Vasten
D
Goede dag voor bijzonder
Hoger Onderwijs
ER/C DE NOORMAN-DE STEEN VAN ATLANTIS
m
fe,iüs
I
Engelse vlag op Welschap
omlaag
AKKERTJES J
DE KRATER
KALA
De beweging
leeft
Pater Stokman ontmoet slechts
welwillendheid
Vliegveld weer aan Eindhoven
overgedragen
'n Barstende Hoofdpijn
EMIGRATIE NAAR ZUID-AFRIKA NIET
AAN TE.BEVELEN
D'
Feestelijke tocht per
limousine
yÊ
K.M.A. blijft te Breda
it®
Positie der landbouwkrachten is zeer labiel
van
HAAR WEST-EUROPESE
DOUANE-UNIE
De ftekomst van de
spoorwegen
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1948
PAGiNA 3
1
SBH
„SCANDINAVIAN AIRLINES
SYSTEM"
Sflilll
Storm' van protest heeft
succes
TARIEVEN VAN WONING-
BUREAUX
Nederlandse kinderen
terug naar Duiitsland
■sk -
GEZINSHERENIGING PER
„SIBAJAK"
Liturgische weekkalender
dóór JOSEPH MONTAGUE
(Wordt vervolgd)
(Vervolg van pag. 1)
hts
leel
ien
§ca-
•ol»
:tie
.;ers
je
te
e heilige Vastentijd is weer aan
gebroken. Een tijd van bezinning,
boete en offer. Zo moest het ten-
bünste zijn. Zo is de bedoeling van onze
hoeder de H. Kerk. Maar als er iets
k> dat de moderne mens li} de oren
blinkt als een vreemde, onbegrepen
taal, dan is dit zonder twijfel het begrip
boete en offer. Boete en offer? Waar-
°to? Zouden wij ons het leven nog
Gaarder maken dan het al is? Waar-
0<u niet liever getracht er uit te halen,
V;at er uit te halen is? Dwaa<s en be
lachelijk fanatiek wie het niet doet. Wij
'even maar eenmaal. Misskien zijn wij
•borgen dood. Waarom dan niet genie
ën, wat er te genieten valt? Dat is het
standpunt van de verheidenste mens,
k'e alle besef van zonde en schuld, alle
Ifcgrip voor het doel van ons bestaan
°P aarde verloren heeft. En waartoe
kidt een dergelijke levenshouding? Wij
^en het dagelijks voor onze ogen. Niets
Is meer heilig. De hoogste levenswaar
den worden verkracht. De zedenverwil
dering neemt een ongekende omvang
aan. Het mensdom stormt zijn onder
gang tegemoet.
En waarom? Omdat het meent God
biet meer nodig te hebben. Omdat het
^Ün heilige wetten als een lastige be
lemmering voelt voor de vrije uitleving
Van zijn lage driften. Maar God laat
^ch niet straffeloos opzij schuiven.
de (gevallen menselijke natuur, die
k°or Gods liefde weer in rechte banen
*etd geleid, verkiest boven Zijn wijze
zal aan de tyrannieke eisen van
diezelfde natuur te gronde gaan.
Tegenover deze noodlottige verdwa
as stelt de H. Kerk de enig juiste op-
vatting: de zonde is het grootste kwaad
'b de wereld en alle mensen zijn, ten
gevolge van Adams zondeval, slaven
der zonde. Hieruit volgt dan ook onmid-
•kllük de noodzakelijkheid van boete en
Vfirsterving.
Van nature is de mens meer tot het
bwaad dan tot het goede geneigd. Van
beze waarheid heeft ieder van ons vol
doende, droeve ervaring opgedaan in
e'Sen leven. Daarom is het ook ae on
vermijdelijke plicht van ieder mens het
Verkeerd gericht begeervermogen weer in
kot juiste spoor te brengen. Niet door
k®t geheel te onderdrukken, maar door
ket op het goede te richten, het goede,
dbt zijn door Gods genade verlicht ver
end hem doet kennen. Dit is een moei-
'ike taak. die veel zelfbeheersing, vol-
brding en gebed om Gods bijstand
Vereist. Maar wij zijn op aarde om zó
'o leven, dat wij ons einddoel, een ge
'bkkige eeuwigheid, bereiken. Daarvoor
•boet al het andere wijken. Daarvoor
•bag ons geen moeite te groot, geen
te zwaar zijn. Als wij het tenminste
k°ed met ons zelf menen. En dat doet
toch eigcnjijk iedereen. Velen helaas op
verkeerde manier. Versterving van
°bze natuurlijkerwijze op het kwade ge
achte aard is dan ook de eerste, onaf
wijsbare plicht van ieder mens.
