ERIC DE NOORMAN-DE STEEN VAN ATLANTIS
VERKIEZINGEN WERPEN HUN
SCHADUW VOORUIT
Maidenspeech van minister
v. d. Brink als een college
DE KRATER
KALA^j
HOOPT ENGELAND, DOOR AFRIKA
GROOT TE BLIJVEN
Katholieke beroepskeuze
Eisenstein overleden
Ere-promotie Kardinaal De Jong
„Experiment der R samen
werking mag geslaagd heten
Mr. Kropman tegen het
Marshall-hulp verschaft ons basis
om welvaart op te bouwen
NIEUWE BONNEN
Het zwarte werelddeel voorwerp van
Londense belangstelling
Centrale der R.K. bureaux
gesticht
communisme
van
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1948
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
De salarisregeling bij de
Spoorwegen
m «a
m
LANDSPOLITIEK IN EERSTE KAMER
yy
liefde
Yx
Dankwoord van de kardinaal
door JOSEPH MONTAGUE
Wordt vervolgd)
Sinds de oorlog is Engeland bezig
het zwaartepunt van zijn kolon'.aal
rijk uit Azië naar Afrika te ver-
eggen_ Het groeiend nationalisme, reeds
ang geleden ingezet> en de bijzondere
j varen, ontstaan door de tegenstelling
Ussen Rusland en Amerika, maken AzSe
ot een niet langer zo begerenswaardig
«rein voor kolonialisme, en de Britten
ebben daaruit de consequentie getrok-
en. dat zij er maar beter aan doen
®eh enigszins terug te trekken Htm on.
jbacht, een groot militair apparaat op de
een te houden, heeft hjeraan nog groter
fgentie verleend en het vrijwordings-
Woces, dat de Britse oorlogsleiders zich
als langzaam en geleidelijk hadden
voorgesteld, is thans met snelle schreden
voortgegaan.
Gelüke tred daarmee hield de belang
rijkheid van Afrika. Dit werelddeel heeft
Rechts in geringe mate, n.l. aan de
Noordelijke randen, kennis gemaakt me-,
uit de Westerse beschaving voortge
sproten nationalisme. Het is nauwelijks
voorwerp van strevingen der grote poli-
hok. Voor een zeer groot gedeelte be
koort het toe aan Engeland en van de
rest wordt weer een groot gedeelte in
genomen door het bevriende Frankrijk,
floor België en Portugal, die zich niet
geheel Kunnen losmaken van de Britse
Politiek.
De exploitatie van Afrika heeft lang
op zich laten wachten, maar wordt
na de oorlog met krachtige hand
floor de Londense bewindhebbers aange
pakt, Men heeft bijvoorbeeld voor Oost-
hika een groot economisch plan opge
bold, waaraan in korte tijd reeds enkele
^ilUoenen ponden zijn besteed, en waar-
Van men vermoedt, dat het T nog vele
rpillioenen zal kosten. Terwijl vrofeger
3et bestuur over de verschillende Afri
kaanse bezittingen oen van de vele ta
ken was, die de minister van Koloniën
J® vervullen had, heeft men op het ogen
lik eigenlijk drie hoogwaardigheidsbe
kleders, onder wie dit bestuur ressor-
'Pert: de minister van Koloniën, Creech
°hes; Lord Listowel; die onlangs tot
Minister van Staat voor Koloniën werd
Aangesteld, en kolonel Rees Williams, die
et ministerie van Buitenlandse Zaken
^P dit gebied vertegenwoordigt. Dit
flviernanschap voert gezamenlijk een po-
j'tiek, welke ten doel heeft Afrika zowel
1 Politiek als economisch opzicht voor-
Plt te brengen.*
Dit gebeurt echter niet op de oude
kolonialistische voet. Men geeft de inlari-
flfirs enige medezeggenschap .in hun
A'?en zaken. Wanneer in Maart een Cen-
h'ale Bestuursvergadering voor Oost-
kfrika zal bijeenkomen, zullen in de
Vergaderzalen vele zwarte autoriteiten
Aanwezig zijn. Tegen September heeft
Creech Jones een grote bijeenkomst aan
gekondigd, waarop vertegenwoordigers
Van alle Britse gebieden ir. Afrika zul
len verschijnen, en reeds nu heeft hij
kennis gegeven van zijn voornemen dat
fleze ver tegen wöordigers voor een aan-
Alenlijk deel uit inlanders zullen bestaarr.
Y) ij dit alles ondervindt Groot-Brit-
tannië de medewerking van Frank
rijk. Al dadelijk na de oorlog kop-
Pelden deze beide landen hun Afrikaan-
?e economische en sociale politiek in
Pun eigen gebieden aan die van de an-
P®r. en deze samenwerking schijnt zul
ke goede vooruitzichten te runnen bie-
dat er besprekingen aanstaande
waarin men nog dichter dan voor-
Peen tot elkander probeeTt te komen:
?°°r afspraken over productie, produc-
■^hruii, verkeersfaciliteiten, bestuursin-
'chting enz. Ook met België, dat in de
°hgo een rijk Afrikaans gebied bezit,
bacht Engeland tot .overeenstemming te
kotïien. Vermoedelijk niet vergeefs: het
•hangs tussen Brussel en Londen ge
sloten handelsverdrag bevat reeds de
uitdrukkelijke bepaling, dat het verdrag
ook geldt voor de Congo, en men mag
verwachten dat de Europese toenadering
tussen deze twee naties zich ook zal
doen gevoelen op het Afrikaanse conti
nent. Hoe men Portugal en Zuid-Afrika
tot medewerking zal bewegen is nog
onzeker. Men wenst zich allereerst eens
een goed beeld te vormen omtrent de
directe economische mogelijkheden en
behoeften van het zwarte werelddeel.
