Communistisch
Echec
Vier millioen mensenlevens de prijs
van de afgelopen oorlog
TIEN GRADEN VORST IN DE
AFGELOPEN NACHT
Sinaasappelen zijn zorgenkinderen
D'
Schade aan veestapel, landbouw en
ondernemingscultures loopt in
de duizenden millioenen
„J. P. Coen" verboden
BOLSJEWISERING VAR ROEMENIË
In Amerika daalde temperatuur
tot vijftig graden
Mislukte H.B.S.-ers
O'
Verzetslieden hebben geen recht op
behandeling als krijgsgevangenen
bureaux van redaoie én adminisiratie:
Stakingen in België
ten einde
Ralans van Indië onder Japanse bezetting
Scheepvaartmijen zwaar
getroffen
C.P.N. afhankelijk van
Russische politiek
Door uithongering probeert men het
volk er onder te krijgen
11
Het weer
ZONDAG GEEN VOETBAL
V.S. EN GRIEKENLAND
Mening van tribunaal te Neurenberg
J
Tol hoofd en hart
J
Frankrijks financiële
positie slecht
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1948
71ste JAARGANG No. 24081
De ontvoering van
Sjahrir
Proces te Batavia verdaagd
Nieuw stuk op gala-avond
van Boekenweek
Voorzitter E.V.C. Rotterdam
als raadslid afgetreden
Wel schaatswedstrijden
Niet onmogelijk, dat Amerika
moet ingrijpen
PROCES TEGEN DUITSE GENERAALS
Voor SPANJE: regen bij lading, sterke geur
van andere producten in schepen, onvoldoende
ventilatie en het weer tijdens de zeereis kunnen
de vruchten doen bederven.
Voor NEDERLAND: deviezen, deviezen,
deviezen
In totale oorlog uniform
onbelangrijk
Exira dollars nodig
Maatregelen tegen profiteurs
Eerste verkiezingsrede van
Truman
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
®!etoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
I 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur J. J. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimete
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave var
redenen te weigeren.
e communisten in West-Europa
zijn weer een teleurstelling rijker.
De stakingen in België, evenals
trouwens die in Italië en Frankrijk enige
Weken geleden, hebben weliswaar deze
tanden economisch nadeel berokkend,
•haar het uiteindelijke doel der commu
nisten, de onrust in arbeiderskringen zó
hoog op te voeren, dat een politieke en
^onomische chaos zou ontstaan, is een
volkomen fiasco geworden. Moskou moge
hoor middel van de Kominform trachten
West-Europa met <fe Balkan-landen gelijk
te schakelen, het moge hemel en aarde
hewegen, de uitvoering van 't Marshall-
Wan te saboteren, het zal steeds weer
opnieuw tot de conclusie moeten
komen, dat vrije volken, hoe precair hun
toestand ook moge zijn, tè veel gezond
Verstand hebben om, terwijl de wonden
van de ene dictatuur nog niet geheeld
zijn, zich een andere, nog verschrikkelij
ker dictatuur, op de hals te halen.
Dat wil echter niet zeggen, dat daar
om deze vrije volken niet voortdurend
°P hun hoede moeten blijven. Ondanks
alle mislukkingen tot dusverre zullen de
communisten niet ophouden hun pogin
gen, onrust te zaaien, voort te zetten^
al was het alleen maar om de volken
°P de duur zo te vermoeien, dat hun de
kracht ontbreekt, aan hun herstel te
Blijven werken.
Hun onmiddellijke doel is thans
Öuidelijk: nog dezer dagen spraken de
Belgische ministers Spaak en Van Acker
het onomwonden uit:
„Gp staat in contact met uw colle
ga's in Frankrijk en Italië. In uw
ogen zou een gelijktijdig uitbreken
van ongeregeldheden in Frankrijk, Ita
lië en België het Marshall-plan doen
mislukken. Gij, communisten, hebt de
strijd verloren, maar ik besef heel
goed dat gij later opnieuw een poging
zult wagen."
