Gevaarlijkste spion tijdens bezetting
Russen hinderen Amerikanen
in Oostenrijk
Versperringen op de enige weg
naar Amerikaanse luchtbasis
Ontwerp voor Econ. Benelux-Unie
Vroeg voorjaar levert record-aantal kievitseieren
Meer dan 150.000 stuks geraapt
De gebeurtenissen te Djocja
Abdoel Kadir licht Batavia in
Huisknecht neergeschoten, omdat hij
diens naam nodig had
Nederl. groente naar
West-Duitsland?
BRIEVEN UIT NEDERLAND IN
ITALIË AANGEKOMEN
Communisten zetten hun vechtpartijen
en lastercampagne voort
OVEREENKOMST 16 MARSHALL-LANDEN
TE PARIJS GETEKEND
Tot hoofd en hart
PREMIE VAN f50.000!
Evacuatie en
bevrijding
Het westen des lands
de grote afnemer
RUSSISCHE TANKS IN
BERLIJNSVOORSTEDEN?
Geheime bespreking van pact van Brussel
der West-Europese Unie
Het weer.
MISDAAD OF ONGELUK?
Grote sabotage-actie te
Rio de Janeiro
VRIJDAG 16 APRIL 1948
72ste JAARGANG No. 24128
VAN DER WAALS VOOR ZIJN RECHTERS
De zitting
Van der Waals ontkent
(Van een onzer speciale verslaggevers)
Is een kievitsei een speciale lekkernij? Of wordt het alleen een lekkernij
gevonden, omdat het een artikel is, slechts tijdens een zeer kort seizoen
verkrijgbaar? Hoe het ook zij, in onze dagen is het kievitsei een begeerd
artikel. Er is meer vraag dan voorraad en wie vroeg in de morgen rondspeurt
door het vindcentrum van het zwartgespikkeld, groene product van ae
buitelende en dartelende vogels, kan zien, hoe de polsstokken zwaaien
tegen de horizon en zwart aftekenend tegen de helderheid van Frieslands
kim, een mensengestalte zich over de sloten zwaait, van het ene land
naar het andere.
Geruchten over tanks
Superforten in Duitsland
aangekomen
SJAHRIR TE BATAVIA
Staatsloterij
Slachtoffer was niet aan
het spreken ie krijgen
Het is onze eigen stemming, die I
aan onze omgeving licht en kleur
verleent. J
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 oer maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. Hoofdredacteur: W. Severm.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 13 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht .voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
(Van onze speciale verslaggever)
Anton van der Waals, de gevaarlijkste spion die in de oorlog in Nederland
fondliep, de man die de meeste slachtoffers heeft gemaakt en die door
het England-Spiel de dappere verzetsstrijders hij tientallen door de S. D.
het arresteren, stond vandaag terecht voor de Rotterdamse Kamer van
het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gravenhage. Hij was de man van het
9rote geraffineerde verraad, waarmede hij zijn bloedgeld f 1,100 per
hiaand afgezien van zijn extra-beloningen voor grote zaken verdiende.
Van der Waals heeft het klaar gespeeld het „Vaderlands. Comité" en de
-Commissie van Vijftien", twee organisaties van vooraanstaande Neder
landers, die geregeld samenkwamen, om de problemen van land en volk
te bespreken, eerst van zijn belangrijke positie in de illegaliteit te over
tuigen en daarna op te rollen. Hij was de man, die in verbinding stond
hiet radio-Oranje, die de code-woorden wist en op wiens verzoek de
heldhaftige verzetsstrijders roerden „gedropt" om prompt daarna met een
arsenaal van zenders, wapens, munitie en voedsel in handen der Duitsers
te vallen.
Hij was niet alleen verraderlijk en
listig, maar ook laf; hij verborg zijn
ivare naam onder talloze valse we
boemen slechts Van der Meer, baron
Van Lynden, De Wilde, baron Sweerts
I de Landas Wyborg en droeg een ko
gelvrij vest en vaak had hij zijn hand
Verbonden, zogenaamd, omdat hij ge
jond was, maar in werkelijkheid om
*n pistool steeds bij de hand te hebben.
