Terrein
verkennen
Opvatting van de Ned.-Indonesische Unie
Kamp - Buchenwald „wérkt'
MVD volgde Gestapo op
nog
Communistische infiltratie
op Oost-Java en Madoera
Kathedraal als parochiekerk
BAKKER GRUPT ORANJE-TRUI
Pollema (C-H)Op basis standpunt
Romme is samengaan in nieuw
kabinet mogelijk"
STAATSGREEP IN FINLAND VERWACHT?
Het weer.
Engels-Amerikaans
actieplan?
Leiders van de actie te Soerabaja
in arrest gesteld
m
Het rode C.C.D.-
stoplicht
Voor vijftig jaar ontving Mgr. Huibers
er het Diaconaat
Felle slag tassen Zaankanters in Helmond keek
vierde etappe van de Ronde
Haar hondje steekt
poot in de wielen
Tot hoofd en hart
EERSTE KAMER NEEMT
BEGROTING AAN
Leino ontkent dat de communisten
plannen zouden hebben
Politie te Helsinki in
alarmtoestand
GEEN RADIOREDE VAN
DE KONINGIN
Bij plotselinge aanval
door Sovjets
ORDEVERSTORINGEN OP
TIJD VOORKOMEN
Nieuwe Prior van Egmond
woensdag 28 april 1948
72ste JAARGANG No. 24138
De ontploffing te Muiden
MAASTRICHT, Dinsdagavond
(Telefonisch van onze sportredacteur)
Niet het Limburgs heuvelland, niet de Winiraekerberg,
de Molen- en Kruisberg, of die beul van Valkenburg de
Cauberg zijn vandaag scherprechter geweest in de
prachtige vierde etappe van Nijmegen naar Maastricht.
Niet de gevreesde hellingen omhoog en omlaag, de
grindwegen en haarspeldbochten, maar een klein,
naar hondje zonder stamboom, dat de twee vluchte
lingen Clemens en Rodriguez voor de wielen reed en
hun val veroorzaakte op hei moment, dat zij op weg
waren van deze etappe opnieuw een buitenlands
succes te maken. Want dai was hei moment, dat de
Zaankaniers naar de plaatsen gingen reiken, die zij
nog maar een ogenblik tevoren in een scherpe afdaling
misschien al hadden opgegeven. IJzersterk en plotse
ling geïnspireerd tot een vlucht, die op dat moment
niet meer te stuiten was. Bakker, Schellingerhoudt en
Van Beek lieten de kans niet voorbijgaan. Vóór hen
lagen niet alleen de overwinning in deze etappe, maar
ook de oranje-trui en een voorsprong in het ploeg-
klassement, die niet mei seconden maar met minuien
zou worden geteld.
(Vervolg op pag. 4)
I Men moet nooit zeggen, wat men
l niet goed kan zeggen. j
„Verjaardags-schoenenbonnen"
voor kinderen
Prijsverlaging behangsel-
paplier
fc^EAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544! Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severirv.
Directeur: 3. 3. W. Boerriater.
HAARLEM COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 15 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
en tweetal maanden geleden ont-
(1. stond er nogal enige deining in de
pers van de P. v. d. A., omdat de
'oorzitter van de K. V. P., de heer An-
■hessen, op verschillende bijeenkomsten
"s zijn opvatting had te kennen gege-
dat, aangezien de moeilijkheden van
'kndaag aller verantwoordelijkheid vra-
kh, een kabinet op bredere grondslag
■JWcnst was. Hij stelde hierbij echter als
'°orwaarde, dat de samenstelling een
"bgressief-Christelijke zou moeten zijn.
Het Parool van 25 Pebr. reageerde op
e?e suggestie van de heer Andriessen
scherpe wijze in een artikel „Een
j>hjze coalitie?" Het blad schreef: „men
^gint weer te schermen met de voor-
j^rtogse en zinledige formule van een
Christelijke politiek en men hoopt met
speculatie op de traditionele krach-
in ons volk een politieke situatie in
land te kunnen verwekken, die na
"e verkiezingen de vorming van een
®«s, gematigd conservatief kabinet,
J^Unend op vijf „zeer heterogene par-
■ien tot consequentie zal hebben."
Ook Het Vrije Volk kwam in het ge-
»eer en schreef: „de aandrang een
tteuw kabinet op bredere basis te plaat-
zien wij als een poging het scheeps-
Y°lk opnieuw te verdelen."
