De Ruyter en Chassereau verslaan
de Belgische favoriet
Van de Pol vestigt een nieuw
serie-record: 266
EDO krijgt kans als DFC
van Feijenoord wint
Haarlem moet VSV verslaan
z\<i
De Spartaannog
één kans
r
Wij luisteren naar
VLEERMUIZEN overwinteren
Limburgs
grotten
SPINNETJE SPIJKER en HOLLETJE HAAIEWIET
Zó was de score
NEDERLANDSE KANSEN
GESTEGEN
Excelsior nog niet
verloren
De Koning kampioen
van N.-Holland
V.
J
Hoe een arme boer rijk
en later weer arm werd
GROOTSTE REKENMACHINE ter wereld
ÉSfi®£
DE H. CASIMIRUS
[tekencursus]
s
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1948
PAGINA 4
EUROPEES BILJARTKAMPIOENSCHAP 45/1
Ommekeer
Van Hassel capituleert
in de eerste seizoenhelft
IN HET ZICHT DER BESLISSINGEN
DFCFeijenoord
Toertochten afgelast
Handbalprogramma N.K.S.
WIELRAADSEL
Oplossing 14 Februari:
in
v-j
rifl'SMii. pate* **12»
l\
y
't
(Van onze sportredacteur)
AMSTERDAM, 27 Februari. Twee geldstukken, een stuk
papier en een centimeter zijn eraan te pas gekomen, om
vast te stellen, of de dertiende carambole, die De Leeuw bij
de stand 278253 voor Van de Pol in zijn laatste beurt
maakte, „a cheval/' was of „dedans" bl^ef liggen. Een ver
klaarbare aarzeling van de arbiter in een uitspraak die
beslissend zou zijn yoor de sloipartijen van hei Europees
biljartkampioenschap 45/1, omdat Van de Pol bij „dedans"
en De Leeuw bij de uitspraak „a cheval" vrijwel zeker deze
partij moest winnen. Wel, De Leeuw won.
En daarmee waren de sensationele aspecten van deze
tweede dag nog niet voorbij, want iezelfder tijd leed de
Belgische favoriet Van Hassel tot ieders verbazing een
nederlaag tegen Chassereau, een verrassing, die zich
's avonds tegen een voortreffelijk spelende De Ruyter zou
herhalen.
Van de Pol tenslotte vestigde mei 266 een nieuw Europees
en Nederlands record, terwijl op de andere tafel Gabriels
mei 60.hei Europees gemiddelde van De Leeuw
evenaarde.
Van de Pol en De Leeuw mogen dan in
aard en aanleg twee geheel verschillende
spelerstypen zijn, één eigenschap hebben
zij toch gemeen en dat is de grimmige
vastberadenheid, waarmee beiden na te
leurstelling of tegenslag terug komen
Van de Pol kon dan ook wel op zijn vin
gers uitrekenen, dat de partij die hij
vanmiddag tegen De Leeuw moest
spelen, heel zijn mathematische biljart-
wetenschap. vaardigheid en zelfbeheer
sing zou opeisen, nu De Leeuw zich stel
lig had voorgenomen, dat zoiets als hem
gisteren tegen De Ruyter overkomen
was, althans in dit toumooi geen tweede
keer zou gebeuren.
Inderdaad gebeurde dat ook niet,
maar wie zal de spanning beschrijven
van deze enerverende, met één enkele
millimeter besliste partij? Een stroef
begin weer, vooral van Van de Pol, die
zeven beurten nodig had aleer zijn se
ries in de dubbele cijfers kwamen; die
na de eerste stoot van De Leeuw uit
een weggevertje in het middenvak niet
meer dan zeven maal munt kon slaan;
die machteloos moest toezien, hoe in de
zesde beurt zijn plotseling herboren te
genstander eindelijk de cadans vond.
Niet van de eerste stopt af ging die
serie op rolletjes. Het ivoor bleet nog
wispelturig en weigerde voorlopig te
luisteren naar de speler, die naar het
bevrijdende middenvak tastte. Slechts
langzaam regen de tientallen zich aan
een; de kansen werden minder, oeter,
verminderden weerTot opeens, na
62, De Leeuw zijn hardnekkig duel met
het materiaal won. En toen kwamen
holderdebolder, tot 186 toe, de knappe
caramboles, die naar men meende, Van
de Pol beslissend zouden slaan.
Maar Van de Pol versaagde ook nu
niet. De man, die ïnet verbeten trekken
opstond voor zijn negende beurt, naar
men meende om tenminste nog iets van
zijn moyenne te redden, had na 25 sto
ten de ballen op zijn beurt eveneens in
het vrije vak. En toen rolden ook uit
z ij n keu, soepel en feilloos, de caram
boles in een fantastische serie. Een ver
lichting brengende piqué of massé als
een klein, probleem ter tafel kwam, een
gelukkig „zetje" op 73 en daar ging het
weer verder. Van Hassel's hoogste serie
in dit toumooi (192) werd voorbijge
streefd met een prachtige, brede stoot.
