Grootscheepse wijzigingen
op komst
Over zee met onze jongens mee
VOORZIENING MET KLEDING VAN MILITAIREN
VOLDOET NET AAN ALLE EISEN
In het belang van de volksgezondheid:
meer licht en lacht
Waar het eens spookte...
VOORZIENINGEN GEDEMOBILISEERDEN
TWINTIG DUIZEND GINGEN DE BEEWEG
ROND DE H. STEDE
Zware aardbeving
in Oost-Endonesië
WEST-EUROPEES VERDRAG VAN VIJF
IN WORDING
RUSSISCHE GEZANT OP BEZOEK BIJ
PRESIDENT VAN FINLAND
Het „wij leven mee met" voor velen
geworden „wij verdienen mee aan"
bureaux van redactie en administratie:
185.000 paar dames
kousen op Schiphol
Verzorging van onze soldaten geeft reden
tot bezorgdheid
TWEE NIEUWE NEDERL.
BISSCHOPPEN
Tot hoofd en hart
TREIN UIT DE RAILS
BIJ KROMMENIE
SOVJET-MINISTER UIT
PRAAG VERTROKKEN
Explosie in trein met
Britse militairen
Het weer
Aan boord van het s.s. „Volendam"maken ook
enige journalisten de reis naar Indië
Stille devote tocht
Epicentrum op Boeroe
- en Ceram
Op snelle wijze tot een gemeenschappelijk
standpunt gekomen
Gouden koets en
gala-uniformen
Men zal de voorstellen van Moskou niet
zonder meer kunnen afwijzen
Mgr. Lehman en Mgr.
Van den Biesen
MAANDAG 1 MAART 1948
71ste JAARGANG No. 24089
HET DOOLHOF TE VOLENDAM
Als onkruid
?&s. ^ier en daar klinkt een ge-
tf tePt gerucht en voortdurend het mono-
t)e e geluid van dreunende voetstappen.
V0 teannen lopen schouder aan schouder
tejg zwijgend. Het individuele van
Jht,
C'fi
H. F. TIMMERMANS
Op de seismograaf van hei
Meieoro]pgisch Insiiiuui ie
Batavia werd een zeer zware
aardbeving geregistreerd,
waarvan hef epicentrum
voorlopig in de onmiddel
lijke nabijheid van de eilan
den Baroe en Ceram (in de
Zuid-Molukken) is bepaald.
Als illustratie van de hevig
heid der schokken kan wor
den gemeld, dat de heden
ochtend geregistreerde aard
beving, te oordelen naar de
uitslag op de seismograaf,
ongeveer tweemaal zo zwaar
moei zijn geweest als de
jongste aardbeving op de
Philippij ne n.
De aardbeving, die ge
ruime tijd aanhield, werd
geregistreerd te 8 uur 47 mi
nuien 8 seconden Javaiijd.
Naar wij vernemen bestaat het
plan bij bepaalde nationale ge
beurtenissen weer de gouden koets
te gebruilten. Het escorte, dat de
gouden koets zal hébben te bege
leiden, heeft een onderwerp van
studie uitgemaakt.
In verband met de grote kosten,
die de verzorging en het onder
houd van paarden met zich bren
gen, is van de gedachte de gouden
koets door huzaren te paard te
doen begeleiden afgezien. Het es
corte zal nu worden toevertrouwd
aan een detachement, gevormd
uit de garde-regimenten grena
diers en jagers. Aan de hand van
historische gegevens zijn voor dit
detachement gala-uniformen ont
worpen. De kosten foor het ver
vaardigen van deze uniformen zul
len echter niet door dè regering
worden gedragen, maar door be
llang stellenden.
MET PROBLEEM VAN DE DEMOBILISATIE
Geldbuidel en diploma's behoeven
niet samen te gaan met gezonde
hersenen en een heldere kop.
Mening in Ned. kringen
„Russisch graan aangekomen
en gecontroleerd"
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 54 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Se verin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mllllmete
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbei
tarief. Omroepers 16 cents per m.m hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
(Van onze bijzondere correspondent)
Popperig-klein liggen er de huisjes in het Doolhof te Volendarn als door
een reuzenhand neergeslingerd vanaf de dijk, die het land van het water
scheidt. In de eerste jaren van zijn bestaan, toen het leven nog niet die
ordening kende van thans, vormden deze huisjes Volendam, kris-kras door
elkaar, schots en scheef in een ongebonden vrijheid. Het is de oude kern van
het dorp, waar het visserij bedrijf zich weerspiegelt in het interieur der
huisjes. Ontdekt men er niet een stijl in als van het vooronder van een botter?