Sindsdien zijn we twee rpaanden *lich-
bij de verkiezingen. Dat betekent, dat
wijzer van de politieke barometer
"St onrustiger wordt. Daarom verwon
dt het ons niet zo heel erg, dat er
•hans stemmen opgaan in Katholieke
®ring, die een geheel- ander geluid laten
horen. Het Kath. Tweede Kamerlid, Ru
llig, heeft enkele dagen geleden in
kroningen een rede gehouden, waarin
hij vrij scherpe critiek uitte wij cite-
f«n Ons Noorden op het feit, dat de
'hti-rev. partij prof. Gerbrandy als num
mer drie op haar candidatenlijst heeft
^Plaatst. Mr. Bachg merkte op, dat
hoor dit gebaar de anti-rev. partij de
hans op een politieke samenwerking
"taks na de verkiezingen op eenj bre-
here basis volgens de mening van de
j^ëende politici der K.V.P. niet groter
h®eft gemaakt.
Natuurlijk is het dit feit niet alléén,
®at sommigen in K.V.P.-kringen kop-
^huw maakt tegenover de A.R. De
atki-reiv.,v zo is bun gïief, doen ook
^ijwel niets om de klove, die bijv. be-
st*at t.a.v. het Indonesisch beleid, te
^kleinen. Integendeel. De houding door
hs heer Schouten aangenomen in de
missie tot herziening van de Grond-
consequentie overigens van 'n strak
doorgevoerde principiële politiek, maakt
toenadering evenmin gemakkelijk,
v°OTal nu de Christ. Hist, en de Volks-
fertij
voor Vrijheid en Democratie van
0Pd, Wèl bereid blijken tot een compro
mis.
Bezien in het licht van deze feiten
is de jongste verklaring van het
lid der K.V.P. in de Eerste Ka-
her de heer Kerstehs, die in vele krin-
nogal opzien baarde, zeker te be-
fcijpen. Wel blijkt uit dé Handelingen,
hat hij zijn woorden iets minder strin-
Setu, heeft geformuleerd dan de weer
de in erf-.ele bladen deed veronder-
^llen.
„Ik wil, aldus de heer Kerstens,
deze rede niet besluiten dan nadat ik
Paar' aanleiding van de redevoeringen,
Bisteren gehouden door de heer Al-
Bra, zoeven door de heer de Zwaan,
hoezeer diametraal tegenover de in
houw staande er op gewezen heb, dat
deze toch deze grote waarde hebben,
dat zij èen zuivering brengen in de
Politieke verhoudingen. Men vraagt
Paar samenwerking en men klaagt
over de eenzijdigheid van de Rege-
hngssamer.tstelling, die naar het oor
deel van deze heren naar wij vaak
hebben mogen vernemen, meer van
Pationaal karakter moest zijn, maar
Piemand zal kunnen ontkennen dgt er,
°Pi tot politieke samenwerking te. ko-
Pien, een minimumbasis moet zijn op
de essentiële punten. Ek stel er prijs
op. namens mijn fractie te verklaren
dai meer en meer blijkt, dat die mi-
P'mumbasis van essentialia ont
breekt en dat daarom redevoeringen,
®Js ik zoeven heb aangeduid, dit grote
v°ordeel hebben, bij alle nadelen, dat
de politieke verhoudingen zuiver
stellen."
v, ver als de heer Kerstens is nog
/Upland gegaan met een dergelijke
^Pclusie en bet zal ons benieuwen of
heren Romme en Andriessen hun
J^komen instemming met deze woor-
willen betuigen. Misschienl wel wat
treft de Anti-Rev„ maar we betwijfe-
vP of zij Kerstens' uitspraak ook wil-
„P dekken t.a. van de Christ Hist.,
lr ons Eerste Kamerlid immers ook
Zwaan (C.H.) in zijn conclusie be-
^ok
y hiteressant is, dat we over de V.V.D.
Oud en Stikker zo weinig horen
dit verband. Zou een event, bredere
in die richting gezocht worden?
(j_*Ptussen moeten wij niet vergeten,
j/t al deze speculaties niet meer bete-
ij,'Pen dan een soort terrein verkennen.
JP-slotte zal de uitslag der verkiezin-
K.P de juiste verhoudingen weergeven.
tjP daarbij zijn verrassingen zeker niet
(toesloten. Mr. Bachg zei Maandag j.l
u het uitstekend geslaagde Voorlich-
V^«congres te Amsterdam inzake het
Piunisme zeer terecht:
het er oorspronkelijk naar, uit,
1(^e komende verkiezingsstrijd in de
^Weren over de Indonesische hervor-
®Plev plaats een uitspraak zou moeten
^Ptgspoiitiek, het zal er nu ook om
hèb'' dat ons volk de communistische
zo krachtig mogelijk afwijst."
kie P neemt niet weg, dat duizenden
in den lande wei d e g e 1 ij k be-
P en er ook rekening mede zul-
houden., dat deze verkiezingen ook
*P uUitsPra-ak betekenen van het volk,
tot °?verre het accoord gaat met het
^i«irt ver cloor de regering gevoerde
ëft inzake Indonesië. Ook al wordt
Py- 'aatste door de omstandigheden
fcwd enigszins op de achtergrond
ïai de uitslag dezer verkiezingen
zeker beslissen over de toekom-
*Lj ®tructuur van Indonesië, welke.
ook vaag, in de Grondwet zal
vastgelegd.
