STAD EN OMGEVING
Gekke Gerrit" gaf zich uit
voor hoofd van de S.D.
Natuurschoon in Aerdenhout
ernstig bedreigd
7axi? Bel 13000
Burgemeester stal 's nachts konijnen
van zijn buurman...
Zonodig proces tegen de Staat
Dertiende Boekenweek
TH. M. HOOGt
Beruchte Haarlemmer
gedagvaard
AGENDA-
Taxi?BelI.2.3.4.5
MUNbl-JuS
Provinciale begroting
Noord-Holland
Vijftien jaar geëist
Marshall-plan, Benelux
Aruba en Ronde-Tafel
conferentie
Ronde-Tafelconferentie
DINSDAG 17 FEBRUARI 1948 l'AGINA 2
A. Allard begraven
Nieuwe onderdirecteur
bij N.Z.H.
„Panneman" in arrest
Burgerlijke Stand
MEVR. MENSINK VERLAAT
DE RAAD
K.A.B. Kring Noord
„St. Antonius"
HOCKEYPLANNEN
R.K. Schaakclub „H.W.P."
ZANDVOORT
DISTRIBUTIENIEUWS
HEEMSTEDE
Veertien zakken meel
verloren
Katholiek Thuisfront
BLOEMENDAAL
Van ouds he't Raedthuis
komt vrij
'ilS VLEESJVi C\£Ll)K.
BESOMMINGEN
Opmerkingen en vragen
van Statenleden
DE MOEILIJKHEDEN VAN DE
ARBEIDERSJEUGD
Enquête wordt ingesteld
PROV. ZIEKENHUIS
Moeilijkheden met
sanatorium
DE ZAAK-„KARE
Nationale Monumenten-
Commissie
Verjaardag Prinses Marijke
Aanbesteding
Gala-première in de
hoofdstad
DE WEGEN IN DÉ
HAARLEMMERMEER
Klachten in Prov. Staten
Lange rij
v. d. Goes van Naters> wil
minister vragen stellen
MOORD TE MAURIK
VRIJ VASTE MARKT
LAATSTE NIEUWS
Denkbeelden over de Unie
OngecorriOeeï
Zoals wij reeds in een deel van onze
vorige oplage meldden, is de heer T. M.
Hoog, directeur van de N.V. Van Tuber-
gen's Bloembollen- en Zaadhandel en
een bekende figuur in de bollenwereld,
overleden.
Der heer Hoog werd te Diemen gebo
ren, bezocht later de Hógere Handels
school te Haarlem en kwam daarna in
het bedrijf van zijn ooms. de heren Van
Tubergen, waar hij zich met' groot
enthousiasme wijdde aan de veredeling
van de bolgewassen. Zo was de firma in
het bezit gekomen van Irissen uit Klein-
Azië en Mesopotamië. Door kruising met
in Nederland bestaande "soorten wist de
heer Hoog nieuwe, zeldzame exemplaren
te verkrijgen. Van zeer grote betekenis
voor de culturen zijn de Hollandse Iris
sen, die de bekwame vakman eveneens
door samenvoeging van enkele soorten
won. Hiervan worden thans enorme hoe
veelheden gekweekt, omdat zij door de
grote edel gevormde bloemen en de lange
stevige stengels prachtig materiaal voor
snijbloemen leveren. Voor de algemene
handel misschien van niet zo'n groot be
lang, doch voor de liefhebber van zeer
grote importantie ziin de Regelio-cyclus-
Irissen, waarmede de heer Hoog op een
tentoonstelling te Londen een ware sen
satie verwekte en voor niet minder dan
drie soorten met een getuigschrift eerste
klasse werd beloond. Voorts heeft de
thans overledene met succes gewerkt
aan de gladiolus, de narcissen, nyacin-
ten. tulpen en vooral de fresia's, waar
in hij vele soorten, de ene nog kleuriger
en fraaier dan de andere, heeft weten
te kweken.
Gistermorgen werden in de parochie
kerk van O. L Vrouw Hemelvaart te
Heemstede de Uitvaartdiensten gehou
den voor A. H. Allard, in leven een be
kend industrieel in IJmuiden. Pastoor
Van Noort droeg de plechtige Requiem
mis op. waarbij hij geassisteerd werd
door rector Allard, een neef van de
overledene, en kapelaan Ruiter. Het koor
zong op stemmige wijze de Gregoriaan
se Requiemmis onder leiding van de
Organist, de heer Schneider. Op de be
graafplaats Sint Barbara in Haarlem-
Noord geschiedde de teraardebestelling.
De absoute op het kerkhof verrichtte
rector Allard.
In de vacature van onderdirecteur bij
de N.Z.H., die ontstaan is na de benoe
ming van de heer J. J. Jurrissen tot
tweede lid van de directie, is benoemd
ir. N. A. Bogstra, die tevens zijn functie
als chef van de technische dienst blijft
uitoefenen.
De laatste tijd opereerde er in Den
Haag een man, die, wanneer hij be
merkte, dat de bewoners van een huis
afwezig waren, bij de buren aanbelde
onder voorwendsel een gerepareerde
pan te hebben af te geven. De gefin
geerde reparatiekosten wendde hij ten
eigen bate aan. Deze „panneman," de
38-jarige J. B. A., is thans gearresteerd.
Hij heeft zijn truc ook bedreven in
Delft, Voorburg, Leidsendam, Wassenaar
en Haarlem.
Van Zaterdag 21 tot en met Zondag
29 Februari houdt de Vereniging Haar
lem in het gebouw De Hoofdwacht aan
de Grote Markt een tentoonstelling van
prentbriefkaarten, die afkomstig zijn uit
de verzameling, die de heer W. P. J. Over-
meer indertijd aan de vereniging heeft
geschonken, aangevuld met kaarten uit
het gemeente-archief. De tentoonstelling
is in bovenstaande week dagelijks ge
opend van 2 tot 5 uur.
Voor Amitiés Catholiques Frangaises
spreekt <je heer Maxime Chastaing Don
derdag 19 Februari, des avonds 8 uur in
het meisjeslyceum Sancta Maria over
„L'homme dans le théatre Contempo
rain".
