„Grote uur van christelijk
geweten aangebroken
Munitie-opslagplaats te Semarang
in de lucht gevlogen
In het oog lopende kleding werd
dader van overval noodlottig
Bemanning en militairen leiden eigen leven
Geen plaats voor hen, die geloven
twee meesters te kannen dienen
Druk bezoek aan
bollenvelden
FINLAND KENT THANS HET PACT VAN
VRIENDSCHAP MET MOSKOU
Onrustige Paasdagen in Palestina
SCHAAKMEESTERS naar MOSKOU
Garibaldi-Stalin
op troepenschip
Tentoonstelling „Schoolstad" geopend
Boeiend voor paedagogen en leken
Het weer
Tot hoofd en hart
Controle van de atoom
energie
Truman niet naar Stalin
Tienduizend gulden in
oude fauteuil
Bos- en heidebranden
op de Veluwe
In rode decor past slechts één patroon
Rauter onder scherpe
bewaking
Boek over Holland als herinnering mee
Beroving van auto bij Duivendrecht opgehelderd
70.000 fruitkisten prooi
der vlammen
Brand in kledingmagazijn
te Utrecht
Emigratie naar Australië
DINSDAG 30 MAART 1948
71sfe JAARGANG No. 24113
PAASBOODSCHAP VAN Z. H. DE PAUS
Verdere discussie over
Sovjet-voorstellen zonder nut
Geen bezoek aan Turkije
Onvoorzichtigheid van
bezoekers de oorzaak
COMMUNISME IN BIRMA
Roemeense verkiezingen
Proces begint 1 April te
s-Gravenhage
E.V.C.-Rotterdam wordt
O.V.B.
FRO. DF POP.
Opheffing overbruggings-
onderwijs
het gevoel bekruipt, dat er l
weer iets scheef gaat in de wereld,
■-11 moet gij u geestelijk wapenen tot
- v strijd voor vrijheid en recht, j
REPUBLIKEINSE DELEGATIE
TE BATAVIA
BUREAUX VAN REDACIIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: J. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEIHSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mnilmete,
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbe
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlën eventueel zonder opgave var
redenen te weigeren.
„Het grote uur van het christelijk
geweten is aangebroken. In deze tijd
van angst en gevaar, welke zwanger gaat
van wellicht onherstelbare beslissingen
in de gehele wereld, drukt een buiten
gewoon zware schaduw op ons. Hij, die
niet blind is, ziet in en hij, d'e niet
waanzinnig is, voelt, d»t Rome de
wieg, de verbreider en de beschermer
van eeuwige waarden van leven en be
schaving zich in een toestand be
vindt, die de grootste waakzaamheid en
de onvoorwaardelijke bereidvaardigheid
vereist van hoofd en leden der chris
tenheid", aldus sprak Z. H. Paus pius
XIÏ in Zijn Faasboodschap aan de
wereld, welke hij op het balkon van de
St. Pieter uitsprak.
De Paus bond Zijn toehoorders op
het hart om „waakzaam te zijn en te
bidden. Het christelijk geweten moet
geheel en al ontwaken," aldus de H.
Vader, ,,of anders zouden de vreselijke
woorden van Christus waarheid wor
den: „Wie niet vóór Mij is, is tegen
Mij." Er is geen plaats voor half
slachtigheid, voor de besluiteloosheid
van degenen, die geloven twee meesters
te kunnen dienen. Gij weet, dat sociale
Uit naam van Canada, China, Frank
rijk en Groot-Brittannië en met stil
zwijgende goedkeuring van de V. S.
heeft R. Miles, de Britse afgevaardigde
in de commissie' voor atoom-energie, de
Sovjet-Unie doen weten, dat „verdere
discussie over de Sovjet-voorstellen
met betrekking tot de atoomcontröle
geen enkel nut zou afwerpen", daar de
Sovjet-voorstellen „nutteloos zouden zijn
en het gevaar voor een atoom-oorlog
niet uitsluiten". De commissie, aldus
Miies, kan geen plan steunen, waarbij
onttrekking van materiaal niet uitgeslo
ten zou zijn of dat geen afdoende mid-
deien biedt om geheime activiteit vast
te stellen of om dwangmaatregelen te
trefien.
