Engelsen overwegen opnieuw escorte van jagers boven de Russische zone Antwoord van Sokolovsky over aanleiding tot vliegramp onvoldoende geacht Aanslag op bevolkingsregister van Amsterdam voor het Hof PLAN TOT VORMING VAN ZELFSTANDIGE WEST-DUITSE REGERING P Italiaans bestuur m i nest 725 mill, dollar gevraagd GEERTEKERK te na restauratie Utrecht wordt votiefkerk LIMBURGERS EN BRABANDERS VAN BOORD IN VREEMDE TROPENLAND TWEE UUR OORLOG IN 0LDEBR0EK n licht van de te Berlijn Opgesteld in het gebeurtenissen Het weer. Tot hoofd en hart Toenemende verslechtering van verhoudingen te Berlijn REGEN VAN WEDERZIJDSE BESCHULDIGINGEN Als kiekens verlaten zij de trouwe zeekloek opt het op eigen benen te wagen Angstaanjagende oefeningdie het beeld van een inferno oproept Spaak: grens der V.S. ligt in Europa Prachtwerk van negen dappere kerels Overdracht op 12 April Eerste uitslag van de volkstelling eind Mei Voor uitbreiding van Amerik, luchtmacht Tevens zal de katholieke studentenparochie over het gebouw kunnen beschikken VRIJDAG 9 APRIL 1948 6 72ste JAARGANG No. 24122 DE „VOLENDAM" TER REDE VAN BELAWAN Op Goede Vrijdag is de Volendam ter rede van Belawan, ver uit de kust, voor anker gegaan. Een deel van de troep, de Limurgse en Brabantse infanteristen, alsmede doctoren en personeel van het voor Medan bestemde hospitaal, gaan hier van boord. Hun plaatsen worden ingenomen door K.N.I.L.-afdelingen met hun families, die van Belawan naar de Riouw- archipel reizen of verder mee naar Batavia. Het eerste afscheid is gekomen. De gemeenschap van de Volendam, in vier weken isolement hechter gegroeid - dan men menen zou, valt uiteen. Zoveel kiekens, die het schip als^en trouwe zeekloek al die tijd heeft gekoesterd en beschut, gaan het op eigen benen wagen in het vreemde tropenland. Maar niet zonder menige blik achterom op de Volendam, die met haar witte dekken en sloepen, de beide ranke, gele schoorstenen, groen omrand, als geknipt uit een bonte ansicht op de bleekblauwe zee ligt geprikt. Nederl. handelsdelegatie te Moskou Rusland vroeg lange. afstandbommenwerpers De zitting Directeur Rijksluchtvaart school qeemt ontslag BUREAUX VAN REDACIIfc EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal. Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. Een officiële Britse woordvoerder heeft Donderdag medegedeeld, dat de Britse regering na het ontvangen van het onvoldoende Russische antwoord op de Britse protestnota naar aanleiding van de vliegramp boven Berlijn, op nieuw overweegt in de luchtcorridor boven de Russische zone een escorte- dienst van Britse jachtvliegtuigen in te stellen. De woordvoerder zei, dat klit de toon, Waarin het antwoord van maarschalk Sokolovsky gesteld was, kon worden opgemaakt, dat de Russen geen enkele verzekering geven voor de veiligheid van de geallieerde vliegtuigen, die Ber lijn binnenkomen. Hij zei, dat het schriftelijk antwoord van Sokolovsky een streep scheen te halen door de mondelinge verzekerin gen. die de generaal tevoren aan gene raal sir Brian Robertson had gegeven. De woordvoerder zei nogmaals, dat het Britse transportvliegtuig zich op de normale route bevonden had toen de botsing plaats vond. Ook weigerde maarschalk Sokolovsky in te gaan op een Brits verzoek tot het doen houden van een onderzoek door een viermogendhedencommissie. In- plaats daarvan stelde hij voor het on derzoek te doen houden door een com missie, waarin slechts Rusland en Enge land vertegenwoordigd zouden zijn. Het is tekenend voor de ontstane situatie, dat de spanning, ontstaan door de lucht- ramp, slechts een facet is van een snel toenemende verslechtering van de ver houdingen in Berlijn. De Engelsen vol gen de techniek van de Russische ze nuwoorlog door van hun kant demon stratief gevechtsvliegtuigen te laten opereren in de luchtcorridor naar Ber lijn. Volgens hier