Jiswalda van Ittersum, sopraan, en
Willy Meeuwisse, piano, zullen Donder
dag 26 Februari een concert geven in
het Concertgebouw te Haarlem. Uitge
voerd woiiden werken van Wolf, Schu
bert, Strauss, Fauré, Satie, Lesur, Pij
per en Delannoy.
Op verzoek van de Haarlemse politie
la te Amstelveen de 38-jarige schilder
F. J. K. uit Hengelo gearresteerd, die
er van wordt verdacht enige tijd ge
leden ingebroken te hebben in een phar-
maceutische fabriek te Haarlem, bij
welke gelegenheid 1000 werd ont
vreemd.
De politie heeft een 51-jarige fabrieks
arbeider aangehouden, die voor 100 al
zijn distributiebescheiden heeft ver
kocht. Bovendien schijnt hij nog bon
kaarten van zijn huisgenoten te hebben
verhandeld, want by het partytje be
vonden zich/ toeslagkaarten voor een as.
moeder.
Maandag 23 Februari houdt de heer
M. René Huyghe, conservator van het
Louvre, om 8 uur in het Frans Hals
museum voor les Conférences Frangaises
een causerie over de kunstenaars Ver
meer en proust.
In het weekblad Handelsbelangen van
18 Februari 1948 wordt o. a. opgenomen
de crediteureniyst in het faillissement
van de Stichting Haarlems Technische
School te Haarlem, vermeldende een
passief groot ƒ9071.33 en een actief van
ƒ581.33.
Onder auspiciën van de Maatschappij
tot Bevordering der Toonkunst, afd.
Haarlem, zal Monique Haas Vrydag 20
Februari, des avonds om acht uur. een
piano-recital geven in de Gem. Con
certzaal. Het programma bevat werken
van Bach, Hindemlth, Mozart en Ravel.
Dinsdagavond om vyf minuten vóór
acht zal pater J. Hutjens O.E.S.A. een
vijfminutentoespraak houden over de
derde lyn van de raaiodistributie ten
behoeve van de Woensdag te houden
certificaten-actie voor het Dammonu-
ment.
GEBORENM A. Rozenhartvan de
Spreng z; M. E. WittenbergHettelingh
z; E. O. B. WiersWilschke z; W. A. G.
BijlSchouw z; R. A. van LuijnVer
baten z; H. M. Sinnigede Geus z; T.
J. C. HoogerbeetsScheffer z; M-
van der LindeSteen z; G. A. H.
BuijsBleeker d; T. M. de WitRuijg
d; M. G. Schweitzer—Tomms d; J. Hel
derHulsebosch d; E. Kuiperkohier
d; A. J. BlommaerGruyters d.
OVERLEDEN? R. Kraakman 72 j; F.
Marijnissen 74 j; A. M. Berggren—Bakvis
67 j; J. van Katwyk 4 d.
Wegens huishoudelijke omstandighe
den heeft mevrouw MensinkHooger
beets, die als lid van de P.v.d.A.-fractie
in de Haarlemse gemeenteraad zitting
had, als raadslid bedankt.
Indertijd werd zij lid van de Nood-
raad en later werd zij gekozen in de
definitieve raad. De gezondheidszorg
mocht zich altijd in haar bijzondere be
langstelling verheugen.
De heer Van Eijsden zal haar opvol
gen.
Voor het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam zijn drie beruchte Haarlem
mers uit de bezettingstijd, Slot, Neder-
koorn en Verschoor, gedagvaard. De
eerste twee zullen Donderdag 19 Febru
ari en de laatste een week later voor
het Hof moeten verschijnen.
De zaak tegen Slot zal bij verstek be
handeld worden, daar deze enige maan
den geleden kans heeft gezien uit Fort
Penningsveer te ontvluchten.
Nederkoorn was de man, die op 11
Februari 1941 met de W.A. het Mono-
pole-theater in Zandvoort binnendrong.
Op grond van het feit, dat er zich Joden
in de zaal zouden bevinden, dwong hij
toneelspelers en publiek de zaal te ver
laten en, mishandelde hij verschillende
personen'.
Evenals Slot wordt hem ten laste ge
legd, dat hij samen met leden van de
S.D. in de nacht van 31 Januari 1943
lijsten heeft opgesteld van mensen uit
Haarlem en omgeving, die felle anti's
waren en die als repressaille-maatregel
gevangen genomen moesten worden.
Dit kostte het leven van een tiental
Haarlemmers, die op 2 Februari zonder
pardon werden neergeschoten.
De voormalige hoofdinspecteur Ver
schoor. die later tot corpschef in Delft
werd benoemd, wordt ten laste gelegd,
dat hij zijn medewerking heeft verleend
bij het opstellen van lijstèn met gijze
laars.
Verschillende van zijn arrestanten
heeft hij aan de Duitsers overgegeven
ten gevolge waarvan zowel te Haarlem
als in Delft menig goed Nederlander het
leven moest laten.
In het kader van het winterprogram-
ma „Réddend Christendom door Vader"
belegt het bestuur van kring Noord een
mooie avond Woensdag 18 Februari, des
avonds acht uür precies in het Club
huis aan de Raadhuisstraat. De wel-
eerw. heer H. W. Agterof komt spreken
over het onderwerp „De man in zyn
huweiyk." Een by zonder accent wordt
aan deze avond nóg verleend door het
optreden van de „Damiaatjes", een
koortje onder leiding van mej. Leonie
Molkenboer, hetwelk bdstaat uit dertig
meisjes van het Lyceum „Sancta Ma
ria.»
Op de dezer dagen te Haarlem gehou
den ledenvergadering van de afdeling
Haarlem van de R.K. Bond van Ëlec-
trotechnische Werkgevers „,St. Anto
nius" heeft ide voorzitter Joh. G. Sprayt,
na een voorzittersperiode van ruim 22
jaar, zijn functie oyergedragen aan de
op deze vergadering nieuw gekozen
voorzitter, de heer H. Meeuwenoord,
terwijl de aftredende secretaris en pen
ningmeester wederom zijn herkozen. De
vele waarderende woorden aan 't adres
van de scheidende voorzitter getuigden
van het vele werk, door hem in de loop
der jaren voor de afdeling gedaan.
