Finse partijen zijn tegen militair pact Beslissing na bij Paasikivi m Latijns Amerika plaagt de Britse leeuw Dollarbedragen van Marshall-plan zijn geen gouden bergen DE DIS VAN IVAN IVANOVITSJ IS NOG SCHRAAL RUSLAND, zoals het is Strijd om Brits- Honduras Opheffing van textieldistributie in dit stadium onverantwoord EXPORTPOSITIE IS NOG ZORGWEKKEND Öpheffl Hng van de distributie maakt het leven niet goedhoper Waakzaamheid geboden Tot hoofd en hart De macht van de staat .Het weer GROTE ACTIVITEIT DER COMMUNISTEN Verliezen in Indië Geen dispensatie voor ex-koning Michael? Plannen en inzichten van min. v. d. Brink Beëdiging in volle zee J' Wij vragen uw aandacht voor: ZATERDAG 6 MAART 1948 71ste JAARGANG No. 24094 BON VOOR ZACHTE ZEEP „Karei Doarman" naar Engeland Aan boord van de „V olendam" CAl,h Levensraiddelenprijzen door B, LUNDBERG V. (Vervolg op pag. 5) BUREAUX VAN REDACUfc EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties Z1543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal. Directeur. 7. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEM COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 een» per mHlimete hoogte. Ingezondbn mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte De administratie behoudt zich het recht voor advertentlBn eventueel zonder opgave var redenen te weigeren. Van de zes politieke partyen in Fin land hebben er zich Vrijdag drie uitge sproken tegen een verdrag van militaire bystand tussen Finland en de Sovjet unie op de door Stalin voorgestelde basis: het zyn de Conservatieve, Libe rale en Agrarische Partyen. Volgens de constitutie moeten alle partyen haar goedkeuring geven, alvorens de regering met onderhandelingen kan beginnen. Alle partyen hebben thans hun stand punt aan president Paasikivi laten weten. De drie genoemde partijen, tezamen de rechtervleugel In het parlement vor mend, bezetten 86 van de 200 zetels. Zij zyn niet gekant tegen onderhandelingen over een ander soort van verdrag. Voor stander van het door Stalin voorgestelde verdrag is slechts de Democratische Volkspartij, een unïe van communisten en linkse socialisten, die 51 zetels- heeft. De Sociaal-Democratische Party en de Zweedse Volkspartij hebben reeds als hun mening te kermen gegeven, dat Finland wel behoort te onderhandelen, doch dat dit niet mag uitlopen op een militair pact, dat Finland aan het Oos telijk blok ketent. Zij houden dus het midden. De meerderheid van het Finse parlement heeft zich aldus op verrassend krachtige wyze tegen het militaire bond genootschap met Rusland uitgesproken. De beslissing berust nu bij Juho Paa- sfiviki, de Finse president. Het is tame- lük duidelijk, dat hij Stalin moet ant woorden, dat Finland wel bereid is nu te onderhandelen. Het verdere debat in parlementaire kringen m het ka binet zal echter aantonen, of Finland voornemens is een tegenvoorstel te doen, vóór dat de onderhandelingen beginnen. Een dergelyk tegenvoorstel zou dan bedoeld zün om een pact te bereiken, dat niet gelyk is aan de ver dragen van Moskóu met Roemenië en Hongarije. De' regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week in Indië de navolgende verliezen zyn gerap. portoerd: Kon. Landmacht: Serg. W. Pellen, uit Leeuwarden, gesneuveld 29 Februari 1948. Kon. Ned.