ontvangen berichten zouden gisteren geregeld Engelse „Tem pests" actief geweest zijn in de lucht. Uit officiële Amerikaanse bron wordt gemeld, dat de V.S. het voorbeeld van Groot-Brittannië zouden volgen, indien dit besloot de transportvliegtuigen een escorte van jagers te geven. Een woord- voerder van de R.A.F. heeft het Tass- bericht, dat meldt, dat een Brits-Rus sische commissie begonnen is met een diuierzpek.naar de oorzaken van de bot sing, ontkend. Op de vergadering van Donderdag van het geallieerde bestuursbureau voor Berlijn hebben de afgevaardigden van Amerika, Engeland en Frankrijk er in toegestemd, dat zes der acht sub-com missies van het bureau worden afge schaft. Zoals bekend, hebben de Sovjet-af gevaardigden j.l. Vrijdag afschaffing van acht sub-commissies geëist, n.l. voor wo ningbouw en huisvesting, vervoer, eco nomische zaken, sociale zaken, brand stoffen, toezicht op eigendommen, zui vering en culturele aangelegenheden. De Westelijke geallieerden zijn voor handhaving van de sub-commissies voor economische zaken en toezicht op eigen dommen. De Russen gingen hiermee tenslotte accoord. Uijdens de bijeenkomst van het ge allieerde bestuursbureau heeft de Brit se afgevaardigde, brigade-generaal Ben son, de Sovjet-beschuldiging van 2 April aangaande „plundering van Ber lijn" door de drie Westelijke geallieer den weersproken. „Berlijn werd alleen maar geplun derd, toen de Russen het bezetten", al dus Benson. Hij noemde een lange lijst op van fa brieken, die door de Russen uit de Brit se sector gehaald zijn. Benson verklaar de voorts, dat dë handel tussen Ber lijn en het Westen practisch stil stond, tengevolge van de Russische contróle- eisen. De Russische afgevaardigde, ko lonel Alexander Jelisaref, gaf echter geen antwoord op de beschuldigingen en hei-haalde zijn beschuldigingen van plundering. Hij stelde het Russische le ger voor als de bevrijder van Europa en zei, dat indien de Britten zich zo veel zorgen maken over Berlijn, waar om zij dan niet gezorgd hadden, dat zij er het eerste waren. Toen de Rus hiermee klaar was, noemde Benson zijn opmerkingen „zo weerzinwekkend, dat het beneden onze waardigheid is er op te antwoorden" Over de bijeenkomst der geallieerde ondercommandanten van Berlijn op het bestuursbureau verneemt onze Londen- se correspondent nog: De langdurige bijeenkomst was aan leiding tot een regen van wederzijdse beschuldigingen. De Engelse brigade generaal Benson wees een Russische be schuldiging af, volgens welke de Wes terse mogendheden bezig zouden zijn hun sectoren in Berlijn leeg te plunde ren. Hij verweet de Russen een moed willige sabotage van het Westerse ver keer met Berlijn en antwoordde op~een bewering, dat de geallieerden zich schuldig zouden maken aan plundering, De Amerikaanse militaire gouver neur in Duitsland, generaal Lucius Clay, maakte vanmorgen bekend, dat er morgen géén bijeenkomst gehouden zal worden van de Geallieerde Be stuursraad, waarvan hij deze maand voorzitter is. (Van onze speciale verslaggever) (Van pen onzer speciale verslaggevers) Zoals reeds gemelo, brengt een lid van de Zwitserse generale staf, de Kolonel F. M. Schaffroth, in gezel- Schap van zijn vrouw thans een be zoek aan ons land en zijn militaire inrichtingen. Het geldt hier een be zoek, waaraan, volgens de Legervoor- lichtingsdlenst, geen enkel politiek doei mag, worden toegekend, doch dat slechts gebracht wordt als tegenpres tatie voor de reis, welke Generaal Kruis, die dan ook als gastheer op treedt, enige tijd geleden naar Zwit serland maakte. Ter ere van hen beiden nu is giste ren op de uitgestrekte schietterreinen la de omgeving van de militaire school Oldenbroek op de Veluwe twee uur lang een kleine oorlog ontketend. Onder commando van luitenant-kolo nel J. Portheine hebben een zestigtal militairen laten zien, wat in dit zwaar