Men slaapt er boven elkaar, zoals zeevolk het doet in een schommelende kooi;
en met de hand reikt men zonder moeite tot de zoldering.
De woontoestanden zijn er dus heel
ongunstig, al zal de oude Volendam-
mer Iedereen kunnen vertellen hoe
er in. dezelfde huisjes geslachten opgroei
den, gezond en sterk. Grote gezinnen
hebben de huisjes bevolkt, zes kinderen
en meer sliepen er achter de dikke deur
tjes van een bedompte bedstee als vader
en moeder in armoede spraken van hun
zorg bij het gele licht van de petroleum
lamp, die een plak licht als een pan-
hekoék op tafel wierp.
Hygiëne? Wat wist men er van? Wie
brak er zijn hoofd over een tekort aan
licht en lucht? Vele huisjes bezitten niet
tneer dan éën raam, waardoor het dag
licht met moeite dringt, omdat belen
dende huisjes er de kans toe benemen.
Ruimte? De visser lachte er om! „Geef
hie een slop van een meter breedte, en
Ik heb ruim voldoende om bij m'n huisje
te komen!" Een latere generatie dacht er
anders over. Zij stelde aan het leven
hogere eisen.
Vanuit het Doolhof, over het „Gele
Sruggetje" in de Meer, begon zich een
•beer geordende levenswijs baan te bre
ken. De huisjes werden hier aaneen ge-
teid, ordelijk in rechte straatjes. Elke
koning kreeg een achtererfje, een weel
de, die de meeste Doolhofbewoners zich
biet hadden gepermitteerd. Toch bleef
hl de Meer, wat de bouwstijl van de huis-
les zelf betreft, de traditie sterk gehand
haafd. In deze weldadige eenheid vormen
evenwel enige bouwwerken bit de laatste
decennia een hinderlijke wanklank.
Nu is er een vreemdeling gekomen in
Volendam, een poosje terug. Van alle
kanten heeft hü het dorp bekeken,
bauwkeurig, en, zoals uit zijn rappor
ten blijkt, angstvallig precies. In op
dracht van de gemeente heeft nJ. ar
chitect H. V. d. Kloot Meyburg een sa
neringsplan ontworpen, waarin de weg
Wordt uitgestippeld, waarlangs straffe
Wetten gaan om van Volendam, over
'en tijdsbestek van vele jaren, een oord
te maken, de zee waardig, fris en ruim'.
De Volksgezondheid, waarvan de
°ücle Volendammer geen weet had, zal
'en milde hand op het karakteristieke
Doolhof gaan leggen. Hier en daar zul
len huisjes uit het geheel worden ge
rukt, als onkruid uit een bedje bloe
men, om dat, wat mooi en goed is, meer
„levensvatbaarheid" te schenken, dit
echter zonder het historisch gegroeide
al te zeer aan te tasten. Meer licht en
lucht gaat er komen en ieder huisje
krijgt 'n eigen erfje.
Enige meer modernere woningen, die
met 20-eeuwse brutaliteit in het oude
gedeelte een schreeuwende stijl aan
hun omgeving opdringen, dienen ge
deeltelijk gewijzigd te worden wat het
uitwendige betreft, om een meer ver
antwoorde eenheid te verkrijgen. Deze
„nufjes" tussen de „oudjes" zijn veel
al te hoog gebouwd en te sterk van
kleur. Zij detoneren in deze omgeving
en zijn een door merg en been klinken
de dissonant in het lied der aesthetica,
waarvan de melodie gaat rond het gan
se Doolhof!
Er zal een derde toegang komen van
uit de Meer tot Volendams meest in
teressante gedeelte, een bruggetje, daar
waar het grachtje uitloopt in het
„brekie". O, de plannen zijn goed, al
zal de Volendammer ze met een scep
tisch schouderophalen naar het rijk der
fantasieën verwijzen.
En waarom nu deze grootscheepse
wijzigingen in een deel van het dorp,
waar de Volendammer in zijn jeugd de
romantiek zocht en vond?
