Afleidings
manoeuvres
Joodse Haganah-organisatie bezet
Palestijnse haven Haifa
De Paus over de stembusuitslag
DEMOBILISATIE VAN 3.000
ITALIAANSE PARTISANEN
at Nederland door het
plan-Marshall ontvangt
Koperen luchter voor gouden
kathedraal
■IB
Zware Joodse eisen bemoeilijken de
Britse bemiddelingspogingen
voor een wapenstilstand
Langs de hellingen van de Apennijnen
daalden zij af naar de Po-vlakte
RONDE VAN NEDERLAND
Kroon op werk van Haarlemse edelsmid
TUSSENTIJDS ONTSLAG WETHOUDERS
EN LEDEN VAN GEDEPUTEERDE STATEN
POLITIEKE WRIJVING IN BELGIE
ARABISCHE WERELD WIL „LEGERS" ZENDEN
Het weer.
^Congres van Europa"
beschuldigingen
„Geef één uur van
uw werk"
Salarissen onderwijzers
kloosterlingen
Verkeer wordt hervat
1
Christelijke Volkspartij zeer ontevreden over
de schoolpolitiek van Huysmans
Tot hoofd en hart
Amerikaanse troepen
naar Palestina?
Een gedenkwaardige dag in de annalen van
de Italiaanse geschiedenis
Wettelijke regeling voor het geval, dat hun
het vertrouwen wordt opgezegd
VRIJDAG 23 APRIL 1948
72ste JAARGANG No. 24T34
TOESTAND IN PALESTINA WORDT ZEER CRITIEK
Wapenstilstandsvoorwaarden
Churchill spreekt op
de Dam
00 baspen OntZfilHIWl 'slist democratische meerderheid van de
Vijandige houding der
bevolking
Voor Slichting 19401945
EERSTE ETAPPE
Agrarische hervorming
Binnenkort valt de
beslissing
Over de sitatus-quo-lijnen
Dieseltrein kraakte vracht
auto
I In ons leven wordt niets voor niets I
l verkregen.
WKMK VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
I 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Sever in.
Directeur: J. J. W. Boe-mater.
COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mtWmete«J
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht vo<*j
advertentiën eventueel zonder opgave *a»
redenen te weigeren.
De „Waarheid" kan het échec, dat
de communisten in Italië geleden
hebben, moeilijk verkroppen. Het
blad wringt zich dan ook in de onmo
gelijkste bochten can zijn gezicht te red
den. En geen wonder. Nog Zaterdag 17
April jj. schreef de „Waarheid" let
terlijk:
•,Er bestaat geen twyfel over, dat het
Volksfront het grootste aantal stern-
dien zal verwerven, ook al zou het niet
de absolute meerderheid krijgen. Een
relatieve meerderheid maakt het ai on-
ölogelijk dat er een regering zou wor
den gevormd, waarbij de communisten
en socialisten zouden worden uitge
sloten.
Als het Volksfront niet de absolute
dieerderheid in het Huis van Afgevaar
digden behaalt, is het wel bijna zeker
dat het in de Senaat wel de meerder
heid zal behalen-"
Wy begrijpen, dat de ..Waarheid"-
lezers zich afvragen, hoe het mogelijk
Is, dat het orgaan, dat hen altijd zo
Waarheidsgetrouw voorlicht, zich zó
vergiste.
In plaats van hierop antwoord te
Beven, neemt het blad thans zijn toe
vlucht tot afleidingsmanoeuvres. „De
Verliezer in Italië is niet het Volksfront,
diaar de rechtse sociaal-democratie van
Sevin, Blum 'en Koos Vorrink. De
Gasperi heeft weliswaar stemmen ge-
Wonnen, maar zij komen: ten eerste
van de fascistische kleinere groepen;
ten tweede zijn ze het gevolg van de
Sbdsdienstige dwang en de rest is af
komstig van zwendel-praktijken van
kloosterlingen enz."
De uitvluchten gijn nogal zielig.
Zwendelpraktijken. Dat durft een
hlad te beweren, dat wekenlang heeft
■deegedaan aan de leugenachtige cam
pagne, die de Italiaanse communisten
'fëen het Vaticaan voerden en welker
Hjdige ontmaskering niet weinig heeft
^gedragen tot De Gasperi's succes.
Zwendelpraktijken. Dat durft een
blad te beweren, dat juichte bij de rode
°Verrompeling van Tsjechoslowakije,
Waar thans zelfs geen schijn-democratie
"leer is overgebleven.
