RAUTER ZOU LONDENSE REGERING
WILLEN DAGVAARDEN
Het vraagstuk der represailles
na sabotage
m
Spanje niet opgenomen in het
Marshall-plan?
Westen per vliegtuig in verbinding
met geïsoleerd Berlijn
DOLLAR DE ACHILLESHIEL VAK ONZE
DEVIEZENPOSITIE
400 Britse soldaten omsingelen met
pantserwagens Russische post
bij het vliegveld Gatow
Grote rijkdom van katholiek onderwijs
HOOFD UTRECHTSE P.R.A.C. IN ARREST
Open kampen voor
gevangenen
Tot hoofd en hart
NIEUWE PROTESTEN
VAN VERDACHTE
Het weer.
Congress-commissies niet accoord met
beslissing van het Hais
Tekort betalingsbalans 1948 wordt op
f 1,5 milliard geraamd
Zij'n de Russen bevreesd voor uitbreiding van de
geallieerde garnizoenen in Duitse hoofdstad?
Montgomery volgende
week te Berlijn
Fundament voor behoud van ons nationale leven
Telegram aan de
Koningin
Het Russische pact met
Finland
Concert in de lucht
UNO komt bijeen voor
Palestina
Prins Bernhard heeft
bronchitis
VAUXHALL
Hielp collaborateurs tegen groot handgeld
Proef in N.O.-polder
VRIJDAG 2 APRIL 1948
72ste JAARGANG No. 24116
(Vervolg op pap. 2)
De voormalige plaatsvervangd leider
der N.S.B., Van Geelkerken, wacht in
de wachtkamer zijn beurt al om in
het proces-Rauter te getuigen.
Soétomo gaat vas/ten
De Russen laten controle uitoefenen op personen en goederen welkelangs
de enige weg van de grens van de Britse zone naar Berlijn door de
Russische zone loopt. Controle bij Helmstedt
NIEUWE DEVIEZENPOTA INGEDIEND
Hei Amerikaanse militaire bestuur in Berlijn heeft bekend
gemaakt, dat hei verkeer van alle militaire treinen naar en
van Berlijn is gestaakt. Het verkeer per vliegtuig zal worden
opgevoerd. De Engelse militaire autoriteiten delen mede,
dat er geen treinen van hei Engelse leger meer zullen
rijden.
Aken, die voorraden voor de Engelse bevolking van Berlijn
vervoerden, zijn door de Russen aangehouden. Voorts is
een nieuwe versperring aangebracht op de grote autoweg
ten Westen van de stad.
Z. EM. KARDINAAL DE JONG OP „SCHOOLSTAD"
Namens de vele genodigden aan
wezig op de bijeenkomst in de
Congreszaal van de Haagse Hout-
rusthallen, waar de eeuw vrijheid
van onderwas plechtig herdacht
werd, is het volgende telegram aan
de Koningin verzonden:
„Zijne Eminentie Johannes Kar
dinaal De Jong, het Hoogwaardig
Episcopaat van Nederland, de
Hoogw. Bisschoppen van Batavia
en Medan, Hunne Hoogwaardige
Excellenties de minister-president
en de ministers tezamen met tal
rijke genodigden bijeen in de
Congreszaal van de R. K. Natio
nale Nederlandse tentoonstelling
op onderwijsgebied ,J5choolstad"
in de Houtrusthallen te 's Graven
hage, ter herdenking van het
honderdjarig bestaan der vrijheid
van onderwijs in ons dierbaar
vaderland, in het vijftigste jaar
van Uwer Majesteits zegenrijke
regering, betuigen Uwe Majesteit
hun oprechte eerbied en aanhan
kelijkheid, vormen de hartelijkst
welgemeende wensen voor het
herstel van Uw gezondheid en
bidden om Gods rijkste zegen voor
Uwe Majesteit.
De directeur van het RK.
Bureau van Onderwijs en
Opvoeding
MGR. TH. VERHOEVEN".