De nieuwe loon- en vacantia regeling
werd ook besproken, terwijl aan het
slot der vergadering kapelaan Huhe de
leden-in kernachtige be woordingen aan
spoorde hun lidmaatschap der Katho
lieke Organisatie in de ware zin te be
leven en anderen rot de organisatie te
trekken.
De RKSV Vitesse te Castricum heeft
het plan opgevat, de hockey-enthousi
asten in de gelegenheid te stellen deze
tak van sport, welke zy meestal slechts
op de middelbare scholen konden be
oefenen, nu te gaan bedrijven in katho
liek vereenigingsverband. Het ligt in de
bedoeling met deze vereniging mede te
dingen in d competities van de Kon
Ned. Hockey Bond.
In Castricum zelf telt deze tak van
sport, door te geringe bekendheid,' niet
voldoende beoefenaars om een elftal
met reserve» samen te stellen en daar
om doet Vitesse een beroep op alle
hockeysportbeoefenaars in de omliggen
de plaatsen, die met dezelfde moeiiyk-
heden zitten, om gezameniyk een R.K.
hockeyvereniging op te richten. Ad-
haesiebetuigingen aan de heer N. van
Balen, Brakenburgstraat 30, Castricum
De uitslagen van de gespeelde wed-
wedstryden waren:
Groep 1: A. Hablous—P. Stam 1—0;
L. StevensJ. de Lange 10; Th. v.
©schB. Spoor 10.
Groep 2: P. v. DeyzenJ. Reeuwijk
VuJ. v. d. BergM. v. d. Berg 01;
G. v. d. Stoop—H. v. d. Velde 0—1; M.
VermeerJ. Hompes 10; H. v. d. Vel
deJ. A. v .d. Berg 10; M. Vermeer—
J. Lippus Vi—y?.
Groep 3: B. Over dijkW. Vos.se 01;
A. KomenTh. de Looze 'A'4; M
StevensB. Goedemans 0—1; Th.
Schoor!A. «Komen 10; J. Meyer- -Th.
de Looze'AVk', B. Overdijk3. Goe
demans 0—1; A. KomenB. Overdijk
1—0.
Bioscopen:
Rembrandt: Mildred Pièrce (volw.),
2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Cinema Palace: Operet
te-liefde (14 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 U-; Luxor:
Fantasia (14 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Frans
Hals: Fantasia (14 j.), 2.30, 7 en 9.15 u. en
's Zondags: 2, 4.30, 7 en 8.15 u.; City: Tus
sen twee vrouwen (18 j.), 2.15, 4.30, 7 en
9.15 u.; Spaarne-theater: Danny Boy (a. 1.),
2.30, 7 en 9.15 u. en 's Zondags: 2, 4.15, 7
en 9.15 uur.
Dinsdag 17 Februari:
Concertgebouw: Volksconcert H.O.V.,
8 uur.
Woensdag 18 Februari:
Stadsschouwburg: Ned. Toneel met
„Schipper naast God", 8 uur.
Concertgebouw: Jazz-avond verzorgd
door „Hot Club de France", 8 uur.
DAG EN NACHT
AMSTERDAMS CHE RIJTUIG MU,
(Adv.)
Woensdag 18 Februari
Uitreiking bonkaarten, enz. te:
Haarlem (Vleeshal) rest O, Pa t.m.
Pet. 8.3012.15 en 24.45 uur.
Overveen (Domi) L—O, 9—12.30 en
24 uur.
Heemstede (Binnenweg 160) 912.15
uur NNi en 24.30 uur rest N.
Maandagmiddag te half twee reed een
zwaarbeladen vrachtauto van de firma
R. J. Wentzel's Graan- en Meelhandel
op de Cruquiusweg en moest nabij het
gebouw voor Openbare Werken een on
verwacht scherpe bocht maken om een
handwagen te ontwijken en op de
Heemsteedse Dreef in de richting
Haarlem te komen. Door deze on
verwachte manoeuvre ging de lading
werken met het resultaat, dat
veertien zakken meel van de
wagen gleden, zonder dat de bestuur
der er iets van merkte. De bestuurder zet
te koers naar Haarlem, doch gelukkig
was er iemand, die de wagen bij de
Blauwe Brug inhaalde en de verbaasde
bestuurder op de hoogte stelde. Binnen
het half uur was de wagen weer op de
Cruquiusweg en de chauffeur laadde
vervolgens de zakken op op om (Op
nieuw de lastige bocht te nemen, dit
maal niet op twee wielen en verdween
daarna in de richting Haarlem.
Thans is ook bij de kerk van O. L. Vr.
Hemelvaart op het Valkenburgerplein
een lectuurbus geplaatst ten behoeve
van Katholiek Thuisfront in deze pa
rochie. Zij wordt in de belangstelling
en de zorg van dit gedeelte van Heem
stede warm aanbevolen.
In verband met een beslissing van het
Directoraat-Generaal voor Bijzondere
Rechtspleging, waardoor met ingang van
1 Juli de Stichting Politieke Delinquen
ten geen financiële steun meer voor het
ebruik van hotel „Van ouds het Raedt-
uis" krijgt, is de Stichting genoodzaakt
met ingang van bovengenoemde datum
het tehuis voor e3f-politieke delinquen
ten te sluiten.
Men heeft nog geen beslissing genomen
voor het probleem, waar de tegenwoor
dige bewoners gehuisvest moeten wor
den.
(Adv.)
IJMUIDEN, 17 Febr. Stoomtrawlers IJm.
11 f 10.670.—, IJm. 95 f 10.540.—, Dm. 4
f 9.960 IJm. 15 f 17.500.—, IJm. 45 f7.140.—,
Motorlogger Kw. 159 f 620.De aanvoer be
stond heden uit 70 kisten tarbot en tong,
250 kisten schol. 120 kisten schar; 300 kis
ten schelvis, 370 kisten kabeljauw. 10 kis
ten koolvis, 90 kisten wijting, 1250 kisten
verse haring, 50 kisten diversen. De haring-
prijs bedroeg heden f 10.50 tot f 3.40 per
50 kg.