Zwendelpraktijken. Dat durft een
b'ad te beweren, dat met zijn welvaarts-
J-omité's hier van Nederland een ander
Tsjechoslowakije tracht .te 'maken.
Het antwoord op de rode zwendel-
Pvaktijken in Italië heeft het Italiaanse
Voile Zondag gegeven.
Het antwoord op de communistische
jjwendelpraktyken m Nederland zal het
Nederlandse volk In Juli a.s. niet min
der duidelijk geven.
Een groots opgezette aanval van de
Joodse Haganah-organisatie op de Pa
lestijnse havenstad Haifa heeft de toe
stand in Palestina in een critiek stadium
gebracht. De reactie in de Arabische
wereld is ernstig. „De toestand is te
critiek", aldus werd van Arabische zijde
verklaard, „dat wij op de Britse evacua
tie kunnen wachten." Syrië besloot vier
batterijen 75 m.m. kanonnen met enige
detachementen soldaten nit een Syrisch
legerkamp naaf Palestina te sturen. „Wij
moeten onze legers zenden om de Ara
bieren te beschermen," zeide een Syrisch
minister in Damascus. Vijf andere Ara
bische regeringen besloten hun troepen
op 16 Mei te zenden, tenzij de U.N.O,
een aanvaardbare oplossing van de Pa
lestijnse kwestie tot stand kan brengen.
Onder de indruk van de geleden neder
laag in Hai'fa, zijn er echter vele sympto
men dat men in de Arabische wereld
steeds argwanender komt te staan tegen
over de politiek van de U.N.O. Goed
ingelichte kringen in Washington mel
den, dat president Truman heden, Vrij
dag, aan het Congres toestemming zal
vragen voor het zenden van Amerikaan
se troepen naar Palestina.
In Haïfa brak een hevige strijd tussen
Joden en Arabieren uit, toen' de eersten
trachtten strategische punten te bezetten
rond de haven. Arabische stellingen
werden overvallen, het telefoongebouw
werd bestormd en andere gebieden van
de stad werden met mortiervuur van
Joodse batterijen bestookt. De Haganah
slaagde erin door deze overrompelende
actie de stad voor het grootste deel in
handen te krijgen. Het werd haar ten
dele mogelijk gemaakt, door de Woens
dag genomen Britse stap, alle Britse
troepen uit het gebied van Haïfa te
evacueren. Na het begin van de Joodse
actie hebben de Britten zich op ver-
JV
schillende punten ingegraven en de
verklaring uitgegeven, dat „iedere be
dreiging van de Britse verbindingslijnen
met de strengste maatregelen zal wor
den tegengegaan". Britse mariniers lig
gen nog in de haven van Haïfa. welke
voor de evacuatie moet worden vrijge
houden.
De Britten hebben bemiddeling
aangeboden voor wapenstilstand.
Onderhandelingen hiervoor worden
bemoeilijkt door zeer zware Joodse
eisen als: Volledige ontwapening
van de Arabieren en inlevering van
alle wapenen, overgave en deporta
tie van de buitenlandse en. Arabi
sche troepen en uitlevering van alle
Duitse nazi's. De Haganah zou daar
tegenover de garantie stellen, dat de
Arabieren in Haïfa vrij kunnen
leven en werken en van alle ge
meentediensten gebruik kunnen ma
ken. Volgens de laatste berichten
hebben de Arabieren, de voorwaar
den verworpen. Zij maken zich op
de havenstad te verlaten. Na dit be
sluit gaf de Haganah het bevel het
vuren te staken.
Zowel aan Joodse, Arabische als
Britse zijde vielen doden en gewonden
De gebeurtenissen in Haïfa hebben een
reactie gewekt in Transjordanië, waar
koning Abdoellah veel belang in de
haven stelt als doorvoerhaven van goe
deren voor zijn land. Volgens een ver
klaring van de regering zal „de koning
niet verdragen, dat Haïfa in Joodse
handen blijft". De koning zelf heeft
zich met de woorden: „De vrede der
Arabieren en onze vrijheid staan op het
spel" tot alle Arabische landen gericht
om troepen naar Palestina te sturen na
het einde van het Britse mandaat.
Verwachting tot Zaterdagavond:
1,1 het Zuid-Westen van het land
aanvankelijk nog plaatselijk enige re
gen, overigens geleidelijk afnemende
bewolking. Weinig verandering in tem
peratuur des nachts. Morgen overdag
weer enige stijging van temperatuur.