Deze brutale en onbeschaamde ver
rader bestond het in Loosdrecht onder
psalmgezang, orgelspel en zegewensen
in de Ned.-Hervormde kerk voor de
zoveelste maal in het huwelijk te tre
den, terwijl elders de schoten knal
den, die een eind maakten aan het
leven van degenen, die hij had ver
raden. Deze grootmeester van het ge
raffineerd verraad werd in overleg
met de Duitsers, toen de illegaliteit
hem op het spoor kwam, in de Zes-
tienhovenstraat te Rotterdam op 19
Juli 1943 „op de vlucht doodgescho
ten", zoals het in een bekendmaking
van de S.S. Sturmbannführer Wolk
heette, om onder een andere naam
zijn heilloos werk te kunnen voort
zetten.
Hij is ook de man, die zijn huisknecht,
Van der Meer te Breukelen, op laffe
Vdjze in de rug schoot, omdat hij
diens naam nodig had.
Het Hof werd gepresideerd door mr.
van Vollenhoven. De dagvaarding, die
de namen vermeldt van 83 personen, die
door toedoen van Van der Waals zijn
gearresteerd en van wie 43 niet zijn
teruggekeerd, was uiterst beknopt ge
houden. Opdat het Hof zich niet zou
8*au verliezen in een veelheid van za
ken, waartoe alle gelegenheid is, was de
tenlastelegging in twee punten samen
gevat. Het eerste gedeelte vermeldt, dat
Van der Waals in het tijdvak van Ja
nuari 1941 tot Maart 1945 werkzaam is
geweest als „Vertrauensmann" (V.-mann)
van de Sicherheitsdienst en/of de Duit
se politie. In deze hoedanigheid heeft
hij een groot aantal personen blootge
steld aan opsporing door de S.D. gege
vens te verstrekken, staat summier en
'aconiek in de dagvaarding. Ook wordt
hem tenlastegelegd, dat hij zelf arres-
taties heeft verricht. Ten tweede ver
geldt de dagvaarding de moord op Van
der Meer.
Als Van der Waals, sober gekleed met
ton witte trui onder zijn bruine pak,
°to half tien Is binnengeleid, zoemen
de filmcamera's en flitsen de lampen
der vele fotografen. De gTote poseur is
°ok nu gewillig. Hij zat onverstoord tus
sen de parketwacht en maakt een rus
tige en zelfverzekerde indruk. Om kwart
Voor tien treedt het Hof de rechtszaal
kinnen, waarin ook een wire-recorder
staat opgesteld de magnetische draad,
daarop het gesproken woord tijdens het
Proces wordt vastgelegd.
De advocaat-fiscaal, mr. H. W. van
Doorn leest allereerst de dagvaarding
Voor en daarbij ook een zeer lange lijst
van namen van degenen, die het slacht
offer werden van Van der Waals' ver
laad. De eersten van de zeer vele getui
gen worden nu gehoord.
De thans gepensionneerde Rotterdamse
Rechercheur n. Klaassen, krijgt enige
Waarderende woorden te horen over zijn
Voor-onderzoek. Bij het horen van enige
andere getuigen, van wie de meesten
tochercheurs, blijkt dat Van der Waals
hij de bevrijding van ons land gesigna-
Itord was te Zuid-Laren, dat hij onder
de naam van Wilhelm Hoffman in Duits
land geweest Is in dienst van het Cana
dese leger, dat hij vermoedelijk daarna
'n Russische dienst is geweest, waarbij
hij de naam Pjotr Ivanovitch (of iets
dergelijks. aldus de president) heeft
kangenomen en in Augustus en Septem
ber 1945 zelfs in Moskou schijnt te zijn
Beweest.
De eerste belangrijke verklaring
komt uit de mond van de vroegere
illegale werker W. M. Sietse uit
Heemstede, die tijdens de bezetting
toet een aantal sympathiserenden
haar Engeland wilde gaan en in con
tact was gekomen met verdachte. Te
Rotterdam gaf Van der Waals aan de
illegale groep gegevens voor de over
tocht, maar toen de veertien personen
Per auto van Rotterdam naar Scheve-
hingen gingen, werden ze door de
Duitsers aangehouden. Tegen zeven
Van hen is de doodstraf geëist, drie
*>jn tot levenslange gevangenisstraf
Veroordeeld, vier tot de doodstraf, aan
Ifvee van hen werd gratie verleend,
*Wee zijn er gefusilleerd. Van der
waals had zich bü deze gelegenheid
SjO een gefingeerde naam bediend,
Frankenstein, of iets dergelijks meent
Getuige.