In de afdelingen van dë Provinciale
Staten van Noord-Holland, die de be
groting van 1948 behandelden, werd o.a.
gesproken over de salarissen van Ged.
Staten. Indien dit college niet zelf met
het voorstel komt om zijn jaarwedde
gelijk aan die van Zuid-Holland te ma
ken zullen enige leden met een dergelijk
voorstel in de Staten-zitting komen.
Opgemerkt werd, dat 13 pet. van de
gehele begroting aan subsidies wordt
uitgegeven.
Gevraagd werd, wat de Ged. St. zul
len doen bij het gouden regeringsjubi
leum van H. M. de Koningin. Overleg
werd daartoe gevraagd tussen het se
niorenconvent en het dagelijks bestuur
der provincie.
Belanghebbenden zijn niet gediend
van de provinciale fruitteeltbedrijven.
Wat hebben deze sinds 1936 aan de
provincie gekost? Men is nu financieel
vastgelopen en het particuliere initiatief
wordt te hulp geroepen om de zaak
weer vlot en rendabel te maken.
Waarom is wederom f 100.000 uitge
trokken voor de economisch-technolo-
gische dienst. Er is nog een Saldo van
f 150.000 en het gebrek aan materialen
verhindert vèel werken aan te pakken.
Waarom moet f 28.000 aan salarissen
uitgegeven worden? Over het algemeen
was men niet tevreden over deze dienst,
maar ook werd opgemerkt, dat hij een
belangrijke taak heeft bij liet stichten
van bedrijven en bij de industrialisatie
van het platteland. Het particulier ini
tiatief schiet hier tekort.
De planologische dienst werkte veel
met details. De samenwerking met de
gemeentebesturen zou veel te wensen
overlaten. Men wenst een overzicht van
de tijd, die deze dienst nodig heeft ge
had om zijn adviezen gereed te maken.
De provinciale dienst Wederopbouw
en volkshuisvesting is in feite een rijks
dienst. Men zou het beter vinden hem
werkelijk provinciaal te maken, omdat
dan grotere invloed op de materiaal
toewijzing te verwachten is. Het is niet
juist, dat de gezondheidszorg over twee
gedeputeerden verdeeld is.
Bijna vierhonderd vertegenwoordigers
van de afdelingen van de Kath. Arbei
dersjeugd in het Bisdom Haarlem heb
ben hun diocesane raadsvergadering ge
houden in 't St. Josephsgezellengebouw
aan de Stadhouderskade te Amsterdam.
Besloten werd o.m. een enquête te hou
den om op de hoogte te komen van de
moeilijkheden van de arbeidersjeugd.
Ook aan vrijetijdsbesteding zal méér
worden gedaan. De heer Jan Koot zal
daarvoor een dienst leiden. Op alle ter
reinen, zowel binnen- als buitenshuis,
zal men de ontspanning organiseren.
Onder het Lof, dat de vergadering be
sloot, spoorde rector H. Drost op de
tekst: „Als de Heer het huis niet bouwt,
dan is het werk van de arbeiders te
vergeefs" de leiders aan naast de prac-
tische punten toch vooral de godsdien
stige vorming niet te vergeten.
Bij de behandeling van de begroting
1948 van het Provinciaal Ziekenhuis te
Santpoort werd algemeen gewezen op
de noodzakeiykheid, dat heel de be
schikbare ruimte in dit ziekenhuis voor
eigen patiënten vrij komt. De ontrui
mingstermijn voor het Roode-Kruissa-
natorium was oorspronkelijk gesteld op
1 Januari 1947, later is deze zes maan
den verschoven. Bij de behandeling der
begroting voor 1947 spraken Gedepu
teerde Staten als hun verwachting uit,
dat de ontruiming per die datum een
feit zou zijn. Hoewel de leden oog heb
ben voor de moeilijkheden, die voor
het Roode-Kruissanatorium ontstaan,
menen zij toch in het belang van de
eigen patiënten op doortastende maat
regelen van de zijde van Gedeputeerde
Staten te moeten aandringen. Gaarne
zullen deze leden vernemen ho.e de on
derhandelingen zijn verlopen, welke be
zwaren de ontruiming hebben tegenge
houden en of in Hoog-Laren geen plaats
te maken is. Dit is te meer nodig, wijl
uit de toelichting van de begroting
blijkt, dat na de ontruiming nog ver
schillende herstelwerkzaamheden moe
ten worden uitgevoerd, zodat nog ge
ruime tijd zal verlopen, eer de volle
dige beschikking over alle gebouwen
zal zijn herkregen.
Naar wij vernemen zal Woensdag 18
Febr., de verjaardag van Prinses Ma
rijke, vanwege het plaatselijk comité
eén huis-aan-huis-verkoop worden ge
houden van vierkante centimeters Dam-
terrein. De oudere leerlingen der scho
len zullen hieraan medewerking ver
lenen.
Ter gelegenheid van de verjaardag
van Prinses Marijke organiseert de Ver
eniging tot viering van nationale feest
dagen een feestvoorstelling Woensdag
18 Febr., des middags 4 uur in „Mono-
pole". Voor deze gelegenheid is een ma
rionetten-theater geëngageerd, alsmede
enkele artisten.
Te Zandvoort is aanbesteed het ma
ken van een grondkerende muur aan de
Pakveldstraat voor rekening van de ge
meente. Hoogste inschrijver was fa. Jan-
sen-Snijkers te Amsterdam met ƒ3900;
laagste G. Westerhuis te Amsterdam met
ƒ2350.
Zoals bekend, bestaan er plannen
het sanatorium „Kareol" te Aerden
hout belangryk uit te breiden. Overi
gens behoeft dit geen verwondering
te wekken, want men schijnt geen op
lossing te kunnen vinden aangaande
het huisvestingsprobleem van de on
geveer 200 t.b.c.-patiënten, dié mo
menteel nog zijn ondergebracht in een
der paviljoens van het Provinciaal
Ziekenhuis nabij Santpoort.