De Sovjet-Unie had voorgesteld bin
nen het kader van de Veiligheidsraad
internationale controle uit te oefenen
oprmee nerven en tre pruuucire van—ma
teriaal voor de atoomenergie. Daaren
boven wilde zij de controle pas toelaten,
nadat alle atoom-wapens vernoden en
vernietigd zouden zijn. De Westelijke
mogendheden verklaarden zich voor
standers van internationale controle op
de materialen voor atoomenergie door
een lichaam buiten de Veiligheidsraad.
Uit Amerikaanse Congresskringen
verluidt, dat in April in de Stille Oceaan
een nieuwe proef met atoombommen
zal worden genomen.
Het Witte Huis heeft categorisch een
bericht, dat een bijeenkomst van Presi
dent Truman, de Britse premier Attlee
en Maarschalk Stalin te verwachten zou
zijn, tegengesproken.
President Truman is niet voornemens
de V. S. nu of later te verlaten. De pre
sident blijft bij zijn verklaring, dat
mocht er ooit een bijeenkomst van de
„grote drie" tot stand komen, deze in
Washington moet worden gehouden.
Eveneens werd het bericht tegenge
sproken, dat Truman in April een be
zoek aan Turkije zou brengen.
In Berlijn doen geruchten de ronde,
dat Molotov in de stad is aangekomen.
rechtvaardigheid en vrede nimmer
krachtig gevestigd kunnen worden,
als men de ogen sluit voor het licht
van Christus en de oren opent voor de
dwalende wereld der agitatoren." De
Paus drong er op aan, dat men niet
blindelings geloof zou hechten aan de
verzekeringen van hen, die verklaard
hadden „respect voor de godsdienst te
hebben en naderhand de heiligste za
ken bleken te verachten."
„De Kerk van Rome is kort ge
leden het voorwerp van zeer on
rechtvaardige aanvallen geweest. Zij
is ervan beschuldigd reactionnair
te zijn en leerstellingen te steunen,
die zij veroordeelt. Zij is ervan be
schuldigd mensen arm te maken,
die zij krachtig heeft ondersteund
en nog steedt ondersteunt. Zij is
ervan beschuldigd christelijke leer
stellingen te verraden, die zij immer
predikt, verdedigt en in practijk
brengt. Zij wordt aangevallen door
mensen, die de fouten aandikken
van sommige har er ontaarde leden,
die de Kerk zelf het eerst laakt en
ernstig bestraft.
De rede van de Paus werd ongeveer
door vierhonderdduizend gelovigen, die
op het St. Pietersplein waren samen
gestroomd, aanhoord en vele malen met
een lang en krachtig gejuich onder
broken. Alle politieke verkiezingsvergade
ringen zonken bij de belangstelling op
het St. Pietersplein in het niet. De
rede werd enige keren door het geronk
van laag overvliegende vliegtuigen, die
pamfletten uitwierpen, overstemd.
Nadat de Paus Zijn rede had uit
gesproken, gaf Hij Zijn zegen „Urbi et
Orbi".
Een woninginrichting te Eindhoven
vervoerde dezer dagen uit Limburg een
paar fauteuilsAan de werkplaats aan
gekomen merkte een loopjongen bij 't
afladen dat een tipje papier onder uit
een der fauteuils stak. Toen men de
onderkant lossneed bleek het een cou
vert te zijnmet het opschrift: in
houd f 10.000. Onder getuigen heeft de
directie van de woninginrichting het
couvert geopenddat werkelijkwelge
teld f 10.000 aan bankbiljetten bevat-
klokje en andere voorwerpen te voor
schijn. Het bleek, dat de klant in Lim
burg werkelijk het bedrag van f 10.000
dat hij ter betaling aan een firma
moest opzenden, op onverklaarbare wij
ze had verloren.
Het mooie weer op dc Paasdagen was voor
velden te trekken. Rijen fietsers en auto's,
de wegen een
De bloembollendorpen langs de Rijksweg
Haarlem—Den Haag hebben op Tweede
Paasdag een bijkans ouderwetse Bollenzon-
dag beleefd. Duizenden automobilisten uit
vrijwel alle provincies profiteerden van het
bijzonder fraaie voorjaarsweer en van het
feit, dat voor deze dag het rijverbod niet
gold. Zij kwamen een kijkje nemen in de
Bollenstreek, waar de bloemen evenwei hun
volle luister nog niet hebben ontplooid.
