ER/C DE NOORMAN-VI STEEN VAM ATLANTIS
a
Opruiming van puinbergen in
Venlo en Blerick
TUSSEN TWEE POLEN
b
De „Bromo", een latente droom van vele jaren
PALESTIJNSE OORLOG IS EEN FEIT
'J
Puinruimer krijgt f 1.60 per
kubieke meter toe
D
i
AAIEN
MENSEN
O
VAN NELLE
Controle op Ruhrgebied
Unie wordt voorbereid
Nagelaten werk in verzet
omgekomen kunstenaars
Critieke week
Kinderbijslagregeling
voor zelfstandigen
Lectuurvoorziening voor Defensieproblemen van
de West-Europese Unie
katholieken
De U.N.O. beraadslaagt en staat
volkomen machteloos
Nieuw Zweeds vliegtuig
Nenni uit hoofdbestuur
der soc. partij?
-
DINSDAG 27 APRIL 1948
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Ook K.L.M. geïnteresseerd
De ccmferenJtie der
deels t alten
Voor besprekinigén met
Republiek
Kiesstaking in China - En in Bagdad werken de scholen niet -
Eindelijk brand - Voor de tandjes - New-look-je in Rusland.
en
door RICHARD POWELl
Mededeling op korte termijn
kan niet worden toegezegd
Dodenherdenking te U'fcrechlt
Bisschoppelijke Advies
commissie in het leven
geroepen
I'taliaanse Christendemocra
ten danken de K.V.P.
Uitreiking onderschei-dingen
door Prins Bernhard
Spoedig bespreking te
Londen
Bllindencongres 1948
(Wordt vervolgd)
Koning Abdoellah van Transjordanië
heeft als eerste van de Arabische
staten de oorlog verklaard aan de
Zionisten in Palestina. Het lijdt geen
'tijfel, of hij handelde daarmee in over-
senstemmmg met afspraken, welke op
zeer recente conferenties van de
Arabische Liga te Cairo, Damascus en
Amman zijn gemaakt, en het schijnt
niet onmogelijk, dat de andere leden
Van die Liga binnenkort zijn voorbeeld
builen volgen.
Ueze oorlogsverklaring komt op een
ogenblik, waarop de Arabieren in Pa-
'fistina practisch al niemand anders dan
Zionisten meer tegenover zich vin-
•eii. De Engelsen zullen op 15 Mei hun
Mandaat neerleggen en dus hun troe-
Pen in Palestina ontheffen van de taak;
orde en veiligheid in het Heilige Land
k handhaven. Bij een eventuele inval
ran Transjordanië loont het dus voor
ben nauwelijks de moeite, een groot
scheepse tegenactie te ondernemen, en
Aet is ook om andere redenen onwaar-
pijnlijk, dat zij dit zullen doen: Trans-
tordanië verklaarde niet aan de huidige,
jmgelse regering over Palestina de oor-
P, doch aan ,,het Zionisme"; en het
rransjordaanse leger, het beroemde
"Arabische Legioen", dat thans de kans
djgt, zijn deugdelijkheid te bewijzen,
15 niet alleen door Engelse officieren
opgeleid, maar ook met Engelse wapëns,
°or de Engelse regering betaald, uit
gerust.
Het uitbreken van deze oorlog, dat
werd voorafgegaan door de grote
Joodse aanvallen op Haifa en
a£fa, plaatst de Verenigde Naties, in
'"eiker handen officieel het lot van Pa-
estina komt te liggen zodra, de Engel
en hun mandaat neerleggen, wel in
e®n erg hachelijke positie. Het betekent,
at- Joden noch Arabieren op de U.N.O.
billen rekenen, om hun wensen ten
®anzien van het bestuur over het om-
yreden land in vervulling te doen gaan.
°den en Arabieren hebben beiden hun
/Pn, onafhankelijke staat in Pales-
b>a uitgeroepen en zijn kennelijk vast
besloten, geen acht te slaan op enig
-tv.O.-besluit, dat hun onaangenaam
De werkelijkheid van hun oorlog is
'P ernstige slag voor het aanzien van
o U.N.O. Men moet immers wel tot de
Pclusie komen, dat de U.N.O. slecht^
e8en enkele conflicten van goedwillen-
eh ig opgewassen, doch tegenover de
onverzettelijkheid van twee grondig
an mening en belang verschillenden
Machteloos staat.
- P enige stappen om metterdaad een
Passing aan het probleem te geven
^Ofen het U.N.O.-besluit tot verdeling,
„prop men inmiddels alweer is terug-
a)t..otnen, en de herhaalde, zij het niet
?ljijd even officiële maar altijd vruch-
moze verzoeken aan Engeland, het man-
aat nog enige tijd voort te zetten.