Inderdaad, en wij Nederlanders zijn
zeker niet zo naïef, te geloven, dat
Zij ons met rust zullen laten. De overal
in. onze industriestreken te bespeuren
communistische actie der E.V.C. is
Waarschuwing genoeg. Zij ageren in tal
Van grote bedrijven, zwaaien de scepter
ih fabriekskemen, hitsen de arbeiders
op en biologeren hen met beloften en
schoonklinkende leuzen. Reeds is de toe
stand in somiïüge bedrijven zo, dat de
directies nauwelijks tegen E.V.C.-propa-
gandisten durven op te treden, omdat
Zij vrezen dat anders in een minimum
Van tijd het werk „plat" ligt. Sommigen
gaan in hun angst nog verder en menen
de raddraaiers hanteerbaarder te ma
ken, door hen in betere posities te plaat
sen' Een wel zeer trieste mentaliteit,
Welke natuurlijk een averechtse uitwer
king heeft.
Wij zullen de laatsten zijn, niet
Vóór de arbeiders, die inderdaad maar
ai te dikwijls in bijna onmogelijke om
standigheden verkeren, om enigszins op
gewassen te blijven tegen het huidige
dure leven, met kracht op te komen.
Echter niet' volgens de verachtelijke me
thoden der communisten.
Verbetering kan en moet gezocht wor
den in nauwe samenwerking met de
Bonafide vakbonden, die niets mogen
en zullen nalaten om daar, waar zulks
hodig is, hun' leden in hun ge
vechtvaardigde eisen te steunen. Im-
hiers het w e r k e 1 ij k belang der
Srbeiders is hun enig streven, ter
wijl de communisten niet in de
eerste plaats de belangen der arbeiders
Beogen, doch de belangen van Moskou,
dat is de chaos, om op de puinhopen
Van het Westen een communistische
dictatuur op te bouwen.
Dit is de les van de jongste gebeur
tenissen in België. Zij zijn ook een
Waarschuwing voor ons. Doorzien wij te
Voren hun bedoelingen, dan zal ook in
Nederland een communistische stakings-
actie onherroepelijk op een groot échec
hitlopen.
He stakende Belgische mijnwerkers
Bcbben het werk hervat. De staking
heeft 9 dagen geduurd.
Slechts in één mijn duurt de staking
hog voort. Ook aan de grote electrische
®ehtrale te Langerbrugge is het werk
hervat, zodat ook aan de staking in de
en electriciteitsbedrijven in België
einde is gekomen.
De afgelopen «oorlog heeft aan Indonesië, ten gevolge van minder geboorten en
groter sterfte, naar schatting meer dan 4 millioen mensenlevens gekost.
De verliezen aan de veestapel worden alleen op Java getaxeerd op 200.000
paarden, anderhalf millioen runderen, anderhalf millioen karbouwen, anderhalf
millioen geiten, 900.000 schapen en 10 millioen kippen en eenden.
De totale schade, in de Japanse tijd aan de bevolkingslandbouw toegebracht,
is moeilijk te schatten. Een globale taxatie naar vooroorlogse prijzen basis 1938,
geeft een beeld van f 1400 millioen.
De directe schade voor de ondernemingscultures, afgezien van oogstveriiezen,
is naar voorlopige raming te stellen op ruim f 1000 millioen, eveneens naar voor
oorlogse prijzen.
behalve in de residentie Besoeki en op
de binnen de oude demarcatielijn bij
Batavia en Buitenzorg gelegen onder
nemingen, tal van fabrieken zijn ver
nield. De aanplantingen, voor zover zij
niet gerooid zijn, kunnen echter zonder
veel kosten weder in tap genomen
worden.
De ondememingstheepultuur heeft
zeer veel geleden, zowel op Java
als op Sumatra. Toch hoopte men in
Jan. 1948 weer 30 pCt. van de voor
oorlogse productie te bereiken.
De ondememigskoffiecultuur on
dervond aanzienlijke schade als ge
volg van het rooien van grote op
pervlakten.
Deze cijfers ontlenen wij aan een nota,
welke de minister zonder portefeuille,
de heer Götzen, aan de Tweede Kamer
heeft overgelegd en waarin hij een be
schouwing geeft van de economische
toestand in Indië.
Wat de landbouw- voor de voedsel
voorziening van Tde eigen bevolking be
treft, merkt de minister o.m. op, dat
Java voor de oorlog niet alleen in eigen
rijstbehoefte kon voorzien, doch zelfs
een uitvoeroverschot naar de buitenge
westen vertoonde van gemiddeld 150.000
ton, terwijl de productie thans geheel
onvoldoende is. De graanproductie bleef
gedurende 1947 bijna drie millioen ton
beneden de gemiddelde vooroorlogse
productie.
