STAD EN OMGEVING
Tuinbouw door ongunstige
maatregelen getroffen
Toch was 1947 een goed jaar
De lof der tabak"
Niet in defensief, maar in
offensief onze kracht
Sfclllls
MENSEN
Na de gebeurtenissen in
Tsjechoslowakije
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
AAIEN
MORRIS
35.000 deelnemers in de
derde nacht
Landbouw protesteert
tegen plan-Burgerveen
LEZERS KLIMMEN
IN DE PEN
Stille Omgang
Sigaar, pijp, snuif
en het roken
MAANDAG 15 MAART 1948
ROB v. d. HAAK REDDE
TWEE KINDEREN
Moedig optreden thans
bekend geworden
Burgemeester beschermheer
der reddingsbrigade
WEDERSPANNIGHEID
Van Riesen voor het Hof
Diploma zwemmen bij DWT
Burgerlijke Stand
Filmavond tekenschool
HEEMSTEDE
K.A.B.-bedevaart naar
Lourdes
BLOEMENDAAL
Wie komen er thuis?
Mevr. Spoor-aandelen
ZANDVOORT
Voor gedemobiliseerden
Siichlling „Zandvoort"
H1LLEGOM
Bloemencorso
Winkeliersvereniging op
komst?
Veilingprovisie wordt terug,
betaald
„Churchill" komt naar
Beverwijk
Ook Mgr. Huibers was onder
de bedevaartgangers
Belangen voedselvoorziening
geschaad
Vragen over niet-bekrach-
tigde benoemingen te
Amsterdam
Beurs van Amsterdam
ANDRIESSEN OP K.V.P.-PARTIJRAAD
HOOFDDORP
Walt belooft het
communisme?
Deskundigen zingen in
fraaie volzinnen een
loflied over de tabak:
waar zij vandaan
komt, in welke vorm
zij genoten wordt en
hoe zij het best tot haar
recht komt
V
Ml
door RICHARD POWELL
Wordt
Pas dezer dagen is de moedige redt
ding bekend geworden, die de 19-jarige
Rob van der Haak uit de Lodewijk van
Deyssellaan in de middag van de 27ste
Februari verrichtte. Deze jongeman
was die middag op de Delft bij de
Zaanenlaan aan het schaatsen, toen merï
hem vertelde, dat er twee kinderen met
een slee in een wak waren terecht ge
komen. Hij ging snel naar het wak toe
en vermoedde, dat de kinderen nog on
der het ijs zaten, daar er een zwarte
plek ender het ijs te zien was. Hij aar
zelde geen ogenblik en reed onver
vaard het wak in tot onder het ijs. Hij
wist de kinderen te bereiken, nam ze
beiden onder zijn armen, en zwom naar
het wateroppervlak terug. De kinderen
bleken geen nadelige gevolgen van het
ijskoude bad ondervonden te hebben,
terwijl de redder zelf er met een paar
dagen koorts afkwam.
Door de Haarlemse Reddingsbrigade
voor Drenkelingen is bij monde van de
heren Joh. M. Schmidt, voorzitter, en
A. G. J. v. d. Berg, penningmeester, tot
de burgemeester van Haarlem, mr. P. O.
F. M. Cremers, het verzoek gericht 't be
schermheerschap over genoemde briga
de te willen aanvaarden. Na zich uit
voerig over het werk en dé doelstelling
van de Haarlemse Reddingsbrigade
te hebben laten voorlichten, heeft de
burgemeester zich bereid verklaard
het beschermheerschap te aanvaarden.
Een surveillerende agent zag Zaterdag
avond omstreeks 8 uur op de Ged. Oude
Gracht een 26-jarige electricien op een
onverlichte fiets rijden. Toen hij verzocht
halt te houden, reed de man echter full
speed verder. De politieman slaagde er in
de fietser in de Boeresteeg tot stilstand te
brengen. Deze nam dit zo maar niet en
gaf de agent een slag in zijn gezicht. Een
van de voorbijgangers belde voor assisten
tie het bureau Smedestraat op en toen
was het pleit spoedig beslecht.
Zaterdagavond zag een andere .politie
agent een man, die in kennelijke staat was,
in een auto op de Botermarkt stappen. De
agent stapte op de treeplank, deed het
portier open ea verzocht de inzittende uit
te stappen. Als antwoord drukte deze op
de gaspedaal, hetgeen tot gevolg had dat
de wagen snel achteruit reed. Een ruit
van het portier brak en de politieman werd
aan zijn hand gewond. De 29-jarige chauf
feur werd ter ontnuchtering in een cel ge
zet.
De NSB.-burgemeester van Heem
stede, J. H. van Riesen, die Vrijdag 19
Maart vcor het Amsterdamse Bijzonder
Hof terecht zal staan, wordt o.m. ten
laste gelegd, dat hij omstreeks Mei 1943
de corpschef van de Heemsteedse poli
tie, opperluitenant P. C. G. Kramer, een
onderzoek heeft laten instellen in de
huizen van enige Heemstedenaren, die
er van verdacht werden Joodse onder
duikers te herbergen.
