0 w ERIC DE NOORMAN-DE STEEN VAN ATLANTIS In alle steden en dorpen werkers in dienst van de volksgezondheid Tocht met het Wit-Gele Kruis in zomerse wintermaand DE KRATER IERLAND GING NAAR DE STEMBUS Kosten levensonderhoud bleven stabiel Strijdig met Christelijke opvatting PURGACEEN Nóg meer Versobering in hotels Naar publiekrechtelijke organisatie SCHUDT UW LEVER WAKKER Wij luisteren naar Valera verloor niet het vertrouwen, wel de volstrekte meerderheid OM MIE HEMEN MET OPZET OUDE MAN SLECHT VERZORGD „WELK BEEN IS NU MIJN KUNSTBEEN...?" VRIJDAG 6 FEBRUARI 1948 PAGINA 3 BUITENLANDS OVERZICHT Regering over de prijzen Generlei voorspelling voor de toekomst Regering over communisme: EIS TEGEN SUZE ARTS BLUFT LEVENSLANG Dr. Koets vertrokken Het ideale Laxeermiddel Onderzoek w9rdt ingesteld Acht maanden geëist MOORD AAN DE GRENS OPGEHELDERD {Wordt vervolgd) Gusta de Boer en Pappen- heim Nederl. skikampioen Beurs van New York hder normale omstandigheden zou de internationale pers weinig of geen aandacht geschonken hebben ®an de voorbereiding tot de Ierse ver- JPezingen, die j.l. Woensdag zijn gehou- tla en waarvan zojuist een aantal uit- t,e^n bekend is geworden. Thans echter zij uitvoerig de kansen besproken, bet ®amon de Valera, sinds 1932 on- wist leider der Ierse binnen- en bui- ta dse Politiek> had, om zijn partij jrar oen stembusoverwinning te voeren. e omstandigheden waren deze keer dan 0 at>normaal. Zij zijn dat geworden in «ober van het vorig jaar, toen een tot, n toe volslagen onbekende partij plot- ih r *">gen g opzienbarende successen behaalde - drie tussentijdse „afdelings"-verkie- 6l?®t was Clann na Poblachta. de Re- ."blikeinse groep, met aan het hoofd «en l°nge, brillante, roerige, ja oproerige Ma oa.at' die de naam droeg van Sean eei.C de. Deze won van de drie vrij- Uit ze'els er iwee, waarvan er één t ?Ublin kwam, dat nog wel als het bol- 5ch van De Valera's kiezers werd be- ^aouwd. Dit onverwachte gebeuren dn de gematigd progressieve rege- jUgspartij, Fianna Fail, ertoe, de ver- Vi>Hlngen voor een nieuwe Dail (Volks vertegenwoordiging), welke eigenlijk pas t-er een jaar behoefden plaats te vinden, lespervroegen 4 Februari, aldus de gander de mogelijkheid ontnemend, qeen langdurige propaganda zijn virufbeelden bij het volk ingang te doen ant daar was kans op. De Ieren hebben aan De Valera bijzonder jveel te danken. Hij heeft hen h'teliik losgemaakt -van Engeland, een t^Publiek scheppend uit wat eerst in een Jipiand, die sterke overeenkomst met J; Van een Dominion vertoonde, deel x'Haakte van het Verenigd Koninkrijk. b heeft het land geïndustrialiseerd en Jbioderniseerd. Hij heeft het buiten de flog weten te houden. Kortom, hij is v! "ban geweest, die het Ierland van "daag heeft opgebouwd. (öat is evenwel ook de oorzaak van de l«ek, die thans op hem wordt uitge- ^'ehd. zijn verdiensten zijn min of v„er schuil gegaan achter de duurte tj,1} het leven, die vele mensen tot ver- fla >fring stemt, en die natuurlijk aan y?heersende man en de heersende partij Ver eten wordt. Op dit punt immers K Schillen MacBride's ideeën van die 0 r Fianna Fail. Hij legt sterke nadruk verbetering der sociale instellingen, wil zelfs het belangrijkste object van g^Se buitenlandse politiek, de vereni- S der 26 Zuidelijke „counties" met q5] 6 nog bij Engeland behorende Noor- Ogp e „counties", uitstellen tot een inblik, waafop de sociale en binnen- vbose economische noden zijn bevredigd, c" Program, dat aan duidelijkheid.wel te wensen overlaat, heeft dus een er binnenlandse, op vervulling der directe verlangens gerichte politiek k' inhoud. De Valera daarentegen, wfent, allereerst de verdeling van het Jahd ongedaan te moeten maken. Hij J deze verdeling als het laatst over- {gpevea punt van onenigheid met En- t atld. Dat Zijne Britse Majesteit in staatshoofd van Eire blijft, is hem itêh schillig, omdat dit toch in het W€el geen politieke gevolgen met zich Va, brengt. In de Dail beschikte De y^'era over een absolute meerderheid. de 147 zetels bezette Fianna Fail v, hamelijk 76. De conservatieve partij j) b generaal Mulcahy, Fine Gael, welke v' hoofdbestanddeel van de oppositie (h bezette er 27Clann na Talmhan Henparty, had er 11, en de rest tij- opgedeeld door nog kleinere par- Wanneer Fianna Fail beneden de tar?