Wat dit betreft is van groot belang de
reis, die de Algemene Betaalmeester,
Marquand, sinds weken door alle Britse
bezittingen in Afrika maakt, en waar
over hij een uitvoerig rapport zal op
stellen.
Engeland is klaarblijkelijk besloten,
zijn omvang niet zodanig te verkleinen,
dat alleen het eigen eiland overblijft.
Het wil toch nog altijd groter blijven
dan een louter Europese staat, en tracht
nu het overgebleven deel van zijn ko
loniaal rijk in belangrijkheid te doen
groeien. Deze groei kan slechts de po
litieke betekenis en de econqmiscne
machtspositie der Britten ten goede ko
men. Men hoopt te Londen, dat dit bin
nen niet al te lange tijd het geval zai
zijn. Het verbeten imperialisme van de
vorige eeuw en van de jaren na de
eeuwwisseling zou dan nog een late maar
grote vrucht dragen.
Dezer dagen is opgericht de Stichting
„Centrale van R.K. Bureaux voor Be
roepskeuze in Nederland", bij welke
stichting alle R.K. bureaux voor be
roepskeuze in Nederland zijn aange
sloten.
De stichting stelt zich ten doel door
onderlinge samenwerking de bevorde
ring van een juiste en doeltreffende
voorlichting bij school-, studie- en be
roepskeuze aan daarvoor in aanmerking
komende personen op principieel
Rooms-Katholieke grondslag.
Het secretariaat -is gevestigd te Rot
terdam, Heemraadssingel 38.
De Sovjet-filmer Sergjej Michajlo.
witsj Eisenstein is overleden.
Eisenstein is in 1898 geboren. Hij is
aanvankelijk bij het toneel werkzaam ge
weest en sinds 1924 filmproducent. Se
dert 1929 was hij professor aan het
Sovjet-Staatsinstituut voor cinemato
grafie.
Namens de Personeelraad van de Ne
derlandse Spoorwegen wordt medege
deeld, dat dit college vandaag aan de Vak
vereniging v. Spoorwegpersoneel zal kun
nen berichten, dat de formele goedkeu
ring door de minister van Verkeer van
de voorstellen ten behoeve van verbe
tering dér arbeidsvoorwaarden van het
N.S.-personeel dezer dagen kan worden
verwacht
Gouverneur dr. P. Kasteel van Cura
sao is onderscheiden met de Braziliaan
se nationale orde „Do Cruzeiro Do Sul."
15. Eric was een uitstekend zwemmer. Niet voor niets had hij van Zijn prilste
jeugd af in de fjorden van zijn geboorteland gezwommen. Het geraas van de wa.
terval kwam steeds dichterbij. Het was oorverdovend en angstaanjagend. Wanneer
hjj hier in een van de vele draaikolken terecht mocht komen, was het met hem
gedaan. Hij haalde diep adem en zwom met forse slagen onder de waterval door!
Het leek hem uren te duren voor hij aan de stroom voelde, dat hij in kalmer wa
ter was gekomen. Hij kwam naar de oppervlakte en keek nieuwsgierig om zich
heen. Een gevoel van teleurstelling bekroop hem. Er heerste een schemerduister
rondom hem en hij bemerkte, dat hij opnieuw in een grot was terecht gekomen.
Hier spiegelde het water kalm als een meer en met langzame slagen zwom hji naar
de kant. Nadat Eric aan land was geklommen, keek hij nogmaals om zich heen.
Voor hem gaapte het duister van een spelonk. Een onderstroom moest hem mee
gevoerd hebben naar dit meerTerug kon hij nietOnder water kon hij zich niet
oriënteren. Er zat niets anders voor hem op, dan voor de tweede maal de onder
aardse grotten binnen te gaan. Hij bedacht zich niet langer en weldra had de duis
ternis hem opgeslokt.
(Vervolg van pag. 1)
In de Kerk heeft U de volkomen
rechtsmacht opgeëist en elke inmen
ging van de bezetter krachtig van de
hand gewezen- Wat de staat betreft,
heeft U niet op directe rechtsmacht
aanspraak gemaakt, maar wel het aan
de Kerk eigen Leergezag verdedigd.
Voor de verhouding tussen beide heeft
TJ duidelijk het principe gesteld in de
brief ter gelegenheid van het twaalfde
eeuwfeest van St. Willibrord.
Terecht bevestigde een der groot-
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer blijft een eigenaar
dig instituut van een heel specifiek nut
en een aparte bekoorlijkheid. Zij blijft
ietwat terzijde der felle politieke stro
mingen en beziet de dingen soms van
een bijna ontijdelijk plan; zij kan de in
druk weCken op een gruwelijke wijze in
herhalingen te treden en daardoor haar
eigen overbodigheid te demonstreren,
maar van de andere kant komt het voor,
dat zij misschien juist tengevolge van
haar ontijdelijkheid hoogst actueel, zo al
niet bij haar tijd vooruit is.
