Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 1 april 1948 | pagina 1

Ranter moet rekenschap afleggen van

zijn onmenselijke

Een der meest gehate

daden

figuren

in de bezettingstijd

Verkeer Berlijn met Westelijke zones onder
scherpe Russische controle

Buizen langs de internationale
weg door Russen gevorderd

„Kota Baroe" naar NederL-Indië

'J

-f™1

Marshall-plan goedgekeurd

Zwervend langs klas- en demonstratielokalen

I

Op de film

n

RautergeenOostenijker

hb

mmm

1 Ai

Ongerustheid over effect van het
opnemen van Spanje

,Schoolstad"

van

Nieuwe textielpunten

Tot hoofd en hart

Opnieuw „Fiihr&r und
Hauptquarthr"

Mc^ou tegemoetkomend
voor Oostenrijk

FEL PROTEST VAN WESTERSE BEVELHEBBERS

I I I P i

WÊÊËÊÊËÊM - --

Met de Huzaren
van Boreel

Vijf overlevenden van
vliegtuigongeval?

Dreigende staking i
Italië

17 ARRESTATIES OF
TERNATE

Het weer.

i

VAVXHALI

Trein in Palestina ep
mijn gelopen

DONDERDAG 1 APRIL 1948

72ste JAARGANG No. 24115

Onder enorme belangstelling is hedenmorgen in hei voor
malig paleis van H. K. H. Prinses Jtiiana aan de Kneuier-
dijk ie Den Haag de 52-jarige Raufer, die eens de schrik
van ons land was, voor hei Bijzoider Gerechtshof ver
schenen, dai, naar verwacht wordi, drie dagen nodig zal
hebben om de zaak, die de trieste repuiaiie heefi, de
ernsiigsie ie zijn, welke de Bijzonders Rechtspleging ioi op
heden ie verwerken heefi gekregen, ie behandelen. Film
operateurs maken in de rechtszaal hi*i opnamen,- er is geen
plaais onbezei. Hei Nederlandse volt wachi op hei oordeel
van zijn rechiérs over de man, in vie hei nog* aliijd zijn
grooisie beul ziei.

De zitting

■m

Als men veel van u verwacht, laat
het dan niet bij wachten blijven

i

Zij zouden op een eiland
verblijven

Vakbondsleider wordt
vermist

- i

Vijf en twintig aangewezen

•UREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

SMEDESTRAAT S - HAARLEM
felefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 54 ceits per week,
t 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.

Directeur: J. Bosrrigter.

Wnd. hoofdredacteur: SeverbL

NIEUWE

COURANT

ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mlHImete.
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbei
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte

De administratie behoudt zich het recht yoo>
advertentlön eventueel zonder opgave var
redenen te weigeren.

(Van onze IMagse rejacteur)
Het is na de Februari-stjking in 1941
geweest, dat men er zich in Nederland
bewust van werd, dat één tiguur in het
bezettingsapparaat een bijzondere rol
speelde; alle Duitse verorjeningen van
die dagen zijn gesigneetd door de
Höhere SS- und Polizüführer und
General Kommissar für d% sieherheits-
wesen, Rauter."

Nadien is zijn naam gengeld terugge
komen als de verantwoordelijke voor
verschillende bijzondere maatregelen,
tot op 15 Augustus 1942 let koude de
creet afkwam, waarin op tynische wijze
werd medegedeeld, dat <fe daders van
een aanslag te Rotterdarrii te laf waren
geweest om zich te meldtn en dus vijf
gijzelaars terecht moesteb worden ge
steld. Weer was het Ratter, in wiens
naam de ketenen nauwer werden aange
smeed, en van die dag af Is de SS-Ober-
gruppenführer, General Ier Waffen-SS
und Polizei, voor geheel Nederland een
der meest gehate figure geworden.

