Volksopstand in Bogota uitgebroken
Moord op leider der liberale
partij sein tot revolutie
Engelsen aanvaarden het voorstel
van Sokolovsky
Een bontgekleurd leger komt aan boord
Regering en
Middenstand
D
WERK
E'
President Perez zou de teugels weer
in handen hebben
Verliezen in Indië
Moskou uitgenodigd om over Triest
besprekingen te voeren
Gen. Robertson pleegde overleg
met Bevin
OORLOGSBEGROTING VOOR 1947
MOET VERHOOGD
Gaitan door communisten
gedood?
Finland vertrouwt op
de toekomst
Joegoslavië sluit de
grens op 23 April
Schuldig aan moord op
een millioen mensen
Het weer.
Dwangarbeid in wouden
van Bohemen
Zonder wapens, doch met wiegen, looprekken,
kinderwagens, potten, ketels, eetgerei
bananen en manden luiers
Scheepsmuziek past zich met Sarina bij Loesje aan
Hulp aan Tsjechische
studenten
In totaal ruim f 22 millioen meer nodig
Wij vragen Uw aandacht voor:
GENERAAL KOENIG ZAL
ONS LAND BEZOEKEN
Tot hoofd en hart
ZATERDAG 10 APRIL 1948
72ste JAARGANG No. 24123
Als Benesj 'maar gekikt
had
DE VLIEGTUIGRAMP BOVEN GATOW
METAMORPHOSE VAK BE „VOLENPAM" TER BEDE V»H BELAWAN
Geen terugzending van hen,
die hier reeds zijn
Nederlandse vlieger verongelukt
I Het leven is kortwij hebben
l weinig tijd voor het allerbeste j
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS .34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mllllmetei
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Na het vermoorden van de leider der
liberale partij, Jorge Elkecer Gaitan, is
Vrfjdag in de Columbiaanse hoofdstad
Bogota, waar momenteel de pan-Ame-
rikaanse conferentie gehouden wordt,
een volksopstand uitgebroken. Direct na
de moord kwam een grote volksmenigte
op de been. De dader van de moord
werd gegrepen en door de woedende
menigte gelyncht, waarna een aanval
volgde op het nationale Kapitool, waar
de pan-Amerikaanse conferentie gehou
den wordt. De politie, die rond het ge
bouw op wacht stond, kwam niet tussen
beide. De menigte drong het gebouw
binnen en sloeg glazen ramen en deuren
in. In verschillende vertrekken werd
brand gesticht en werden meubels ver
nield. Journalisten werden met stenen
bekogeld en gedwongen de perskamer
te verlaten. Voor de Amerikaanse am
bassade ontplofte een bom, die echter
weinig schade aanrichtte.
De politie en het leger, die gemene
zaak schenen te maken met de opstan
delingen, kwamen niet eerder in actie,
dan toen de menigte een aanval deed op
het paleis van de president. Een tiental
personen zou daarbij gedood zijn.
In de middag waren alle telefoon- en
telegraafverbindingen met New York
Verbroken.
Uit naam van het „revolutionnaire co
mité der liberale partij" deelde later de
omroep van Bogota mede, dat de rege
ring van Columbia in handen was van
de liberale partij. In de boodschap werd
Verder gezegd: „Als antwoord op de
moord op Gaitan heeft de partij als één
man de revolutie geproclameerd, heeft
de regering in handen genomen en be
heerst alle verbindingen van de repu
bliek".
Tot president van de republiek is be-
Uoemd dr. Dario Echanda, in afwachting
Van de aankomst van de liberale vice-
president Eduardo Santos, die momen
teel in New York vertoeft. Het leger
heeft de zijde van de revolutie gekozen
en erkent president Echandia.
Schieten en brand in de stad namen
toe, toen de omroep mededeelde, dat de
Voorlopige president van de liberale
Junta, Eschandias, in het presidentiële
paleis had weten te komen en de con
servatieve president Perez trachtte te
overreden af te treden. De omroep stel
de een ultimatum aan Perez het paleis
binnen drie uur te verlaten „indien hij
zijn leven en dat van zijn gezin wilde
sparen".
De diplomatieke telegrammen,1 die
bij het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken binnen gekomen
Hjn, duiden aan, dat de communisten
de revolutionnaire beweging stimule
ren en trachten een algemene staking
Hit* te lokken.