Dit demonstreerde zich weer eens op
deze Woensdag bij de algemene beschou.
wingen over de Begroting. Terwijl men
ln de Tweede Kamer, waar per saldo de
Kabinetten gemaakt, geconserveerd en
gebroken worden, nog zo diep in de din
gen van de dag steekt, dat men het doet
voorkomen, alsof men nauwelijks in de
gaten heeft, dat er verkiezingen op til
zijn, sprak de Eerste. Kamer van de
hoogte van haar niveau af zonder blik
ken of blozen over die' verkiezingen en
de vraagstukken, welke deze opwerpen.
Daar sprak de liberale woordvoerder
(het woord was eruit voor wij het be-
sefteft, want hij is tegenwoordig lid van
de Volkspartij voor Vrijheid en Democra
tie) prof. Molenaar, om ronduit te ver7
klaren, dat zijn partij bij de volgende
Kabinetsformatie verlangt ln de regering
'te zitten verantwoordelijkheid te aan
vaarden, om het in parlementaire ter
men te zeggen daar waren de coalitie
genoten Kropman en v. d. Kieft
krachtens hun positie toch bedaagde he
ren zou men zeggen, die in de eerste
plaats franchement verklaarden, dat het
experiment der Rooms-rode samenwer-
xing geslaagd mag hetén en althans zeer
beslist de verdediging waard is, om ver
volgens op vrijwel .eensgezinde manier tot
de conclusie te komen, dat zij nog steeds
geen basis zien om te verbreden. Wie
durft zoiets op het ogenbjik hardop te
zeggen in de Tweede Kamer, waar men
elkaar bespiedt en met onuitgesproken
achtergedachten tracht te imponeren?
De senatoren zijn daar" niet kinder
achtig mee. Natuurlijk, zei mr. Krop
man, iedereen noemt zich progressief,
alle partijen zijn progressief. Alleen: een
belangrijke toenadering zien wij toch
niet tot stand ijomen. Dat ziet men aan
de reacties op de' jongste Koninklijke
rede; dat ziet men uit de recente ver
klaring van de heer Pollema, dat de ka.
tholifken onnationaal zijn en zo zijn er
nog wel meer tekenen. Daar is ook de
geweldige kritiek op de regering, die me
nigmaal de grenzen, van het behoorlijke
overschrijdt en louter destructief is.
De katholieke fractieleider vond. er
overigens ook niets gênants in te er
kennen, dat er ook wel gevoeligheden
zijn tussen de bondgenoten. Maar hij
zei het op een aardige manier: de
K.V.P. is de oudste en moet de wijste
zijn. Dat is zij ook. Zij begrijpt, dat
de Partij v. d. Arbeid wel eens be
hoefte heeft aan haar kiezers te ver
tellen. dat zij vooruitstrevend is en
dat het dan ook wel eens gebeurt,
dat een spreekgraag spreker erbij
zegt, dat de K.V.P. behoudzuchtig is.
De heer v. d. Kieft nam het later goed-
De .gentleman-inbreker Barometer
der
Doodkisten als objeqt van belegging
Voor wal
hoort wat Hij legde het
groots
aan.
Ihbreker zijn is nu eenmaal ook een
vak, en de beer Wilson beoefende
het. Zeker, „de heer" Wilson. Want
jj'i gedroeg zich zoals men van ten waar
®flhtleman° mag verwachten, toen hij
flAlangs bi) een kraakje te Cardiff werd
~esnapt door twee vrouwelijke politie-
ASenten. Wilson is een flinke, stérke ke-
del- Hij had zich kunnen verdedigen, de
flfties kunnen neerslaan of zoiets. Maar
flat
- was niets voor Wilson. Hü vtind, dat
y e.h dames zelfs niet slaat, als ze in een
jAiform gehuld zijn, en gaf zich over.
flze correctheid werd beloond. Wilson
°est natuurlijk mee naar het gevang,
arfl daar ^en dag opgesloten en kwam
ehslotte vóór. En tegenover de rechter
Atuigden de twee agenten zó gunstig
a er het uitermate keurig gedrag van
gentleman-dief, dat hij er af kwam
et een boete van 40 pond sterling.
LT.erman Stein, een Amerikaans des-
kundige, heeft op grond van we-
5^ tenschappelijke bevindingen ver-
waici' dat meisjes, die liefdessmart heb-
0{ A' in de regel onregelmatig groeiend
flof haar krijgen of aan haaruitval
keah hjden. De toestand van vrouwelij-
^ei en. zegt Stéin, is onderhevig zo-
See i3"8"'1 i°uter lichamelijke als ook aan
Voq ike stoornissen. Dit geldt niet
1^^ mannen. Een man met een moei-
Pruik of met een hoofd als een bil-
kt'br 11311 best nooit van zijn' leven een
°ken hart gekend hebben.
I A e ondernemers' in begrafenissen te
KJ Lerlijn hebben zich aaneengeslo-
t« ten. Niet om op die wijze meer
te veM1611 ondernemen, doch om zich
flat ledigen tegen een vre-md gebruik,
feerlJAPgang heeft gemaakt onder 'de
Ovej s- Omdat er geruchten lopen
van de Mark, proberen
ant-*, A°g gauw wat van hun niet ver-
i-Ün nlel'de geld te beleggen. Er is in Ber-
Seifl veel meer over, waarin men zijn
fle Scl3,tl beleggen, doch met het oog op
aarste van hout, zijn doodkisten
achtig object voor zulke lieden.
