Tsjechoslowaakse staats
greep in Veiligheidsraad
Grimmig debat te verwachten
„Volendam" een goede varende kazerne
Truus van Geneygen
is terecht
Goed begrip
nodig
TOENADERING SPANJE EN AMERIKA
Wiegende legersteden werden velen in
Golf van Biscaye te machtig
Bediening volgens cafetaria-systeem
LASTER TEGEN DE KERK ALS WAPEN
IN DE POLITIEK
Ook Noorwegen op het
rode lijstje?
.Het weer
Verliezen in Indië
WIJZIGING IN FRANSE
KABINET?
wmm
Gevolg van gebeurtenissen in Finland
en Tsjechoslowakije
Wegvoering van Griekse
kinderen
J
Rood rumoer rond Pauselijk Bijbelinstituut
Wi*j vragen uw aandacht voor:
Vermakelijkheidsbelasting
Nieuw feuilleton
Tot hoofd en hart
Viering Pauskroning
Razzia in Berlijn
ZATERDAG 13 MAART 1948
71ste JAARGANG No. 24100
Vormin? van een
parlement"
.interim-
HET LEVEN AAN BOORD VAN EEN TROEPENSCHIP
BUREAUX VAN REDACHt EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 1434S0
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
I 1.47 per maand, S 4.42 per kwartaal.
Directeur 3. 3. W. Boerrlgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents pei millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief, Omroepers 1é cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlfin eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Chili heeft officieel bij de Veiligheids
raad een klacht ingediend met het ver
zoek de beschuldigingen van de Tsjecho
slowaakse vertegenwoordigers tegen de
Sovjet-Unie te onderzoeken en maatre
gelen te nemen tegen Rusland wegens
het bevorderen van de communistische
machtsovername. Deze stap is genomen,
nadat Trygve Lie, de escretaris-generaal
van de Organisatie der Verenigde Na
ties, een aanklacht van de Tsjechische
vertegenwoordiger had afgewezen, daar
diens mandaat door zijn breuk met de
regering in Praag officieel vervallen
was. Door deze Chileense stap zal de
Tsjechoslowaakse kwestie op Woensdag
a.s. in de Veiligheidsraad aan een onder
zoek worden onderworpen.
President Vindela van CJjili, die de
laatste tijd ook van zich deed spreken
in de Zuidpool-kwestie, heeft het boven
staande wereldkundig gemaakt in een
korte boodschap, waarin hij in herinne
ring bracht, dat Chili reeds geruime tijd
geleden de betrekkingen met Tsjecho-
slowakije verbroken heeft, omdat de re
gering wist dat „agenten in de Tsjechi
sche regering bèzig warén de ooup voor
te bereiden," die leidden tot de gebeur
tenissen van de 22e Februari. „Nu de
feiten de juitshéid van het Chilieense
standpunt bevestigd hebben." aldus
voegde Vindela er niet zonder trots aan
toe, „wenst mijn regering deze stap te
ondernemen.''
Papenek's betoog was gebasseerd op de
beschudiging. dat een Russisch dreige
ment met geweld de poitieke onafhan
kelijkheid van Tsjechoslowakije geschon
den heeft. Dit is een inbreuk op het
verdrag van vriendschap en bijstand
van 12 December 1943 en vormt een
flagrante schending van het Handvest
van de V. N. Chili neemt deze klacht
over. Een verklaring van de Chileense
gedelegeerde in Lake Success zegt nog:
„Indien ingrijpen vereist zou zijn en de
V. N. zouden dit niet doen, dan'zou dit
een 'verlies aan prestige betekenen en
bijgevolg een vermindering van.het nut
van de V. N. betekenen."
Door deze stap kan een grimmig debat
in de Veiligheidsraad worden verwacht.
Eventuele acties kunnen echter altijd
door 't Russische veto-recht worden ver
hinderd.
De Tsjechoslowaakse Nationale Verga
dering, heeft een .interim-parlement"
gekozen, dat zal optreden,als de Kamer
op reces is en in het bijzonder in de tijd
tussen het aftreden der Kamer en de
verkiezing van een nieuwe. Het bestaat
uit 24 leden, waarvan 13 communisten
zijn, 4 sociaal-democraten, 3 Volkspartij
leden, twee Tsjechoslowaakse socialisten
en twee Slowaakse democraten. Voorzit
ter is de Communist Slansky.