Naar van Britse züde wordt medege-
zijn besprekingen begonnen tus-
Nederlandse, Engelse en Ameri-
hse vertegenwoordigers over de uit-
er van 200.000 ton Nederlandse groen-
naar West-Duitsland.
Dan is de beurt om te getuigen aan
de Kriminal-Direktor van de S.D., J.
Schreieder, die met Van der Waals het
England-Spiel speelde en die in een
bruine battle-dress voor het Hof treedt.
Er is een tolk aanwezig, maar diens
diensten zijn niet nodig, daar Schreieder
Nederlands kan verstaan en het Hof
er mee genoegen neemt, dat deze ge
tuige zich uitdrukt in de Duitse taal.
„Jawohl" antwoordt Schreieder, ,Van
der Waals is onder hem werkzaam ge
weest bij de S.D. te Den Haag van 1941
tot 1944 en wel vrijwillig."
De Duitsers waren wel zo voorzichtig
bij de S.D. alléén mensen te laten
werken, die zich zelf aanboden. Hij
moet op een vraag van de president er
kennen, dat Van der Waals ook op
eigen initiatief voor de S.D. gewerkt
heeft. Mr. van Vollenhoven stelt nu de
volgende, belangrijke vraag en hij wijst
Schreieder er met enige nadruk op, dat
hij onder ede staat:
„Van der Waals heeft personen vóór
hun arrestatie een wapen aangeboden
of opgedrongen, waardoor zij al di
rect, volgens de toenmalige Duitse
verordeningen, des doods schuldig wa
ren. Is dat gebeurd op Uw verzoek?
Schreieder begrijpt in het begin de
draagwijdte van deze vraag niet goed.
maar dan moet hij erkennen, dat hij
iets dergelijks nooit verzocht heeft. „U
veroordeelt het waarschijnlijk zelf?"
„Selbstverstandlich." Een zeer ongunstig
licht komt te vallen op de persoon van
verdachte, die actief het verhoor beluis
tert, maar die verder toch rustig in de
beklaagdenbank zit. Zijn vroegere chef
vertelde van het salaris van Van dei-
Waals.
Hjj verdiende eerst f 250,per maand,
later f 1.100,maar ook kwamen vaak
premies voor, eens een van fö.uuu,
eenmaal zelfs een van f 50.000.
Schreieder maakt een correcte indruk.
Hij weet veel en vertelt veel, tot zelfs
de data weet hij zich te herinneren, 12
Juni 1942 is er een bespreking gevoerd,
opdat Van der Waals ten behoeve van
zijn England-Spiel naar Engeland zou
kunnen gaan. Zo ver is het echter nooit
gekomen. 11 Mei 1943 kwam Van der
Waals op eigen initiatief met de mede
deling, dat men in het Broedershuis te
Heemstede in draadloos contact stond
met Engeland.
Men ontstelt, als men kennis neemt
van de rol, die Van der Waals gespeeld
heeft bij het oprollen van de illegale
groep van broeder Josef uit Heemstede,
wiens geheime zender in de handen der
Duitsers was gevallen. Er moest een
nieuwe code komen en daartoe zouden
twee personen naar Engeland gaan. Ver-
Van der Waals in de beklaagdenbank voor
zijn rechters.
dachte kwam in contact met een zekere
Spreeuw, vroeg diens adres en toen kwam
de verradersmachine in werking. Spreeuw
kwam voor de bespreking te Heemstede,
zag echter in de buurt van de R. K. Kerk
een Duitse auto staan en kreeg argwaan.
Even later zag hij de Duitsers het kloos
ter binnengaan.Monotoon klinkt
hierna de stem van de president en er
volgt een diepe stilte in de zaal, als hij
de overlijdens-attesten van de verdien
stelijke illegale werkers voorleest
Dan wordt Van der Waals gevraagd,
of hjj iets te zeggen Heeft op de ver
klaringen van Schreieder. „Zeker", ant
woordt hij met bescheiden stem.
„Schreieder gaf mjj opdracht; Schreie
der heeft ook de arrestaties verricht".