°u dalen, zou zy de absolute meer heid kwijtraken en voor het uitoefe- nen van de regeringsmacht haar toe vlucht moeten nemen tot een bondge nootschap met een of meer kleinere par tijen, hetgeen dus aan de volstrekte leiding van De Valera-alleen een einde zou maken. Dit is hu, blijkens de bin nengekomen cijfers, gebeurd. Fianna Fai1 heeft de 74 niet gehaald en ofschoon zij ook thans nog de machtigste politieke groepering in Ierland blijft, moet zij toch berusten in de medezeggenschap van anderen, in het mede-gelden van andere inzichten en eisen. Na een alleenheerschappij van meer dan drie lustra heeft De Valera tenslotte enigszins moeten in binden. Ongetwijfeld is dit winst voor zover het in verband staat met het be ginsel der democratie, dat In zuiverste vorm niet neerkomt op een machts monopolie voor de grootste groep, doch op machts-uitoefening van allen. Of het ook winst is in een opzicht van beleid, dat valt nog moeilijk uit te maken. Clann na Poblachta is zeker driftiger en radi caler dan Fianna Fail. Sean MacBride staat bekend als een nogal links georiën teerd man. Men heeft hem zelfs wel ver dacht van communistische sympathieën, maar van deze blaam heeft hij zich toch wel weten te zuiveren. Onder zijn aanhangers bevinden zich trouwens vele liberalen en intellectuelen van de oude richting. Zijn partij is eigenlijk groten deels een reactie op de slaperigheid, die het Ierse volk in de laatste jaren tegen over politieke vraagstukken bevangen had tengevolge van de zeer geringe mate, waarin het aan de politieke discussie be hoefde deel te nemen. De noodzaak zSch actief te bemoeien met kwesties van program en beleid groeit met MacBride's succes, dat wel minder groot blijkt te zijn dan sommigen hadden verwacht, maar dat toch opval lend genoeg is om heel wat roering te veroorzaken in de Ierse politiek. Het is niet juist, aldus deelt de rege ring in de Memorie van Antwoord over de Rijksbegroting 1948 aan de Eerste Kamer mede, dat tegenover een prijs verhoging van enkele belangrijke dage lijkse gebruiks. en voedingsmiddelen slechts een verlaging van de prijzen van luxe-artikelen staat. Behalve de prij zen van een groot aantal industriële ge bruiksartikelen als textiel, schoenen, huisraad, keukengerei e.d. zijn ook nog de prijzen van een aantal levensmidde len als peulvruchten, jam, stroop, haver mout, banket en koek in prijs verlaagd. Voorts zijn de prijzen van de winter groenten vdit jaar, mede door de invoe ring van "een vrijwillige regeling in over leg met de overheid, aanzienlijk lager dan zij de laatste jaren waren, hetgeen voor de kosten van levensonderhoud van grote betekenis is. Tenslotte zijn ook de prijzen van sigaretten en kerftabak en diverse andere artikelen verlaagd. In dien men deze maatregelen tot prijs verlaging afweegt tegen de prijsverho ging van de zuivelproducten, resulteert hieruit, dat de regering er in geslaagd is de kosten van levensonderhoud onge veer stabiel te houden. In hoeverre in de toekomst een enigs zins belangrijke verlaging van de kosten van levensonderhoud kan worden be werkstelligd, hangt van zovele onzekere en onberekenbare factoren af, dat de re gering hieromtrent generlei voorspelling kan doen. Hedenmorgen werd voor het Bijz. Ge rechtshof te Amsterdam de zaak tegen de 31-jarige Suze Arts, die als bewaak ster in het kamp Vught had dienst ge daan, en een rol had gespeeld bij het bunkerdrama, waarbij tientallen vrouwen in een ruimte van enkele kubieke meters werden samengeperst, opnieuw in behan deling genomen. Er was inmiddels een psychiatrisch rapport over haar uitge bracht, waarin werden verklaard, dat o.a. de zeer droeve jeugd en het on-paedago- gisch optreden van haar stiefmoeder deze vrouw