In gevallen die normaliter een wet
vereisen, is een meerderheid van der
tien noodzakelijk met aanwezigheid
van alle 24 leden. In andere gevallen
is een meerderheid der aanwezigen
voldoende. De door het interim-parle
ment aanvaarde maatregelen worden
slechts van kracht, indien de president
deze heeft goedgekèhrd. Het kan niet
de president kiezen en geen ni'euwe
financiële lasten op de bevolking leg
gen, noch een oorlogsverklaring goed
keuren.
Vólgens de Parijse pers, en ook vol
gens zegelieden, die in nauwe betrek
king staan tot de regering, zou binnen
kort een wijziging in het kabinet van
Schuman te verwachten zijn, met dien
verstande, dat er verschillende leden
van rechtervleugel, die vriendschap
pelijk staan ten opzichte van Gaulle, in
zouden worden opgenomen.
De Socialistische Partij, die in het
kabinet door zes ministers vertegen
woordigd is, zou de voornaamste hin
derpaal vormen voor deze verschui
ving.
Europese en Amerikaanse berichten
haalden gisteren niet genoemde Britse of
ficiële personen aan, die verklaard zouden
hebben te verwachten, dat Rusland spoe
dig Noorwegen zou verzoeken een vriend
schapsverdrag te .sluiten. Het Britse Fo
reign Office en de Noorse legatie ont
kenden echter van een dergelijke stap
iets te weten.
De Noorse minister van Oorlog Hauge,
is Vrijdag naar Londen 'gereisd, waar hij
een onderhoud had met hoge ambtenaren
van het Britse ministerie van Oorlog.
De Noorse eerste minister Gerhardsen,
heeft aan het parlement een voorstel ge
daan tot versterking van Noorwegens mi
litaire en civiele verdfediging, waarmee een
bedrag van honderd millioen kronen ge
moeid zou zijn.
De agrarische fractie van het ïiïnse
parlement besloot officieel te protes
teren tegen de benoeming van Urho
Kefckonen als lid van de delegatie voor
Moskou. Kekkonen was de enige van
de Agrarische Partij, die zich vóór het
aanvaarden van de voorstellen van
Stalin yerklaarde.
v
Soldaten van het Finse leger hielden deze week. een grote parade in Helsinki, die in verhand met het aanbocj van Rusland om een
militair pact te tekenen een bijzondere betekenis kreeg.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Na het oplossen van de ochtendmist
op vele plaatsen dóórkomende zon en
snel oplopende temperatuur. Over het
algemeen echter meer bewolking dan
gisteren. Overwegend droog. In de loop
van de dag wat toenemende wind uit
Zuid-Westelijke richtingen.
Zondag: Zon 6.5718.42, maan 8.17
22.59. Maandag: Zon 6.5518.44, maan
op 8.32.
In de afgelopen week zijn uit Indië
de volgende verliezen gerapporteerd:
Kon. Landmacht:
Sold. Ie kl. L. DE JAGER, uit Sche-
veningen, gesneuveld 5 Maart 1948;
Korp. G. VAN SOEST, uit Stellendam,
gesneuveld 5 Maart 1948;
Sold. J. B. TEMMINK, uit Raalte, ge
sneuveld 2 Maart 1948;
Sold. A. B. Verheij, uit Sliedrecht,
gesneuveld 7 Maart 1948.
Kon. Marine:
Kok le kl. W. DE GROOT, uit Den
Helder, overleden t.g.v. oorlogsverwon
ding 10 Maart 1948.
Kon. Ned.-Indisch leger heeft in de
periode van de afgelopen week geen
verliezen gerapporteerd.
De Spaanse minister van Buiten
landse Zaken, Artajo, heeft de Ameri
kaanse zaakgelastigde in Madrid, Cul-
bertson, erop gewezen, dat zowel
Spanje als de V.S. verlangen de betrek
kingen tussen beide landen te verbete
ren. Een toenadering, aldus de minis
ter, is niet alleen vóenselijk voor de be
trokken landen, maar ook noodzake
lijk voor het voortbestaan van de Wes
telijke beschaving, in het bijzonder in
verband met de jongste ontwikkelingen
in Tsjechoslowakije en Finland.
Eer. onderhoud over deze kwestie
had een dezer dagen op verzoek? van
Culbertson plaats en kan beschouwd
worden als een vervolg op dat van
2 Februari, waarbij Culbertson na
mens de V.S. de wens uitsprak van een
grotere politieke en economische vrij
heid in Spanjp.