„Dus zou Schreieder hier meineed ple
gen?" „Jawel".
Wat zijn salaris betreft, de verrader
deelt mede, dat dat in 1943 zonder zijn
medeweten verhoogd werd tot 1150.
per maand. „Dat vond U toch zeker niet
onaangenaam?" Van der Waals wijst er
verder op, dat hij de beloning van
ƒ5000.met Schreieder heeft moeten
delen en wat de ƒ50.000.beloning be
treft: hem is wel 20.000.ter hand
gesteld om een huis te kopen, waar hij
besprekingen kon voeren met de leden
van het Nationaal Comité, maar
ƒ50.000.is hem nooit overhandigd.
Dan spreekt verdachte over het con
tact met de Intelligence Service kort na
de bevrijding, waarvoor hij naar Ber
lijn gereisd is. Met goedvinden van
deze Dienst, heeft hij contact opgeno
men met de Russen en is hij naar Mos
kou gereisd. Als gesproken wordt van
zijn eerste contact met de S.D., deelt
Van der Waals mede, dat dit is ont
staan, nadat hij met een vinding naar
Kiel was gegaan. Overigens stond deze
dualistische figuur reeds kort na het
begin van de oorlog in contact met be
langrijke personen uit de illegaliteit,
van wie hij er verschillenden noemt.
(De zitting duurt voort)
Sedert 1 Februari 1947 zün in
samenwerking met republikeinse auto
riteiten tot 21 Juli 1947 de datum
van inzetting van de politionele actie
in Ned.-Indië de volgende geïnter
neerden naar Nederlands gebied ge
ëvacueerd: Nederlanders 6854, Oost-
Indonesiërs 1822, andere Indonesiërs
305, Chinezen 33, buitenlanders 239,
totaal 9253. Sedert 21 Juli 1947 hebben
de Nederlandse troepen 2826 Europea
nen en 6235 Oost-Indonesiërs bevrijd
dit blijkt uit de memorie van antwoord
op het Voorlopig Verslag der Eerste
Kamer van de begroting van Over
zeese Gebiedsdelen.
Aan de vooravond van de Italiaanse verkiezingen. In de straten van Napels patrouil
leren soldaten en politie in lichte tanks om bp alle gebeurtenissen terstond
te kunnen ingrijpen
De Italiaanse posterijen hebben me
degedeeld, dat zjj zjjn begonnen met t
bestellen van talloze brieven uit Neder
land aan Italiaanse stemgerechtigden.
De „Giornale d'Italia" bericht van Si
cilië, dat de gehele afdeling pro-com
munistische aanhangers der Socialisti
sche Partij in de provincie Messina is
overgegaan naar de anti-communistische
partij van Giuseppe Saragat In andere
berichten werd gemeld, dat in Palermo
400 communistische partijleden overge
lopen waren naar de Christen-Democra
ten.
In Noord-Italië is een algemene sta
king uitgeroepen na de arrestatie van
de communistische burgemeester van
Serravalle, in wiens huis wapens wa
ren aangetroffen.
Politieversterkingen zijn naar de
provincie gezonden.
Een groep van ongeveer tweehonderd
„neo-fascisten", behorend tot de „sociale
beweging", heeft een mars ondernomen
door de Joodse wijk van Rome, onder
het zingen van fascistische liederen. Zfj
werden met gefluit en gejoel ontvangen.
Bij de uitgebroken vechtpartijen werden
vier personen ernstig gewond.
Duizenden zwaar bewapende agen
ten in pantserwagens en op vracht
auto's begonnen gisteren bij verras
sing manoeuvres in de buurt van de
drie voornaamste communistische cen
tra, Milaan, Florence en Bari.
De bisschop van Foggia, Mgr. Fortu-
nato Farina, en verscheidene priesters
zijn door „aanhangers van de linksen"
In het voorlopig verslag der Tweede
Kamer over het ontweAp van wet tot
goedkeuring van het verdrag tussen
België, Frankrijk, Luxemburg, Neder
land en het Verenigd Koninkrijk
Groot Brittannië en Noord-Ierland, on
dertekend te Brussel op 17 Maart, bre
ken vele leden een lans voor de fede
ratiegedachte. Zij achten het echter
verstandig deze gedachte allereerst te
overwegen met betrekking tot de Be-
nelux-landen, omdat deze landen reeds
meer concrete doeleinden nastreven.