°m ons die plicht gemakkelijker te
'baken, heeft de H. Kerk Haar vasten-
Wetten ingesteld. Als hulpmiddel, als
v- »wwx uv. iiitiviitjnv. vuil
htlijn voor ons streven naar zelfver-^het ontwerp pleiten en hij verzuimde
katering. Om ons te leren, hoe wij onze
^fzucht en verlangen naar onmatig
®ehot kunnen beheersen. Want buiten
k't voorgeschreven minimum van be-
eersing van ons begeervermogen, geldt
°vcral en altijd de algemeen voor ieder
Vah kracht blijvende verplichting tot
vbrsterving, van vrijwillig afzien van
kboorloofde genoegens ter versterking
j"ati onze zielekrachten. Daarom was
b' ook steeds een vroom gebruik in
^ckt katholieke gezinnen, dat in de H.
astentjjd ook zij, die niet onder de
Mten vielen, toch aan deze verster-
vitii
Of
Satijn meededen door zich uit eigen
'ie wil het genot van snoepen, roken
andere aangename dingen te pnt-
^8gen.
T u echter onze Bisschoppen wegens
de moeilijke tijdsomstandigheden
ook dit jaar weer algemeen in de
^tenwet hebben gedispenseerd, nu
kift er voor ons allen alléén nog de
b'kctnene verplichting tot versterving
°Ver- En niemand zal ontkennen, dat
'bist de Vastentijd, waarin feet verlos
te Lijden van Christus herdacht
k°i'dt, de meest geschikte tijd is on*
eze plicht te vervullen. Als boete voor
°bze eigen zonden, als versterking van
ll2c innerlijke weerstand tegen het
aad en als voorbereiding op onze gees-
'ike medeverrijzenis met Christus,
j abst een aan ieders initiatief overge-
vrijwillig afzien van genotmidde-
bh kunnen wij de vastentijd niet beter
6"'gen, dan door een zo nauwgezet
oJkSblijke beleving van ons H. Geloof.
geboden onderhouden, eerlijk, ra-
^cbai en volledig, binnens- en buitens-
v! !S' in ons eigen persoonlijk leven zo-
a's in de omgang met onze mede
mens-,,
Ov Daar liggen voor ons rijke en
goedige gelegenheden tot offer en
^^kbrving. wij doen daardoor niet
r dan onze strikte plicht. Maar
br £aan heeft tot nog toe te veel ont-
dan dat wij nu niet eindelijk
be biet al onze krachten zouden pro-
•bak 6r Werke"ik Iets S°eds van te
A,
bf w'i zo deze H. Vastentijd door-
el^ °en> dan is de gegeven dispensatie,
bje °cl1 eigenlijk niet veel verandering
'n onze dagelijkse maaltijden,
!il
de
gr°n<j een grote genade Gods, om-
V ons brengt tot bezinning op een
fyj ei''ijking van ons leven, waardoor
vbM^.nZe machtigste bijdrage leveren tot
terinr -
s van de zo zieke wereld.
L.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het was al welwillendheid en goed begrip, die er Vrijdagmiddag in de
Tweede Kamer heersten tijdens de behandeling van de wet op de financiële
gelijkstelling van het bijzonder met het openbaar Hoger Onderwijs. Het
ivas, alsof leeuwen met elkaar verkeerden als schapen en het moet daarom
in het bijzonder minister Gielen, die nog nooit een makke Kamer heeft
gehad, vreemd te moede zijn geweest.
Zelfs de principiële tegenstanders van het bijzonder onderwijs en speciaal
van het bijzonder Hoger Onderwijs hadden feitelijk geen bezwaar, zoals
de heer Van Walsum de vorige dag reeds namens de socialisten te kennen
had gegeven. En op deze middag Kwam ook mevrouw Fortanier zich
namens de V.V.D. neerleggen bij deze gelijkstelling, terwijl een ogenblik
later ook de heer Tilanus zich erbij neerliet.
Hij handhaafde weliswaar het aloude
Christelijk-Historische beginsel, dat hem
tegenstander doet zijn van bijzonder
Hoger Onderwijs en voorstander van
Godgeleerde wetenschap, gedoceerd aan
de openbare universiteiten (Protestant
se Godgeleerdheid dan, volgens de idee
van de Staatskerk), maar de heer Tila
nus was bereid consequenties te trek
ken uit een pacificatie, die reeds zo
lang geleden tot stand is getyimen, en
scheve verhoudingen, die in de loop van
de tijd zijn ontstaan, volgens de in dit
wetsontwerp voorgestelde maatregelen
recht te zetten, kortom de heer Tilanus
wilde niet opnieuw de strijd doen ont
branden; hij wilde erkennen, dat zien
in het leven evoluties voordoen, die
men niet altijd kan negeren; hij wilde
practische overwegingen laten gelden
(de noodzakelijkheid van verdere sprei
ding der talrijke studenten aan de B-
faculteiten), hij wilde ook de billijk
heid van dit wetsontwerp zien de heer
Tilanus wilde de Anti-Revolutlónnairen
èn de Katholieken geven, wat zij op
grond van een eenmaal aanvaard begin
sel verlangen.