Daar echter de krankzinnigenverple
ging alle .ruimte voor zichzelf opeist,
heeft de directie van dit ziekenhuis al
verschillende malen op ontruiming van
het betreffende paviljoen aangedrongen.
Nu de gestelde termijn, die door het
College van Gedeputeerde Staten van
Noordholland werd gesteld, reeds lang
is verstreken, wordt de oplossing van
het huisvestingsvraagstuk van deze long
patiënten steeds moeilijker. Indertijd
was door het Roode Kruis én de Stich
ting 19401945 een overeenkomst ge
troffen de patiënten op huize „Kareol",
dat als herstellingsoord was ingericht,
onder te brengen, doch voor dit doel
zouden enige barakken bygebouwd moe
ten worden. Nu een en ander in een
zeer acuut stadium is gekomen, heeft
de Staat der Nederlanden gemeend niet
langer te mogen dralen en door uitvoe
ring te geven aan art. 5 van het Alge
meen Verordeningsbesluit 1940 heeft zij
de servituten, welke de bescherming van
de beplanting beogen en tevens het op
richten" van sanatoria tegen-gaan, opge
ëist, waardoor de voornaamste bezwa
ren voor de uitbreiding van „Kareol"
uit de weg zullen zijn geruimd. Inmid
dels zyn deze papieren by de bewoners
van de aangrenzende percelen per deur
waarders-exploit opgevorderd.
Dé wijze waarop dit thans ge
schied is, heeft bij de inwoners van Aer
denhout veel beroering gewekt. Boven
dien is men van mening, dat door deze
uitbreiding van „Kareol" het natuur
schoon van Aerdenhout zeer ernstig
wordt bedreigd. De vereniging „Buurt-
bèlang Aerdenhout-Bentveld" wil thans
tegen deze maatregelen actief optreden
en om deze actie te ondersteunen, be-:
legde zij Maandagavond in „Boeken
rode" te Aerdenhout een vergadering,
die vele belangstellenden, o.w. de bur
gemeester van Bloemendaal, jhr. mr. C
J. A. den Tex, bezochten.
De voorzitter, de heer mr. A. Bos, zelde,
dat de Staat heeft gemeend de weg te moe
ten bewandèlen van de minste weerstand.
Zij maakt echter gebruik van èen vorde-
ringsbesluit, dat door de bezettende macht
in 1940 is ingesteld en dat maakt deze aan
gelegenheid nog onsympathieker. Spr. vroeg
zich af wat er op deze manier van ons
recht zou overblijven en zegde toe aan dit
optreden paal en perk trachten te stellen.
Waar het er om gaat de lijdende ménsheid
te heipen, zou niemand zich tegen de plan
nen verzetten, doch een en ander is van zo
vérstrekkende aard, dat van algemeen be
lang niet meer kan worden gesproken. Door
dat er barakken gebouwd zullen worden,
moet een groot gedeelte van het oude beu
kenbos omgekapt worden. Daarbij kemt nog,
dat bij snelle groei van het sanatorium de
vordering van omliggende percelen niét
denkbeeldig is.
Aangezien men elders millioenen uitgeeft
voor het bebossen van streken, mag de aan
trekkelijkheid van deze streek zeer zeker
van algemeen belang beschouwd worden.
Het was spreker onbegrijpelijk, dat juist de
keuze was gevallen op een terrein, waar
eerst een heel bos omgekapt moet worden,
om de plannen te verwezenlijken.
De heer Bos kwam tot de conclusie, dat
er in het algemeen belang meer afgebroken
zal worden, dan er opgebouwd kan worden.
Spr. gaf de verzekering, dat men niet zou
aarzelen tegen de maatregelen van de
Staat zo dit nodig is een proces te
voeren. Er werd ten slotte besloten aan
gaande deze aangelegenheid een request
bij de gemeenteraad van Bloemendaal 1»
te dienen.
Na deze inleiding belichttè de heer Quar-
les van Ufford dé kwestie aangaande de
servituten nader.
Van de verschillende andere sprekers zelr
de de heer Van Itterson o.a. nog, dat men
het standpunt van de tegenpartij had te bil
lijken.
De heer mr, A. Bos sprak ten slotte de
hoop uit, dat èen en ander naar wens Opge
lost zou worden en dat Aerdenhout, dat
aan zovelen recreatie verschaft, zijn natuur
schoon zou mogén béhoudèn.
Het ontbrak Maandagmiddag aan
de nodige sereniteit in het gebouw
van het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam. Oorzaak hiervan was wel de
overdaad van tragi-komische details
in de overigens zeer weerzinwekken
de daden van de verdachte „burge
meester" G. Jongsma van Krommenie
en in 1944 van Maartensdyk.
Op de publieke tribune was kennelijk
de Zaanstreek vertegenwoordigd en de
parketwachters moesten nog veel be
langstellenden teleurstellen. Opgeroepen
waren niet minder dan twintig getuigen
a charge en er was een uitgebreid dos
sier van 15 cm. dik. Geen enkele ge
tuige a décharge.
De procureur-fiscaal, mr. Keune, heeft
geruime tijd nodig eer hij aan het ein
de van het voorlezen der dagvaarding
is. Zijn monotone stem leest voor: A
dat verdachte opdracht gaf aan het
G.A.B., bepaalde personen naar Duits
land te zendene B bevel gaf distributie
stamkaarten van ondei duikers inte
nouden en de aanbieders aan de Duit
sers over te leveren; C huiszoekingen
hêeft verricht enz. Vrijwel het gehele
alphabet is nodig om de wandaden op
te sommen. Het ten laste gelegde onder
M is wel het ergste: het aanwijzen van
twintig slachtoffers voor de S.D., in ver
band met de uitgebroken staking aan
de blikfabriek. 12 werden er gefusil
leerd. Jongsma was zelf nog tegenwoor
dig bij de „rechtsspraak" van het Stan-
desgericht te Amsterdam, dat deze zaak
te behandelen kreeg.