Deze leden ontvouwen een statuut
van de „economische Benelux Unie",
waarin zij onder meer voorstellen de
vorming van een Unie-parlement, een
Unie-bestuur, een Hooggerechtshof,
dat over geschillen tussen de partner-
landen beslist en de benoeming van
een Unie-hoofd.
Het Unie-parlement zou kunnen be
staan uit 100 leden, vanwie 50 aan te
wijzen door Nederland en 50 door de
Belgisch-Luxemburgse Unie. Dit parle
ment zou landsgewijs voor de helft be
noemd kunnen worden door de Tweede
Kamers en voor de andere helft door
de representatieve organisaties van het
bedrijfs- en arbeidsleven, in Nederland
biiv door de in te stellen sociaal-econo
mische raad. Een Unie-bestuur zou kun
nen bestaan uit bijv. 8 leden, vanwie
4 te benoemen door de Koningin der
Nederlanden, 3 door de Koning der Bel
gen en 1 door de Groothertogin van
Luxemburg.
Het Unie-hoofd zouden kunnen zijn,
hetzij de Staatshoofden bij toerbeurt,
hetzij de drie minister-presidenten.
Vele leden stemmen in met de motie
v. d. Goes van Naters-Serrarens c.s. be
treffende de opbouw van een rechts
gemeenschap van democratische staten
in federaal verband. Het oordeel der
regering over deze kwestie wordt ge
vraagd.
Zeer vele leden vestigen de aandacht
op de woorden „gewapende aanval" in
artikel IV. De huidige werkelijkheid
laat zien, zo merkten zij op, hoe politie
ke en economische druk, gesteund door
de dreiging van een zelf op de achter
grond blijvend militair apparaat, het
zelfde kan bereiken als een direct mi
litair apparaat.
In Tsjechoslowakjje büv. heeft een
zgn. koude omwenteling plaats gevon
den, welke zeer strijdig was met de
opvattingen der grote meerderheid van
het Tsjechoslowaakse volk en die ook
strüdig was met de waarden, in de pre
ambule van dit verdrag vooropgesteld,
doch die misschien niet in alle delen
een gewapende aanval kon worden ge
noemd. Of moet dit begrip aldus ver
staan worden, dat ook het daar gebeur
de daaronder zou kunnen vallen?
de
Dat is dan een van de vele eierzoekers
die de vlugge vogels bespieden naar
hun vlucht, naar hun roep, om ten
slotte te geraken bü bet kleine kuiltje,
waar de eieren, voor wie het tenminste
zien kan, te grijp liggen.
Het eieren zoeken is vooral in Fries
land een volksgebruik. Niet zodra is er
de roep van de kievit in het land, of
de jacht begint op het begeerde éérste
ei, waarvan het vinden wordt beschouwd
als een daad, die lang nog triomfan
telijk in de kring van familie of ken
nissen worden verhaald.
Beroepseierenzoekers zjjn er in Fries
land weinig. Misschien vijf procent van
het totaal. Voor de rest zijn het ama
teurs, die 's morgens in de donkerte
van buis gaan, om in het land te zijn
als de zon eaat komen, want dan is
tijd van vinden het meest gunstig.
Er zjjn enige moeilijkheden ge
weest dit seizoen. Er waren amateurs
die zijn aangehouden door politie
mensen, die vroegen naar het bewijs
van toestemming, dat moet worden
afgegeven door de boer wiens land
men betreedt. Maar de boeren kennen
dit gebruik. Zij hebben geen bezwaar
en de Friezen hebben dan ook ge
protesteerd tegen deze inmenging in
het beoefenen van een volksgebruik
van oudsher en gelukkig heeft de let
ter van de wet het onderspit gedolven
tegen de geest van dit Friese gebruik.
Zo globaal genomen, voor wat be
treft de begindatum, loopt het seizoen
van 21 Maart tot 21 April. Feitelijk 19
April, maar de eieren, die dan nog ge
vonden worden, mogen nog worden ver
kocht. En daarna Is het fini en krijgen
de kieviten rust.
Maar ondertussen, zoals ons een
groothandelaar vertelde, kan worden
aangenomen dat er nu een ronde
150.000 kievitseieren zün geraapt.