In de Congreszaal van „Schoolstad" werd de eeuw vrijheid van onderwijs
plechtig gevierd. Een der belangrijke momenten was het voorlezen van
een boodschap, welke Z. H. de Paus aan Zijne Eminentie Kardinaal De
Jong had gezonden.
Het Amsterdams Strijkkwartet,
dat op het ogenblik een bezoek
brengt aan Johannesburg, zal
tijdens de retourvlucht naar
Nederland in het vliegtuig een
concert geven.
„Ik vind het idee van een con
cert in de lucht uitstekend", aldus
Maurits Frank, de cellist, „het zal
voor de passagiers de eentonigheid
van de lange vlucht breken
Berlijn ziet met verbazing toe
Ook scherper optreden in
Oostenrijk
Russische jagers zwermen
langs transportvliegtuigen
De Russische bezettingsautoriteiten
in Duitsland hebben bevel gegeven,
dat aan de grote verkeersweg via
Maagdenburg naar Berlijn enkele
dorpen aan de grens van de Russische
zone ontruimd moeten worden. In de
Harz worden verschillende uitkijk
posten opgesteld.
Marshall-plan
Het verlangen naar meer zou bij
veten matiger zijn, als zij wisten
welk een greep geld op een men
senleven kan krijgen. j
NED. EIGENDOMMEN
IN INDIË
Wil republiek ze
teruggeven?
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: J. J. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEM COURANT
ADVERTENTIETARIEF IS cents pei millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlBn eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
(Van onze Haagse redacteur)
Weer staat vanmorgen in alle
vroegte de lange rij van wachtenden
op de hoek van de Kneuterdijk en
tracht een glimp op te vangen iran
het binnenste van de arrestanten-
wagen> die om kwart voor 10 de bin
nenplaats oprijdt. De zitting begint
vandaag met een ander Hoï en an
dere verdachten: de uitspraken van
enige lopende zaken worden tussen het
proces van Rauter door afgewerkt.
Om kwart over tien zitten wij met
een weer midden in de sfeer van
deze zaak, wanneer, onmiddellijk nadat
verdachte is binnengeleid, punt 7
van de dagvaarding: het opleggen
van geldboeten aan de gemeenten
en Rauter's represailles ter sprake
komen.
De oude vechtjas komt direct in de
aanval: .,lch möchte dazu meine Stand-
punkt bekantt geben." Dit blijkt dan
te zijn, dat volgens het internationale
recht het overwonnen volk verplicht is
te gehoorzamen aan de bezettende
macht en dat, toen het Nederlandse
volk hierin te kort schoot, de Duitsers
zich ook niet meer behoefden te houden
aan het internationale recht.
Rauter grijpt nu ook terug, zoals te
verwachten was, op de uitspraak van
het. Amerikaanse Hof te Neurenberg.
Hij citeert in het Engels en voegt er
tot goed begrip van die, in zijn ogen
ongetwijfeld nog altijd „dumme Hollan
der", aan toe, dat „monetary contribu
tion" „Büsze" betekent. De president
stelt aan de hand van de stukken uit
de Mei-dagen vast, dat generaal Winkel
man de capitulatie voor de regering
heeft getekend. Over de vraag wie in
ons land gedurende de oorlog de wettige
macht toekwam, valt dus nog te discus
siëren.
Rauter staat voor de zoveelste maal
op hij doet niet anders dan opstaan
en weer gaan zitten en verdedigt
met vuur zijn stelling, dat de Nederlan
ders en met name ook dë politie ver
plicht waren de Duitse bezettingsmacht
te gehoorzamen.
De Londense regering heeft dit
alles in de war gestuurd met haar
stijven van het Nederlandse volk in
het verzet. Zij zou eigenlijk gedag
vaard moeten worden. Dat neemt de
president niet. Voor de eerste maal
wordt er gehamerd: „U is geen aan
klager, maar verdachte. U mag zich
verdedigen, maar op een behoorlijke
wijze".