Verdachte, die reeds in '14'18 aan
Duitse zyde had meegevochten en
daarvoor het IJzeren Kruis had ont
vangen, had, nadat hij zijn baantje als
belastingambtenaar had opgegeven,
een spoedcursus voor burgemeesters
gevolgd en Krommenie als standplaats
gekregen. Hij ontpopte zich als een
sadist en maakte het zo bont, dat het
zijn soortgenoten zelfs te erg werd.
Ex-burgemeester Vitters drong her
haaldelijk op verwijdering van zijn
collega aan. Jongsma was verzot op
revolvers en droeg ei altijd twee bij
zich; volgens hem moest heel Krom
menie, dat uit zwarte handeiaars be
stond, grondig en snel gezuiverd wor
den. Hij arresteerde Joden in het wil
de weg en maakte zich meester van
hun eigendommen.
Pres.: Hoe kwam u aan die grote voor
raad goederen in uw woning?
Vera.: Ik had twee kamers laten in
richten als magazijn waaruit geput kon
worden voor behoeftigen van de Volks-
dlpres: Behoorde uw vrouw daar ook
toe? Die liep toch met de bontmantel
van mevr. Drilsma (een gedeporteerde
Israëliete) aan! En zelf liep u met een
suite-case van de heer Drilsma....
Verdachte is overrompeld en zwijgt.
Jongsma ging zó doldriest te werk,
dat hij spoedig de bijnaam van Gekke
Gerrit kreeg. Op zekere dag had bi.)
naar de S.D. gebeld en gezegd: er heer
sen wantoestanden in Assendelft; de shag
wordt daar verborgen gehouden in knik-
kerautomaten. (Hilariteit op de tribune).
Schermende met papieren van de o D.
ging hij eigenhandig mensen arresteren
in een gemeente, waar hij geen emtele
bevoegdheid bezat. Zo had hij 'n zekere
Het boek, dat iedere uug de belang
stelling ten volle waard is, wordt dit
jaar van 26 Februari tot 6 Maart in de
dertiende Boekenweek bijzonder naar
voren geschoven. Een week, die feeste
lijk en literair begint met een gala
avond op 25 Februari in de Amsterdam
se Stadsschouwburg, waar voor het
eerst Slauerhoff's enige toneelstuk vJan
Pieterszoon Coen" wordt opgevoerd
Daarop volgt het „Schrijviertal".
Tijdens de Boekenweek krijgt men
wanneer men voor f 3.50 aan boeken
besteedt, de novelle „Oeroeg" ten ge
schenke. Dit geschenk is, evenals het
vorige jaar, het resultaat van een letter
kundige prijsvraag, waaraan 29 schrijf
sters en schrijvers hebben deelgenomen.
Wie de auteur is, blijft nog ohbekend:
de lezers kunnen daar nog eerst nam-
raden, wat dan ook weer een prijsvraag
is. Voor de jeugd schreef Anne H. Mul
der „Logarithmen en Rozen", dat laat
zien, welk een rol het boek in het leven
kan spelen. Voor de nog jongeren is er
een kraiswoordpuzzle, waarin eveneens
de nodige aandacht aan het boek wordt
geschonken.
Later in de Boekenweek wordt
Slauerhoff's toneelstuk ook nog gespeeld
in Arnhem, Haarlem, Rotterdam en
Utrecht en in andere plaatsen worden
feestelijkheden georganiseerd. In de Am
sterdamse Universiteitsbibliotheek wordt
de „Huisboekerij" van literatuur over
Amsterdam, die onlangs aan H. M. de
Koningin ten geschenke is aangeboden
tentoongesteld. In het A.M.V.J.-gebouw
is 28 Februari een literaire avond. Op
een Haagse literaire avond op 24 Fe
bruari in het Gemeente-Museum zullen
alle takken van kunst vertegenwoordigd
zijn. Den Haag heeft overigens van 26—
28 Februari een boekententoonstelling
in Pulchri-Studio en er is een etalage
wedstrijd van de boekhandel. Bever
wijk, Górinchem en Heerlen hebben
eveneens hun literaire avonden aange
kondigd.
In de afdelingen der Próv. Staten van
Noord-Holland is over de begroting van
het Wegenfonds èen en ander gezegd.
Enkele leden klagen over dé slechte toe
stand van de bestrating zowel van de
Ringdijk van de Haarlemmermeer als
van de Vijfhuizerweg. Ook de walkant
van de Ringdyk dient onderhanden ge
nomen, daar hier en daar afkalving
plaats heeft. Het rywielpad langs de
Ryksweg Amsterdam's-Gravenhage, in
de Haarlemmermeer, is vaak niet te be
rijden. De fietsers bewegen zich dan
langs de rijweg, wat niet geoorloofd,
voor het rij verkeer hinderlijk en voor de
fietsers niet zonder gevaar Is. Kunnen
en Willen Gedeputeerde Staten aandrang
op de regering oefenen, opdat hier verbe.
tering wordt aangebracht?
In een andere afdeling werd door en
kele leder mét grote waardering ge
spróken over de afwerking der rüwiel-
paden in de Haarlemmermeer. Maar ern
stig wordt er over geklaagd, dat hier
toch weer dóorntstruiben als afscheiding
van rywielpaden worden aangebracht,
met alle nadelige gevolgen voor kleding
en rijwielbanden. zyn Gedeputeerde
Staten bereid opdracht te geven dat zulks
niet meer mag geschieden?
Blanken gearresteerd, die. volgens een
eigenhandig schrijven aan zijn meesters
in de Euterpestraat, getrouwd was met
een vondelinge, ,de grootste roddelaar
ster in het dorp en voor 90% Jodin.
Arrogant en laatdunkend, als gold het
een proces, waarin hij slechts als toe
schouwer behoeft op te treden, ontkent
en bekent het S.D.-hoofd naar believen.
Eenmaal zelfs zegt hij vergoelijkend te
gen de president, als éen agent van poli
tie niet uit zijn woorden kan komen:
„Let u maar met op hem, de jongen is
natuurlijk in de war."
