0
w
ERIC DE NOORMAN-DE STEEN VAN ATLANTIS
In alle steden en dorpen werkers in
dienst van de volksgezondheid
Tocht met het Wit-Gele Kruis in
zomerse wintermaand
DE KRATER
IERLAND GING NAAR DE STEMBUS
Kosten levensonderhoud
bleven stabiel
Strijdig met Christelijke
opvatting
PURGACEEN
Nóg meer Versobering
in hotels
Naar publiekrechtelijke organisatie
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
Wij luisteren naar
Valera verloor niet het vertrouwen,
wel de volstrekte meerderheid
OM MIE
HEMEN
MET OPZET OUDE MAN
SLECHT VERZORGD
„WELK BEEN IS NU
MIJN KUNSTBEEN...?"
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1948
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Regering over de prijzen
Generlei voorspelling voor
de toekomst
Regering over communisme:
EIS TEGEN SUZE ARTS
BLUFT LEVENSLANG
Dr. Koets vertrokken
Het ideale Laxeermiddel
Onderzoek w9rdt ingesteld
Acht maanden geëist
MOORD AAN DE GRENS
OPGEHELDERD
{Wordt vervolgd)
Gusta de Boer en Pappen-
heim Nederl. skikampioen
Beurs van New York
hder normale omstandigheden zou
de internationale pers weinig of
geen aandacht geschonken hebben
®an de voorbereiding tot de Ierse ver-
JPezingen, die j.l. Woensdag zijn gehou-
tla en waarvan zojuist een aantal uit-
t,e^n bekend is geworden. Thans echter
zij uitvoerig de kansen besproken,
bet ®amon de Valera, sinds 1932 on-
wist leider der Ierse binnen- en bui-
ta dse Politiek> had, om zijn partij
jrar oen stembusoverwinning te voeren.
e omstandigheden waren deze keer dan
0 at>normaal. Zij zijn dat geworden in
«ober van het vorig jaar, toen een tot,
n toe volslagen onbekende partij plot-
ih r
*">gen
g opzienbarende successen behaalde
- drie tussentijdse „afdelings"-verkie-
6l?®t was Clann na Poblachta. de Re-
."blikeinse groep, met aan het hoofd
«en
l°nge, brillante, roerige, ja oproerige
Ma oa.at' die de naam droeg van Sean
eei.C de. Deze won van de drie vrij-
Uit ze'els er iwee, waarvan er één
t ?Ublin kwam, dat nog wel als het bol-
5ch van De Valera's kiezers werd be-
^aouwd. Dit onverwachte gebeuren
dn de gematigd progressieve rege-
jUgspartij, Fianna Fail, ertoe, de ver-
Vi>Hlngen voor een nieuwe Dail (Volks
vertegenwoordiging), welke eigenlijk pas
t-er een jaar behoefden plaats te vinden,
lespervroegen 4 Februari, aldus de
gander de mogelijkheid ontnemend,
qeen langdurige propaganda zijn
virufbeelden bij het volk ingang te doen
ant daar was kans op. De Ieren
hebben aan De Valera bijzonder
jveel te danken. Hij heeft hen
h'teliik losgemaakt -van Engeland, een
t^Publiek scheppend uit wat eerst in een
Jipiand, die sterke overeenkomst met
J; Van een Dominion vertoonde, deel
x'Haakte van het Verenigd Koninkrijk.
b heeft het land geïndustrialiseerd en
Jbioderniseerd. Hij heeft het buiten de
flog weten te houden. Kortom, hij is
v! "ban geweest, die het Ierland van
"daag heeft opgebouwd.
(öat
is evenwel ook de oorzaak van de
l«ek, die thans op hem wordt uitge-
^'ehd. zijn verdiensten zijn min of
v„er schuil gegaan achter de duurte
tj,1} het leven, die vele mensen tot ver-
fla >fring stemt, en die natuurlijk aan
y?heersende man en de heersende partij
Ver eten wordt. Op dit punt immers
K Schillen MacBride's ideeën van die
0 r Fianna Fail. Hij legt sterke nadruk
verbetering der sociale instellingen,
wil zelfs het belangrijkste object van
g^Se buitenlandse politiek, de vereni-
S der 26 Zuidelijke „counties" met
q5] 6 nog bij Engeland behorende Noor-
Ogp e „counties", uitstellen tot een
inblik, waafop de sociale en binnen-
vbose economische noden zijn bevredigd,
c" Program, dat aan duidelijkheid.wel
te wensen overlaat, heeft dus een
er binnenlandse, op vervulling der
directe verlangens gerichte politiek
k' inhoud. De Valera daarentegen,
wfent, allereerst de verdeling van het
Jahd ongedaan te moeten maken. Hij
J deze verdeling als het laatst over-
{gpevea punt van onenigheid met En-
t atld. Dat Zijne Britse Majesteit in
staatshoofd van Eire blijft, is hem
itêh schillig, omdat dit toch in het
W€el geen politieke gevolgen met zich
Va, brengt. In de Dail beschikte De
y^'era over een absolute meerderheid.