Het gevolg is, dat de vraag naar dood
kisten sinds enige tijd met grote spron
gen is gestegen. En om te zorgen, dat
de doodkisten niet zozeer de overleven
den als wel de overledenen ten goede
komen, hebben de begravers nu een ge
zamenlijk bureau gesticht, zodat er niet
voor één dode twaalf kisten worden be
steld.
Het kleine eiland Guernsey, dat
dicht bij de Franse kust ligt, 'doch
deel uitmaakt van het Verenigde
Britse Koninkrijk, wordt tegenwoordig
geteisterd door een golf van misdaden.
De autoriteiten hebben daarom een
brief gezonden naar Scotland Yard,
waarin zij vragen om de hulp van één
of meer detectives van dit beroemde In
stituut. Daar men op Guernsey wel be
grijpt, dat men hier iets tegenover moet
stellen, is in de brief meteen een aan
bod opgenomen, de enige veldwachter,
die het eiland rijk is, ter assistentie van
Scotland Yard naar Londen te zenden.
George Platt uit Manchester, 22 jaar
oud, heeft een gevangenisstraf ge
kregen omdat hjj een autobus van
32 zitplaatsen gestolen had. Platt deelde
aan de politie mede, dat hij deze diefstal
pleegde, om zijn meisje 's avonds naar
huis te kunnen brengen.
moedig en met een tegengrapje op, maar
ook hij zag zich niet overtuigd, dat een
samenwerking met de Vrijzinnige Volks
partij vruchtbaar zou kunnen zijn. Mr.
Kropman had trouwens niet onduidelijk
te kennen gegeven, dat, wat hem be
treft, het kabinet-Beel na de verkiezin
gen terug mag komen en de heer v. d.
Kieft, nog verder zijn afwijzing uitwer
kend, speurde verbindingen na tussen
de parlementaire en de buitenparlemen
taire oppositie, die van Rijkseenheid en
enormiteiten, die zij aan het adres van
de ministers en zelfs van de Koningin
durft te verkopen en vroeg zich ernstig
af, hoe daarbij in vredesnaam verbre
ding van de basis mogelijk is.
Overigens dient erkend, dat prof. Mo
lenaar zeker niet de kwaadste oppositie
rede hield. Heel wat minder schadelijk
en afbrekerig dan de heren Anema en
Kolff (C.H.). Het was niet geheel ten
onrechte, dat hij zeide, voornamelijk
aan het adres van de heer v. d. Goes
van 'Naters aan de overzijde, dat men
niet het recht heeft, aan een partij de
samenwerking te weigeren vóór haar
program ter tafel ligt.
Daar staat tegenover, dat een partij
nu eenmaal vertrouwen inboezemt of
niet en men kan het niemand kwalijk
nemen, dat de nieuwe partij V.V.D., bij
alle waardering voor een aantal voor
treffelijke 'mannen, die haar zijn toege
daan, nog sterk het cachet vertoont van
een aantal leden, die weinig of niets
nalaten om de vrijzinnige staatkundige
opvattingen in discrediet te brengen.
In ieder geval zullen velen met in
stemming de woorden vernomen hebben,
die prof. Molenaar wijdde aan de radio
rede van de Koningin, die hij volstrekt
kon billijken. Hij beschouwt deze rede
niet als een persoonlijk woord van de
Koningin, doch als een rede van de ge
hele regering en hij hield er zich van
overtuigd, dat de regering, met het oog
op het buitenland, haar goede reden
gehad heeft Hare Majesteit te verzoe
ken, deze rede te willen uitspreken. Ver
der wilde prof. Molenaar alles vermij
den, wat het effect van de rede zou
kunnen verzwakken ,of te niet doen.
Nog op een ander moment klonken
er waardige woorden door de zaal,
toen namelijk mr. Kropman zijn stel
ling omschreef tegenover de commu
nisten. HU deed dit zeer objectief en
principieel, zonder iets te kort te wil
len doen aan de grote verdiensten
vati communisten voor de nationale
zaak ten tijde der bezetting, noch aan
de geweldige verdiensten van Sovjet-
Rusland voor de bevrijding, evenmin
aan de goede trouw van vele commu
nisten persoonlijk en zelfs zonder te
willen ontkennen, dat er momenten
zijn, waarop de christenen falen. Doch
voor mr. Kropman ligt de onaanvaard
baarheid in het militant-atheïstische
beginsel van het communisme gn hü
zette dit alles zeer goed uitgewerkt
uiteen. Het maakte op iedereen een
uitstekende indruk.
Over de rest kunnen wij kort zijn.
Kritiek van mr. Kropman op de schrik
barende bureaucratie, kriffek op het
feit, dat het regeringsapparaat zich niet
tijdig gemoderniseerd heeft daaraan
wijt hij het voornamelijk, dat de Ronde
Tafel-conferentie met de West een jaar
te laat gehouden wordt en dat er dien
tengevolge een ongerechtvaardigd maar
begrijpelijk wantrouwen is ontstaan.
Met het optreden van prof. v. d. BrinK
betuigde hij zijn instemming, vooral ook.
omdat de jonge minister voornemens is
het beleid van dr. Huysmans voort te
zetten.
Mr. Kropman constateerde ook, dat
andere partijen dit optreden hebben toe
gejuicht; de coalitie-genoot heeft dat
evenwel minder gedaan, zoals tezelfder
tijd ook in de Tweede Kamer bleek.