Het geel der narcissen kleurde echter reeds
menig veld en ook de verkopers waren
present om de auto's met de traditionele
kleurige slingers van de voorjarsbodem te
tooien.
Opvallend was het grote aantal Belgische
auto's. Dat de fietsbanden geen probleem
meer vormen, bleek wel uit de schier on
afgebroken stroom wielrijders, die de ge
hele dag de wegen tussen de velden be
volkte.
Ook de badplaatsen profiteerden van de
drukte. Het Zandvoortse strand vertoonde
bijna het beeld van een zomerse dag en
zelfs waren er enkele stoutmoedigen, die
zich in zge begaven. Ook trein en tram
brachten duizenden bezoekers naar de zee.
Het fraaie weer heeft op de Eerste
Paasdag duizenden bezoekers doen ge
nieten van het natuurschoon, dat de
Veluwe in zo rijke mate biedt. Jammer
is het echter, dat er nog zovelen zijn.
die achteloos een brandende lucifer of
een smeulend sigarettenpeukje in de
heide gooien. De Veluwse boschbrand
weer, geheel uit vrijwilligers bestaande,
is echter altijd paraat. De brandtorens
zijn bezet en zodra zich een verdacht
.-rookwolkie vertoont, wordt alarm ge
maakt. Dat Is Zondag niet minder dan
tienmaal gebeurd. Dank zij het snelle
en krachtige ingrijpen van de brand
weer konden de branden ditmaal overal
tot een oppervlakte van enkele hectaren
worden beperkt.
zeer velen aanleiding naar dc bloembollen-
beladen met de traditionele slingers, gaven
vrolijk aanzien.
De volledige tekst van het Russische
voorstel aan Finland tot het sluiten
van een verdrag van vriendschap en
wederzijdse bijstand heeft de Finse re
gering bereikt. Het schijnt een zekere
bezorgdheid in Finse regeringskringen
gewekt te hebben. De Russen zouden
hebben verklaard, dat de vriendschaps-
en militaire verdragen niet gescheiden
konden worden en dat het gehele pact
opgemaakt moest worden volgens het
Een Zaterdag ontstaan gevecht bij
Bethlehem tussen Joden en Arabieren
was de opening van zeer onrustige Paas
dagen in Palestina. In de middaguren
begon Zaterdag een „veldslag" om een
nit 30 voertuigen bestaand Joods con-
vooi, dat door de Joden na hevige strijd
moest worden prijsgegeven.
Een overmachtig aantal Arabieren
overviel de wagens. De Haganah rea
geerde onmiddellijk door 4 vliegtuigen
en 5 tanks naar de in het nauw ge
brachte Joden te sturen. Deze konden
echter de tegenstand tegen de tot 1000
man aangegroeide troepenmacht van de
Arabieren niet volhouden, zodat zij zich
moesten terugtrekken. Britse interven
tie maakte dit mogelijk. Nadat de Brit
ten tijdens de strijd 2 compagnieën op
5 km. afstand vaii het gevcehtsterrein
gereed gehouden hadden, bereikte de
Britse commandant, dat de Arabieren
in een wapenstilstand toestemden. De
Britten evacueerden vervolgens de
overlevende Joden. Van het oorspron
kelijk aantal werden er zeker 17 gedood
en 49 gewond. Ook elders pleegden de
Arabieren overvallen op Joodse con-
vooien. Bij deze en andere schermutse
lingen vielen in totaal 60 Joden. Zeven
tig werden gewond.
De politie te Rangoon heeft Zondag
een inval gedaan in het hoofdkwartier
van de Birmese communistische partij.
Premier Thakin Noe heeft verklaard,
dat hij afdoende bewijs bezat van het
bestaan van pogingen der communisten
een gewapende greep naar de macht
te doen.
Te Boekarest zijn Maandagavond de
definitieve uitslagen van de Zondag ge
houden Roemeense verkiezingen gepubli
ceerd. Stemgerechtigden 8.417.467. Op
gekomen 7.663.375. Blanco 194.385. De
mocratisch Volksfront 6.958.533. Onaf-
hankeljjken 246.065. Nationale Liberale
Party 213.521. Democratische Boeren
partij 50.871,
De V. S. zullen, aldus verneemt Reu
ter in Lake Succes, de Veiligheidsraad
Dinsdag voorstellen een wapenstilstand
tussen Arabieren en Joden te verzoeken
en „zo spoedig mogelijk" een bijzondere
algemene vergadering bijeen té roepen
om het Palestijnse vraagstuk opnieuw
te bespreken.
patroon van de tussen de Sovjet-Unie
en Hongarije en Roemenië bestaande
verdragen.