Het is niet, om du: 1 at vrij baan
te geven, dat nu na drj: r eindelijk
de rol van het Bijzor er Gerechtshof
te "s-Gravenhage op 1 i pril vermeldt
de zaak tegen Hans Albu Rauter,
thans gedetineerd in Ie cellenbarak
ken te Sch'eveniugenl.el gaat erom,
het juiste aandeel ras ie an van
de schuld van deze ;n aan de de
portatie van 110.000 r razzia's
voor de Arbeitseinsa! de m csichts-
iose Beschlagnahme I sinven-

tars" bij Nederlandse i g< de jacht
op radiotoestellen, d. egen de

studenten, de dwang elcn tegen
familieleden van or,c politie

personeel, de colle e,-e dboeten
voor tal van geniet 2 e sinis
tere SS-moord-ac-le 1 bel 1 is ge
worden onder de naa ociTamw

Daarnaast belooft d prociis interes
sant als men deze tel téïrm bij een

dergelijk drama mag sij n -

den om een uitspra a
kaanse Gerechtsh- -
ons nog vers in 1:
melijk die, waarbij d
zeiaars en partisans, il
maatregel niet gtrafbu. w 1
Mr. K..van Rijckevcd, c
diging van Rauter o zu
heeft, zal dit argurrc in
stellig uitspelen. Of >u d e, zoals
bekend, zjph de laa "'manden een
pose van de militair 1 nu eenmaal
niet anders kon h r gemeten en
nog onlangs verklaar d hij mzag op
politieke en psychole 1 ronden ge
offerd te moeten wu.n {das niet op
morele!), vanwege di edent aan de-
kogel zou kunnen o> ;ny ant_

woord op deze vt.i Innen afzien
bare tijd komen va c 01 ic tafel,
waarachter jhr. mr. v n jyjeeu.

wen het presidium v

Met ijzige k in j.eeft Rauter,

die gekleed is g: c ,nita.ire jas

en grijze broek en en s 00r 10

uur wordt binnen ,1(,:

vuur van de pe, y,

staan. Hij is wat v

maar zü, die hen a orden,

welke in October f aanslag,

pleegd werd, ge hem Se"

klaren, dat hij p 0 en- v®r"

lijk is vooTuitg, "-anmerke-

i;e wor-
Amen-
rg, die

igt, na-
van gij-
esaiiie-
rkiaard.

verde-
genomen
ijn pleidooi

slagvaardig. Getuige Schreieder, de man
van het „öngland-Spiel", wordt binnen
geleid. M,t veel buigingen presenteert
hij zich aai het Hof en legt in gebroken
Nederlands de eed af. Al heeft men in
de rechtszaal ditmaal een geluidsinstal
latie aangjbracht, zodat de verklarin
gen beter :e volgen zijn dan gewoonlijk,
het blijkt toch niet mogelijk de uiteen
zettingen tan dit kleine mannetje met
zijn bruine windjack volledig te volgen.

De strek'dng van zijn betoog is, dat
Rauter persoonlijk verantwoordelijk is
voor zijn diden, met name ook voor de
represaille-maatregelen, zij het dan dat
voor het in beslag nemén van radio's e.d.
de Rijkscommissaris de verantwoorde
lijke persoon is.

Rauter staat thans op om Schreieder
te attaqueren over een onenigheid tus
sen de heren onderling en vraagt om dr
Harster als getuige.

Even sluiten wij de ogen en luisteren
slechts. Een emotionele stem windt zich
op over „erstens, zweitens" en de onge
nietbare lange Duitse termen en aandui
dingen voor allerlei instanties rollen
door de zaal. Het kon een rejle zijn mid
den in de oorlog gehouden; het is de in
spannende verdediging van een man, die
strijdt voor zijn leven.

Vervolg op pag. 2)

RusPnd heeft gedurende de Londense
besprekingen over het Oostenrijkse vre-
desvciirag Woensdag hef verrassende
voorstil gedaan de aan Oostenrijk op
gelegd herstelbetalingen te verminde
ren to 1-0 millioen dollar, te betalen in
zes ,ia,T,

De oorspronkelijke Russische eis be
droeg 200 miliioen dollar, te voldoen
binnen twee jaar. Deze eis werd daarna
reeds een keer verlaagd tot 175 mil
lioen. De V. s., Frankrijk en Engeland
achten 100 millioen reeds genoeg, ter
wijl Frankrijk bovendien voorstaat, dat
de Oostenrijkse bezittingen in Hon
garije, Joegoslavië en Roemenië gebruikt
mogen worden voor de betaling van de
door de Sovjet-Unie geëiste som.