geaccidenteerde terrein te verrichten valt met tanks en 9 c.m. stukken op motoraffuit. En laten wij eerlijk zijn: dat is fantastisch. Ook al plenst de re gen in eindeloze slierten uit de hemel en ook al lijkt dan de bonkige, Veluwe overdekt van een grauwe troosteloos- heid, vier door het terrein jagende stukken geschut vormen een imposant beeld, kunnen ze in stelling gaan. vu ren en zich voor de nadering van even eens een viertal pantserwagens achter een rookgordijn hullen, dan heeft dat Iets, dat spreekt tot het mannenge moed. Ook al wordt daarbij het ontstelt TJ een ogenblik ter ere van de Zwit serse gast per microfoon uitleg gege ven in onvervalst soldaten-Duits. Een ding is er echter, dat het schouwspel bederft, dat is de'vernieling. Natuurlijk, ■Wij weten het, het geldt hier speciaal militair terrein en ook de beweeglijke artillerie op rupsbanden moet kunnen oefenen, doch desondanks blijft het een heilloos gezieh achter elkaar vier zware 25-tons stukken als walsen over het Jonge groen van verschillende jenever besstruiken te zien maaien. Het heeft iets barbaars en het ver vult ons, zonder dat wij ons ook verder over de kwestie willen uitlaten, met te genzin ten opzichte van de aanspraken, die het ministerie nog maakt op andere delen van onze oude ruige Veluwe. Die moeten daarvoor gespaard blijven. Aan de prestaties van de man schappen doet dit intussen niets af. Die vechten twee uur lang op hun da verende kanonnen, die over de hei dansen als een botter in de branding, en die hun granaten afvuren met droge knallen en felle, helgele steek vlammen. Angstaanjagend is dat, als de natuur "meewerkt en men een ogen blik zich waant in een inferno, waar water, vuur en wind schenen te com plotteren tegen een rampzalige "mens in een veel te dunne regenjas. Gelukkig is dat spoedig voorbij. Dan glimlachen de autoriteiten en zoevend zetten de wagens zich in beweging. De oefening is geslaagd- Inderdaad, als de eerste der grote landingsboten, waarmee de ontscheping geschiedt en die 600 man vervoeren, vol soldaten van het schip loskomt en door de vaargeul koers zet naar Belawan, gaan nog lang nadat men moegewuifd is naar hen, die achterblijven, de blik ken terug naar het vervagend scheeps- silhouet aan de einder. Want de „Vo lendam" was voor allen het verlengstuk van het vaderland en hoe ver ook van huis en doorwaaid van alle winden der vreemde zee nog vol Hollandse lucht in alle hoeken en kieren. Vier weken was zij een thuis, een doorgangshuis zo men wil, al spoedig goed en vertrouwd. Een 'braaf schip, dat men achterlaat, zo als het maar vlijtig voortploegde bij dag en nacht, rustig, bestendig en met een weldadige evenwichtszin. Zij heeft haar tijdelijke gasten volgens beproefde tra ditie royaal en degelijk verzorgd, ge voed, gedrenkt, verfrist, zoveel het in vermogen lag. En in het late uur wieg de zij hen in zachte dommel, zong haar boeggolf 'n slaaplied heel de naeht door. Misschien hebben enkelen van hen, die thans debarkeren, nog hun namen gegrift bij de duizenden andere in het teakhout der verschansing, ter herinnering aan die zwaarste, maar toch cok wonderlijkste weken van hun jonge leven. Maar ook zonder dit merkteken blijft iets van hen achter op die „Volendam," de reuk van het schip 'doortrokken van hun aller we zen, de onuitgesproken gedachten, verlangens, zorgen, het borend heim- Ter gelegenheid van het bezoek aan ons land van de Zwitserse kolonel van de Ge nerale Staf F. M. Schaffroth. werden op het schietterrein nabij Oldebroek artille rie-schietoefeningen gehouden. De kolonel volgt met belangstelling de verrichtingen van ons luchtafweergeschut. Links luitenant-generaal Kruis. Als onderdeel van de maatregelen, die de Bussen hebben genomen, is een van de spoorlijnen naar Berlijn door hen afgebroken. De plaats waar de spoorlijn in de Russische zone begint. door