Zwakke tot matige wind, hoofdzakelijk
'ossen Noord-West en Noord-Oost.
Zon 5.25—19.52, maan 21.27—5.48.
- De organisatie-commissie van het
Jr°hgr§s van Europa heeft thans mede-,
gingen gedaan over het congres, dat
oah 7 tot 10 Mei te Den Haag zal wor-
gehouden. Aan dit congres, waar
oor de Nederlandse regering de Ridder
pal beschikbaar heeft gesteld, zullen in
'°taal ongeveer 800 gedelegeerden deel-
pUen. Vrijdag 7 Mei zal de burgemees-
van Den Haag de congressisten ver-
P'Ikomen, waarna de heer P. A. Ker
ens het congres zal openen en de ere-
porzitter Winston Churchill een toe
maak zal houden; Prinses Juliana en
£Hns Bernhard Allien deze openings-
'fttlng bijwonen. Des avonds volgt een
eceptie door de Nederlandse regering
jp .kasteel Oud-Wassenaar. Zaterdag 8
"ei zal het congres vergaderen, in drie
®cties. e
Het hoogtepunt op Zondag 9 Mei
^ordt gevormd door een openbare be-
Sing op de Dam te Amsterdam, waar
burgemeester van de hoofdstad een
^Ikomstwoord zal spreken, waarna
°;a- zullen spreken Churchill, Koos Vor-
Thk, Henri de Greeve en ds. Grave-
^f:yer. Na sluiting van het congres zul-
de gedelegeerden worden ontvangen
°r Prinses Juliana en Prins Bernhard.
Mgr. J. v. d. Biesen, de nieuwe Apos-
pisch vicaris van Lwanga, zal in zijn
?°cgere parochiekerk, die van O. L.
Touw Hemelvaart te Breda, de bis-
ïpopswyding ontvangen. De plechtig-
is vastgesteld op Zondag 30 Mei
Waarschijnlijk zal Mgr. Hopmans
6 Wijding verrichten.
M
„Gij hebt Zondag een dag meegemaakt, die als een gedenkwaardige zal
worden opgetekend in de annalen van de Italiaanse geschiedenis. Het gehele
volk heeft blijk gegeven van een ernstig gevoel van burgerplicht en de hoop
is weer opgelicht aan de Italiaanse hemel. De hoop, dat er rust zal komen
en dat de sociale wederopbouw van het land thans kan worden doorgevoerd,
hetgeen een noodzakelijke voorwaarde is om u allen en vooral de arbeider
en de werkloze recht te kunnen doen", aldus zeide ZR. de Paus in een
verklaring aan enige vertegenwoordigers van de Amerikaanse pers.
„Deze dag heeft echter ook in geheel Europa, ja in de gehele wereld
het vertrouwen doen opleven. Uit alle werelddelen bereiken ons- berichten,
waarin ons medegedeeld wordt, hoe onze kinderen zich op dit gewichtige
ogenblik eenparig en spontaan tot de oneindige God, de Heerser van alle
volken, hebben gewend met de bede, wat Hij Zijn zaak zou verdedigen tegen
de dwaling en de onrechtvaardigheid. Tot Hem richt zich ook ons vaderlijk
hart, bedroefd door het schouwspel van zovelen, die in hun egoïsme of
blindheid het pad bleven betreden dat slechts tot rampen voor lichaam en
ziel kan leiden. Moge Hij door Zijn genade en liefde him geest verlichten
opdat zij hun dwalingen inzien. Moge Hij het spookbeeld van het wantrouwen
of wat nog ergernis, van de strijd, van het aanschijn der aarde wegnemen.
Moge Hij indien de' mensheid slechts in nederigheid inziet, dat Hij
verlangt haar te helpen moge Hij verlenen, dat er een edelmoedige en
broederlijke samenwerking tussen alle volken kome, moge Hij ons de waar
achtige vrede verlenen en deze zeker en duurzaam doen zijn".
De Amerikaanse persvertegenwoordigers in Rome hadden reeds enige dagen
geleden om een verklaring gevraagd, by welke gelegenheid de H. Vader
echter zeide liever te wachten tot na de bekendmaking van de definitieve
uitslagen: Aldus werd bovenstaande verklaring gistermiddag aan Myron C.
Taylor, de persoonlijke vertegenwoordiger van Truman by het Vaticaan,
voor de Amerikaanse correspondenten overhandigd.