Het was de laatste, maar de stand was
nu 235232 in het voordeel van Van de
Pol!,
En toen luidde de alarmklok voor
zichtigheid. Een voorzichtigheid met
nervositeit gemengd, die de series laag
hield en alleen voor de Rotterdammer
met 46 nog een goede beurt opleverde,
waardoor de stand op 281252 kwam.
De atmosfeer trilde van spanning. Van
de Pol scoorde 'n zes en twee poedels
tegen 'n één en 'n poedel van De Leeuw.
En dan die opwindende laatste beurt
van de Amsterdammer, waarbij na de
dertiende carambole de spanning tot
kookpunt kwam, toen de bal op de lijn
bleef liggen. De arbiter, onder de druk
van de betekenis zijner beslissing, aar
zelde. Er werd gepast, gemeten en ge
confereerd, maar tenslotte handhaafde
de rechtspraak haar eerste, officieuze
decisie: a cheval.
En De Leeuw won de partij.
Aan de andere tafel was er aanvan
kelijk geen vuiltje aan de lucht voor
de Belgische matador Van Hassel. die
na 11 beurten met 17953 leidde. Maar
toen schoot Chassereau plotseling uit
zijn slof, scoorde kort achtereen 128 en
65 en stond na 15 beurten het best met
255207. Een nu toch wat uit zijn even
wicht geraakte Van Hassel maakte er
na 19 beurten met kunst- en vliegwerk
nog 265259 in zijn voordeel van, maar
bij de laatste stoten waren Chassereau's
zenuwen sterker en moest de Belg zijn
eerste nederlaag incasseren.
En 's avonds was het evenwicht
nog niet hersteld. De Ruyter, die
's middags Galmiche in tien beur
ten had verslagen, deed er in zijn
tweede partij negen over, om de ge-
desillusionneerde Van Hassel diens
tweede nederlaag toe te brengen en
zo zijn steentje bij te dragen tot een
mogelijke Nederlandse victorie in
het tweede internationale tournooi
■^gn dit jaar.
DISTRICT I
ZeeburgiaXerxes
HBSVolewijckers
VSVHaarlem
HDVS—'t Gooi
RFCAjax
DISTRICT II
EDO—Stormvogels
UWS—ADO
FeijenoordDFC -
^DO„' r reel
0—0
3—2
0—3
2—2
3—1
2—0
1—0
1—2
3—2
Het evenement van de avond was de
partij, waarin de 's middags verslagen
Van de Pol tegen Reicher zijn
formidabele wedstrijdmentaliteit be
wees. Na drie treffers in zijn eerste
drie beurten, toverde hij er plotseling
zo knap en technisch volmaakt een
zondvloed van caramboles uit, dat het
Nederlandse record van De Leeuw (224)
en het Europese van Gabriels (227) er
bij in het niet verzonken. Pas op 266
strandde de serie.
De uitslagen zijn:
Galmiche
193
10
37
19.30
De Ruyter
300
10
73
30.—
Reicher
163
15
61
10.86
Gabriels
300
15
111
20.—
Van Hassel
277
22
84
12.89
Chassereau
300
22
128
13.18
Van de Pol
287
14
148
20.50
De Leeuw
300
14
193
21.42
Gabriels
300
5
152
60
Chassereau
34
5
17
6.80
Reicher
134
7
77
19.14
Van de Pol
300
7
266
42.85
De Ruyter
300
9
112
33.33
Van Hassel
95
9
82
10.55
Galmiche
128
12
54
10.66
De Leeuw
300
12
87
25.—
Het klassement
na de tweede dag luidt:
De Leeuw
3%
1200
41 148
29.26
Gabriels
3
1072
42 152
25.52
v. d. Pol
3
1187
63 266
13.84
De Ruyter
2'A
1192
56 131
21.28
v. Hassel
2
972
50 192
19.44
Chassereau
1
740
59 128
12.54
Galmiche
1
644
52 86
12.38
Reicher
0
369
37 77
9.97
De Spartaan—UW: de wedstrijd,
waarin zo goed als zeker beslist zal
worden wie van beide binnenkort de
erekrans op de schouders mag leggen.
Een strijd om het kampioenschap in hét
korte tijdsbestek van tweemaal drie
kwartier, waarin één doelpunt de door
slag kan geven. Ja, het gevecht om de
leiding in district 1 afdeling B heeft
zich zo fel toegespitst, dat men nu nog
niet weet naar welke kant de balans zal
doorslaan en dat met nog twee wedstrij
den voor De Spartaan en drie voor UW
in dit seizoen. Het is al maandenlang
stuivertje verwisselen geweest, maar nu
zal de kogel door de kerk worden ge
jaagd. De beslissing staat voor de deur.