Artajo heeft nu in liet laatste onder
houd geantwoord, dat de Falange de
laatste jaren aanzienlijk aan invloed
heeft ingeboet en de persaangelegen
heden niet meer onder de partij, maar
onder het ministerie van Onderwijs res
sorteren. Het economische le^en be
weegt zich geleidelijk langs meer nor-'
male lijnen, maar het is in verband
met het tekort aan .buitenlandse valu
ta onmogelijk de staatsinmenging op
te heffen. Artajo sprak daarom meteen
de hoop uit, dat particuliere Ameri-
i
(Van
verslaggever aan
de Volendam")
boord van
Het S.S. Volendam. dat op 28
Februari met 2130 militairen
van Rotterdam naar Indonesië
vertrok, is als varende kazerne nog
zo slecht niet. Het loopt niet bijzon
der snel, maar gebouwd voor de
Noord-'Atlantische route bezit het een
grote stabiliteit en dat is voor, ^en
troepenschip je winner. Want al zijn
wij een varende natie, het merendeel
der Nederlanders bleef landrot, en
vooral bij een contingent troepen, als
thans de Volendam vervoert, waar
van een hoog percentage uit Limburg
en Oost-Brabant, is het aantal jon
gens legio, dat nooit tevoren de zee
zag en een schip als de Volendam
hoogstens kent van een plaatje.
Daarbij komt, dat een viervoudige
bevolking als waar dit voormalig
passagiersschip ooit voor werd ge
bouwd uiteraard niet breed behuisd
kan zijn, al biedt de Volendam haar
de ruimte van haar wandeldekken en
nog veel van de vroegere luxueuse
accommodatie. Onder zulke omstandig
heden kan een stevig, rustig schip,
dat maar onverzettelijk doordouwt
door wind en deining, niet genoeg ge
prezen worden.
De ligging van de troep vormt op zo'n
schip het grootste probleem. Ook op de
Volendam moest met de ruimte gewoe
kerd worden en dat is in de practijk
van zeven jaren, die het als troepen
schip achter de rug heeft, afdoende ge
beurd. De ruimen van voor- en achter
schip en in de midscheeps zijn als
slaap- en eetzalen ingericht, het een
ogenschijnlijk wat gunstiger dan het
ander, maar alle volgens dezelfde
^isen van bewegingsvrijheid en frisse
lucht. De soldaten slapen in hangmat
ten, opklapbare kooien of standy's en
vaste kooien. Als grootste eenheid kreeg
het 5e bataljon van het 11e regiment
Infanterie. 809 man sterk, in hoofdzaak
de hangmatten van het voorschip toe
gewezen.
Daar hebben die Brabantse en Lim
burgse jongens aanvankelijk nogal
tegen gespytterd, vooral toen de
overigens zeer milde deining van Bis
caye, nog gecorrigeerd door de sta
biele Volendam, niettemin de onzee-
vasten in die vreemde, onwennige
wereld van het scheepsingewand met
de zwevende, wiegende legersteden,
dicht op elkaar, te machtig werd.
Velen sliepen dan nog liever op de
tafels of op de grond. Maar na een
paar dagen was men aan de situatie
gewoon en in de toch wel gezellige,
laaggezolderde ruimten tussen span
ten, stringers en witgeschilderde dek-
balken alweer thuis als Prikkebeen
in de walvisbuik.
Wat de voeding betreft heeft de troep
in de Holland Amerika Lijn geen kwade
gastvrouw. Het Rijk heeft het schip
voor dit vervoer alleen maar gehuurd:
de Maatschappij hield de eer aan zich
om voor de militaire passagiers als
voor haar gasten te zorgen. Daarvoor
is haar eigen personeel aan boord. Zij
koopt ook het voedsel in bij haar vaste
leveranciers en wel voor uit- en thuis
reis tegelijk, zod^t onderweg en in In
dië slechts beperkte aanvullingen nodig
zijn. En deze bevoorrading geschiedt
zeer royaal, zo ruim mogelijk als de
tijdsomstandigheden het toelaten. Aan
boord van een -schip onzer Maatschap
pij, zegt de purser, de heer K. K. Pen-
tinga, krijgt ieder meer dan het volle
pond. En hij slaat zijn boeken voor ons
op, waarin de enorme hoeveelheden
staan opgetekend, welke het schip in
zijn koel- en vrieskamers geborgen
heeft, omwille der duurzaamheid alles
van eerste kwaliteit.