De bevolkingsruibbercultuur, die prac-
tisch geheel op Sumatra pn Borneo en
omliggende eilanden is geconcentreerd,
zal zich gemakkelijk kunnen herstellen.
Een andere eertijds zo belangrij
ke bevolkingscultuur is die van pe
per. Deze cultuur is voor een zeer
groot deel verloren gegaan.
De bevolkingstheecultuur is ge
concentreerd in West-Java. De aan-
plantingen zijn goeddeels intact ge
bleven, doordien gedurende de Ja
panse bezetting verschillende op-
koopfabrieken in bedrijf zijn geble
ven.
De bevolkingstabakcultuur is over
het algemeen in stand gebleven en reeds
werden op Java verschillende partijen
opgekocht en naar de havenplaatsen
vervoerd.
De vooruitzichten voor de suikerin
dustrie zijn niet zeer gunstig.
Wat de ondernemingsrubbercultuur
betreft, valt op te merken, dat op Java,
Het proces in Batavia tegen de ont
voerders van Sjahrir is gisteren ver
daagd. In een voorlopig pleidooi, dat
uit naam van alle beschuldigden werd
voorgelezen, werd een poging tot contra
revolutie of een staatsgreep ontkend.
De acties waren slechts het gevolg van
het recht tot petitie om de verhouding
in de regering te wijzigen.
De beschuldigden verklaarden slechts
berecht te kunnen worden door een ge
rechtshof, dat het Indonesische wetboek
in toepassing brengt en niet het Neder
landse. Het proces werd uitgesteld tot
volgende week Maandag. De openbare
aanklager zal dan met zijn requisitoir
beginnen.
De Indische en de Nederlandse
scheepvaartmaatschappijen, die op
Indië varen, hebben in de oorlog
zware verliezen geleden. Het totale
verlies is 130 schepen.
Door een fors aankoop- en aan-
bouwprogramma hoopt men de
oceaanvloot eind 1949 weer ongeveer
op vooroorlogse sterkte te hebben.
De in de bezettingstijd en daarna
aan de spoorwegen toegebrachte
schade is zeer groot.
Naar vooroorlogse prijzen bere
kend, wordt de oorlogsschade voor
lopig geschat op f 325 millioen. De
reconstructie tot het peil van 1941
zal vijf jaren in beslag nemen.
De wegen zijn in ae Japanse tijd zeer
verwaarloosd en bevinden zich ook
thans grotendeels nog in zeer slechte
staat.
In de Japanse periode ging een groot
deel van de vissersvloot verloren. Re
publikeinse bronnen geven voor Java
een achteruitgang met 30 pCt. aan, op
een geschat totaal van ten minste 25.000
iStuks.
De voorstelling van SlauerhofFs
„J. P. Coen'' op de gala-avond,
waarmede 25 Februari de Boeken
week 1948 In de Amsterdamse Stads
schouwburg geopend zon worden, zal
wegens een verbod van de burge
meester van de hoofdstad niet kun
nen doorgaan. De Vereniging ter
Behartiging van de Belangen des
Boekhandels heeft gisteren bericht
van dit verbod gekregen. De rede
nen, die daar aanleidijtg toe gaven,
zijn haar niet bekend gemaakt.
Ondanks de wel zeer korte tijd van
voorbereiding heeft men Carel Briels
bereid gevonden, op de vastgestelde da
tum, dus 25 Februari a.s., in de Stads
schouwburg een opvoering te geven van
.,Hèt Kind van Staat", geschreven door
de negentiende-eeuwse auteur Schim
mel. Men prijst zich gelukkig Nel Stants
bereid te hebben gevonden de hoofdrol
te vervullen.
Een schitterende ontploffing, hoog bo
ven de aarde, die men in Kansas, Okla
homa, Texas, Colorado, Nebraska en
Nieuw-Mexico kon zien, had talrijke
speurtochten naar neergestorte vlieg
tuigen ten gevolg. Amerikaanse autori
teiten van de burgerluchtvaart en astro
nomen gaven als hun mening te kennen,
dat de ontploffende vuurstraal veroor
zaakt was door een meteoor.