Voor de eerste maal in de ge
schiedenis van de bijzonderé
rechtspleging zal in een Neder
landse rechtszaal de geluidsfilm
zijn intrede doen. Polygoon-Prof ilti
heeft n.l. van de president van het
bijzonder gerechtshof toestemming
gekregen om een film te maken
van het proces-Rauter. Deze film
zal opgenomen worden in het
Nederlandse nieuws, aangevuld met
filmpjes, die de Duitsers in het
Jodenkamp Westerbork gemaakt
hebben. Deze filmpjes zijn eerst
kort geleden gevonden en afge
staan door het rijksbureau voor
oorlogsdocumentatie.

Hans Rauter tussen zijn bewakers in de beklaagdenbank voor het Bijeonder Gerechts
hof te 's-Gravenhage, waar zijn proces hedenmorgen is begonnen.

Het Russische militaire bestuur in
Duitsland heeft Woensdag in een nota
de drie Westelijke mogendheden ervan
op de hoogte gesteld, dat met ingang
van vandaag alle reizigers- en goederen
verkeer van de Westelijke zones naar
Berlijn aan strengere controle zal wor
den onderworpen. Voor alle vrachtver
keer van het Westen met Berlijn zal
een speciale vergunning van de Rus
sische commandant nodig zijn, terwijl
van reizigers een Russisch visum ge
vraagd zal worden. Alle* bagage, met
uitzondering van de persoonlijke eigen
dommen van militair en burger perso
neel van de Westelijke bezet tingsmo-
gendheden, zal worden onderzocht.

De Sovjet-nota was niet fJ te duide
lijk gesteld en maakte het o.m. niet
duidelijk of inderdaSd Russische sol
daten de geallieerde militaire treinen
zouden binnenkomen om de papieren te
onderzoeken.

Behalve de voorstellen van scherpere
grenscontrole op het weg- en treinver
keer hebben de Sovjets een aantal po
gingen gedim-n om at? controle op net
luchtverkeer boven de 32 km. brede
strook, waarover de geallieerde en an
dere buitenlandse vliegtuigen door de
Sovjet-zone naar Berlijn mogen vliegen,
te verscherpen. a -

Het Britse militaire bestuur heeft
het Sovjet-voorstel verworpen. De
Britse autoriteiten zouden er wei mee
aecoord willen gaan dat de geallieerde

VI VS'

Het publiek, dat

'o r half negen

én

rekt op de
de tolk
bij de mi-
over tien
igd en het
.0 gevreesd
begonnen,
ter?" vraagt
erste a&t-
ct scherp
wordt ge-

buiten stond te W;
publieke tribune de J
heeft zijn plaats ins
crofoon; om vijf
wordt het Hof a
proces tegen Rau:
door het gehele
„Bent U Hans
jhr. Van Meeuw
Woord van v< rd;

door de zaal: „Jaw-

vraagd of Rauter onzf-, verstaat. Ja
ze langzaam -proken wordt.
„Wenn ich den Do. -cher braiiche,
gebe ich eine Anzei je tolk wordt
dan beedigd en hel d is aan de
procureur-fiscaal, mi 3. ;ayer om de
uitvoerige a. lezen

Militant de handen op een

stapel documenten. aa\Hauter in de

beklaagdenbank als sjdent enkele
stukken inzake zijn ,ming op de
hoge sport, waar hij z, ,,ej jeed over
ons volk bracht, voor:.

Bepaald vreemd is ds waarwording
voor de toehoorders ai.o uter een en
ander toelicht en afg n, n komt te
spreken over „Der Fühcr un(j d;,s ^üh-
rerhauptquartier". Hier Laat cl6 man
van een voorbije tijd en ig ot^ zon.
^erling te moede daa- iee plotseling
geconfronteerd te wordt.

Men hoort Rauter in die jftnatieke
terminologie, welke ons 0g stieds op
geblazen voorkomt, spi n Q1pr „den
Bolschewismus" in tnrijk en „die
üiktatur der demol v .- .en prteien"
in dit land.