AFC krijgt Zondag een zware opgave in
de uitwedstrijd tegen HVC en toch zul
len de reds de twee punten moeten ver
overen, willen ze niet weer op de onder
ste plaats belanden, want ZVV zal het
thuis tegen Westfrisia, nu er een stok
achter de deur staat, wel bolwerken.
Het ziet er naar uit dat in deze afde
ling misschien pas de laatste wedst/ijd
van deze competitie de doorslag zal ge
ven: tweede klasser blijven of degrada
tiewedstrijden spelen, met de kans naar
de derde klas te verhuizen.
Voor KFC in afdeling A is het reeds
een uitgemaakte zaak. Tegen Water
graafsmeer zien de Rogers zeker kans
een punt uit de strijd te halen en dit
betekent dan het kampioenschap. Het
zoveelste tijdens het bestaan van RFC;
misschien dat het nu zal gelukken de
hoogste afdeling in de RNVB te berei
ken. Onderaan is het voor Alkmaarse
Boys een bijna hopeloze taak op het
veld van Volendam tegen deze club
winst te behalen, waardoor de positie
voor de Alkmaarders er wel zó slecht op
wordt, dat het binnenkort op degradatie
wedstrijden zal uitdraaien.
In district n afdeling A heeft Emma
tot taak een punt te behalen uit de
wedstrijd tegen VUC, maar juist tegen
deze club zal deze opgave erg moeilijk
vallen, want VUC heeft het in dit sei
zoen tot de tweede plaats op de rang
lijst gebracht. Voor Emma werkt echter
stimulerend, dat, wanneer het Zondag
verliest, het kampioenschap ook enkele
weken wordt opgeschort. Onder aan de
ranglijst duurt het gedrang nog steeds
onverminderd voort Om de beurt belan
den de clubs op de onderste plaats, tot
dat er een zal zijn, die geen kans meer
krijgt er onder uit te komen, omdat de
competitie is afgelopen. Het verschil tus
sen deze elftallen in de onderste regio
nen bedraagt soms een punt of nog
minder, zodat iedere week danige ver
schuivingen te weeg brengt.
In afdeling B is er niets meer te be
leven, want SVV wacht op de promo
tie- én BMT op de degradatiewedstrij
den.
Hei zal nu niei lang meer duren, of de groie slagen in de
eerste klas-compeiiiie gaan vallen. In theorie is het moge
lijk dat Zondag drie clubs kampioen van hun afdeling
worden en dat een evengroot aantal veroordeeld wordt tot
het spelen van degradatiewedstrijden. ^Daarmee zou dan
op één dag de helft van de beslissingen in de eerste klas
zijn gevallen. Zo'n vaart zal hei evenwel niet lopen. De
voorwaarden, waaronder Haarlem en Feijenoord Zondag
kampioen zouden kunnen worden, zijn nogal zwaar en al
bij al zal het dan ook wel blijven bij het kampioenschap,
dat P.S.V. aï kan behalen, wanneer hei thuis tegen N.A.C.
op zijn minst gelijk speelt. Aan de staart van de zes rang
lijstjes zal hei aantal beslissingen waarschijnlijk twee be
dragen en wel ten nadele van R-.F.C. en Vlissingen, wier
positie praciisch niei meer ie redden is.
Bijzonder groot is de spanning, waar
mee Haarlem en VSV hun traditionele
bigmatch te Heemstede gaan spelen. De
gastheren weten precies wat zij aan deze
altijd lastige tegenstander hebben en een
uitslag als de 4O-nederlaag, die de Vel-
senaren op eigen terrein tegen 't Gooi
leden, heeft met deze wedstrijd nauwe
lijks 'iets te maken. Haarlem echter
heeft weer een schitterende kans oP de
titel en wij nemen aan, dat het ondanks
de moeilijke opgave zijn superioriteit
over de Vclsenaren wel kan bewijzen.
Het zou zelfs met het kampioenschap
der roodbnoeken in kannen en kruiken
zijn, wanneer Xerxes thuis een puntje
verspeelde. Maar tot 'n dergelijke presta
tie achten we Zeeburgia ondanks onze
bewondering voor zijn start in de eerste
klas, toch niet in 6taat. Iets minder
groot is de spanning onderaan de rang
lijst geworden, nu RFC zijn voorlaatste
wedstrijd met vier punten achterstand
ingaat. De Rotterdammers spelen deze
wedstrijd namelijk bij Ajax en al zijn
de Amsterdammers dit seizoen niet in
kampioensvorm, voor RFC lijkt een
normaal Ajax ons toch onder alle om
standigheden te sterk, ook al trokken de
Rotterdammers op eigen veld bij verras
sing aan het langste eind. Ditmaal re
kenen We werkelijk op een overwinning
voor de gastheren en dus op degradatie
wedstrijden voor de bezoekers.