De voorzitter van de Rotterdamse E.
V. C., de heer A. van den Berg, destijds
op de communistische lijst in de ge
meenteraad gekozen, heeft in de raads
zitting medegedeeld dat hij op verzoek
van de CP.N.-leiding zijn zetel ter be
schikking stelt. Hij lichtte de verschillen
met de C. P. N.. uitvoerig toe en schetste
haar afhankelijkheid van de Russische
politiek.
De verwezenlijking van het interna
tionale socialisme was zijn enig oogmerk,
verklaarde hij. Het stelling nemen van
de C.P.N. wordt echter in de allereerste
plaats bepaald door een critiekloos aan
vaarden en verkondigen van een, in het
raam der Russische buitenlandse politiek
passende, gedragslijn, welke de Russische
regeerders voorschrijven, zo zeide de heer
Van den Berg.
..Een Roemeense politieke vluchteling,
via Zwitserland in Italië arriveerde,
eeft de volgende beschrijving gegeven
ah de toestanden in zijn door de com
munisten overheerste vaderland:
>.De Bolsjewisering van het land
schrijdt voort met buitengewone snel
heid en ongehoorde gewelddadigheid.
nieuwe communistische heersers in
Eoemenië, met aan het hoofd Anna
uker, die overigens nog kolonel in
t Sovjet-leger is, proberen het volk er
oor uithongering onder te krijgen. De
K°emenen, die niet zijn ingeschreven
als lid
van de communistische partij, en
betreft hier ongeveer 95% van de
Sehele bevolking, krijgen slechts een
maal per week brood, zodat zij prac-
isch verhongeren.
hciien zij op de zwarte markt op he-
Vari Betrapt worden, krijgen zij ge-
bei nisstraffen van 5 tot 25 jaar. De
Sijj^ihgen voor de niet-communisten
Buitensporig hoog; zij gaan hun
qe delen te boven, zodat zij beroofd wor-
*itt Van al wat zij aan roerend goed be.
toej11' °aar komt nog bij, dat zij hun on-
k, *»de goederen niet aan de Staat
ii^jhen overdragen bij wijze van beta-
zij verplid® zijn hun werkzaam
heden te blijven uitvoeren en hun be
zittingen zelf te beheren. De grondbe
zitters zijn verplicht hun producten uit
sluitend aan de Staat te leveren; wat
zij hiervoor vergoed krijgen, komt overeen
met een tiende van de hun opgelegde
belastingen. Het ergste zijn de niet-com-
munistische intellectuelen er echter aan
toe die ware dwangarbeid moeten ver
richten om niet van ellende om te ko
men. Om aan de dwang van de terreur
en de honger te ontsnappen, blijft de
Roemenen niets anders over dan zich te
laten inschrijven bij de communistische
partij, welke allen in zo'n geval „groot
moedig'^ tegemoet treedt. <Een ander
middel.tot pressie bestaat hierin, dat de
communistische overheid beslag legt op
woonruimte, om deze ten eigen bate te
gebruiken. Alle restaurants en hotels
worden door de Staat beheerd.
De financiële middelen van ex-koning
Miehaël zijn, aldus dezelfde zegsman,
momenteel waarschijnlijk in ernstige
mate beperkt. Mogelijk zal Miehaël zich
blijvend in Zwitserland vestigen. De per
sonen, die hem in ballingschap begeleid
hebben, zullen hem allengs moeten ver
laten, omdat zij, zonder middelen zijnde,
een betrekking in de burgermaatschappij
zullen moeten zoeken.
Voor het eerst is in de hoofdstad een veiling gehouden van uit Suriname geïmpor
teerde zuidvruchten. Op de veiling waren pompelmoesen, ananassen 'en
mandarijnen aangevoerd.
m
nabij Rijsel een spoorwegbotsing
Noord-Fr anhriifc
kostte
personen het
leven, terwijl er 50 personen werden gewond. Een totaal versplinterde wagon.
In de afgelopen nacht zijn er in
ons land zeer lage temperaturen ge
noteerd. In het algemeen was de
temperatuur langs de kust iets ho
ger dan dieper in het land. Zo wer
den in Groningen, Twente, De Bilt
en Maastricht temperaturen van
10 waargenomen. In Den Helder
vroor het 7 graden, in Vlissingen 8
en op Ypenburg. wees de thermometer
~9' £-
De koudegolf uit Siberië duurt voort
in het Europees gedeelte van Sovjet-
Rusland en heeft zelfs de Krim bereikt.