Aan het Gew. Arbeidsbureau gaf hij
de namen door van .17 inwoners. Ook
heeft hij van de Rector van het Chr.
Lyceum en van het bestuur ener lage
re schodl geëist, dat hem een lijst van
alle jongens boven 17 jaar zou werden
overhandigd.
Van R. wordt er voorts van beschul
digd, dat hij, toen men een opgave wei
gerde, de S.D. waarschuwde, waarna
een aantal inwoners, onder wie enkele
vrouwen met haar kinderen en dr. J.
Van der Eist in arrest werden gesteld.
Op het damesoefenuur van de R. K
Zwemvereniging de Watertrappers werd
U. Vrijdagavond 'n afzwemfeest gehou
den. Voor het begindiploma A van de
KNZB slaagden 21 candidaten, voor het
diploma van geoefend zwemmer 29 meis
jes en tot slot behaalden een zestal da-
mesled'en het zware Vaardigheidsdiplo
ma B. Het geheel was een fraai resul
taat voor de eigen instructiestaf der ver
eniging.
Een bezoekster van de Passie-avond
van de K.A.B., Donderdag J.I., schrijft
ons:
„Ik geloof wel, dat het mooi was,
maar het is jammer, dat je er de helft
niet van verstaat, als je niet vooraan
zit. Ik heb op de 20ste rij gezeten, en
dat is nog niet eens achteraan. Die
mensen aülien wel helemaal niets ver
staan hebben.
Ik ben toch allesbehalve doof.
Zou dat niet te verhelpen zijn door
luidsprekers? Op die manier gooi je je
geld voor niemendal weg."
Inderdaad is het Donderdagavond
weer eens duidelijk gebleken, dat het
zalenproblèem' In Haarlem zeer urgent is.
Men dient het dan ook als een nood
oplossing te zien, dat de grote zaal van
het concertgebouw voor toneel-doel
einden gebruikt wordt. De ruimte is nu
eenmaal te groot om in haar geheel be
sproken- te worden, en de Ghesellen
vonden het aanvankelijk zeer bezwaar
lijk om de Elckerlye en Ghéon's Kruis
weg, welke beide stukken voor een goed
begrijpen toch al inspannende aandacht
opeisen, in de concertzaal voor het voet
licht te brengen.
Men heeft geprobeerd door middel
van luidsprekers het euvel te verhel
pen, doch de stukken leenden zich er
niet voor, dat de spelers zich op een
bepaalde plaats konden concentreren.
Het blijft overigens een vraag, of het
spel zelf er niet onder zou geleden heb
ben, wanneer het gesproken woord In
derdaad door een luidspreker tot de
toeschouwers zou zijn gekomen.
De stem van God'' n.l., die wel op
deze manier werd gesproken, verloor
zeer veel aan innerlijke kracht en gaf
veel meer de indruk van een dagelijkse
radio-reportage.
ONDERTROUWD: G. Bijlsma en B.
de Groot.
GEBOREN: J BultersHoogakker, z:
M. E. van EeVisse. z; C. M. H. Gou
weleeuwNijssen, z; H. B-omSchalk, z;
H. SieraadRijkers, z; C. Pusvan Veg-
gel, z; H. SlotPlu. z; M. BosBoon, z;
P. Janssenvan der Vecht, z. H. E
Smit—Folkerts, d; C. Nieuwveenvan
den Óosterkamp, d; P. Stringervan
Zeist, d; M. A. Fabiusvan der Mersch,
d; J. RenoutBrugman, d; R. Mok
Leeraar, d; M. J. van Tijenvan der
Laaken. d.
OVERLEDEN: W. van den Bosch, 3
j.. Klaverstraat; P D. Rijken, 69 j..
Brouwerskade; H. J. de Kovel, 1 m.. El
zenplein; G. van Es. 58 j., Leidsevaart;
E. H. Groende Jongh, 62 Witte Hee-
rens'raat; M. van de Polder—Hollaar.
74 j.. Versprenckwetr; H. Boerwinkel.
80 >1; H. J. Wijkhuizen
61 jt, Spaarnelaan.
Dinsdag 23 Maart a.s. zal in de H.K.B.
een technische filmavond worden geor
ganiseerd voor de leerlingen van de
Tekenschool der St. Josephsgezellenver-
eniging. Aanvang 7 uur. Deze filmavond
wordt verzorgd door de „Shell". Don
derdagavond 25 Maart a.s. zullen des
avonds om half negen in het schoolge
bouw Kamperstraat 37 de einddiploma's
worden uitgereikt.