de 147 zetels bezette Fianna Fail
v, hamelijk 76. De conservatieve partij
j) b generaal Mulcahy, Fine Gael, welke
v' hoofdbestanddeel van de oppositie
(h bezette er 27Clann na Talmhan
Henparty, had er 11, en de rest
tij- opgedeeld door nog kleinere par-
Wanneer Fianna Fail beneden de
tar?°u dalen, zou zy de absolute meer
heid kwijtraken en voor het uitoefe-
nen van de regeringsmacht haar toe
vlucht moeten nemen tot een bondge
nootschap met een of meer kleinere par
tijen, hetgeen dus aan de volstrekte
leiding van De Valera-alleen een einde
zou maken. Dit is hu, blijkens de bin
nengekomen cijfers, gebeurd. Fianna Fai1
heeft de 74 niet gehaald en ofschoon zij
ook thans nog de machtigste politieke
groepering in Ierland blijft, moet zij toch
berusten in de medezeggenschap van
anderen, in het mede-gelden van andere
inzichten en eisen.
Na een alleenheerschappij van meer
dan drie lustra heeft De Valera
tenslotte enigszins moeten in
binden. Ongetwijfeld is dit winst voor
zover het in verband staat met het be
ginsel der democratie, dat In zuiverste
vorm niet neerkomt op een machts
monopolie voor de grootste groep, doch
op machts-uitoefening van allen. Of het
ook winst is in een opzicht van beleid,
dat valt nog moeilijk uit te maken. Clann
na Poblachta is zeker driftiger en radi
caler dan Fianna Fail. Sean MacBride
staat bekend als een nogal links georiën
teerd man. Men heeft hem zelfs wel ver
dacht van communistische sympathieën,
maar van deze blaam heeft hij zich
toch wel weten te zuiveren. Onder zijn
aanhangers bevinden zich trouwens vele
liberalen en intellectuelen van de oude
richting. Zijn partij is eigenlijk groten
deels een reactie op de slaperigheid, die
het Ierse volk in de laatste jaren tegen
over politieke vraagstukken bevangen
had tengevolge van de zeer geringe mate,
waarin het aan de politieke discussie be
hoefde deel te nemen.
De noodzaak zSch actief te bemoeien
met kwesties van program en beleid
groeit met MacBride's succes, dat wel
minder groot blijkt te zijn dan sommigen
hadden verwacht, maar dat toch opval
lend genoeg is om heel wat roering te
veroorzaken in de Ierse politiek.
Het is niet juist, aldus deelt de rege
ring in de Memorie van Antwoord over
de Rijksbegroting 1948 aan de Eerste
Kamer mede, dat tegenover een prijs
verhoging van enkele belangrijke dage
lijkse gebruiks. en voedingsmiddelen
slechts een verlaging van de prijzen van
luxe-artikelen staat. Behalve de prij
zen van een groot aantal industriële ge
bruiksartikelen als textiel, schoenen,
huisraad, keukengerei e.d. zijn ook nog
de prijzen van een aantal levensmidde
len als peulvruchten, jam, stroop, haver
mout, banket en koek in prijs verlaagd.
Voorts zijn de prijzen van de winter
groenten vdit jaar, mede door de invoe
ring van "een vrijwillige regeling in over
leg met de overheid, aanzienlijk lager
dan zij de laatste jaren waren, hetgeen
voor de kosten van levensonderhoud van
grote betekenis is. Tenslotte zijn ook de
prijzen van sigaretten en kerftabak en
diverse andere artikelen verlaagd. In
dien men deze maatregelen tot prijs
verlaging afweegt tegen de prijsverho
ging van de zuivelproducten, resulteert
hieruit, dat de regering er in geslaagd
is de kosten van levensonderhoud onge
veer stabiel te houden.
In hoeverre in de toekomst een enigs
zins belangrijke verlaging van de kosten
van levensonderhoud kan worden be
werkstelligd, hangt van zovele onzekere
en onberekenbare factoren af, dat de re
gering hieromtrent generlei voorspelling
kan doen.
Hedenmorgen werd voor het Bijz. Ge
rechtshof te Amsterdam de zaak tegen
de 31-jarige Suze Arts, die als bewaak
ster in het kamp Vught had dienst ge
daan, en een rol had gespeeld bij het
bunkerdrama, waarbij tientallen vrouwen
in een ruimte van enkele kubieke meters
werden samengeperst, opnieuw in behan
deling genomen. Er was inmiddels een
psychiatrisch rapport over haar uitge
bracht, waarin werden verklaard, dat o.a.
de zeer droeve jeugd en het on-paedago-
gisch optreden van haar stiefmoeder deze
vrouw hadden gemaakt tot wat ze is.
De psychiater oordeelde haar wel ver
antwoordelijk voor haar daden.