In Londen gingen Donderdagavond en
hedenmorgen geruchten, aldus meldt
onze Londense correspondent, dat En
geland geweken zou zijn voor Ameri
kaanse pressie inzake de Palestina-
kwestie en dat de regering bereid zon
zjjn, onder zekere voorwaarden af te
stappen van haar besluit, de Engelse
troepen uiterlijk 1 Augustus uit Pales
tina terug te trekken. De hoofdvoor
waarde zou zijn, dat de V. S. troepen
zouden zenden, om gezamenlijk met En
geland politie- en garnizoensdiensten
waar te nemen en de vrede te bewaren.
Uit de rede, welke de Engelse minis
ter van Koloniën heden zal houden voor
de U.N.O., zal blijken, of Engeland in
derdaad zijn standpunt gewijzigd heeft.
Zeker is, dat de Engelse regering zich
niet zal binnen veroorloven op haar
oorspronkelijk besluit terug te komen,
tenzij Amerika een billijk aandeel neemt
in de militaire bewaking van Palestina.
De Engelse publieke opinie, die reeds
geruime tijd ernstig verstoord is over
de moorden op Britse soldaten in Pa
lestina, zal een aanblijven na 1 Augus
tus niet dulden, tenzij wellicht Amerika,
dat hier gedeeltelijk verantwoordelijk
geacht wordt voor het verslechteren van
de toestand, zich niet langer beperkt
tot kritiek op de wijze, waarop Enge
land zyn mandaat in Palestina uitoefent,
maar zelf een gedeelte van de verant
woordelijkheid overneemt.
ralotliMi
geprojecteerd
Op Engeland
middellandse'::
/fcfcSE-l
i.
Nabloe
ct i(K
Avlv.
Arabisch
oven
J«fu«aler
El Msjdel
Hebron
TRANS
-Ei K»E
El'fChoUüi
I Audtja
Subêlt»"
JORDANIË
EGYPT
•7NEGEB
El ft-Ult.*
50 Rm
Joodse
staat
T.n «oomt»
«Xc»s». Icarto'47Ts^
I lArablschë
I 1 sta.it
I is zeer gespannen. Tegenover een be-
Drieduizend partisanen, die zich enige
dagen geleden ten Zuiden van de Po-
rivier in het gebied van Pavia hadden
verzameld, hebben gisteren de bergen
verlaten en zyn naar huis teruggekeerd.
Gevechtsvliegtuigen van het leger, die
over het gebied vlogen, meldden 's mor
gens reeds, dat groepen mannen de hel
lingen van de Apennijnen afdaalden naar
de Po-vlakte. De piloten zeiden dat de
partisanen niet poogden zich aan de
luchtobservatie te onttrekken.
De partisanenleideis hadden het de-
mobilisatiebesluit in de voorgaande
nacht genomen op een vergadering te
Romagnese, een dorpje op de berghel
lingen by Pavia. Vertegenwoordigers
van de communistische partij uit Mi
laan, Genua en Parma woonden de ver
gadering bij. Het Milanese hoofdkwar
tier van de nationale partisanenbond
kon op de demobilisatie geen commen
taar verlenen. Politieke waarnemers ge
loven evenwel dat het demobilisatie-
besluit een onmiddellijk gevolg is van
de verklaring die Togliatti voor de
partijpers aflegde, waarbij hij zei, dat
zijn partij niet van plan was tot geweld
haar toevlucht te nemen „om de orga
nisatoren van geweld en fraude tegen
het volk uit de regering te werpen."
Ook in Liguria (by Genua) vindt de
demobilisatie plaats. Er zijn een aantal
draadloze boodschappen uit dit gebied
opgevangen, waarin aan het communis
tisch hoofdkwartier in Rome gemeld
werd, dat de partisanen, die zich aan
beide zyden van de Bormidarivier nabij
Acqui en Ponzone hadden verzameld,
zich zopden verspreiden.
Volgens het Milanese hoofdkwar
tier namen de bewoners van dit ge
bied een vijandige houding jegens
de partisanen aan en weigerden zy
hun voedsel en onderdak te ver
schaffen; zoals zy dit gedurende de
oorlog deden.
Op de door Togliatti uitgesproken
woorden: „De politieke situatie in Italië
De Stichting 1940'45 heeft voor
3 tot 8 Mei een actie jjpprojecteerd
onder het motto: „Geef een uur van
uw werk, voor hen, die alles gaven."
De bedoeling is, dat ieder Nederlan
der, van welke rang of stand dan ook,
één uur arbeidsinkomen afstaat ten
bate van de verzets-slachtoffers.