De Centrale Reiskas, een instelling
van de K.A.B., hoopt dit jaar een bede
vaart te organiseren naar Lourdes. De
kosten daarvan worden geraamd op
f 225.of f 175.al naar de klasse
die men kiest, Leden kunnen alle in
lichtingen krijgen bij de afdelingssecre-
taris, de heer L. Floris, Rijnstraat 40,
waar tevens formulieren voor deelna
me verstrekt worden. Candidaat-deel-
nemers gelieven er aan te denken, dat
deze formulieren uiterlijk 22 Maart naar
Utrecht verzonden moeten zijn,
Met het m.s. Tablnta, dat 26 Februari
uit Batavia is vertrokken en vermoede
lijk 24 Maart In Amsterdam zal aanko
men, repatriëren de volgende personen
uit Haarlem ep omgeving: P. H. Baggen,
Molenaarstraat 24 zw.; A. van Woensel,
Willebrodstraat 41, Velsen; J. Dingier,
Lijnderdijk 244, Haarlemmermeer; Huis
in 't Veld, Keizerstraat 11; W. Huys-
mans, Concourlaan 55, Hoofddorp- A. H.
van Lopik, Oosterwijksestraat 3, Bever
wijk; E. A. Penrhijn Lowe, Westerhout
straat 31; J. C. Pol, Beikerhoekstraat 9;
H. E. R. Rhodius, Linnaeuslaan 12; D.
van Vliet, Rustenburgerlaan 119; F. J.
N. Wijgergangs, Leidsestraat 50 rd.; F.
W. J. A. Gerding, Nieuwe Gracht 35; G.
Groenendaal, Gouweteringkade 12; A. N.
Kors, Gouwstraat 9; A. P. Moison. Jan
Gijzenkade 259; A. Sybrandi, Schoter
singel; B. Martens, Noordwijkerweg- 9.
Beverwijk.
Voorzover geen plaatsnamen zijn ver
meld, is deze Haarlem. De passagierslijst
ligt ter Inzage op ons bureau, Smede-
straat 5.
Het Comité N.I.W.I.N.-Bloemendaal
houdt zich sedert enige tijd bezig met
de verkoop van Mevr. Spoor-aandelen
coupures, groot f 1, f 2.50, f 5 en f 10,
en stelt het als een plicht tegenover onze
jongens hiervoor f 2000 te kunnen af
dragen. Het Centraal Bureau N.I.W.I.N.
Den Haag verwacht n.l, 10 cent per in
woner, hetgeen voor Bloemendaal een
bedrag groot f 2000 zou betekenen, reden
waarom het Bloemendaals comité aller
medewerking Inroept. Verdere inlichtin
gen worden gaarne door N.I.W.I.N.-
Bloeimendaal, Raadhuis, Overveen gege
ven.
B. en W- hebben besloten tot de be
hartiging van de belangen van de ge-
demobiliseerden een demobilisatie-com
missie in te stellen, bestaande uit de
heren: B. F. Bersma. directeur van So
ciale Zaken, voorzitter; J. F. Erdtsieck,
hoofd van het bureau Huisvesting; C.
Kuiper, hoofd van het bijkantoor Zand-
v.oort van het .gewestelijk arbeidsbureau;
P. van der Mije. chef van de afdeling
bevolking. De commissie zal worden
verzocht omtrent haar verrichtingen
regelmatig rapport uit te brengen aan
B. en W. Het secretariaat der commissie
zal gevestigd ziin bii de gemeentelijke
dienst voor Sociale Zaken.
Qe grote zaal van „Monopole" was
dezer dagen vrijwel geheel gevuld met
oorlogsgedupeerden en belangstellenden,
toen de heer Weber de bijeenkomst van
de Stichting Zandvoort opende. Twee
heren van de landelijke organisatie van
oorlogsslachtoffers zetten daarna uiteen
hoe de vergoeding van de oorlogsschade
volgens het wetsontwerp zal worden
geregeld. Ze oefenden veel critiek uit
op dit ontwerp, omdat het niet voldoen
de tegemoet komt aan de gerechtvaar
digde verlangens der gedupeerden. Naar
wij vernemen, ligt het in de bedoeling
te Zandvoort een afdeling van de lande
lijke organisatie van oorlogsslachtoffers
op te richten.
Aan het bloemencorso zullen drie
groepen auto's deelnemen, n.l. luxe
auto's, vrachtwagens uit de streek en
vrachtauto's van deelnemers van elders.
Voor de eerste groep worden vijf prijzen
ter beschikking gesteld van f 250 tot f 50
en voor de twee andere groepen drie
prijzen: f 400, f 200 en f 100. Deelnemers
hebben zich reeds in grote getale opge
geven. Als jury zullen fungeren: mevr.
A. Wigman te Haarlem en de heren Fr.
Veen tcj Hilversum, F. v. Sloten, C. Thim
te Amsterdam en G. van Houwingen te
Den Haag.y
Tot 1 April kunnen deelnemers zich op
geven bij de secretaris van het centraal
comité, de heer A. H. H- Schulte Kuper-
gans te Hillegom. Het corso zal een jaar
lijks festijn worden, dat talloze vreemde
lingen zal trekken en grote propagandis
tische waarde zal hebben voor ons natio
naal product, de bloembollen.
Dinsdag 16 Maart wordt in hotel Sis
termans een vergadering gehouden,
waartoe alle middenstanders zijn uitge
nodigd. Het ligt in de bedoeling van de
besturen der R.K. Middenstandsvereni
ging en de Kon. Ned. Middenstandsbond
te komen tot stichting van een Hille-
gomse winkeliersvereniging.