Grotendeels büeengebracht door de
amateurszoekers, die, als ze geluk
hebben, *s morgens thuis komen met
een bolle pet, waaronder de begeerde
lekkemü wordt bewaard. En op de
markt te Sneek of Leeuwarden, de
beide voornaamste, wordt de buit zo
spoedig mogelijk verkocht, omdat de
prijs van de eieren zeer variabel is.
Ons vroege voorjaar leverde een
record aantal eieren, vergeleken bij
andere jaren. Maar ondanks de grote
aanvoer, is de vraag zodanig, dat de
prijs tamelijk constant is gebleven en
waarschijnlijk tot de sluitingsdatum
wei zo blijven zal.
En als we vragen of we hier te
doen hebben met een exportartikel,
wordt ons gezegd, dat al deze eieren
opgaan aan binnenlands verbruik,
behoudens enkele cadeauzendingen
naar Engeland. Het is voornamelijk
het Westen van ons land, dat de grote
afnemer is.
Maar spoedig is de grote rooftocht in
Neerlands voornaamste gebied, dat kie
viteeieren levert, afgelopen. Slechts bij
de gratie van de wet, die verbiedt dat
na 19 April nog eieren geraapt worden,
behoudt Friesland de schelle roep van
de kievit in zijn dreven. Dan worden de
sierlijke en watervlugge vogels alleen
nog gestoord door him natuurlijke vij
anden: kraai en kiekendief. Maar die
kunnen ze wel baas.
gedurende een processie beledigd en ge
molesteerd. De politie kwam tussenbeide,
waarbij een agent gewond raakte.
Mgr. F. Roberti, secretaris van de
Congregatie van het H. Concilie, dien
de bij de Justitie een klacht in tegen
het communistische dagblad „l'Unita"
dat hem ervan had beschuldigd 50.000
dollar te hebben verduisterd. Mgr. R.
Ronca, rector van het Lateraans Colle
ge, protesteerde schriftelijk bij de di
recteur van het Nenni-socialistische blad
„Avanti" tegen daarin gepubliceerde
laster. Hij eiste opneming van zijn pro
test in dit blad.
Russische soldaten hebben een ver
sperring aangebracht op de enige weg,
die naar de Amerikaanse luchtbasis
Tulln, 20 km. ten W. van Wenen leidt.
Ook zijn rond Wenen maatregelen ter
beperking van het verkeer op Ameri
kaanse voertuigen in werking getreden.
De Russische wachten hebben daaren
tegen Donderdag de beweging van Brits
personeel per trein en langs de weg
volkomen ongemoeid gelaten.
Op de Londense conferentie der
plaatsvervangers over een vredesver
drag voor Oostenrijk is overeengeko
men, dat Oostenrijk voor zijn leger
buitenlands materiaal mag kopen. Rus
land had eerst geëist, dat Oostenrijk
zijn legeruitrusting zou dienen te be
perken tot de nationale productie, maar
liet thans zijn bezwaren vallen.
Men kwam ook óvereen, Joego
slavië uit te nodigen, schriftelijk zijn
standpunt uiteen te zetten inzake
grenswijzigingen en herstelbetalingen.
Mochten hierbij nieuwe voorstellen
worden gedaan, dan zouden Joegosla
vië en Oostenrijk mondeling hun
standpunten kunnen verklaren.
Aangezien de besprekingen op een
dood punt schenen te zijn geraakt,
heeft deze plotselinge overeenstem
ming algemeen verrassing veroor
zaakt.
Een onbevestigd gerucht meldt, dat
een aantal Russische tanks naar de
Zuid-Oostelijke voorsteden van Berlijn
In Milaan daalt op het Duomoplein een regen van verkiezingspam/letten neer,, die
door een laag vliegend, vliegtuig uitgeworpen worden.
is gezonden. Naar verluidt zou het hier
100 a 150 tanks betreffen, welke voor
dien in bossen buiten de stad waren
gestationneerd. Van Britse zijde sprak
men het gerucht niet tegen, doch hield
men zich zeer gereserveerd. Een U. P.-
correspondent, die meer dan 5 uur door
de Russische sector van Berlijn reed,
zag in het geheel slechts 6 tanks, waar
van drie vroegere Duitse. De mensen
in en rond de stad weten van niets.