De procureur-fiscaal persisteerde bij
zijn eis: levenslang. De verdediger, mr.
J. Mathuisen, betoogde, dat inmiddels
was komen vast te staan, dat verd.
slechts een gering aandeel had gehad in
het bunkerdrama en dat over haar ver
der optreden in het kamp Vught niet
veel klachten waren binnengekomen. Hij
bepleitte clementie.
Uitspraak 20 Februari.
HOEST PARE LS»B ONNEMA
ZWITSAL FABRIEKEN'APELDOORN
De Reg^ing is van mening, aldus
de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer over de algemene be
schouwingen Rijksbegroting 1948, dat
het communisme in zijn huidige
vorm beschouwd moet worden als
een ideologie, strijdig met de Chris
telijke opvatting omtrent het wezen
van mens en maatschappij. Zij meent
het leerstellig communisme echter
niet beter te kunnen bestrijden dan
door een beleid, gericht eensdeels
op behoud en versterking van de
Christelijke grondslagen onzer sa-
fnenleving, anderdeels op het verwe
zenlijken van de gedachte der socale
rechtvaardigheid, in het ontbreken
waarvan immers het communisme
zijn vruchtbaarste voedingsbodem
vindt.
Voor zover het communisme een staat
kundige realiteit in het internationale
leven is geworden, mag de regering de
ogen niet sluiten voor de noodzakelijk
heid om in zo goed mogelijke verstand
houding met alle volken ter wereld het
hoge goed van de vrede te behoeden. De
regering is wars van eenzijdige oriënte
ring op bepaalde landen, in Oost-Euro
pa gelegen: dit sluit niet uit, dat zij ook
met deze landen in verbinding treedt.
Zij kan niet volgen het betoog dier le
den, die blijkbaar in het aanvaarden van
hulp uit hoofde van het plan-Marshall
zekere gevaren zien van politieke aard.
De Regering moge er in dit verband
nogmaals met nadruk op wijzen, dat de
initiatiefnemers van het plan-Marshall
geheel Europa hierin hebben willen be
trekken.
Hedenochtend is dr. P. J. Koets, chef
van het kabinet van de Luitenant-Gou-
E;r met,a,al per Constellation uit
Batavia naar Nederland vertrokken
10. Haastig spoedde hij zich in de richting van het licht. En inderdaad, plotseling
hield de grot op en zag Eric een landschap vóór zich, waarboven zich de blauwe
lucht welfde. Eric knipperde een paar maal met de ogen. Hij meende een ogenblik,
dat hij droomde, want zo iets fantastisch had hij nog nooit aanschouwd. Voor
hem strekte zich een onafzienbaar woud van paddenstoelen uit, reusachtige padden
stoelen, zeker tweemaal zo hoog als hij zelf, hel en grillig van kleur. Met aarze
lende schreden verliet hij de grot en weldra stond hij tot zijn middel in het hoge
ritselende gras, dat hier welig groeide. Geweldige varens scliotèn tussen de padden
stoelen omhoog en het geheel bood zo'n sprookjesachtige aanblik, dat Eric zich
telkens verwonderd afvroeg, waar hij toch terecht mocht zijn gekomen. Ook hier
hing weer die vreemde beklemmende stilte. Doch Eric liet er zich niet door ont
moedigen en vervolgde zijn weg. Nog niets vermoedende van de gevaren, welke
hem hier zouden bedreigen. Doch hij bleef niet lang in onwetendheid. Plotseling
hoorde hij een vreemd snorrend geluid en terwijl hij zich nog afvroeg, wat dat
kon wezen, kwam een vlieg van reusachtige afmetingen op hem af. Eric zag het
beest met zijn grote kop en de dreigende grijparmen dichterbij komen en nog voor
hij zijn speer naar het monster had. 19unnen werpen, blies het hem een grote vuile,
gele wolk rook in het gezicht, die een scherpe lucht verspreidde en hem geheel
verblindde.
Engeland zuinig op zijn blonde meisjes Diepvries ook voor
muziek Een „sprekend" boek Langzaam rijden in New York
verboden? - Want uit de wijde prairie zijn de buffels heen....
•fen
"geland is-zuinig geworden op alles
*at zich ook maar enigszins tot
besparing leent. Er is een Schotse
van soberheid over het eiland ge-
die haar weerga in de Britse
q^uedenis niet vindt. In het kader van
«oij spaarzaamheid heeft men thans
iw^iaatregelen getroffen om de blonde
*èlt[ s, die zowel een kostelijk als een
goed zijn, te beschermen. Er is
1^ Verbod uitgevaardigd voor de blonde
Wa van het vrouwencorps tot hulp
Vk bouwers, om ln boomgaarden te
etl- De chemische middelen, waar-
apPelaars, perelaars en andere
W teiaars Worden ingespoten, berok-
na»ielijk schade aan de gezond-
de teint van blondines! En der-
vykdommen mogen niet node-
Verspiid worden.»