hadden gemaakt tot wat ze is. De psychiater oordeelde haar wel ver antwoordelijk voor haar daden. De procureur-fiscaal persisteerde bij zijn eis: levenslang. De verdediger, mr. J. Mathuisen, betoogde, dat inmiddels was komen vast te staan, dat verd. slechts een gering aandeel had gehad in het bunkerdrama en dat over haar ver der optreden in het kamp Vught niet veel klachten waren binnengekomen. Hij bepleitte clementie. Uitspraak 20 Februari. HOEST PARE LS»B ONNEMA ZWITSAL FABRIEKEN'APELDOORN De Reg^ing is van mening, aldus de Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer over de algemene be schouwingen Rijksbegroting 1948, dat het communisme in zijn huidige vorm beschouwd moet worden als een ideologie, strijdig met de Chris telijke opvatting omtrent het wezen van mens en maatschappij. Zij meent het leerstellig communisme echter niet beter te kunnen bestrijden dan door een beleid, gericht eensdeels op behoud en versterking van de Christelijke grondslagen onzer sa- fnenleving, anderdeels op het verwe zenlijken van de gedachte der socale rechtvaardigheid, in het ontbreken waarvan immers het communisme zijn vruchtbaarste voedingsbodem vindt. Voor zover het communisme een staat kundige realiteit in het internationale leven is geworden, mag de regering de ogen niet sluiten voor de noodzakelijk heid om in zo goed mogelijke verstand houding met alle volken ter wereld het hoge goed van de vrede te behoeden. De regering is wars van eenzijdige oriënte ring op bepaalde landen, in Oost-Euro pa gelegen: dit sluit niet uit, dat zij ook met deze landen in verbinding treedt. Zij kan niet volgen het betoog dier le den, die blijkbaar in het aanvaarden van hulp uit hoofde van het plan-Marshall zekere gevaren zien van politieke aard. De Regering moge er in dit verband nogmaals met nadruk op wijzen, dat de initiatiefnemers van het plan-Marshall geheel Europa hierin hebben willen be trekken. Hedenochtend is dr. P. J. Koets, chef van het kabinet van de Luitenant-Gou- E;r met,a,al per Constellation uit Batavia naar Nederland vertrokken 10. Haastig spoedde hij zich in de richting van het licht. En inderdaad, plotseling hield de grot op en zag Eric een landschap vóór zich, waarboven zich de blauwe lucht welfde. Eric knipperde een paar maal met de ogen. Hij meende een ogenblik, dat hij droomde, want zo iets fantastisch had hij nog nooit aanschouwd. Voor hem strekte zich een onafzienbaar woud van paddenstoelen uit, reusachtige padden stoelen, zeker tweemaal zo hoog als hij zelf, hel en grillig van kleur. Met aarze lende schreden verliet hij de grot en weldra stond hij tot zijn middel in het hoge ritselende gras, dat hier welig groeide. Geweldige varens scliotèn tussen de padden stoelen omhoog en het geheel bood zo'n sprookjesachtige aanblik, dat Eric zich telkens verwonderd afvroeg, waar hij toch terecht mocht zijn gekomen. Ook hier hing weer die vreemde beklemmende stilte. Doch Eric liet er zich niet door ont moedigen en vervolgde zijn weg. Nog niets vermoedende van de gevaren, welke hem hier zouden bedreigen. Doch hij bleef niet lang in onwetendheid. Plotseling hoorde hij een vreemd snorrend geluid en terwijl hij zich nog afvroeg, wat dat kon wezen, kwam een vlieg van reusachtige afmetingen op hem af. Eric zag het beest met zijn grote kop en de dreigende grijparmen dichterbij komen en nog voor hij zijn speer naar het monster had. 19unnen werpen, blies het hem een grote vuile, gele wolk rook in het gezicht, die een scherpe lucht verspreidde en hem geheel verblindde. Engeland zuinig op zijn blonde meisjes Diepvries ook voor muziek Een „sprekend" boek Langzaam rijden in New York verboden? - Want uit de wijde prairie zijn de buffels heen.... •fen "geland is-zuinig geworden op alles *at zich ook maar enigszins tot besparing leent. Er is een Schotse van soberheid over het eiland ge- die haar weerga in de Britse q^uedenis niet vindt. In het kader van «oij spaarzaamheid heeft men thans iw^iaatregelen getroffen om de blonde *èlt[ s, die zowel