In Siberië is de temperatuur echter aan
het stijgen. Te Jakoetsk was het gisteren
minus 26 graden, tegen temperaturen
De Kon. Ned. Voetbal Bond deelt
mede, dat alle voor Zaterdag 21 en Zon
dag 22 Februari vastgestelde wedstrij
den, dus ook die van de plaatselijke
bonden, in het verband met de terrein
gesteldheid, zijn afgelast. De program
ma's worden verschoven naar Zaterdag
28 en Zondag 29 Februari.
De schaatsers zullen het dit week-end
beter hebben. Zondag worden te Aals
meer nationale langebaanwedstrijden
gehouden over de afstanden 500 1500
er. 3000 meter.
Het is niet onmogelijk, dat de V.S.
zullen worden gedwongen rechtstreeks
in te grijpen in de Griekse burgeroor
log, verklaarde L. Henderson, vooraan
staande functionaris op het Amerikaan
se State Department.
„Het internationale communisme zou
een zodanige situatie kunnen scheppen,
dat de regeringsstrijdkrachten alleen
de strijd tegen de rebellen niet meer
zullen kunnen volhouden", zeide hij.
De chef van de Amerikaanse missie
in Griekenland, Griswold. heeft mede
gedeeld, dat hij in het vervolg samen
met de Amerikaanse en Britse mili
taire bevelhebbers de geregelde bijeen
komsten van de hoogste nationale
Griekse verdedigingsraad zal bijwonen.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Enkele overdrijvende wolkenvelden.
Bijna overal droog weer. Iets afne
mende, maar tijdelijk nog krachtige
Oostelijke wind. Strenge tot matige
vorst.
Zon 7.46—18 03, Maan 13.14—6.16.
van minus 38, 40 en 46 in de voorafgaan
de dagen.
In hét midden-Westen van Amerika
en in de Oostelijke staten heeft men
zich tengevolge van de koude zelfs ge
noodzaakt gezien de gaslevering voor de
industrieën te beperken, nog voordat het
koudefror.t deze gebieden bereikt had.
In het Zuiden heeft het hoge water de
vruchtbare gronden van de Mississippi-
delta onder water gezet.
Sommige steden meldden een da
ling in de temperatuur van vijftig
graden én men neemt aan dat de
koudegolf een spoedig einde zal ma
ken aan het overstromingsgevaar,
dat de Noordelijke 'staten bedreigt.
Het meteorologisch bureau van Chi
cago voorspelt, dat de koude in Zui
delijke richting tot Oklahoma en Ar
kansas zal doordringen en Zaterdag
wellicht de Atlantische kust zal heb
ben bereikt.
(Van een bijzondere medewerker)
nder de titel „Er moet iets gebeu
ren" lezen wij in het Katholieke
Schoolblad
„Nu 50 van onze H.B.S.-ers en
gymnasiasten de eindstreep niet halen en
75 één of meer klassen doubleren,
loopt het toch wel wat hoog met de' uit
vallers. Ons middelbaar en voorberei
dend hoger onderwijs wordt daardoor
nutteloos duur en produceert een massa
mislukkelingen, die daar beter nooit ge
weest waren...."
Hoewel wij al meermalen over de zo
genaamde „run naar de H. B. S." ge
schreven hebben, menen wij de ouders,
wie deze zafck aangaat, deze uitspraak
niet te mogen onthouden. Als een ern
stige waarschuwing. Vijftig procent van
hen, die naar de hogere scholen gaan
of gedreven worden mislukken en
halen het einddoel niet. Van elke klas
van 30 of 40 leerlingen zijn er dus maar
15 of 20, die hun diploma bemachtigen.