De president is zijn cn ervraing be
gonnen over Rauter's act teit n vroe
ger jaren: hij antwoordt .eedssnel en

Het Oostenrijkse gezantchap t 's Gra-
venhage deelt mede, dat ...uter11^ de
Oostenrijkse national t. bezr Aan
Rauter werd het Ooster se s(?tsbur-
Eerschap reeds 14 jaar v-leden11-^ in
November 1933, ontnem, ,,p grjd van
zijn verraderlijke hanit ltlgen tegen
Oostenrijk. Hij heeft zich n de losten-
rijkse justitie door vlu.ht -eten® 001
trekken.

id-v.

s-:.

(Van onze speciale verslaggever)

Hans! Hans!, Chris! Ton! Neïlie!
Tóos! Het is gen geroep en gedraaf
van jewelste als het publiek ein
delijk op de kade mag, om voor
twee jaar afscheid te nemen van
vaders, zonen, vrienden, broers en
r rloofden, die met de „Kota Baroe"
naar Indië zullen vertrekken. Reeds
heeft men lange tijd buiten de af
rastering staan wachten op dit
ogenblik, en het gehele haven-em
placement van de fa. Muller en Co.
aan de Merwedehaven te Schiedam
was dan ook een zee van wuivende
mensen. Zakdoeken, vlaggetjes, shawls
en zelfs jassen werden voor dit doel
gebruikt; wie denkt er immers aan
een verkoudheid of een schorre stem
En dan eindelijk: ja hoor! Hoera!
We mogen naar het schip!

In een oogwenk staan de rijen ach-
terblijvenden langs de reling en men
heeft elkaar nog niet ontdekt, of reeds
worden goeie raadgevingen ,en vrolijke
uitroepen van het publiek uitgewisseld
tegen de gulle vrijgevigheid van de mili
tairen. Want zojuist heboen ze hun
rantsoenen voor de reis ontvangen en
de doosjes sigaretten en pakjes kauwgom
vliegen overal over de reling. Dat gaat

-■«SS

echter niet helemaal, zonder wrijvingen:
Vader of broer willen het niet aannemen
en zoon wil het niet behouden. „Nee.
ben je gek, die heb je zelf veel te hard
nodig". „Niks ervan; houd het nu maar
vader, ik heb er genoeg, plenty. Als je

me nu nog nijdig wilt hebbenEn

dan steekt paps met een yerlegen lachje
maar direct een sigaret op en zegt dat
het hem nog nooit zo goed gesmaakt
heeft.

Dit alles heeft plaats na de, officiële
plechtigheden, waaronder een toespraak
van admiraal Helfrich en de pittige mar-
schen van de militaire kapel. Behalve
de Huzaren van Boreel, die het gróótste
gedeelte van de soldaten-equipage vor
men. gaan ook nog verplegingstroépen
en de welbekende Marinierskapel mee
naar de Oost. Aan muziek zal het aan
boord dus wel niet ontbreken! Maar ook
zinder dat zou het scheepsleven wel te
genieten zijn, is de mening van vele
huzaren. Ze vinden het afscheid nemen
eigenlijk beroerd omdat de achterblij
vende familie het naar vindt. Doch htm
hart trekt immers naar het avontuur,
naar de zeereis, Indië! Als dan ook voor
de iaatste maal de. fluit van de
„Kota Baroe" met haar zware stem alle
lawaai overstemt en het schip langzaam
van de kade wijkt het lijkt wei of de
jachtige sleepbootjes voelen welk een
kostbare last zij trekken, zo voorzichtig
gaat dat alles dan wordt er opk voor
de allerlaatste keer nog geroepen, ge
juicht, gezwaaid, doch, zo schijnt het,
dan keren onze Nederlandse soldaten,
die, ómdat ze Nederlanders zijn, toch ook
zeemans- en avonturiersbfoed in hun
aderen hebbeh, zich resqjuut naar het
Westen, waar de zon reeds laag staat, en
zfl richten hun blikken op het water en
de wijde Verte voor hen: ze' gaan een
groot levensavontuur tegemoet. En wij
roepen hen nog na: Tot ziens jongens.
Behouden vaart en goede wachtl

commandant van de trein een passa
gierslijst bij zich heeft, die hij aan de
controlepost moet tonen.

Engeland verzoekt de uitvoering
van het plan vijftien dagen op te
schorten, opdat de kwestie door Britse
en Russische vertegenwoordigers kan
worden besproken.