Om enkele cijfers te noemen: 130
ton aardappelen, 54 ton meel, 35 ton
vlees, 21 torf verse groente, 7 ton vis,
3 ton appelen, 2 ton worst, 45.000
blikjes ongesuikerde melk. In Port
Said worden zo mogelijk sinaasappe
len geladen, een welkome afwisseling
op het warme traject en voor de
thuisreis te Tandjong Priok verse
groente. Het énige, dat krap blijft
aan boord, is zoet water, waarvan het
gebruik tot enkele uren per dag wordt
beperkt. De installaties van de Vo
lendam zijn in dit opzicht niet op
zoveel verbruikers en zcf lange reis-
duur ingesteld. Niettemin wordt er
per etmaal zo'n slordige 40 ton ver-
plast.
De voeding aan boord is degelijk en
goed. Aanvankelijk was er een roep om
méér brood, maar dit bleek dan ook een
grote verrassing: spierwit ep aldcor
smakend naar meer! Ondanks zeelucht,
sport en excercitie zijn de klachten ver
minderd. nu ook daar het nieuwtje van
af is. De bediening gaat eenvoudig vol
gens cafetaria-systeem. Op elke groep
soldaten van één of twee tafels wordt
om beurten een bakzeuntje aangewe
zen, gezonde oud-vaderlandse zeenaam,
al te zeldzaam in onze na-oorlogse,
sterk verengelste militaire terminologie.
Het bakzeuntje zorgt voor het afhalen
der porties in de keuken 'en het uit
reiken aan tafel: elke soldaat beschikt
over éigen model-eetgerei, zijn messkits,
zoals dat alweer in onvermijdelijk En
gels heet.
kaanse banken de Spaanse industrieën
zouden willen helpen
Dezelfde bron, waarvan dit
bericht afkomstig is. zegt even
eens. dat het niet onmogelijk ls,
dat Spanje en de V.S. ambassa
deurs «zullen uitwisselen in plaats
van de zaakgelastigden zoals
thans. Deze laatsten kunnen slechts
met de lagere regeringsautoritei
ten in contact komen, terwijl am
bassadeurs met de hoofden van
een staat in verbinding kunnen,
treden. Dit zou een van de maat
regelen zijn om tot een nauwere
samenwerking op een meer con
structieve basis tussen Spanje en de
V.S. te komen.
r
Vijf Maart, Eerste Vrijdag der maandaan
boord van de ,,Votendam". De aalmoeze
nier reikt de H. Communie uit aan
militairen
Nadat onlangs de Griekse guerilia-
strj/iders in Noord-Griekenland op bevel
van „generaal" Markos een aanvang
hebben gemaakt met de deportatie van
Griekse kinderen naar het buitenland
onder de mom van de gevaren, waar
onder 'zij in Griekenland zouden leven
en het gebrek Vanwege actie van de re
geringstroepen, heeft nu de Atheense
balie een uitvoerig protest gericht aan
Truman, Marshall, Attlee, Churchill en
vele andere regeringen tegen deze ac
ties.
Aartsbisschop Damaskinos van Athe
ne heeft bij de secretaris-generaal van
de V. N., Trygve Lie. een protest inge
diend jtegen de wegvoering van de vrou
wen en kinderen. Mgr. Damaskinos
deelt mee, dat de guerilla'^ dé dorpen
zijn binnengedrongen en de kinderen
met geweld hebben weggevoerd. Volgens
inlichtingen van de Griekse regering
willen de guerilla's 30.000 kinderen naar
Roemenië, 20.000 naar Bulgarije en You-
go-Slavië en 10.000 naar Albanië bren
gen. Ook Polen, Hongarije en Tsjecho
slowakije zouden kinderen willen opne
men.
Hedenmorgen hebben wij aan onze
verslaggever aan boord van de „Vo
lendam" het volgende telegram ge
zonden:
„Zoek niet langer. Truus van
Geneygen is in Nederland. Zij
komt per vliegtuig."
Wij hebben n.l. onmiddellijk een
onderzoek ingesteld, en een onzer
verslaggevers meldt ons thans het
volgende:
Iedereen was er heilig van over
tuigd dat Truus van Geneygen aan
boord van het schip zou zyn want
ze had het beloofd! maar de Vo
lendam vertrok reeds Zaterdag 28
Februari en des Woensdags 3 Maart
bevond Truus zich in een vriendelijke
woning van Bussum, Haar schim, die
aan'boord zou zijn, moet zich beperkt
hebben tot haar kleding en een 400-
tal pakjes Player, die ze voor haar
jongens had meegenomen.