Kringen, die in nauw contact staan
met het kabinet, verklaarden, dat de
regering „de toestand ernstig acht".
Men verwacht, dat de Finse gedelegeer
den in Moskou grote moeite zullen
hebben zelfs kleinere tegenvoor
stellen te doen. Men acht het zelfs mo
gelijk, dat zij uit Moskou zullen terug
nomen met een ontwerp, dat in geen
opzicht overeenkomt met de opvattin
gen van driekwart van het Finse par
lement, namelijk dat Finland op het
ogenblik geen militaire verplichtingen
op zich dient te nemen.
Onmiddellijk na aankomst van de
tekst uit Moskou is de regering voor
een bijzondere kabinetsraad bijeenge
roepen. President Paasikivi stelt nieu
we instructies voor de Finse delegatie in
Moskou op.
Zoals bekend zal Rauter 1 April te
Den Haag terecht staan. Zijn gezond
heidstoestand wordt redelijk genoemd.
Wel ondervindt hij nog steeds hinder
van de gevolgen van de aanslag, die op
hem gepleegd is. Twee kogels zitten nog
in zijn lichaam en aan zijn rechteroog
is hij zo goed als blind. De bewaking .is
ondertussen nog verscherpt. Ondanks
zijn protest hij heeft zijn erewoord
gegeven, dat hij geen zelfmoord zal ple
gen staat hij voortdurend onder toe
zicht. De zittingen zullen worden ge
presideerd door jhr. ipr. P. G. M. van
Meeuwen.
Er zijn alleen enkele getuigen a charge
opgeroepen zes in totaal o.a. de
inspecteur van politie F. J. van Dien,
Van Geelkerken, de propaganda-leider
van de N.S.B., Schreieder, de leider van
het Engelandspie], en Van Etten, een
oud SS-er, tegen wie geen vervolging is
ingesteld, omdat hij na zijn desertie uit
de S.S. belangrijke diensten aan de il
legaliteit zou hebben bewezen. De pre
sident van het Bijzonder Gerechtshof
heeft mr. K. van Rijckevorsel als verde
diger aan Rauter toegevoegd.
Met ingang van 1 April is ds. J. C. Ko
ningsberger eervol ontheven van zijn
functie als hoofd-legerpredikant in Ned.
Indië.
Verwachting tot Woensdagavond:
Zwaar bewolkt met tijdelijke opkla
ringen en plaatselijk enige regen.
Meest matige wind tussen Zuid en
Zuid-West. Nog iets minder zacht
Zon 6.1819.11, maan 2.269.14.
De E.V.C.-Rotterdam heeft zich omge
zet in een Onafhankelijke Vakbeweging
(O.V.B.)
Zondagmiddag is Semarang opgeschrikt door een reeks ontploffingen op het
haventerrein. Een munitie-opslagplaats, bevattende fosforprojectielen, is in de
lucht gevlogen, Tien personen zijn daarbij gewond, van wie acht licht. In een
tijdsverloop van anderhalf uur volgden zes zware explosies.
Wegens de Zondag waren slechts weinig personen op het haventerrein aan
wezig. De projectielen legden afstanden van vele honderden meters af. In het
gebouw van de staf te Semarang is glasschade aangericht. Verscheidene personen
ontkwamen door in het water te springen. De meeste schildwachten zijn gered,
doordat de ontploffingen zich verticaal voortplantten.
(Van onze speciale verslaggever)
Niets van de plechtige rust, die
wy gewoon waren in de Haagse
Dierentuin, was er vanmorgen
op het station van Hoek van Hol
land overgebleven, waar de schaak
meesters van het wereldtournooi
achter him bagage aandraafden en
de Russische ambassadeur Valkov
met zyn stafgezelschap zijn land
genoten uitgeleide deed naar de
Britse militaire trein, die het ge
zelschap naar Berlijn brengt.