Tussen handelsdelegaties van Neder
land en Ierland zyn te Dublin bespre
kingen begonnen met het doel de han
del tussen beide landen uit te breiden.
w
V het kader van het E.R.P. zullen de
S. in de eerste 15 maanden 350.000
OtSrle,te ton afgewerkt staal naar Ne-
ana zenden. Dit blijkt uit een nadere
*°uwing van een uitvoerig óver-
go 4 omtrent de leveringsbronnen der
"ood Fen en uitrustingen, welke als
Vj^ -akeljjk op het programma staan
■y!" 15 maanden tot 1 JuH 1949.
t.^ n het totaal van 38.825 vrachtautö's
558.210.000 dollars in 15 maanden
'haani de Ver* staten in de ®erste 3
heluxi 3600 vrachtauto's aan de Be-
da»_ anden leveren. In de eerste 90
bushe, "'"en de V. S. 89 millioen
"^hepeg broodgraan naar Europa ver-
In tg
een bed ®laan<1en zullen de V. S. voor.
•baching3 van 365 millioen dollars aan
ü°en d0,s,„VerscRepen, waarvan 68 mil-
voo naaT Nederland. Ook zullen
r 226.700.000 dollars aan olie
installaties exporteren, waarvan 18.200.000
dollars naar de Nederlandse Overzeese
Gebiedsdelen.
Laatstgenoemde gebieden zullen in
April tot en met Juni 1948 25.000 ton
rubber aan de V. S. leveren en in het
begrotingsjaar 1949 99.000 ton. In het
begrotingsjaar 1949 zal de Nederlandse
export van chemicaliën naar de V. S,
een waarde van 5 millioen) dollars ver
tegenwoordigen
In de 15 maanden zal de door de V.S.
verscheepte hoeveelheid petroleum een
omvang hebben van 27.128.000 metr. ton
en een waarde van 619.600.000 dollar.
Daarvan is het voor Nederland bestem
de deel 188.000 ton groot.
In dezelfde periode gaan er 2.938.000
ton kolen uit de V.S. naar Nederland.
In de periode April-Juni krijgt Neder
land 15.000 ton katoen, waarvan 8.000
ton te leveren door de V.S. en in het
volgende begrotingsjaar 59.000 ton ka
toen, waarvan 22.000 ton uit de V.S.
ETAPPE VAN DE RONDE VAN NEDERLAND OP 24 APRIL 1948
G RON ING EN
NtNGEN
NOOR
IJSSELMEER:
RTREKTUO
I I VERMOEDELIJKS WD WV MANKOMST
DE CIJFERS TUSSEN OS PLAATSEN 6EVEN
DE AFSTAND IN k.m. AAN
MSTERDAM
AmsterdamZaandam
ZaandamWestzaan
WestzaanKoog a.d. Zaan
Koog a.d. ZaanEaandyk
Z aandij kWormerveer
WormerveerKrommenie
KrommenieAlkmaar
AlkmaarDe Kooy
De KooyDen Oever
Den OeverZtirlch
ZurichBolsward
BolswardSneek
SneekRouwerd
RouwerdLeeuwarden
LeeuwardenGrypskerk
GrijpskerkZuidhom
Zuidhom—Groningen
km vertr. a.k.
12 9.30 9.50 de Dam,
3 10.30 10.35
2 10.35 10.38
2 10.38 10.41
4 10.41 10.48
4 10.48 10.55
18 10.55 11.25
32 11.25 12.20
18 12.20 12.50
30 12.50 13.41
10 13.41 13.58
9 13.58 14.13
10 14.13 14.30
12 14.30 14.50
35 14.50 15.50
8 15.50 16 03
11 16.03 16.22
In samenwerking tussen AVRO KRO
en VARA, wordt Zaterdag 24 April een
reportage uitgezonden van de start op
's ochtends om 9.45 op golflengte
415 meter. Deze uitzending wordt 's mid
dags om 12.33 herhaald, aangevuld met
een bericht van de stand onderweg,
's Avonds om 17.00 uur is er een repor
tage van de aankomst in Groningen.
(Laatste uitzendingen golflengte 301 m.)
Totaal 220 km in 6 uur 52 min.
Naar verluidt werd dr. Soenario, se
cretaris van de republikeinse delegatie,
gisteravond van zyn functie ontheven.