een kostelijk als een goed zijn, te beschermen. Er is 1^ Verbod uitgevaardigd voor de blonde Wa van het vrouwencorps tot hulp Vk bouwers, om ln boomgaarden te etl- De chemische middelen, waar- apPelaars, perelaars en andere W teiaars Worden ingespoten, berok- na»ielijk schade aan de gezond- de teint van blondines! En der- vykdommen mogen niet node- Verspiid worden.» b aron von Münchhausen, ge zijt ver- D ®'agen! Luister naar wat een jonge- batne uit Derby (Eng.) aan haar heeft gemeld. Een trompettist e in een band, welke moest optre kt °b 6611 totaal onverwarmde plaats. l'6 hif5 daar zó koud, dat de tonen, het jjü blies, bevroren voordat zij uit i»ioerstrurnent gekomen waren. In arren Hin .e keerde hij huiswaarts en hing Vup ter by de kachel. Spoedig ont- he trompet. En terwyi de man "e vr<!^0llciboterham nuttigde, klonken S klanken van drie, vier mar- Nt r* het vertrek. Wie het niet ge- ^"tih obere het zeif maar eens. Met rölonica's gaat het ook. voor kort konden blinden slechts hun vingers lezen, volgens de ook etho<?e-Braille. Voortaan kunnen 3 vt^et hun oren lezendank zij ^Ulg van twee Amerikaanse doc- 3 s3?'orykin en Elory. Dezen heoben h bü«rt "Sprekend boek" geconstrueerd. Baat met een stift over een is nog niet in de handel gebracht en zal wel tameiyk kostbaar worden, terwyi ook «de prijs van de boeken vermoedeiyk vrij hoog zal zijn. Twee leden van de New Yorkse wet gevende vergadering hebben een zonderling wetsontwerp Ingediend. Het ontwerp bedoelt aan automobilisten een mlnimu ir:-snelheid voor te schruven. Volgens de twee heren is het uiterst gevaarlijk, te langzaam te rijden. Dit maakt andere automobilisten, die vlug willen opschieten, zó boos, dat ze van de weeromstuit roekeloos gaan rij den. Café^bedienden in Pittsburgh (V.S.) hebben alweer een nieuwe manier van staken bedacht. Toen het res taurant, waar zij werkten, gevuld was met eters, die door enkele werkwilligen !hi ■t ét, Ut een bepaalde stof be- t>e °p ®en bepaalde wijze bedrukt gj. ft werkt dan ongeveer zoals b}ofoonnaald. Het geluld, ver- b) ^akt a nn geluid, ver- hn zÜde r baar bewegingen over de q/blaati' Worht overgebracht op een daJ6 en gaat vandaar weer ver- tv öqq Kn luidspreker, zodat de „le- Pen eenvoudige beweging zyn verstaan. Het nieuwe apparaat werden bediend, sloten zy alle deuren met Inderhaast aangebrachte hangslo ten. Een kleine dertg klanten werd op die manier een half uur lang ge vangen gehouden. Hetgeen uiteraard eventuele toekomstige klanten flink heeft afgeschrikt, in het restaurant hun maal te korr.en doen. De opperhoofden van de stam der Navajo-Indianen, 350 in getal, hebben in het kamp Goulding's Post (Utah, V.S.) de volgende brief aan de Amerikaanse bevolking opgesteld. „Dé Navajo's schrijven hun namen op een papier, ore dank te zeggen aan hun blanke vrienden, die gehoord hebben van hun honger en hun koude, en die voed sel en kleding gezonden hebben van ver weg. zy zyn nu gezond. Jaagt in schoonheid. Leeft in schoonheid." Het document was ondertekend met be- inkte vingerafdrukken. De regering deelt in de Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer over de Rijksbegroting 1948 mede, dat in'studie is de vraag in hoeverre het mogelijk zal zijn, door het geven van verder gasnde voorschriften dan de reeds be staande, de maaltijden in hotels en restaurants nóg meer te versoberen, zon der andere belangen te zeer te schaden en de controle en berechting van ge pleegde overtredingen te vergemak kelijken. De 80-jarige Fr. van T. was enige tijd geleden bij de 66-jarige M. D. te Roo sendaal ingetrokken, onder voorwaarde, dat deze voor hem zou zorgen. De oude man had D. zijn geld beloofd, indien hij zou sterven. D. aasde zodanig op de er fenis, dat hij met opzet de oude man zo slecht verzorgde, dat deze door gebrek overleed. Zo weigerde D. een dokter te halen, toen T. deze nodig had, en ont hield hij hem voedsel, zodat de oude man steeds meer vermagerde en ver zwakte. Tenslotte kreeg T. longontsteking en is mede door