Desondanks zal ze wel aan boord
van liet schip zün, wanneer dit Port
Said verlaat, maar dat zit anders.
Truus van Geneygen is als sociaal
werkster verbonden aan het 5e batal
jon van het 11e regiment infanterie
en zou als zodanig de jongens verge
zellen naar Indië. Haar papieren wa
ren bij vertrek echter nog niet in
orde en om dé jongens voor een te
leurstelling te behoeden beloofde ze
toch aan boord te zullen gaan en
eerst na de controle in Port Said
legaal te zullen verschijnen. De jon
gens geloven vast hl haar en daarom
glimlachen ze.
De zieken vooral, want die heeft ze
de verzekering gegeven, dat ze in
Port Said de afkeuringsattesten in
handen zou hebben, die hen in de
gelegenheid moet stellen weer naar
Holland terug te keren.
Truus is achter gebleven, om haar
papieren en die van haar jongens (de
zieken) in orde te brengen en heeft
passage per K-L.M. naar Port Said,
zodat ze vandaar per schip haar
tocht kan vervolgen.
(Speciale correspondentie)
Op het ogenblik heerst er in Italië
levendige bedrijvigheid der politieke
partijen, in verband met de komende
verkiezingen. Hoewel er een soort
Godsvrede is gesloten, waarvan men
hoopt, dat hij minstens bloedige con
flicten zal kunnen voorkomen, ont
wikkelt zich in redevoeringen en in
dagblad- en tijdschriftenpublicaties
een felle campagne.
Decampagne der uiterst linkse par
tijen richt zich hierbij fneer tegen de
Katholieke Kerk dan tegen partijen. Er
gaat praktisch geen dag voorbij, waarop
geen nieuwe verwijten of juister ge
zegd laster verschijnen, in het com
munistische dagblad „Unita", in de
links-socialistische „Avanti" en in vele
andere pro-communistische bladen. Geen
dag ook. waarop niet hier en daar een
leider of een propagandist-van de „so
ciaal-communisten" op- verkiezingsbij
eenkomsten openlijk tegen de Kerk stel
ling neejmt.
In de afgelopen week was het gau-
selijk Bijbelinstituut de zondenbok.
Daar het gebouw van dit belangrijke
internationale instituut voor bijbel
studie in de loop der jaren veel te
klein geworden was, werd een aan
grenzend gebouw gekocht, dat volgens
het verdrag van Lateranen eigendom
was van de H. Stoel. Nu-was aanvan
kelijk in dit gebouw sinds 1929 een
officieel Italiaans bureau 'gevestigd
Later namen de geallieerden er hun
intrek. Toen het gebouw eindelijk aan
de H. Stoel werd teruggegeven, moes
ten de ambtenaren het verlaten, als
ook de zes gezinnen, die daar tijdelijk
onderdak hadden'gevonden. Te voren
was er echter zorg voor gedragen, dat
deze gezinnen nieuwe woningen in een
ander stadsdeel hadden gekregen.
Het nieuwe gebouw bevat 60 kamers.
Aan boord van het troepentransportschip .(Volendam" gaat het soldatenleven gewoon
door. Onder grote belangstelling nan de opvarenden en strjkt volgens het aan de wal
SebruikeHjke' ceremonieel, zijn "acht nieuwe officieren door de militaire commandant,
overste L. A. Heidoorn, beëdigd.
vermakelijkheidsbelasting
1 is eigenlijk een vreemd
1/ 1 ding. Men zou ze
veel beter entréèbe-
lasting kunnen noemen. Want
ze woreft geheven op vrijwel
alle entreegelden, of men
daardoor nu in staat gesteld
wordt zich te vermaken of
niet.
Tot voor kort was de uni
forme heffing 20 pCt. van het
totale bedrag. Na 1 April zal
zij gaan variëren van 2050
pCtgroter of kleiner, naar
het soort van vermakelijk
heid, dat aan de entrée ver
bonden is. De naam van de
belasting komt er dus beter
door tot zijn recht.
In de practijk zal het dik
wijls moeilijk uit te maken
zijn of een soort vermakelijk
heid zwaarder belast moet
worden dan een geheel andere
soort. Maar &p zich is de
maatregel zeer tóe te juichen.
En 'niet alleen omdat de
schatkist ermee gevuld wordt.
Er spelen hier voornamer
dingen een rol.