Over de derde poging gaat de be
raadslaging nog voort met even
U weinig kans op succes. Het is het
ui r .ac Verenigde Staten gelanceerde
«jan tot gezamenlijk beheer, dat in de
«laats moet komen van de eerder voor
gestelde verdeling. Amerika en Rus-
Pd hebben juist door de indiening van
P plan hun werkelijke houding ten
?Pzichte van elkaar, n.l. tegenóver el-
dar, gevonden. Rusland heeft te ver
baan gegeven, dat het vast wil houden
p het verdelingsplan en dus niets wil
Pten van een beheersplan. En het
beeft voor dit standpunt zoveel mede
landers, dat men sterk moet betwijfe-
P of Amerika wel een overwinning
„°or zijn voorstel zal kunnen behalen,
•p dit toch het geval zal zijn, zou men
pchts hieruit kunnen opmaken, dat de
pasen plotseling een vertegenwoordi
ger hebben benoemd in de U.N.O.-be-
prsraad, waarin zij tot dusverre ont»
Met Ruslands „morele" veto tegen het
ene, Amerika's amorele" veto tegen het
andere plan en Engelands afzijdigheid
van beide, is echter zowel het be
heers- als het verdelingsplan tot on
vruchtbaarheid gedoemd. De discussie
te Lake Success heeft dan ook eigenlijk
geen andere inhoud dan de poging, een
van de Grote Drie enthousiast te ma
ken voor een project dat hun sympa
thie niet kan hebben. Hetgeen eén ta
melijk zinloze bezigheid is. Zinloosheid,
waarvan, als de tekenen niet erg be
driegen, Palestina het slachtoffer zal
worden.
Bij de besprekingen van de zes mo
gendheden over Duitsland heeft de
kwestie van controle over het Ruhrge
bied en de plaats van de Duitse econo
mie in het Europese geheel moeilijkhe
den veroorzaakt. De Franse bezwaren
bleken ernstiger dan men aanvankelijk
verwachtte.
De plenaire vergadering van de con
ferentie is tot later in de week uitge
steld.
Alleen een subcommissie zal heden bij
eenkomen om zekere aspecten van de
Ruhrkwestie te onderzoeken.
Waarnemers zijn van mening, dat de
vraag, hoe Europa militair beschermd
moet worden tegen agressie in de cri-
tische periode van het na-oorlogs her
stel, alle punten overschaduwt, die offi
cieel op de agenda staan.
De loopbaan van de-DC 3, eens een
van de meest gebruikte vliegmachines
ter wereld, loopt ten einde. Overal is
men bezig dit thans bijna vijftienjarige
toestel te vervangen door nieuwe types.
Er ip ook een Zweeds vliegtuig, dat
een goede kans maakt. Dit is het
Zweedse toestel „Scandia", een product
van de SAAB-fabrieken in Linkoping.
Reeds heeft de Zweedse luchtvaart
maatschappij besloten, dat de „Scan
dia!' op haar lijnen de opvolger van de
DC 3 zal zijn en heeft zij tien van deze
twee-motorige vliegtuigen bij de SAAB
besteld.
Ook de K.L.M. interesseert zich
voor deze Zweedse machine. Reeds
vorig jaar was een prototype van de
„Scandia" op Schiphol, waar gezag
voerder Viruly geruime tijd het toe
stel testte.
Gisteren vertrokken twee promi
nente K.L.M.-figuren, de heer Dries-
sen, hoofd van het wetenschappelijk
bureau van de K.L.M., en de heer
Kremer, hoofd van het voorbereidend
technisch bureau, naar Linkoping,
waar zij gedurende een week in de
SAAB-fabrieken de „Scandia" nog
maals op alle punten zullen bestu
deren.
Volgens geruchten, welke in socialis
tische kringen te Rome de ronde doen,
heeft Pietro Nenni, de leider van de
met de communisten samenwerkende
socialisten, hii de secretaris der partij,
Basso, zijn ontslag ingediend als hoofd
bestuurslid. Tevens zou Nenni ontslag
hebben genomen als hoofdredacteur van
het partijblad „Avanti".
Nenni verklaarde Maandagavond: „Ik
heb op het ogenblik niets te zeggen over
de berichten omtrent mijn aftreden. Ik
wil zo spoedig mogelijk voor de natio
nale raad van de socialistische partij
verschijnen. Ik wil dan mijn standpunt
aan mijn partijgenoten duidelijk ma
ken."
Naar is gebleken, zullen de pro-com
munistische socialisten, die in de con
stituerende vergadering 61 zetels had
den, in de Kamer van Afgevaardigden
slechts tussen de 31 en 37 zetels hebben.
Omtrent de conferentie van vertegen
woordigers der deelstaten, welke waar
schijnlijk 12 Mei te Bandoeng zal
worden geopend, vernemen wij van
bevoegde zijde nog de volgende bijzon
derheden:
Op 13 Januari werd de voorlopige
federale raad ingesteld, die naast de
voorlopige federale regering ook de
senaat moest voorbereiden. Omtrent
deze senaat, die de eerste helft zou moe
ten vormen van een congres naar Ame
rikaans voorbeeld, meende het werk
comité uit de voorlopige federale raad
oorspronkelijk een beter uitvoerbare
oplossing te hebben gevonden in een
voorlopige federale vertegenwoordiging,
die naar samenstelling een aanvaard
baar compromis zou vormen tussen een
senaat en een huis van afgevaardigden
met als taak: 1. Deelnemen aan de op
bouw van de staatkundige constructie;
2. Het verlichten van de taak der voor
lopige federale regering en 3. Een forum
te vormen, waarvoor de voorlopige fe
derale regering verantwoording van
haar-beleid zou kunnen afleggen.