De Eerste Kamer heeft Dinsdag de
behandeling voortgezet van de begro
ting van Overzeese Gebiedsdelen.
Minister JONKMAN zag in de heer
Algra een vertegenwoordiger van de
al-oude ethische politiek. Deze politiek
heeft echter plaats gemaakt voor de na
tionalistische politiek. In de heer Mo
lenaar had hij de stem beluisterd der
voormalige economische groep van de
Volksraad, terwijl hij de sprekers de
Zwaan en Reyers beschouwde als ver
tegenwoordigers van het Comité Hand
having Rijkseenheid.
Sprekend over de koninklijke rede
van 3 Febr. 1948 betoogde spr., dat het
kabinet volledig hiervoor verantwoor
delijk is. Het verkeer van de Koningin
met haar ministers is voor de buiten
wereld echter ontoegankelijk. De aan
leiding tot het uitspreken dezer rede
is te zoeken in het feit, dat de Indone
sische kwestie in het middelpunt van
de internationale belangstelling stond.
Over de rol van de oppositie merkte
spreker o.m. op, dat de uitlatingen van
deze zijde niet in staat zijn samenwer
king met de regering te bevorderen.
Ten aanzien van de Unie zeide spr.,
dat Linggadjati op dit punt zo duide
lijk mogelijk is, mits men in acht
neemt, dat de uitwerking door nader
overleg moest tot stand komen.
Over het incident te Djocja zeide
de minister: „Dit was een ernstige
belediging van de delegatie, in het
bijzonder voor de Indonesiërs ondeir
haar." Toch was het incident z.i.
van beperkte betekenis. Na overleg
met de Ned. regering is besloten de
onderhandelingen voort te zetten,
echter niet dan nadat aan de C. G.
D. en aan de republikeinse rege
ring was medegedeeld, dat herha
ling, in welke vorm ook, aanleiding
zou zijn tot terugroepen van de de
legatie.
Hij zeide een uitvoerig relaas der
feiten toe in antwoord op een des
betreffende schriftelijke vraag van
het Tweede-Kamerlid Sassen. Hij
deelde de heer Algra mede, dat Ra-
tulangi en Douwes Dekker inder
daad als adviseurs van de republi
keinse delegatie optreden en gaf
de heer Molenaar toe dat dergelij
ke benoemingen niet bepaald in
staat zijn het wederzijdse vertrou
wen te versterken.
Spr. betreurde, dat de heer Reyers
het woord „Indonesië" nog stbeds niet
over zijn lippen kan krijgen en achtte
dit symptomatisch voor de grote af
stand tussen deze spreker en de rege
ring.
De minister zonder portefeuille, de
heer GöTZEN, verklaarde, dat ook naar
zijn inzicht de regeling der arbeidsver
houdingen in Indonesië aan de centrale
regering moet worden voorbehouden.
Economische eenheid van Indonesië is
z.i. primair, zoals prof. Mo.lenaar be
toogd had, en dient dus ook door de
federale regering verzorgd te worden.
Ook deze regering beschouwt 't Mar
shall-plan van groot belang voor Indo
nesië.
Bij de replieken betoogde de heer
ALGRA (A.-R.) tegenover de heer
Kerstens, dat deze niet heeft aan
getoond waarin de verschilpunten
met sprekers partij liggen en waar
door dan een verbreding van basis
der regering onmogelijk zou zijn.
Spr. was niet bevredigd door de ver
klaring van de 'minister over het inci
dent te Djocja en las een citaat voor
uit het officiële communiqué van de
R. V. D. te Batavia.
De heer POLLEMA (C.-H.) ver
klaarde te spreken namens i«n frac
tie, als h|j zeide, dat de opvatting
van de Ned.-Indonesische Unie, zo
als de heer Romme die verdedigt,
niet in overeenstemming is met de
visie van de heer Kerstens en van
minister Jonkman. Met de opvatting
van de heer Romme kon spr. zich
verenigen en op die basis was sa
mengaan in een nieuw kabinet mo
gelijk. Met de opvatting van de
heer Kerstens was inderdaad een
dergelijk samengaan niet mogelijk.
Hij vroeg de heer Kerstens hier
over een duidelijke uitspraak.