Het officiële blad van de Russi
sche bezetters, „Tachliche Rundschau",
schrijft, dat de Sovjet-autoriteiten de
hervorming van de Duitse valuta
wensen op te lossen via besprekingen
tussen de vier mogendheden. Reuter
meldt daarentegen te Berlijn te hebben
vernomen, dat de militaire Sovjet-
autoriteiten in Duitsland uit Moskou
opdracht ontvangen hebben voort te
gaan met de uitwerking van gede
tailleerde plannen voor aparte valuta
hervormingen in Oost-Duitsland.
De 28 Amerikaanse superforten, die
50 uur tevoren uit de V. S. waren ver
trokken, zjjn gisteren op het vliegveld
van Fiirstenfeldbruck in Beieren, dat
.hun basis zal vormen, voordat zij naar
Amerika terugkeren, geland.
Uit bevoegde bron wordt vernomen,
dat generaal Clay onmiddellijk na de
landing verzocht, de superforten een
vlucht boven Berlijn te laten maken in
de strook die de Russen voor het lucht
verkeer der overige bezetters hebben
gereserveerd.
Verwachting tot Zaterdagavond;
Droog en oVërdag zonnig weer met
een voor de tyd van het jaar normale
temperatuur. Meest matige wind uit
Oostelijke richtingen.
Zon 5.40—19.40, maan 11.18—3.42.
De commissie voor Europese Econo
mische Samenwerking beëindigde giste
ren de besprekingen omtrent het opstel
len van een overeenkomst der Marshall-
landen, waarin een krachtige economi
sche raad ontworpen is voor de uitvoe
ring van het Europees Herstel-Program
ma. De overeenkomst is vandaag op het
ministerie van Buitenlandse Zaken te
Parüs ondertekend.
Zo heeft het karakter van een multi
lateraal verdrag, waarbij de landen zich
voor minstens vijf jaar verplichten,
alles te doen wat in hun vermogen ligt,
om de nationale productie op te voeren,
samen te werken op elk gebied van han
del en financiën, de tarieven te verla
gen, de koersen te fixeren en zo snel
mogelijk de vrije handel in het Westen
te herstellen.
Men noemt de overeenkomst „een
compromis tussen de Engelse opposi
tie tegen het afstaan van nationale
rechten en het Franse verlangen naar
een sterke centrale autoriteit." Volgens
de bepalingen van de overeenkomst
zullen alle belangrijke politieke beslis
singen in de Algemene Raad van de
organisatie met algemene stemmen ge
nomen moeten worden. Hierdoor
krijgt elk land practisch het recht van
veto.
Vanavond zullen de ministers van
Buitenlandse Zaken van Engeland,
Frankrük en de Drie Landen een uiterst
geheime bespreking voeren over de vol
tooiing van het onlangs in Brussel ge
tekende verdrag der West-Europese
Unie. Deze bespreking zon vooral de ge-
lükschakeling betreffen van de lopende
onevenwichtige handelsbelangen der
deelnemende landen. Men zou een per-
Sjahrir, in zijn kwaliteit van alge
meen adviseur van Soekarno, is uit Sin
gapore te Batavia aangekomen. Hij
deelde aan Aneta mede, dat hij was
gekomen ,.voor overleg''. Hij kon niet
zeggen, waarover overleg gepleegd zou
worden. Met het eerste vliegtuig zal
Sjahrir naar Djocja vertrekken. Van
een eventueel bezoek zijnerzijds aan Van
Mook wist hjj niets.
1000
nr. 4641.
met premie van 30.000
op
manente consultatieve raad willen for
meren.
Een zegsman van de regering der
V.S. verklaarde gisteren te Washing
ton, dat de gesprekken tussen Spaak
en Lovett spoedig resultaten zouden
opleveren en invloed zouden hebben
op de Parijse besprekingen. Spaak
stemde in met de mening van Lovett,
dat de V.S. pas zouden kunnen be
sluiten tot het verlenen van hulp in
de vorm van wapenleveranties aan de
Marshall-landen, nadat deze landen
getoond hadden, in hoeverre zij elkaar
en zichzelf konden helpen. De zegs
man zeide, dat de mogelijkheid niet
is uitgesloten, dat de landen van de
West-Europese Unie een gecombineer
de generale staf zouden vormen.