Soenario wordt ervan beschuldigd ver
antwoordelijk te zijn voor het opont
houd van de Nederlandse delegatie en
het ophouden van de perstelegrammen
van buitenlandse correspondenten tij
dens het incident aan yet station in
Djocja.
natie staat een regering, die haar macht
dankt aan buitenlandse inmenging en
intimidatie", stelde premier De Gasperi
op 'n grote persconferentie gisteren zijn
mening. Stuk voor stuk behandelde De
Gasperi de beschuldigingen van de com
munisten en verdedigde hij de Kerk,
die volgens hem niet alleen gehandeld
had door het voorbeeld van gebeurtenis
sen in andere landen, maar door de felle
aanvallen van de communististen ook
uit direct zelfverweer haar stem had
moeten laten horen.
Slechts één beschuldiging wilde De
Gasperi onbeantwoord laten: die, waar
in Togliatti („hoe ongelooflyk het ook
moge klinken", zei hij) gezegd had, dat
Amerika „Volksfront-provincies" met
atoombommen zou bestoken. De premier
vónd haar „té fantastisch".
De Gasperi wees uitvoerig op de
noodzaak van een spoedige agrarische
hervorming, welke niet alleen door een
decreet tot stand kan komen. Op de
eerste plaats moet het land betrouw
baar worden gemaakt, waarvoor met
hulp van het herstelprogram een begin
zal worden gemaakt met de uitvoering
van een irrigatie-plan.
De premier uitte de wens van Italië
om met de West-Europese Unie samen
te werken, waarvoor echter, naar hy
meende, het vredesverdrag herzien zou
moeten worden. Italië zal het volledige
deelgenootschap aan het verdrag van
Brussel afwijzen, indien de beperkm-
de bepalingen van het vredesverdrag
ten aanzien van het leger met worden
opgeheven. Wanneer Italië in staat is
zichzelf te verdedigen, zal het „een
enthousiaste supporter worden van een
krachtige West-Europese samenwer
king".
Het Kerstmisgiide, dat op een
traditie kan bogen zo oud als de
stad Haarlem, heeft ter gelegen
heid van het gouden bestaansfeest der
Kathedraal een prachtige lichtkroon
geschonken, welke dezer dagen in de
kerk boven het gilde-altaar is geplaatst,
De Haarlemse edelsmid W. J.'ï. Tliijssen
heeft deze luchter, naar een schetsont
werp van Han Bijvoet, uit koper gesmeed
met toepasselijke ornamenten versierd,
en in lichte bronskieuren uitgewerkt.
Een en ander was voor ons aanleiding,
om de heer Thijssen, die een stille,
nyvere werker is en er nooit van ge
houden heeft aan de weg te timmeren,
in zijn atelier aan de Schoterweg een
bezoek te brengen. Hy is inderdaad de
bescheidenheid zelve, maar het duurde
toch niet lang of hij liet zich uit zyn
tent lokken.
Niet alleen In Haarlem is er fraai
smeedwerk van hem te bewonderen, oa.
de tabernakeldeuren in de kapel van het
ziekenhuis St. Joannes de Deo en een
luifel boven het schildery van O- L.
Vrouw in de kerk van de H.H. Elisabeth
en Barbara, maar ook in vele andere
plaatsen van het land. Deze edelsmid,
die de Academie in Den Haag bezocht
en zijn opleiding "heeft genoten by Jan
Brom in Utrecht, is sinds 1915 in onze
stad gevestigd.
Wanneer wy de heer Thijssen vragen
wat hy zoal In de loop der jaren
gewrocht heeft, haalt hij een grote
doos en een Ujvig album te voorschyn,
waarin talryke afbeeldingen van door
hem vervaardigde werkstukken worden
bewaard. Eigenlyk is het te veel om
op te noemien; het is één lange litanie
van honderden miskelken, tientallen
monstransen, altaarkandelaars, verder
tabernakeldeuren, expositiekronen, wie-
rooksvaten, Godslampen en ook een
Communiebank.
De meeste voorwerpen heeft deze edel
smid zelf ontworpen, waarmee hy bewyst
meer dan «en goed handwerksman te
zijn. By de uitvoering groeit het werk
onder zyn vaardige vingers tot een origi
neel kunstproduct, aangepast aan de
styl van kerk of altaar.
De heer Thyssen telt onder de pastoors
vele klanten. Hy herinnert zich met
Het altaar van het Kerstmisgiide in de
Kathedrale Kerk van St. Bavo is verrijkt
met een fraaie koperen luchter, vervaar
digd door de Haarlemse edelsmid W. J. I.
Thijssen.