-Indisch Leger: Militie-vaan drig infie R. C. L. Aernout, uit Ned-In- dië, gesneuveld 28 Februari 1948. Kon. Marine: Heeft in de periode van de afgelopen week geen verliezen gerap porteerd. Gedurende het tydvak van 8 t.m. 20 Maart is bon 180 Algemeen geldig voor het kopen van 250 gram zachte zeep. Bon 680 Algemeen geeft gedurende dit tydvak recht op 500 gram zachte zeep. Hr. Ms. vliegkampschip „Karei Door man," dat onze Marne 'van de Engelse in bruikleen heeft gehad, 'keert Maan dag naar Engeland terug. Onder com mando van kapitein-luitenant ter zee J M. Logger zal het schip met een be manning van 550 koppen des middags tussen drie uur en half vier van de werf Wilton-Fijenoord te Schiedam vertrek ken. Nadat de drie partijen der rechter vleugel hun antwoord aan de president hadden overhandigd, confereerde deze met de minister van Buitenlandse Za ken, Enckell, gedurende verscheidene uren. Volgens onbevestigde berichten had dit onderhoud ten doel reeds het officiële Finse antwoord aan Stalin op te stellen, op basis van de gezichtspun ten, die door de zes politieke partyen kenbaar zün gemaakt. De communistische activiteit is in tussen groter dan ooit. Er worden in de communistische hoofdkwartieren elke dag conferenties gehouden. De beste .sprekers van de party worden naar de bedrijfsbetogdngen gezonden. Volgens de communistische och tendbladen zijn Vrijdag in tien fa brieken communistische bijeenkomsten gehouden, waar communistische spre kers resoluties ter ondersteuning van het voorgestelde Fins-Russische pact aan de orde hebben gesteld. Vandaag beginnen de sociaal-demo craten met hun „tegenoffensief". Zij hebben verschillende massabetogingen belegd, waarop de strijd tegen de com munistische resoluties aangebonden zal worden. Tot dusverre hadden de socia listen g«en bijeenkomsten belegd. Hertta Kuusinen, de leidster dier De mocratische Volkspartij, staat in recht streekse verbinding met de Russische legatie, waar zij reeds enkele „geheime" bezoeken bij ambassadeur Lavonenkov heeft gebracht. Men wantrouwt de com munistische agitatie en spreekt reeds van „actie-comité's", die zouden zyn gev°rmd naar Tsjechisch model. Uit Amerikaanse bron wordt gemeld, dat Z. H. de Paus geweigerd heeft dis pensatie te verlenen voor het huwelijk van Prinses Anne van Bourbon-Parma, die Rooms-Kathoiiek is, met ex-koning Michael van Roemenië, lid van de Grieks-Orthodoxe Kerk. Volgens het bericht zijn de beide moe ders bij Z. H. de Paus op audiëntie ge weest, ten einde deze dispensatie te ver. zoeken. Te Washington merkt men op, dat de weigering' er op duidt, dat de noodzake lijke voorwaarden voor het verlenen van de dispensatie ontbreken, n.l. dat prin ses Anne gelegenheid moet hebben, haar kerkelijke plichten na te komen en dat alle kinderen opgevoed moeten worden volgens het Rooms Katholieke geloof. De verzekering omtrent de godsdien stige opvoeding van de kinderen, zou niet aan de gestelde eisen der Kerk voldoen. Michael's moeder zou echter in een re cent schryven aan het Vaticaan nieuwe verzekeringen hebben gedaan. (Wij geven dit bericht onder alle noodzakelijke voorbehoud en wijzen er op, dat wij nog geen desbetreffende Va ticaanse verklaring hebben ontvangen. Red.). Verwachting tot Zaterdagavond: Aanvankeiyk lichte vorst. Op vele plaatsen na het optrekken van de mist flink oplopende temperaturen. Weinig wind. Zondag: Zon 7.1318.30, maan 6.38—14.29. Maandag: Zon 7.11—18.32, maan 7—15.42. Voor de haven van IJmuiden zijn het s.s. ..Eemland" en s.s. Ossendrechtmet elkaar in botsing gekomen. Het s.s. „Eemland" werd het ergste beschadigd; de achtersteven werd tussen stuurinrichting en het manschappenverblijf opengescheurd. Bij het op de joto aangegeven kruisje begint het manschappenverblijf. Na de geschiedenis met de Falklands- eilanden, verklaarde een humoristisch Brits parlementslid, dat Engeland wel op mocht passen, want anders zou Mo naco op zekere dag nog aanspraak gaan