiie twee schurken daar te slikken krij
gen. Kom mee. Jy ook. Martin."
In de kajuit bevonden zich twee In
landse meisjes in wit kanten japon
netjes met kransen van gemberbloesems
om haar hals. De bloemen waren ge
kneusd en verspreidden een sterke
geur. Haar grote ogen puilden uit van
.opgewondenheid en onder het „rouge"
op haar wangen hadden ze een echt
rode kleur.
„Vavi en Lahaina»- Vavi is myn „fa-
hina" en Lahaina Is het zonnetje van
Martin," zei Janson met een handgebaar
naar de glchelende meisjes. „En dit ls
Eric Balk. Hij hoopt scheepshandelaar
te worden voor meneer Langpro
fessor Lang, zoals jij hem noemt.''
Balk knikte met een zuur gezicht te
gen Warin, die hem ontstemd opnam
met het gevoel dat hy te laat was ge
komen. Eric Balk was ongefcwyfeld een
man van Janson's slag, een stoere ke
rel met een stierennek, pokdalig, slordig
en wat boven zyn theewater. Niet iemand
naar de smaak van Lang, dacht Warin.
en hij vond het een lastig gdval. Jan
son had de brief van Lang verkreukeld
In zyn broekzak gestoken.
,,'n Schoon glas, Vavi. En allemaal
Inschenken. We drinken rum. Naar je
zin?"
Vavi haalde een glas en sneed schyf-
jes citroen. Janson brulde om ys en
een prulmkleurige. inlandse jongen in
zwembroek kwam dit in een emmer
brengen.
„Geklopt ys, stommerik," brulde Jan
son en de jongen feiteiyk was*hij
net zo groot als Janson en even breed
gebouwd kromp In elkaar en ver
dween. Naar zyn donkere huid, zyn
zwart kroeshaar en afgevyide tanden te
oordelen, was hy zeker geen Polynesiër.
Aan een draad sajet drocfe hy een ko
peren tandrad als enig versiersel om zyn
hals. Hy kwam niet terug. Een lang
armige inlander kwam het geklopte ys
brengen. Hy droeg een pilow broek met
onder de knie afgesneden pypen en een
rode halsdoek als ceintuur.
„Die jongen uit Turanga nergens voor
deugen, kapitein," zei hü, het ijs neer
zettend.
„Waarom heb jy het dan niet dadeiyk
zelf gebracht, zwarte schoft?"
Een litteken op de wang van de man
wer<j opeens vurig rood.
„Ik wa6 bezig, kapitein," zei hy nors.
„Je sliep, bEÜoel je. Ga naar 't voor.
dek en biyf daar op wacht."
De man vertrok met een begeklge blik
op de flessen rum en een grynslachje
tëgen de nfelsjes. Als er al discipline op
de „Ahimanu" heerste, dan werd deze
toch slechts door geweld gehandhaafd,
dacht Warin. Hij geloofde, dat de hele
bemanning meer gedronken had, dan
goed was. Misschien, dat het een af-
scheidsfuif was. Als ze nuchter was zou
de bemanning wellicht een andere Iri-
druk maken. Doch hy zou Janson met
zyn bemanning nooit zelf hebben uitge.
kozen. Doch Lang had reeds geruime
tyd op een schip zitten wachten en dit
was wellicht niet beschikbaar, als hy
het hele zoodje er niet op de koop toe
by nam.
evenveel als twee sneden brood.
Wil men het moderner doen, dan is
daar geen bezwaar tegen: er zyn te kust
en te keur tabletten en druppeltjes vi
tamine D in de handel onder allerlei
merken, doch het spreekt vanzelf, dat
men dergelijke preparaten niet lukraak
moet kopen en gebruiken. Vooral de
dosering van deze soms zeer geconcen
treerde preparaten moet men gebruiken
volgens verstandige voorschriften. Daar.
over kan men op het consultatiebureau
voor zuigelingen en kleuters, daarover
kan ook de wykzuster van het Wït-Gele
Kruis inlichtingen verstrekken.
(Vervolg van pag. 1
Van grote betekenis is het, dat zulke,
mogen we het populair zeggen,
knappe kerels steeds aan de be
weging waren verbonden. We menen te
mogen vaststellen, dat dit voor een be
duidend deel zyn oorzaak vindt in het
feit, dat deze jeugdige deskundigen hun
gezond en zeeir reëel idealisme kans
zagen te realiseren in en door middel
van de K.A.B., ten dienste ook van de
K.A.B. en de daarby aangeslotenen. Het
is van hiet te schatten betekenis, dat
bewindslieden hun practische scholing
voor een niet gering gedeelte ontvingen
in een beweging, die sinds haar ont
staan consequent heeft gestreefd naar
de realisering van bepaalde idealen,
ontleend aan de beginselen van het
Christendom. Dit is voor de arbeiders
van belang, maar evenzeer vopr heel
ons land. Nu is b.v. prof. v. d. Brink
minister van Economische Zaken. Uit
verschillende publicaties (denkt aan zajn
proefschrift en aan de brochure, in sa
menwerking met prof. Romme geschre
ven over bezitsspreiding) zijn ons zyn
maatschappelyke idealen dutdelyk ge
worden. We weten niet, of hy lang mi
nister zal blyven. De verkiezingen staan
voor de deur en nog dit jaar zal der
halve waarschynlyk een nieuw kabinet
optreden. Maar als men zich afvraagt,
waarom deze jeugdige professor het offer
van zyn professoraat en van zajn vrije
werkkring als sociaal en economisch
adviseur van de K.A.B. en tal van in
stellingen heeft willen brengen aan het
landsbelang, is het dan zo dwaas te ver-
onderstellgn, dat 'hy daarmede zeer con
crete bedoelingen had? Uit inleidingen,
die hy hield op congressen van de
Stichting van de Arbeid en K.V.P„
weten we dat hy een „gezonde nuchter-
Ung" is, wiens belangstelling uitgaat
naar het algemeen welzijn. By meer dan
één gelegenheid heeft hy laten merken,
dat hij een spoedig tot stand komen van
de wettelyke publiekrechtelyke bedryfs-
organisatie thans hoogst urgent acht.
Mogen we van hem verwachten, dat hy
er naar zal streven dit lang begeerde
goed nog in zyn ambtsperiode in het
Staatsblad te brengen? De veronderstel
ling lijkt ons niet al te ongerymd. Aan
dacht aan het probleem van de span
ning tussen lonen en prijzen mogen we
zonder twyfel van hem verwachten,
wanneer we denken aan de uitermate
deskundige rapporten, welke hy in dit
opzicht aan het K.A.B.-bestuur uit
bracht.
De arbeiders in Nederland weten hun
belangen in veilige handen by een
leiding, die zich altijd zo deskundige
medewerkers weet te verzekeren. En Ne
derland mag biy zyn met zyn Katho
lieke Arbeiders Beweging.