Het Doolhof, de oude hem van Volendam, waar de huisjes schots en scheet staan,
door een jeuzenhand neergeslingerd, gezien vanaf de dijk.
als
Architect H. v. d. Kloot vermeldt het
in zijn rapporten. Moet het Doolhof, in
dien niet wordt ingegrepen, tot 'n stuk
afbraak vervallen? Zullen de huisjes
niet tot rommelhokjes worden, pakhuis-t
jes. om ten slotte een dankbare prooi
te zijn voor een breekijzer, dom maar
sterk? Dan zal eeh belangrijk cultuur
fragment van Volendam verloren gaan,
een typisch voorbeeld van oude volks
kunst: een verarming van het dorps
beeld en een verminderde aantrekke
lijkheid van het dorp voor de toerist zal
er het gevolg van zijn. En dat voor een
dorpsgedeelte, dat een belangrijk object
zou ziin om onder de aandacht te stel
len van het Nederlands Openlucht Mu
seum! In 'n meer gezonder Doolhof zul
len ouden van dagen, die het gezinsver
band niet in een gesticht willen laten
verzuren, en echtparen zonder kinderen
een goed onderkomen kunnen krijgen.
Nog ligt het oude Doolhof geperst tus
sen de dijk en een grachtje. Schots en
scheef staan er de huisjes en leunen te
gen elkander. Wat er ook gaat gebeuren,
de geest van een oud verleden, waarin
een ijzersterk vissersvolk groot werd,
waardoor het dorp puilt van gezond
kinderleven, die geest zal blijven han
gen hoven het Doolhof, de oude kern
van Volendam, waarvan oude lieden
vertellen, dat het er eens spookte in de
nauwe straatjes.
Verwachting tot Dinsdagavond:
Droog weer met overdrijvende wol
kenbanken, vooral in het Noorden van
het landen in de ochtend hier en
daar nevel of mist. Zwakke tot ma
tige wind uit Oostelijke richtingen. In
de nacht plaatselijk lichte vorst. Mor
gen overdag ongeveer dezelfde tempe
ratuur.
Zon 7.25—18.21, maan 2.18—10.08.
De nieuwbenoemde minister van We
deropbouw en Volkshuisvesting, mr.
fir. J. In 't Veld, zal hedenavond door
H. M. de Koningin worden beëdigd.
(Van onze Rotterdamse redacteur).
De tuba van de stafmuziek van het
eerste regiment infanterie uit Assen,
geeft tot voorlopig besluit nog een felle
hoempa ten overstaan van de vele mi
litairen die reeds op de Volendam inge
scheept zijn en over de reling hangen,
met een zekere interesse de verdere
inscheping en de drukte die daaraan
verbonden is op de kade volgend, en
dan komen enige auto's voorgereden,
met meer dan gewone belangstelling
begroet door de aanwezige journalisten.
Daar zijn hun collega's, die op uit
nodiging van de Legervoorlichtings-
dienst de reis naar Indië zullen mee
maken, een maand in onze Archipel
zullen verblijven en dan met een schip
vol met demobiliserenden zullen terug
keren. Drie maanden zijn zij onder
weg en zij zullen getrouwelijk van het
leven aan boord, de stemming onder
de militairen en hun ervaringen in In
dië verslag aan him lezers uitbrengen.
Zij worden heimelijk benijd door hun col
lega's die achterblijven, maar er heerst een
opgewekte stemming onder de gehele
s.chrij versben t en als de douane-formali
teiten vervuld zijn moeten de reizigers op
de loopplank aan de Rotterdamse Merwe-
haven nog even poseren voor de fotografen
met in hun midden overste Waringa, die
als reisleider fungeert. Later wordt de hut
bekeken, waarin de veertien journalisten
twee volgen er later per vliegtuig hun
nachtelijk onderkomen hebben. Zij is ver
re van groot of ruim, maar de journalisten
zullen hetzelfde leven leiden als de militai
ren aan boord en daar er met de ruimte
gewoekerd moet worden, moeten ook zij
zich zoveel mogelijk aar.^apsen.
In het Staatsblad is thans het
„Besluit Demobilisatievoorzienin-
gen 1948" gepubliceerd. Dit besluit
bevat in grote trekken de voorzie
ningen, gethroffen in het belang van
militairen van de Koninklijke Ma
rine en Koninklijke Landmacht, die
in Nederlands-Indië hebben ge
diend en in Nederland worden ge
demobiliseerd.
Zo spoedig mogelijk na terugkeer in
het moederland krijgt de militair ver
lof met behoud van bezoldiging. Dit
verlof bedraagt veertien dagen voor ie
der jaar buiten Nederland doorge
bracht. Tevens ontvangt hij een bedrag
ineens voor eerste onkosten.