Wij waren in de gelegenheid enige
woorden te wisselep met Reshevsky, de
kleine meester, die thans de tweede
plaats bezet. Hij sprak met veel waar
dering over ons land en verklaarde met
goede hoop naar Moskou te gaan. Onze
landgenoot Euwe gaf hij uiteraard niet
veel kans meer. „Hy heeft pech gehad",
was de simpele commentaar en reeds
haastte h.y zich weer naar de coupé,
waar hij tegenover Smyslov plaats nam.
Namens de Vereniging Nederland-U.S.
S.F. kregen de schaakmeesters ieder
een exemplaar van het boek „Picture
of Holland", als herinnering aan de
maand, die zy in ons land hebben door
gebracht. Botwinnik, die reeds als toe
komstig wereldkampioen genoemd wordt,
omhelsde de echtgenote van de Russi
sche ambassadeur en poseerde met
vrouw en dochtertje voor het coupé
raam. Er werden veel hartelijke woor
den over en weer in het Russisch ge
wisseld en om 10.13 uur precies vertrok
de trein en behoorde het wereldkam
pioenschap schaken, wat het Neder
landse gedeelte betreft, definitief tot
het verleden. Dr. Max Euwe bevond
zich niet onder de vertrekkenden. Hy
zou zich te Utrecht bij het gezelschap
voegen.
Het vierjarig dochtertje van de heer
J. van de Leek te Enkhuizen
kwam spelende te vallen voor
een melkauto van de zuivelfabriek
„Eureka." Eén der wielen ging over het
hoofdje heen, waardoor- het kind op
slag gedood werd.
(Van een speciale verslaggever)
De Rijkspolitie van Ouderkerk a. d.
Amstel heeft in samenwerking met d'e
recherche van het district Amsterdam
Zondagnacht de dader van de acht
dagen geleden onder Duivendrecht ge
pleegde overval waarbij een fabri
kant van zijn nieuwe auto, een
Mercury, werd beroofd gearres
teerd.
De dader blükt de 28t-jarige P. uit Am
stelveen, eigenaar van een hoedenzaak in
Amsterdam, te zijn. De arrestatie werd
een uur na middernacht uitgevoerd.
Reeds enige dagen was men de verdach
te, die thans een bekentenis heeft afge
legd, op het spoor. Zaterdagavond hield
hij zich op in een café aan het Rem-
brandtsplein, dat hij bij sluitingstyd ver
liet. Nauwehjks had hij de deur achter
zich dicht, of hy liep in de armen van
de politie, die hem stond op te wachten.
Nader vernemen wy nog, dat de man
zijn arrestatie aan zijn in het oog lopen
de dure kleding te wijten heeft. Deze
kledij ivergemakkelykte het de van zijn
auto beroofde fabrikant, alsmede de con
cierge die de dader op de Heren
gracht uit de Mercury zag stappen
aan de politie een verbluffend juist sig
nalement te verschaffen. De dader leid
de een dubbel leven; voor zijn zakenre
laties was hij de solide handelsman,
maar bij vele figuren uit de Amsterdam
se onderwereld gold hy als een der hun
nen. Bij zijn arrestatie had hij de sleu
teltjes van de geroofde auto nog in zijn
bezit. Ook werd een zwart masker in
een winkel van feestartikelen gekocht
op hem gevonden. De revolver, waarvan
hij zich bediend had, bleek achteraf een
van een toneelspeler geleend oud, ver
roest wapen, waarmee geen schot te los
sen viel, te zyn
Zondagavond om 11 u. bracht M. Jacobs
te Overloon een hoeveelheid buskruit, die
hij in een buis had gestopt, tot ontplof
fing. Daarbij werd hij zeer ernstig aan
lies en onderbuik gewond, 's Nachts is
hij tengevolge van dit ongeluk in hgt zie
kenhuis overleden.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft het be
schermheerschap aanvaard van de Bond
van Militaire Oorlogsslachtoffers, waarvan
het hoofdkantoor te Amsterdam is geves
tigd.
ieov .4 v o ■xvj-*
De figuur van de Italiaanse
vrijheidsstrijder Garibaldi wordt
in de thans in volle gang zijnde
verkiezingscampagne door het
communistische volksfront Voor
zijn doeleinden gebruikt. De an
dere partijen vinden dat Gari
baldi's naam op deze wijze wordt
misbruikt en hebben als tegen-
propaganda een pamflet in om
loop gébracht, waarop Garibaldi
juist zoals op de communistische
plakkaten wordt afgebeeld. De
tekst onder het portret luidt:
„Lang leve het Democratisch
front?" Onder deze woorden staat
echter gedrukt: „Draai deze kaart
om enU zult het bedrog zien".