Rauter protesteert dan, omdat hij voor
deze kwestie van internationaal recht
niet over een Duitse advocaat kan be
schikken. „Ich habe mahl darum gebe
ten, ich bin hier moralisch vergewaltigt
worden". De verdediger, mr. K. v.
Rijckevorsel, licht de opvatting van ver
dachte toe. Hij is van mening, dat de
taak van het Hof, dat deze zaak moet
berechten, verricht moet worden boven
nationaal (Nederlands) niveau.
De president brengt Rauter aan het
verstand, dat de Amerikaanse uitspraak,
waar verdachte zich op beroept, ook
zegt, dat represailles slechts aanvaard
baar zijn na een onpartijdig onderzoek
omtrent de verrichte sabotages. Een der
gelijke rechterlijke uitspraak is er nog
nooit geweest; Rauter meent van wel.
Jhr. v. Meeuwen wijst verdachte er
vervolgens op, dat een van de grote grie
ven, die ons volk van het begin af tegen
de Duitsers gehad heeft is, dat ze nooit
iets begrepen hebben van de Neder
landse aanhankelijkheid voor het Vor
stenhuis.
Al had de bezetting de feitelijke
macht, de Koningin behield toch de
wettelijke macht.
Rauter: „Nein".
Terugkerend tot de kwestie van de
geldboeten aan de gemeenten, komt een
typisch bezettingstafereeltje tot nieuw
leven in deze met spanning gevulde
rechtszaal; het zou amusant wezen, als
het niet tegelijkertijd zo tragisch was.
In Maassluis werd een vlaggenparade
gehouden; een paar jongens hebben
door te fluiten de show te vroeg in be
weging doen komen. Gevolg: Een boete
van 100.000.— en burgers van Maas
sluis naar concentratiekampen. Er zijn
er 5 niet teruggekeerd.
President: De dader had zich vrijwil
lig aangemeld (hij heeft zijn grap met
de dood bekocht) en toch meende U tot
dergelijke represailles te moeten over
gaan?"
Rauter schuift de verantwoordelijk
heid op de Rijkscommissaris. Er klinkt
zenuwachtigheid in zijn stem en hij
flapt er uit: „Ich habe Schuld getragen,
wie ich es bei Gott nicht mehr tragen
kann".
Verwachting tot Zaterdagavond;
Tijdelijk opnieuw tot stormachtig
toenemende wind tussen Zuid en
West. Zwaar bewolkt met regen- of
hagelbuien en later enkele verspreide
opklaringen. Weinig verandering van
temperatuur.
Zon 6.11—19.17, maan 4.43—12.15.
De commissies voor Buitenlandse Za
ken van het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden en van de Senaat heb
ben op een gemeenschappelijke bijeen
komst, in tegenstelling tot het zo juist
door het Huis aangenomen voorstel, be
sloten, Spanje niet op te nemen in het
hulpprogram voor Europa. Senator Van-
denberg, voorzitter van de vergadering,
heeft verklaard, dat het ontwerp van
het plan wel lidmaatschap van de orga
nisatie der deelnemende landen open
laat voor alle andere landen, die even
tueel door de huidige deelnemers wor
den uitgenodigd, maar dat het privilege
van de zestien deelnemers was, een be
sluit ten aanzien van Spanje te nemen.
De beslissing van de oommissie be
tekent dus niet, dat Spanje nie1- aan het
plan-Marshall kan deelnemen. Dit kan,
naar de mening der commissies, slechts
gebeuren op uitnodiging van de 16 West-
Europese landen, niet op aanwijzing der
Ver. Staten.
Autoriteiten van het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken hebben
gezegd, opgetogen te zijn over het be
sluit der commissie. Op het Huis werd
medegedeeld, dat Truman volledig ge
kant is tegen opneming van Spanje in
het hulpplan voor Europa.