In Madrid is Woensdag voor het eerst
sinds vele maanden weer activiteit van
de monarchisten voorgekomen. In de
straten werden pamfletten verspreid,
waarin op de terugkeer van Don Juan
als koning werd aangedrongen als het
enige middel, Spanje zijn plaats onder
de landen weer te laten innemen en van
het Marshall-plan te laten profiteren.
meesters der canonnieke wetenschap.
Mgr. Van Hove z.g.: „In de herderlijke
brieven van Z.Em. de Kardinaal en de
Bisschoppen van Nederland worden
meerdere principes betreffende het pu
blieke recht van de Kerk en haar ver
houding tot de Staat nauwkeurig om
schreven.
Het is dan ook aangewezen, dat de
oudste faculteit van canoniek recht
der Lage Landen Uwe Eminentie het
eredoctoraat in canoniek recht ver
leent. De faculteit rekent het zich tot
een grote eer Uwe Eminentie voort
aan tussen haar doctores te mogen
tellen.
Enkele der nieuwe doctores brachten
hierna dahk. Allereerst nam Kardinaal
De Jong het woord.
„De hoge onderscheiding: ere-doctor
worden van de Leuvense Universiteit,
heeft ons ten zeerste verheugd, aldus de
Kardinaal.
Van onze jeugd af hebben wü een
grote bewondering gehad voor de Leu
vense Universiteit. Toen wij student wa
ren op het Groot-Seminarie te Rijsen-
burg, waren er verschillende jonge
Utrechtse priesters, die in Leuven stu
deerden en meermalen kwam de stille
boop in ons op, ook in Leuven te mogen
studeren. De naam van dr. Poels /er-
vulde ons met geestdrift. Later lazen wij,
dat vele beroemde Nederlanders in Leu
ven gestudeerd en gedoceerd hadden:
Wü noemen o.a. slechts de naam van
Paus Adrianus VI. In de 17e en 18e
eeuw, tóen het Katholicisme in Neder
land na de vervolging weer opleefde,
terwijl er in ons land geen seminaries
werden toegelaten, hebben onze meeste
priesters eerst in Keulen en later voor
al in Leuven hun opleiding genoten.
Later als ik een persoonlijke her
innering even mag oproepen heb ik
in Rome dikwijls met Belgische priesters
omgegaan. Omstreeks 1909 hadden na
melijk Mgr. Gisbert Brom en Mgr. Vaes
een kring van Nederlanders en Vla
mingen gevotmd. meest priesters, die
bijeenkwamen in het Vlaamse Hospi
tium: San Giuliano dei Fiaminghi. waar
geregeld voordrachten werden gehouden
o.a. door de bekende Vlaamse Bene
dictijn Jansens. Ik was daar een trouw
bezoeker.
Doch de eer aan ons toegekend,
moet gedeeld wordeq door alle Ne
derlandse Bisschoppen. Het motief
voor deze onderscheiding is onze
houding ln de strüd tegen het Natio-
naal-Soclalisme en de onderdrukking
der Kerk door de Duitse overweldi
gers. Welnu: alle Bisschoppen en
hier willen Wü met name noemen
Mgr. Hopmans en Mgr. Lemmens,
beide oud-studenten van Leuven,
waren- eensgezind in die strüd; alle
belangrüke stukken zün door Ons
persoonlük ondertekend en gepubli
ceerd.
Tenslotte verheugen wü ons, dat
deze onderscheiding der Nederlandse
Bisschoppen ons nog nader brengt bü
het Belgische volk. Wü zün daarmee
nauw verbonden door de banden van
bloedverwantschap, taal, cultuur, his
torie en van gemeenschappelijke lotge
vallen en belangen. Vooral sedert de be-
vrüding zijn beide "volkeren nog veel
nader tot elkaar gekomen.
Moge deze samenwerking onze beide
volkeren strekken tot heil van Kerk en
vaderland.
Na hem sprak nog Kard. Griffin na
mens Kard. Spellman en zichzelf, prof.
Le Bras .namens de Franse gepromo
veerden en Mgr. Kerkhofs oamens de
Belgen.
Een receptie in de Universiteitshallen
besloot deze plechtigheid. Later in de
namiddag zal nog een ontvangst van
de Kardinaal plaats vinden bü de Ne
derlandse en Vlaamse studenten.
(Van onze parlementaire redacteur a.i.)
Op de eerste dag van de behande:
ling der Begroting van Economische
Zaken hadden de socialisten niet zulk
een beste beurt gemaakt met de felle,
negatieve kritiek van de heer Neder-
horst. Het was overigens een leerzame
toespraak. De socialisten hadden zich
in de loop van het jaar steeds meer
opgewonden tegen het beleid van dr.
Huysmans en zü hadden zich opge
maakt, om het de thans afgetreden
minister bij zün begroting eens even
tjes te zeggen.
Nu was de minister afgetreden, maar
de spanning zat er in en moest er uit.
Achteraf moeten de socialisten er een
beetje mee hebben zitten te kijken.
De heer Suurhoff kwam Woensdag
middag gematigder woorden spreken.
Men vindt in zijn kring, zo betoogde hij
ongeveer, dat er behoefte bestaat aan
een centrale en planmatige leiding van
het economische proces, maar dit be
hoeft niet alleen van de overheid uit te
gaan, er is voor particuliere instanties
ook een taak weggelegd. Het beleid van
minister Huysmans had men wat aarze
lend gevonden. Het klonk wat milder,
dan men het de vorige dag had gehoord
en op zichzelf genomen liet deze kritiek
zich goed verstaan.