By de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot aanvulling van de pro
vinciale wet cn de gemeentewet, tussen
tijds ontslag van leden der Ged. Staten
en van wethouders. Aan de memorie van
toelichting is het volgende ontleend:
De gemeentewet en hetzelfde geldt
voor de provinciale wet, voor wat de
leden der Ged. Staten betreft maakt
het de raad niet mogelyk een wethou
der, die het vertrouwen van de raad
niet meer bezit, tussentijds te doen af
treden. De regering acht het bezwaarlijk
voor tegenspraak vatbaar, dat een on-
houdhare situatie ontstaat, wanneer
,,'s raads gecommitteerden", die, naar de
woorden van een der vroegere ministers
van Binnenlandse Zaken, „hun functie
alleen behoren te ontlenen aan het ver
trouwen, dat de gemeente in hen stelt
en alleen krachtens dit vertrouwen hun
Eost behoren te behouden", niet meer
lijken te voldoen aan deze voorwaarde
en niet bereid blijken ontslag te nemen.
De gebeurtenissen,van de laatste tijd
hebben aangetoond, dat sommige wet
houders zich niet aan de regels van het
spel houden.
De regering heeft zich daarom beraden
over de vraag, in hoeverre aanleiding
bestaat tot het treffen v.an een wettelijke
voorziening, welke het de raad, onder-
scheidelijk de JProv. Staten, mogelijk
maakt het mandaat van de wethouder,
onderscheidenlijk de gedeputeerde, die
het vertrouwen niet meer bezit, terug te
nemen. ,Het stelsel der periodieke aftre
ding van de leden van Prov. Staten en
gemeenteraden verzet zich niet tegen
een tussentyds ingrijpen in de samen
stelling van de colleges van burgemees
ter en wethouders en van Ged. Staten,
ingeval duidelyk aan de dag treedt, dat
de zitting hebbende leden niet meer het
vertrouwen van de raads- of statenleden
genieten.
Immers opent de gemeentewet zelf
in artikel 95 en eenzelfde gedachte
ligt ten grondslag aan artikel 58 der
provinciale wet reeds de mogelykheid
een wethouder van zijn betrekking ver
vallen te verklaren, o.m. wanneer hy
zonder geldige reden zeé achtereenvol
gende vergaderingen van het college
van B. en W. niet bijwoont.
Het Hjkt daarom volkomen ver
antwoord, ja zelfs noodzakelijk,
deze lijn doër te trekken in de ge
vallen, waarin een der essentialia
voor dc benoeming naderhand is
weggevallen, nu de mogelijkheid,
dat wethouders, ondanks een duide
lijke uitspraak van de raad, waar
bij hun het vertrouwen is opgezegd,
hun zetel blijven bekleden, geens
zins denkbeeldig is gebleken.
genoegen de opdracht van pastoor Pichot
in Amsterdam, die in zyn kluis twee oude
monstransen had staan, waarvoor hij
graag een nieuwe in de plaats wilde, heb
ben met gebruikmaking van de juwelen,
waarmee de verouderde exemplaren rijk
waren bezet. De pastoor gaf hem een
voudig al de edelstenen mee naar Haar-
lem, waar de heer Thyssen een ontwerp
schiep voor een nieuwe monstrans, daar-
by rekening houdend met de schat van
diamanten en ervoor zorgdragend, dat
deze zo goed mogelijk tot hun recht
zoudeq komen. Dit is een van de kost
baarste Wérken, die ik gemaakt heb, z»
zeide de edelsmid.
De heer Thijssen, die zich uitsluitend
gewijd heeft aan bet vervaardigen van
schone zaken voor de kerkelijke ere
dienst, is een man van de oude stempel,
voor wie niets bóven het handwerk gaat
en die ook moeilijk iets uit zijn
handen kan geven- Zijn zoon, die de
liefde voor het vak geërfd heeft en gro
tendeels onder vaders ogen is opgeleid,
zal langzamerhand het werk overnemen.
Maar de heer Thijssen senior, die men
amper op 65 jaar schat, doch die in
werkelijkheid reeds in zijn 73ste is, denkt
er nog niet aan, om geheel en al op zijn
lauweren te gaan rusten, daarvoor is zijn
geest nog te levendig en zijn hart te
jong
De minister van O., K. en W. deelt
in zijn Memorie van Antwoord op het
Voorlopig Verslag der Eerste Kamer
van de begroting van O., K. en W.
mede, dat het vraagstuk van salaris
sen voor onderwijzers-kloosterlingen
nog niet tot oplossing is gebracht.