b aron von Münchhausen, ge zijt ver-
D ®'agen! Luister naar wat een jonge-
batne uit Derby (Eng.) aan haar
heeft gemeld. Een trompettist
e in een band, welke moest optre
kt °b 6611 totaal onverwarmde plaats.
l'6 hif5 daar zó koud, dat de tonen,
het jjü blies, bevroren voordat zij uit
i»ioerstrurnent gekomen waren. In arren
Hin .e keerde hij huiswaarts en hing
Vup ter by de kachel. Spoedig ont-
he trompet. En terwyi de man
"e vr<!^0llciboterham nuttigde, klonken
S klanken van drie, vier mar-
Nt r* het vertrek. Wie het niet ge-
^"tih obere het zeif maar eens. Met
rölonica's gaat het ook.
voor kort konden blinden slechts
hun vingers lezen, volgens de
ook etho<?e-Braille. Voortaan kunnen
3 vt^et hun oren lezendank zij
^Ulg van twee Amerikaanse doc-
3 s3?'orykin en Elory. Dezen heoben
h bü«rt "Sprekend boek" geconstrueerd.
Baat met een stift over een
is nog niet in de handel gebracht en zal
wel tameiyk kostbaar worden, terwyi ook
«de prijs van de boeken vermoedeiyk vrij
hoog zal zijn.
Twee leden van de New Yorkse wet
gevende vergadering hebben een
zonderling wetsontwerp Ingediend.
Het ontwerp bedoelt aan automobilisten
een mlnimu ir:-snelheid voor te
schruven. Volgens de twee heren is het
uiterst gevaarlijk, te langzaam te rijden.
Dit maakt andere automobilisten, die
vlug willen opschieten, zó boos, dat ze
van de weeromstuit roekeloos gaan rij
den.
Café^bedienden in Pittsburgh (V.S.)
hebben alweer een nieuwe manier
van staken bedacht. Toen het res
taurant, waar zij werkten, gevuld was
met eters, die door enkele werkwilligen
!hi
■t ét, Ut een bepaalde stof be-
t>e °p ®en bepaalde wijze bedrukt
gj. ft werkt dan ongeveer zoals
b}ofoonnaald. Het geluld, ver-
b) ^akt a nn geluid, ver-
hn zÜde r baar bewegingen over de
q/blaati' Worht overgebracht op een
daJ6 en gaat vandaar weer ver-
tv öqq Kn luidspreker, zodat de „le-
Pen eenvoudige beweging zyn
verstaan. Het nieuwe apparaat
werden bediend, sloten zy alle deuren
met Inderhaast aangebrachte hangslo
ten. Een kleine dertg klanten werd
op die manier een half uur lang ge
vangen gehouden. Hetgeen uiteraard
eventuele toekomstige klanten flink
heeft afgeschrikt, in het restaurant hun
maal te korr.en doen.
De opperhoofden van de stam der
Navajo-Indianen, 350 in getal,
hebben in het kamp Goulding's
Post (Utah, V.S.) de volgende brief aan
de Amerikaanse bevolking opgesteld. „Dé
Navajo's schrijven hun namen op een
papier, ore dank te zeggen aan hun
blanke vrienden, die gehoord hebben van
hun honger en hun koude, en die voed
sel en kleding gezonden hebben van ver
weg. zy zyn nu gezond. Jaagt in
schoonheid. Leeft in schoonheid." Het
document was ondertekend met be-
inkte vingerafdrukken.
De regering deelt in de Memorie van
Antwoord aan de Eerste Kamer over de
Rijksbegroting 1948 mede, dat in'studie
is de vraag in hoeverre het mogelijk
zal zijn, door het geven van verder
gasnde voorschriften dan de reeds be
staande, de maaltijden in hotels en
restaurants nóg meer te versoberen, zon
der andere belangen te zeer te schaden
en de controle en berechting van ge
pleegde overtredingen te vergemak
kelijken.
De 80-jarige Fr. van T. was enige tijd
geleden bij de 66-jarige M. D. te Roo
sendaal ingetrokken, onder voorwaarde,
dat deze voor hem zou zorgen. De oude
man had D. zijn geld beloofd, indien hij
zou sterven. D. aasde zodanig op de er
fenis, dat hij met opzet de oude man zo
slecht verzorgde, dat deze door gebrek
overleed. Zo weigerde D. een dokter te
halen, toen T. deze nodig had, en ont
hield hij hem voedsel, zodat de oude
man steeds meer vermagerde en ver
zwakte.
Tenslotte kreeg T. longontsteking en
is mede door onhygiënische verzorging
overleden.
Donderdag moest D. zich voor zijn
nalatigheid voor de Bredase rechtbank
verantwoorden. Zeer scherpe woorden
richtte de Officier tot verdachte. Hy
eiste 8 maanden gevangenisstraf.
Door goed speurderswerk van de
voormalige 8 brigade-commandant der
Kon. Marechaussee te Siebengewald is
opheldering gebracht in de aldaar in de
nacht van 10 op 11 Juli 1947 gepleegde
moord op een hulpcommies.