Men ziet als de meest practische
Oplossing het bijeenroepen van een
conferentie van vertegenwoordigers
van deelstaten, deelstaten in opbouw
en minderheden, met als hoofdtaak
uitwerking van een bouwplan voor de
Verenigde Staten van Indonesië en
het ontwerpen van een plan tot in
richting der Nederlands-Indonesische
Unie voor zover het Indonesië betreft.
De delegatie van het koninkrijk nam
het initiatief tot deze conferentie.
Er heeft zich een commissie gevormd,
welke het nagelaten werk van talent
volle, in het verzet omgekomen jonge
kunstenaars wil verzamelen, teneinde
de mogelijkheid van een passende uit
gave te overwegen.
Het initiatief tot dit plan is uitgegaan
van de heer en mevrouw Prinsen Geer-
ligs, ouders van de in Oraniënburg ge
fusilleerde Reina Prinsen Geerligs, die
reeds eerder ter nagedachtenis van hun
dochter een literatuurprijs instelden.
De commissie bestaat uit: L. P. J.
Braat, Antoon Coolen, Henriëtte van
Eyck, Marius Flothuis, Willem de Geus,
dr. K. H. Heeroma, Albert Helman, Ed.
Hoornik, Henriëtte Mooy, mevr. H. C.
Prinsen Geerligs, H. M. van Randwijk,
mevr. dr. A. Romein-Verschoor, Theun
de Vries en Johan van der Woude.
Het secretariaat van de commissie
wordt waargenomen door het Rijksinsti
tuut ,voor Oorlogsdocumentatie, postbus
12, Amsterdam.
Eric en Winonah gingen met de soldaten de burcht binnen. Zij begaven zich
snel naar de kamer van de ondercommandant, die Winonah, als commandante
van de vesting, eerbiedig begroette. Snel bracht hij verslag uit. Nadat Winonah
verdwenen was en niemand meer een spoor van haar kon ontdekken, had hij de
soldaten langzamerhand teruggetrokken op dé burcht en het zoeken overgelaten
aan de vliegmachines, die van de hoofdstad uit werden geleid. Deze morgen had hij
bericht ontvangen, dat Winonah vjas gevonden en zich op weg naar de burcht
bevond. Hij had haar daarop een kleine groep mannen tegemoet gestuurd. Hier
keken Winonah en Eric elkaar verbaasd aan! WH hebben niemand, gezien, ver
klaarde Winonah, waarna zij in enkele woorden de geschiedenis van de verwoeste
brug deed. De mannen moeten in een hinderlaag zijn gevallen! riep de comman
dant. Op dit ogenblik rinkelde een bel en de ondercommandant snelde naar een
vreemd apparaat, dat hem door middel van een kijker en een spreekbuis met de
gehele vesting verbond. Hij keek en luisterde een ogenblik, wendde zich om en zei:
„Grote groepen luipaardmannen verzamelen.zich om de burcht, enkele zijn in de
vesting doorgedrongen, we moeten op alles voorbereid zijn!" Op dit ogenblik klonk
er enig gerucht achter de deur.... Met één sprong was Eric er bij en rukte hem
openVoor hem stond Kirasso de Egyptenaar,' een monsterachtig wapen in zijn
handen.
Voor besprekingen met Republiek
Een belangrijke week in de poli
tieke onderhandelingen tussen de
Nederlanders en de Indonesiërs is
Maandag begonnen. Tot Vrijdag zul
len de politieke subcommissies tien
maal bijeenkomen, waarbij afwisse
lend vergaderd wordt in Djokja
karta en de bergplaats Kalioerang,
die dertig kilometer ten Noorden van
de republikeinse hoofdstad gelegen is.
Een officiële Nederlandse woordvoer
der zeide: „Deze week zal de belang
rijkste worden sedert het begin der be
sprekingen, mits de Indonesiërs bereid
zijn in de komende vijf dagen alle po
litieke sleutelkwesties te bespreken."
Moeilijkheden zullen wellicht ont
staan over de vraag, wanneer eni waar
een plesbisciet gehouden dient te wor
den. De Nederlanders houden vast aan
een half jaar na het bereiken! van de
politieke overeenkomst, de Indonesiërs
aan een half jaar na de ondertekening
van de Renville"-overeenkomst. De
Nederlanders willen de volksstemming
(Van onze Haagse redacteur)
Midden in Venlo verheft zich al
sinds geruime tjjd een lange en me
tershoge berg puin, nog een gevolg
van de oorlogsomstandigheden, die
dit Limburgse stadje zo zwaar be
schadigd hebben. Ook in het nabu
rige Blerick kijken de voorbijgan
gers dagelijks tegen een dergelijke
berg aan en het is te begrijpen, dat
het gemeentebestuur ten langen
leste pogingen in'het werk is gaan
stellen om van deze grote opeen
hopingen eindelijk eens verlost te
worden.