op zijn beurt de Russen te beschul digen van roof op grote schaal, welke verricht zou zijn, vóórdat de Britten in 1945 hun sector konden overnemen. Hij verschafte nadere gegevens. De Russen hadden bijna alle machinerieën geroofd van een aantal grote fabrieken in de Britse sector. Ook hadden zij een aan tal centrales beroofd van hun turbine generatoren; meer dan 50 automatische telefooncentrales waren eveneens dooi de Russen weggehaald uit de Britse sec tor Voorts maakten nu de Russen alle normaal verkeer met Berlijn onmoge lijk, saboteerden de postverbindingen en hadden het zakenleven in Berlijn vrij wel lamgelegd. Het Russische antwoord was karakteristiek. Engeland werd be schuldigd werkeloos te hebben toege zien, terwijl Rusland bezig was het fascisme te verdelgen in Europa. De Amerikaanse afgevaardigde on derschreef met nadruk de verklaring van Benson en verklaarde, dat zij een waar en duidelijk beeld van de toestand gaf. Verwachting tot Zaterdagavond: Aanvankelijk slechts enkele ver spreide buien. Geleidelijk opklarend, afnemende wind. In de nanacht plaatselijk lichte nachtvorst. Morgen overdag toenemende bewolking, doch nog bijna overal droog weer. Geleide lijk weer wat aanwakkerende wind tussen West en Zuid-West. Iets zach ter dan vandaag. Zon 5.55—19.29, maan 6.25—20.46. De Belgische premier Spaak heeft op een persconferentie te Washington ver klaard, dat de grens der V.S. thans in Europa ligt. Hy zeide voorts, dat het te Brussel gesloten West-Europees militair verbond niet volledig effectief zou zijn zonder de militaire steun der V.S. Tru- mans rede van 17 Maart had hij opgevat als een garantie aan de landen, die zich en hun instellingen willen verdedigen. Hij had in Washington de soort hulp besproken, die Amerika eventueel zou verlenen. De vijf verbondenen hadden niet om wapens gevraagd. Indien de V.S. tot het verdrag zouden willen toe treden, zou de deur open staan. (Van een onzer speciale verslaggevers) Op 27 Maart 1943 werd Amsterdam opgeschrikt of beter verblijd door de zich snel verbreidende mare, dat het kaartenregister van het Bevol kingsregister „door de illegalen" was opgeblazen. Een daad, die een ingrij pende sabotage betekende op de in die dagen zo verfoeide „Arbeitseinsatz". Die illegalen wij weten het nu waren negen dappere kerels, die onder leiding van Gerrit Jan van der Veen en W. Arondeus een geraffineerde en tot in details uitgewerkte overval pleegden op het gebouw aan de Plantage, de be wakers knevelden en de kaartenregis- ters in brand staken. Zij wisten allen te ontkomen. Maar drie maanden later, in Juni 1943. sloeg de Sicherheitspolizei toe. Het verraad had voor de zoveelste maal zijn sinister werk gedaan. Alle ondergrondse strijders, die direct of indirect bij de overval betrokken waren geweest, vielen in handen van de bezetters. Er volgde een „proces" voor een Duits „Gericht" en van de negen mannen zijn er slechts twee, die nu nog De Verenigde Staten hebben, naar Reuter te Londen verneemt, een pro gram van vjjf punten voorgesteld vo°r de vorming van een West-Duitse rege ring binnen de tijd van ruim een jaar. Het plan zou Donderdagavond ter sprake gekomen zijn op de vergadering van Amerikaanse, Britse, Belgische, Neder landse en Luxemburgse afgevaardigden betreffende het Duitse vraagstuk. Het plan zou zijn opgesteld in het licht van de recente gebeurtenissen in Berlijn en het laatste officiële stand punt te Washington en op het Ameri kaanse hoofdkwartier te Frankf°rt en Berlijn vertegenwoordigen. Reuter meent te weten, dat de vijf in het plan genoemde stadia zijn: Vorming van een voorlopige regering Te Capelle a. d. IJsel is een 3800 ton motorschip voor Brazilië te ibater gelaten. wee soms, maar ook de emoties van het nieuwe, de ervaring van het avontuur, moed en durf tot aanvaar den en doorzetten. De „Volendam" kent