De laatste sprekers van deze spreek-
ronde, voor de minister de kans kreeg
zijn maidenspeech te houden, hadden het
grotendeels gehad over de middenstand
en haar noden, inzonderheid de kruide
niers, die er naar unanieme mening
slecht aan toe zijn.
Prof. v. d. Brink begon zyn uren
lange redevoering met hulde te bren
gen aan zijn voorganger. Vervolgens
hield hü een pratie van een dik uur.
om aan het eind daarvan te verklaren,
dat hij nu de sprekers ging beant
woorden.
Wat wy tot dan toe gehoord hadden,
was een soort van college en men kan
het de minister vergeven, dat hij dit.
wilde spuien, omdat hü feitelük nog in
het geheel geen gelegenheid had gehad,
zijn eigen geloofsbelijdenis af te leggen
hü verdedigt immers de begroting
van zijn voorganger. Dat college was op
vele punten zeer de moeite van het aan
horen waard, maar het was toch- nog
niet zo goed als de kernachtige verkla
ring, die de professor op een goed mo
ment deed, toen hü maar eenvoudig de
sprekers aan het beantwoorden was en
opmerkte:
„Wat ik zoek is het economisch
doelmatige. Men kan dit relatief-vrije
of geleide economie noemen, mij
is het allemaal goed. Als wat wü
doen, maar doelmatig is, als het zich
maar baseert op de omstandigheden
van tüd en plaats."
Daarmede nad prof. v. d. Brink kort en
klaar uiteengezet, wat zijn standpunt is met
betrekking tot het nooit op te lossen vraag
stuk der geleide economie. Men moet zeg
gen, dat het goed klonk en als prof. v. d.
Brink deze stelling even onbevooroordeeld
in praktijk brengt, als hij ze hier heeft ver
klaard, dan zal hij een voortreffelijk minis
ter zyn.
Hij gaf overigens een verdienstelijke slag
?ab de zure dr. Nederhorst, die hij voor-
hield, dat men meer moet letten op de re
sultaten van het economisch beleid, dan op
de vormen, waarin het zich voordoet. En als
resultaten noemde hij in de eerste plaats,
dat wij geen inflatie hebben en in de twee
de plaats, dat wij een grote sociale rust
genieten. Nu, het laatste is waar, en men
kan er deze regering niet dankbaar genoeg
voor zijn. Om het eerste zo maar te durven
zeggen, moet men wel een economisch hoog
geleerde zijn.
Overigens noemde prof. v. d. Brink, die
zeer op zijn gemak sprak en van menige
kwestie goed op de hoogte bleek te zijn,
ook ongunstige factoren, zoals de intering op
ons nationale inkomen, de schijnwelvaart,
die ons omgeeft, de te geringe export, pro
ductie en industrialisatie, en het manko aan
spaarcapaciteitWij pogen wel uit de moei
lijkheden te komen: er is een algemeen stre
ven naar een economische integratie, ge
paard aan een multUateraal handels- en be
talingsverkeer. Maar ons onvoldoend pro-
ductiepeil is het struikelblok.
Dan is daar de consequentie van ons dol-
vertaling HERMAN ANTONSEN
28)
Lang keek van de kaart op.
„Dat is een vergissing, kapitein
dit hier," zei hü scherp. „U moet toch
weten, dat we een heel eind uit de koers
zün. Dit is onze- juiste positie.'»
Met een lucifer wees hü op een punt
van de kaart op enige afstand van de
met potlood getrokken lün.
„We zitten driehonderd mülen te ver
naar het Noorden," voegde hü er nog
aan toe.
Het was nog niet donker en de lamp
nog niet opgestoken. Heit laatste dag
licht kwam door de lantaarn, waarvan
beide ramen openstonden. Lang en ziin
dochter zaten aan de ene züde der ta
fel en Janson zat tegenover hen. terwül
Warin aan het hoofdeinde had plaats
genomen.
„Uw cüfers moeten verkeerd zün-" zei
Janson op büna opzettelijk beledigende
toon. „Ik versta mü'n vak goed genoeg."
„Ik heb het over het werk, dat u vol
gens overeenkomst moet uitvoeren. Ik
zou graag een verklaring van u hebben."
„We moesten Martin maar beneden
laten komen. Hü .controleert mij altüd."
„Dat zou misschien goed kunnen zün.
Maar ik heb met u te maken."
„Ik houd me aan mün berekening
Meneer Martini"
De bootsman stak zijn hoofd door het
openstaande bovenlicht heen.
„Kom even beneden alstublieft."
Sam kwam binnen met ananas, zette
de schaal op tafel en begon de vrucht
met een lang, scherp mes in plakken te
snüden. Achter hem kwam Balk met
een blad vol borden.
„Uw verklaring is niet afdoende," zei
Lang op het ogenblik, toen de bootsman
binnentrad en aan de voet der kajuits
trap bleef staan. Ze zaten nu in de
kajuit, als omsingeld, drie tegen vier.
„Is deze soms beter?" vroeg 'Janson.
Hij scheen zün masker van rustig en
bekwaam gezagvoerder plotseling afge
worpen te hebben. Zün baardige kin
stak uitdagend vooruit en zün ogen had.
den een duivelse uitdrukking. In zün
hand hield hü een grote revolver. Sam
grünsde en stond klaar met zün mes.