maken op Malta. Nog geen vier en twintig uur later, kregen zijn als grap bedoelde woorden het karakter van een bittere zelfbespotting door het incident met Guatemala. Dit landje telt nog geen 3 millioen inweners, waarvan meer dan de helft bestaat uit Indianen, die lezen noch schrijven kunnen. Desondanks was En geland verplicht, haast-je-rep-je een kruiser naar Belize, de hoofdstad van Brits-Honduras te zenden, omdat „on verantwoordelijke elementen" in het naburige Guatemala een oogje op deze Britse bezetting hadden laten vallen. (Van onze speciale verslaggever) De plannen en inzichten van onze nieuwe minister van Economische Za ken, prof. dr. 3. R. M. van den Brink, beginnen door te schemeren. Deze we tenschappelijke en krachtige figuur heeft reeds veel contact gehad met het zakenleven en bezit dan ook een practische kijk op het economische heden en de toekomst van ons land. In korte bewoordingen, duideiyk maar voorzichtig geeft Z. E. uit eigen be weging of antwoordend op een toe vallig opkomende vraag zyn mening te kennen over de problemen van de dag. Er gaat rust en vertrouwen uit van deze jonge staatsman. Ook in den vreemde zal deze eigenschap veel (Telegrafisch van onze verslaggever aan boord) Vrijdagmorgen, na de viering van de Eerste Vrijdag aan boord van de Volendam, zijn onder grote be langstelling van de militairen acht officieren beëdigd door de comman derende officier, overste Heidoorn. Hoornblazers bliezen na afloop van de plechtigheid het Wilhelmus. Het was stralend weer; over de zonnige blauwe Middellandse Zee zag men in de,verte de Noord-Afri kaanse kust. Beëdigd werden de reserve-officie ren van gezondheid tweede klasse P. J. Spierenburg (van de 51e hoofdver- bandplaats) en J. H. Briet (van het 31e Veldhospitaal), alsmede de reserve •tweede-luitenants der brigade verbin dingsafdeling W. M. van Montfoort, W. Boekwijt, B. Kouwenhoven, Jhr. W. H. de Beaufort, J. Dekker en P. J. M. van Egmond. kunnen bydragen tot het wegnemen van achterdocht omtrent de bedoelin gen van Nederland, want de minister zegt de dingen, zoals ze zün. Wij moeten ons geen gouden bergen voorstellen van de dollarbedragen, die uit de Marshall-hulp zullen voortkomen. Evenmin kan men verwachten, dat hier uit een sterk stijgende lijn van de pro ductie zou kunnen groeien. Het is nut tig, dat dit tot ons doordringt, opdat wij trachten, vooral door eigen inspanning weer op de been te komen. De intentie der Amerikanen zelf is trouwens alleen de economie der landen weer zelfstan dig te maken. De dollarbehoeite zal langzamerhand verminderen, mede in verband met de inter-Europese samen werking. Dit is een troost, want voorlopig zullen we nog, tengetolge van de de- viezennood, zeer grote moeilijkheden ondervinden. Gedurende het eerste halfjaar wordt het inkoopprogram niet onhelangrük ingekrompen. Maatregelen worden ge troffen om een te snelle terugslag te voorkomen. Er wordt gestreefd naar een niveau, dat zal kunnen wor den gecontinueerd na de Marshall hulp. Ook de Benelux heeft zijn fundamen tele problemen. Wil men tot een econo mische unie komen, dan zal veel fre quenter contact nodig zijn. Hiertoe is dan ook besloten. Intussen vormt de dispariteit tussen lonen en prijzen der partners een struikelblok. Prof. Brou wers heeft het indertijd juist ingezien. Om tot elkander te komen, zal men het eerder moeten zoeken in een daling van de prijzen in België dan in een stij ging in Nederland. De opheffing van de distributie van rijwielen en banden werkt bevredi gend. Wat het serviesgoed betreft, ter bereiking van het gestelde doel wordt hier 85 pet. van de