aller geheimen, zij draagt ze mee over de zeeën, straks naar het vader land, overal heen waar haar bestem ming zal zijn. Een echt soldatenschip, dat in herinnering zal blijven, een le ven lang. Met de gezichten van zoveel makkers, vrienden, lotgenoten, het samenzijn met wie de zwarigheid van het afscheid heeft verlicht. Vaar wel dus „Volendam." Zij, die ontschepen in Belawan, groeten je. Saluut en behou den vaart! En dan gaat de blik vooruit, naar het land van bestemmi^jg. Een 4age, groene kust, zover het oog reikt, met daarvoor een zee zo blak als op een windloze zomerdag buiten het Krabbersgat. Er drijven een paar jonken voorbij in hun onveranderde oervorm, die soms iets heeft van de koggen onzer middeleeuwse zeevaart; zij voeren de zonderlingste lappendekens als zeilen. Ter weerszijden van de vaargeul staan zero's in zee, de fuiken of juister kamers der Maleise vissers, uitgezet aan een bosje van pa len, precies als die van onze Volen- dammer vriend Dirk van Job buiten de Afsluitdijk, toen hij nog viste op Wad denharing. Tot de lichtopstand, strek dam en loodsen van Belawan in zicht zijn, de boot de haven in koerst en langzaam voor de wal komt. Verversingen wachten de jongens in de bevlagde loods* van aankomst. Een ernstig woord van welkom is hun reeds aan boord toegesproken door de Terri toriaal en Troepencommandant van Noord-Sumatra, generaal-majoor P. Scholten, een woord, dat in geen enkel opzicht kon worden misverstaan. De bestemming is thans bereikt, de mili taire taak gaat beginnen. Gewapend met een droog rantsoen voor de avond, gaat de troep per trein naar Medan, Siantar en nog in het nachtelijk uur grotendeels per auto naar de verste be stemmingen. Geurig en koel is de streek, die thans als Negara Soematra Timoer in volle opbouw is. voor de Engels-Amerikaanse en Franse zones. Territoriale reorganisatie van de lan den, wier huidige grenzen worden be paald door de zone-verdeling van Duits land. De verkiezing van een constituerende vergadering. Het opstellen door deze vergadering van een grondwet. De officiële instelling van een nieuwe West-Duitse regering. President Tmman heeft geweigerd commentaar te leveren op dit bericht. Volgens A. p. ontkent men in Washing ton, dat de V. S. de vorming van een West-Duffce staat z®uden overwegen. Waarnemers te Londen geloven, dat de Amerikanen om twee redenen zul len aandringen op aanvaarding van hun program; omdat, de jongste crisis te Berlijn de noodzaak om West-Duits- land te consolideren heeft vergroot en omdat zij aanwijzingen zouden hebben, dat de Sovjets de vorming van een Oost-Duitse staat voorbereiden. Het Amerikaanse voorstel heeft té Parijs groot misnoegen gewekt. Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaart niet officieel in ken nis te zijn gesteld van het voorstel. De Fransen vrezen, dat de nitv°ering van fcet Amerikaanse plan zal leiden tot de vorming van een sterk gecentraliseerde regering, inplaats van een federale re gering gebaseerd op sterk georganiseerde afzonderlijke staten. Een woordvoerder van het Britse mi nisterie van Buitenlandse Zaken heeft categorisch een Frans persbericht tegen gesproken, als zou de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Bevin, vol gende week naar Frankfort gaan „om de staat West-Duitsland te procla meren". Ifl Engeland en Amerika hebben hun besluit openbaar gemaakt, op 12 April het burgerlijk bestuur in het door hen bezette deel van de stad Triëst over te dragen aan Italië. Alle takken van het gemeentelijk bestuur, behalve die, welke betrekking hebben op de openbare vei ligheid, zullen dan aan plaatselijke ver tegenwoordigers worden gelaten. Deze zuilen worden benoemd door het ge allieerde militaire bestuur, daar verkie zingen voorlopig niet kunnen worden gehouden. Communisten zullen worden uitgesloten. Men gelooft, dat de Britse en