Balk en Martin haalden een revolver
uit hun Jaszak te voorschün. Lang hief
zün hand geiwapend omhoog. Dora en
Warin hadden hun pistolen te voor
schün gehaald. Sam sprong op het meis.
je af en Martin hief zün wapen op, zo
dat hü Lang onder schot had. Het vol
gend ogenblik viel hij tegen de grond
met een kogel van Lang door zijn schou.
der heen. Warin vuurde op Janson, toen
deze over de tafel heen sprong, doch hij
miste, doordat Balk hem een bord naar
het hoofd wierp, dat hem een diepe
snede in het gezicht bezorgde. De Por
tugese kok kwam met enige matrozen
naar binnen gedrongen en door het
openstaande bovenlicht sprongen vier
Melanesiërs naar beneden.
Janson had zijn plan wel overlegd.
De kajuit was propvol mannen. Ondanks
heftige tegenstand ging Warin onder
twee inboorlingen tegen de grond. Zün
arm was büna uit de kom gedraaid en
zün pistool was hem ontrukt. Weer
klonk een schotditmaal van het
meisje en het trof een matroos in de
longen. Een Melanesiër had zich dwars
over Lang heen omlaag laten vallen met
zün benen om diens schouder, terwijl
hü zün brede handen om de keel van
de professor sloeg en een andere kerel
diens handen vastgreep. Sam had de
armen van het meisje achter haar rug
getrokken en hield haar ondanks haar
hevige worsteling vast. Lang en Warin
werden snel aan handen en voeten ge
bonden. Warin, die zich nog steeds ver
zette, werd door de matrozen op tafel
gesmeten, om hem gömakkelüker te
kunnen binden. De negers kenden hand
grepen, die veel op „jiujitsu" geleken en
zijn armen waren zo goed als verlamd.
Dora Lang stond er doodsbleek, doch
uitdagend, met op de rug gebonden ar
men bü. Sam pakte haar op en zette
haar naast h.aar vader neelr. Warin liet
zich, zodra de matrozen hem loslieten,
van de tafel af rollen en kwam tussen
de zeekaarten tefecht. Balk maakte van
de gelegenheid gebruik hem een paar
trappen tegen zün ribben te geven. Het
gehele gevecht had niet langer dan drie
minuten geduurd.
„Voordat Je hem schopt; moet je
iemand eerst tegen de grond gekregen
hebben, Eric," brulde Janson. Hy was
„Helhond Janson" weer, die het voilé
gezag wist uit te oefenen over zün be
manning, die hü een ogenblik de vrüe
teugel gelaten had, vermoedelijk voor
de edrste keer. „Help Manuel bü het
verzorgen van Martin's schouderwond.
Als de kogel er nog in mocht zitten, zal
ik er dadelük even naar sonderen, Mar
tin. Neem een borrel, dan knap je Wel
op. Wie is door die jongedame neerge
schoten? O. Wala. Breng hem naar de
voorplechtjullie tweeën! Ik zal wel
eens naar Tiem kqjnen küken. Sam, leg
die pistolen op tafel en nou allemaal
de kajuit uit!"
Een Turanga-neger was aan dek ge
bleven bü het roer. Martin zat met een
zakdoek telgen zyn schouder gedrukt
duizelig op een stoel. Wala werd weg
gedragen. Er kwam schuimend bloed uit
de wond en uit zijn mond. Warin rolde
zich om en wist ln zittende houding te
gen een tafelpoot te kruipen. ^Janson
schonk hem geen aandacht.
„Van nu af is het helemaal mijn zaak
hier," begon hü tegen Lang. „U hebt
me vanmiddag gesnapt, maar u hebt te
lang getreuzeld. Misschien zoudt u het
gewonnen hebben, als ik het traliewerk
vafi die bovenlichten niet tijdig had
kunnen weg halen. En nu zullen we
eens vriendschappelük praten."
„Je bent een gomene schurk," zei Lang
met effen stem en harde, blik!
„Toegegevenvan uw standpunt
bekeken. Ik heb voor me zelf gezorgd.
Niemand heeft me nog ooit willen hel
pen. Ik zal u echter niet slecht behan
delen, ofschoon u mün bootsman ge
wond en een van mijn jongens büna
doodgeschoten hebt. Met hem zullen we
geen rekening houden. Doch Martin zal
schadevergoeding vragen. Laten we dus
eens rustig praten."
„Bent u van zins, mijnheer Warin te
laten doodbloeden?" vroeg het meisje,
„of hoort dat ook bij uw plannen?"
OFFICIëLE BONNENLIJST
Voor het tijdvak van 15 tot en met
28 Februari 1948 geeft elk van de vol
gende bonnen recht op het kopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 802
181 Melk 4 liter melk
183 Melk 7 liter melk
186 Vlees 100 gr. vlees
187 Vlees 300 gr. vlees
188, 189 Boter 250 gr. boter of marga
rine of 200 gram vet
209 Algem. 150 gram kaas of 187K gram
korstl. kaas
208 Algem. 2 eieren
206 Algem. 400 gr. brood of 1 rantsoen
vermicelli e.d. (geldig t.m. 21
Febr. a.s.)