Te Middelaar (Gem. Mook) heeft zich
een dezer dagen een even tragisch als
raadselachtig ongeval voorgedaan, waar
van een meisje van 17 jaar het slacht
offer geworden is.
Maandag in de namiddag kwam de
jongste dochter van de familie T„ die
per rijwiel was uitgegaan naar het nabij
gelegen gehucht Milsbeek onder de ge
meente Ottersum, in haar ouderlijke wo
ning aan met de zakdoek tegen het
achterhoofd gedrukt tot stelping van het
bloed, dat uit een slagwonde kwam.
Zonder een woord te spreken is het
slachtoffer naar bed gegaan.
Pogingen van ouders, pastoor en po
litie, om het meisje aan het praten te
krijgen hadden geen enkel resultaat,
hoewel zij het spraakvermogen niet ver
loren had.
In de nacht van Dinsdag op Woens
dag is mej. T. aan de bekomen verwon
ding overleden zonder ook maar een
enkele aanwijzing omtrent het gebeurde
gegeven te hebben. Zowel aan rijwiel
als kleren is niets van geweldpleging te
bespeuren en de justitie, die het stof
felijk overschot in beslag liet nemen en
de kamer liet verzegelen, staat voor een
volkomen raadsel.
Heden werd op het lijk sectie ver
richt.
In een voorstad van Rio de Janeiro,
„Villa Militar" genaamd, daar er zich
een groot aantal militaire installaties
bevinden, heeft gisteren een reeks ont
ploffingen een grote munitieopslag
plaats van het Braziliaanse leger ge
heel vernield. De minister van Oorlog
heeft zich persoonlijk naar de plaats
van de ramp begeven. Tegen het inval
len van de duisternis waren de bran
den nog steeds niet onder controle. Er
zouden 40 doden en een 300-tal gewon
den zijn.
De ramp vormt een climax in een
reeks kleinere gebeurtenissen van on
geveer gelijke aard, waardoor het ver
moeden gerezen is, dat men hier met
een uitgebreide sabotageactie te doen
heeft.
In een vergadering van de Voor
lopige Federale, regering, die Donder
dagmiddag te Batavia werd gehouden,
heeft de voorzitter der Nederlandse
delegatie voor de onderhandelingen
met de republiek, Abdoel Kadir, die
's middags uit Djocja was terugge
keerd, verslag uitgebracht over de ge
beurtenissen aldaar. Het verslag had
in de eerste plaats betrekking op de
ondervonden bejegening der leden en
't personeel der delegatie bij aan
komst op het station te Djokjakarta.
In de Vrijdag te houden voortzetting
der vergadering zal de te volgen
koers worden vastgesteld, aldus ver
nam Aneta.
Het heeft de regering te Batavia ge
troffen dat, hoewel was toegezegd, dat
de Sultan van Djokjakarta een rede
voering zou houden in verband met de
incidenten, er werd volstaan met het
voorlezen van een verklaring, aldus
deelde men aan Aneta mede. Bovendien
maakte het in regeringskringen een
vreemde indruk, dat deze verklaring
volgde op een uiteenzetting van het be
sluit van de heer Koesoema Atmadja,
die in de gegeven omstandigheden heeft
geweigerd zich naar Pasoendan te be
geven. Zijn houding wordt vergeleken
met die van andere Indonesiërs, „die
door hun slaafse onderworpenheid zich
zelf en hun nageslacht bezoedelen".
De inhoud van krantenartikelen en
radio-uitzendingen uit Djocja, waarin
getracht wordt de gebeurtenissen op het
station als onbegrijpelük voor te stellen,
vestigde niet de indruk, dat de in de
officiële verklaring geuite verontschul
diging inderdaad algemeen wordt ge
meend, aldus Aneta.
Tijdens een bespreking, die drie uur
duurde, heeft de Nederlands-Indische
regering haar standpunt vastgesteld in
zake de incidenten te Djokjakarta.
Verwacht wordt, dat de Nederlanders
de republikeinse regering zullen verzoe
ken haar duidelijke en bevredigende
excuses aan te bieden. Indien een onbe
vredigend antwoord wordt ontvangen,
zal de Nederlandse delegatie waar
schijnlijk naar Batavia terugkeren.