De orders werden uitgegeven door
De regering meldt tot haar leedwezen
dat in de afgelopen week de volgende
verliezen rijn gerapporteerd;
Koninklijke Marine:
Mar. 2e kl. Z. M., I. Staarthof, stbnr.
29585, afkomstig uit Roermond, over
leden tg.v. zandverschuiving 3 April
1948.
Kon. Ned.-Ind. Leger:
Sold. 2e kl. Inf. Boetme, stbnr. K
24711298, afkomstig uit Ned.-Indië, over
leden aan bekomen verwonding 29
Maart 1948.
Sold. 2e kl. Inf. Basoeni, stbnr. K
10465473, afkomstig uit Ned.-Indië, ge
sneuveld 31 Januari 1948.
Sold. 2e kl. Inf. Boerdjhak, stbnr.
K 10465205, afkomstig uit Ned.-Indië,
gesneuveld 31 Januari 1948.
Sold. 2e kl. Inf. Soeni, stbnr. K 9465465
afkomstig uit Ned.-Indië, gesneuveld 31
Januari 1948.
Sold. 2e kl. Inf. Sardini Alkas Pak
Soemlira, stbnr. K 9464412, afkomstig
uit Ned.-Indië, gesneuveld 31 Januari
1948.
Sold. 2e kl. Inf. Bani, stbnr. K 10464572
afkomstig uit Ned.-Indië, gesneuveld
3l Januari 1948.
Koninklijke Landmacht:
Heeft in de periode van de afgelopen
Week geen verliezen gerapporteerd.
Carlos Henry Pareja, de adviseur van
de alg. vakbond, een communist, die
alle liberale arbeiders uitgenodigd
heeft zich van alle wapens, die zq
maar knnnen vinden, meester te ma
ken en zich bq de revolutionnairen te
voegen.
Volgens de radio zou Diego Montana
Cueller, een communistische leider, ver
klaard hebben, dat de „volksrevolutie",
geholpen door elementen van politie en
leger, gezegevierd heeft.
Men vreest, dat de pan-Amerikaanse
conferentie voorlopig geen doorgang zal
kunnen vinden.
De onderminister van Buitenlandse
Zaken der V. S., Lovett, heeft kort na
twaalf uur 's nachts een telefonisch on
derhoud gehad met Marshall, die in een
buitenwijk van Bogota, buiten het cen
trum van de strubbelingen, verblijft.
Marshall heeft hem medegedeeld, dat
met de leden der Amerikaanse ambas
sade en delegatie alles in orde is. Men
is van mening, dat Marshall mogelijk
van plan is nog te Bogota te blijven om
de ontwikkelingen gade te slaan.
President Perón van Argentinië heeft
besloten de Argentijnse delegatie ter
conferentie te Bogota terug te roepen.
In een gecombineerd telegram van
verslaggevers in Bogola wordt heden
morgen gemeld, dat president Perez
over de regeringsradio een communiqué
uitgegeven heeft, hetgeen er op schijnt
te wijzen, dat de conservatieven de za
ken weer in handen hebben.
Volgens een bericht, dat in Washing
ton ontvangen werd, heeft president
Perez meegedeeld, dat Gaitan door com
munisten gedood werd.
Volgens verslaggevers ziet Bogota er
uit als Londen tijdens de battle of Bri
tain.
Ten slotte wordt neg gemeld, dat de
pan-Amerikaanse conferentie tot Maan
dag verdaagd is.
De Finse president, Paasikivi, heeft
Vrijdagavond een radio-toespraak ge
houden over het verdrag met Rusland,
waarin hij o.a. zei: „Deelname van Fin
land aan een oorlog tegen de U.S.S.R.
is absoluut uitgesloten, en laat ons ho
pen, dat ons land in de toekomst ge
spaard zal blijven van een aanval
door mogelijke vijanden van de Sovjet-
Unie."
Over artikel twee, waarover in het
buitenland druk gesproken is, zei
Paasikivi: „In ons verdrag is, verge
leken met dat van Roemenië en Hon
garije, is de plicht tot overleg zoveel
mogelijk beperkt; zij geldt alleen, als
is vastgesteld, dat ergevaar
voor agressie tegen het Fins
gebied bestaat."