Indien hij minstens zes maanden al
daar heelt vertoefd en zijn dienst op
goede wijze heeft vervuld, ontvangt hij
een premie voor iedere maand werke
lijke dienst in Nederlands-Indië tot een
maximum van 30 maanden.
(Van onze speciale verslaggever)
Brabanders, Friezen, Groningers,
Hollanders, Zeeuwen en Drentena
ren, tezamen bijna twintigduizend
tnannen, trokken Zondagnacht door
Amsterdams straten langs de al-
Oude beevaartsweg rondom de H.
Stede. En zij zetten daarmee een der
Schoonste van alle tradities, die de
Nederlandse katholieken in stand
houden, voort. De eerste van de drie
StiUe Omgang-Zondagen zal door de
rvvee volgende nauwelijks nog in
stille devotie kunnen worden over
troffen.
Seeds vroeg in de nacht het drukke,
Footsteedse Zaterdagavondgedoe was
y5*g niet helemaal verstorven reden
=h verschillende hoofdverkeerswegen
^touringcars en autobussen de stad
„tenen,, ter wijl aan het Centraal-Station
extra-treinen duizenden bedevaart
gangers aanvoerden. En tegen één uur
ufjf°n de eerste groep van het Spui af de
V 'te tocht, maar naarmate de nacht
^rderde, sloten zich de vele groepen
liéén tot onafzienbare rijen,
ho, J- is moeilijk aan te duiden, waarin
IjF indrukwekkende van deze nachte-
Jfte ommegang gelegen is. Hij mist alle
(.teflijke luister, die een Limburgse pro-
e„Ssie tot een religieus feest kan ir^ken;
jjj borden geen leuzen meegevoerd, ten-
yLitien dan de intentie, die de biddende
jF*hiien ih het hart dragen en die dit
„meer christelijke geest in de ge-
Mteen en daardoor meer geestelijke roe-
jj igen" omvat een leuze zou mogen
teith1611' Wellicht echter is juist in dit
"reken van iedere bijkomstige glans
Srootheid .van deze manifestatie ge-
*1
van hen valt weg in de 'duisternis
n0 'h de stilte. Maar de gemeenschap
4iel haar geloofsbelijdenis voor Hem,
sted wonder heeft gewrocht in een
die sindsdien de Mirakelstad wordt
ctteemd,
.Nochtans: /als wij in dit verband
tvin op een „Persoonlijke prestatie"
teen 11 wÜzen dan is het op die van
Cj'1 stoere 72-jarige Volendammer,
Vol V0'Sende Zondag wanneer
Quondam voor de vijftigste keer de
t tegang maakt niet kon afwach-
$0* en die Zaterdag uit het vissers-
l0 naar Amsterdam was komen
Ic'tep. Hem vonden wij ook in de
t6n;®hjke nacht om twee uur wach-
S0i5 v°or de deur van O. L. Heer op
\yafter aan de O.Z. Voorburgwal,
°fn half vier voor het eerst
*oü sinds tien jaar een H. Mis
borden opgedragen voor1 de
Y ^QGlïlPrc iii+
nemers uit BloemendaaL
te», hssen mag men wel zeggen, dat de
„Jtetie van deze Stille Omgang een
Voor het eerst sinds tien jaar werd na de
Stille Omgang in de schuilkerk L. Heer
op Solder de H. Mis opgedragen. Pastoor
L. J. Beune uit Bloemendaal tijdens zijn
predicatie.
lgtterlijk en figuurlijk in goede banen
leidde. Ongevallen deden zich niet voor.
Enkele bedevaartgangers, die niet opge
wassen bleken tegen de vermoeienissen
en door een flauwte werden bevangen,
werden spoedig weer opgeknapt door
een actieve E.H.B.O., die zich in het
Maagdenhuis geposteerd had.
Ook de ontvangst van de vele gasten
na afloop van de omgang liet niets te
wensen over. Grote inrichtingen waren
geopend. Slechts met de broodvoorzie
ning de café's hadden geen toewij
zing gekregen ging 't niet altijd naar
wens. De wachtkamers op het Centraal
station konden echter in dezen heel wat
verwerken en soihmige restaurants had
den ter vervanging van het brood voor
een echte Hollandse pot erwtensoep ge
zorgd!