Mevrouw Fortanier dacht %r feitelijk
net zo over. Zij mopperde wat over
afsluiting van de studenten tot hun
vijfentwintigste jaar en bepleitte nauwe
re aanraking tussen bijzondere en
openbare universiteiten, waarmede me
vrouw niet een open deur intrapte,
doch met licht voetje een deur, die nog
niet ver genoeg open stend, verder
openstiet.
Onder dit stralend zonneschynsel
der vrtjwel algemene gunst besteeg
pater Stokman zijn feestlimousine om
er een anderhalf uurtje breeduit mee
rond te rijden door de glorieuze
dreven van het Bijzonder Hoger On
derwijs, waar overal de vlaggen uit
hangen. Pater Stokman's limousine
geleek aldra op een zegewagen, want
overal, waar hij kwam, ontmoette hij
vriendelijke gezichten en iedere bocht
was hém. Nu en dan echter reed hij
met opzet een hondje aan, het com
munistische hondje van mevrouw v. d.
Muysenberg-Willemse, het enige, dat
de feestrit bedierf door nijdig tegen
de chroomgiimmende wagen op te
springen.
En pater Stokman had ervoor ge
zorgd, dat het zaakje blonk als een
spiegel, m.a.w. hij leverde een zeer
glansrijke verdediging van het wetsont
werp met dat ware behagen van de
echte liefhebber aan „le plaisir délicieux
er toujours nouveau d'une occupation
inutile" er viel immers niets te ver
dedigen. Daarom echter was de verde
diging des te plezieriger.
Pater Stokman verheugde er zich te
recht over, dat met dit wetsontwerp
een oeiangrijk punt van net regerings
program gerealiseerd wordt, als een
goed voorbeeld tevens van samenwer
king der regeringspartijen. Daarna
kwam hij te spreken over de motieven,
die voor de innerlijke redelijkheid van
het eind beloofde hij nog, dat de
commissie tot herziening van de Ho
ger Onderwijswet in April met naar
voorbereidende werkzaamheden hoopt
klaar te zijn.
Aan het slot van de middag heeft de
Kamer zich dan gezet aan de behande
ling van een aantal amendementen en
aldus in de meest welgezinde stemming
samengewerkt om nog enige verbete
ringen aan het wetsontwerp aan te
brengen. Er was er een hele reeks van
hoofdzakelijk technische aard, die pater
Stokman als evenzovele vlaggetjes aan
zijn zegelimousine mocht binden. Hij
kreeg ze allemaal er door.
Er was zakelijk meningsverschil over
een amendement van de heer Van Wal-
sum. Het beoogde de tegemoetkoming
in de uitgaven voor faculteiten, waar
van aan de openbare universiteiten geen
zusterfaculteiten bestaan, te onderwer
pen' aan de goedkeuring van de
minister.
Pater Stokman zag de billijkheid van
deze stelling volkomen in, doch hij
wilde de norm zo min mogelijk subjec
tief maken, en de minister was het
daarmee eens. "Pater Stokman stelde dus
een andere tekst voor, waarbij aan de
minister de bevoegdheid gegeven werd,
de subsidie te weigeren als de uitgave
kennelijk in strijd zou zijn met het ka
rakter van faculteit, gehoord dan nog
eerst de afdeling Hoger Onderwijs van
de Onderwijsraad. Die tekst nam de mi
nister over en de heer Van Walsum
trok daarop minzaam zijn eigen amen
dement in.
Toch heeft het wetsontwerp de
glorieuze eindstemming op deze mid
dag niet gehaald. Want de voorzitter,
geheel en al onbewogen zoals het hem
past, besloot het wetsontwerp in
j
U.
j,
17. Ze kwamen dichterbij, doch het duurde nog enige tijd, voor hij hen kon on
derscheiden. Het waren twee dwergen, die weliswaar verre van mooi genoemd kon
den worden, doch die op geen stukken na zo af schrikwekkend waren als de wezens
die hij tot dusverre had ontmoet. Dit waren in ieder geval mensen, al waren het
dan ook dwergen, slechts gekleed in een lendengordel van dierenvellen en gewapend
met speren. Eric dacht een ogenblik na wat te doen. Hier waren menselijke wezens
die hem toch in elk geval wat voedsel zouden .kunnen verschaffen en hem mis
schien zouden kunnen vertellen, waar hij zich bevond. Aan de andere leant, teas
hij na al zijn avonturen wat achterdochtig geworden. Het kon immers best zijn.
dat zij hem vijandig gezind waren? Hij had echter niet veel keus, en, terwijl hij
met zijn arm zwaaide, stiet Eric een luide kreet uit om hun aandacht te trekken.