Met deze zaak is alleen reeds voor
het Lager Onderwijs een bedrag van
ƒ11.000.000 gemoeid. De minister ver
wacht, dat de regering binnenkort een
beslissing zal kunnen nemen.
De minister is voorts doordrongen
van de noodzakelijkheid om op korte
termijn tot een definitieve wettelijke
regeling van de onderwijzers-opleiding
te geraken. Een daartoe strekkend ont
werp van wet is aan ziin departement
in gereedheid gebracht en zal een dezer
dagen aan de Onderwijsraad worden
gezonden.
Uit het gisteravond door de oom-
missie voor goede diensten uitgegeven
communiqué biykt, dat in de finan-
cieel-economische commissie op ver
schillende punten een belangrijk»
mate van overeenstemming werd be
reikt. Het verkeer zowel voor perso
nen als handelsgoederen over de sta-
tus-quo-iyn zal worden hervat en wel
langs wegen, in onderlinge afspraak
tussen de regeringen overeen te ko
men.
In het rapport der subcommissie is
vastgelegd, hoe het handels- en perso
nenverkeer zal werken en op welke wijze
de contróle zal worden uitgeoefend.
Naar het communiqué zegt, zullen, naar
word), verwacht, de eerste resultaten van
de hervatting van het verkeer spoedig
merkbaar worden. De republikeinse ver
tegenwoordiger gaf uiting aan de hoop,
dat de bestaande bepalingen voor het
handelsverkeer, die van kracht blyven,
spoedig zullen kuhnen worden gewyzigd
teneinde een versnelling van het econo
misch verkeer te bewerkstelligen.
Een Spakenburger vishandelaar
trachtte Woensdagmiddag voor een na
derende dieseltrein met zyn vrachtauto
de onbewaakte overweg te Ede over te
steken, waarby hij tegen de trein reed.
De gevolgen van de botsing waren
fataal: de visauto werd een eind mee
gesleurd en bleef langs de spoorbaan
liggen. De visboer en dat redde hem
waarschijnlijk het leven werd uit de
cabine geslingerd. Hij werd met een
gebroken arm en een ernstige hoofd
wonde naar het Juliana Ziekenhuis ge
bracht.
(Telef. van onze Belg. correspondent)
Men weet, dat er de laatste weken
een politieke wrijving is ontstaan tus
sen de socialisten en de katholieken in
verband vooral met de onderwijspoli
tiek van minister Huysmans. Deze wrij
ving kwam tot uitdrukking tydens de
debatten over het bezit van het minis
terie van Onderwijs. De laatste twee
dagen nam het conflict een critieke
wending door het feit, dat de Katho
lieke VolUsparty een afvaardiging naar
premier Spaak zond om licm in kennis
te stellen van de grote ontevredenheid
van de party, die niet van plan schijnt
de schoolpolitiek van Huysmans in het
Bijzonder Onderwijs, in een ongunstige
positie tegenover liet Openbare, nog
langer te dulden. Hierop hebben ook de
socialisten Donderdag stelling genomen
en de partij heeft zich solidair verklaard
met de minister.
De politieke spanning* tussen de bei
de regeringspartijen is dus ongetwyfeld
ernstig. De kabinetsraad van heden zal
de kwestie ter sprake brengen. Politieke
kringen spreken de hoop uit, dat Spaak
er nogmaals in slagen zal een min of
meer bevredigend compromis te vin
den. Intussen vraagt het socialistische
blad „Le Peuple" in zyn hoofdartikel
of de C.V.P. niet van plan is een eind
te maken aan de huidige coalitie.
Het socialistische orgaan drukt de
vrees uit, dat sommige partijen terug
schrikken voor de sociale en economi
sche verplichtingen, die de regering op
zich heeft genomen en die nu het sta
dium van uitvoeren hebben bereikt.
Bijv. de statutaire hervorming van da
Nationale Bank, de organisatie van da
economie op basis van gelykheid, enz.
Wij menen overigens te weten, dat
de leidende kringen van de C.V.P.
allerminst de bedoeling hebben, die
„Le Peuple" hier aanwezig acht en
dat ze vast besloten zijn het rege
ringsprogramma in haar uitvoering
te steunen, op voorwaarde natuurlijk,
dat de socialisten de dekens, niet te
veel naar zich toehalen en niet uit
sluitend hun eigen interpretatie wil
len opdringen.
Dit neemt intussen niet weg, dat
er by de C.V.P. een conservatieva
fractie bestaat, die veel critiek op da
andere vleugel en op de katholieka
ministers heeft.