De president besloot met te zeggen:
„Vasthoudend aan onze democratische,
politieke voorwaarden en goede betrek
kingen onderhoudend met alle landen,
vooral met onze grote nabuur op de
bevordering waarvan het nieuwe ver
drag is gericht kunnen wij de toe
komst met vertrouwen tegemoet zien."
Engeland en de V.S. hebben de Sov
jetregering in een nota uitgenodigd
begin volgende maand deel te nemen
aan een conferentie van de voornaamste
betrokken regeringen over de toekomst
van Triest. De conferentie zal in Parijs
gehouden worden. Italië zal met de grote
mogendheden aan de conferentie deelne
men, terwijl voor Joegoslavië de deur
zal worden opengelaten.
In de nota's wordt de Sovjetregering
tevens verzocht zo spoedig mogelijk in
te stemmen met het voorstel voor de
teruggave van Triëst aan Italië.
Officiële kringen te Londen gaven te
kennen, dat de aanduiding „voornaam
ste betrokken regeringen" opzettelijk
vaag is gehouden, opdat de kwestie der
uitnodigingen kan worden besproken op
een viermogendhedenbasis. In de oor
spronkelijke driemogendhedenverklaring
betreffende Triëst werd voorgesteld, dat
de onderhandelingen zich uit zouden
strekken tot de Grote Vier plus Italië.
Het thans aan de Sovjet-Unie gedane
voorstel zou een poging betekenen om
een duidelijke verklaring over de hou
ding der Sovjet-Unie ten aanzien van
Triëst te verkrijgen, „opdat er een eind
komt aan de huidige toestand van on
zekerheid in het vrije gebied."
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft de berichten, dat
bepaalde burgerlijke bestuurswerkzaam
heden in de Amerikaanse zone van
Triëst aan Italianen worden overgedra-
Een Amerikaans militair gerechts
hof in Neurenberg bevond gisteren
twintig voormalige S.S.-officieren
schuldig aan moord op een millioen
weerloze mensen. Onder de schuldig
bevondenen bevinden zich vijf gene
raals, tien kolonels, drie majoors en
twee luitenants. Twee der beklaagden
werden vrijgesproken van massamoord.
De Amerikaanse prosecutie heeft
verzocht om herziening van het be
sluit van het Neurenberger tribunaal
voor oorlogsmisdaden, krachtens het
welk Alfred Krupp en elf anderen
zijn vrijgesproken van voorbereiding
en opbouw van het Duitse oorlogs
apparaat ten behoeve van de aan
valsoorlog, en van medeplichtigheid
aan een misdadige samenzwering.
Abdoellah el Wazir, die vier weken
lang op de troon van Jemen heeft ge
zeten, is Donderdag te Hogga, 80 km.
ten Noorden van Sanaa, de hoofdstad
van Jemen, opgehangen. Hij was o.a.
schuldig bevonden aan de moord op de
85-jarige heerser van Jemen, Imam
Jahia.
T1 initiatief van het gemeentebestuur van Boekei tn Noord-Brabant, wordt van alle
woners een Röntgenfoto genomen door de dienst Röntgenologisch borstonderzoek van
Koninklijke Landmacht ter bestrijding van de T.B.C. Voorwaar een zeer goede
maatregel om de gevreesde volksziekte te bestrijden. De schooljeugd onderging
deze operatie" ook.
gen, bevestigd. De Amerikanen zijn niet
van plan hun bezettingstroepen uit hun
zone van Triëst terug te trekken.
Uit geallieerde kringen, die verbin
dingen hebben met de Joegoslavische
zone van het vrije gebied, wordt be
richt, dat de Joegoslaven op 23 April
de grens met het Engels-Amerikaanse
gebied zullen sluiten met uitzondering
van één hoofdweg.
De Joegoslaven zouden deze maatre
gel nemen als een poging om het ont
snappen van jonge mannen en vrouwen
naar de Engels-Amerikaanse zone, om
zodoende de dienstplicht voor het Joe
goslavische leger te ontkomen, tegen te
gaan. In de laatste tijd ontkwamen op
deze manier ongeveer honderd personen.
Griekse troepen, gekleed in Amerikaanse bont-pakken, springen op het strand bij een der landingen langs de kust van Thessalië
tegenover de Golf van Saloniki, in Griekenland, die onlangs plaats vonden tijdens het proef-offensief. Guerilla's werden door deze
landingen in de flank aangevallen; er was weinig tegenstand.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Tijdelijke opklaring.