De VolewijckersHBS is alleen nog
van belang, wanneer RFC, alle voor
spellingen ten spijt, kans zou zien van
Ajax te winnen. Wij houden het in deze
wedstrijd op De Volewijckers, die zich
eindelijk boven hun inzinking hebben
uitgewerkt.1 'tGooi. met zijn kranig re
sultaat van Velsen als ruggesteun, kon
ook het in Hilversum aantredende Her
mes wel eens een poets bakken.
Niet alleen in Dordrecht en Rot
terdam, maar ook in Haarlem, ziet
men met grote belangstelling uit
naar het resultaat van de wedstrijd
DFCFeijenoord. Een overwinning
van de thuisclub, die in Rotterdam
ook al won, zou immers niet al
leen betekenen, dat Mijnders en de
zijnen Feijenoord weer tot op één
punt waren genaderd, maar ook dat
EDO, wanneer dat tenminste van
Stormvogels wint, met de Rotter
dammers gelijk komt en dus zijn
kampioenskans weer in eigen hand
heeft.
Zoals het er uit ziet, Hjkt ons die
laatste mogelijkheid wel groot, maar
iets anders is, of DFC er in zal slagen
zijn Rotte sdamse rivaal opnieuw een
nederlaag toe te brengen. Volgens de
resultaten van Zondag j.l. zou dat heel
goed mogelijk zijn. De draw van Feijen
oord tegen DOS en de 5O-zege van
DFC aan de Amsterdamse Spaamdam-
merdijk, zeggen wel iets. Maar zo lang
elke wedstrijd opnieuw gewonnen moet
worden, onthouden we ons er van, om
aan deze uitslagen een beslissende be
tekenis toe te kennen.
Aan de staart is er nog altijd redding
mogelijk voor Excelsior. De Rotterdam
mers moeten dan evenwel beginnen met
een overwinning in de thuiswedstrijd
tegen DOS, een kans, die wel redelijk
is Maar wanneer Blauw Wit dan thuis
van Sparta wint wat niet onwaar
schijnlijk is en DWS kans ziet eeri
puntje te winnen bij ADO, zijn de Rot
terdammers toch niet hard opgeschoten.
Wegens de slechte toestand van het
ijs heeft het merendistrict van de Zuid-
Hollandse Ijsbond besloten, de voor a.s.
Zaterdag en Zondag vastgestelde Molen-
en Merentocht af te gelasten.
Het contract "tussen Joe Louis en Jer
sey Joe Walcott is gisteren getekend.
Het gevecht zal worden gehouden op
23 Juni in het Yankee-stadion te New
York en over 15 ronden worden vast
gesteld.
De stand van de Zesdaagse, die gis
teren om 9 uur te Gent is begonnen,
luidt na de sprints van 23 uur: 1. Van
den MerschautVan Eenaeme, 2 en 3
Sercu—Spelte en StromArnold; 4. De-
backer—Van de Vivere.
Aad de Roning uit Purmerend, die in
vorige wedstrijden reeds bewezen heeft
in uitstekende vorm te verkeren, heeft
gistermiddag te Warmenhuizen, geheel
volgens de verwachtingen, tijdens de
provinc. lange baankampioenschappen
die te Warmenhuizen werden verreden,
de provinciale titel bemachtigd. Zijn tij
den bleven echter boven die, welke hij
in de vorige wedstrijden had gemaakt,
een gevolg van het minder goede ijs.
Op de 500 meter bleef Van Hoorn zelfs
0.3 sec. onder de tijd van de Purmeren-
der. Deze won echter de 1500 en 5000
meter vrijwel onbedreigd en werd der
halve met ruim verschil eerste in het al
gemeen klassement.
De uitslagen luidden:
500 meter: 1. Van Hoorn 50 sec.; 2. De
Roning 50.3; 3. H. Vermeulen 50.4.
1500 meter: 1. De Koning 2.44; 2. Van
Hoorn 2.47.2; 3. Möts 2.50.
5000 meter: 1. De Koning 9.12.1; 2.
Muts 9.25; 3. H. Vermeulen 9.25.6.
Algemeen klassement: 1. De Koning;
2. Van Hoorn; 3. H. Vermeulen; 4. Muts;
5. Jonker.
Voor de eerste ronde van de bisschop
pelijke bekerwedstrijden zijn na loting
voor dè dames de volgende wedstrijden
vastgesteld: CitoGVO, DEMBI. Zw.,
Ambon—WSV, SVA—VDO, Wilskracht
Sp.—Wilskracht T., Thecla—Spirit.
TYBB—Pancratius. DSO—Odin, AOG
ABC.
CompetitieroosterB 3a: Vitesse 3
Akersloot; B 3b: TYBB 2—Leonidas 2,
DEM—DSO. Prom. 2e kl.: ADO—Vites
se 2.
Plaats in elk vakje op de omtrek van
het wiel een der woorden:
AAL AS BAND BES BEST
BOEK BOK BOOR DRIL
ENT JAAR LYM MAN POT
RAAM REE STOK TAL
TEL UUR VIS WERK WET
YK,
zodat elk willekeurig tweetal naast
elkaar geplaatste woorden te zamen een
substantief vormt.