In die nacht patrouilleerden de hulp
commies W. B. Scholten en een collega
langs de grens waarbij zij een persoon
op illegale grensoverschrijding betrap
ten. Zij sommeerden de man zijn papie
ren te tonen. Hij overhandigde ze aan
S. maar trok tegelijkertijd een revolver,
waarmee hij in het wilde weg begon te
schieten. S. werd zodanig aan de long
geraakt, dat hij een uur later overleed,
terwijl zijn collega er met een schamp
schot afkwam. Terstond werd begon
nen met een onderzoek naar de dader
die ondertussen met medeneming van
zijn papieren weer over de grens terug
geweken was. De samenwerking met
Duitse politie en geallieerde autoritei
ten heeft er toe geleid, dat dezer dagen
bij Duisburg een Duits muzikant werd
aangehouden, die een volledige beken
tenis aflegde inzake de moord te Sie
bengewald. De dader wordt eveneens
verdacht van moord op een politieman
te Kassei en van een aanslag op een
politiebeambte te Bielefeld, by vroege
re arrestatiepogingen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een ontwerp van wet om de beloningen
voor deurwaarders met 25 pet. te ver
hogen.
en u zult morgens weer
kiplekker nit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter ga! In
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft U raakt
ve«topt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
2.
(Van onze speciale verslaggever)
tt Tij reden door Limburg. Het
yy land was wijd en de zon had
allures als op een klare Mei
dag. Wij hadden in onze wagen een
raampje open gezet en zo stoven wij
vooruit in een kom tussen twee
heuvels. De wind in ons gezicht. Wij
hadden het gevoel, dat we nu niets
meer behoefden, dat we zo slechts
moesten doorrijden. Honderden kilo
meters ver. En wij maakten daar ook
grapjes over. Wij zeiden, dat het
Wit-Gele Kruis eerst deze morgen
waarachtig een bijdrage leverde tot
herstel van de geestelijke en licha
melijke volksgezondheid.
En dat we ons verheugden van deze
bijdrage het voorwerp te mogen zijn.
Want, dat zult u begrijpen, wij waren
nog steeds te gast. Onze tocht was niet
de gedroomde rit in de wijde, ruimte
van een zomerse wintermaand, het
was een kruistoent langs dorpen en
stegen, door open landouwen en langs
de gruwel der verwoesting. En overgl,
op het onverwachtste, troffen wij steeds
weer mensen van het Wit-Gele Kruis.
Troffen wij een dokter in een moe en
afgebeuld Maasdorp, die werkte van de
ochtend tot de avond, troffen wij een
religieuze, een wykverpleegster in de
troosteloosheid van Noord-Limburg,
zwoegend en sjouwend, maar zonder
wijkgebouw.
Deze rit zullen wjj niet vergeten, we
ten wij. Niet om de geur van het land
en de zoelte van de wind, maar ook
niet om dat steeds herhaald contact met
deze werkers in dienst van onze volks
gezondheid.
Steeds weer doken hun kleine be
huizingen voor ons op. Ergens midden
in een dorp, onder de schaduw van
een toren, of aan de buitenrand in
Vrfjdag
HILVERSUM I, 301 M. 17.15
Gram., 17.45 Wat het buitenland
leest, 18.00 Conc., 18.30 Strijdkr.,
19.00 Nieuws, 19.15 Jonge boeren,
19.30 Oude melodieën, 19.50 Gram.,
20.00 Nieuws, 20.05 Gewone man,
20.12 Zilvervloot, 20.45 De drie lan
den, 21.00 Metropole ork.. 21.50 Da
vids zonde en boete, hoorspel, 22.30
'Gram., 22.45 Avondgebed, 23.00
Nieuws. 23.15 Gram.
HILVERSUM II, 415 M. 17.20
Wy en de muziek, 18.00 Nieuws, 18.15
Jan Vogel, 18.40 Kwartet Corduwe-
net. 19.00 Denk om de bocht, 19.15
Regering, 19.30 Cursus geloof, 20.00
Nieuws. 20.05 Kwartet. 20.30 Cursus,
21.00 Men vraagt, 21.30 Koor, 21.50
Viool, 22.00 Weekoverzicht, 22.15
Swing, 22.40 Vandaag en avondw.,
23.00 Nieuws, 23.15 Gram.
Zaterdag
HILVERSUM I. 301 M. 7.00
Nieuws, 7.15 Gym., 7.30 Morgen
gebed, 7.45 Gram., 8.00 Nieuws, 8.15
Gram., 10.00 Kleuters, 10.15 Gram.,
11.00 Zonnebloem, 11.45 Gram., 12.03
Fluit-piano, 12.33 KI. v. Beeck, 13.00
Strijdkr., 13.30 KI. v. Beeck, 13.50
Film en toneel, A. v. Domburg en
Cor de Groot, 14.10 Gram., 14.20 Eng.