Na de oorlog heeft het ont
spanningsleven in ons land
grote, bijna onrustbarende
vormen aangenomen. Voor zo
ver het te controleren is.
wordt er bijna viermaal zo
veel aan gedaan als vroeger.
In grote steden is de stijging
zelfs meer dan 400 procent.
Op zich is dat zo erg niet.
Ieder mens heeft ontspanning
nodig en het is begrijpelijlt.
dat in tijden, waarin het le
ven somber is, meer ontspan
ning gevraagd wordt dan an
ders. Het is zelfs een taak van
de daarvoor verantwoordelij
ke personen, de mogelijkheid
vgn goede ontspanning open
te stellen, overal waar zij no
dig is. Wij denken hier b.v.
'aan onze militairen in Indië,
dcc door hun dikwijls saai en
werkloos leven veel ontspan
ning van allerlei aard nodig
hebben. Aan hun verpozing
mag gerust een groot stuk
van de begroting besteed wor
den.
Er doen zich echter in het
ontspanningsleven enkele
merkwaardige dingen voor.
Het is een psychologische
wet, dat in een gezelschap het
peil nan een .gesprek afzakt
naar dat van het laagste lid
in het gezelschap. Slechts met
grote waakzaamheid en in
spanning is het te handhaven
of te brengen op een hoger
peil.
Hetzelfde bemerken wij in
het ontspanningsleven. Ver
makelijkheden van lager al
looi: zenuwprikkeling, sensa
tie, gillen, hossen en lallen
nemén'steeds grotere vormpn
aan. De hoogstaande ontspan
ning komt er door in het ge
drang en heejt zelfs géén be
staansmogelijkheid meer.
Zou deze tendenz zich
voortzetten, dan zou het lei
den tot een culturele ramp
voor ons volk. Hogere ont
spanning eist ook inspanning,
toewijding en concentratie.
En daartoe is de menselijke
traagheid niet gemakkelijk
geneigd. Maar stelt men de
mensen in de gelegenheid de
ze ontspanning te genieten,
dan zal het grootste gedeelte
van hen het waarderen en er
veel meer genoegen in vin
den dan in de ontspanning,
die zij tot nu toe genoten
hebben.
Het is dus zeer verant
woord aan het ontspannings
leven van boven af richting
te geven. Men kan dit doen
door de massalei sensatiever
makelijkheid te drukken. Een
hogere belasting zal er reeds
verschillenden vaii weerhou
den. Andere „vermakelijk -
heidkan eenvoudigweg ver
boden tvorden wanneer zij met
de zedenwet of een andere
goede orde in strijd geacht
wordt. Zo is verboden liet pu
bliceren van bepaalde ge
schriften, bepaalde gedragin
gen en kleding, verboden zijn
pools en totalisators.
Op de tweede plaats kan or
de geschapen worden door
steun en subsidie aan cultu
reel waardevolle goederen.
Niet alleen door aan bepaalde-
kunstenaars opdrachten of
prijzen te verstrekken, maar
ook door het oprichten van.
musea, door het toekennen
van subsidies aan algemene
verenigingen, kortom door
cultureel waardevolle goede
ren in zijn geheel te bevor
deren. Wij zijn in Nederland
nog zo gelukkig, dat, althans
voor de belastingwet, kunst
voortbrengselen als vermaak
beschouwd worden. Wanneer
die opvatting ook in het da
gelijks leven zou kunnen
doordringen, zouden wij we
derom worden het eerste cul
turele volk van de wereld.
waarvan een gedeelte voor leeszalen,
bibliotheek, collegezalen etc. wordt ge
bruikt, terwijl dan voor iedere pater -een
eenvoudige kamer ter bescMkking staat.
De „Unita" maakt daarvai^ een groots
opgezette schandaalaffaire: 250 families
zijn uit het gebouw verdreven en dwa
len nu dakloos door de stad rond, ter
wijl je Jezuïetenpaters ongeveer 7 ka
mers hebben, waaronder een comfor
tabel studeervertrek, een slaapkamer,
een badkamer, een fijne ontvangsalon
enz.
Wij wijzen hier slechts op, opdat men
de communistische tactiek duidelijk zal
zien.