O wenst een
vraagt inlichtingen
GARAGE BRINKMANN
Smedostraat 22. Haarlem, telef. 11025
Voor de tuinbouw in het algemeen
is 1947 een gunstig jaar geweest,^ al
dus voorzitter J. P. Nijsten bij de
opening va-n de grote tuindersver-
gadering, die vanwege de Coöp.
Tuindersvereniging „Kennemerland''
Zaterdagmiddag geh°uden werd.
Nooit echter waren de bedrijfsresul
taten zo afwisselend en onzeker.
Wat 1948 brengen zal is nog duister,
doch een eerste ramp hebben we al
binnen, doordat de tuinen braak liggen,
onbezaaid, tengevolge van de vreemde
weersomstandigheden.
De minister heeft onlangs medege
deeld, dat de regering er niet aan
dacht, alle schokken van de tuinbouw
op te vangen.
Dit terwijl in de Tweede Kamer de
motie-Groen met algemene stemmen
werd aangenomen.
De minister heeft deze motie dus ge
woon naast zich neergelegd, tot grote
ongerustheid van de tuinbouw. Deze
heeft toen als hulpmiddel de fondsvor
ming voorgesteld en de minister heeft
zich daar niet ongunstig over uitgelaten.
Verdere besprekingen hebben er toe ge
leid, dat een kleine commissie van voor
bereiding werd benoemd. Omtrent de
uitvoering van de fondsvorming, bij
zonder inzake de medezeggenschap, is
evenwel verschil van mening ontstaan.
In Maart zullen nu de statutenwij
zigingen gereed moeten komen, die de
medezeggenschap verzekeren.
Noodzakelijk is, dat de tuinbouw
eensgezind werkt, dat hij inziet dat
het Centraal Bureau, dat niet uit
ambtenaren, maar uit tuinders ge
vormd is, geheel achter de tuinbouw
staat en zich geheel geeft voor de
welvaart van de tuinbouw.
I
Komt de fondsvorming niet tot
stand, dan gaat de tuinbouw te
gronde.
De balans per 31 December 1947 sloot
met een bedrag van 372.009.95. Saldo
exploitatierekening ƒ66,387.81; pensioen
reserve 19.837.00; pensioenfonds voor
ouderen 4.250.12.
Het bestuur stelde voor 2 pCt. in c°n-
tanten terug te betalen van dc Groen
ten en I pCt. oP ledenrekcning; voor
de aardbeien 1 pCt. in contanten en
pCt. op ledenrekening.
Het voorstel werd met algemene stem-
men door de honderdtn aanwezige tuin
ders aangenomen.
Omtrent de uitwerking van de fonds
vorming werd dooi' de heer Th. Aar
denburg uitvoerig met het bestuur van
gedachten gewisseld. Door de drie
standsorganisaties zijn enkele amende
menten gevoegd bij hetgeen het Cen
traal Bureau van de veilingen wat be
treft de statutenwijziging in verband
met deze fondsvorming heeft voorge
steld. In verband hiermede werd het
voorstel tot wijziging van het veiling
reglement uitgesteld tot een speciale
vergadering.
De eventueel te verwachten aanslag
in de vermogensaanwasbelasting is te ver
halen op en af te boeken van de leden
lening.
Voorzitter J. P. Nijsten werd met vrij
wel algemene stemmen herkozen.
Voor de te houden tentoonstelling
„Bloemen, Groenten en Fruit" gaf de
vergadering gaarne een crediet, waar
van de grootte door het bestuur bepaald
zal worden.
Op deze wijze neemt ook „Kennemer
land" deel aan de stadsfeesten in Au
gustus./
Tot bestuurslid werd de heer G. Broeze
gekozen. De heer E. Swierstra en de 1
heer F. Heeremans hebben vijf-en-
twintig jaai- een bestuursfunctie ver
vuld. De heer Swierstra werd daarom
bij zijn aftreden tot erelid benoemd. De
heren P.. Klaassen en A. v. Wijngaar
den werden herbeneomd tot lid van de
Raad van Toezicht. De heren H. v. Dorp,
F. Heeremans en G. Verduin ondergin
gen hetzelfde lot in het bestuur.
Churchill heeft, zoals men weet, altijd
grpte belangstelling voor kinderen ge
had en toen hij dan ook vernam, dat de
speeltuinvereniging te Beverwijk een
grote fancy-fair gaat organiseren op 3
en 4 April, was hij spontaan bereid, deze
te komen openen. De sympathieke staats
man arriveert tegen 3 uur aan het sta
tion en zal door de Hoogoven-Harmonie
worden afgehaald. Komt hij zelf niet,
dan zal hij zijn dubbelganger afvaardi
gen.
Dé fancy-fair wordt groots ingericht
en zal met 25 stands de ruimte van t
Centrum vullen.
(Van een speciale verslaggever)
Voor de derde maal is m de nacht
van Zaterdag op Z°ndag de Stille
Omgang gehouden, maar deze nacht
spande we] de kroon wat het aan
tal deelnemers betreft. Er waren er
niet alleen veel meer va^ buiten
Amsterdam dan tijdens de vorige
nachten, maar geheel de hoofdstad
nam aan de Stille Omgang deel.