onhygiënische verzorging overleden. Donderdag moest D. zich voor zijn nalatigheid voor de Bredase rechtbank verantwoorden. Zeer scherpe woorden richtte de Officier tot verdachte. Hy eiste 8 maanden gevangenisstraf. Door goed speurderswerk van de voormalige 8 brigade-commandant der Kon. Marechaussee te Siebengewald is opheldering gebracht in de aldaar in de nacht van 10 op 11 Juli 1947 gepleegde moord op een hulpcommies. In die nacht patrouilleerden de hulp commies W. B. Scholten en een collega langs de grens waarbij zij een persoon op illegale grensoverschrijding betrap ten. Zij sommeerden de man zijn papie ren te tonen. Hij overhandigde ze aan S. maar trok tegelijkertijd een revolver, waarmee hij in het wilde weg begon te schieten. S. werd zodanig aan de long geraakt, dat hij een uur later overleed, terwijl zijn collega er met een schamp schot afkwam. Terstond werd begon nen met een onderzoek naar de dader die ondertussen met medeneming van zijn papieren weer over de grens terug geweken was. De samenwerking met Duitse politie en geallieerde autoritei ten heeft er toe geleid, dat dezer dagen bij Duisburg een Duits muzikant werd aangehouden, die een volledige beken tenis aflegde inzake de moord te Sie bengewald. De dader wordt eveneens verdacht van moord op een politieman te Kassei en van een aanslag op een politiebeambte te Bielefeld, by vroege re arrestatiepogingen. Bij de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp van wet om de beloningen voor deurwaarders met 25 pet. te ver hogen. en u zult morgens weer kiplekker nit bed springen. Elke dag moet uw lever een liter ga! In uw ingewanden doen stromen, anders ver teert uw voedsel niet, het bederft U raakt ve«topt, wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter gal op te wekken en uw spijs vertering en stoelgang op natuurlijke wijze te regelen. 2. (Van onze speciale verslaggever) tt Tij reden door Limburg. Het yy land was wijd en de zon had allures als op een klare Mei dag. Wij hadden in onze wagen een raampje open gezet en zo stoven wij vooruit in een kom tussen twee heuvels. De wind in ons gezicht. Wij hadden het gevoel, dat we nu niets meer behoefden, dat we zo slechts moesten doorrijden. Honderden kilo meters ver. En wij maakten daar ook grapjes over. Wij zeiden, dat het Wit-Gele Kruis eerst deze morgen waarachtig een bijdrage leverde tot herstel van de geestelijke en licha melijke volksgezondheid. En dat we ons verheugden van deze bijdrage het voorwerp te mogen zijn. Want, dat zult u begrijpen, wij waren nog steeds te gast. Onze tocht was niet de gedroomde rit in de wijde, ruimte van een zomerse wintermaand, het was een kruistoent langs dorpen en stegen, door open landouwen en langs de gruwel der verwoesting. En overgl, op het onverwachtste, troffen wij steeds weer mensen van het Wit-Gele Kruis. Troffen wij een dokter in een moe en afgebeuld Maasdorp, die werkte van de ochtend tot de avond, troffen wij een religieuze, een wykverpleegster in de troosteloosheid van Noord-Limburg, zwoegend en sjouwend, maar zonder wijkgebouw. Deze rit zullen wjj niet vergeten, we ten wij. Niet om de geur van het land en de zoelte van de wind, maar ook niet om dat steeds herhaald contact met deze werkers in dienst van onze volks gezondheid. Steeds weer doken hun kleine be huizingen voor ons op. Ergens midden in een dorp, onder de schaduw van een toren, of aan de buitenrand in Vrfjdag HILVERSUM I, 301 M. 17.15 Gram., 17.45 Wat het buitenland leest, 18.00 Conc., 18.30 Strijdkr., 19.00 Nieuws, 19.15 Jonge boeren, 19.30 Oude melodieën, 19.50 Gram., 20.00 Nieuws, 20.05 Gewone man, 20.12 Zilvervloot, 20.45 De drie lan den, 21.00 Metropole ork.. 21.50 Da vids zonde en boete, hoorspel, 22.30 'Gram., 22.45 Avondgebed, 23.00 Nieuws. 23.15 Gram. HILVERSUM II, 415 M. 17.20 Wy en de muziek, 18.00 Nieuws, 18.15 Jan Vogel, 18.40 Kwartet Corduwe- net. 19.00 Denk om de bocht, 19.15 Regering, 19.30 Cursus geloof, 20.00 Nieuws. 20.05 Kwartet. 