Inzendingen tot en met Dinsdag 9
Maart op open briefkaart aan 't Kas
teel van Aemstel (afd. Prijsraadsel),
N.Z. Voorburgwal 6573, Amsterdam
LIST SPEI WESP ROSE
STEK ERWT SPAR SOEP
EEND WADE AL VA EZEL
NEUS DEZE VETE ELBE
UNIE ZOON TOKO BRIO
Na loting werden de prijzen toegekend
aan: C. F. M. Essenberg, Elsterstraat 20,
ZATERDAG
HILVERSUM I, 301 m.: 17.00 Wig
wam, 18.00 Pianoduo, 18.15 Week
overzicht, 18.30 Strijdkrachten, 19.00
Nieuws, 19.30 Septet, 19.50 Banden
die binden, 20.00 Nieuws, 20.05 Ge
wone man, 20.12 Wie weet, 20.30
Lichtbaken, 21.00 Opera-progr., 21.30
Pluvier knapt .het op, 22.00 Weekend
serenade, 22.45 Avondgebed, 23.00
Nieuws, 23.25 Kamerork.
HILVERSUM II. 415 m.: 17.15
Volksconcert, 18.00 Nieuws, 13.13
Sport, 18.30 Om en nabij de twintig,
19.00 Gram., 20.00 Nieuws, 20715 No
tenkraker. 21.15 Documenten-oorlog,
21.30 Weekend ork., 22.00 De vrouw
in de mist, hoorspel, 22.30 Koor.
23.00 Nieuws. 23.15 Hobby. 23.30
Gram.
ZONDAG
HILVERSUM I. 301 m.: 8.00 Nieuws
8.15 Gram.. 8.30 Kerkd., 9.30 Nieuws,
9.45 Gram., 9.55 Hoogmis. 11.30 Trio.
12.03 Gram.. 12.30 Victor Sylvester.
13.00 Nieuws, 13.15 Gram., 13.30
Schrikkelprogr., 13.20 Tombola, 14.00
Vrouwenkoor en hoorspel. 16.25 Ves
pers. 17.00 Kerkd., 13.30 Strijdkr..
19.00 Psalmen van Sweelinck. 19.15
Bijbel, 19.30 Nieuws, 19.45 Gram..
19.50 Biljarten, 20.05 Gew. man, 20.12
Kamerork.. 20.30 Ben Hur, hoorspel,
21.25 Zilvervloot. 22.15 Avondgebed.
22.30 Nieuws, 22.55 Concertgeb.-ork.
HILVERSUM II, 415 m.: 8.00
Nieuws,1- 8.15 Gram., 8.40 Barcarole.
9.15 Men vraagt, 10.00 Zondaghalfuur.
10.30 Kerkd.. 11.45 Wederopbouw,
12.00 Harmonie, 12.30 Zondagclub,
12.40 Koor, 13.00 Nieuws. 13.15 Metro-
pole-ork., 14.00 Piano, 14.05 Boeken.
14.30 Concertgeb.-ork., 16.30 Sport,
17.00 Gesprekken met de luisteraars,
17.30 Ome Keesje, 17.50 Voetbal.
18.00 Nieuws, 18.15 Biljarten, 18.20
Vrouwen ontwaakt, schrikkelprogr
19.00 Radiolympus, 19.30 Stradiva
sextet, 20.00 Nieuws, 20.15 Faust 21.10
Romancers, 21.35 De kinderen van
Kapitein Grant, hoorspel, 22.20 Conc.
voor fluit, 23.00 Nieuws, 23.15 Gram,
MAANDAG
HILVERSUM I, 301 m.: 7.00 Nieuws,
7.15 Gymn., 7.30 Gram., 8.00 Nieuws,
8.15 Gram.. 10.30 Morgend., 11.00
Beethoven, 11.15 Schrijvers. 11.35
Gram.. 12.00 Viool, 12.33 Gram.,
13.00 Nieuws, 13.15 Stafmuziek, 14.00
Scholen, 14.35 Vrouwenkoor, 15.00
Gram.. 16.00 Bijbel, 16.45 Gram., 17.00
Kleuters, 17.15 Orgel. 17.45 Regering,
18.00 Zapakara's, 18.15 Sport, 18.30
Strijdkrachten, 19.00 Nieuws, 19.15
Leeslamp, 19.45 Regering, 20.00
Nieuws. 20.15 Sans Souci, 20.45 Koor,
21.30 Kwintetten, Mozart. 22.00 Cursus
orgel, 22.30 Nieuws, 23.00 Schaken.