In Britse officiële kringen wordt het
besluit warm toegejuicht. Een woord
voerder van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken, verklaarde, dat het
besluit samenviel' met de Britse poli
tiek.
Franco heeft Donderdagavond een on
derhoud gehad met Myron Taylor, per
soonlijk vertegenwoordiger van Truman
bij het Vaticaan. Het onderwerp van de
besprekingen zal, naar verluidt, morgen
in een Spaanse kabinetszitting bespro
ken worden.
De Congresscommissies hebben ook
hun goedkeuring gehecht aan het web
ontwerp tot het verstrekken van
6.098.000.000 dollar aan het buitenland
in het kader van het plan-Marshall.
De revolutionnaire leider Soetomo is
in Soerakarta een „vasten tot de dood
er op volgt" begonnen, in een poging
re regering te dwingen de wapens terug
te geven van de zogenaamde revolu
tionnaire troepen, aan wier hoofd hij
staat.
Soetomo is de zogenaamde verde
diger van Soerabaja tegen de Britse
troepen in de herfst van 1947. Twee
maanden gelegen heeft Soekarno hem
verboden in het openbaar te spreken.
Door de ministers van Financiën,
Economische Zaken en Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening is Donder
dag een nieuwe deviezennota inge
diend, waarin zij een schril licht laten
schijnen op het gebrek aan buiten
landse betaalmiddelen, waarmede Ne
derland te kampen heeft, met name
dollars, dat, zoals in de nota wordt
gezegd, nog steeds als de Achilleshiel
De enige Amerikaanse route naar
en van Berlijn, die niet onder con
trole staat van de Russen, is de lucht
lijn FrankfortTempelhof. Men ge
looft niet, dat de Russen geweld zul
len gebruiken om deze weg te con
troleren. De Amerikanen zijn van
oordeel, dat het landen van hun
vliegtuigen op Tempelhof, dat in
Amerikaanse handen is, geen over
treding van de viermogendheden-
overeenkomst betekent. In Britse
kringen werd gezegd, dat men over
weegt, de vliegtuigen met jagerescorte
te laten opereren.
Luchtvaartautoriteiten hebben ver
klaard, dat zij hoopten, alle benodigde
vliegtuigen voor het vervoer van het
normale aantal treinpassagiers beschik
baar te kunnen stellen en meer dan
3000 Amerikanen in Berlijn van voed
sel te kunnen voorzien.
In regeringskringen te Londen be
schouwt men als een der motieven van
de Russen, om Berlijn te „verzegelen",
het voorkomen van uitbreiding der ge
allieerde garnizoenen. Onder de gelden-
(Van onze speciale verslaggever)
Grote bewondering hebben wij voor
de geslachten die ons voorafgingen
en die onder Gods zegen zo moeizaam,
maar tegelijk met zo'n groot succes
het katholiek onderwijs hebben op- en
uitgebouwd. Het was voor hen een ge
wetensplicht hard te werken en veel
offers te brengen voor deze grote
zaak, die na een eeuw zo'n buitenge
woon grote bloei heeft bereikt. Deze
tentoonstelling opent onze ogen voor
de grote rijkdom en de macht die van
ons katholiek onderwijs kan uitgaan.
Laten we dankbaar zijn voor het vele
goede dat verkregen is, maar laten
wij ook de verplichtingen, die door
het werk onzer vaderen op ons gelegd
zijn, nakomen, aldus sprak Z. Em. Joh.
Kardinaal de Jong Donderdagmiddag
in de Congreszaal van de Houtrusthal-
len te 's Gravenhage het illustere ge
zelschap, dat hier bijeen gekomen was
om de plechtige viering van het eeuw
feest van de vrijheid van onderwijs
bij te wonen, toe.
En de Kardinaal vervolgde: De er
kenning en de verdediging van het recht
der ouders op de opvoeding der kinde
ren zijn het heerlijk resultaat van de
wekroep in het amendement van 1868.