les, 14.40 Gram., 15.15 Conc. der Jon
geren, 15.45 Kiosk. 16.00 Mannen
koor, 16.20 Hotelbedrijf, 16.30 Grego
riaans, 17.00 Wigwam. 18.00 Volks
liederen, 18.15 Weekoverzicht, 18.30
Strijdkr., 19.00 Nieuws, 19.15 Nederl.
in Duitsl., 19.30 Piano-orgel, 19.50
Banden die binden, 20.00 Nieuws,
20.05 Gewone man, 20.12 Wie weet.
20.30 Lichtbaken, 21.00 Negen heit de
klok, 22.00 Dansles, 22.45 Avondgeb.,
23.00 Nieuws, 23.25 Kamerork.
HILVERSUM II, 415 M. 7.00
Nieuws, 7.15 Gram., 8.00 Nieuws, 8.15
Gram., 10.00 Morgenw., 10.35 Volkss,
liederen. 11.00 Arbeiders, 12.00 Vin-
centino, 12.33 Opera-koor. 13.00
Nieuws, 13.20 Gram., 13.40 Sil-
vestri kwartet, 14.00 Het Nederlandse
lied, 14.15 Harmonie ork.. 15.00 Coöp.
beweging, 15.15 Gram., 16.00 Espe
ranto, 16.15 Amateurs, 16.45 Land-
bouwcongres. 17.05 S.V.V., 17.15
Volksconc., 18.00 Nieuws, 18.15 Sport,
18.30 Om en nabij twintig. 19.00
Viool, 19.30 Jeugd. 19.45 Rembrandt.
20.00 Nieuws, 20.15 Vindobona. 20.45
Balzaal, 21.15 Soc. commentaar, 21.30
Februari, 22.00 Tobermory, hoorspel,
22.30 Ramblers. 23.00 Nieuws. 23.15
Hobbyhoek, 23.30 Gram. en rep. zes
daagse.
door JOSEPH MONTAGUE
vertaling HERMAN ANTONSEN
23)
Waarom hij de schoener verhuurde en
zelf zyn diensten als schipper aanbood,
in plaats van op eigen gelegenheid zaken
te doen, scheen WArin min of meer een
raadsel. Grasse begreep het evenmin.
„Misschien, omdat hij geld nodig heeft.
Hij heeft een goede neus voor geld, die
Rooie Janson. Geloof vrij. dat het ln
zyn eigen voordeel IS. Het zal goed zyn
je ogen wijd open te houden, mon
ami. Want hy heeft een hart dat alleen
voor zyn eigen belang klopt, die kapi
tein Janson. Op je gezondheid, mon
brave!De fles is leeg«uilen we
dan maar gaan slapen?"
HOOFDSTUK VII
Het vertrek der expeditie
Een week later zefilde de „Ahimanu"
uit en koerste naar het Zuiden in de
richting van Pitcairn en het Paaseiland.
Lang scheen inlichtingen gekregen te
hebben over een vulkanisch eiland aan
de grens van de Pautomos-archipel,
waarvan Jiiet anders bekend was, dan
dat het onbewoond was en bestond uit
twee bergen met .een hoogvlakte er tus
sen in. die de onmiskenbare kentekenen
vertonen moest van minstens een keer
of vijf op zeepeil gelegen te hebben. De
inboorlingen van de Lage Archipel en
die van de Tubal, en Gambiergroepen
spraken er meeetal over met een zekere
bijgelovige eerbied en beweerden, dat het
een roofnest geweest was van Vikingen
der Zuidzee, onbevreesde zeerovers en
schippers, die toverkunsten en vreemde
wapens bezaten en ln huizen van steen
woonden. De verhalen waren meestal le
gendarisch, by na sprookjesachtig en die
mensen werden beschouwd als halfgo
den, die naar verkiezing allerlei ge
daanten konden aannemen, die naar
willekeur door de diepste zee konden
wandelen en zichzelf evenals hun eiland
onzichtbaar konden maken, zodat nie
mand, ook al zocht hij er naar, het kon
vinden. Ook werd verteld, dat geheim
zinnige stromingen de kano's, die te
dichtbij kwamen, meesleurden en de on
gelukkige bemanning op het strand
wierpen, waar ze als slachtoffers voor
kannibaalse feesten dienden.
Alles bijeengenomen was het een
plaats, die voor Lang's theorieën veel
belovend scheen en hy hoopte daar spo
ren van volksverhuizing te ontdekken
en beelden van hetzelfde type. als die
op Paaseiland gevondenwaren.
Voor Warin was het een weefc van
hard werken geweest. Hij kwam er al
spoedig achter, dat hij geen gemakke-
lük baantje had Dora. Lang voorzag
hem van zeldzaam praktische lasten
van benodigdheden. Ze hielp hem bi)
het kopen en uitkiezen en toonde daar-
by zoveel gezond oordeel en bekendheid
met de waarde en nuttigheid der din
gen, dat hij, hoe bekwaam hij haar ook
achtte, toch nog verbaasd over haar
stond. Ze behmidelde nem niet zozeer
als een employe van haar vader, doch
als sen lid van de expeditie, dat er
even enthousiast over was als zij zelf.