V kunt het zelf proberen en
evenals de Italianen tot de be
vinding komen, dat de nationale
figuur Garibaldi op deze kaart
zó nauw met Stalin verbonden is,
dat deze laatste erdoor gecamou
fleerd wordt. Duizenden van deze
kaarten werden tijdens de Paas-
rede van de Paus vanuit vlieg
tuigen boven de honderdduizen
den toehoorders op het St.
Pietersplein uitgeworpen.
Een felle, langdurige brand heeft
een der grote opslagloodsen van de
veilingsvereniging „Overbetuwe" te
Eist in de as gelegd. De oorzaak van
de brand, die Zaterdagavond om
streeks half tien uitbrak, is nog on
bekend. 70.000 fruitkisten gingen in
vlammen op.
De brandweer uit Eist geassisteerd
door de bedrijfsbrandweer van de N.V.
„Taminiau's Conservenfabrieken" en la
ter versterkt met brandweermateriaal en
manschappen uit Arnhem en Nijmegen,
was de gehele nacht met twintig stralen
in dg weer om de door de felle Oosten
wind aangewakkerde vuurhaard in de
aan alle zijden open loods te bestrijden.
Dit is de derde maal binnen enkele
jaren, dat op dit complex een brand van
dergelijke omvang heeft gewei!.
De binnenstad van Utrecht werd
Zondagmiddag tegen 5 uur in op
schudding gebracht door een uit
slaande brand op de zolderverdieping
van het kledingmagazijn Peek en
Cloppenburg aan de Oude Gracht bij
de Bakkerbrug. Aanvankelijk het de
brand zich vrij ernstig aanzien. On
heilspellend sloegen de vlammen uit
de dakramen van het gebouw en de
brandweer rukte met groot materiaal
uit.
Brandweerlieden drongen het gebouw
binnen en troffen op de zolderverdieping
een dichte rook aan. Van buiten af
bestreed men het vuur met water en al
spoedig droop dit door de divers, ver
diepingen heen in de winkel- en etalage
ruimten. Met man en macht sleepte men
de goederen naar buiten om ze voor
schade te vrijwaren. Tegen 7 uur konden
de slangen worden ingehaald. De brand
had zich tot de zolderverdieping beperkt.
De overige verdiepingen hebben alle wa
terschade opgelopen.
Gebleken is dat het 11-jarig dochtertje
van de beheerder van het filiaal een
brandende kaars voor een Mariabeeld
op de zolderverdieping heeft laten om
vallen.
Met het 9000 ton metende m.s. „Ta-
lisse", een schip van de Mij. „Neder
land". voor deze reis gecharterd door
de HollandAustraliëlijn, hebben Za
terdagmiddag van Rotterdam uit 93
Nederlandse emigranten de vijftig dagen
lange reis naar hun nieuwe vaderland,
Australië, aanvaard. Onder hen bevon
den zich 40 landbouwers, die dank zij
de bemiddeling van de „Stichting Land
verhuizing Nederland" emigreren.
(Van onze speciale verslaggever)
11 de serene rust van de brug, hoog
boven het dagelijks gewoel in de rui
men en op de dekken van het troe
penschip, worden regelmatig elke wacht
de glazen geslagen. Het geluid van de
scheepsbel telt de uren als een vredige
dorpsklok. Beneden zijn het de mili
taire signalen, die het leven van alle
dag beheersen. De altoos wat rumoe
rige klanken van de hoorn zijn op een
gramofoonplaat vastgelegd, die op de
voorgeschreven uren draaien gaat en
via een geluidsinstallatie tot in alle
uithoeken van het schip haar muzi
kale orders geeft. Van de reveille op
het uur van zes tot de taptoe 's avonds
tien uur en daartussen op de vaste
tijden het signaal „voor de dokter,"
(Van onze Haagse redacteur)
Op Paaszaterdagmorgen is het waar
dige zwart van vele broeders en zusters
over de Houtrustweg naar de hallen
gegolfd, waar Mgr. Verhoeven in zijn
beste paars het feestwoord Leeft ge-
sproften, dat aan de opening van
Schoolstad voorafging: deze tentoon
stelling is niet opgezet om met een
zekere trots te vertonen wat wij pres
teren, maar om dank te brengen aan
de Allerhoogste voor wat bereikt werd
en verder waardevolle uitspraken
als: „boven de cultuur van het ver
stand staat die van het karakter" en
„de hoeveelheid van het weten kan
nooit de hoedanigheid van het geweten
vervangen".