Mr. Lamers, de president, blijft echter
kalm en toont aan, dat op alle "anonieme
brieven die bij Jongsma binnenkwamen,
aantekeningen werden gezet, die prompt
werden uitgevoerd. De meeste kwamen
hierop neer, dat de aangebrachte per
soon werd gearresteerd, en dan volgen
ze elkaar in bonte rij: Gerkens, Bleexer,
Querido, Battem, Abrahamsz, e.a.
Deining in de zaal brengt de verkla
ring van de brig.-majoor der gem.oolitie
J. Rugtenburg, die, in tegenwoordigheid
van majoor Bennenbroek, van de toen
malige hoofdinspecteur van politie, mr.
Engels (Hoofd van de P.R.A.), opdracht
had gekregen in '42 Joodse kinderen èn
de familie v. d. Hoorn te arresteren en
naar de S.D. te brengen. De vêrraders-
tip was afkomstig van Jongsma, die mr.
Engels de verdere uitvoering had over
gelaten.
(De president heeft deze getuige zijn
verklaring twee maal laten herhalen én
hierop de griffier verzocht uitvoerig
aantekening te maken.)'
Op de vraag van de president, waar
om Jongsma zelf altijd meeging bij ar
restaties, is het antwoord: dat spaarde
politiemannen uit. Dan herleeft in al
zijn felheid het verschrikkelijke drama
dat plaats 'vond na de staking op de
blikfabrieken. Als voorbeeld zouden,
wegens sabotage, een aantal vaderlan
ders doodgeschoten worden. Honderd
namen moesten op een lijst worden ge
zet. Jongsma deed dit graag. Echter
voor het Hof verklaart hij nu. dat de
lijst werd samengesteld door de direc
tie der blikfabriek. Het archief van de
S.D., spreekt boekdelen.
Pres.: U is een sad'st.
Toen mevrouw Wiersema-Bontjes,
wier man ook gefusilleerd zou< worden,
met haar schoonvader bij Jongsma voor
haar man kwam pleiten, werd zij de
kamer uitgegooid en kreeg zij tot ant
woord: Vraag maar gratie aan die
„rotzooi", in Engeland. Ik aanvaard ook
de consequenties als Duitsland verliest.
Er vindt nog een heftig incicrent plaats
als plotseling de vrouw van een slacht
offer om de doodstraf voor Jongsma
begint te roepen.
De „burgemeester" maakte het te
bont. zelfs in de ogen van de commis
saris in de provincie. En bij een diefstal
van kaas werd de burgemeester ont
slagen.
Door slinkse machinaties kreeg hij
een post als burgemeester in Maartens
dijk. Wat Gekke Gerrit hier uitvoerde
tart welhaast iedere beschrijving. Met
Kerstmis '44 stal hij de konijnen van
zijn buurman. Gewapend met een revol
ver ging hp een slagerswinkel binnen
en met het wapen op de eigenaar ge
richt, eiste hij sterke drank etc. In de
keuken grijpt hij, als een Tarzan, met
zijn handen een stuk rookvlees en eet
liet als een roofdier, „zonder het ge
bruik van vork en- mes", leest onbe
wogen de president uit de stukken
voor.
De procureur-fiscaal houdt een
uitvoerig requisitoir, waarin hij ver
dachte schetst als een der meest on
gure individuen die de N.S.B.-burge-
meesterswereld heeft opgeleverd.
Hulpverlening aan de vijand is op
overtuigende wijze gebleken, en tot
groot misnoegen en verbazing op de
tribune eist hij een gevangenisstraf
van vijftien jaar.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij het begin van de vergadering der
Tweede Kamer heeft de fractieleider
van de P.v.d.A., jhr. mr. v. d. Goes van
Naters, hedenmiddag verlof gevraagd,
de minister van Buitenlandse Zaken
vragen te mogen stellen over de onder
handelingen die sinds het begin van dit
jaar over de Benelux, de uitbreiding
van de Benelux tet andere landen, de
Marshall-organisatie en de initiatieven
van de Benelux ten aanzien daarvan,
de uitbreiding van het verdrag van
Duinkerken en de andere voorstellen
van Bevin.
In de eerstvolgende vergadering zal
de Kamer over dit verzoek beslissen.
In het dorpje Maurik is in de nacht
van Vrydag op Zaterdag de 40-jarige
O. L. van Brenk vermoord. Vrijdagavond
was er een bijeenkomst van een politieke
partij in café Van T. Kort na. midder
nacht kreeg een tweetal personen, de
19-jarige T. H. van Hattum uit Ingen
met een zekere Ewijk uit Maurik een
woordenwisseling. Zij begaven zich naar
buiten, met hen ging mée de 40-jarige
C. L. van B. Deze probeerde de jongens
te kalmeren, maar plotseling trok Van
H. een mes en stak Van B. De man
stortte neer.
Van H. ging daarop Van E. achterna,
maar kreeg hem niet te pakken. Nog
des Zaterdags kon Van H. worden ge
arresteerd. Het slachtoffer Van B. werd
naar het ziekenhuis te Tiel overge
bracht waar hij in de loop van de mor*
gen is overleden. Dr. Hust verrichtte dé
sectie. Van B. laat een vrouw n»et_ vier
kinderen achter.
De verdachte zal spoedig naar Arn
hem worden overgebracht.
Amsterdam, 16 Febr. 1948.
De aandelenmarkt had heden een
vast voorkomen. Het feit, dat de goe
derenmarkten in Amerika aan het eind
van de vorige week geen verdere da
lingen te zien hadden gegeven, oefen-
dd een gunstige invloed uit en na een
prijshoudende opening trokken de
koersen by kalme handel op goede
vraag regelmatig aan.
Bij industriële aandèlen verbeterde
Unilever 5%, doch sloot weer zwakker.
Bü industriële fondsen trok H.V.A.
de aandacht door een avans van 10%.
de overige suikeraandelen deden het
kalmer aan en verbeterden 3 a 4%.
Op de staatsfondsenmarkt kwamen"
slechts weinig koerswijzigingen voor.
De handel blèef ook zeer kalm.