20.30 Cursus, 21.00 Men vraagt, 21.30 Koor, 21.50 Viool, 22.00 Weekoverzicht, 22.15 Swing, 22.40 Vandaag en avondw., 23.00 Nieuws, 23.15 Gram. Zaterdag HILVERSUM I. 301 M. 7.00 Nieuws, 7.15 Gym., 7.30 Morgen gebed, 7.45 Gram., 8.00 Nieuws, 8.15 Gram., 10.00 Kleuters, 10.15 Gram., 11.00 Zonnebloem, 11.45 Gram., 12.03 Fluit-piano, 12.33 KI. v. Beeck, 13.00 Strijdkr., 13.30 KI. v. Beeck, 13.50 Film en toneel, A. v. Domburg en Cor de Groot, 14.10 Gram., 14.20 Eng. les, 14.40 Gram., 15.15 Conc. der Jon geren, 15.45 Kiosk. 16.00 Mannen koor, 16.20 Hotelbedrijf, 16.30 Grego riaans, 17.00 Wigwam. 18.00 Volks liederen, 18.15 Weekoverzicht, 18.30 Strijdkr., 19.00 Nieuws, 19.15 Nederl. in Duitsl., 19.30 Piano-orgel, 19.50 Banden die binden, 20.00 Nieuws, 20.05 Gewone man, 20.12 Wie weet. 20.30 Lichtbaken, 21.00 Negen heit de klok, 22.00 Dansles, 22.45 Avondgeb., 23.00 Nieuws, 23.25 Kamerork. HILVERSUM II, 415 M. 7.00 Nieuws, 7.15 Gram., 8.00 Nieuws, 8.15 Gram., 10.00 Morgenw., 10.35 Volkss, liederen. 11.00 Arbeiders, 12.00 Vin- centino, 12.33 Opera-koor. 13.00 Nieuws, 13.20 Gram., 13.40 Sil- vestri kwartet, 14.00 Het Nederlandse lied, 14.15 Harmonie ork.. 15.00 Coöp. beweging, 15.15 Gram., 16.00 Espe ranto, 16.15 Amateurs, 16.45 Land- bouwcongres. 17.05 S.V.V., 17.15 Volksconc., 18.00 Nieuws, 18.15 Sport, 18.30 Om en nabij twintig. 19.00 Viool, 19.30 Jeugd. 19.45 Rembrandt. 20.00 Nieuws, 20.15 Vindobona. 20.45 Balzaal, 21.15 Soc. commentaar, 21.30 Februari, 22.00 Tobermory, hoorspel, 22.30 Ramblers. 23.00 Nieuws. 23.15 Hobbyhoek, 23.30 Gram. en rep. zes daagse. door JOSEPH MONTAGUE vertaling HERMAN ANTONSEN 23) Waarom hij de schoener verhuurde en zelf zyn diensten als schipper aanbood, in plaats van op eigen gelegenheid zaken te doen, scheen WArin min of meer een raadsel. Grasse begreep het evenmin. „Misschien, omdat hij geld nodig heeft. Hij heeft een goede neus voor geld, die Rooie Janson. Geloof vrij. dat het ln zyn eigen voordeel IS. Het zal goed zyn je ogen wijd open te houden, mon ami. Want hy heeft een hart dat alleen voor zyn eigen belang klopt, die kapi tein Janson. Op je gezondheid, mon brave!De fles is leeg«uilen we dan maar gaan slapen?" HOOFDSTUK VII Het vertrek der expeditie Een week later zefilde de „Ahimanu" uit en koerste naar het Zuiden in de richting van Pitcairn en het Paaseiland. Lang scheen inlichtingen gekregen te hebben over een vulkanisch eiland aan de grens van de Pautomos-archipel, waarvan Jiiet anders bekend was, dan dat het onbewoond was en bestond uit twee bergen met .een hoogvlakte er tus sen in. die de onmiskenbare kentekenen vertonen moest van minstens een keer of vijf op zeepeil gelegen te hebben. De inboorlingen van de Lage Archipel en die van de Tubal, en Gambiergroepen spraken er meeetal over met een zekere bijgelovige eerbied en beweerden, dat het een roofnest geweest was van Vikingen der Zuidzee, onbevreesde zeerovers en schippers, die toverkunsten en vreemde wapens bezaten en ln huizen van steen woonden. De verhalen waren meestal le gendarisch, by na sprookjesachtig en die mensen werden beschouwd als halfgo den, die naar verkiezing allerlei ge daanten konden aannemen, die naar willekeur door de diepste zee konden wandelen en zichzelf evenals hun eiland onzichtbaar konden maken, zodat nie mand, ook al zocht hij er naar, het kon vinden. Ook werd verteld, dat geheim zinnige stromingen de kano's, die te dichtbij kwamen, meesleurden en de on gelukkige bemanning op het strand wierpen, waar ze als slachtoffers voor kannibaalse feesten dienden. Alles bijeengenomen was het een plaats, die voor Lang's theorieën veel belovend scheen en hy hoopte daar spo ren van volksverhuizing te ontdekken en beelden van hetzelfde type. als die op Paaseiland gevondenwaren. Voor Warin was het een weefc van hard werken geweest. Hij kwam er al spoedig achter, dat hij geen gemakke- lük baantje had Dora. Lang voorzag hem van zeldzaam praktische lasten van benodigdheden. Ze hielp hem bi) het kopen en uitkiezen en toonde daar- by zoveel gezond oordeel