beschikbaar gestel de artikelen in de utility-klasse ge houden, zodat vooral de meest be- hoeftigen het eerst bediend zullen zijn. Opheffing van de textieldistribu tie zou in dit stadium nog onverant woord zijn. Evenmin laat de deviezen- schaarste toe voorhands tot uitbreiding van de distributie over te gaan. De daling van de export in de maand Januari behoort te worden toegeschre ven aan seizoensinvloeden, maar het dient toch niet te worden verheeld, dat de exportpositie steeds nog zorgwek kend is. Alles is er aan gelegen de uit voeren zoveel mogelijk te bevorderen en zo min mogelijk tegen te gaan. Het wordt evenwel moeilijk bepaalde arti kelen. waaronder confectie, af te zet ten, hoezeer Nederland ook belang heeft bij uitbreiding van wat men zou kun nen noemen het exportpakket. De arbeidsproductiviteit hangt gedeel telijk af van de hoeveelheid duurzame goederen, die de arbeider voor 'zijn geld kan krijgen. Een verdefle stijging dezer productiviteit moet komen door grotere inspanning, toepassing van tariefionen enz. De stijging van het reële loon houdt verband met een verhoging van de productie. Ook onze export kan be vorderd worden door een wetenschap pelijke organisatie van ons econofcrusch stelsel, onder meer door het wérkelijk inkomen te koppelen aan de prestaties. Tenslotte verklaarde de minister ons nog. dat de inschakeling van Duitsland in het economische 'even van Europa van het grootste belang zou zijn. Hët Marshall-plan voorziet in deze mogelijk heid. De belangen der Benelux-landen liggen in dat opzicht parallel. Wanneer men, na een bezoek van drie kwartier tot bezinking van het besprokene komt, dan dringt de con clusie zich op, dat ons pessimisme in de vroege morgen ongegrond was. Maar wjj komen tevens tot de ont dekking, dat er nog\ geen aanleiding bestaat de toestand vooralsnog als bij zonder rooskleurig te bestempelen. Met de term „onverantwoordelijke ele menten" kan overigens niet anders be doeld zijn dan de pers van Guatemala, die ongetwijfeld met volledige instem ming van de regering, sinds enige tijd een heftige propaganda maakt voor in lijving van Brits-Honduras bij Guate mala. De strijd om Brits-Honduras is ove rigens niet nieuw. Zowel dit gebied als Guatemala behoorden oorspronke lijk tot het Centraal-Amerikaanse koninkrijk der Maya's. In de zestiende eeuw verschenen de Spanjaarden, die ,er het capitanaat-generaal Guatemala stichtten. Honderd jaar later vestigden zich Engelse houthakkers aan de West kust van de Spaanse bezitting. Nadat in het begin van de negentiende eeuw de oude Spaanse kolonie zich van het moederland had losgemaakt en uiteen gevallen Was in verschillende onafhan kelijke staten, sloten Engeland en Guatemala in 1859 een. grensovereen- komst. Guatemala beweert nu, dat dit verdrag afhankelijk was van Britse DE POSITIE VAN BRITS - HONDURAS COMITAM .Mot»' ANTI SU», .GUATEMALA CHAMPERICO CAMAVAGU» STATEN EfiHlSCH hulp by de aanleg van een spoorweg door de Petén, dat eigenaardige oer woud gebied van Guatemala, waartoe Brits-Honduras geografisch behoort. Deze spoorlijn is nooit aangelegd. Guatemala zegt, dat dit de schuld van de Britten is. De Britten beweren, dat Guatemala ongelijk Ijeeft. Twee jaar geleden stelde Londen voor, de strijd vraag aan het Internationale Hof voor te leggen. Guatemala vond dit goed, mits het Hef het geschil, naar recht en billijkheid en niet volgens de letter van de verdragen zou mogen beoordelen. Daartegen hadden de Britten bezwaar. Het conflict heeft nog een diepere oor zaak. Brits-Honduras is arm en bezit weinig strategische waarde. Guatemala zou er dus weinig by