Zaterdagmiddag arriveerde op Schip
hol uit Kopenhagen per speciaal ge
charterde KLM-Skymaster en DC 3
een zending kousen voor de Nederlandse
vrouw. Het was een tien tons zending
bestaande uit 393 pakken, inhoudende
15.455 dozjjn paar zijden dameskousen.
De kostbare lading werd in vrachtauto's
naar de grossiers vervoerd.
Te Utrecht is op 63-jarige leeftijd
v. was. mei nei minst aans zij ovetieden de heer H. P. Timmermans,
treffelijke medewerking van de oud-secretaris van de R.K. Bond van
tefdamse Dolitie. die een en ander SDOor- en Tramwee/DersoneeL
Na zijn verlof wordt de militair ge
demobiliseerd.
Om zijn ^overgang naar de burger
maatschappij te effectueren, wordt de
militair allereerst in de gelegenheid ge
steld zich een burgercostuum aan te
schaffen. Daarnaast echter zal 't Rijks
arbeidsbureau hem bij voorrang aan
een passende werkkring helpen, waar
bij de Overheid tevens de demobili-
sant gelegenheid geeft zijn vakbe
kwaamheid te herwinnen of zich voor
een beroep te bekwamen door een
scholingscursus te volgen.
Door eet. vergoedingsregeling wor
den de werkgevers financieel gesteund,
indien zij eveneens demobiliserende ar
beidskrachten in hun bedrijf scholen.
Voor degenen, die bij hun overgang
naar de burgermaatschappij steun blij
ven behoeven, wordt een overbrug
gingsregeling in het leven geroepen,
terwijl studenten in de gelegenheid
kunnen worden gesteld hun studie aan
te vangen of te hervatten.
Voor het volgen van meer eenvou
dige vakstudies wordt een studietoelage
verstrekt.
Het eerste jaar na zijn demobilisatie
krijgt de gedemobiliseerde militair, die
herschoold wordt, een wachtgeld ont
vangt, studeert of een cursus volgt, een
tegemoetkoming in de kosten van eeh
vrijwillige ziekteverzekering.
Een Raad van Advies inzake demo
bilisatievoorzieningen zal de Ministers
van Oorlog en Marine adviseren over
alle onderwerpen, die met de uitvoe
ring van het besluit verband houden.
Het wachten is thans nog op de uit
voeringsbepalingen, waarin o.m. toe te
kennen bedragen zullen worden ge
specificeerd. De publicatie hiervan .kan
in de loop van de volgende week wor
den tegemoetgezi'en.
Met het s.s. Volendam", dat uit Rotterdam met troepen vertrokken is, is op uit
nodiging van de Legervoorlichtingsdienst, een aantal journalisten naar Indië vertrok
ken. Zij zullen verslag geven van de reis met een tröepe.nschip en het doen en laten van
onze jongens in Indonesië.
Bij de inscheping geven deze Zaterdag
de hoofdaalmoezenier "mgr. Van Straelen en
de lt.-generaal Kruis nog van hun belang
stelling blijk. De troepen aan boord wor
den voornamelijk gevormd door het vijfde
bataljon van het lie R.I.. verder zijn er
200 pioniers en enkele brigades van de ver
bindingsafdeling uit Den Haag. In totaal
zijn 2200 man ingescheept, waarvan het
grootste deel gevormd wordt door jon
gens uit Limburg. Daar het merendeel ka
tholiek is, is het de aalmoezeniers die de
reis meemaken, toegestaan 's Zondags meer
H.H. Missen op te dragen. De reis wordt zo
snel mogelijk gemaakt, in drie en een halve
week hoopt men over te zijn. Er wordt al
leen aangelegd te Port Said na 10 en te
Colombo na 20 dagen.
Terwijl de stafmuziek, afgewisseld door
gramofoonmuziek. montere wijsjes speelt,
verkennen de journalisten het schip. Zij
dwalen door de verblijven der manschap
pen, trap op, trap af, maken reeds hun eer
ste praatje met de jongens over wie zij
o.m. de eerstkomende weken zullen schrij
ven. Zij zijn al spoedig thuis en komen la
ter bijeen in de officiers-lounge.