en bekendheid met de waarde en nuttigheid der din gen, dat hij, hoe bekwaam hij haar ook achtte, toch nog verbaasd over haar stond. Ze behmidelde nem niet zozeer als een employe van haar vader, doch als sen lid van de expeditie, dat er even enthousiast over was als zij zelf. Hët was net of hy met een andere man samenwerkte. Ze zette Martin onmid- deliyk op een plaats, waar hij over het hoofd werd gezien en niet meer was dan een noodzakeiyk deel der bemanning, Ze schonk niet de minste aandacht aan de kruiperige gedienstigheid van 'Balk. De gendarmen waren de hofmeester niet van boord komen halen. Rooie Jan son ontpopte zich als een eerste klas schipper. De schoener werd mét pijn lijke nauwgezetheid schoon gehouden, de Turanga-negers droegen korte, witte broeken en baadjes en deden hun werk goad en stil als automaten. Sam was veranderd in een goed gehumeurde ne ger, die atlijd glimlachte, heel gedien stig was, zorgde voor zonneschermen en Balk vóór was met het plaatsen van dekstoelen, terwijl hy onder zyn werk allerlei wijsjes neuriede. Janson was afgemeten, zonder nors te zyn. Alles g'ng met de regelmatigheid van een uurwerk en Warin stond ver baasd over de wüze waarop het dek werd geschrobd en gezwabberd en de nauwkeurigheid waarmee al het werk verricht werd. De schoener' gleed blik. semsnel over het water. Ook de keuken was uitstekend. De inlandse bemanning kreeg haar eigen kost. De kok was een éénogige Portu gees, die allerlei kostjes op tafel wist te brengen en zijn vrye tijd besteedde aan het snyden van een model van de „Ahimanu", dat naar zijn zeggen een geschenk voor de senorita moest wor den. Aan de eerste tafel zaten Lang en zijn dochter, de kapitein en Warin. Jan. son's tafelmanieren waren perfect. Nu en dan liet hij zich een beetje uit zijn tent lok.ken, hoewel Warin zich soms toch verbeeldde, dat hij de gesprekken heel handig naar zijn zin wist te leiden. Als hy by dergelijke gelegenheden aan het woord was, kon hij heel goed on derhoudend vertellen. Hij had 't groot ste deel van Polynesië, Melanesië en Micronesië doorkruist en zyn ogen en oren goed opengehouden. Hy had er slag van zijn belangryke en soms ver bazingwekkende ondervindingen, op een prettige, objectieve manier te vertellen. In vele gevallen had hij zich met de opperhoofden, niet slechts langs het strand, doch ook in de binnenlanden, bevriend weten te maken. Volgens de verhalen van Grasse had Janson op zyn ronseltochten vaak van die vriendschap misbruik gemaakt en hij loochende in het geheel niet, dat hy een slavenhaler geweest was, al scheen hy nimmer een echte mensenrover te zijn geweest. Het was echter duidelijk dat hij zijn best deed de belangstelling van het meisje te wekken. Ook met professor Lang kon hy goed opschieten door zyn beschrijvingen der levensgewoonten ^n de verschillende stammen, van hun dodenriten, hun totem- en clanregels, him ceremoniën, feesten, fetischverering en legenden. Lang begon hem hoe langer hoe meer te vragen en hij scheen in zijn schik over zijn antwoorden, die van waarheids, liefde en scherpe opmerkingsgave ge tuigden. Nu en dan knikte de professor tegen zyn dochter, als om óe juistheid van het verhaal van de schipper te be vestigen. een eigen getimmerte of in een kleine boerenwoning. En steeds troffen we daar ook het hart van de bevolking. De moeders met haar babies. Genoten we van haar stille triomf over het goed doorvoede kind of van haar 'kleine verdriet, dat het kind niet zoet wou zijn, uitgerekend vandaag niet zoet wou zijn, nu de omes vin de krant op bezoek waren. Men kan de indruk van zo'n kruistocht, geloven wij, moeilijk overdragen. Het besef van het belang van dit werk, dat besef, dat eerst langzaam begint te groeien en dat dan gaandeweg duide lijke vorm aanneemt, men kan het zo moeilijk onder woorden brengen. En wel hierom misschien, omdat het niet zo zeer de feiten zijn, niet zo zeer nog de behaalde resultaten, hoe indrukwek kend die ook zijn, maar veeleer de sfeer Men gaat het belang voelen. Er