winnen, iridien Engeland Brits-Honduras zou willen afstaan. Maar door Latijns Amerika, daar bestaat geen twijfel aan, waart een nieuwe geest. De aanwezigheid van de kruiser Belize in de haven van Be lize zal deze geest niet kunnen onder drukken. Het is zelfs waarschijnlijk, dat de landen van Latijns Amerika dit Britse optreden zullen beschouwen als een uiting van een mentaliteit, die niet meer in de twintigste eeuw past. Zittend op het vliegtuigtrapje wachten Michael van Roe- J tl menie, zijn moeder Prinses Helene en zijn verloofde Prin ses Anne op het vliegveld Le Bourget te Parijs II De devaluatie van de Russische roebel en de opheffing vaP-, voedsel rantsoenering in de Sovjet-Unie werden beide verwacht, maar de autoriteiten waren gedwongen deze maatregelen onmiddellijk, te nemen tengevolge van de toenemende paniek in Moskou, waar de bevolking al het koopbare opkocht en lange rijen vormde voor de winkels. Het is nog te vroeg om de consequenties te zien waartoe deze maatregelen Sullen leiden. Wanneer de prijs van zwart brood bijvoorbeeld met tien Procent omlaag zou gaan, zou dat niet alleen veel betekenen voor Ivan Ivanowitsj, maar ook voor hen, die hoger staan op de sociale ladder. De Vraag naar brood zal sterk toenemen en de oogst moet bijzonder goed zijn j ^0ff;e werd brandewijn geserveerd. De als het nu plotseling .mogelijk zou blijken aan de vraag van alle mensen rekening, die de Zweed werd voorge ls voldoendie ovï verschillende redenen vroeger geen rantsoen hebben ieg<i) was ais volgt: 1"Ontvangen de opheffing der voedseldistributie was een levenswijze als een doorsnee bur ger in een Westelijke democratie zich kan permitteren ontzettend duur en voor de massa onbereikbaar. Een Zweedse vriend van mij had op een goede dag genoeg van de standaard- maaltyd, die hem elke dag voor zijn bonnen werd opgediend, en hij nodigde een paar vrienden uit voor een diner in het Grand Hotel, het luxe-restaurant van Moskou. De ober, die te horen ge kregen had, dat zij onderhand genoeg hadden van kaviaar, stelde een koude vleesschotel voor. Deze werd hem be steld en daarbij 20 centiliter wodka en twee flessen Narzan mineraalwater. Daarna werd gevogelte besteld met een, Ivan Ivanowitsj. Daar komen slechts de mensen uit hogere kringen, die het zich kunnen permitteren een prettige avond te hebben bij een glas wijn of cham pagne. Het maandciyks inkomen van Ivan Ivanowitsj is 500 roebel en van dat geld moe*hy zijn vrouw en kinderen onder houden. Na het maandeiykse voedsel rantsoen te hebben opgekocht, houdt hij precies 32.24 roebel over voor de vol gende uitgaven: belasting, contributie de vakvereniging, huur, kleren, fles rode wijn en tenslotte een paar"Wervoer enz. Zo is het echter alleen In VtMilrnnifinllA TVT inpj 1 rlinAn "Ril HO J.1S «v Uil geurige Kaukasische mandarijnen. Bij de Het is logisch te veronderstellen, flat nu na de beëindiging van de rant soenering de rijen voor de winkels langer zullen worden, omdat er ook in üe toekomst nog een tekort aan goede ren zal blijven bestaan. Van nu af aan ral deze schaarsheid alleen nog door de Rijzen geregeld worden en niet meer boor een meer of minder onjuiste toe wijzing door de staat. Neem bijvoorbeeld aardappels. Voor bc devaluatie was de prijs 1 roebel in be staatsrantsoenwinkels, 5 roebel in de ^rije winkels, die door de staat van goederen voorzien worden, én' 6 roebel de markt in Moskou, waar de boeren ,rij hun producten verkopen. Thans is vastgesteld, dat de prijs van de rant- ?