Een gedeelte van al dit puin de
berg te Venlo heeft 23.000 M3. inhoud
T> en Amerikaanse fabriek van rub-
H berartikelen heeft een reukstof
uitgevonden, die een gummi-been
bear vlees doet ruiken, maarhet
®Maakt nog naar rubber.
e komende herfst en winter zullen
ook in Rusland derokken wat
langer worden gedragen, maar
Met zo lang als volgens de Franse en
Mherikaanse mode. Op een modeshow
/Aft de creaties 1948-1949 bleken de
iets langer te zijn. Op het ogen-
Me dragen de Russinnen over het al
leen de rokken tot de knieën. Bü
jongere meisjes blijven ze iets boven
t|e knie, maar bij de dames van mid-
^elbare leeftijd en ouder zijn ze reeds
u Iets langer.
e uitslagen van de verkiezingen
werden door een Italiaan van te
voren geraden en wel door
j A lid van het communistische Volks-
r°ht dat een zware nederlaag leed.
vQor Luigi Prato uit Noord-Valenza
gekende het feit dat hij goed geraden
hafl /w, rwv li«»
een bedrag van 50.000.000 lire
Ahgeveer 250.000 gulden). Maar mis-
v Men kost het hem zijn lidmaatschap
i.^A de partij*. Zaterdagavond werd be-
j) n<l gemaakt, dat Prato de enige win-
v Ar was van de totalvoto, de Italiaanse
'kiezingsloterij.
6e v bericht van zijn overwinning deed
hele stad naar Prato's huis stromen
0 hehalve zijn partijgenoten. Tegenr
er dezen staat hij lelijk te kijk.
IV/T eer dan 700 afgevaardigden van
de Chinese Nationale Vergade-
dp ring die voorstanders zijn van
JeriVerhiezing van generaal Li Tsjoeng
W)hi0t vice-presiden
beL A besloten een
te
niet
„kiesstaking*
deein"'en' welke bestaat uit het
kie^AAien aan de vice-presidentsver-
desbetreffende resolutie wordt
"AtvmT1?' dat generaal Li zijn candi-
^t moeten intrekken, omdat
«ÜUg e Upuren de uitslag der verkie-
6® r A willen beïnvloeden, in strijd met
AAten van het volk". Zondagoch
tend reeds was in de vergadering niet
het vereiste quotum van tweederde aan
wezig, wegens de weigering van ver
scheidene honderden afgevaardigden om
de presentielijst te tekenen.
De pogingen om maarschalk Pétain
uit zijn gevangenschap op het
eiland Yeu vrij te krijgen zullen
gestaakt worden. Noch de Franse rege
ring, noch de 92-jarige gevangene zelf
wenst verandering te brengen in de le
venslange gevangenisstraf, waartoe hij
wegens zijn gedrag tijdens de Duitse be
zetting veroordeeld werd. Het Franse
ministerie van Binnenlandse Zaken
heeft meegedeeld, dat het werk van het
comité, dat onlangs werd gevormd om
zijn invrijheidstelling te verkrijgen,
stopgezet is en dat Pétain door zijn ad
vocaten heeft laten weten, dat het ook
zijn eigen wens is, dat hij, zo lang als
de andere veroordeelden in de gevan
genis blijven, zijn straf uitzit.
En een schoolstaking in Bagdad! Alle
onderwijsinrichtingen in Bagdad
zijn voor onbepaalde tijd in sta
king, gegaan, tot de regering alle licha
melijk geschikte inwoners van Irak op-
geroepen heeft en het gewone leger naar
Palestina stuurt om daar te vechten.
De nationale liberale partij heeft op een
massabijeenkomst geëist, dat het gewone
leger Palestina zal bezetten, dat wapens
moeten worden ingezameld bij de Irakse
stammen en in geheel Irak aanmeldmgs-
bureaux geopend moeten worden.
n Canway (Arkansas) werd een nieu-
we brandmeester aangesteld. Hij
was al een half jaar in dienst en
nog was er geen enkele brand uitgebro
ken. Eindelijk, ja: een brand. Het was
het huis van de brandmeester.
r
37)
Ik nam de werphengel, haalde de
rood-en-wit geschilderde haak in, tot
hij ongeveer achttien voet onder het
uiteinde van de hengel bungelde. Twee
weerhaken waren vuil. Ik morrelde er
wat aan en haalde mijn ene vinger
open. Harry stuurde de boot dicht langs
de oever. Hij stond middenin en tuurde
over stuurboord naar beneden, terwijl
de lichtstraal van zijn kap zich in het
r<*xlbruin getinte water boorde. Hij ba
lanceerde de lange speer in zijji rech
terhand en hield met de linker de lij
nen van het roer vast. Ik maakte de
haken vrij van de lijn. mikte en wierp.
De spoel gonsde en het aas pletste nog
geen vijftien voet voor ons in het water.
Achter mij klonk het ratelende gelach
van Harry. Ik had vergeten de spoel vrij
te maken.
„Zenuwachtig?" schimpte Harry.
Ik gaf geen antwoord. Ikzette de
spoel los en haalde de lijn in. Natuur
lijk zou de kerel mij verslaan, maar ik
diende althans mijn figuur te redden.
Ik wierp opnieuw. De spoel zoemde en
ver voor ons uit verdween het aas in
het donker. Ik haspelde langzaam in,
onderwijl de hengeltop heen en weer
bewegend, zoals Arab mij geleerd had.