Vrijwel overal droog weer met in de
middag wat toenemende bewolking.
Meest matige wind uit Westelijke
richtingen, iets zachter dan gisteren.
De Tsjechoslowaakse premier Gott-
v/ald heeft Vrijdagavond medegedeeld,
dat het Nationaal Eenheidsfront volle
dig bereid zou zijn, een oppositiepartij
aan de verkiezingen te laten deel
nemen. Hij heeft ook gezinspeeld op de
mogelijkheid van een fusie tussen com
munisten en sociaal-democraten.
De Tsjechische zaakgelastigde In
Bern, Iwan Glaser-Skalny, is afge
treden. Hq zeide: „Ik kan fatsoenlijke
mensen niet langer in het gelaat zien."
Ook verklaarde hq: „Er hebben zich
gevallen van dwangarbeid in Bo
heemse wouden voorgedaan, die ik
niet kan goedkeuren. Ik heb intellec
tuelen gezien, die met machinegeweren
in bedwang gehouden werden."
De Tsjechische bladen hebben een
vertrouwelijke mededeling" ontvan
gen, waarin het ministerie van Binnen
landse' Zaken verbood, berichten te pu
bliceren over de landing van een Tsje-
choslowaaks vliegtuig in München,
waarmee een aantal Tsjechen uit hun
land wisten te ontsnappen.
Een passagier van dat vliegtuig
vertelde, dat, als Benesj gedurende de
crisis „ook maar gekikt" had, het ge
hele Tsjechische volk als één man
achter hem zou hebben gestaan. „Maar
Benesj had niet gekikt".
In een brief aan maarschalk Soko- i „Aangezien door geen der delegaties een
lovsky heeft de Britse opperbevelhebber I verzoek is ingediend voor het honden
in Duitsland', Sir Brian Robertson, zich
accoord verklaard met Sokolovsky's
voorstel om een Brits-Russische com
missie te belasten met het onderzoek
naar de vliegtuigbotsing boven Rerlqn.
Wanneer de gemengde commissie van
onderzoek het niet eens wordt, stelt ge
neraal Robertson voor dat afzonderlijk
rapport zal worden uitgebracht.
Naar vernomen wordt, zou tot dit ge
matigde Britse optreden besloten zqn
tijdens een telefoongesprek, dat Robert
son gisteren had met Bevin.
De brief werd in ontvangst genomen
door Sokolovsky's stafchef. Sokolovsky
zelf is uit Berlijn vertrokken, naar
men aanneemt om in Moskou overleg
te plegen met zijn regering.
In antwoord op Robertson's brief heb
ben de RUssische autoriteiten medege
deeld, dat generaal Alexandrof de lei
ding zal hebben van de Sovjet-commis
sie. Alexandrof schrééf Donderdag in
de „Tagliche Rundschau", dat de schuld
van de botsing bij de Engelsen lag. Air
commodore Waite zal de Britse com
missie leiden.
Van Amerikaanse zijde te Berlijn is
Vry dagmorgen officieel medegedeeld:
(Van onze speciale verslaggever)
n plaate van de ontscheepte troe
pen is op Paasmorgen ter rede
van Belawan het wonderlijkste
leger aan boord gekomen, dat wü ooit
zagen. Het leger In luren. Officieel
zijn het in hoofdzaak afdelingen van
het Koninklijk Nederlands-Indische
Leger, die met verlof gaan of gede
mobiliseerd worden, in werkelijkheid
heeft het iets van een volksverhuizing.
Want een groot deel van officieren
en manschappen is gehuwd en verge
zeld van vrouw en kinderen. De kleur
van dit leg«r en zijn aanhang va
rieert van blank tot bronsbruin in
heel het gamma van de Archipel. Het
reist zonder wapens, met wiegen, kin
derwagens, bamboe looprekken, pot
ten, ketels, eetgerei, korven bananen
en manden vol luiers. Zelfs honden
en een kooivogel behoren tot zijn ge
volg. De blanke vrouwen op haar
Paasbest dragen lichte japonnetjes
en grote zonnebrillen, haar inheemse
zusters, die ver in de meerderheid
zijn, nog vrijwel allen sarong en ka
baai, met in haar slendang de baby:
kaal, bruin en met grote gazelle
ogen.