°enwinkels de in de toekomst alge meen geldende prijs zal zijn. Het zou bhs mogelijk zijn aardappels tegen een redelijk lage prüs te kopen. Maar ge durende de laatste maanden voor de ^Pheffing der rantsoenering zijn de Jbrdappels schaars geweest in de *?htsoen winkels en zelfs de mensen met bo kleine inkomens waren gedrongen baar de vr winkels of naar de markt ,ah de kolchozen te gaan. Daarom is ïjbt moeilijk te begrijpen, hoe ondër de .bans geldende bepalingen aan de vraag JkJh worden voldaan. De vraag is, hoe Prijzen van aardappels zullen zijn, wanneer de boeren van de kolchozen in de i: amende lente hun privé-voor raden op de markt zullen brengen. Heel anders staat het met producten als suiker, boter enz. Vo Ivan Ivano witsj zal het ook in de toekomst zeer moeilijk blijven met het bedrag, dat hij verdient, de noodzakelijke le vensmiddelen te kopen. De mensen met de hogere lonen zullen van de nieuwe maatregelen profiteren. Zy zullen nu iets kunnen kopen ijpor de duizenden roebels die zij verdienen, of met andere woorden: de kloof tussen de weinige mensen met de grote salarissen en de grote massa zal nóg groter worden. Vele andere problemen doen zich nog voor in verband met de nieuwe maat regelen en slechts de tijd zal kunnen leren in hoeverrè de Russen de nieuwe situatie meester kunen worden. Boter Brood 2 flessen Narzan 20 centiliter wodka 3 vleesschotels 1 fles rode wijn 3 gevogelte 3 brandewijn Mandarijnen 30 roebel 24 8 30 150 84 150 48 36 Totaal 560 roebel Toen de Zweed deze rekening zag, kreeg hij het wel een beetje warm en hij vroeg zich af, hoe onder deze omstan digheden iemand een maand kon leven van een loon van 400 roebel. Het ge middelde loon was voor de devaluatie wel hoger dan 400 roebel, maar veel mensen moesten het hier toch een I maand mee doen. Gelegenheden als het Grand Hotel in Moskou worden echter niet bezocht door theorie. Hü kan niet zo'n groot bedrag van zjjn inkomen besteden aan voedsel en moet een gedeelte van het daarvoor bestemde bedrag bewaren voor andere uitgaven. Het is waar, dat de huur laag is, maar van de andere kant heeft Ivan nauwe lijks een kamer apart voor zich en zün familie. Het is voor zijn vrouw verder bijna onmogelijk het huishoudbudget in evenwicht te houden, daar de kwaliteit van aardappelen en groenten In de rantsoen-winkels dikwijls van zo'n slechte kwaliteit is, dat het beter is de hogere prijzen op de vrije markt te be talen. Daar moet zij voor de aardappe len 6 roebel per kilo betalen en voor kool -nog meer. Dit illustreert de moei- ïykheden, waarmee een gezin als dat vaq Ivan Ivanowitsj te kampen heeft en de grote sociale kloof, die bestaat in het „grote socialistische Rusland" van vandaag. (Vervolg op pag. 5) "'lip imMmüHB (Van een büzondere medewerker) Met bijzondere instemming hebben we dezer dagen kennis genomen van een mededeling in de pers, waaruit bleek, dat het protest van de Ny- meegse studenten tegen het dramatisch gebeuren in Tsjechosiowakije mede ge dragen werd door vertegenwoordigers van de K.A.B aldaar. Niet omdat we van mening zyn, dat eerst het gebeuren in Centraal-Europa nodig was om de waak zaamheid in Katholieke arbeiderskringen te verhogen, maar omdat de bestrijding van het communisme, als zijnde een intrinsiek kwaad, een bijzondere taak legt op de mannen van de K.A.B. Enige tijd geleden is in een artikel in dit blad ernstig gewaarschuwd tegen E.V.C.- methodes in personeelsverenigingen e.d. Dezer dagen ontvingen we een aantal brieven, waarin het onweerlegbaar bewüs is te vinden, dat de communisten be- drüfscommissies en personeelsverenigin gen misbruiken voor 1 hun demonische bedoelingen 18 Januari jJ. schreef zekere J. Wag ner uit Amsterdam aan een vakgenoot in de Gelderse Achterhoek een brief, waarin hü hoog opgaf van de resultaten, die „zijn" contactcommissie in Amsterdam had weten te bereiken. 