Er gebeurde niets. Ik voelde zelfs geen
enkele tegenstand aan de Hjn. De boot
tufte een eindje voorwaarts en ik zag
iets kleins en wife lusteloos op het wa
ter drijven. Ik had geen rekening ge
houden met de vaart van de boot. Maar
Harry had die fout niet bemerkt. Ik
voerde opnieuw *n gleslaagde worp tilt.
Dit keer haspelde ik sneller. Onmid
dellijk boog de hengeltop. Ik spande de
lijn. Voor ons uit spartelde een krachtig
lichaam. Ik kreeg de indruk alsof ik
een 'stalen veer aan mijn lijn had.
„Iets te pakken?'' gromde Harry. Er
klonk meer ontzag uit zijn stem.
„Weegt minstens twintig pond," hijgde
ik, geleidelijk de lün inhalend. De licht
straal uit Harry's kap gleed over het
water. Voor ons uit, een weinig aan
Stuurboord, zwaaide een mangrovestruik
heftig op en neer. In de takken glin
sterde een rood-met-wit voorwerp.
„Twintig, makkelijk", zei Harry. „Als je
de wortels meerekent tenminste". Zijn
ratelende lach klonk luider dan ooit.
De boot gleed In de richting van de
mangrovestruik. Mijn greep miste, doch
en die te Blerick ongeveer 30.000 M3.
kon de gemeente goed gebruiken voor
de wederopbouw van de geteisterde stad,
maar het is onbegonnen werk enorme
massa's voor gemeenterekening te gaan
schifta» Men heeft daarom kort gele
den een aanbesteding gehouden, waar
bij de beide bergen puin gegund zijn
aan de laagste inschrijfster, de fa. H. J.
v. d. Helm te Leidschendam, die bereid
is voor f 1.60 per M3. (door het Rijk
te betalen) het puin van de opslagplaat
sen te vervoeren. Let wel: deze firma
krijgt dus geld toe als zij zich over deze
enorme sta-in-de-weg's ontfermt. De
kosten van vervoer zijn, namelijk zó
hoog, dat men degene, dié zich ermede
belast, graag geld toe wil geven. De ge
meente Venlo heeft echter de voor
waarde gesteld, dat de bruikbare stenen
en ander bruikbaar materiaal voor de
wederopbouw te Venlo en Blerick zul
len worden aangewend.
Wij hebben ons tot de heer v. d. Helm
gewend, omdat het ons interesseerde,
wat hij met deze enorme massa's puin
gaat beginnen. Hij verdeelt het puin in
twee gedeelten: het grove puin, dat o.a.
werd aangewedd voor de Zuiderzeewer
ken, doch dat nu wordt gebruikt voor
de wederopbouw, en het fijne puin, het
afval, dat in het algemeen wordt ge
bruikt voor verhoging van terreinen.
Vóór 1 Januari 1949 moet de puinmassa
verdwenen zijn en de heer v. d. Helm
verklaarde daar wel kans toe te zien; hij
gaat aanstonds met een groot aantal eigen
auto's en een nog veel groter aantal
werklieden met het sorteren en het ver
voer beginnen. Het puin wordt met de
auto's gebracht naar schepen, die het
via de Maas en de binnenwateren naar
de plaats van bestemming zullen ver
voeren.
Het is overigens een tijd, waarin
het steenafval goed gebruikt kan wor
den, zozeer zelfs, dat de gemeente
Rotterdam, waar men toch wel over
de nodige hoeveelheid puin beschikt,
weigert hier ook maar iets van af te
staan. De fa. v. d. Helm heeft een
mooi project op het oog: de ophoging
van de terreinen van de fa. Pope, een
dochteronderneming van Philips, die
in de omgeving van Venlo een gloei
lampenfabriek gaat bouwen.
Harry bevrijdde de haak met een ruk.
Hy wierp my het aas verachtelijk toe.
„Wat een vent ben jü begon hij,
zweeg toen plotseling en rukte aan het
roer. Een lange, donkere schaduw ver
scheen in het licht van zijn lamp. De
speer trilde en flitste naar voren. Enkele
seconden lang danste en sidderde de
schacht van de speer in Harry's greep.
Kleine draaikolkjes wervelden omhoog
van de bodem. Toen schoot het onder
eind van de schacht naar boven en
kwam vrij.
„Gemist," zei ik. „Jammer."'
De lichtstraal schoot naar mi) toe en
bleef een ogenblik als een koud, onaan
doenlijk oog op mijn gezicht rusten.
Toen zwaaide hij weer weg en Harry
begon voorzichtig de lijn binnen te
halen, die naar de dobberende schacht
liep. Niet ver van ons vandaan kwam
het water in beroering, eerst heftig en
van lieverlede kalmer. In minder dan
een minuut had Harry de schacht aan
boord. De stalen kop ontbrak, maar
van het uiteinde van de schacht liep
een tweede lijn het water in. Harry trok
er voorzichtig aan. Er klonk nog even
een zacht geplas, daarna stak hij een
hand in het water en haalde een lange
vis binnen boord. Het dier had een
korte onderkaak en er liep een zwarte
streep over de hele lengte van zijn
lichaam. Even voor de rugvin waren de
weerhaken diep in het vlees gedrongen.
uitschrijven voor geheel Java, Sumatra
en Madoera: de republikeinen wensen
een plebisciet voor de niet-republikeinse
gebieden of wat zij noemen de „be
twiste gebieden."