Dat is me toch ook wat met di#
prijsvraag van de stad Beverwijk-
Omdat zy straks 650 jaar bestaat»
wil zij haar eer en roem vastgelegd zien
in een slagzin en nu hebben niet minder
dan 150 Haarlemmers, verreweg het
grootste aantal van de inzendingen, een
loflied aangeheven. Nuchter beschouwd
is dat niet zo mal, want als de buren
r.un zilveren bruiloft vieren, kom ik met
een al of niet verheven lied de feest»
vreugde verhogen- of temperen. Maar al»
ik Beverwyker was, zou ik me toch be-»
schaamd gevoelen, want grote poëten
hebben in de loop van de 650 jaar binnen
de veste van deze stadl gewoond. Is men
daar dan zó materialistisch geworden?
Gelukkig is een hoofdprijs van f 25 bif
een Beverwyker terecht gekomen, wel
niet voor een slagzin, maar voor een
•poëtische ontboezeming van vier regels,
Hij zou deze prijs niet In zijn zak ge*
stoken hebben, als Spaamebabbelaar de
producten van zijn dartele geest had
willen afstaan. Hij heeft er lang ovet
gedacht, maar is tot de conclusie ge»
komen, dat hü anderen een kans moest
geven. Maar nu zal de jury dan ook
weten wat ze gemist heeft.
Gedicht 1. (bedoeld voor de hoofdprij»
van f 50):
Wat maakte ons de Gever rijk
Door ons te schenken Beverwük.
(de jury ziet het wel, maar ik wys d»
eenvoudige lezer speciaal op de prach
tige rum geverrijk-beverwük).
Gedicht 2 (bedoeld voor een prijs vas»
f 5.—):
Zes honderd en nog vyftig jare
Bloeit Beverwyk en ook de ar*
Beien, rood en met pikkels geel
Op land en in 't blik,
dus met en zonder steel.
(de laatste regel Is wat lang ma3*
daardoor vloeit hij als warme jam).
Tenslotte gedicht 3. (buiten mede»
dinging)
In Beverwijk staan de klokken stil,
Als U de tyd dus weten wil
Dan vraagt U: wat Is 't grote uur,
Zes honderd vyftig! zegt men puur.
(de vinding zit in dat „puur", een echt»
Noordhollandse uitdrukking)Ondank»
myn buitengewone resultaten kan ik
toch de bekroonden wel eerbiedigen, al
missen zij natuuriyk dat sappige van een
geplette aardbei.
0w 1)AO EN NACHT
Regering stelt prijs op
voortdurende medewerking
's-GRAVENHAGE. 17 Febr. Offi
cieel wordt medegedeeld:
Ten vervolge op het telegram, dat de
minister van Overzeese Gebiedsdelen
gisteren gericht heeft tot de heer Ema»,
leider ivan de Arubaanse Volkspartij op
Aruba, heeft de minister thjns nog het
volgende aan de heer Eman getelegra
feerd:
„Primo: Door niet-deelneming Aru
baanse vertegenwoordigers aan open
bare behandeling der algemene be
schouwingen dreigen conferentie én re
gering thans volledige voorlichting ovet
wens Aruba te ontberen; secundo: Mi
nister-president erkende in openingsre
de recht ook van Aruba op zelfstandig
heid binnen grenzen koninklijke rede
openingsrede aangegeven; tertio: ver
houding van Aruba tot andere Neder
landse Antillen en tot Nederland ctt
Suriname behoort tot de door deze
conferentie te overwegen en in ont
werpregeling nader te bepalen hervor-
mingeh; quarto: regering stelt in deze
derhalve in bijzonder prijs op voortdu
rende medewerking Arubaanse verte»,
genwoordigers aan conferentie".
De heer Meyerink, eerste spreker
op de tweede dag der openbare ver
gadering, verklaarde zich oneens met
de uiteenzetting van dr. Buiskool, vol
gens welke de wet zou moeten wijken
voor het recht als de wet aan het recht
in de weg staat. Dit is aldus spr.
eén ondergraven van de rechtsorde. P®
constructie van het nieuwe koninkrijk
moet voor alles democratisch zijn.
Vervolgens gaat spr. over tot het
ontwikkelen van zijn denkbjplden
over de toekomstige Unie, een Unie,
zo denkt hem het beste, zonder In
donesië en hare organen. Hij staat
op het standpunt, dat men een
kabinet moet creëren voor Neder
land, Curacao en Suriname, waarin
elk der gebiedsdelen uit de west
een ministerszetel toegewezen krijgt.
De top van het nieuwe koninkrijk
moet niet te zwaar belast worden:
er valt bovendien een stelsel unie-
organen te scheppen. Spr. acht uit
breiding van het Nederlands parle
ment met zetels voor de West zeer
aanvaardbaar.
Ten sKrtte bepleit „spr. de bijstand
voor Suriname in de vorm van ee
lening tegen zeer lage rente. t
De volgende spreker, K a u 1 e sa
u k u 1, beklaagde zich bitter over n
lang uitblijven van wijzingen. Als
Grondwet hiertoe in de weg sta»
wijzigt die dan terstond, aldus spr. p
De heer C u r i e 1 wil aandringen w.
een spoedige bevordering van de n.
stuurswijziging in de "West. Het do
de heer Gerharts getekende beeld n
antwoordt in genen dele aan de 'el na
De heer J o e k e s bestrijdt deernen
van de heer Wijngaarde, dat n®_r.
het uitstel Nederland nu met jxZjfi
stellen had moeten kcimen. Dit lijkt n
toch in strijd met het „open" karak
van een Ronde Tafel-conferentie.
langrijk acht spr. allereerst, dat m
derland en de West een grote mate
overeenstemming bestaat over de p«
slagen van de toekomstige opbouw-
conferentie make straks van haar
port eèn cóncept-Rijksgrondwet,
stelt spr. voor. Dit zal de gedachte, gt
de West straks een nieuwe v3n
gepresenteerd krygt als geschenk
het Nederlandse, parlement, we£nL. de
Spr. voelt voor intensivering v guri-
eigen -economische bronnen van
name.
bre