Dankbaar mag men zijn jegens de acn-
tereenvolgende regeringen van dit land,
die niet alleen de stem van de katho
lieke ouders hebben gehoord, maar ook
verhoord. Het katholieke volksdeelheeft
aan het vaderland grote diensten bewe
zen; het is volle ernst als van dit volks
deel gezegd wordt, dat het het vaderland
wil bewaren voor Christus. Ons onder
wijs vormt als het ware een eeuwig
fundament voor het behoud van ons
nationale leven.
Mgr. Verhoeven sprak het dankwoord.
Wij mogen, aldus Mgr., met recht roe
men op ons corps docenten van hoog tot
laag, dat zijn taak prachtig vervult, Wij
moeten naast het Episcopaat ook dank
weten aan onze katholieke vertegen
woordigers in de bestuursorganen, die
waken over het verkregene. Maar ver
geten we bij al deze dank en al .de
hooggestemde uiteenzettingen van deze
middag niet, dat het gaat om het kind,
van hetwelk het voor ieder ouder een
voorrecht en vreugde is het op de eigen
katholieke school te weten, waar het de
-aal van zijn ouders hoort spreken.
Het slot bracht voor de gasten nog
een aangename verrassing, want ter
wijl het koor en orkest van het St.
Aloysiuscollege te Den Haag onver
moeid zong en speelde, traden de bak
kersleerlingen in ganzepas naar voren,
om te beginnen met het Episcopaat
geurige, smakelijke en knappende pro
ducten van hun kunnen aan te bieden.
Dat het gezelschap hierna een uitge
breide rondwandeling maakte over het
grote complex der Houtrusthallen, om
deze „Stad van het R. K. Onderwijs"
te bezichtigen, spreekt voor zich.
President Paasikivi is er niet in ge
slaagd het eens te worden met het ka
binet, de parlementaire commissie voor
Buitenlandse Aangelegenheden en mi
litaire deskundigen, over de instructies
aan de Finse delegatie in Moskou. Hij
heeft thans twee leden van de delegatie
met spoed naar Helsinki ontboden, n.l.
Urho en Johan Soederhelm.
Volgens de „New York Times" is
eergisteren een koerier naar Moskou
gevlogen, om Molotof mede te delen,
dat Finland het recht, het Russische
leger uit te nodigen, in geval van
oorlog de grens te overschrijden, aan
zichzelf wil houden. Het is 'deze be
paling waarover Russen en Finnen
van mening verschillen en ter be
spreking waarvan de beide gedele
geerden naar Helsinki geroepen zijn.
Het secretariaat van paleis Soestdijk
deelt ons mede; sedert de Paasdagen
ligt Z. K. H. Prins Bemhard te Zer-
matt ziek met een lichte graad van
bronchitis. Er bestaat geen reden tot
ongerustheid, maar het is onzeker of
de prins op de vastgestelde datum zal
kunnen terugkeren.
De Veiligheidsraad heeft het Ameri
kaanse voorstel, een speciale zitting te
beleggen van de Algemene Vergadering,
waar men de toekomst van Palestina
zou bespreken, goedgekeurd met 9
stemmen voor, terwijl de Sovjet-Unie en
de Oekraïne zich van stemming onthiel
den. De datum is gesteld op 16 April.
Tegen de verwachting in sprak Rusland
over deze beslissing geen veto uit.
de bepalingen wordt de sterkte der gar
nizoenen geheel overgelaten aan de be
zettingsmachten afzonderlijk. Een woord
voerder van het Foreign Office wees er
op, dat er geen overleg tussen de vier
mogendheden nodig is, om een wijziging
in de bestaande sterkte aan te brengen.