De landingsboten, die de voor Suma
tra's Oostkust bestemde soldaten van
boord hebben gehaald, brachten thans
de nieuwe passagiers, die van de eerst
khakibruin en later tropengroen, dus
wel monotoon gekleurde Volendam een
bonte volière maken. Een nieuw accent
vormen de grote, martiale hoeden, die
een deel van de K.N.I.L.-mannen dragen
en vooral het indigo-blauw van de uni
form der soldaten van het spiksplinter
nieuwe eigen leger van de pas gevormde
Negara Soematera Timoer (Sumatra's
Oostkust), vanwege die kleur blauw-
pijpers genaamd, die mee naar Java gaan
om daar opgeleid te worden. En ten
slotte natuurlijk de vrouwen en talrijke
Kinderen, die dormetoires en dekken
bevolken, zo kleurig of de brave Volen
dam in bloei is geschoten, terwijl het
talrijke bruine kroost zwatelend en tate
rend krioelt door heel het schip.
Voor de jongens, die nog aan boord
zijn, is de komst van het K.N.I.L.-ge-
zelschap een grote sensatie. Hangende
over de railing hebben zij de insche
ping gadegeslagen, eerst officieren met
familie, vervolgens onderofficieren en
manschappen met hun gezinnen cn
eindelijk de boetjangs, de vrijgezellen.
De kleine bruine kleuters werden
langs een lopende band van blanke ome's
de statietrap omhoog gebracht. Precieus
tripten de moeders er achteraan in haar
bonte dracht, zuigelingen in de slendang
tegen zich aan gedrukt. Aandoenlijk was
de zorg van die heel manhafte, echt
soldateske Ambonnezen en Menadone-
zen, de bloem van het K.N.I.L., voor hun
kroost tot zii het veilig en wel aan boord
wisten. En wonderlijk bleek de bagage,
die zij bij zich droegen, tot parasols en
waaiers toe.
Sindsdien hebben Oost en West elkaar
aan boord gevonden. Vier jongens uit
de Achterhoek leggen hun kaartje pal
in de geur van Moeder's haarwrong, de
kleine Ambonnese vrouw, gehurkt op
haar matje, een moccabruine peuter
scharrelend om haar heen tot vrijmoedig
tussen de soldaten, grijpende haar de
bonte prentjes, die neerdalen op dek.
Twee K.N.I.L.-families luisteren met
grote ogen op het Promenadedek, waar
de pianist der Verbindingstroepen het
lied van Klokke Roeland aan zijn instru
ment ontlokt. En op het voorschip zit
soldaat Berends uit Enschede met zijn
mandoline in een gefascineerde kring
van kleine Kromo's als Orpheus in de
Dessa. Een Haarlemmer en een Timorees
met waaier zijn slaags op het dambord.
Geduldig zeult een grote blonde knaap
ergens uit het Gelderse met een kleine,
spleetogige, pindagele Dalai Lama in
hemelsblauwe hansop.
Zelfs de scheepsmuziek heeft zich
aangepast. Uit de geluidsinstallatie
klinken beurtelings Oosterse en Wes
terse klanken. Krontjong-liedjes wis
selen met Sarina, het kind van de
Dessa en Loesje, dat snoesje van de
drummer van de band. Droom ik van
jou, schoon Tahiti, zingt de stem van
de 'gramofoon, je bent het liefste
plekje op deez' aard. In het hospitaal
speldt soldaat Vet uit Ulft van de
Verplegings troepen Alfred Montong,
vijf maanden oud en lijdend aan
stuipjes, als een ervaren nurse de
schone luren om. Langs de dorme
toires, waar vrouwen en kinderen
huizen, terwijl de mannen in de rui
men slapen, gaan wakend de hut
stewards rond, ten einde het verschil
tussen badkamer en toilet naar best
vermogen in stand te houden.
Nauwelijks was des morgens de Paas-
mis op het promenadedek beëindigd,
waartoe aalmoezenier Wentholt uit Me-
dan speciaal wae overgekomen, nu de
geestelijke verzorger van deze reis ter
plaatse was ontscheept, of de Volendam
lichtte haar ankers en vervolgde haar
vaart door de Straat van Malakka. Het
Alleluja van de Mis bleef het enig Paas-
symptoom van dit ongewoon hoogtij op
zee. Want Paashazen schijnen aan boord
niet te aarden, allerminst in zo'n drij
vende kampong als ons troepenschip
geworden was. Geen Paasbrood dus,
geen gekleurde eieren, geen suikeren
kippen, alleen pisangs en nog eens
pisangs in de bruine handjes van de
kleuters ter aanvulling van het voor
de meesten hunner maagjes toch wel
wat Westerse scheepsmenu.
van een bijeenkomst van de geallieerde
bestuursraad en geen enkel punt voor
bespreking is ingediend, zal er op 10
April geen bqeenkomst van de raad ge
houden worden."