Met hét oog op al deze verdraaiingen,
overdrijvingen, tegenspraak en laster
zag zich hït "Vaticaanse orgaan „Osser-
vatore Romano" niet alleen gedwongen
deze Bijbelinstituut-affaire te ontmaske
ren, maar het publiceerde een artikel on
der het opschrift „La Granda Accusata
„de Grote Beklaagde", waarmede het
blad de Kerk bedoelt; de Kerk die men
als altijd, ook juist nü, gedurende de ver
kiezingscampagne, op de beklaagden
bank plaatst, waarbij men van haar
steeds dat probeert te verkrijgen, wat de
staten uit eigen kracht niet kunnen
presteren.
Het is een enigszins eigenaardig
echtpaar, dat in ons nieuwe feuil
leton de hoofdrol vervult, en het
beleeft allerlei eigenaardige din
gen, die een humoristische en een
spannende kant hebben. Zij komen
nogal spoedig in aanraking met
een jong meisjedat weer op een
andere manier eigenaardig is, om
dat dat kind zeer handia blijkt, in
het verzinnen van allerlei ver
haaltjes over haar eigen lotge
vallen en het duurt een hele tijd,
eer het ware verhaal aan het licht
komt. Trouwens, al de personen,
die de een na de ander in dit ver
haal komen opduiken, hebben hun
onbegrijpelijke kanten. Men begint
al gauw te vermoeden, dat zij
angstvallig proberen bepaalde
dingen, die zij doen, verborgen te
houden, maar langzamerhand komt
men er toch achter en aan het eind
vindt alles zijn afdoende verkla
ring.
Een detective-verhaal dus weer,
deze „Haaien en mensen", maar
een, dat zeer oorspronkelijk is,
omdat het in een voor ons vrij
onbekende omgeving speelt, om
dat het een weinig gebruikte in
trigue heeft, die bovendien nog
Zeer actueel blijkt, en ook nog,
omdat de schrijver er zulk een
graptpige verteltrant op na houdt.
Misschien zult u de titel niet hele
maal begrijpen en in ieder geval
zult u bij het lezen wel eens moeite
hebben om vast te stellen, wat de
haaien en wat de mensen zijn.
I De wil staalt het uithoudingsver- I
l mogen. J
(Van een bijzondere medewerker)
Ieder, die veelvuldig.met de Katholieke
Arbeiders-Beweging in aanraking
komt, weet. dat het niet eenvoudig is,
zowel het wezen als de constructie van
de K.A.B. snel te begrijpen. Rond de
organisatievorm zijn „vaktermen" ge
groeid, die het de buitenstaander niet
gemakkelijk maken in een poggn tot
kennen snel te slagen. Vakbond. Diocesa
ne Bond, Verbond, Vakbondsvergadering.
Bondsraad, Centrale Raad, Verbondsver
gadering, Radlen, diensten, instellingen,
enz. vormen met elkaar een aantal aan
duidingen, waardoor het ook de meest be
langstellende buitenstaander min of
meer gaat duizelen. We maken het her
haaldelijk mee. dat leden, bestuursleden
zelfs, blijk geven de constructie van hun
Beweging niet altijd duidelijk te ver
staan. Ten dele wordt dit veroorzaakt
door gebrek aan kennis van de historie
van dft uit de Nederlandse verhoudingen
niet meer weg te denken instituut. Vaak
wanneer de K.A.B. een nieuw initiatief
aanpakt, kan men op „KA.B.-imperia-
lisme" horen zinspelen. Dezer dagen werd
ons zelfs de ironische vraag gesteld,
wanneer de KiA.B. nu eindelijk eens
een ..eigen arbeiderskerk" zou gaan bou
wen. In alle ernst hebben we toen ge
antwoord, dat we wel een retraitehuis ir>
Nederland konden aanwijzen, wat Voor
een belangrijk deel tot stand is gekomen
op initiatief van de katholieke aibeiders
uit een bepaalde streek, en wat tot ge
volg had een sterke stijging in het aan
tal deelnemers aan het werk der besloten
retraite, zowel van arbeiders als van an
deren.
Inmiddels leidt verkeerd begrip tot
verkeerde conclusies en in dit speciale
geval vaak tot onnodige doublures. Het
verwijt, dat de K.A.B. imperialistische
nëigingen zou vertonen, verdient zij in
geen enkel opzicht.