„Vele leerlingen hadden beter nooit op
die hogere school kunnep zijn". Inder
daad. Wij hebben het in deze kolommen
al meer aan eens betoogd En het wach
ten is nog steeds op een ingrijpende
vernieuwing, die aan deze wantoestand
een eind zal maken. Er zijn helaas nog
geen afdoende maatregelen in het ver
schiet. Het artikel in het Kath. School
blad somt verschillende voorstellen en
ideeën op, welke wij hier niet zullen
herhalen, omdat deze geen van alle ge
nade gevonden hebben in de ogen van
de onderwijsspecialiteiten. Het enige,
wat de toekomst biedt, is een commissie,
die minister Gielen in het vooruitzicht
gesteld heeft en die „het aansluitings-
vraagstuk van lager en middelbaar on
derwijs alzijdig zal bestuderen". Voor
deze commissie haar besluiten genomen
heeft en alvorens deze doorgevoerd zijn,
zullen intussen nog heel wat leerlingen
gedupeerd worden.
Er zit momenteel niets anders op, dan
dat schqol en ouders, hun taak iri deze
begrijpend, remmend gaan werken op de
stroom van H.B.S.-liefhe"bbers. De school,
door een sterkere selectie te maken en
onbevooroordeeld iedere candidaat, die
niet over voldoende studie-capaciteiten
beschikt, het doen van een toelatings
examen te ontraden De ouders, door
geen pressie op de school uit te oefenen,
hun kinderen ondanks alles toch exa
men te laten doen, om, zoals men dat
zo graag noemt: hun kind een ians te
geven. De ondervinding heeft geleerd en
de statistieken tonen het duidelijk aan,
dat al die klaargestoomde leerlingen en
allen, die een kans kregen, gezamenlijk
het leeuwendeel leveren van de vijf
tig procent, die het einddoel niet halen.
Voor een groot deel hebben de ouders
zelf de' macht in handen hun kinderen
voor zo'n teleurstelling te bewaren.
Dat ieder ouder in deze zijn taak goed
begrijpe en slechts met volle zekerheid
en in volkomen overeenstemming met de
school zijn kind naar de H. B. S., of
het Gymnasium zende.
(Bijzondere correspondentie)
Op het ogenblik, dat wij ons tot schrij
ven zetten, hebben de huisvrouwen in
Nederland hun eerste sinaasappelen dit
seizoen al in ontvangst genomen. Dat is
de ene zijde, het uiteindelijke resultaat,
van wat er hier in Spanje, aan de an
dere z|jde, plaats vindt. Hier in Spanje,
dat is; in de kuststreek zestig kilome
ter ten Noorden en ten Zuiden van de
bekende sinaasappelhaven Valencia.
Hoewel er langs de Middellandse Zee
nog vele kustgedeelten z|jn, b.v. Pales
tina, Sicilië en Algerië, waar sinaasappe
len in grote hoeveelheden groeien, is
geen streek zo r|jk aan uitstekende soor
ten van deze heerlijke vrucht als die
van de Huertas, „de Tuinen", rondom
Valencia. Ook de sinaasappelen, welke
in Nederland gewoonlijk borden ver
kocht, z|jn voor het overgrote gedeelte
uit deze Huertas afkomstig.
De totale oogst van Spanje wordt op
drie milioen ton geschat. Nederland zal
voor het lopende seizoen 40.000 ton in
voeren, hetgeen dus maar één vijf en ze
ventigste deel van de productie vormt.
Maar een hoeveelheid van 40.000 ton
betekent 4 kilogram per hoofd der be
volking.
En dat kost deviezen! Een kist van
40 kilogram kost 65 peseta's f.o.b., het
geen neerkomt op 40 cent per kilo
gram. Daarbij komt dan nog de vracht
(welke overigens door onze eigen vloot
wordt verdiend), alsmede het verhes
door bederf.
Het scheepje van 1910 ton, waarmede
schrijver dezes momenteel sinaasappelen
laadt, is met 18.000 zulke kisten boorde -
vol. Er moeten dus vijfentwintig derge
lijke transporten plaats vinden, welke in
drie maanden tijds haar beslag moeten
krijgen. Dat is de sinaasappel in cijfers:
van de nuchtere, Nederlandse kant be
keken.
En nu van de Spaanse zijde
De Huertas is een strook van vijf tot
tien kilometer breed, vóór de bergen
gelegen en daardoor beschut tegen de
koude landwind. In deze strook rijt zich
tuin aan tuin, met donkergroene, lage,
bladerrijke bomen, slechts nier en daar
afgewisseld door dorpjes, welke wit
plekken tussen 'het sappige donker.