De bestuursraad is niet meer bqeen
geweest, sinds de Russen op 20 Maart
de vergadering verlieten.
Narmaliter vergadert de raad om de
tien dagen, zodat een eventuele volgende
vergadering op 20 April zou moeten
plaats vinden.
Gedurende de maand April is het bij
eenroepen van de raad de taak van
generaal Lucius Clay, de Amerikaanse
militaire gouverneur, die deze maand
het voorzitterschap bekleedt.
Op vragen van het Eerste Kamerlid,
de heer Kropman (K.V.P.). inzake het
rlenen van gastvrijheid aan uitgewe
ken Tsjechische studenten, heeft de
minister van Justitie o.m. geantwoord:
dat hij bij wijze van uitzondering goed
gevonden heeft, dat de ongeveer 20 ille
gaal in ons land gekomen en hier nog
verblijvende Tsjechische studenten
voorshands niet naar Duitsland zullen
worden teruggezonden. In afwachting
van het onderzoek naar hun identiteit
en antecedenten zullen zij echter onder
bewaking moeten blijven. In overleg
met de vertegenwoordigers van studen
tenorganisaties zijn reeds maatregelen
getroffen om hun verblijf gedurende die
tijd zoveel mogelijk met de eisen van de
gastvrijheid in overeenstemming te doen
zijn.
Gisteren is in de nabqheid van
Gronau in de Britse zone van Duits
land de reserve tweede luit. vlieger
H. Abius, van de Nederlandse lucht
strijdkrachten, met zqn Spitfire neer
gestort en om het leven gekomen.
In het regeringsprogram van het ka
binet Beel staat dat de ontwikke
ling van het gezonde Midden-
standsbedrijf moet worden bevorderd.
Dit punt, waaraan in de Troonrede
van September 1946 aandacht werd be
steed, spréékt dus uit. dat naast in
dustrie, landbouw, scheepvaart en vis
serij. het klein- en middenbedrijf in
handel, ambacht en verkeer van grote
betekenis is voor onze nationale eco
nomie.
Bij de beantwoording van de vragg
of het regeringsbeleid t.o.v. de Midden
stand klopt met bovengenoemd voor
nemen moet men de daden van de
Overheid zien tegen de achtergrond
van de enorme na-oorlogse vraagstuk
ken die om een oplossing vragen. Ik
behoef hier slechts te noemen de pro
ductie die absoluut onvoldoende is om
een zelfs sobere behoefte te dekken,
voorts het steeds dreigende inflatie
gevaar. dat een drastische loon- en
prijspolitiek noodzakelijk maakt en het
uit deze problemen voortvloeiende ge
vaar van verstoring der arbeidsvrede.
Wanneer men nu terugziet op de
twee jaren, dat het Kabinet aan het
bewind is, een periode van verdeling
van nationale armoede, moet men tot
de slotsom komen, dat, met alle fou
ten die op onderdelen gemaakt zijn, tot
nu toe. dit beleid het gestelde doel
heeft bereikt.
Vooral spreekt dit, wanneer we onze
positie vergelijken met andere landen
in West-Europa, die na de oorlog in
soortgelijke omstandigheden verkeer
den als wij. Daar economische-chaoti-
sche toestanden, inflatie, en soms op
revolutie lijkende arbeids-onrust. Hier
althans het meester zijn van de toe
stand, die wel lang niet rooskleurig,
is, maar toch zodanig, dat orde en
rust, de eerste factor voor herstel,
aanwezig zijn.
Wil dit nu allemaal zeggen dat de
Overheid geen fouten heeft gemaakt?
Natuurlijk niet!
Er zijn véél fouten gemaakt, en iedere
groep die de diqje is van deze fouten,
en die de gevolgen daarvan aan den
lijve voelt is niet altijd geneigd en in
staat deze vergoelijkend te bejegenen
door ze in het algemeen kader te plaat
sen.