Hier praten we dan nog even" met on
ze collega Fred Thomas, die voor onze
krant naar Indië reist, en die zijn draag
bare schrijfmachine niet vergeten heeft
en haar als een kostbaar kleinood een
veilige plaats heeft gegeven in de cabi
ne. Hit gaat opgewekt de reis begin
nen, maar toch moeten we even een
briefje voor z'n vrouw meenemen. En
dan duurt het niet lang meer of gezag
voerder Klein geeft zijn bevelen: de tros
sen worden losgegooid. De Volendam
wendt, zijn steven naar de Hoek. De mi
litairen zwaaien uitbundig, de laatste
mars weerklinkt. Goede .jeis Freddy,
Jan, Carel en' allemaal!
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
In aansluiting op de besprekingen, die
in de afgelopen week in Den Haag ge
houden werden, vond Zondag op de Ne
derlandse ambassade te Brussel een ont.
moetlng plaats tussen de heren Beel,
Van Boetzelaer, Spaak, Bech en Dupong,
resp. eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken van Nederland,
België en Luxemburg.
In welingelichte kringen te Brussel
heeft men de indruk, dat deze bespre
kingen de laatste fase vormen voor het
feitelijke tot stand komen van het
West-Europese Verdrag van Vijf, dat,
naar men verwacht, spoedig zijn beslag
zal krijgen. Spaak heeft dit trouwens
Zaterdagmiddag bracht de Russische
gezant in Finland, Savonenkov, een kort
bezoek aan president Paasikivi. Dit on
verwachte bezoek wordt gezien als een
aanwijzing, dat Rusland belang heeft bij
een spoedige behandeling van Stalin's
brief aan Paasikivi betreffende een
pact van vriendschap en defensie. Men
weet echter niet waarover het bezoek
gelopen heeft. Politieke kringen geloven
dat de gezant nieuwe instructies uit
het Kremlin heeft ontvangen.
Intussen gelooft men dat de Rijksdag
eenstemmig Stalin's uitnodiging zal ac
cepteren om gedelegeerden voor onder
handelingen te benoemen en wel een
voudig omdat Finland niet in staat is
het Russische voorstel zonder meer van
(Van onze speciale verslaggever)
Er bestaat aanleiding opnieuw met
grote nadruk de aandacht te vestigen
op het probleem van de demobilisatie.
Uit brieven van gedemobiliseerden n.l.
en uit de resultaten van een door ons,
aan de hand daarvan, ingesteld onder
zoek is gebleken, dat met name de voor
ziening van burgerkleding van thuisva
rende militairen niet aan die eisen vol
doet, die redelijkerwijs gesteld mogen
worden.
Dat betekent, dat de man, die
zoals Nederland zo graag zegt en
schrijft in Indië voor de nationale
zaak de grootste offers bracht, reeds
bij het eerste directe contact met het
vaderland al weer niet die behande
ling i ontvangt, die hem rechtens toe
komt.
Dat betekent heel concreet dat
een aantal fabrikanten (niet allen,
zeker niet), die onder leiding van de
Detex by deze voorziening zijn inge
schakeld, uit deze dienende taak meer
winst halen dan althans door de over
heid bedoeld was.
Dat betekent, dat de gedemobili
seerde voor zyn f75 op zjjn voor-
rangskaart niet dat costuum krygt,
dat voor die prijs by een redeiyke
winstmarge kan worden geleverd.
En dat betekent, dat reeds nu som
migen in goed vertrouwen een pak
kochten, dat na een regenbui kromp
en verschrompelde tot een nauwelijks
bruikbaar vod en dat pak werd ge
kocht in een zaak, of in het Centraal
Magazijn te Utrecht, waar op de eta
lage uitnodigend' staat te lezen: „Wy
leven mee met de jongens overzee".
Met temeer nadruk brengen wij dit
onder de aandacht, omdat met de 20.000
man van dit jaar nog maar een klein
gedeelte van het totaal is teruggekeerd.
Door nu in te grijpen, kan men dus
voor hen, die nog komen moeten, bij
voorbaat een reden tot ergernis wegne
men. En al zijn wij er ons van bewust,
dat de kwestie van het costuum maar
een klein onderdeel is van de totale
demobilisatieregelingen, men mag het
belang ervan niet onderschatten. Het
kopen van een pak is een van de eerste
daden en het kan derhalve beslissend
zijn voor de man waarom het te ver
zwijgen wie de thuiskomst uit Indië
in veel gevallen zo bitter tegenvalt.