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Andriessen (K.V.P.) betreffende de
voorziening van de kinderbijslag voor
kleine zelfstandigen, heeft minister
Drees o. m. het volgende geantwoord:
Niet de technische commissie-Van
Rhijn zal de minister van advies dienen
inzake het treffen van een kinderbfj-
slagregeling voor kleine zelfstandigen,
doch een gemengde commissie, samen
gesteld uit vertegenwoordigers van het
ministerie van Sociale Zaken en van de
Stichting van de Arbeid, welke gemeng
de commissie de werkzaamheden van
de technische commissie voornoemd ten
aanzien van de algemene leiding der
sociale verzekering heeft voortgezet. De
vertegenwoordiging van de Stichting
van de Arbeid in de gemengde commis
sie is voor deze nieuwe taak uitgebreid
met enige deskundigen uit landbouw-
en middenstandskringen.
Een mededeling om een noodvoor
ziening op korte termijn kan niet
worden gedaan, daar het advies van
de gemengde commissie zal dienen
te worden afgewacht. Van de zijde
der commissie is evenwel toegezegd,
dat een spoedige volvoering van
haar taak zal worden nagestreefd.
Ter herdenking van de Nederlandse
militairén, zeelieden en verzetsstrijders
en van de geallieerde militairen, die
voor- de bevrijding van ons vaderland
zijn gevallen, zal. evenals vorige jaren,
te Utrecht op 4 Mei des avonds te 19
uur wederom een Stille Rondgang wor
den gehouden, met daaraan verbonden
een korte herdenkingsplechtigheid op
het Domplein.
De Rondgang wordt zonder vaandels,
kransen e.d. zwijgend afgelegd.
Gedurende de rondgang zullen de
kerkklokken in de stad luiden.
Op het Domplein, op de plaats waar
t.z.t. het Utrechtse monument voor de
gevallenen zal worden opgericht, wordt
een symbool geplaatst, waarlangs de
deelnemers defileren en waarbij zij, die
dit wensen, bloemen kunnen neerleg
gen. Aan het einde der twee minuten
stilte zal het Wilhelmus worden ge
speeld De weduwe van een gesneu
veld lid der Koninklijke Nederlandse-
Marine zal een krans aan het monu
ment hechten.
Uitgaande van de de laatste tijd
sterk ontwikkelde gedachte, dat voor
een krachtige actie tot zedelijke verhef
fing van ons volk door middel van lec
tuurvoorziening een vaste geentelijke
grondilag onontbeerlijk is, heeft op voor
stel van de Landelijke leiding van de
Katholieke Actie het Hoogwaardig Epis
copaat een „Bisschoppelijke Adviescom
missie inzake Lectuurvoorziening", in het
leven geroepen.
Deze commissie heeft het vraagstuk
van de lectuurvoorziening in zijn ver
schillende organisatievormen bestudeerd
en is tot de conrlusie gekomen, dat in
het belang van een gezonde vernieuwing
en uitbreiding coördinatie dringend ge
wenst Js. Het aangewezen licraam daar
toe is een Katholieke CentraleVereni
ging voor Lectuurvoorziening in Neder
land.
In de Bisschoppelijke Adviescommissie
zijn de verschillende groepen, die reeds
het vraagstuk der lectuurvoorziening
behartigen, -o.a. de Katholieke Openbare
Leeszalen en Uitleenbibliotheken, de St.
Yinoentiusbibliotheken, de parochie-,
volks-, school- verenigingsbibliotheken
enz. vertegenwoordigd. Het secretariaat
is gevestigd; Sophlalaan 9, 's-Gravenha-
ge.
In antwoord op de verleden week
door het bestuur van de Katholieke
Volkspartij aan de Christen-democrati
sche Partij in Italië telegrafisch gezon
den gelukwensen, heeft de K.V.P. het
volgende danktelegram orftvangen:
„Onze levendige dank uw ge
lukwensen. Laten wij onze overwin
ning beschouwen als een bijdrage tot
de verdediging van de Christelijke
beschaving en een tripmf van de
Christen-democratische idealen in
West-Europa.
Hartelijk gegroet,
(w.g.) Piccionï.
Aan boord van het m.s. „Oranjefon
tein" aan de Javakade te Amsterdam
zal Zaterdag 1 Mei, des morgens om tien
uur Prins Bernhard onderscheidingen
uitreiken aan militairén van de Kom
Marine, het Kon. Ned.-Ind. Leger en
aan leden van de koopvaardij. Z-o zal
aan de gezagvoerder van het m.s. „Oran
jefontein". kapitein A. Romun, A'
MW.O. worden uitgereikt.
de
Van betrouwbare zijden te Parijs en
te Londen wordt vernomen, dat de mi
nisteries van Defensie van de vijf landen
der West-Europese Unie zijn uitgeno
digd voor een binnenkort te Londen te
houden bijeenkomst, ter bespreking van
gemeenschappelijke defensieproblemen.