In de avondvergadering zeide de heer
MOLENAAR (V.V.D.) over de toekom
stige kabinetsformatie het volgende:
„Onze houding in de afgelopen jaren
is voldoende bekend. Wij weten dat de
klok niet teruggezet kan worden. Wij
zullen wat de toekomst betreft met ons
beginselprogram in handen realistisch
zijn."
De heer KERSTENS (K. V. P.)
verklaarde wederorp namens zijn
fractie te spreken. De redevoerin
gen van de heren Reyers en De
Zwaan acht spreker van onverstand
en ondeskundigheid getuigen, zo
dat een debat met deze heren, naar
zijn mening, onvruchtbaar is. Dit
is sprekers overtuiging na twee ja
ren Indië-debatten in deze Kamer.
Dat er in de K. V. P. verschil
van inzicht bestaat omtrent de in
richting der Ned.-ïndonesische Unie
acht spreker een gewoon verschijn
sel in een democratische partij.
Minister JONKMAN zeide nog, dat
de benoeming van Ratulangi en Dou
wes Dekker ook de regering pijnlijk
getroffen heeft.
De begroting werd dan zonder hoof
delijke stemming aangenomen, met aan
tekening dat de communisten geacht
worden, te hebben tegengestemd.
De Finse minister van Buitenlandse
Zaken Yrjo Leino, verklaarde Dinsdag
avond voor de Finse radio dat de Finse
linkerzijde geen plannen tot een staats
greep heeft en unaniem achter de hui
dige instellingen staat.
Leino zeide, dat de politieke gebeur
tenissen, verkiezingen en regeringswij-
(Speciale correspondentie)
In April 1945 werden de slachtoffers
van de Nazi's uit het concentratiekamp
Buchenwald door de Geallieerden be
vrijd. 2000 hunner, leden van de „Ver-
eimgung der Verfolgten des Nazis-Re
gimes" kwamen onlangs te Weimar
bijeen. In deze stad, die*niet ver van
Buchenwald in de Sovjetzone ligt, na
men zij resoluties aan waarin het fas
cisme werd veroordeeld en de progres
sieve democratie werd geprezen.
Geen enkele van de sprekers maak
te evenwel gewag van het voortbe
staan van het concentratiekamp Bu
chenwald. Vanzelf kwam dus niet ter
sprake, dat er thans nog evenveel
slachtoffers verblijven als drie jaar
geleden.
De MVD, de geheime politie van
de Sovjets, heeft de „bedrijfsleiding"
van Buchenwald no. 2 in handen.
Bezoekers en journalisten worden
nooit door hen toegelaten. Ondanks
het stilzwijgen omtrent de gebeurte
nissen in het kamp, is toch bekend
geworden, dat begin Februari van dit
jaar een 22.000 gevangenen het con
centratiekamp vulden. Mogelijk zijn
er thans minder, omdat tijdens de
laatste twee maanden ongeveer 800
hunner in veewagens per trein zijn
weggevoerd in de richting van Frank
fort aan de Oder, op de Oostelijke
grens van het huidige Duitsland.
Aangezien eik bericht, dat zij zijn
vrijgelaten, ontbreekt, wordt veronder
steld, dat zü als dwangarbeiders naar
Rnsland werden weggevoerd.
Een betrouwbaar Duits journalist, die
onlangs de omgeving van het kamp
bezocht, gaf er de volgende algemene
beschrijving van: Het kamp is omgeven
dioor drie prikkeldraadversperringen en
een ongeveer drie meter hoge schut
ting. De ingang is versierd met eenl
houten boog, waarop de Sovjet-emble
men zijn aangebracht, 's Nachts wordt de
gehele omgeving door zoeklichten be
straald en grote honden, een erfenis
van de Gestapo, lopen dan tussen de
buitenste versperringen.
Op ongeveer vijftig meter afstand van
elkander verheffen zich wachttorens, die
bekroond zijn door een op het kamp ge
richt machinegeweer. Voor de ingang,
die tegenover het bos ligt, wordt des
nachts een extra-wacht geplaatst. On
danks de bittere kou, zag niemand deze
winter ooit rook uit de talrijke schoor
stenen van het kamp komen. De boeren
zeggen echter, dikwijls zware rookwol
ken te zien komen uit de schoorsteen
van het vroegere crematorium.
Naast een klein contingent vroegere
Nazi's en officieren van de Wehrmacht,
vertegenwoordigen de gevangenen alle
lagen der bevolking en alle politieke
partijen.. Er zijn b.v. sociaal-democraten,
katholieken encommunisten, die
moeilijkheden met hun partijleiders of
met de Sovjet-Russen kregen. Zo werd
een communist, die er reeds vijf jaar
tijdens het Nazibewind had gezeten, door
de Sovjets in September j.l. voor de
tweede maal in Buchenwald opgesloten.