Ameri kaanse troepen als politiemacht zullen blijven. De Amerikaanse brigade-gene raal Rirgeley Gaither zal optreden als verbindingsman tussen burgerlijke en militaire autoriteiten. (Van onze Haagse redacteur) Naar wij vernemen maakt het werk van de volkstelling goede vorderingen. Verwacht mag worden, dat op het eind van de volgende maand een nieuw on derdeel van de telling gereed zal komen, men hoopt dan namelijk de resultaten van de gezins- en woning-telling te kun nen vrijgeven. Een Nederlandse handelsdelegatie van zeven man, onder leiding van de di recteur-generaal voor buitenlandse be trekkingen, is Donderdag in Moskou aangekomen om te onderhandelen over een handelsovereenkomst met de Rus sen. Russische autoriteiten en leden van de Nederlandse ambassade in Moskou waren op het vliegveld ter begroeting aanwezig. President Truman heeft Donderdag 't Congress verzocht om een onmiddellijke toewijzing van 725 millioen dollar voor de uitbreiding van de Amerikaanse luchtmacht. Het Witte Huis heeft de „War Assets Administration" (de instantie in de V.S. die belast is met de liquidatie van het overtollige oorlogspotentieel) instructie gegeven de definitieve beschikking over alle nog niet verkochte fabrieken en machine-werktuigen en productie-in stallaties in deze fabrieken uit te stel len. De raad voor de munitie heeft be paald. dat de clausule betreffende de nationale veiligheid voor 150 fabrieken, die de belangrijkste voor de nationale defentie worden geacht, moet gelden. Deze clausule, die m de verkoopcontrac ten wordt opgenomen, bepaalj. dat een fabriek in een dergelijke toestand moet worden gehouden, dat zij binnen 120 dagen voor haar oorspronkelijk doel kan worden gebruikt. Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft twee tot dus verre geheime protocollen aangaande leveranties aan de Sowjet-Unie gepu bliceerd, waaruit blijkt, dat de Sow- jet-Unie in 1944 540 lange-afstands- bommenwerpers uit de V. S. had wil len betrekken, maar de Amerikaanse onderhandelaars voor leen- en pacht wetleveringen wezen dit af. Amerika en Engeland hebben blijkens de docu menten in kwestie de Sowjet-Unie van duizenden jagers en honderden mid delgrote bommenwerpers voorzien, maar wilden geen lange-afstandsbom- menwerpers leveren. De documenten werden gepubliceerd op voorstel van het Congres: levenGerrit van der Veen wist de dans nog te ontsnappen, maar enige tijd later trof hem toch ook het lot van zijn makkers. Wie waren verantwoordelijk voor het verraad, dat zulke rampzalige gevol gen had voor de betrokkenen op de eer ste plaats, maar ook voor de gehele illegaliteit? Dit is de vraag, die vandaag voor het Amsterdamse Bijzondere Ge rechtshof haar antwoord kreeg. Er wa ren vier verdachten gedagvaard: P. Th. Theunissen, A. van der Laak, J. Hoog- steder en M. de Roo. Het is de derde verdachte, Hoogsteder, die zich zijn los lippigheid wel zeer zal verwijten. Hij was huisknecht van Arondeus en als zodanig op de hoogte van de overval. Hij praatte zijn mond voorbij en de sneeuwbal begon te rollen tot het fatale einde. Bij de opening van de zitting bestond uiteraard voor de rechtszaak grote be langstelling. Mr. E. van Schaeck Mathon is presi dent terwijl mr. M. H. Geiinck als pro cureur-fiscaal optreedt. Als eerste ver dachte de vier zaken worden ge scheiden behandeld wordt de 62-ja- rige M. de Roo voorgeleid. Hij heeft, naar het schijnt althans, de zaak aan 't rollen gebracht. Wanneer de president hem vraagt of hij tijdens de oorlog N.S.B.-er is geweest, zegt hij: „Ik weet 't niet meer." Wat hij nog wél weet is, dat hij enige tijd vóór de aanslag van A. Hoogsteder de broer van J. Hoogsteder gehoord had, „dat er iets zou gaan gebeuren met het Bevolkingsregister vandaag of morgen." En hij op zijn beurt had tijdens een gesprek, dat hij met de N.S.B.