Het doel zou zijn, plannen op te stellen,
die zouden kunnen passen in 'n schema
van gemeenschappelijke Amerikaans-
Europese verdediging.
In dit verband wordt weer maarschalk
Montgomery genoemd als Europees op
perbevelhebber, maar de strategische
opvattingen, die hij onlangs bij een be
zoek aan het Fransé leger huldigde,
hebben niet geheel de instemming van
militaire kringen op het continent.
In Washington gaan geruchten, dat
Truman binnen drie weken het Cpn-
gress zal verzoeken, zijn goedkeuring
te hechten aan verscheping op beperk
te schaal van Amerikaanse wapens
naar de Vijf Landen.
James Forrestal, de Amerikaanse
minister van Defensie, heeft gezegd,
dat hij van niets wist.
De afgevaardigden van de socialisti
sche partijen der Vijf Landen hebben te
Parijs Maandag overeenstemming be
reikt over het oprichten van een gecom
bineerde socialistische commissie, met
Brussel als zetel, die nauw contact zal
houden met de regeringen van de West-
Europese Unie, naast de Permanente
Consultatieve Raad, die krachtens de
overeenkomst van Brussel is ingesteld.
Haar voornaamste taak zal gelegen zijn
in het naar voren brengen van het so
cialistisch standpunt binnt i het kader
van de Vijf-Landen-overeenkomst.
De stichting „Het Nederlandse Blin
denwezen" organiseert Woensdag 12 Mei
een congres in het Jaarbeursgebouw te
Utrecht, waarop vier actuele onderwer
pen betreffende de blindenzorg zullen
worden besproken:
Sprekers zijn:
Dr. C. M. Waller Zeper, directeur
van het Instituut tot Onderwijs van
Blinden te Bussum, over: „Het con
tact tussen School en Maatschappij
de hr. R. van der Duys, hoofdamb
tenaar Bij de Armenraad te Amster
dam, otfer: „Het Blindenwezen in het
Buitenland";
de hr. C. Wagemaker, secretaris van
de Ned. Chr. Blindenbond, over: „De
Blinden en de Sociale Wetgeving" en
'de eerw. fr. Ludwinus, directeur van
de Le Sage ten Broekbibliotheek te
Grave, over: „Kegeling en verdere uit
bouw van het Bibliotheekwezen".
(Van onze speciale verslaggever)
p de 'lagere school waren wij ge
abonneerd op ..Roomse Jeugd".
Misschien speelt de neiging het
verleden te idealiseren ons weer parten.,
maar wij menen, dat het blad juist in die
tijd bijzonder boeiend en romantisch was.
Nog heugen wij ons na zoveel jaren titels
en inhoud der lange - vervolgverhalen,
zelfs de namen der auteurs L. Hon Hon,
Christine Vetter, Lize Bührs, zien wij de
tekeningen voor ons van Piet van Gel-
dorp, de kinderen met hun matrozen
pakjes en stijve-jurkjes en sterk gepro
nonceerde kuiten boven hoge knoop-
laarsjes. Er stonden destijds ook veel
vertellingen over Indië in. „Hoe Pak
Soeroh het verloren geluk terug vond"
was zo'm geschiedenis, die «ns totin
details is bijgebleven, voor de jeugdige
verbeelding een geheimzinnig, bijkans
gruwelijk verhaal, dat wij in ademloze
spanning verslonden. Zo lazen wij ook
een beschrijving van het Tengger Ge
bergte op Oost-Java, de vulcaan de
Bromo en de Zandzee. Deze moet toch
,,'n Snoek," zei Harry. „Die moet Je
zien te vangen. Maar kijk goed uit, dat
ei' schubben aan zitten en geen blèren."
Hij lachte en bleef lachen, terwijl hij
de vis van de haken losmaakte en de
stalen punt weer op de schacht plaatste.
Ik klemde mün tanden op elkaar en
ging weer aan het werk. Langzaam
verstreek de tijd. Harry ving een kleine
snoek. Een tijdje later spietste hij een
machtig lijf, dat onmiddellijk de speer
uit zijn handen rukte en er als een
razende vandoor ging, een schuim-
streep op het water achterlatend. Harry
kreeg de speer opnieuw te pakken en
ving een grote zalm.
Mijn arm begon moe te worden van
het werpen. Ik enterde nog twee man
groven. Beide keren vlamde woede In
my op, om even later weg te trekken
en een akelig gevoel van katterigheid
achter te laten. Slechts één keer kreeg
Ik werkelijk beet. He voelde een plot
selinge ruk en een staart geselde het
water. Harry's toeschietende lichtstraal
gaf een kleine tarpoen op het toppunt
van zijn sprong te zien, de bek wijd
open,' de kop woedend heen en weer
schuddend. Een seconde later schoot
mijn haak los en vloog op-my toe. Ik
dook en het aas plempte achter de boot
in het water.
„Die vis had jou byna aan de haak;"
zei Harry.
wel erg indringend zyn geweest, want
sinds heeft de Bromo in onze geogra
fische notie een eigen plaats behouden,
ons steeds zo'n beetje als het fe pas
kwam, geïntrigeerd. Bromo en Zandzee
waren voor ons het verre geheimzinnige
Indië, waar wü iets van wisten, maar
maar dat wy waarschyniyk nooit zouden
kennen.