Hët was net of hy met een andere man
samenwerkte. Ze zette Martin onmid-
deliyk op een plaats, waar hij over het
hoofd werd gezien en niet meer was dan
een noodzakeiyk deel der bemanning,
Ze schonk niet de minste aandacht aan
de kruiperige gedienstigheid van 'Balk.
De gendarmen waren de hofmeester
niet van boord komen halen. Rooie Jan
son ontpopte zich als een eerste klas
schipper. De schoener werd mét pijn
lijke nauwgezetheid schoon gehouden, de
Turanga-negers droegen korte, witte
broeken en baadjes en deden hun werk
goad en stil als automaten. Sam was
veranderd in een goed gehumeurde ne
ger, die atlijd glimlachte, heel gedien
stig was, zorgde voor zonneschermen en
Balk vóór was met het plaatsen van
dekstoelen, terwijl hy onder zyn werk
allerlei wijsjes neuriede.
Janson was afgemeten, zonder nors te
zyn. Alles g'ng met de regelmatigheid
van een uurwerk en Warin stond ver
baasd over de wüze waarop het dek
werd geschrobd en gezwabberd en de
nauwkeurigheid waarmee al het werk
verricht werd. De schoener' gleed blik.
semsnel over het water.
Ook de keuken was uitstekend. De
inlandse bemanning kreeg haar eigen
kost. De kok was een éénogige Portu
gees, die allerlei kostjes op tafel wist
te brengen en zijn vrye tijd besteedde
aan het snyden van een model van de
„Ahimanu", dat naar zijn zeggen een
geschenk voor de senorita moest wor
den.
Aan de eerste tafel zaten Lang en
zijn dochter, de kapitein en Warin. Jan.
son's tafelmanieren waren perfect. Nu
en dan liet hij zich een beetje uit zijn
tent lok.ken, hoewel Warin zich soms
toch verbeeldde, dat hij de gesprekken
heel handig naar zijn zin wist te leiden.
Als hy by dergelijke gelegenheden aan
het woord was, kon hij heel goed on
derhoudend vertellen. Hij had 't groot
ste deel van Polynesië, Melanesië en
Micronesië doorkruist en zyn ogen en
oren goed opengehouden. Hy had er
slag van zijn belangryke en soms ver
bazingwekkende ondervindingen, op een
prettige, objectieve manier te vertellen.
In vele gevallen had hij zich met de
opperhoofden, niet slechts langs het
strand, doch ook in de binnenlanden,
bevriend weten te maken. Volgens de
verhalen van Grasse had Janson op zyn
ronseltochten vaak van die vriendschap
misbruik gemaakt en hij loochende in
het geheel niet, dat hy een slavenhaler
geweest was, al scheen hy nimmer een
echte mensenrover te zijn geweest. Het
was echter duidelijk dat hij zijn best
deed de belangstelling van het meisje
te wekken.
Ook met professor Lang kon hy goed
opschieten door zyn beschrijvingen der
levensgewoonten ^n de verschillende
stammen, van hun dodenriten, hun
totem- en clanregels, him ceremoniën,
feesten, fetischverering en legenden.
Lang begon hem hoe langer hoe meer
te vragen en hij scheen in zijn schik
over zijn antwoorden, die van waarheids,
liefde en scherpe opmerkingsgave ge
tuigden. Nu en dan knikte de professor
tegen zyn dochter, als om óe juistheid
van het verhaal van de schipper te be
vestigen.
een eigen getimmerte of in een kleine
boerenwoning. En steeds troffen we
daar ook het hart van de bevolking.
De moeders met haar babies. Genoten
we van haar stille triomf over het
goed doorvoede kind of van haar
'kleine verdriet, dat het kind niet zoet
wou zijn, uitgerekend vandaag niet
zoet wou zijn, nu de omes vin de
krant op bezoek waren. Men kan de
indruk van zo'n kruistocht, geloven
wij, moeilijk overdragen.
Het besef van het belang van dit werk,
dat besef, dat eerst langzaam begint te
groeien en dat dan gaandeweg duide
lijke vorm aanneemt, men kan het zo
moeilijk onder woorden brengen. En
wel hierom misschien, omdat het niet
zo zeer de feiten zijn, niet zo zeer nog
de behaalde resultaten, hoe indrukwek
kend die ook zijn, maar veeleer de sfeer
Men gaat het belang voelen. Er gebeurt
iets in u, als ge in Hornerheide het sa
natorium bezoekt, als ge tijdens het
rustuur langzaam over het grint komt
aangelopen, als ge later rondwandelt en
u bespied weet door eenzame zieken,
die uw komen en gaan door een spie
geltje volgen. Iets, dat meer zegt dan
alle woorden, gebeurt met u als ge in
een van die bedden een meisje ziet, dat
u waarom dan ook aantrekt en waar
naar ge vraagt. „Zij is toevallig een
uitzondering op de regel en een bij
zonder „ernstig geval", zegt men u dan.