De twee mannetjes, die in druk gesprek waren gewikkeld, keken verbaasd op,
toen ze daar plotseling die schreeuw hoorden en het duurde niet lang of zij had
den de gestalte boven op de rots in het oog gekregen. Dit scheen hun niet naar de
zin te zijn, want terwijl zij ontstemd naar boven staarden, omklemde de grootste
van de twee zijn speer en slingerde die met feilloze zekerheid naar boven. Eric, die
hierop niet bedacht teas, kon nog juist op het laatste ogenblik opzij springen,
zodat het wapen vlak langs hem heen scheerde en tegen de rot.swand sloeg.
tweede lezing te nemen. Niet om het
feest nog eens over te doen, maar om
te zien, of na al die amendementen
het toch al duister geredigeerde wets
ontwerp nog wel klopt. Niettemin is
er reden, de minister en het Bijzon
der Hoger Onderwijs te feliciteren.
Er komt een doodenkele keer wel
eens een 'dag, waarop het prettig
moet zijn zich minister te voelen.
Binnenkort zal de omroepster op
Schiphol, wanneer een vliegtuig uit een
der Scandinavische landen is binnen
gekomen, niet langer mededelen, dat een
toestel van de Noorse Luchtvaartmaat
schappij D.N.L., de Zweedse ABA of de
Deense DDL is geland. De grotere sa
menwerking op luchtvaartgebied tussen
Noorwegen, Zweden en Denemarken,
die deze dagen in de Scandinavische
hoofdsteden is bekend gemaakt, zal vóór
de drie luchtaaartmaatschappijen ver
strekkende veranderingen met zich
medebrengen. Evenals dit reeds op de
transatlantische routes het geval was,
zullen alle toestellen van de drie maat
schappijen worden ondergebracht bij de
SAS, de ..Scandinavian Airlines System''.
.Waarschijnlijk zuilen zelfs de binnen
landse routes in de drie landen door
deze combinatie gevlogen worden.
niet te betogen, dat de bijzondere uni
versiteiten breder en ruimer en wijder
zijn dan de openbare, wier vooringe
nomenheden trouwens veelal het ver
langen naar bijzondere universiteiten
hebben doen rijzen.
Wat overigens de behoefte aan bij
zonder Hoger Onderwijs betreft, kon
pater Stokman erop wijzen, dat 80%
van de katholieke studenten aan ae
openbare universiteiten geneeskunde en
wis- en natuurkunde studeert.
Tenslotte verscheen minister Gielen
als vederpluim wuivende Hector 9i
het strijdperk, blij met de algemene
waardering, mild jegens iedereen
voor wie hij mild kon zijn. Wilde men
drukker contact tussen openbare en
bijzondere universiteiten? De minis
ter begreep het niet alleen, hij had er
al zijn bijdrage aan geleverd. Er zijn
de laatste tijd geregeld contacten
tussen lectores en presidenten van de
universiteiten. En wilde men ook
grotere vrijheden voor de algemene
universiteiten? Ook die beloofde de
minister. Dc universiteiten moeten
grotere vrijheid hebben. Alle Hoger
Onderwijs moet vrij zijn. De minister
sprak ook het ware woord uit, dat het
onderwijs aan de openbare universi
teiten niet neutraal mag zijn en op
(Van onze correspondent)
Morgen gaat op het vliegveld Wel
schap bij Eindhoven de Engelse vlag
omlaag, want dan wordt na acht jaat
het vliegveld weer aan de gemeente
Eindhoven overgedragen. Sinds 18
September 1944 heeft de R.A.F. er de
scepter gezwaaid en de laaftte jaren
heeft ze het als doorgangshaven voor
het vliegverkeer tussen Engeland en
de Britse zóne van Duitsland gebruikt.
Deze officiële overdracht wil echter
niet zeggen, dat squadronrleader Gar-
son en zijn Aircraft Reception Unit ons
land gaan verlaten. Het is n.l. de bedoe
ling van de Engelsen, het vliegveld voor
koerierdiensten te blijven gebruiken,
totdat de Britse bezetting van Duits
land tot het verleden zal behoren. Zij
zelf schatten deze periode op 20 jaar.
Ze zullen blijven als gasten en nor
maal de verschillende onkosten, o.a.
voor het gebruik der st&rtbanen, be
talen. De ongeveer 100 officieren en
Als Uw hoofd bonst van de pijn, als migrain^Uw B
leven vergalt, neem dan één of twee „AKKER-
TJES" In 10 minuten voltrekt zich het wonder:
weg pijn, weg narigheidLet op 't AKKER-merk. I
manschappen, van wie velen hun gezin
hebben laten over komen, zullen in de
gemeente Zeelst in barakken worden
ondergebracht.
Nu, vier jaar na de bevrijding, kan
Eindhoven met het herstel van zijn
zwaar beschadigd vliegveld beginnen.
De regering heeft een subsidie toege
zegd, v/aarvan de gemeente in overleg
met de Rijksluchtvaartdienst gebruik
kan maken voor het herstel van ge
bouwen en hangars.
Het ziet er echter naar uit, dat de
gemeente een N.V. zal stichten, waar
in plaatselijke bedrijven, die belang
hebben bij het vliegveld voor goede
renvervoer enz., de Kamers van Koop
handel en enkele omliggende steden
zullen kunnen deelnemen, zodat men
gezamenlijk het vliegveld kan exploi
teren.