Niet alle sinaasappelen rijpen iri de
zelfde maand. Om enkele hoofdsoor
ten te noemen: eerst rijpen de zoge
naamde navelappelen, 'een kruising,
welke ook in Nederland bekend is.
Dan volgt de normale soort en ten
slotte een andere kruising, de bloed-
appel. Er bestaan ook nog andere,
niet voor export bestemde soorten,
bijv. de Franklins, welke meer dan
één pond per stuk wegen! Hoe ouder
de bomen, des te kleiner de vrucht,
doch tevens des te zoeter en sappiger.
En laten wij eens een kijkje aan
boord van een sinaasappelschip nemen.
Het vervoert doorgaans niets of nage
noeg niets anders. Dit is een vereiste,
omdat de sterke geur van de sinaasap
pelen veelal op andere artikelen in
werkt; doch ook omgekeerd is dit het
geval, en zo zou de kostbare vrucht dus
door de aanwezigheid van andere lading
kunnen bederven. De vrucht, vol van
Spaanse zon, blijft nog lang leven. Zij
zweet dan ook tijdens het vervoer warm
te uit, welke tegen de koude scheeps
wand condenseert. Dit vocht zou de si
naasappelen doen bederven. Daafom
vaart het séhip zo veel mogelijk 'met
open luiken, zodat er ventilatie kan
plaatsvinden. Met hetzelfde doel wordt
reeds bij het stuwen van de lading re
kening gehouden, doordat men tussen
de stapels kratten ventilatiegangen open
houdt. Al naar het seizoen verder ge
vorderd is, verliest de vrucht vocht en
kart de ventilatiegang smaller worden
gehouden.
Het behoeft geen betoog, dat het weer
tijdens het laden en het vervoer per
schip in dit geval een grote rol speelt.
Bij regen is laden onmogelijk en moeten
de ruimen dadelijk worden gesloten.
Daarom wordt bij droog weer op het
sinaasappelschip en de kade met koorts
achtige haast gewerkt, om de lading zo
gauw mogelijk binnen te krijgen. De be
manning is dan dag en nacht in touw
Het is een fantastisch gezicht, des
nachts bij de grote lampen de sjouwers
op de kade te zien krioelen en de hij
sen boven de ruimen te zien zweven,
terwijl daarin de kratten als kostbare
lading zorgvuldig worden opgestapeld.
Eenmaal afgeladen, vaart het schip
zonder tussenhaven onverwijld naar
het vaderland door.
Maar ook tijdens de reis blijven de
zorgen van de equipage, in verband met
het weer, op het fruit gericht, opdat het
zo gaaf en behouden mogelijk in de va
derlandse haven aankomt. Meer dan bij
elke andere lading speelt de goede zorg
van de bemanning hier dus een rol, om
te voorkomen, dat het percentage bedor
ven fruit niet boven de 5 pCt uitgaat.
Ten slotte hangt het van de weersom
standigheden in de eindhaven af, of er
onmiddellijk met het lossen kan worden
begonnen. Dan pas komt uiteindelijk
Spanjes vloeibare zonneschijn ter verde
ling onder de Nederandse bevolking,
een brokje weelde, waarvan men zou
hopen, dat het beter bereikbaar was
voor een deviezen-arm land als het
onze
De president van het tribunaal voor
oorlogsmisdadigers te Neurenberg, de
Amerikaan Wenncrstrum, heeft ver
klaard, dat men niet voldoende bewij
zen heeft, dat de eenheden partisanen,
wier behandeling door het Duitse le
ger bij het proces tegen Duitse gene
raals ter sprake is gekomen, geheel
aan de voorwaarden, die het inter
nationale recht aan het belligerent-
zijn heeft gesteld, hebben beantwoord,
zodat zij geen rechtsaanspraak konden
maken op een behandeling als krijgs
gevangene. Dientengevolge kon vol
gens de president de beschuldiging
van het doden van gevangen genomen
leden der verzetsbeweging, die in feite
als franc-tireurs beschouwd moeten
worden tegen de generaals niet ge
handhaafd blijven..