gebeurt iets in u, als ge in Hornerheide het sa natorium bezoekt, als ge tijdens het rustuur langzaam over het grint komt aangelopen, als ge later rondwandelt en u bespied weet door eenzame zieken, die uw komen en gaan door een spie geltje volgen. Iets, dat meer zegt dan alle woorden, gebeurt met u als ge in een van die bedden een meisje ziet, dat u waarom dan ook aantrekt en waar naar ge vraagt. „Zij is toevallig een uitzondering op de regel en een bij zonder „ernstig geval", zegt men u dan. „Ze ligt hier al 22 jaar". Dan voelt ge iets in U opkomen, waarvoor ge U anders zoudt schamen, en dat gevoel blijft. Het vergezelt U op heel Uw verdere weg langs alle dorpen, langs de tehuizen van kleu ters. En als ge in Nijmegen in de St. Maartenskliniek Uw reis besluit, dan bereikt het zijn climax. Twee dagen lang heeft men U gesproken over re- validaties, het weer voor arbeid ge schikt maken van invaliden. Hier doet men dat. Men nodigt een van de 'patiënten uit voor U te gaan lopen en U wordt de vraag gesteld welk been ge denkt dat zyn kunstbeen is. Ge kijkt nauwkeurig, een beetje verle gen. Ge overlegt. Het rechter, kiest ge dan heel beslist. De wandelaar kijkt U aan. Hij glimlacht Met een enkel ge baar haalt hij zijn broekspijpen omhoog. Beide benen zijn kunstbenen. Een jaar lang heeft hij als een voor altijd verlo rene thuis gezeten, altijd gezeten. En nu loopt hij. En straks zal hij nog beter lopen, zal hy lopen zoals wij dat meisje zagen lopen, in een wervelwind langs ons heen. „Kijk", zei dr. Bar. En wsj keken. Ook twee kunstbenen. Dat is het Dit zelfzien. Dit door de sfeer en de feiten overtuigd worden. Dat zegt meer dan de mededeling, dat Nederland zich door deze revalidatie in de toekomst 13 mill, zal besparen. Zo begrijpt men welk enorm werk hier door particulier initiatief werd en wordt verricht en als men zo ver is dan kan men ook by benadering inzien wat te loor zou gaan als dit werk, dit alles omvat tend zwoegen voor de gezondheid van allen, verloren of zelfs maar achteruit zoü gaan. Dit, beloofden wy Maandag, zouden wjj in een tweede reportage pogen aan te tonen. Wij hopen dat iets van dit werk voor U is gaan leven. Het kan nodig zijn, straks als Uw hulp, Uw steun gevraagd mocht wor den, als minister Drees ook voor dit gezoncèieidswerk een publiekrechte lijke bedrijfsorganisatie wil invoeren. Misschien dit jaar nog. Dan immers zal het nodig zyn het eigene te bewa ren, het particulier initiatief te be schermen. Of alles uitgedrukt in een gedachte: Voor het katholieke volk katholieke gezondheidszorg te bewa ren. Want, wie zou het lichaam kun nen genezen als hy de ziel ver geet. De Nederlandse kampioenstitels in de skiwereld zijn terecht gekomen by ben. die er ongetwijfeld het meeste recht op hadden. n.L Gusta de Boer en Dicky Pappenheim. Pappenheim heeft zijn titèl op zeer overtuigende wijze behaald. De totaaluitslag luidt: Heren renklasse: 1. en Nederlands kampioen Pappenheim 0.00 punten: 2. Elias van Stabrouck. 49.32 pnt.: 3. Liff- man 54.31 pnt.; 4. Den Ouden 57.11 pnt.; 5. Van Eek. 79.23 pnt Dames renklasse: 1. en Nederlands kampioene Gusta de Boer 2.02 pnt.; 2. Marlies Hulsinga, 19.40 pnt.: 3. Renee Van Pallandt 23.10 pnt.; 4. Baby Ram- bonnet 32.60 pnt. Dames toerenklasse: 1. Ankie van der Stok. 2.09 pnt. Heren toerenklasse: 1. Hymans. 5.49 pnt. De tafeltennissers, die te Londen voor de Swaithling-beker spelen verloren met 50 van Oostenrijk. Tegen Luxem burg behaalden zij echter een 5—2 zege. Nederlandse dames verloren met 3—0 van Frankrijk. Vrydae 6 Febr. 1948 5/2 Anaconda Copper 33 Bethlehem Steel 33* Chrysler Corp. 5654 Genera] Electric 33 S General Motors 54 Hudson Motors 1714 Kennecott Cooper 44% Montgomery Ward 50 North American Ce ÏSW Radio Corp. Si- Republic Steel 23 V4 Shell Union Oil 31% Southern Pacific 46% Southern Railway 36% Tidewater 2C-,s U S Steel 71% ex dividend 4/2 33 33% 57% 34% 54% 17% 45% 50% 16% 3% 23% 32% 16% 36 H 20% 72%*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 3