Het staat nog niet vast, wanneer de
Nationale Luchtvaartschool, die nog
steeds in Giize-Rijen gevestigd is, naar
Welschap zal lfomen. Wèl oefenen de
mannen van de school al dagelijks bo
ven Welschap, maar 's avonds yliegen
'ze naar hun basis terug. Verder is er
natuurlijk de K.L.M., die dagelijks op
Welschap landt. Vooral bij mistig weer,
als Schiphol „dicht" zit, strijken tal van
vogels op het uitwijk-vliegveld neer.
Vóór de oorlog was de oppervlakte
50 ha. De Luftwaffe vergrootte het tot
1150 ha. Thans is het 150 ha. groot
Wil men echter de steeds' toe
nemende verkeersdrukte kunnen ver
werken, dan zal tot verdere uitbreiding
moeten worden overgegaan.
Naar wij vernemen, zal.de K.M.A., de
Koninklijke Militaire Academie, in
Breda gevestigd blijven. Aanvankelijk
lag het 'n de bedoeling van de leger-
autoriteiten de K.M.A. naar een ander
gedeelte van het land over te brengen,
omdat de terreinen en gebouwen van de
Militaire Academie te Breda in hun
huidige omvang niet geschikt geacht
werden voor de eisen, die aan een mo
derne opleiding gesteld worden. Boven
dien werd het wenselijk geacht de toe
komstige officieren in de nabijheid van
een grotere stad onder te brengen, om
hen daardoor in de gelegenheid te stel
len in voortdurend contact te blijven
met uitingen van het culturele leven.
Toen bekend werd, dat de minister van
Oorlog voornemens was de K.M.A. te
verplaatsen, stak een storm van pro
testen op te Breda. De legerautoriteiten
bleken niet ongevoelig voor de argu
menten, die pleitten voor het behoud
van de K.M.A. te Breda. Bovendien zou
tengevolge van financiële moeilijkheden
de nieuw te bouwen Academie zeer
waarschijnlijk eerst in 1952 betrokken
kunnen worden. De .minister van oorlog
trad daarop in onderhandeling met het
gemeentebestuur van Breda, dat reeds
dadelijk bereid bleek offers te brengen,
om de K.M.A. voor Breda te behouden.
Na de wettelijke regeling van de ta
rieven voor bemiddeling bij woningruil
en kamerhuur in Mei 1947 is gebleken,
dat nog veel woningbureaux zich ijiet
aan deze tarieven houden. De vergoe
ding voor bemiddeling bij een huur
overeenkomst is ten hoogste ƒ5, bij wo
ningruil ten hoogste 10, 15 of 20,
naar gelang van de huursom van het
gevraagde pand. Een inschrijfgeld bij
woningruil mag slechts met schrifte
lijke toestemming van het directoraat-
generaal van de prijzen worden ge
vraagd. Het moet echter bij het tot.
stand komen van de ruil van het be
middelingsgeld worden afgetrokken.
De prijscontróledienst zal hieraan zijn
speciale aandacht wijden.
23 Februari gaat de eerste groep Ne
derlandse kinderen, wonende in .Duits
land, die in ons land voor ongeveer
drie maanden gastvrijheid genoten, weer
huiswaarts. Het betreft hier een groep
van 93 kinderen, die in Den Helder en
Hoorn waren ondergebracht.
Hier een foto van de drie leden van het
gezelschap dat voor de NIWIN in Indonesië
voor onze militairen optrad, en die op
zo'n droevige wijze tijdens een vliegongeluk
in Indonesië om het leven kwamen, V.l.n.r.
Elisabeth Everts, Rudy Broer van Dijk en
Johan Giltlich.
Ruim 850 vrouwen en kinderen heb
ben zich gisteren op de „Sibajak" van
de Kon. Rotterdamsche Lloyd inge
scheept. De meesten hunner keren naar
Indië tecug, waar de mannen-vaders
reeds verblijven. Slechts enkelen aan
vaarden de reis voor de eerste maal. De
enige mannelijke passagiers zijn een pro
testants en een R. K. geestelijke, als
mede een kleermaker, wiens zaak in de
Oost gevestigd is. By goed weer kan de
jeugd zich vermaken op het tweede
klasse sloependek, bü slecht weer wordt
voor hen een der secties vrügemaakt.
Er is een sportleidster aan boord, die
haar best zal doen zowel de groten als
de kleinen tydens de reis fit te houden
ZONDAG 15 Febr.: 1ste Zondag v d.
Vasten; Mis v. d. dag; 2 H.H. Faustimis
en Jovita; 3 A cunctis; Credo; vasten-
pref., paars.
MAANDAG: mis v. d. dag; i A cunc
tis; 3 Omnipotens; vastenpref., paars.
DINSDAG zoals Maandag.