Het aantal van buiten de stad werd
op 20.000 geschat, die weer met vele
extra-treinen aangevoerd werden.
Mgr. J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem, legde de Stille Omgang in de
morgenuren af aan het hoofd van een
groep seminaristen uit Warmond. De
avond tevoren had Mgr. in de Begijn
hofkapel een pontificaal Lof gecele
breerd, geassisteerd door Mgr. G. P. J.
v. d. Burg, deken van Amsterdam, als
presbyter-assistens, rector J. v. d.,Sman
als diaken, rector E. A., M. Paap als
sub-diaken, pater J. v. Rijckevorsel S.J.
en pater L. Muskens S. J„ belden van
het St. Ignatiuscollege, als troondiakens.
Kapelaan C. P. de Wit hield de predi-
catie. Tijdens de processie droeg de
Bisschop het Allerheiligste. Zondag
morgen droeg de Bisschop in de Begijn
hofkapel een stille H. Mis op en hield
daaronder een predicatie over het H.
Sacrament van Mirakel.
De deken van Amsterdam, Mgr. v. d-
Burg, maakte tegen de ochtenduren de
Stille Omgang tezamen met ongeveer
15.000 Amsterdammers, parochlegewijs.
„De plannen tot de aanleg van een
centrale luchthaven bij Burgerveen
in de Haarlemmermeer, zoals die
vooral door dr. Plesman, president
directeur vap de K.L.M., gepropa
geerd worden, zouden, wanneer ze
door de overheid worden aanvaard,
tot gevolg hebben, dat honderden
ha. zeer vruchtbare cultuurgrond,
destijds aan het water ontworsteld,
eerlang aan de landbouw en de
voedselvoorziening onttrokken wor
den", aldus de Stichting voor dc
Landbouw tot de minister van Ver
keer.
Het hoofdbestuur is van mening, dat
hierdoor niet alleen de belangen van
de betrokken landbouwers, doch ook en
Vooral de naar zijn oordeel in deze
tijd 'uiterst zwaar wegende belangen
van de landbouw en de voedselvoorzie
ning ten zeerste geschaad zouden war
den. Te verwachten valt immers, dat
de landbouwers, wier gronden voor een
dergelijke luchthaven onteigend zouden
worden, geen voldoende compensatie in
de vorm van bedrijven of gronden el
ders ontvangen zullen, terwijl, ook
wanneer tot de aanleg van deze lucht
haven wordt overgegaan, de steden Am
sterdam en Botterdam toch over een
groot vliegveld zouden moeten beschik
ken (Schiphol en Schieveen), zodat het
verlies van zeer goede cultuurgronden
in de Haarlemmermeer niet, en zeker
niet voldoende, gecompenseerd zou wor
den door een beduidende winst van
landbouwgronden elders.
Het hoofdbestuur der Stichting, van
oordeel, dat door de aanleg van een cen
trale luchthaven bij Burgerveen de
landbouwbelangen in hoge mate ge
schaad zouden worden, verzoekt drin
gend bij de beoordeling van de nood
zakelijkheid of gewensfheid van een
dergelijke vlieghaven de belangen van
de landbouw voldoende zwaar te laten
wegen en tevens de georganiseerde
landbouw tijdig bij het overleg over
deze kwestie te betrekken.
Het Eerste Kamerlid Donkersloot
heeft de minister van O., K. en W. ge
vraagd. of de beslissing inzake de niet-
bekrachtiging van een drietal benoemin
gen aan de gemeentelijke universiteit
te Amsterdam wel in overeenstemming
is met artikel 71 der Hoger Onderwijs
wet dat tot dusver nog geen toepas
sing had gevonden mede omdat voor
benoemingen aan bijzondere universitei
ten geen koninklijke bekrachtiging ver
eist is, tenzij de benoemde niet in het
bezit is van een Nederlandse doctorstitel.
De heer Donkersloot meent, dat een mo
tivering van de tot dusver gevolgde in
terpretatie van het wetsartikel wel ge
wenst is.
(Niet o«f-'
Maandag 15
3-3% Nederland 1947
Ned. Handel Mij. eert.
A.K.U.
Van Berkel's Patent
Calvé-Delft eert.
Van Gelder nwe. aand
Kon. Hoogovens eert.
Unilever cert.
Ned. Kabel nw. aand
Philips
Kon. Petroleum
Idem (nieuwste)
..Amsterdam" Rubber
Holl. Amerika Lijn
Kon. N. Stoomb. Mii.
Scheepvaart Unie
H.V.A.
noli Mii eert.
Claims Philips
ex claim
L-o»rsen)
Maart
Vorig
Opening
slot
heden
98%
98%-%
168%
168%
187%
187'/,
139%
137
217
168%
168
232%
232
330
230
320%
295%
295",
361%
361
349%
348
163
135%
225
19-1%
195%
198
263%
260%
218
f 610.—
Wie het genoegen smaakt de heer
A. van Domburg te kennen, zal ge
makkelijk beamen, dat hij een elo
quent man is en dat zijn welspre
kendheid groter wordt, naarmate hij
spreekt over dingen, die hem nader
aan het hart liggen. De sigaar in
het bijzonder en de tabak in het
algemeen mits zij maar niet in
een papiertje gerold en middels tal
van chemicaliën gedenatureerd is
zijn onderwerpen, die de fraaie vol
zinnen gemakkelijk over zijn lippen
en uit zijn pen doen vloeien. Bo
vendien heeft hij nog de begerens
waardige eigenschap, dat hij zich
uitstekende medewerkers weet te
kiezen.