Van de ongeveer honderd inwoners
van de nabijgelegen dorpjes Hottel-
stedt en Ettersburg zjjn er tijdens de
laatste drie jaar 31 „verdwenen'
Twaalf hunner vond men, aan schot
wonden overleden, in de bossen terug.
Sommigen zijn waarschijnlijk het
slachtoffer van hun nieuwsgierigheid
geworden. Voorts gaat in de omgeving
van deze dodenstad het gerucht, dat
de bewakers van het kamp, om stren
ge straffen te vermijden, indien ge
vangenen ontsnappen, eenvoudigweg
het veld ingaan en zich daar van
„plaatsvervangers" voorzien. Natuur
lijk hoort niemand iets over «eze ar
restaties en de achtergeblevenen geven
dan ook alle hoop op. Voorts is er in
Buchenwald een speciale vrouwen
afdeling, waar onbeschrijfelijke toe
standen heersen; het aantal zelfmoor
den is er naar verhouding
In de «ochtenduren rijden talrijke
vrachtauto's op de weg tussen Weimar
en Berka. Zij komen van Buchenwald
en vervoeren de gevangenen naar di
verse werkplaatsen in de stad en el
ders. Om het vluchten onmogelijk te
maken, moeten de gevangenen op de
bodem van de laadbak zitten; de
voorbijgangers zien alleen hun petjes
of kaalgeschoren hoofden; in het mid
den van de laadbak staat een wacht
met een 'licht machinegeweer. Tussen
5 en 7 uur 's ochtends worden burgers,
die op deze weg' lopen en geen vol
doende identiteitsbewijs hebben of i
verdacht lijken, gean-esteerd.
zigingen in andere landen niet gezien
kunnen worden ais een voorbeeld van
de komende ontwikkelingen in Finland.
De minister gaf echter toe, dat de po
litieke atmosfeer door een zekere on
rust gekarakteriseerd wordt, welke niet
eenvoudigweg door de komende verkie
zingen kan worden verklaard.
De politie van Helsinki werd Maan
dagavond gealarmeerd in verband
met pogingen van „extremistische ele
menten" zich meester te maken van
het surplus-oorlogsmateriaal, dat Fin
land volgens het vredesverdrag naar
de Sovjet-Unie moet zenden.
De plotselinge mobilisatie wordt
beschouwd als een demonstratie van
de Finse regering om te tonen dat zij
paraat is en voornemens, elke poging
tot een staatsgreep de kop in te druk
ken.
De paraatheid van de politie zal wor
den gehandhaafd tot het Fins-Russische
verdrag zal zijn geratificeerd door het
parlement.
Dinsdagmorgen was in Helsinki alles
rustig en slechts enkele politieagenten
deden in de straten hun ronden. Maan
dagavond laat echter waren voor de
vitale openbare gebouwen dozijnen
schildwachten opgesteld. Het wapende-
pot van de politie wordt thans door
veertig man bewaakt. Normaal staan
daar slechts twee a drie mannen op
post.
De commissie van Buitenlandse 55a-
ken van het Finse Parlement heeft de
ratificatie van het Fins-Russisch ver
drag van vriendschap en wederzijdse
aan'Jevolen. Het verdrag zal waar-
sehijnlijk vandaag worden geratificeerd.
Wjj vernemen, dat H. M. de Ko
ningin, om Haar krachten te ontzien,
op 4 Mei a.s. geen radio-toespraak
zal houden.
Verwachting tot Donderdagavond:
Krachtige, tijdelijk harde wind,
draaiend naar West of Noord-West.
Aanvankelijk zwaar bewolkt met eni
ge regen, later wisselend bewolkt met
enkele buien. Vooral morgen overdag
aanzienlijk kouder.
Zon 5.1520.01, maan 2.05—8.51.
Functionarissen te Washington willen
geen commentaar leveren op een door
de B.B.C. verspreid bericht, dat de
bezoeken aan Washington van generaal-
majoor Sir Leslie Hollis, plaatsvervan
gend minister van Defensie in het En
gelse kabinet verband houden met een
gezamenlijk EngelsAmerikaans plan
van actie in geval van een plotselinge
aanval van de Sowjet-Unie in Berlijn
of» elders.
In officiële kringen gelooft men, dat
de jongste reizen tussen Londen en
Washington van generaal Hollis dien
den! cm de gecombineerde Engels-Ame
rikaanse stafchefs op de hoogte te hou
den van de West-Europese verdedigings
strategie.