De enige onmiddellijke voorzorgs
maatregel, die door de Britse autori
teiten in antwoord op de Sovjet-voor
stellen is genomen, is te verzekeren, dat
de doorreisvergunningen van het Britse
personeel een stempel krijgen, dat
aangeeft, dat de drager tot het Britse
militaire bestuur belioort.

Een Britse zegsman verklaarde, dat
de Britse wachtposten op de militaire
treinen opdracht ontvangen hadden
geen Sovjet-soldaten in de afgelopen
nacht op de treinen toe laten, of
schoon verder geen buitengewone maar
regelen zijn getroffen. „Wij erkennen
niet het recht van de Sovjets om op
eigen houtje te zeggen, wie hun goed-

uiuiAb dat F,'j ji1nrrnl..vei-

laten", aldus deze Britse zegsman.

Generaal Clay, de Amerikaanse mili
taire gouverneur, verklaarde naar aan
leiding van de Sovjet-voorstellen: „De
procedures, die in het Sovjet--verzoek
worden aangegeven, zijn niet in over
eenstemming met onze overeenkomst."

In een antwoord-nota liet Clay de
Russen weten, dat de Sovjet-troepen
geen verlof zouden krijgen om een
Amerikaanse trein te betreden voor
inspectie- of controle-doeleinden.

De Amerikaanse nachttreinen ver
trokken gisteravond volgens tijdschema
uit Berlijn. De militaire wachtposten,
welke in normale omstandigheden uit
15 soldaten bestaan, waren evenwel ver
dubbeld. Verscheidene leden van de
militaire politie waren met machine
geweren gewapend.

Duitse politie, die gestationneerd is bij
het einde van de internationale weg
van de Westelijke zones naar Berlijn,
verklaarde, dat ongeveer 20 Duitsers in

Berlijn zijn aangekomen, die gedwon
gen waren door de Russen hun huizen
langs de internationale weg te ontrui
men. Men vermoedt, dat hun huizen
gebruikt zullen worden als posten voor
de Sowjet-contróle-patrouilles.

Reizigers op de internationale weg
zeiden, dat de Russen bezig waren een
controlepost op de weg te bouwen, on
geveer een mijl ten Westen van het
Amerikaanse controlepunt buiten Ber
lijn. Zij waren bezig grote electrische
booglampen aan te leggen in de nabij
heid van het Russische controlepunt.

Wat een eventuele controle van de
goederentreinen voor de Amerikanen
betekent, zou af te leiden zijn uit de
geweldige voedseltransporten van de
Amerikaanse zone in Duitsland naar
Berlijn, waar- de Amerikanen bijna 2
millioen van de 3,5 millioen Berlijners
van voedsel voorzien en tevens onge
veer 10.000 Amerikanen, die verbonden
zijn aan de militaire regering' in de
vroegere Duitse hoofdstad.

De AmerikaSnse militaire autoriteiten
hebben een verbod uitgevaardigd, op
grond waarvan de voor Berlijn bestemde
Amerikaanse .treinen de Russische be
zettingszone niet mogen binnenrijden zo
lang er geen nadere verklaring is ge
geven voor de reisbep'erkingen in de
Russische zones.

De Britse trein, die uit Berlijn naar
de Britse zone vertrokken was, stAnd
hedenmorgen om 6 uur nog op het Rus
sische grensstation Mariënborn met nu
reeds bijna drie uur vertraging. Naar
verluidt staat de tegenligger, de Britse
trein, die op weg naar Berlijn is, even
eens reeds 2 uur aan de andere zijde
van dit station.

De Britse autoriteiten kunnen zich op
geen wijze in verbinding stellen met de
beide treinen en moeten afgaan op be
richten van Duitse spoorwegarbeiders
aan beide zijden van de grens.

Even na 3 uur- kuMu Amferikaan-

se trein met slechts 30 minuten vertra
ging te Helmstedt (Britse zone) aan.
De trein was na een kort onderzoek door
de Sovjet-Russische grenswachters vrij
gegeven, die toestemming gekregen had
den de papieren van de passagiers in de
trein te controleren. Dit is in strijd met
de gisteravond te Berlijn, uitgesproken
verklaring, dat de Rnssische autoritei
ten geen toestemming zouden krijgen in
de trein te komen.

Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft Woensdag met 329 tegen 74
stemmen het wetsontwerp aangenomen,
volgens hetwelk in het kader van het
plan-jjlarshajü 5.3 mi!'iard dollar voor
het herstel van Europa en een aparte
som voor Griekenland. Turkije en China
beschikbaar zal worden gesteld. Het
amendement om Spanje de mogelijkheid
te geven voor deelneming in aanmer
king te komen werd met 188 tegen 104
stemmen aangenomen.

Het Huis heeft het voorstel aangeno
men, dat vijftig procent der goederen,
die in het kader van het plan-Marshall
verstrekt worden, in Amerikaanse sche
pen vervoerd moeten worden.

Het Congress zal nu in de komende
dagen in verenigde zitting het uiteinde
lijke ontwerp opstellen, dal naar men
verwacht binnen 10 dagen aan president
Truman ter tekening voorgelegd zal
kunnen worden.

Volgens Okonski, ontwerper van het
amendement dat Spanje verkiesbaar
stelt om in aanmerking te komen voor
hulp in het kader van het plan-Mar
shall, wordt zijn amendement in 'de
Europese pers verkeerd uitgelegd. Het
v/ilde alleen de Sovjet-Unie en Spanje
op één lijn stellen wat de verkiesbaar
heid voor de Marshall-hulp betreft, al
dus Okonski. Beide landen kunnen
thans, indien de 16 landen dit wensen,
in het plan worden opgenomen. Okonski
verklaarde, dat zijn amendement niet
bedoelde Franco te verdedigen, doch hij
sprak de hoop uit, dat Franco stappen
zou ondernemen om zijn regering te
democratiseren.

Naar Reuter verneemt, zou ^ttar-

In Port Moresby op Nieuw-Guinea Kgt
een Catalina-vliegboot gereed om over
levenden te gaan oppikken van een in
October van het afgelopen jaar op 100
mijlen ten N.O. van Kaap Foster neer
gestort vliegtuig.

Australische burgerluchtvaart-autori-
teiten hebben bericht ontvangen, dat op
het eiland Vitoe in de Bismarck-archi-
pel vijf overlevenden, naar men meent
te weten Nederlanders of Indone
siërs, van de vliegramp verblijven.

Dit nieuws, dat afkomstig is van een
cx-beambte van de Australische rege
ring op Nieuw-Guinea, kon nog niet
worden bevestigd. De berichten over de
overlevenden zijn zeer vaag. Zij zouden
al die tijd geleefd hebben van vis. In
middels is een motorboot op onderzoek
uitgetrokken.

shall ernstig ongerust zijn over het
effect, dat het opnemen van Spanje
in het hulpplan, op het Italiaanse
volk zou hebben, dat „op 18 April
voor beslissende verkiezingen slaat".
Men meent te weten, dat Marshall
contact heeft gezocht met Lovett, de
plaatsvervangende minister van Bui
tenlandse Zaken en dat spoedig een
officiële uiteenzetting van zijn stand
punt uit Washington te wachten is.

Uit betrouwbare bron te Madrid
wordt vernomen, dat Myron Taylor, de
persoonlijke gezant van President Tru
man bij het Vaticaan, waarschijnlijk
Donderdagmiddag een bezoek aan ge
neraal Franco zal brengen. In- politieke
kringen acht men het mogelijk, dat de
eventuele opneming van Spanje in het
plan-Marshall ter sprake zal. komen.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Zaken
weigerde een desbetreffende vraag te
beantwoorden.

President Truman'heeft Woensdag de
wet ondertekend, volgens welke 55 mil
lioen dollar als tussentijdse hulp voor
Oostenrijk, Frankrijk en Italië ter be
schikking zal worden gesteld.

Giuseppe di Vittorio, de communisti
sche voorzitter van de Algemene Fe
deratie van Vakbonden in Italië, maak
te Woensdagavond bekend, dat de C.G.
I.L., indien de politie niet vóór 8 April
een Siciliaanse vakbondsleider, Rizzot-
to, die sinds drie weken vermist wordt,
weet op te sporen, een algemene sta
king zal uitroepen.