Het tribunaal deed in zijn uitspraak
echter wel uitkomen, dat een bezettende
mogendheid slechts in het uiterste geval
in het belang van openbare veiligheid en
orde tot het nemen en ombrengen Van
gijzelaars moest overgaan. Hoewel net
internationaal recht dit toestaat, aldus
het tribunaal, heeft men het over de
gehele wereld in de practijk zelden toe
gepast. Terwijl zelfs een onmenselijke
toepassing van dit recht in beginsel niet
onwettig kan worden verklaard, acht
het tribunaal «het mogelijk de voor de
toepassing van dit recht verantwoorde
lijke persoon, wanneer hij zijn vergel
dingsmaatregelen op de spits drijft,
schuldig te verklaren.
Het tribunaal toonde aan, dat het Duit-
leger zich in de Balkan inderdaad
excessen had\ schuldig
se
aan dergelijke
gemaakt.
Elk betoog, dat alleen reeds de aan
wezigheid van het Duitse leger op de
Balkan onwettig was, werd door het
tribunaal b|j voorbaat terzijde gescho
ven.
Veldmaarschalk List en generaal
Kuentze werden tot levenslange gevan
genisstraf veroordeeld en generaal Ren-
dulic kreeg 20 jaar.
Lord Vansittart, voormalig eerste di
plomatieke adviseur van de Engelse re
gering heeft het oordeel van de Ameri
kaanse rechter over de Balkanpartisa-
nen „een zeer gevaarlijke misvatting
van de stand van zaken tijdens de oor
log" genoemd. „De geallieerde regerin
gen hebben altijd de verschillende ver
zetsbewegingen ten Volle erkend en van
wapens voorzien. Om deze kwestie niet
tot de Balkan te beperken: hoe staat het
met de verzetsbewegingen in Frankrijk,
Nederland en elders? De Franse verzets-
Het is nuttiger in gedegen kennis
dienstbaar te zijn, dan door gebrek
aan zwaarte naar boven te komen
*en het te durven bestaan richt
lijnen aan te geven.
beweging zou terecht zich zeer gekweu.
voelen, indien enige geallieerde autori
teit nu zou zeggen, dat zij geen aan
spraak kan maken op de. status van bel
ligerent en dat de Duitsers dientenge
volge gerechtigd waren de verzetslieden
dood te schieten.
Hetzelfde geldt voor de Nederlan
ders, Noren en Denen. Afgezien van
ouderwetse rcchtsfinesses lijkt het m|j
toe, dat ingeval van een inval van een
agressieVe mogendheid en een totale
oorlog tegen alle inwoners, alle inwo
ners gerechtigd zijn tegenstand te bie
den, onverschillig of zij over unifor
men beschikken of niet", aldus Van
sittart.
De Franse regering heeft het Ame
rikaanse departement van Buitenland
se Zaken ervan in kennis gesteld, dat
de Franse dollarvoorraad begin Maart
zal zijn uitgeput, tenzij de Ver. Staten
binnen de eerstkomende weken Frank
rijk bij wijze van noodhulp 150 millioen
dollar zullen verschaffen.
De Franse Nationale Vergadering
heeft Donderdag met 336 tegen 188
stemmen ee/i drastische anti-profiteurs-
wet aangenomen, die overtreders bedreigt
met straffen tot tien jaar gevangenis en
sluiting van de zaken der speculanten.
De wet werd Dinsdag ingediend ter
ondersteuning van het „Redt de franc"-
plan van de minister van Financiën
René Mayer, welk plan sinds enige tijd
ernstig bedreigd wordt door de abnor
maal hoge prijzen. v
In een rede, waarmee hij officieel z|jn
verkiezingscampagne voor het presi
dentschap inzette, heeft president Tru
man een tien-jarenprogTamma voor de
uitbreiding van de landbouw-productie,
voor werkverruiming en voor verhoging
der minimum-lonen uitgestippeld.
Truman laakte de Republikeinse par
tydie naar zijn mening aansprakelijk
is voor de „ergste depressie in de ge
schiedenis, welke de landbouw heeft
vernietigd, de handel inéén heeft doen
storten en de arbeid in een hopeloze
toestand heeft gebfacht."
Truman, die sprak voor ongeveer dui
zend leiders van de Democratische par
tij, noemdé" deze partij die van het pro
gressieve liberalisme". Hij wees op de
successen der partij in vier achtereen
volgende verkiezingen. Ditjaar, zo
sprak hij, is het jaar der uitdaging.