De Regeringsvoorlichtingsdienst te
Batavia deelt het volgende mede:
Ook na het sluiten van de bestands
overeenkomst komen er in Oost-Java
nog dagelijks gevallen voor van infiltra
tie. Blijkens verklaringen van arrestan
ten en volgens aangetroffen documenten
ageren de infiltreerders in organisato
risch en soms in militair-organisatorisch
verband. Tevens kon meermalen wor
den vastgesteld, dat deze lieden nauw
keurig waren geïnstrueerd door com
mandanten van de T.N.I. Zelfs, wanneer
de infiltreerders slechts komen voor de
plebisciet-actie, bevatten deze instruc
ties opdracht tot intimidatie en aan
sporingen tot het gebruik maken van
geweld, wanneer het tijdstip der volks
stemming zal zijn aangebroken.
Een en ander was te Soerabaja
aanleiding om krachtig in te grij
pen, hetgeen in de vroege ochtend
'X- V'
Groot was het enthousiasme te Heerlen toen Prinses Juliana op het balkon van het
nieuwe stadhuis verscheen. Honderden schoolkinderen met vlaggen en oranje kokardes
juichten haar toe.
van Zondag j.l. is geschied met een
aantal arrestaties en voorlopige aan
houdingen. De onmiddellijke aanlei
ding hiertoe was de ontdekking ener
organisatie, die opdracht had, te
Soerabaja, in andere delen van Oost-
Java en op Madoera geweld te ple
gen. De order daartoe zou zijn uit
gevaardigd door de republikeinse
generaal Moestopo, en in die order
was Zondagochtend 25 April 10 uur
als actie-moment gelast. Het ingrij
pen, enkele uren tevoren, voorkwam
de uitvoering van het plan tot het
plegen van gewelddaden en het ver
oorzaken van ordeverstoringen op
grote schaal.
Het communiqué van de R.V-D. ver
volgt:
Deze ondergrondse organisatie had
een sterk communistische inslag, zoals
bij het onderzoek o.m. bleek uit haar
pogingen tot cellenbopw in overheids
diensten. Te Soerabaja zijn de meeste
leiders der actie gearresteerd. Naa
aanleiding van afgelegde verklaringsi
zijn ook in andere steden in Oost-Jav.
en op Madoera een aantal personen ge
hoord.
Het kapittel der Paters Benedic
tijnen van Egmond heeft als opvol
ger van Dom Huyben, die etaige tijd
geleden is overleden, tot Prior ge
kozen Dom Paulns Andriessen,
monnik van de St. Paulus-Abdij van
Oosterhout.
De nieuwe Prior werd te Rotterdam
geboren, 22 Augustus 1909. Na zijn stu
dies op de seminaries Hageveld en
Warmond werd hij 26 Mei 1934 priester
gewijd. Tot September 1936 was hij ka
pelaan te Hoek van Holland, waarna hij
intrad bij de monniken der St. Paulus-
Abdij.
Vrijdagavond a.s. is de plechtige in
stallatie. Zaterdagmorgen zal de nieuwe
prelaat een plechtige Hoogmis op
dragen. i
Het wapen van de Prior is een in
vakken verdeeld vlak (dambord) voor
stellende de wederwaardigheden des
levens. Over dit bord loopt een baan,
symboliserende de weg, waarlangs de
nieuw-benoemde de hém toevertrouwde
zielen ten Hemel moet geleiden. Zijn
wapenspreuk is: „Iter para tutum".
Dom Andriessen heeft veel studie
gemaakt over de Kerkvaders en de
liturgie in de eerste drie eeuwen.
De militair, die gistermorgen het
slachtoffer is geworden van de munitie
ontploffing te Muiden is de 42-jarige J.
Brijde uit Amsterdam, die een vrouw
met vier kinderen achterlaat. Wegens
ziekte van een van zijn collega's moest
deze militair invallen.
In de eerste maanden van dit jaar is
enige verwarririg ontstaan, doordat in
een kort tijdsbestek twee politierechters,
zitting houdende te Zwolle, geheel uit
eenlopende meningen bleken te hebben
betreffende de vraag of een automobi
list te allen tijde in het donker voor
het rode stoplichtje van de C.C.D. moet
stoppen. Voor de economische politie
rechter te Zwolle kwam het onderwerp
thans weer ter sprake. Twijfel kon er
echter nu niet meer bestaan, daar, zoals
de Officier van Justitie mededeelde, bij
arrest van 2 Maart j.l. door de Hoge
Raad is vastgesteld, dat de automobilist
behoort te stoppen, al vreest men ook,
dat het lifters zijn, die met een rood
lichtje zwaaien. De automobilist, die
thans terecht stond wegens overtreding
van dit stopverbod, werd ook tot f 50
boete veroordeeld.
Zuiver geoordeeld had Schellinger
houdt, die het laagst geklasseerd
stond van deze drie en dus niet voor
het ploegklassement in aanmerking
kwam, zjjn fiets aan Van Beek moeten
geven, toen die daarna een lekke band
kreeg. Maar hjj vond op dat moment
voor zulk een offer de kracht niet.