WOENSDAG: Quatertemper-Woens
dag; Mis v. d. dag; 2 H. Simeon; 3 A
cunctis; vastenpref., paars. Breda: Kerk
wijding v. d. Kathedraal; Mis v Kerk
wijding 2. gebed v. d. dag; Credo; ge
wone pref.; laatste Evang. v. d. dag. wit.
DONDERDAG: Mis v. d. dag; 2 A
cunctis; 3 Omnipotens; vastenpref., paars.
VRIJDAG: Quatertemper-Vrijdag; Mis
v. d. dag; 2 A cunctis; 3 Omnipotens;
vastenpref., paars.
ZATERDAG: Quatertemper-Zaterdag;
Mis v. d. dag; 2 A cunctis; 3 Omnipo
tens; vastenpref., paars.
ZONDAG 22 Febr.: 2de Zondag v. d.
Vasten: Mis v. d. dag; 2 S. Petrus stoel:
3. H. Paulus; Credo; vastenpref.; laatste
evang. v. St. Petrus stoel, paars.
In het fcuid-^frikaanse blad de „Cape
Times" bespreekt prof. Reimers te Stel-
ienbosch de kwestie der immigratie van
Nederlandse landbouwkrachten in Zuid-
Afrika.
Daarin vergelijkt hij de positie der
Nederlandse landbouwkrachten met
de zeer labiele situatie van de blanke
boerenarbeider of bedrijfsleider op de
Zuid-Afrikaanse boerderijen, die vaak
per week of per maand betaald en
ontslagen kunnen worden, en die ge
lukkig genoemd mogen worden* in
dien zü een maandloon ontvangen van
12.met een Auis zonder een or
ganisatie te hebben, die hun belangen
behartigt, 0
„Daarbij komt," aldus prof. Reimers,
„dat noch het Zuid-Afrikaanse departe
ment vdn Landbouw, noch het departe
ment van Grondbezit tot op heden enige
voorziening heeft getroffen om deze
mensen tenminste te helpen aan kleine
stukken land, geschikt voor intensieve
bewerking, voor welk doel deze goedge
schoolde landbouwkrachten uit de ge
noemde landen om begrijpelijke redenen
zeer geschikt zijn.
In dit verband is het eenvoudig te
verklaren, dat de landbouwkundige ex
pert van het Immigratie-Comité voor
Holland, België, Frankrijk an Scandina
vië enige tijd geleden naar de Unie werd
teruggeroepen, iets wat zeker niet het
geval zou zijn geweest, indien op dit
terrein voldoende mogelijkheden aan
wezig waren.
Zolang geen verbetering is bereikt
in de immigratie-voorwaarden ten aan
zien van landarbeiders en boerenzoons
van de betreffende landen, is het goed
de Nederlandse en Scandinavische ar-
beidskracthen te adviseren, naar lan
den te emigreren, die een betere toe-
£?mst.-£ar,i?Mderen dan Zuid-Afrika
klaarblijkelijk van plan is te doen,"
vertaling HERMAN ANTONSEN
30)
Zij waren van mening, dat ze.samen
met mij beter een behoorlijk aandeel
van alles wat we wisten te krygen, kon
den hebben, dan te werken voor een
oude gek en dus maakten we gemene
zaak. We namen zijn bemanning er
meteen ook maar bij. We lieten hem
op een onbewoond koraaleiland achter.
Als hij niet te kieskeurig op zyn eten
is en niet al te veel dorst krygt, dan
heeft hij een behoorlijke gelegenheid
nabetrachting te houden over.de on
deugd van het bedrog. Ik heb zijn schip
genomen in plaats van het mijne, dat
dtyr zijn schuld verbeurd was ver
klaard. De grootste moeiiykheid was
echter {Jat hij zelf niet veel geld aan
boord had en dat ik nog minder bezat.
Ik waagde het er op in Papete binnen
te lopen, omdat ik een en ander moest
inslaan, voordat we op eigen risico gin
gen varen. In Papete kan ik gewooniyk
wel iets opdiepen, of iemand vinden, die
me helpt. Ik heb een stelletje valse
kaartspelers een hoopje geld afhandig
gemaakt. Ik meen, dat het vrienden
van Warin waren. Maar dat gebeurde
pas, toen u me al zo'n prachtig vooruit
zicht had geopend. Nu heb ik een
schoener, proviand en uw huur, bene
vens wat losse centen met pokeren ge
wonnen. Dat is nog niet genoeg. De
„Ahimanu" was in Papete wel bekend,
maar is dat nog veel meer op de Fiji-
eilanden en vroeg of laat krijg ik daar
over herrie. De radio Is een lastig
ding. Door de radio en de teüegraaf is
er meer nadeel aan de fatsoeniyke zee-
schuimerij gedaan dan door alle oorlogs
schepen bij elkaar. Ik ben dus van zins
de Stille Zuidzee te verlaten. Ik ben
van plan de naam van de schoener te
veranderen en hem als een brik op te
tuigen Dat wil ik doen op het eilandje
waarheen we nu varen. U hebt er nog
nooit van gehoord, anders zoudt u er
zelf vast heengegaan zyn. In dat gaval
zou ik Kahoe hebben uitgekozen. Ze
staan geen van beide precies op dg
kaarten en niemand gaat er ooit heen.