0.a. schreef hü, dat reeds enige besprekingen gevoerd waren met de directie en rüksbemldde- laars. Hij suggereerde voorts, dat door het enkel optreden van de contact commissie, die blijkens een later schry ven voornamelijk uit E.V.C.-lieden zou bestaan, resultaten zouden zün bereikt, die geen enkele vakbond tot nog toe heeft kunnen behalen. „Ik kap je een goede raad geven," vertelt hij dan. „Treed met de contactcommissie in ver binding en eis van deze, dat ze verbin ding zoekt met Amsterdam". De Gelderse collega wordt voorts aangespoord vooral niet bang te zijn, „want ge komt voor uw goed recht op". Onze Gelderse vriend heeft toen nadere informaties gevraagd, welke in een twee tal brieven werden gegeven. We laten hier een paar citaten uit deze brieven volgen: „Contact houden met elkaar", zegt hp, „heeft niets te maken met de vraag, hoe u of ik en andere arbeiders georganiseerd zijn. Dat is een beginsel uit de verleden tyd. De oorlog heeft ons anders geleerd". Vervolgens vertelt hy nog wel hoe „wy in Amsterdam" georga niseerd zijn. wy, dat zijn de werkers van een met name genoemd aantal fabrie ken, die allemaal dezelfde loonvloer heb ben. „Georganiseerd in E.V.C. en N.V.V., maar zoals u misschien wel weet, het to hier 90 pet. E.V.C. Ik kan u echter me dedelen, dat de EV.C. in onze branche als een erkende organisatie wordt be schouwd, ook door de directie, die reeds enige besprekingen met de E.V.C. heeft gevoerd. Maar, collega," vervolgt hü dan, „zoals Ik reeds zei, de naam van de vak bond zegt niets, maar dan ook niets. U moet niet vergeten, dat wy, de arbeiders, de organisatie vertegenwoordigen en dat heeft niets met geloof te maken. Daar kunnen we tenslotte ons dagelijks brood niet mee kopen. U en ik en alle arbei ders moeten dit ran ons afschuiven." De fraaiigheid gaat zo nog even door, maar het zal elke lezer reeds duideiyk zyn, welk vlees hier in de kuip zit. De Ka-, tholleke arbeider, aan wie de brieven wa ren geadresseerd, was gelukkig zo ver standig er „niet in te trappen" en wist de vragensteller op waardige wyze te antwoorden. De geadresseerde behoorde tot het leger van de gevormde Katho lieke arbeiders, gevormd in de Kath Arbeidersbeweging. Deze correspondentie, die niet alleen staat en die klaarblijkelijk een cen traal instituut inspireert, toont weer eens aan, op welke geraffineerde wijze de communisten trachten propa ganda te maken en Invloed te krijgen. De arbeiders, die de bedrijfskemen, con tactcommissies e.d. instituten, die na de oorlog in groten' getale zyn gegroeid, kiezen, zullen verstandig doen nauwkeu rig toe te zien, wie er deel van gaan uit maken. Onwillekeurig komt ons hierbü terug in de gedachte het artikel, dat mr. Van Boven onlangs in „De Linie" publiceerde over Katholieke bedrijfscel- leh, bij welke gelegenheid hy een plei dooi hield, deze apostolaatskernen uit sluitend toe te vertrouwen aan de Katho lieke Actie. Het wordt dringend nood- zakelyk, dat de K.A.B. het bestaande instituut van de Credo Pugnomannen, dat als een werkelijke apostolaatskem in de volledigheid van het leven staat, aan vult met een keurcorps van mannen, dat een. gelykluidende opdracht krijgt, doch dan beperkt tot -het bedryfsleven. Op de Mississippi is Vrijdag bij Greenville een sleepboot in aanraking gekomen met een brug. De boot zonk onmiddellijk en er worden 20 opvaren den vermist. I Angst voert de mens tot allerlei I l bijgeloof. J Op het eind van het vo rig jaar, heerste er grote onenigheid tussen de Minister van Financiën en de bedrijfsgroep MAA (Ma kelaars, Agenten en Assuran tiebezorgers). 