Minister Gielen blikte in een uitvoe
rige rede terug op de afgelopen hon
derd jaar en toen konden de genodig
den, onder wie zich o.m. vele inspec
teurs van het onderwijs bevonden, hun
zwerftoent beginnen langs de afdelin
gen van Lager Onderwijs, Mulo, N.O.,
V.G.L.O., V.H.O. en al wat er maar aan
lettercombinaties op „O" te bedenken
valt.
Uw verslaggever heeft zich er aller
eerst van vergewist of de onderwijzer
van de vorige eeuw, naar wie wij Vrij
dag j.L zochten in het oude klasje met
de kostelijke banken, waarop onze
f overgrootvaders zijn school gegaan, er
nu wel of niet te vinden is er blijkt
echter geen onderwijzer zin te hebben
gehad om als museumstuk te fungeren
en terwijl de kuif van Z. Excellentie
door de Jhr. v. Sasse van Ysseltstraat
wuifde dat doet hij in alle verslagen,
maar we vinden het beeld te mooi om
er niet weer eens gebruik van te ma
ken bleven wij hangen bij het Voort
gezet Lager Onderwijs (een van de
weinige goede dingen die de bezetting
ons bracht), waar de Sint Laurentius-
school te Leiden frappante resultaten
van het ..taken-Systeem" ten toon stelt.
Wij zagen hoe een klas de Zoeter-
meerse Meer zou droogleggen als zij
er de kans toe kreeg: van de adver
tentie voor de arbeidskrachten tot
een keurig kleinmodel toe. Wij heb
ben ons door de heer Van Eisen bij
een door kinderen van het 8e leer
jaar gemaakte foliant laten uitleggen
hoe gedegen het leven van de H. Wil-
librord bestudeerd wordt op deze
scholen, onze bewondering gegeven
aan de getrouw van de Heilige nage
tekende kalender en geamuseerd ge
constateerd, dat de scholieren in een
leeg vak op het papier hebben vast
gelegd, dat de pastoors van Velsen
en Vlaardingen géén foto inzonden
van hun Willibrorduskerk.
Terzijde stonden de zusters van de
R. K. Vereniging St. Anna ons reeds
op te wachten om een explicatie te
geven van de opleiding tot costumière
en al het andere, wat meisjes volgens
het systeem van zr. Hugolina kunnen
Bij de opening van de tentoonstelling
Schoolstadin de Houtrusthallen te Den
Haag werd aan minister drJos Gielen
door schoolmeisjes een hel aangeboden
waarmede hij de openingsplechtigheid
verrichtte. Naast hem Mgr. Th. Verhoeven,
directeur van het R.K. Centraal Bureau
voor onderwijs.
leren bij het V.G.L.O. doch ditmaal
waren het paarlen voor de "zwijnen:
men kan niet alles, wat Schoolstad zijn
bezoekers biedt, noteren in de krant
het is een tentoonstelling, die paedago
gen en leken zal boeien van stand tot
stand; wij komen er nog eens terug.
Het bestuur van de Stichting Onderwijs
aan Gerepatrieeröen deelt mede: De over-
bruggings-H.B.S.-en te Amsterdam, Haar
lem, Leiden, Utrecht en Den Haag zullen
ook na 1 Augustus a s., zij het in beperkte
mate, gehandhaafd blijven, alle overige
overbruggings-H.B.S.-en worden opgehe
ven. De overbruggings lagere scholen wor
den vrijwel zeker alle in dit jaar opgehe
ven.
miminiminumimumimuuumummmmunii
„voor de kok in de keuken" enz. Het
klinkt als thuis in de kazerne, maar in
feite wordt de troep thans beschouwd
als zijnde „te velde," een wonderlijk be
grip met het zicht naar alle zijden op
de golvende zee.