Het communistisch-socialistische
„Volksfront" protesteerde gisteren te
gen de Paasboodschap van Z. H. de
Paus. Het beweerde, dat uit de woor
den van de Paus kon worden'opge
maakt, dat het. Vaticaan reeds partij
gekozen heeft en daardoor het natio
nale belang van het Italiaanse volk
volledig uit het oog verliest

Volgens een officieel communiqué
van de regering van Oost-Indonesië
zijn op het eiland Ternate 14 solda
ten van het Nederlandse leger
en 3 soldaten van het Ned. O o st -
Indische leger gearresteerd. ®ij
worden ervan beschuldigd betrok
ken te zijn geweest bij de ordever
storingen in de avond van 23 Maart.

Verwachting tot Vrijdagavond:
Krachtige tot matige, langs de
Wadden-eilanden nog tijdelijk harde
wind tussen Zuid-West en West. Wis
selend bewolkt met plaatselijk enkele
buien. Weinig verandering van tem
peratuur.

Zon 6.14—19.15, maan 4.09—11.06.

>i i

5

(Van een speciale verslaggever)

We zijn by een van de stands van
Schoolstad gestuit op een serie
vragen en uitroepen, breeduit
langs de weg getimmerd, waarbij we een
groepje broeders- en leken-onderwijzers
aantroffen in levendige discussié: „Nog is
het onderwijs dikwijls te veel dressuur
en te weinig opvoeding!", „De onderwij
zer-denkt voor zijn leerlingen; hij is een
levend correctiepotlood„Gods
dienstonderwijs te formalistisch", „On
doelmatige indeling van de vakken

lazen we en verder niets meer of min
der dan dat de school te levensvreemd,
onkinderlijk, eenzijdig intellectualistisch
en te klassikaal is ingesteld.

Een behoorlijke pórtie zelfcrltiek der
halve en dit konden we uit het afge
luisterde gesprek wel afleiden, dat deze
leerkrachten schoolstad en alle schone
weorden, die er gesproken zijn en wor
den bij het eeuwfeest van het Katholiek
onderwijs, prachtig 1 vonden, maar er
evenzeer van overtuigd waren, dat er
geen jaar en eigenlijk geeri dag van de
„tweede eeuw" besteed kan worden aan
het rusten op deze fraaie lauweren.

Het is mooi en prettig, dat er alleen
al met de Paasdagen 5000 bezoekers
naar Houtrust zijn gekomen, dat men
zeker nog op ongeveer het viervoud
daarvan kan rekenen en dat er ook in
België belangstelling is voor wat in Den
Haag staat tentoongesteld, doch dit
doet voor Katholiek Nederland niets af
van de plicht tot het zoeken naar hoe
het nog beter kan. Gelukkig kondigt' de
practijk van de onderwijsvernieuwing
zich hier en daar aan in de straten van
Schoolstad, doch het hierboven neerge
schreven program is zelfs voor de arge
loze bezoeker een vingerwijzing, dat er
toch ook nog wel het een en ander te
wensen over blijft!

Inmiddels glijdt de stroom van pa
ters en zusters, in de meest gevarieer
de kledij, van wereldgeestelijken en
broeders, van leraren en onderwijzeres
sen uit alle hoeken van het land. voort
langs de klas- en demonstratielokalen,

Entrée van de onderwijstentoonstellmg in de Houtrv-'dhallen te Den Haag: een wand
schildering van Jan Goeting.

die hun deuren hebben opengezet voor
een iéder, die nog meer van het onder
wijs weten wil, dan hij al wist.

Een der vaste aantrekkingspunten
blijkt het B. L. O. te zijn, waar men
kan kennismaken met het onderricht
en de opvoeding van blinden, doof
stommen, debielen en epileptici.

Hier gaat men stil langs de stands,
waar de Zusters van de Voorzienigheid
uit Amsterdam en Leiden debiele meis
jes beneden de twaalf trachten weg
wijs te maken in het probleem, dat een
rijtje boodschappen, welke gedaan
moeten worden in verschillende win
kels, voor hen betekent; waar broeder
Celestinus van het instituut in St. Mi
chielsgestel met eindeloos geduld een
zevenjarige voor een kleine spiegel aan
het dove oor (dat echter wel de tril
lingen opneemt) woordjes voorzegt, zo
dat de doofstomme na een jaar onge
veer 80 woorden kent en begrijpt, en
waar frater Adriaan rustig toeziet, hoe
zijn pupil uit het St. Henricusgesticht
te Grave in braille-steno een brief op
neemt en op de schrijfmachine uit
werkt. JSvén verder wordt de rieten mat
van een stoel op het gevoel gevloch
ten en in de hoek krijgt een blinde
jongen aardrijkskundeles. Tastend glij
den de vingers over landkaart en globe
in reliëf.