Van Beek moest repareren en Schel
lingerhoudt draafde met Bakker naar
het stampvolle Koningsplein in Maas
tricht, waar hjj zjjn makker zelfs in
de eindsprint nog naar de kroon wilde
steken, hoewel Bakker, als kopman
van zjjn ploeg, de bonificatie van de
overwinnaar ten deel moest vallen.
Dat was een kink in de kabel van
de uitstekende Zaanse samenwerking,
maar Bakker drukte er in de laatste
meters nog precies genoeg kracht uit,
om zjjn ploeggenoot te passeren en de
sprint met enkele centimeters ver
schil te winnen. Ruim twee en een
halve minuut later kwam Van Beek
in Maastricht, op zjjn beurt na enige
tjjd gevolgd door de onfortuinlijk»
Clemens.
Wat gingen die twee buitenlanders
toch in een prachtige cadans van de
Wij hebben gisteren Helmond on
recht aangedaan, want een staking
heeft er niet gedreigd. Wel was er
Maandag enige onrust gevaren in de
Helmondse wielerharten omdat de
renners in de Ronde van Nederland
dreigden Peelland's hoofdstad rechts
te laten liggen. Dat nam men niet.
Eerst was Helmond in de route op
genomen, vorige week kwam echter de
tijding, dat .aandoendezer stad niet
mogeijk was, omdat drie bruggen over
de Zuid-Willemsvaart en het Wilhel-
minakanaal moesten worden gepas
seerd. Het Ronde-Comité werd toen
geweld aangedaan om de karavaan toch
door Helmond te leiden met een kleine
aftakking vanuit Bakel. Geen enkele
brug lag in dit nieuwe parcours. De
goedgunstige bewilliging vervulde Hel
mond met vreugde, doch toen Maandag
bekend werd, dat er een vergunning
van Gedeputeerde Staten voor deze
omlegging ontbrak, ontstond de on
rust. Een staking was helemaal niet
nodig, want alle werkgevers der stad
hadden hun personeel 'op Dinsdagmid
dag twee uren vrijaf gegeven, om op
de trottoirs te kunnen staan en de
karavaan te bewonderen. Ook de Hel
mondse fabrikanten zijn sportief! De
Commissaris der Koningin heeft in
derdaad vriendelijk meegeholpen, dat
de Helmonders niet de dupe werden
van een verzuimpje van het Ronde-
Comité. En er is genoten!
kopgroep weg. Nog zie ik hen met twee,
drie duwen licht brengen tussen hun
wiel en dat van de vertwijfeld bijspur-
tende Nederlanders. Licht als veertjes
dansten zij naar boven, de lange Lu
xemburger wat forser dan de kleine
Spanjaard, maar beiden met een vertoon
van macht, dat langs de dichtbevolkte
wegen een storm van geestdrift ontke
tende. En nog zie ik hen terugkomen,
langs Hopstake en langs Motké en met
een vertoon van macht, dat geen gren
zen scheen te kennen.
Maar die grens wés er. Want de Zaan-
kanters dreven als op vleugelen voort
en lieten zich de kans niet meer ontne
men, die deze dag tot een bij uitstek
Zaans festijn maakte, hoewel hun lei
der, Arie Vooren, er zijn oranje-trui in
verspeelde.
Zoals bekend' is de nieuwe St.
Bavo behalve kathedraal ook
parochiekerk. Van een kathe
draal is de bisschop volgens het
Kerkelijk Wetboek de eigenlijke pas
toor, maar omdat hij de dagelijkse
werkzaamheden van het pastoorschap
niet of zeer moeilijk kan vervullen,
heeft hij voor die zielzorg een plaats
vervanger, de plebaan. Hjj is de
enige priester in het bisdom, die deze
titel draagt.
De eerste plebaan van de kathedraal
was plebaan Bosman, die bjj zijn benoe
ming pastoor van Hem en Venhuizen
was. In 1904 werd hjj benoemd tot rec
tor van het Ziekenhuis St. Joannes de
Deo in Haarlem en nog later tot de
ken van Amsterdam. Bij het zilveren
feest van de kathedraal in 1923 droeg
hjj des morgens voor zijn vier- a vijfhon
derd zilveren parochianen van 1898 de
H. Mis op. De tweede plebaan van de
kathedraal was de hoogeerwaarde heer
Rikmenspoel, die deze functie van 1904
tot 1922 vervulde. De derde was de in
Haarlem nog lang niet vergeten hoog
eerwaarde heer Westerwoudt, die in
1936 op zijn verzoek om gezondheidsre
denen tot -pastoor van Sint Victor te
Noordwijkerhout werd benoemd. Omdat
de kathedraal tevens parochiekerk is,
vindt men er twee altaren: het parochie
altaar onder de koepel en het bisschop
pelijk of hoogaltaar in de absis van het
gebouw. Zo op het eerste gezicht doen
deze twee altaren afbreuk aan de een
heid van het bouwwerk, maar dit zal
veel beter worden als het hoogkoor, ge
heel afgesloten zal zijn door een koor
hek, waarvan het eerste deel reeds staat
ter hoogte van de bisschoppelijke troon.