Inderdaad leidt het troepenschip een
dubbel leven, nautisch en militair. De
bemanning van de Volendam, 286 kop
pen, ontvangt haar commando's van de
brug, leeft bij de wisseling der wach
ten én het getal der geslagen glazen. De
2144 militairen staan onder bevel van
de Commanderende Officier der Troe
pen, kortweg de C.O.T. genaamd, die
met een vaste staf aan het schip en dus
niet aan de gaande of kerende troep is
verbonden. Met hem alleen hebben offi
cieren en manschappen te maken; op
zijn beurt onderhoudt de C.O.T. het
contact met de kapitein van het schip:
die hoog en onzichtbaar troont op de
brug. Zo hebben bemanning en militai
ren slechts zijdelings iets met elkaar uit
te staan, elk behorende tot een eigen
samenleving.
Met de „Volendam" reizen verschil
lende onderdelen naar Indonesië. Be
halve het grootste contingent, het vijfde
bataljon van het elfde regiment Infan
terie, zijn er Verbindingstroepen aan
boord, Geneeskundige troepen, Mare
chaussee enz. De Marechaussees funge
ren als scheepspolitie; met hun hoge.
roodgedekte petten van typisch Engels
model zien zij er wel heel anders uit
dan in de klassieke uitmonstering, dit
keurcorps met de ruige, martiale kol
bakken, zoals zij ooit in Amsterdam bij
relletjes aantraden, door de Jordaan met
„liefdezusters" betiteld. De ..liefdezus
ters" zien er nu minder dreigend uit,
maar handhaven voortreffelijk de orde.
Aan boord van dit troepenschip be
vinden zich verder de staf en de man
schappen voor een volledig militair
hospitaal, dat niet minder dan 600 bed
den zal tellen, zo groot dus als een
flink Nederlands ziekenhuis. Deze hos-
pitaalgroep omvat 200 man, onder wie
15 doktoren, vormende een volledige
specialistenstaf, een apotheker, beroeps
verplegers enz. Nog 50 verpleegsters
worden verwacht, onder wie een ana-
lyste en diëtiste, die het geheel zuilen
completeren. Dit grootste hospitaal, door
de Militaire Geneeskundige Dienst uit
gerust, werd van Mei tot November van
het vorig jaar georganiseerd. Het be
schikt over een volledig instrumenta
rium, dat van de Engelsen is overgeno
men.
De medische verzorging aan boord
van de „Volendam" laat dus waarlijk
niets te wensen! De doktoren geven zich
met grote toewijding aan hun werk;
geen euvel of kwaal of er is heul voor.
Zo werd reeds in het begin van de reis
een ooroperatie verricht, waarbij het
hospitaal dus voor het eerst in functie
kwam. De specialist verklaarde zich na
afloop uiterst tevreden over de assisten-
ti< Niet minder dan de jongens en
dit wordt wel eens vergeten brengen
ook de officieren, die met hen naar In
dië vertrekken, dikwijls een zwaar of
fer. Voor de doktoren, onder wie be
kende specialisten, geldt dit in het bij
zonder; zij laten dikwijls een prachtige
practijk achter om als gewoon of buiten
gewoon dienstplichtig officier hun mili
taire taak te gaan vervullen. Niettemin
is de stemming ook onder hen uitste
kend.
Als blijk van meeleven van het
„thuisfront" met de uitgaande troep mag
wel de telegrafische mededeling gelden,
welke de manschappen van de 51e
Hoofdverbandplaats, 145 in getal, beho
rende tot de Geneeskundige Troepen,
ontvingen van de Organon-fabrieken te
Oss. Daarbij werden zij door de fabrie
ken voor de duur van hun verblijf in
Indië geadopteerd. Zij zullen brieven en
verjaardagspakketten ontvangen, als
mede alle gewenste materiaal voor sport
en ontspanning; in het personeelsorgaan
der fabrieken worden regelmatig twee
pagina's voor de jongens gereserveerd.
De leider van de republikeinse dele
gatie, Roem, en de leden der delegatie
zijn vandaag, na de Paasdagen te Djocja
te hebben doorgebracht, te Batavia aan
gekomen. Bij zijn aankomst deelde Roem
aan Aneta mede, dat de onderhandelin
gen in volle gang zyn. Op de vergade
ring van de Agenda-commissie, welke
nog hedenmiddag zal worden gehouden
zal men voortgaan met de behandeling
van de ingediende „working-papers"