204 Algem. 1600 gr. brood (geldig t.m.
21 Febr.)
199 Algem. 500 gr. sinaasappelen (voor
inlevering)
192 Reserve 125 gr. citroenen (voor
inlevering)
193 Reserve 200 gr. kaas of 250 gr.
korstloze kaas
195 Reserve 800 gr. brood (geldig t.m.
21 Febr.)
198 Reserve 400 gr. brood (geldig t.m
21 Febr.)
BONKAARTEN KD, KE 802
683 Melk 12 liter melk
686, 687 Vlees 100 gr. vlees
688 Borer 250 gr. boter of margarine of
200 gr. vet
689 B«>ter 125 gr. boter of margarine of
100 gr. vet
708 Algem. 2 eieren
706 Algem. 400 gr. brood of 1 rantsoen
vermicelli e.d. (geldig t.m. 21
Febr. ai.)
704 Algem. 400 gram brood (geldig t.m.
21 Febr.)
699 Algem. 1 kg. sinaasappelen (voor
inlevering)
693 Reserve 100 gr. kaas of 125 gr.
korstl. kaas
695 Reserve 400 gr. brood (geldig t.m.
21 Febr.)
BONKAARTEN MA, MB, MC, MD.
MF, MG, MH 803
(Byz. arbeid, ai. moeders en zieken)
1063 Brood 800 gr. brood
1068 Boter 250 gr. boter of margarine of
200 gr. Vet
1062 Margarine 250 gr. boter of marga
rine of 200 gr vet
1064 Kaas 200 gr. kaas of 250 gr. korstl.
kaas
1069 Eieren 5 eieren
1067 Melk 5 liter melk
1061 Vlees 300 gr. vlees
1066 Vlees 200 gr. vlees
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrüdag 13 Februari worden gebruikt,
met uitzondering van de bonnen voor
Melk, waarop eerst op Maandag 19 Fe
bruari ai. mag worden gekocht.
De bonnen 199 en 699 Algemeen (si
naasappelen) en 192 Reserve (citroenen)
moeten uiterhjk op 21 Februari bij een
handelaar ln groente en/of fruit worden
ingeleverd
lartekort. Daar moeten wij nog maarniet
te veel aan denken om intussen maar door
te gaan, zü het voorzichtig. Maar de mi
nister zei een ogenblik later toch wel, dat
indien de MarshaU-hulp uitblüft, wü zul
len terugzinken op ons peil van de jaren
19421943 en wat dit betekent, moet men
maar eens bedenken, als men in overwe
ging neemt, dat wij toen niet veel uit
voerden, maar nu hard moeten wérken.
Men moet daar een zo zwaar hoofd in heb
ben, dat men zich niet kan voorstellen,
dat de Marshall-plannen zouden kunnen
mislukken. De ramp zou voor Amerika zelf
te zwaar zün.
Maar als de MarshaU-hulp komt, dan zal
zij ons de basis verschaffen, waarop wij on
ze welvaart kunnen onbouwen. Meer ook
niet. De grootste krachtsinspanning en zelf
beperking zuUen nodig blijven. De Benelux
heeft ln deze' minister een warm voorstan
der. Hij is ervan overtuigd, dat er meer en
nauwere contacten moeten komen, ook tus
sen de ministers der drie landen.
Aangaande de binnenlandse economische
toestanden wees hfl erop, dat onze ontwik
keling op crediet gaat, terwül Onze industria
lisatie moeilükheden ondervindt, waarvan
wü de oplbssing zelf niet in de hand heb
ben. Zij wordt immers belemmerd door het
wereldtekort aan goederen. Vandaar dan
ook, dat de minister niet aanstonds zoveel
heil verwacht van een industrialisatie-sche
ma, waarvan wij de factoren niet beheer
sen. Later zal het wel komen. Voorlopig
kunnen wij niet veel meer doen dan een
gunstig klimaat scheppen, zoals hij het uit
drukte. Alles byeengenomen, acht hü de
productieverdeling in ons land toch beter
dan in vele andere landen.
Degenen, die van oordeel zün; dat de win
sten hoog zün, te hoog desnoods, kon de mi
nister ten dele wel gelük geven, relatief al
thans, maar hij is bevreesd, dat wij anders
de financiële situatie zouden uithollen. De
investeringen moeten bü een geringe parti
culiere spaarkracht uit de reserves gedaan
worden, doch het is nog maar de vraag, of
de betrekkelijk grote winsten straks als
vervangingsreserves aangewend nog niet te
kort zullen blü'ken te schieten. Men ziet,
dat deze minister nog niet zo gemakkelijk
voor een gat te vangen bleek.
De door de. socialisten zo vurig verlang
de exportbelasting vindt ln prof. v. d. Brink
geen voorstander. Een algemene exportbe
lasting acht hij nadelig, dus, zou men zeg
gen, een gedifferentieerd tarief? Daarmee
houdt hij een slag om de arm: in bepaalde
gevallen kan er wel sprake van zün. Waar
om dan niet in die gevallen de knoop door
gehakt? Er zün gevallen van zeer grote
"exportwinsten.
Om tenslotte nog een ding uit het
debat te vermelden: de middenstand
krijgt nu eindelyk gehoor voor haar
klachten. De minister heeft toegegeven,
dat in sommige zaken de prüsbeheer-
sing de kleine winkelier te straf in
het nekvel gegrepen heeft, niet op de
laatste plaats de kruideniers. Er komen
binnenkort wüzigingen in de winst
marges voor sommige artikelen. Als
men dan hoort, dat intussen de win-
kelAand zich reeds heeft gesaneerd
van één verkoopplaats op 52 zielen in
1936 tot één op 72 op het ogenblik,
dan behoeft men zich niet te verbazen.