Mettertyd zal iemand u misschien gaan
missen en dan gaat hU op Kahoe zoe
ken. Daar vinden zé u dan niet. Ik ga
de Atlantische Oceaan op. Ik heb al
eens gedacht over het smokkelen van
rum van de Barbados-eilanden. Maar
dan zal ik myn negermatrozen moeten
zien kwijt te raken. Die vallen te veel
op. En daarom denk ik <Sr over, ergens
aan land te gaan. Ik heb wel zin in een
beetje vertier. Maar dat kost geld. En
ik verwacht dat u daarvoor zult zorgen.
Ik heb mijn plan nqg niet tot in alle
bijzonderheden uitgewerkt, ik weeg de
kansen nog tegen elkaar af. Intussen
gaan we naar Kalaiki. Het lijkt heel
veel op Kahoe. U zult me dankbaar züw
dat IK u daarheen gébracht heb. Er is
een oude krater, die ze de Krater van
Kala noemen. Ik behoef u zeker wel
niet te vertellen, dat dit betekent „Kra
ter van de Zon." Er staan ook nog een
paar oude beelden, zoals je ze op het
Paaseiland vindt. Tenminste ze waren
er nog toen ik daar eens aanlegde om
water in te nemen. Er zyn daar nog al
eens aardbevingen. Maar ik hoop dat
het nog boven water uitsteekt. Er is
daar een soort oude tempel in een hol.
Als u zin hebt, kunt u daar uw kwartier
opslaan. Net zoals u wilt. U kunt niet
in de krater afdalen. Hü staat halver
wege vol water en van boven af ziet de
begroeiing er uit alsof die indertyd
terrasgewyze is aangelegd. Maar er is
geen weg naar beneden te vinden. Van
de top af dalen de rotsen meer dan
honderd meter bijna loodrecht omlaag.
Geen enkele pas er doorheen. Misschien
is er wel een geweest, maar die is dan
later by een uitbarsting zeker gesloten.
Wellicht waren die priesters daar zon-
aanbidders. Ik stel niet zoveel belang
'in de zaken van dode mensen en uit-
geistorven stammen, al heb ik u al heel
wat verhalen verteldik geloof niet,
dat ik u daarmee al te veel voor de gek
gehouden heb. Ik schat u heus wel op
uw waarde. Het enige is, dat ik- het nu
van u gewonnen heb."
„Maar hoe stelt u zich voor geld van
me los te krijgen?"
„Goede genade! Wel op de beproefde,
ouderweise manior. Ik Houd u als gy-
zelaar vast. Ik kan Warin als bood
schapper naar uw bankier sturen, om
bet losgeld te halen. Natuurlijk onder
goede bewaking en met de nodige voor
zorgen. Als er een of andere gemeen
heid wordt uitgehaald, wanneer ze het
geld komen brengen, of als mijn in
structies niet letterlijk ten uitvoer wor
den gebracht, dan verdwynt u gewoon
weg van het toneel. Vermoedelijk in de
krater. En dan moet u nog rekening
houden met uw dochter. En ook met
Warin. U moet haar. zowel als uw eigen
vryheid, loskopen. Ik denk Sam en
Martin met Warin mee te sturen als
reisgenoten. Ik zou Balk wel sturen,
maar ik kan hem niet vertrouwen. En,
ais je gaat, Warin, probeer dan niet
slim te zijn of streken uit te halen, want
dan gebeurt er iets met Lang, daarna
met zyn dochter en ten slotte ook met
jou. Je schijnt me nogal een kö.el met
een nauwgezet geweten te zyn en ik ge
loof. dat je alles dan ook wei ter wille
van hen keurig in orde zult brengen.
Anders heb je aldoor een ongerust ge
weten, totdat ik je weer t« pakken
heben dat gebeurt ongetwyfeld.
Misschien dat ik op- het eiland biyf
en met Lang en zyn dochter myn tijd
gezellig doorbreng. Dat weet ik nog niet.
Ik moet eerst eens bedenken, hoeveel
risico ik daarmee loop. Martin is geen
al te beste zeeman. Het kan ook zijn
dat ik de schoener niet stuur, maar een
sloep uitrust. We moeten om juffrouw
Lang denkenen met de nodige zorg
ook
Hij .zweeg weloverlegd. De bedoeling
was voor Lang en Warin heel duidelyk.
De onuitgesproken bedreiging lag er
tastbaar in; dat Janson nog geen keuze
wist te doen tussen het losgeld, dat hy
van Lang kon krygen en een bestem
ming voor Dora Lang, die bijna onge
loof lyk was.