23.10 Gram.
HILVERSUM II, 415' m.: 7.00
Nieuws, 7.15 Gram., 8.00 Nieuws. 8.15
Gram.. 11.00 Uitkijk, 11.15 Zang,
11.40 Indië, 11.50 Gram., 12.38 Trio,
13.00 Nieuws, 13.15 Pierre Palla, 13.50
Gram., 14.20 Wat gaat er om in de
wereld, 14.35 Piano, 15.00 Bonbon-
nière. 16.00 Cello, 16.30 Hoogtepunten
uit de opera, 17.15 Skymasters. 17.45
Padvinders, 18.00 Nieuws, 18.15 Gram.
18.30 Cabaret. 19.05 Muziek moziek,
20.00 Nieuws, 19.45 Muziekbegrip.
20.00 Nieuws, 20.05 Radioscooo. 22.30
De wereld spreekt tot u „Polen"
23.00 Nieuws, 23.15 Gram.
Amsterdam; P. J. Bosma, Meeuwenstraat
71, Haarlem; B. Kersten, Sumatrastraat
19, Heemstede; Zrs. Dominicanessen,
Brink 29, Laren (N.-H.); W. van Stave
ren, Velserstraat 31. Haarlem; C. Blee-
ker, H. de Keyserstraat 13, Amsterdam.
Miniminmms
2de JAARGANG
siiiHiiiiiiuminiiiHmiiiiiiiimmimc
niiiiiiiiiiiiiiiiiuiimHiiimiiiimiiiiiB
aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillliiliiiiiiiliiiiiiK
De St. Pietersberg te Maas
tricht bestaat voornamelijk uit
zachte, gemakkelijk los te bre
ken mergelsteen en wordt voor
bouwmaterialen, meststoffen
en grondstof vooj- industrie al
sedert eeuwen gebruikt. Door
afgraving van de St. Pietersberg
wordt d« berg (123 meter hoog)
op de duur „verslonden", doch
onder de grond bevinden zich
eindeloze gangen en „zalen"
waar men mergelsteen heeft
weggehakt, maar die voor bezoe
kers en geleerden de moeite
waard zijn te bekijken. Men
wandelt op zogenaamd vuur-
steenkrijt, dat als bouwsteen
ongeschikt is.
's Zomers toeven toeristen bij
voorkeur in deze donkere dool
hoven, maar 's winters komen er
ook wel eens bezoekers, en zo
lazen wij in het „Limburgs Dag
blad" dat de natuuronderzoe
ker dr. M. Bruna een be
zoek heeft gebracht aan een
grot, waar tot nu toe zelden
mensen kwamen. Hij vertelt, dat
je daar zo maar niet in kunt
gaan, want dat is niet zonder
gevaar; maar wel onder goed
geleide.
Een kloof in de heuvel, half
door struiken verborgen, voert
ons naar binnen. Als de gangen
enige wendingen hebben ge
maakt verdwijnt ook de laatste
lichtglans achter ons, die nog
-aan het daglicht herinnen. En
wij weten ons alleen in deze
grillige doolhof, die steeds die
per de berg in voert.
Telkens vinden wij opzij ho
len, waar ook mergelblokken
werden weggezaagd. Op vele
plaatsen ziet men duidelijk dat
de zoldering rust op brede zui
len. waaromheen alles werd
weggekapt. Spookachtig danst
het schijnsel der lamp langs de
wanden en nog spookachtiger
zijn de schaduwen.
Hier, in deze geheimzinnige-
omgeving, die denken doet aan
oude verhalen vol hekserij,
moeten we naar vleermuizen
zien. Daar, in die hoek, hangt
er al een, als een donker
klompje. Daar nog èen, en nog
een! Het is niet moeilijk er vrij
vlug een dozijn bij elkaar te
halen om ze eens goed te bezien.
Een wonderlijk dier. zoals het
nu bewegingloos in de hand
ligt! Kop en romp doen inder
daad aan een muis denken.
Maar de dunne vlieghuid ligt
nog langs de flanken.
Het dier voelt koud aan want
tijdens de winterslaap daalt de
temperatuur sterk. Door de
warmte van onze hand wordt
het echter langzaam wakker.
Rillingen lopen over het lijf.-
de bek gaat open en een sner
pend geluid wordt uitgestoten.
Nu proberen de naaldscherpe
tandjes ook te bijten; pas maar
op, want deze insecteneter heeft
een behoorlijk gebit!
Wat nu tijdens 'het ontwa
ken gebeurt komt in hoofdzaak
hierop neer, dat de lichaams
temperatuur weer stijgt, het
Vltffnxiwn Lat«<en aan.
Mttpvrifen i« ia Ü.Pietenltij
hart sneller gaat kloppen en
het bloed sneller doet stromen,
terwijl tevens de ademhaling
toeneemt. Nu breidt het dier
de vlieghuid uit, en als we het
loslaten fladdert het weg; een
geheimzinnige schim, die zich
al gauw in donkere gaten ver
liest.