Laat ik eens voor de vuist weg enige
tekortkomingen signaleren.
De tot stand koming van de prijsre
gelingen hebben dikwijls plaats gehad
zonder dat van volwaardig overleg
met het bedrijfsleven kan worden ge
sproken. Men bedenke wel, dat de
prijspolitiek voor de Middenstander
is: loonpolitiek. In de prijs toch is zijn
ondernemersloon verdisconteerd.
De midden 1947 verhoogde omzet
belasting, welke een consumentenbe
lasting is en ook als zodanig door de
Staten-Generaal is aangenomen, is ten
onrechte voor een groot gedeelte op het
bedrijfsleven gelegd.
De bindingen op het gebied van rant
soenering en prijzen worden te traag
losser gemaakt Het gevolg hiervan is,
dat op gebieden waar dit niet meer
absoluut nodig is, een onnodig deel van
het Overheidsapparaat onnodig werk
en last oplegt aan het bedrijfsleven.
Economisch verlies dus op twee fron
ten.
Dit is maar een enkele greep, zij 't
een zeer belangrijke.
Wat kan hier tegen gedaan worden?
Twee dingen:
Ten eerste heeft de Volksvertegen
woordiging de taak bij het controle
ren van de Overheid binnenskamers en
in het openbaar de Regering op haar
fouten te wijzen.
Maar ten tweede heeft de Midden
stander zelf een taak. Hij moet zélf de
Overheid wijzen op de gemaakte fou
ten. Niet door loze beweringen maar
door feiten en cijfers. En niet in z'n
eentje, maar door een machtig geor
ganiseerde groep voor zich te laten op
treden. En aan dit laatste mankeert
helaas nog veeL Maarzou bij
Haarlem de victorie beginnen? Ik hoor,
dat het ledental van de jubilerende
Katholieke Haarlemse Middenstand de
duizend nadert!
Als dit voorbeeld eens in het gehele
land gevolgd werd, dan zou ik de Mid
denstand met een gerust hart de, nog
zovele gevaren inhoudende, toekomst
tegemoet zien gaan.
TH. HOOIJ
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot wijziging van
de begroting van Oorlog voor 1947.
De gewone dienst wordt verhoogd
met ƒ7.873.282, de buitengewone
dienst met 13.978.700, zodat de ge
hele dienst verhoogd wordt met
21.851.982.
Het aantal militairen, dat is
en nog zal worden gedemobiliseerd, is
hoger dan aanvankelijk werd verwacht,
o.m. ten gevolge van de omstandigheid,
dat ook dienstplichtige onderofficieren
thans kunnen afvloeien. Op grond van
e grote veranderingen,
die de laatste honderd
jaar in onze samenle
ving hebben plaats ge
had, waren vooral van in
vloed op het gebied van de
arbeid.
Eenvoudige beroepen als
boer, handelaar, ambachts
man, komen steeds minder
voor. Het economisch pro
ces is zo ingewikkeld gewor
den, dat een mens zijn han
den vol heelt om een klein
onderdeel van deze bezighe
den te kunnen vervullen.
Voor de ontwikkeling der
samenleving is het ongetwij
feld nodig geweest, dat deze
specialisatie werd ingevoerd-
Maar dat wil niet zeggen, dat
zij, bij de huidige stand van
zaken, ideaal, of zelfs maar
aanvaardbaar is.
In de afgelopen eeuw zijn
er op het gebied van het
werk ontegenzeglijk grote
verbeteringen aangebracht.
Wij hebben een achturige
werkdag. Wij kennen onge
vallenwetten en pensioenre
gelingen en honderd dingen
meer.
Maar of men nu zestien
uur per dag werkt of acht:
aan het soort werk doet dit
niets af. Er zijn mensen, die
zestien uur per dag werken
en het met plezier doen. En
er zijn er, die in acht uur
klaar zijn, en er een gewel
dige hekel aan hebben. Een
boer zal in de oogsttijd pro
beren zo lang mogelijk te
werken. Mensen, die veel kor
ter moeten werken, trachten
er nog zoveel mogelijk van
af te knijpen.
Dit kan natuurlijk aan die
mensen zelf liggen. Maar in
verschillende omstandigheden
is dat niet het geval. Zij
doen het alleen, omdat het
werk hen niet aanstaat en
zij er geen liefhebberij in
kunnen vinden. En zij kun
nen er geen liefhebberij in
vinden, omdat, hetgeen zij
doen, eindeloos doods ts.