Van officiële ziide sprak men tegelij
kertijd de geruchten tegen, dat een deel
der Britse autoriteiten binnenkort Ber
lijn zou verlaten. Het tegendeel is waar
Het Britse garnizoen is bovendien kort
geleden op volle sterkte gebracht: Hier
bij werd opgemerkt, dat enkele autori
teiten naar Frankfort zijn getrokken
omdat hun werkzaamheden daar beter
tot hun recht kwamen dan te Berlijn
Men heeft hier echter, volgens de offi
ciële bronnen, met een loutere toeval
ligheid te doen.
Veldmaarschalk Montgomery wordt
de volgende week te Berlijn verwacht,
na ziin bezoek aan Britse legerafde
lingen in het Rijngebied. In officiële
kringen kon men niet bevestigen dat
Montgomery een ontmoeting zal heb
ben met maarschalk Sokolowsky, de
Russische bevelhebber.
Een twist over de Russische con
trolepost in de buurt van het Britse
vliegveld Gatow in Berlijn, welke op
Engels grondgebied gelegen is, spits
te zich Donderdagavond zo zeer toe,
dat ongeveer 400 Britse soldaten, ge
steund door negen pantserwagens, de
Russische post nagenoeg omsingel
den. Kort voor middernacht trokken
de Russen zich terug naar de Rus
sische sector van de stad.
Ook de extra-versperringen, door de
Russen langs de grens van hun Berlijn-
se sector aangebracht, zijn weer ver
wijderd.
De bevelvoerende Russische officier
in Nowawes, even buiten Berlijn, was
beleefd tegen alle reizigers. Hij groette
hen met een glimlachend „goedendag
meneer" in perfect Engels. Na het on
derzoek van hun papieren liet hij ze
verder gaan met: „Ik hoop, dat u een
aangename reis zult hebben," en nog een
glimlach.
In Berlijn, waar het verkeer drukker
was, waren de Russen echter niet zo
beleefd en glimlachten ze niet zoveel.
De Berlijners keken met verbazing
toe, hoe de soldaten van het Rode Leger
de nieuwe controle-maatregelen invoer
den in deze stad, die al meer dan ge
noeg heeft van controle.
Een dozijn Russen met tommyguns
posteerde zich b.v. aan de Russische
kant van de historische Brandenburger
Tor. Op sommige ogenblikken veroor
zaakten ze grote verkeersopstoppingen.
Zü waren voornamelijk geïnteresseerd
bij vrachtauto's.
Een Amerikaans burger werd door
de Russen gistermorgen gearresteerd,
toen hij zich even buiten Berlijn in de
Sovjet-zone bevond. Een Amerikaanse
luitenant en zijn vrouw werden door
de Russische- controlepost bij de Bran
denburger Tor aangehouden en ver
hoord. Later werden zij weer vrijgela
ten. Zij meldden, zeer hoffelijk door de
Russen behandeld te zijn.
Ook ih Oostenrijk treden de Russen
scherper op tegen de Amerikanen, die
door de Russische zone naar Wenen
reizen.
De Arlberg-express uit Bcrljjn had
meer dan een uur vertraging, daar
de Amerikaanse paspoorten gecon
troleerd werden door Russische offi
cieren, aan de hind van een van te
voren opgestelde lijst. Gewoonlijk
worden de passagiers alleen maar ge
controleerd op het bezit van „grijze
kaarten", die hun het recht geven,
de Russische zone te passeren.
Generaal-majoor N. C. Brownjohn, de
plaatsvervangende Engelse bewindvoer
der in Duitsland, heeft gisteren een be
spreking gehad met luitenant-generaal
G. S. Loejantschenko, zijn Russische
collega.
Het was niet bekend, maar men be
twijfelt, of ook een Amerikaanse ver
tegenwoordiger aan de bespreking
deelnam.
Volgens A.F.P. werden hedenmorgen
Amerikaanse transportvliegtuigen, die
de militaire treinen vervangen voor de
ravitaillering van het Amerikaanse gar
nizoen te Berlijn, tijdens hun vlucht over
de Russische zone door Sovjet-jagers
vergezeld, die herhaaldelijk manoeuvres
uitvoerden,alsof zij wilden aanvallen.