Dan zoeken we de uitgang
weer op, en al spoedig zien we
het dal voor ons liggen in een
volheid van licht zoals alleen
hij kan aanschouwen, die een
tjjd in het duister heeft door
gebracht.
Een der gangen in de grotten van
de St. Pietersberg
IIHIIliHIIIIIHIIIIIMMMIMIIHIIIIIHIIMIIIIIIIIIIIHIIIHIIIIMIMIIIIIMIHIIMIIIIillllllllllllMllllinilIHHIII
bekwaam wiskundige voorbe
reiden. Twee jaar van proef
nemingen zijn nodig geweest
om deze rekenmachine uit te
werken en zes jaar heeft men
moeten proberen tot. goede resul
taten te komen.
De machine is 19 meter lang
en 3 meter hoog; er zijn 700 ki
lometer draad in verwerkt, dat
od drie millioen plaatsen fs ge
soldeerd. Zij bevat 1464 schake
laars en 72 batterijen.
Er is een hoofdtoetsenbord,
waar ingewikkelde wiskundige
problemen in codevorm (dat
zijn van te voren bepaalde
woorden of cijfers) in een
strook papier worden geponst
(gaatjes in geslagen), welke in
de machine worden geplaatst,
die het probleem dan oplost.
De grootste rekenmachine
van de wereld bevindt zich in
Amerika. Zij berust op geheel
nieuwe vindingen op dit ge
bied. Je hebt wellicht wel eens
gehoord, dat op grote kanto
ren, waar veel gecijferd en op
geteld moet worden, telmachi
nes in gebruik zijn. Je kunt
die het beste vergelijken met
cassa's, die je in de winkels
ziet staan. Maar deze geweldig
grote machine, dat zie je wel
op de foto, maakt het moge
lijk volkomen nieuwe gebieden
van de wiskunde te onderzoe
ken en is een grote hulp voor
alle takken van wetenschap.
N'iet Iedereen kan .die ma
chines bedienen; de proble
men, die het vernuftige instru
ment moet oplossen, moet een
(Ingezonden door een van
onze lezeresjes)
Er was eens een boer, die niets
anders had dan een schop om
het land om te spitten en een
hark om zijn tuin netjes op
te harken. Hij had geen ploeg
en geen eg. Hij had geen paar
den. Hij moest hard werken
om zijn vrouw en zeven kin
deren te eten te geven. Geluk
kig had hij een gezond lichaam
en een grote werklust. Iedere
morgen ging hij om vijf uur
naar zijn veld om te werken.
Het was maar een klein stukje
land en er groeide ook niet veel
op. De boer had dus niet veel
om te verkopen en daardoor ook
geen geld. En zonder geld kun je
geen eten kopen. De kinderen van
de boer waren dan ook erg ma
ger. Soms gebeurde het, dat ze
's avonds niets anders te eten
hadden dan een paar rauwe
worteltjes. Dan zat de boer met
zijn handen onder zijn hoofd
somber voor zich uit te staren
en dan moest zijn vrouw al het
mogelijke doen om hem vrolijk
te houden en te zorgen, dat hij
goed bleef bidden. „Als je maar
goed blijft bidden, dan wordt
v*KWfrfivSZ.
*v -"A
fcfex-
'"WS&SgW
'A
het wel weer beter," zef ze ali
tijd. En dan knielden ze samen
neer en baden ze vurig om uit
komst. En de volgende dag
werkte de boer weer eens zo
hard. Maar het werd steeds
slechter. Er groeide steeds min
der op het veld. Op een mor
gen wilde de boer weer begin
nen, Joen hij zag, dat de
plantjes, die het de vorige dag
nog goed gedaan hadden, die
nacht al weer doodgegaan wa
ren. Toen werd de boer woe
dend. Hij smeet zijn schop weg,
viel op zijp knieën op de grond
enhuilde, ja, de boer huil
de. Maar plotseling, toen hij
daar zo zat te huilen, hoorde
hij opeens een stemmetje naast
zich, dat vroeg:
„Waarom hufl je, mijn
vriend?"
Verschrikt keek de boer op.
Vlie^koid. UnjS
Je jhnken c^evwwenJ
4, Alles is veilig,
hoor," lachte Spin.
„En de deur heb
ben ze niet in het slot
gedaan," merkte Hol
op
„Maar we zullen
even wachten, tot het
avond is en de man
nen gaan slapen."
Het was al lang na midder
nacht, toen Spin zijn plan ten
uitvoer ging brengen. Zachtjes
sloop hij met zijn makker door
de donkere burcht. Als het no
dig was, l'iet Hol even zijn licht
in de duisternis schijnen. Na
lang zoeken hadden ze eindelijk
de slaapverblijven! van de solda
ten gevonden. Door de kier van
een openstaande deur konden
zij het gesnurk van de wrede
burchtbewaarder horen en bij
één enkele lichtflits van Holle
tje zagen ze hem in het grote
bed van ridder Jan liggen.