Beide eigenschappen blijken uit het
boek „De lof der tabak", dat in op
dracht van de N. V. Verenigde Tabaks-
industriën Mignot en de Block te Eind
hoven bij „De Boekerij" te Baarn is
verschenen, maar helaas niet in de
handej verkrijgbaar is. Wij moeten dus
trachten in kort bestek te vertellen,
wat in deze „lof der tabak" te genie
ten is.
De geschiedenis van de tabak is op
zichzelf reeds_ een interessant chapiter,
maar het wórdt zeer onderhoudend,
wanneer mr. W. j. van Balen de we
tenswaardigheden zwierig vertelt. „Mis
schien", schrijft hij, „heeft het brengen
van rookoffers de man op het denk
beeld gebracht nu ook eens indivi
dueel een trekje daarvan in de mond
te nemen; voor'zover onze Oude Wereld
betreft, valt dienaangaande evenwel
geen voorbeeld Bade te slaan, in Europa
niet, en in. Azië of Afrika evenmin.
Daarentegen bleek in de Nieuwe We-
Op de Partijraad van de Katholieke
Volkspartij, dit Zaterdagmorgen in
het Jaarbeurs-restauant te Utrecht
begon, hield de voorzitter der K.V.P.,
de heer J- W. Andriessen, de ope
ningsrede. Er is allerwege éen intense
activiteit te constateren, zo zei spr.,
niet het minst in de diplomatieke
wereld. De onmiddellijke aanleiding
daarvoor zijn de gebeurtenissen in
Tsjechoslowakije, waar de communis
ten met behulp van Rusland een ge
slaagde greep naar de macht hebben
ondernomen. Dsze overrompeling van
het land van Benesj en Masaryk
heeft ons volk, Europa en de wereld
doen opschrikken en spanning, on
rust en angst verwekt. Een en ander
wordt in de hand gewerkt door de
situatie in Finland.
Wij weten nu wat wij ook aan het Ne
derlandse communisme hebben en voor
de openhartigheid van De Waarheid en
het partijbestuur der C.p.N. kunnen wij
dankbaar zijn. Wij zijn nu immers ge
waarschuwd en vrijheidlievend Nederland
weet, welk een gevaar het in zich her
bergt, zo vervolgde spr. Het ligt voorals
nog niet op onze weg in deze vergadering
de overheid de weg te wijzen, welke zij
moet bewandelen, om ons Staatsbestel
te beschermen. Wél meende spr. te mo
gen zeggen, dat een werkeloos toezien
niet alleen niet zou worden begrepen,
maar obk onverantwoord zou zijn.
,,Er is geen aanleiding ons terug te
trekken, wanneer de communisten in
fabrieken en werkulaatsen, in kantoren
of in treinen van hun mening doen blij
ken. Wanneer zij op d'e werkbanken
en u zult 'e morgens weer
kiplekker nit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ia
uw Ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
springen, doen wij het ook. Met de
zelfde overtuiging waarmede zij hun
ideologie verdedigen, moeten wij het
doen. Vormen zij groepjes op pleinen en
hoeken van straten, dan is ook onze
plaats daartussen. Niet in het defensief,
doch in het offensief ligt onze grootste
kracht."
De nabije toekomst zal ons voor ge
wichtige beslissingen plaatsen. De gro
tere verbondenheid tussen de West-
Europese staten heeft op meer dan een
gebied vergaande consequenties, doch
wij zullen die hebben te aanvaarden als
een logisch gevolg van door anderen
veroorzaakte omstandigheden, aldus
spr.
De komende verkiezing zal ons doen
zien. Roe ons volk reageert op de com
munistische activiteit. Het is daarom,
dat de K.V.P. haar uiterste krachten
zal moeten inspannen om de iedere ka
tholieke stem voor haar lijsten te win-
Op deze vraag zal pater dr. A. v. d.
Weij O. Carm. Donderdag 18 Maart a.s.
in een grote openbare vergadering, die
van de Kath. ^Actie uitgaat, antwoorden
en daarbij vertellen wat het werkelijk
brengt. Muzikale omlijsting door het da
meskoor „Sancta Maria".
reld schier overal het gebruik te be
staan een zekere soort van bladeren,
gedroogd en gebundeld, in de mond te
nemen en aan te steken, waarna de
rook igretig werd opgezogen, om ge
woonlijk door de neus het lichaam weer
te verlaten. En hij haalt verderop pan,
wat een van de monniken, die Colum
bus op zijn tweede reis naar Amerika
vergezelde, schrijft, n.l. dat voor het
roken ook een pijp gebezigd werd met
twee buisjes, voor elk der neusgaten
één. „Hierdoor zogen de rokers de walm
op en als gevolg daarvan geraakten zij
in een soort van goddelijke vervoering,
waar de anderen in eerbied naar ston
den te staren. Want wie roken moch
ten waren alleen de opperhoofden en
medicijnmannen."