De Amerikaanse autoriteiten verklaar
den, dat ingeval dergelijke incidenten
zich herhaalden, zij zich genoopt zou
den zien hun transportvliegtuigen door
Amerikaanse jagers te begeleiden.
In militaire kringen te Washington
wordt verklaard, dat het aantal in Duits
land gestationneerde Amerikaanse vlieg
tuigen beperkt is tot ongeveer 200 trans
portvliegtuigen, een groep van 75 Ja
gers en 9 reuzenforten.
Indien generaal Clay het echter no
dig mocht oordelen, zouden deze aan
tallen zeer spoedig aangevuld kunnen
worden.
Volgens de Washingtonse correspon
dent van de New York Herald Tribune
zou James Forrestal, de Amerikaanse
minister van Defensie, de toestand in
Berlijn tijdens een vergadering van de
Senaatscommissie voor de gewapende
diensten „een dubbeltje óp z"n kant" ge
noemd hebben.
MAATREGELEN AAN DE GRENS VAN
DE RUSSISCHE ZONE
wc»
V*rKe#rsw»g*n
is te beschouwen van de deviezenpositie.
Het ogenblik, waarop Nederland niet
meer in staat zal zijn de benodigde
doUars ter beschikking te stellen, na
dert met rasse schreden.
Het geraamde tekort op de betalings
balans van 1948 ad f 1.506 mill. (2.002
mill, in 1947), komt n.l. in wezen neer
op een tekort aan dollars. Intussen heeft
de drastische bezuiniging, die de nood
zakelijke beperking van de invoeren uit
de dollararea meebracht, dg regering
doen besluiten voor het eerste kwartaal
van 1948 slechts 100 mill uit te trek
ken, terwijl het herstelprogramma van
1947 in een bedrag van 180 mill, voor
zag. Het is duidelijk, dat een dergelijke
tactiek slechts zeer korte tijd kan wor
den volgehouden zonder 's lands econo
mie blijvend te schaden.
Buitengewone maatregelen om aan de
situatie het hoofd te bieden bleken
noodzakelijk. Deze moesten o.m. worden
gezocht in de liquidatie van dollareffec
ten. Daar het tempo van de vrijwillige
liquidatie langzaam was vertraagd, moest
overgegaan worden tot de vordering van
een beperkt bedrag dezer activa. Inmid
dels werd in de kasbehoefte voorz.en
door gebruik te maken van het uit
Duitsland terug ontvangen goud ter
waarde van 40 mill. Een verdere ver
mindering van de goudvoorraad wenst
de regering echter zoveel mogelijk te
vermijden, teneinde de gouddekking van
de bankbiljettencirculatie zoveel moge
lijk intact te laten.
Als gunstige factor valt te vermelden,
dat het Marshall-plan thans een vaste
vorm heeft aangenomen, zodat de waar
schijnlijkheid, dat binnen afzienbare tijd
de dollarpositie zal kunnen worden on
dersteund door bijdragen uit het Euro
pese Herstelplan, practisch tot zekerheid
aangroeit. Onzeker zijn evenwel de vorm,
waarin de hulp zal worden verleend, de
bedragen waarop kan worden gerekend,
alsmede het ogenblik, waarop over deze
gelden de beschikking kan Worden ver
kregen.
De regering vertrouwt er op, dat na
de totstandkoming van het Europese
Herstelprogramma een opbouwend be
leid zal kunnen worden gevoerd. Er be
staat daarom gegronde hoop, dat dit ge
korte tueeenprogramma slechte gedurende
enige maanden behoeft te worden ge
handhaafd.
Reeds nu staat echter vast, dat het
algemene verzorgingspefi vooralsnog niet
zal kunnen stijgen boven dat van 1947,
doch aanvankelijk hoogstens kleine ver
beteringen mogelijk zullen zijn.