98 pCt. van de leden van deze bedrijfsgroep bleek geen vertrouwen te stel. len in de door het ministerie geprotegeerde voorzitter, die daarom zo verstandig loas zijn ontslag in te dienen. Het werd door de minister niet aanvaard. Hij gelastte inte gendeel de bedrijfsgroep van alle weerspannige elementen te zuiveren. Toen men dit weigerde, stuurde hij, midden Januari, geheel de MAA naar huis. Deze politieke stunt is in het geheel van het regerings beleid slechts van onderge schikt beking. Zij raakt een klein onderdeel van ons eco nomisch en sociaal leven. Bo vendien is de voorgeschiede nis van dit besluit aan een buitenstaander niet geheel duidelijk en ook'de rechtsgel digheid, ervan wordt fel aan gevochten. Hoe liet ook zij, het is wel duidelijk, datde minister hier gebruik heeft gemaakt van zijn almacht op het, ge bied van een organisatie, die toch alleen een gezond bedrijf beoogde. Men zou zo veron derstellen, dat mensen uit het bedrijf daar meer verstand van hadden dan een minister en dat er dus zou worden uitgezien naar een voorzit ter, die bij de leden der MAA meer accept was, zonder dat hij daarom niet met de mi nister overweg zou kunnen. Maar nee, één minister was sterker dan duizenden MAA- leden. Men ziet hieruit, wat de regering zich een beslomme ringen op de lutls heeft ge haald door zich te veel met het maatschappelijk leven in te laten. In allerlei klei nigheden moet zij een be slissing nemen en iedere be slissing brengt behalve voor standers ook tegenstanders. Daardoor verliest het gezag veel van zijn onpartijdigheid en onaantastbaarheid. Nu is het ongetwijfeld waar, dat de omstandighe den het noodzakelijk ge maakt hebben, dat de staat zich met het maat schappelijk leven inliet. Er was daar een wanverhouding ontstaan, waardoor enkele be voorrechten zich alles toe eigenden, terwijl de grote massa zelfs van het noodza kelijke verstoken bleef. Hier in d,e goede orde herstellen kon slechts door sterk- ingrij pen van de staat. Het heeft het scheeftrekken van het maatschappelijk Iepen her. steld. Wii moeten het gezag daar dankbaar voor zijn. Wat wij op het ogenblik aan so ciale voorzieningen kennen, is voor een groot gedeelte door de bemoeienis van dè staat tot staand gekomen. Maar wij moeten oog heb ben voor het grote nadeel van deze handelwijze. Het ge- ztg heeft hiermee veel van zijn onaantastbaarheid verlo ren. Het lijdt gevaar een speelbal te worden van de po litieke partijen of sociale or ganisaties. Daarom moet de staat zo spoedig mogelijk ontlast wor den, om hem geheel vrij te maken voor zijn- eigenlijke taak: de behartiging van het algemeen belang. Particuliere belangen en groepsbelangen kunnen door particulieren en groeven be hartigd worden. Alleen als zij in de verdrukking komen, kan de staat hun hulp bieden evenals hij tot taak heeft hert in te perken als zij te veel in macht toenemen. Maar in een gezonde staat zijn dat uitzonderingen en zij kunnen door algemene maatregelen worden voorkomen. Het lijkt nog verre toe komstmuziek: een maat schappelijk leven, waarin al les „vanzelf" gaat, omdat het ene precies in het andere past en alles tegen elkaar is afge wogen. Het is slechts te bereiken door het sociale inzicht eh de sociale activiteit van alle bur gers. En dpgrdat de staat in de gelegenheid gesteld wordt te doen, wat hij op de eerste plaats te doen heeft: gezag te zijn en als een onaantastbare hoogheid te waken voor rechtvaardigheid en vrede.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1