Een ambachtsman van de
oude stempel levert een vol
ledig eindproduct. Als hij er
mee klaar is, heeft hij mis
schien niet bijzonder effi
ciënt gewerkt, maar hij kan
met voldoening zeggen: dat
heb ik geleverd. Maar als men
de fabricage van ditzelfde
product op moderne wijze ter
hand gaat nemen, zijn daar-
voor honderd verschillende
handgrepen, honderd arbei
ders nodig. Ieder krijgt
slechts een klein onderdeel
te bewerken. Of het belang
rijk is, weet hij niet. Het
interesseert hem ook niet.
ien ambachtsman van
vroeger ging op in zijn
werk. Hij kon er over
praten en was er dag
en nacht mee bezig. Tegen
woordig kan men tien jaar
met een arbeider bevriend
zijn, zonder iets meer van
hem te weten, dan dat hij
„op de fabriek" werkt. Hij
is een machine van vlees ge
worden, tussen de machines
van staal. Verstand heeft hij
bij zjjn werk niet nodig. In
tegendeel: men gaat muziek
invoeren, of op andere wij
ze de geest afleiden, om
daarmee het arbeidstempo op
te voeren.
Deze werkmethode volgens
een uitgebreide specialisatie
begint, op grote groepen van
ons volk, funeste gevolgen te
hebben. Zij leren niet hun
verstand te gebruiken. Zelfs
niet zich moeite te getroos
ten om iets tot stand te
brengen. Iedere prestatie
drang wordt in de mens ge
dood. Het huidige amuse
mentsleven en de massa-sen
satie bewijst wel hoe ontoe.
gankelijk de mensen, door
deze bacil aangetast, zijn
voor geestelijke inspanning of
belangstelling.
En toch zal nooit iemand
voldaan worden als aan zijn
luiheid en gemakzucht zo
veel mogelijk tegemoet ge
komen wordt. Ieder mens
wenst vooruit te komen. En
vooruit komen doet men niet
door een hoger loon op te
strijken. Men komt slechts
vooruit doordat men zijn ver
mogens, en op de eerste
vlaats zijn verstand, tot 'ont
wikkeling brengt.
De eis van een menswaar
dig leven is in het verleden
misschien wel eens te mate
rialistisch gesteld. Een be
hoorlijk loon is echter niet
het eerste. Het eerste is. dat
dit behoorlijk loon verdiend
is door een persoonlijke en
menswaardige bezigheid. En
een mens onderscheidt zich
van het dier en de stof niet
door zijn handen, maar door
zijn hoofd.
een regeling, welke in een vergevorderd
stadium van voorbereiding verkeert en
bij welke voorzieningen worden getrof
fen voor eigenaren dan wel onderne
mers van middenstandsbedrijven e.d.,
die door opkomst in werkelijke
dienst van het bedrijfshoofd schade
hebben geleden, zullen uitkeringen
kunnen geschieden, zowel tijdens het
verblijf in werkelijke dienst als na de
demobilisatie van het bedrijfshoofd. De
uit een en ander voor 1947 voort
vloeiende uitgaven worden geraamd op
572.000.
Het postverkeer met de troepen in
Ned.-Indië is zodanig toegenomen, dat
het oorspronkelijk hiervoor uitgetrok
ken bedrag niet voldoende is gebleken.
Thans wordt 2.500.000 extra aange
vraagd.
Van 19 tot 23 April zal, op uitnodi
ging van generaal Kruis, de bevel
hebber van de troepen in de Franse
bezettingszone van Duitsland, gene
raal König, een bezoek brengen aan
ons land.
In 1943 werd generaal König sous
chef van de generale staf. Als militair
vertegenwoordiger bij het nationale be
vrijdingscomité. stond hij in voortdurend
contact met de Franse ondergrondse
beweging. In Juni 1944 werd hij hun
chef. Na de bevrijding van de hoofdstad
van Frankrijk werd hij benoemd tot
militair gouverneur en commandant van
Parijs. In 1945 vertegenwoordigde hij
Frankrijk bij de geallieerde bestuurs
raad in Duitsland. Daarna volgde zijn
benoeming tot bevelhebber van de troe
pen in de Franse bezettingszone van
Duitsland.