Heeft men deze parade der hulp
behoevenden niet wat cru gevonden
voor een tentoonstelling, vroegen wij bil
elk der drie stands. Het antwoord was
eensluidend ontkennend; de leerlingen

zijn gewend aan bezoek van geïnteres
seerden op de verschillende instituten
en zij hebben zich in Schoolstad snel op
hun gemak gevoeld.

Dit is zeker: deze afdelingen vormen
het meest indrukwekkende deel van de
onderwijstentoonstelling; men gaat er
vandaan met een diep respect voor hen,
die deze opvoedingsarbeid tot een zo
hoge graad van perfectie hebben op
gebouwd en voor de stille werkers, die
er dagelijks hun beste krachten aan
geven.

Een geheel andere gewaarwording
krijgt de bezoeker in een hoek van
de tweede Houtrusthal, waar het
Middelbaar en Voorbereidend Hoger
Onderwijs exposeren. De toegang tot
deze afdeling wordt gevormd door een
middeleeuwse kloosterschool in ro-
maanse stijl. De papier-maché gewel
ven zijn echter wat donker uitgeval
len en zo moesten wij het meemaken,
dat een goedaardig zustertje van een
ouderwetse bewaarschool van kleur
verschoot, toen zij in de mediterende
monnik bij het kleine venster de dui
vel meende te zien.

Tot slot vërtoefden we nog even bij
het Hoger Onderwijs en dc Seminaria;
deze ruimten zijn wat stijf ingericht,
maar we zagen er nog steeds werk
lieden rondscharrelen: er wordt ook nu
aldoor gebouwd aan Schoolstad als
symbool is het zo kwaad nog niet

Te Utrecht heeft burgemeester Ter Pelk-
wijk, op liet verkeersplein aan de Ca-
tharijne-singel bij de Jaarbeurs, een monu
ment onthuld ter gelegenheid van het ne
gentien-honderdjarig bestaan der stad, dal
dit jaar gevierd wordt. De beelden aan Het
monument, die gemaakt werden door nier
jonge Utrechtse beeldhouwers, zijn van
g'ipe, zodat het gedenkteken een zeer
voorlopig karakter heeft.

De beste ken ze voor Uw b«n
is rj! blijft altijd de

4-cyl. ƒ4340.— - 6-cyI. I
HEEREMANS EN VAN LEUVEN
N. Gracht 78 - Haarlem - TeL 2M96

(Azbed

Per 1 April zijn 25 punten van de
nieuwe texticlkaart VA 894 geldig
verklaard. Van deze 25 punten zijn
er vijf als extra te beschouwen. Aan-
gewezep zijn de bonnen gemerkt:
„Textiel J één punt", „Textiel J T#f
punten", „Textiel J reserve" ter
waarde van 10 punten en „Textiel K
één punt".

De bonnen „Textiel K vijf punten"
en „Textiel K reserve" zijn derhalve
voorlopig niet aangewezen voor de
aankoop van textielgoederen.

Bij Benjamina in Noord-Palesétoa is
Woensdag de trein CairoHaifa ef>
een eleetrisch tot ontploffing gebrach
te mijn gelopen. Er zjjn 40 doden en
60 gewonden. De meeste slachtoffers
zijn Arabieren.

De locomotief en vier wagons de
trein ontspoorden.

Vijfendertig Britse soldaten bevon
den zich in de laahfte twee rijtuigen
die op de rails bleven staan. Geen
hunner is gewond.

Op 6 April zullen 5.000 Amerikaanse
soldaten in Triest met volledige veld-
uitrusting door de stad marcheren, om
„het vertrouwen en het moreel van de
bevolking op peil te houden".

Drie Amerikaanse vliegdekschepen
zullen worden gebruikt om gedurende
de eerstkomende maanden vliegtuigen
uit de V.S. m Turkije af te leveren.