Het secretariaat van paleis Soestdijk
deelt mede: Sedert de Paasdagen lig1
Prins Bemhard te Zermatt ziek met
een lichte graad van bronchitis. Er be
staat geen reden tot ongerustheid, maar
het is onzeker, of de Prins op de vast
gestelde datum zal kunnen terugkeren.
Kies de grote wagen voor Uw kleine bon
4-cyl. 4340.6-cyl. 5325.—
'HEEREMANS EN VAN LEUVEN
Nieuwe Gracht 78 - Haarlem Telef. 21498
(Adv.)
Het hoofd van de Utrechtse
P.R.A.C., J. B. A. M van G., is
Donderdag gearresteerd op ver
denking van ernstige knoeierijen.
Reeds anderhalf jaar koesterde de
recherche vermoedens, maar de
bewijzen kreeg zij steeds niet in
handen. Thans staat vast, dat v. G.
verschillende collaborateurs tegen
betaling van een groot handgeld
heeft geholpen bjj de behandeling
van hun zaak voor het tribunaal.
Hij lichtte stukken uit de dossiers
en ontving hiervoor aanzienlijke
bedragen.
Gisteren gelukte het de politie-in-
specteur N. H. Brands uit Zeist, die
geruime tijd bij de P.R.A. te Utrecht
geweest is, een der belangrijkste tus
senpersonen op heterdaad te betrappen
en via deze arrestatie is de topfiguur
van deze affaire, van G., ontmaskerd.
De aannemer J. v. d. B. uit Zeist, die
vroeger bij de P.R.A. te Utrecht werk
zaam was, had na het verlaten van
deze dienst zijn relaties met een be
paalde groep collega's niet verbroken.
Van der B. was de verbindingsman
tussen van G. en de slachtoffers, col
laborateurs, wier zaken in behandeling
waren of zouden komen. Alle dossiers
bij de P.R.A.C. hadden een z.g. waar-
deringsprijs, welke varieerde van 5000
tot 100.000 gulden. Kwam een collabo
ratiezaak in behandeling, dan toog van
der B. of een ander naar de persoon in
kwestie en deelde mede, welk bedrag
betaald zou moeten worden, wilde hij
dat van zijn zaak een z.g. „licht dossier"
zou worden samengesteld. Ging de man
hier niet op in, dan werd aan de offi
cier-fiscaal eerst het lichte dossier ge
zonden, maar later werd dan het z.g.
„zware dossier" nagezonden.
Bij fouillering werd op Van der B.
een groot bedrag gevonden. Na een
urenlang kruisverhoor op het poli
tiebureau te Zeist bekende van der
B. en noemde de naam van zijn op
drachtgever.
(Van onze Limburgse redacteur)
Het Directoraat Generaal voor Bijzon
dere Rechtspleging gaat een proef ne
men met open gevangenkampen voor
politieke delinquenten. De geïnterneer
den zullen er onbewaakt verblijven en
ook bezoek mogen ontvangen. Ervarin
gen met jeugdkampen van deze aard,
die practisch niet tot ontvluchtingen
leidden, bemoedigden tot het nemen der
proef. Niettemin zal het eerste kamp,
voor een vierhonderdtal mannen, niet
in de mijnstreek (te zeer nabij de gren
zen), doch in de N. O.-polder ontstaan
Naar vernomen wordt, zou de repu
bliek tijdens de huidige politieke be
sprekingen met de Nederlanders de
Commissie voor Goede Diensten er mede
in kennis gesteld hebben, dat zij bereid
is niet-Indonesische particuliere eigen
dommen op republikeins gebied aan de
rechtmatige eigenaars terug te geven,
bericht U. P. uit Batavia. Republikeinse
bronnen zeiden, dat de republiek de
vorming van een gemengde Nederlands-
Indonesische commissie heeft voorgesteld
om deze kwestie ter hand te nemen.