Vijftig priesterwijdingen hebben in de
kathedraal plaats gehad. De eerste op 15
Augustus 1898.
Het diaconaat werd toen door Mgr.
Bottemanne toegediend aan de eerwaar
de heren L. J. Boogmans, J. P. Huibers,
Th. A. van de Laar, H. A. J. M. Quant
en A. J. C. Schraag en de H. Priester
wijding aan de weleerwaarde heren P.
J. Bonnet, G. van den Boogaard, J. C.
Klavan, L. Dolle, H. J. C. Haver, H. P.
Heijtveldt, P. J. de Kok, Th. Kwakman,
J. B. G.' Nierman, M. A. Pieber en L.
C. Spoortnan.
Zoals men ziet komt onder de na
men der eerste wijdelingen ook die
voor van Z. H. Exc. Mgr. Huibers, onze
tegenwoordige bisschop, zodat Mgr.
volgend jaar, als O. L. Heer het wil,
zijn gouden priesterfeest zal kunnen
vieren. De kathedrale parochie heeft
zich natuurlijk in die vijftig jaar aan
zienlijk in zielental uitgebreid. Het
grondgebied is, met uitzondering van
een kleine strook tussen spoorbaan,
Pijlslaan en Houtvaart (richting Heem
stede, dat in 1923 aan de nieuwe pa
rochie Aerdenhout moest worden afge
staan, hetzelfde gebleven, maar in die
vijftig jaar is wat nog onbebouwd was
met woningen bezet. Van de Leidse-
straat af tot aan de Munterslaan zijn
de straten zich aaneen gaan rijen en
aan de overzijde van de Leidsevaart
verrezen Bos- en Vaartkwartier, de
omgeving yan Koninginneweg en die
van het Lorentzplein. Van 5000 steeg
het aantal parochianen tot bijna 11.000.
Omdat de kathedraal de aetelkerk
van de bisschop is, was zij in de afge
lopen vijftig jaar getuige van gTote fees
ten, manifestaties en plechtigheden.
Driemaal werd er de uitvaart van een
bisschop gehouden, viermaal werd er
een bisschop geconsacreerd, de laatste
maal op het feest van Petrus en Paulus
in het jaar 1936, toen Mgr. Huibers de
volheid van het priesterschap toediende
aan de missiebisschop Z. H. Exc. Mgr.
Stam. By die gelegenheden was er al-
tyd groot vertoon van wereldlijk en
geestelijk gezag; bisschoppen, abten,
monsignori, honderden geestelijken,
ministens, oud-ministers, leden van de
Raad van State, gezanten, kamerleden,
gouverneurs, burgemeesters. Ook tal
van diocesane bijeenkomsten werden in
de kathedraal gehouden.
Het is opmerkeiyk zoveel er reeds
over onze toch nog zo jeugdige Moeder
kerk van ons bisdom te vertellen valt.
Een dezer dagen is een Gedenkboekje
verschenen, dat, beknopt, tal van bij
zonderheden bevat. In groter formaat
behandelt een, andere uitgave de ka
thedraal als kunstwerk, zulks ter, ver
vanging van het in 1923 uitgegeven "maar
uitverkochte werk „De Kathedraal van
Haarlem", door Th. M. P. Bekkers, pr.
en C. N. J. Meijsing, pr.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat voor hen die dit tot dusverre
nog niet hebben gedaan tot en met
7 Mei &.s. alsnog gelegenheid bestaat
tot het afhalen van schoenenbonnen
voor kinderen tegen inlevering van bon
804 van het inlegvel. Na 7 Mei wordt de
„verjaardagsbon" alleen nog verstrekt
krachtens de nieuwe regeling, waarbij
bon 606 van het inlegvel moet worden
ingeleverd.
Zowel de prijzen van het in Neder-
.and vervaardigde als van het ge-
importeerde behangselpapier zullen met
ingang van 1 Mei aan een nieuwe re-,
geling gebonden zijn. Voor zover hier
te lande vervaardigd, moet 65 pet. van
het behangselpapier in een aantal pri'
klassen worden geleverd, oplopend
ten hoogste f 1.30 per rol.
f