Wij weten, dat suggesties als deze door
de betrokken fabrikanten met veront
waardiging van de hand zijn gewezen,
maar wij weten ook, dat deze kwestie
met feiten gestaafd door de Nationale
Demobilisatieraad is besproken en dat,
zij officieel in onderzoek is by het hoofd
van het Directoraat voor de Demobili
satie, dat de intentie heeft, hieraan tot
iedere prijs een einde te maken en dat
bij zijn controle in het Centraal Maga
zijn behalve veel pakken van goede
kwaliteit ook andere heeft gevonden. En
er is, gezien de klachten, geen reden,
aan te nemen, dat die laatste niet ten
verkoop worden aangeboden.
Van overheidswege is men, zoals
reeds gezegd, dus vastbesloten, deze
misstanden uit de weg te ruimen en
het is dan ook niet om iets dergelyks
te bereiken, dat we er hier de aan
dacht op vestigen. Het gaat om andere
dingen en het moet nu maar eens ge
zegd worden, dat de gehele verzorging
van onze militairen, zowel in Indië als
hier, tydens en na de demobilisatie
reden geeft tot bezorgdheid.
Wij heoben hier in artikelen over
NIWIN en Welfare reeds op gewezen en
zonder nu in te gaan op de vele omstan
digheden, die dit werk bepalen, moet
worden vastgesteld, dat sindsdien de
toestand niet is verbeterd, dat het drin
gend poodzakelijk is, dat (je welzijns-
verzorging drastisch wordt gereorgani
seerd en dat hier in Nederland alle hens
aan dek worden geroepen, opdat niet
straks het verloop van de demobilisatie
en de opname van de militairen in het
maatschappelijk leven aanleiding wor
den tot het ontstaan van een leger on
tevredenen.
Wij staan op dit standpunt niet al
leen en weten onze mening gedeeld
door hoge militaire autoriteiten en
lichamen, die zich met dit probleem
bezig houden. En gezien in dit licht
krijgt deze gang van zaken met de
burgerkleding een geheel ander aspect,
wordt hij symptoom van een houding,
die moet worden tegengegaan. En
daarom, dat wy meenden, reeds in dit
stadium de vinger te moeten leggen
op de wonde plek..
Sensatiezucht is ons daarbij vreemden
wij willen dan ook niet ingaan op fluis
teringen, die allesbehalve vriendelijk
zijn, of op details, die misschien wel
kenschetsend, maar mogelijk niet ge
heel juist zijn. Het gaat om de soldaat,
over wie onderhand wel voldoende is
geschreven, maar voor wie altijd nog te
weinig wordt gedaan.
de hand te wijzen.
Alle graan, dat Finland importeert, j
komt uit Rusland en algemeen denkt
men, dat Rusland bij een negatieve
Finse reactie onmiddellijk het verzen
den van graan zal staken of beperken.
Bovendien moet men rekening houden
met het feit, dat de Finse politiemacht
onder het beheer staat van een com
munist, de minister van Binnenlandse
Zaken Lelno. Aangenomen wordt daar
om dat in de twëede helft van de vol
gende week een Finse delegatie naar
Moskou zal vertrekken. Deze zou dan
trachten een compromis-oplossing tot
stand te brengen, welke aam het Kremlin
een garantie zal geven dat Finland im
geval van oorlog geen basis wordt voor
aanvallen tegen de Sovjet-Unie, doch
welke Finlands status als democratisch
en souverein land zou handhaven.
In Helsinki gaan geruchten, dat
Savonenkov de Finse militaire autori
teiten verzocht zou hebben om een
volledige lijst van actieve officieren fh
het Finse leger. Een zegsman van het
ministerie van Buitenlandse Zaken en
de opperbevelhebber van het leger
hebben echter ten stelligste deze ge
ruchten tegengesproken.
Een onbekende organisatie heeft Zon
dag pamfletten verspreid, die tegen de
Sovjet-Unie gericht zijn en waarin o.a.
wordt verklaard, dat de Finnen „nog
slechts in naam onafhankelijk" zijn.
By decreet van de Congregatie voor de
Propaganda zijn vier nieuwe Apostoli
sche Vicariaten ingesteld, waarvan er
twee aan Nederlandse bisschoppen wer
den toevertrouwd.
De Apostolische Prefectuur van de
Cook- en Manihiki-eilanden, welke aan
de Nederlandse provincie van de paters
der H.H. Harten is toevertrouwd, werd
tot Apostolisch Vicariaat verheven. Mgr.
U. J. D. Lehman S.S.C.C., geboren in
1887 te Amstelveen, en sedert 1916 in
deze missie werkzaam, werd 30 Juni 1939
tot Apostolisch Prefect benoemd. In 1914
werd hij te Kortrijk tot priester gewijd
en een jaar later vertrok hij naar de
Cook-eilanden. Thans treedt hij aldaar op
als Apostolisch Vicaris.