-agent De Lange na de brand op het Bevolkings register had gehad, gezegd: „Heb je 't gehoord van het Bevolkingsregister? Dat wist ik veertien dagen geleden al." En nog later was hij weer naar De Lange toe gegaan. Dat was, toen in de krant de Bekendmaking van de S. D. had ge staan, waarin een beloning van $10.000 werd uitgeloofd voor het geven van in lichtingen. Toen had verdachte ook de naam van A. Hoogsteder genoemd. De Lange gaf het alles door aan de S. D.- agent Harrebomée, die De Roo's gepraat eerst niet au sérieux nam, maar ten slotte toch tot de arrestatie van A. Hoog steder overging. Dit alles werd door De Lange voor het Hof getuigd. Bovendien leest de president een destijds door ver dachte aan de S. D. geschreven brief voor, waarin hij de heren zijn goede diensten aanbiedt: „Ik ben oud-agent en kan goed speuren, al zeg ik 't zelf. Dit heb ik óók zelf opgespeurd. Misschien kan ik nog wel eens wat meer voor u doen. Hoe staat 't met die f 10.000. Kom ik daar nog voor in aanmerking?" Verdachte tracht kennelijk geheugen zwakte te simuleren en hij kan zich niets meer herinneren, tenzij het iets is, dat ook maar enigermate tot zijn voordeel kan strekken. Dan wordt De Roo weggevoerd de procureur-fiscaal zal vanmiddag voor allen tegelijk requireren en verdachte Theunissen binnengebracht. Hij neemt een voorname plaats in dit drama in. (De zitting duurt voort). Naar wij vernemen heeft de heer J. A. Bach, directeur van de Rijkslucht vaartschool, per 1 Juni ontslag uit deze functie gevraagd. De Nederlandse lucht vaart verliest hiermede een van haar meest ervaren vliegers. I Het leven is kort; wij hebben weinig tijd voor het allerbeste j (Van onze correspondent) De Geertekerk te Utrecht, een der eerste kerken, die bij de Reformatie in het bezit der protestanten over ging, staat ongebruikt, sinds zij in 1930 door de Ned.-Herv. Gemeente werd gesloten. Het steeds voortschrijdend verval van dit historische bouwwerk was voor de gemeente aanleiding het in 1944 te onteigenen. In de gistermid dag gehouden vergadering van de Utrechtse gemeenteraad, die onder voorzitterschap stond van de loco burgemeester, wethouder Bekker, Is besloten, de oude kerk, waarover reeds veel te doen geweest is, voor f 19.972.20 te verkopen aan het R.K. Dekenaat. De Utrechtse katholieken brachten tijdens de oorlog een bedrag bijeen om na de oorlog een votiefkerk te stichten, wanneer de stad zou blijven gespaard. Het ligt in de bedoeling, dat het op een der mooiste plaatsen' langs de Catha- rijnesingel gelegen kerkgebouw, na res tauratie, voortdurend als votiefkerk zal zijn geopend, terwijl het in de bedoe ling ligt, dat de kerk tevens ter beschikking zal worden gesteld van de katholieke studentenparochie, die na de oorlog ruim 1200 parochianen is gaan Interieur van de Geertekerk te Utrecht, naar een schilderij ten tijde van de Re formatie. Het fraaie kerkje werd in de dertiende eeuw gesticht. tellen en gedurig moeilijkheden onder vond bij het houden van de eredienst, ondanks de gastvrijheid, die wordt geboden in de kapel van het Gregorius- huis en het R.K. Weeshuis. Onder toezicht van de Rijkscom missie voor Monumentenzorg en onder leiding van architect ir. W. de Bruijn zal de kerk worden gerestaureerd. De in 1855 aangebrachte inwendige om muring van het schip wordt gesloopt, de vergane en deels verwijderde kapconstructie en de houten tonge welven van de zijbeuken zullen totaal vernieuwd worden. De uit de negentiende eeuw daterende kosterswoning wordt afgebroken en de oorspronkelijke ingang door de toren hersteld. De kosten van deze ingrijpende restauratie zullen circa f 500.000 vergen, die voor 60 pet. door het Rijk, voor 10 pet. door de Provincie, voor 20 pet. door het dekenaat zullen worden gedragen, terwijl de gemeente de resterende 10 pet. voor haar rekening zal nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1