Tijdens het debat over de buitenlandse
politiek in de Franse Nationale Vergade
ring, heeft de Franse minister van Bui
tenlandse Zaken, Bidault, medegedeeld,
dat te Rome een conferentie gehouden
zal worden van vertegenwoordigers van
Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië en de
Benelux-Ianden ter bespreking van de
voorwaarden, waarop een douane-unie
tussen deze landen tot stand zou kunnen
komen.
Daarop om niet helemaal alleen
toehoorder te worden hebben wij
ir. Den Hollander de vraag gesteld, of,
wanneer hij het Marshallplan dan
voor de ontwikkeling der Spoorwegen
van zo eminent belang achtte, daarop
met de begroting rekening is gehou
den. U meent, of ik een dubbele be
groting hei gemaakt? Een voor als
plan wel en een voor als het
plan niet doorgaat? Nee, dat heb ék
niet. Ik heb een 10-jaren plan opge
steld. Ik spreek altijd maar over het
Spoorboekje van 1958. Dat heb ik ge
daan in een onverwoestbaar optimis
me. Het gedeelte voor dit jaar is ge
dekt en voor de rest heb ik hqt ver
trouwen, dat hulp^niet uit zal blyven.
En daarmee belandden wij dan bij
het laatste onderwerp. De toekomst.
Daarvan zij nog dit gereleveerd. De
Nederlandse industrie kan daarin al
spoedig belangrijke orders van de Ne
derlandse Spoorwegen verwachten.
Het spoorbeeld zal in die toekomst
langzaam maar zeker totaal verande
ren. In die 10 jaren zal de stoom moe
ten plaats maken voor electrisch en
diesel-electrisch materiaal. Het net
zal niet veel groter, de dienst echter
wel frequenter en de service uitge
breider worden. Het spoorwegperso
neel zal worden beperkt tot het strikt
noodzakelijke. De spoorbrug bij Rhe-
nen een publiek geheim zal
weerkeren, de Moerdykbrug en ook
de lijn MeppelLeeuwarden zal dub
bel spoor krijgen. De service, zoals
gezegd, zal worden vergroot oj> zo
veel mogelijk manieren en zelfs ligt in
de toekomst de mogelijkheid, dat aan
de stations in- èn uitgangscontröle
zullen verdwijnenDoch dan zijn
we al zoveel verder
(Vervolg van pag. 1)
aarna was ons potlood niét snel
genoeg om hem woordelyk by te
houden. We tekenden toch een
hele reeks van activiteiten óp, die hy
vlotweg aankondigde.
27 Juni komt het gehele kader van de
K.A.B. in een landelijke byeenkomst te
zamen. Uit elke plaats verwacht het
Verbondsbestuur tien afgevaardigden.
Dat betekent, dat er dus byna 10.000
man tezamen zullen komen. Met zekere
spanning wordt deze dag tegemoet ge
zien, omdat men van de K.A.B. gewend
is, dat zij het kader slechts bijeenroept
ter voorlichting of bespreking van bij
zonder actuele feiten.
De spreker zinspeelde op de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie, noemde de
naam van prof. v. d. Brink in verband
hiermede en uitte de verwachting, dat
juist rond die datum deze aangelegen
heid in het brandpunt van de nationale
belangstelling zal staan.
Geestelyke activiteiten wérden opge
somd. Hy sprak over het Front van de
Rozenkrans, een actie van de K.A.B. uit
ondernomen, om van het leger van wer
kers tevens een leger van bidders te
maken, die op voorspraak van de
H. Maagd de Hemel geweld zullen aan
doen voor het verkrijgen van de .sociale
vrede en zo hun aandeel op bovenna
tuurlijke grondslag willen leveren ter
bestryding van het communisme.
Periodieke kerkelijke kaderoefeningen
werden aanbevolen. Dit zyn bijeenkom
sten, waarbij byv. eens in de drie maan
den het gehele plaatselyke kader zich in
een kapel verenigt om zich daar medi
tatief te bezinnen op de persoonlijke
verantwoordelykheid als arbeidersleider.
Besproken werd verder een Paasactie,
speciaal onder de arbeiders non-
paschanten.
T^aariyk, men beluisterde hier de
K.A.B. ais een directe apostolaatsbewe-
ging. Dat men daarby de gewone gang
van het leven niet uit het oog verliest,
bleek uit het aankondigen van een
grootse actie van een zomervacantie-
werk, n.l. hpt uitwisselen van arbeiders
kinderen tussen afdelingen onderling.
Vorig jaar is deze actie met veel succes
gevoerd, waarby meer dan 2000 kinderen
naar andere afdejingen werden uitgezon
den.
Wanneer we daarnaast constateren,
dat er steeds meer samenwerking komt
tussen de K.A.B. en andere Katholieke
organisaties we denken hier b.v. aan
de Kath. Vrouwenbeweging in het bis
dom Haarlem, de Kath. Vrouwengemeen
schap in het Aartsbisdom, de Dioc. Ra
den van Overleg, contact-commissies met
boeren- en middenstandsorganisaties
dan mogen we met vreugde vaststellen,
dat de K.A3. inderdaad volop leeft.