„Kl'im boven op me," gebood
Spin. „En als ik in.Je benen
knijp, laat je een zacht angst
aanjagend geluid horen en richt
je de lichtbundel op het gezicht
van de soldaat. Nou zal hij spo
ken zien!"
De dubbellange gedaante
stapte de grote kamer in sn
bleef in een hoek er van staan.
Hier was het volslagen donker.
Plots klonk een stem ais uit een
onderaards gewelf, vreemd en
hol, door de kamer
„Burchtbewaarder van Jan
zonder Land, word wakker. Ont
waak, wreedaard."
Er ontstond beweging in het
grote bed. En een angstige stem
rfep: „Was daar iemand?"
„Ja, wij zijn er," antwoordde
de holle stem van Spinnetje.
„Opgestegen uit de modderpoel,
waarin jij ons wou doen om
komen."
Smekend klonk het uit het
bed: „Wat willen jullie van
me?"
Even was het dood
stil in de grote kamer.
Toen golfden lang
zaam, duidelijk, angst
aanjagend de volgende
woorden door de stilte:
„Geef.... ons.... Va-
lentijnterug."
Onmiddellijk daar- D"r>
op klonk een angst
kreet: „Nee.... nee.... dat
niet. Dat nooit."
Spinnetje's geduld was uitge
put. Holletje moest aan het
werk. Meteen voelde deze de
kneep in zijn benen. Onmiddel
lijk begon hij erbarmelijk te
gillen en schoot van uit de
hoogte een lichtstraal op het ge-
Zicht van de angstige soldaat
„Doe weg dat ding! Spaar me.
Ja, ja. Ik zal jullie de kamer
van Valentün wijzen." Meteen
sprong de soldaat het grote bed
uft. Even dreigde de spokenko-
lom in elkaar te storten, toen
Spin en Hol naast het bed die
bibberende gedaante in het
lange witte nachthemd „aan
schouwden. Maar ze wisten hun
lachen In te houden en Spin
gebood: „Ga ons voor, burcht-
wachter, en wijs ons de kamer
van Valeatiinl"
Wie riep daar? Hij keek om
zich heen en zag naast zich
een klein ventje staan.
„Wie bent u?" vroeg de boer
verbaasd.
„Ik heet Helpgraag," zei het
mannetje, „en ik kan een beetje
toveren, maar waarom huilde
je?"
En toen vertelde de boer al
les wat hem op 't hart lag. Toen
hij uitverteld was, zei het man
netje
„En nu wil je natuurlijk, dat
ik je help?"
„O, gtaag, mijnheer, alstu
blieft," zei de boer.
Toen haalde het mannetje
een pakje uit zijn zak.
„Hier heb je een zakje met
toverzaad; iedere morgen moet
je dat tussen vijf uur en half
zes helemaal uitstrooien en dan
de hele dag niet meer op het
veld komen."
Toen het mannetje dit gezegd
haft, was het opeens verdwenen.
(Slot volgt)
De H. Casimirus is ongetwij
feld voor de jeugd van deze
ti)d een voorbeeld van braaf
heid en zuiverheid. Het zijn
vooral deze deugd en zijn lief
de voor de armen, die hem
gedurende zijn korte leven van
nauwelijks 25 jaar tot grote
heiligheid gebracht hebben.
Casimirus was prins van Po
len en later bestemd om ko
ning van Hongarije te worden.
Hij verachtte al de wereldse
dingen. Vooral zijn bijzondere
liefde tot Maria maakte hem
sterk alle bekoringen te weer
staan. Iedere dag bad hij deze
lofzang tot Maria:
„Alle dagen wil gewagen
Van Maria's hoge deugd.
Vier haar feesten met de meeste
IJver en devote vreugd."
Casimirus stierf de 4de Maart
1484. Toen men 120 jaar later,
in 1604, zijn graf opende, vond
men zijn lichaam nog geheel
gaaf. En onder zijn hoofd vond
men een papier met een op"
schrift van bovenstaand versje-
Vergeet niet op de 4de Maart
dus a.s. Donderdag, de H. Ca
simirus, de patroon van de
reinheid, aan te roepen.
Deze letters zijn vrij gemak
kelijk. De dikte is overal twe®
hokjes. Als je de E hebt Se'
maakt, is er voor de F ge011
enkele moeilijkheid. De G 15
echter lastig. Hier moet ie
zeer goed opletten. Het boven
ste gedeelte van de ombuiging
van de G is drie hokjes; lie
onderste gedeelte van de om
buiging zes hokjes hoog.
je niet goed uitkijkt, loopt h®
mis met de G. Dus precies vol
gens het voorbeeld te W®*7
gaan. De H is niet moeililK'
die zet je zo ineens op he
papier.
Je merkt wel, dat het duld6'
lfjke letters zijn en toch 7™
eenvoudig om te tekenen
gende week gaan we verder-
2
1 -
L"
l
l*
e-
V
f
f
4