Het waren het eerst de matrozen, die
het roken overnamen, maar de tabak
heeft zich, ondanks verbodsbepalingen
en dergelijke, vrij snel ingeburgerd in
de Oude Wereld.
In een volgend hoofdstuk geeft mr.
Van Balen het recept hoe men met
smaak en met profijt kan leren roken,
waarbij hij gelegenheid heeft de
eigen kwaliteiten van verschillende
soorten sigaren te schilderen.
Hij begint bij de miniatuur, de ei-
garillo en stapt over op de gemid
delde sigaar van Hollandse makelij,
in velerlei merken en kwaliteiten.
Dat alles rekent hij, menen wij, nog
tot de lagere school van het roken.
Het middelbare onderwijs belandt
bij de bijzondere sigaren voor bijzon
dere gelegenheden de super-klasse
van het binnenlandse fabrikaat,
waarna bet dan tijd wordt uit te
zien naar de klassieke soorten van
elders: de Manilla bijvoorbeeld, die
een ervaren man de gehele dag kan
roken, of de Brazielsigaar, die na een
stevige maaltijd past. Daarop kan
men dan zien de doctorsgraad in de
rookkunst te verwerven door zich een
Havana waardig te tonen.
Er is intussen nog heel wat wetens
waardigs over dit alles te .vertellen, wat
mr. Van Balen dan ook niet nalaat. Hij
komt dan verder terecht bij de sigaret
ten, waarm men meer soorten heeft dan
de gemiddelde roker zal weten, namelijk
ten ïeTste Picado en andere korte droge
soorten, ten tweede de alom bekende
Turkse en Egyptische, ten derde de Rus
sische met het holle mondstuk, ten vier
de de Engelse en Amerikaanse, ten vijfde
de strootjes.
De pijptabak heeft de heer A. van
Domburg voor zijn rekening genomen.
Hij geeft de diverse' soorten^ dé Holland
se, de Engelse en Amerikaanse, de ta
bakken uit Zwitserland, Toscana of de
Balkanlanden. uit België de Semois en
Appe-lterre, maar als een geraffineerd ro
ker ziet hij al deze soorten slechts als de
elementen voor het mengsel, dat hem
de smaak in de "mond geeft, die hij wenst,
waarbij dan verder ook de soort pijp nog
een belangrijke rol speelt, evenals trou
wens de manier, waarop men een pijp
stoptaansteekt en rookt. „Wie zijn
pijp slecht stopt zal zijn tabak slecht
roken en zijn humeur bederven". HiJ
neemt ook nog eens de sigaar onderhan
den, om scherp en puntig uiteen te zet
ten, welke behandeling zij' verlangt om
tot haar recht te komen.
Tussen dit allls door heeft dan Ben
van Eysselsteijn het zijne gezegd over de
inspiratie van het roken en Anton van
Duinkerken over de sigaren in de oorlog.
De heer J. A. Brongers vertelt dan nog
allerlei over snuif en snuifdozen en over
de rol, die de tabak in de kunst speelt.
Alles bijeen derhalve een boek, dat de
tabak op waardige, onderhoudende wijze
de lof geeft die haar toekomt. R.
Tabak. De aanplant moet enige malen aangeaard worden. Na de laatste aanaardint
zien de bedden er uit als op de foto. In de greppels kan het overtollige water
wegvloeien.
i)
HOOFDSTUK I
Florida, lief Rik rustoord.
Toen mijn vrouw Arabella en Ik be
sloten onze zomervacantie In Florida
door te brengen, droomde Ik van zoet
gemijmer onder een cocospalm, van la
vende dranken en van een mij lieflijk
koelte toewuivende Arab aan mijn zijde.
Ik heb dat soort dromen meer gehad en
altijd kwam er een kink in de kabel.
Vier jaren huwelijksleven met Arab
hadden my trouwens wijzer nioeten ma
ken. En als mijn aanminnige blonde
echtvriendin besluit mij wat frisse lucht
toe te waaieren, waarschuw dan de kust.
wacht, want dan is er een orkaan op
komst.
Wie weet, had ik verstandiger gedaan
'net naar de raad te luisteren van een
paar vrienden in Philadelphia, die mij
waarschuwden, in de zomer niet naar
Florida te gaan. Natuurlijk zou ik hun
woorden niet in de wind geslagen heb
ben, als ze me verteld hadden, dat ik
het minder aangenaam zou vinden, in
de tropennacht kreten en dravende voet
stappen achter mU aan te horen en het
doelwit te worden van een fiksende vis-
speer. Ik zou dan ongetwüfeld hun raai
opgevolgd hebben en naar Maine zyn
gegaan.