„Ze ligt hier al 22 jaar".
Dan voelt ge iets in U opkomen,
waarvoor ge U anders zoudt schamen,
en dat gevoel blijft. Het vergezelt U
op heel Uw verdere weg langs alle
dorpen, langs de tehuizen van kleu
ters. En als ge in Nijmegen in de St.
Maartenskliniek Uw reis besluit, dan
bereikt het zijn climax. Twee dagen
lang heeft men U gesproken over re-
validaties, het weer voor arbeid ge
schikt maken van invaliden. Hier
doet men dat. Men nodigt een van de
'patiënten uit voor U te gaan lopen en
U wordt de vraag gesteld welk been
ge denkt dat zyn kunstbeen is.
Ge kijkt nauwkeurig, een beetje verle
gen. Ge overlegt. Het rechter, kiest ge
dan heel beslist. De wandelaar kijkt U
aan. Hij glimlacht Met een enkel ge
baar haalt hij zijn broekspijpen omhoog.
Beide benen zijn kunstbenen. Een jaar
lang heeft hij als een voor altijd verlo
rene thuis gezeten, altijd gezeten. En
nu loopt hij. En straks zal hij nog beter
lopen, zal hy lopen zoals wij dat meisje
zagen lopen, in een wervelwind langs
ons heen. „Kijk", zei dr. Bar. En wsj
keken. Ook twee kunstbenen.
Dat is het Dit zelfzien. Dit door de
sfeer en de feiten overtuigd worden.
Dat zegt meer dan de mededeling, dat
Nederland zich door deze revalidatie
in de toekomst 13 mill, zal besparen.
Zo begrijpt men welk enorm werk hier
door particulier initiatief werd en wordt
verricht en als men zo ver is dan kan
men ook by benadering inzien wat te loor
zou gaan als dit werk, dit alles omvat
tend zwoegen voor de gezondheid van
allen, verloren of zelfs maar achteruit
zoü gaan.
Dit, beloofden wy Maandag, zouden
wjj in een tweede reportage pogen aan
te tonen. Wij hopen dat iets van dit
werk voor U is gaan leven.
Het kan nodig zijn, straks als Uw
hulp, Uw steun gevraagd mocht wor
den, als minister Drees ook voor dit
gezoncèieidswerk een publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie wil invoeren.
Misschien dit jaar nog. Dan immers
zal het nodig zyn het eigene te bewa
ren, het particulier initiatief te be
schermen. Of alles uitgedrukt in een
gedachte: Voor het katholieke volk
katholieke gezondheidszorg te bewa
ren. Want, wie zou het lichaam kun
nen genezen als hy de ziel ver
geet.
De Nederlandse kampioenstitels in de
skiwereld zijn terecht gekomen by ben.
die er ongetwijfeld het meeste recht op
hadden. n.L Gusta de Boer en Dicky
Pappenheim. Pappenheim heeft zijn titèl
op zeer overtuigende wijze behaald.
De totaaluitslag luidt:
Heren renklasse: 1. en Nederlands
kampioen Pappenheim 0.00 punten: 2.
Elias van Stabrouck. 49.32 pnt.: 3. Liff-
man 54.31 pnt.; 4. Den Ouden 57.11 pnt.;
5. Van Eek. 79.23 pnt
Dames renklasse: 1. en Nederlands
kampioene Gusta de Boer 2.02 pnt.; 2.
Marlies Hulsinga, 19.40 pnt.: 3. Renee
Van Pallandt 23.10 pnt.; 4. Baby Ram-
bonnet 32.60 pnt.
Dames toerenklasse: 1. Ankie van der
Stok. 2.09 pnt.
Heren toerenklasse: 1. Hymans. 5.49
pnt.
De tafeltennissers, die te Londen voor
de Swaithling-beker spelen verloren
met 50 van Oostenrijk. Tegen Luxem
burg behaalden zij echter een 5—2 zege.
Nederlandse dames verloren met 3—0
van Frankrijk.
Vrydae 6 Febr. 1948
5/2
Anaconda Copper 33
Bethlehem Steel 33*
Chrysler Corp. 5654
Genera] Electric 33 S
General Motors 54
Hudson Motors 1714
Kennecott Cooper 44%
Montgomery Ward 50
North American Ce ÏSW
Radio Corp. Si-
Republic Steel 23 V4
Shell Union Oil 31%
Southern Pacific 46%
Southern Railway 36%
Tidewater 2C-,s
U S Steel 71%
ex dividend
4/2
33
33%
57%
34%
54%
17%
45%
50%
16%
3%
23%
32%
16%
36 H
20%
72%*