Men behoort bij alles wat de K.A.B.
onderneemt, vooral op haar tra
de bedoelingen te letten. Men
vergist zich zeer beslist, wanneer men
meent, dat deze beweging er op de eer
ste plaats is, de arbeiders materieel een
betere plaats onder de zon te bezorgen
Men behoeft er de Katholieke Werkman
van 1891 of het „Weekblad voor Olden-
zaal" van 1889 en '90 maar op na te slaan,
of men behoeft maar te luisteren naar
het woord van de meest doorgewinterde
vakbondsbestuurder, nu in 1948. om on
middellijk te kunnen weten: .Deze Be
weging wil op de allereerste plaats zijn
een dienst aan de arbeiders op hun weg
naar God.
Dat daarbij gestreefd wordt naar een
maatschappelijke orde. die overeenstemt
met Gods bedoelingen, een streven, dat
materiële werkdadigheid vereist, iska
tholieke, is christelijke activiteit van de
hoogste orde. Dit zal men toch niet ern
stig willen aanvechten in een periode,
waarin alles wat aan God herinnert,
wordt bedreigd door bolsjewisme. Men
zal het hier zeker toch mee eens zijn,
nadat nu welhaast 17 jaar geleden Pius
XI verklaarde, dat aan een verbetering
van de (maatschappelijke) instellingen
een verbetering der zeden moest vooraf
gaan» In deze oproep van de Paus voor
al is het, dat de arbeiders een beves
tiging vonden van de methode, die zij
sinds 1888 hadden toegepast en de
meest concrete steun, die zij ooit hadden
ondervonden bij hun streven ter vervul
ling v^n hun ideaal. De „maatschappij
is een fictie. De mensen vormen geza
menlijk de maatschappij. En zoals de
mensen zijn, zoals de mensen denken en
handelen, zo zal de maatschappij zijn.
Heel de materiële activiteit van de
K.A.B. is middel. Een onmisbaar middel
overigens: God is en blijft ook hier: Al
pha en Omega. Laten we er toch vooral
aan denken, dat van Christus zelf ge
schreven staat: „Hij ging Weldoende rond
en predikte het Evangelie." Het „wel
doen" staat ook hier voorop. Op zijn wijze
heeft Ariëns het eens getuigd: Er is niet
te praten met mensen, die gebukt gaan
onder de broodvraag. Om het nu op onze
eigen manier te zeggen: enerzijds moet de
K.A.B. materieel werkzaam zijnv om een
meer christelijke praktijk van het leven
te laten groeien, anderzijds kan zij die
materiële «„banden" met haar vele dui
zenden leden niet missen. Het doet aan
haar wezenlijke doelstelling inmiddels
niets af. Goed begrip van het wezen der
K.A.B. zal leiden tot een juiste beoor
deling niet alleen van dat orgaan, maar
ook van zijn leden en wat deze „om Godes
wille" doen.
Kardinalen, aartsbisschoppen en diplo
maten waren Vrlidag te Rome bijeen m
de Sixtijnse Kapel voor de viering van
de negende verjaardag van de kroning
van Paus Pius XII.
De Paus. gezeten op de „sedia gesta-
toria" werd door de zalen van het
Vaticaan naar de Sixtijnse Kapel ge
dragen. terwijl Hij de grote* menigte
gelovigen zegende, die Hem geestdrif
tig begroette met de uitroep „Viva il
Papa". In de kapel werd een pontifi
cale H. Mis opgedragen door kardinaal
Masella. De Heilige Vader was gezeten
aan de linkerzijde van het altaar. Om
ringd door de kerkelijke hoogwaar
digheidsbekleders. het corps diploma-
tiaue en vooraanstaande figuren uit
Rome. Na afloop van de Mis onder
hield Hii zich met de kardinalen.
Van de gebouwen van 'het Vaticaan
woei de pauselijke vlag. Uit alle delen
van de wereld waren eelukstelegrammen
binnengekomen.
De Amerikaanse -Veiligheidsdienst heeft
een inval gedaan in het hoofdkwartier van
de Duitse Eenheidspartij (S.E.D.) in de
Amerikaanse sector van Berlijn, om beslag
te leggen op strooibiljetten, die een flagran
te smaad aan hét adres van de Amerikaan
se militaire regering bevatten.
De Duitse politie verleende assistentie.
De in beslag genomen pamfletten wa
ren getiteld „gangsters aan het werk" en
zij vergeleken de Amerikaanse militaire
regering in Duitsland met het gangster-
dom van Al Capone. Zij bevatten o.a. sma
keloze illustraties mejt bloedige vingeraf
drukken.
i
Zweden heeft de wens te kennen ge
geven, toe te treden tot de studiegroep
der Marshall-landen, ter bestudering
van de kwestie van een Europese
douane-unie.\
I