Tot wy dezer dagen Van Soerabaja
uit met de jeep Oost-Java binnen re
den over Pasoeroean en Probolinggo
het gebergte in: Lamoedjang, Djatiro-
to, Séndoera, tot aan de voet van de
Smeroe. Tijdens deze rit moest net
gebeuren: wij zouden de Bromo zien!
Het was of wij weer als kind in de
ban van onze lectuur de smaak van
lava en zwavel meenden te proeven,
het rommelen hoorden in de krater, de
dorre verlatenheid zagen van de ge
heimzinnige Zandzee, opnieuw de sagen
en legenden doorleefden, die in het ver
haal van de Bromo verweven waren Wij
zouden de Bromo zien en hij zou de
latente droom van vele jaren verwezen-
ïyken. In storm van indrukken van
Ik wachtte op zijn ratelende lach,
maar hoorde niets. Het lichte oog op
zijn kap bleef 'me een hele tyd aan
staren. Zolang de lamp brandde, kon
ik zijn gezicht niet onderscheiden. Ik
haalde de lyn in en trachtte de chaos
van haken en snoer te ontwarren. Ik
had een gevoel alsof mijn vingers tenen
waren. Eindelijk wendde Hanry zyn
lamp van my af en slaagde ik er in,
de lyn vrij te maken. Ik trilde nu voort
durend over myn hele lichaam. Ik pro
beerde me zelf wijs te maken, dat het
kwam van het sputteren van de motor,
doch daarmee hield het geen. geiyke
tred. Ik vroeg me af waarom Harry
niet gelachen had. In het begin had hy
bijna niets anders gedaan, maar nu
was hy stil géworden en telkens op
nieuw staarde het oog van zyn lan
taarn my aan. Hij had sedert een uur
al niet meer gedronken. Misschien be
gon ae nevel van zijn hersens te
wijken.
deze korte, maar hevige reis zou hij de
sterkste zyn.
Maar tijdens de heenreis zagen wij
slechts bordjes, op enkele plaatsen van
de weg, met de verwijzing Bromo en
bet aantal kilometers erachter. Die aan
tallen waren betrekkelijk germg, althans
in vergelijking met wat men ons hjer
in Indië per dag had leren afleggen. Dus
was reeds het zien van die bordjes, nel
lezen van de naam en het besef van
vertrouwelijke nabijheid van wat zo
lang in mysterieuze verten had geleetp,
voor ons een felle emotie. Gretig speurae
de blik naar de bergen in het Zuiden,
maar zij hadden hun toppen met wolken
verhuld. Wij zochten het profiel van de
Bromo, diep overtuigd, dat onze berg uit
duizenden te herkennen zou zijn. Alles
echter vergeefs. Nergens scheurden de
witte en grauwe nevels uiteen.
Op de terugtocht evenwel, Probo
linggo voorbij, scheen het wonder te
zullen gebeuren. Juist bij zonsonder
gang verhief zich recht voor ons uit
een majestueus bergsilhouet, kegelvor
mig, tegen de Westelijke hemel. Dit kon
alleen de Bromo zijn, nooit anders dan
zó hadden wij ons de berg onzer ver
beelding voorgesteld. En de natuur
bleek zich bijzondere moeite te hebben
getroost om dit grote ogenblik waardig
te ensceneren. Dit werd immers de
eerste ontmoeting en tegelijk een weer
zien na zoveel jaren! Avontuurlijke
regenwolken trokken een scherm hoog
over ons hoofd tot pal boven de top
van de berg, die daar tegen een lichten
de achtergrond oprees in het teerste
violet, dat wij ooit hadden aanschouwd.
De gloeiende zonneschijf prikte zich als
een overrijpe tropische vrucht op de
kegelpunt, dat het bloedrode sap naar
alle zijden wegspoot. Al naar onze weg
zich afboog, leek het op de zonnebal
langzaam van de helling rolde, vuur en
vonken spattend wijd in het rond. Tot
zij, waar het bergmassief zich verbreed
de, er achter wegdook.
Dit was het dus, zeiden wij tot ons
zelf; de werkelijkheid van de Bromo
nog schoner dan de droom. Alle be
loften leken vervuld in die korte span
ne tyds tussen'licht en duister. De toon
van het bergviolet verdiepte zich. in
dc lucht erachter werd thans zo'n grote,
goudgele djeroek uitgeperst, terwijl het
kokend rood langzaam vervloeide en
verzonk. Snel donkerde het silhouet
van de spits, een dof glanzend zwart
fluweel, tot de contouren zich snel en
mysterieus oplosten in het duister. Toen
kwamen wij tot onszelf* in de jachtende
jeep langs de donkere weg, terwijl het,
koor der krekels snerpte aan ons oor.
vuurvliegjes alweer spookten in het
veld.
Mooi, die Bromo, zeiden wij tot onze
begeleider.
Bromo? antwoordde hij, u meent die
berg van daarnet. Dat was de Ardjoeno.
De andere morgen verlieten wy Oost-
Java, op weg, naar Makassar.