Maar mijn vrienden vertelden me, dat
Florida in de zomer me niet zou beval
len, omdat ik het er te heet* en te stil
zou vinden. Stilte was juist wat ik
zocht. De oorlog had mij genoeg opwin
ding voor de rest van miin leven ver
schaft en sinds Ik uit het leger was ont
slagen. was ik hard bezig geweest myn
winkel in antiquiteiten op de Chestnut
Street te Philadelphia op het oude peil
terug te brengen Het vooruitzicht van
hitte schrikte me evenmin af. Ik herin
nerde mij uit mijn schooljaren nog vol
doende van natuurkunde om te weten,
dat het voortbrengen van hitte het af
staan van energie vereist en energie
was tk nu juist niet van plan te ver
spillen.
Op de derde dag van ons verblijf in
Florida lag ik lang in lui In een lig
stoel op het grasveld. Ik had vrede met
de gehele wereld Ik had vrede met Fort
Myers, een dromerig stadje aan dé kust
van de Golf van Mexico. Ik had vrede
met het sierlijke, oude huis dat een oom
van Arab ons voor de vacantie had af
gestaan; het was een groot huis met
vier kamers en nog twee boven de gara
ge. Ik had vrede met de brede, ondiepe
rivier, de Caloosahatchee. Toen wist ik
nog niet wat er loerde langs zijn oévers
en onder zijn roerloos oppervlak.
Arab bevond zich niet ver van mij
vandaan, ze zag er uit alsof ze zo uit
een adverirentie van een reisbureau
kwam gestRst. Ze was goudachtig bruin
gebronsd en heur haar danste als een
zilveren waterval op haar schouders. Ik
zuchtte. Mijn huid, wanneer hij aan de
z,on wordt blootgesteld, wreekt zich da
delijk door een maliënkolder van sproe
ten aan te trekken en tniin zandachtig
rood haar voert geslaagde pogingen uit
om 'n bosje gedroogd gras na te boot
sen. Meer dan ooit zouden de mensen
ons aanstaren en zich afvragen wat mij"
vrouw wel in me mag zien. Ik zou het
ze onmogelijk kwalijk kunnen nemen. Ik
vraag het me dikwijls zelf ook af.
Zoals gewoonlijk was Arab in actie
Ze had 'n sprietdunne vishengel en ge
bruikte die om het een of andere mi
niatuur-instrument naar een zakdoek te
werpen, de een goede vijftig voet verder
op het gras lag uitgespreid. Thans weet
ik. dat tk onder de indruk had moeten
zijn, omdat ze de zakdoek drie van de
vyf keer raakte. Maar toen zei me dat
nog niets.
Ik wijdde mijn aandacht aan het glas
in myn rechterhand. Ik nam een teug,
liet het glas zakken en kqpk een ogen
blik een andere kant op. Toen ik opnieuw
naar mijn rechterhand keek, zwom er in
het glas een afgrijselijk groen en geel
-espikkeld ding rond, dat geniepig om
hoog loerde. Ik goot het glas leeg op het
->ras en was beegidgd. Geen enkee drank
heeft het recht mij dat aan te doen.
Achter me hoorde ik Arab lachen en
zeggen: „In geen milioen jaren lukt me
dat een tweede keer."
Ik keek naar het ding, dat In mijn
glas gezwommen had. Het leefde hele
maal miet. Het was een geverfd houten
dingsigheidje, dat aan het eind van
Arab's visiyn zat.
,Ik had het wel kunnen inslikken,"
zei ik verwijtend.
„O, er zitten geen haken aah," zei ze,
alsof het daarmee voor consumptie ge
schikt verklaard was. „Was het geen
prachtige worp? Ik stond dertig voet
van je vandaan. Het lukt me vast nooit
meer."
„Ik hoop het," zei ik huiverend. „Wat
;s het voor een ding?"
„Nooit 'eerder gezien? Meestal heeft *t
drie haken aan zijn staart en nog een
tWeede stel onder zyn buik. Ik had de
haken eraf gehaald, om geen last va®
het gras te hebben terwijl ik oefende. Je
gooit het uit op éen plek waar je denkt-
dat veel vik zit en haspelt het ruksge-
wyze terug, zodat het kronkelt door het
water en de vissen ernaar happen."
,,Ze dienden wijzer te zyn."
„Ze denken, dat het lekker is. Ga Je
mee vissen?"
„Vissen?" zei ik achteloos. „Ik hou
niet van vissen."
,,Jehoudt.... niet..-- van
sen?" Ze keek me aan alsof Ik zojuis
bekend had, een bank beroofd te hebben-
„Inderdaad," zei ik, een beetje °nruf'
tig. ,Ik hou niet van vissen. Is dat zo
zonde?" e
„Dat heb je me nooit verteld, voor
trouwden." j(
„Jij hebt my zo'n massa dingen no°
verteld. Je hebt me bij voorbeeld n0Ze
verteld, dat je bij voorkeur met je kou
voeten tegen mijn rug slaapt." .e
„Je probeert me af te leiden. Heb
eigenlijk wel eens geprobeerd te_ visS<Ln„
„Misschien wel eens als kleine J
sen." t van
„Hoe weet je dan. dat Je niet
vissen houdt, als je het nooit werk
geprobeerd hebt?"
„Ik heb malaria ook nog nooit fep
beerd, maar toch houd ik er niet