De Apostolische Prefectuur van
Lwangwa, bestuurd door de Witte Pa
ters. is everiiens tot Apostolisch Vica
riaat verheven. Pater Joseph van den
Biesen, geboren te Breda in 1913, pries
ter gewijd in 1939 en in dat jaar ver
trokken naar de missie in het Vicariaat
Banweolo, wordt thans Apostolisch Vi
caris van Lwangwa.
te verstaan gegeven in de redevoering,
welke hy Zaterdag hield ter gelegen
heid van een byeenkomst van Franse
en Belgische parlementsleden.
„Verwacht wordt dat zeer binnenkort
een vijfmogendheden-conferentie zal
worden gehouden ter bespreking van
een West-Europees pact'', aldus ver
klaarde een zegsman van het Neder
landse ministerie van Buitenlandse Za
ken na terugkeer van minister-president
Beel en minister baron Van Boetzelaer
van Oosterhout uit Brussel.
Dr Beel drukte, toen hij in Den Haag
was teruggekeerd, zyn voldoening uit
over de snelle wyze, waarop men tot
een gemeenschappelijk standpunt geko
men was.
In officiële kringen in Den Haag ie
men van oordeel, dat de gebeurtenissen
in Tsjcehosiovakye het bereiken van
deze overeenstemming versneld hebben.
De nadruk, waarmee gezegd werd,
dat de conferentie zeer binnenkort
zou worden gehouden, bracht sommigen
in Den Haag tot de veronderstelling,
dat dit wellicht nog deze week zou zyn.
De plaats der conferentie is niet bekend.
(Van onze correspondent)
Hedenmorgen is de trein, die 6.10 uur
uit Alkmaar vertrekt en 7 uur in Am
sterdam moet arriveren, voor het sta
tion Krommenie, waarschijnlyk door
verkeerde wisselstandj, op dood spoor
gereden. Van de trein, die in volle
vaart reed, geraakten de wagens uit de
rails, doch de trein reed zeker nog wel
een 160 meter door. Twee reizigers lie
pen lichte kwetsuren op. Eén lyn werd
geruime tijd gestagneerd.
De reizigers van de ontspoorde trein
werden via Uitgeest naar Amsterdam
vervoerd.
Aan de rails, die circa 100 meter to
taal werden weggeslagen, en aan de wa
gons werd vrij belangrijke schade toe
gebracht, zo wordt later gemeld. De bo
vengrondse leidingen bleven intact. Om
ongeveer 10 uur werd het 1
beide richtingen weer
verkeer in
normaal hervat
De vice-minister van Buitenlandse
Zaken der Sovjet-Unie, Zorin, die en
kele dagen geleden naar Praag is ge
komen „om de aankomst van Russisch
graan te controleren", heeft Zaterdag
Praag per vliegtuig verlaten.
Premier Gottwald verklaarde tegen
over een deputatie van Tsjechische
boeren:
„Het is noodzakelijk, de grootgrond
bezitters alles af te nemen wat zy
meer hebben dan 50 h.a. Het in beslag
genomen land zal onder de landarbei
ders worden verdeeld".
bok zei Gottwald, dat de regering
alle particuliere ondernemingen met
meer dan 50 personen zou overnemen.
In een interview heeft dementis,
de onderstaatssecretaris voor Buiten
landse Zaken, verklaard, dat Tsjecho-
slowakye een wederzyds bystandsver-
drag tegen eventuele Duitse agressie
met Bulgarye en Roemenië zal te
kenen.
Drie rytuigen met Britse militairen,
die aangehaakt waren aan de expresse-
trein CairoHaifa, zijn Zondagmorgen
opgeblazen, vermoedelyk door een elec-
trisch tot ontploffing gebrachte land-
tnijn. Zes en twintig Britse militairen
werden by de aanslag gedood en vyf en
dertig gewond. Zy keerden van verlof
uit Egypte naar Palestina terug.
De Joodse illegale verzetsorganisatie
„Stern" heeft aan Joodse dagbladen me
degedeeld, dat zy verantwoordelijk is
voor het opblazen van de trein, als re
presaille voor de explosie, welke vorige
week Zondag in de Ben Jehuda-straat
te Jerusalem plaats vond en vele Joden
bet leven kostte.