Economische kracht van Europa
moet onmiddellijk herleven
Scheveningen Radio onderhoudt contact
met honderden schepen
D C 6 stort op
Schiphol neer
REGIONALISME
Lichtzijden
5
Voor het behoud der vrijheden en de
verdediging der onafhankelijkheid
van zijn volken
Ondergebracht in twee klaslokalen
van een kleine school te IJmuiden
N'
MEIMAAND
Verliezen in Indië
PERMANENTE MILITAIRE COMMISSIE
DER VIJF LANDEN
Coördinatie der verdedigingsplannen
D
Culturele taak
der K.A.B.
DUITSLAND EEN ZEER
BELANGRIJK PROBLEEM
Tot hoofd en hart
Een open venster op
alle wereldzeeën
Wij vragen Uw aandacht voor:
voor West-Europa
Het weer.
Bij het opstijgen door
midden gebroken
ZATERDAG 1 MEI 1948
72sfe JAARGANG No. 24141
RAPPORT VAN CONGRES VOOR EUROPESE EENHEID
De internationale coördinatiecommissie der bewegingen
voor Europese eenheid heefi een politiek rapport opgesteld,
dat zal worden voorgelegd aan hei Congres van Europa,
dat van 7 tot 10 Mei ie Den Haag zal worden gehouden.
Hei rapport begint met ie constateren, dat de volken van
Europa, bedreigd door economische en financiële moeilijk
heden en door. omverwerping hunner democratische instel
lingen, steeds meer berustend, zo niet in de waarschijnlijk
heid, dan toch in de mogelijkheid van een nieuwe oorlog,
een morele en materiële ineenstorting voor ogen hebben.
Dit gevaar is groot en onmiddellijk, aldus hei rapport, maar
de mogelijkheden, waarover de volken beschikken, zijn dat
evenzeer.
iW
(Van «en onzer speciale verslaggevers)
ieuw is dit natuurlijk niet, maar toch maken wij ons sterk, dat het
maar aan weinigen bekend is: Scheveningen Radio, 's werelds op
een na belangrijkste kuststation, staat niet in Scheveningen maar
in IJmuiden. In Scheveningen bevinden zich alleen de twintig zendmasten
en alle werk gebeurt hier. En hoe! Waarachtig, als IJmuiden niet zo
door de oorlog was gedecimeerd en kapot geslagen, wij zouden u adviseren
daar in uw vacantie eens te komen kijken. Dit station, Neêrlands beroem.de
scheveningen Radio" (en piet Radio Scheveningen a.u.b.)is onder
gebracht in twee klaslokalen van een kleine school. Een afdeling notabene
is gevestigd op de gang.
Een maagd, oneindig edel, kozen
Wij tot de Koningin der Mei,
Wij kransen blij haar beeld met rozen
En op de knieën bidden wij:
„Gegroet, Maria, uitverkoren
„Onder de maagden zonder tal,
„Gij, teed're roos zonder één doom,
„Gij, zuiver als een bergkristal.
„Gij zijt het levend tabernakel,
„Dat Jezus zelf Zich koos tot woon,
„Gij, in de keten macht'ge schakel,
„Die ons verbindt met God Uw zoon.
„Gij, schoner dan de regenbogen
„En stralend als de morgenster,
„De glans verblindt mijn arme ogen,
„Zó heerlijk is Uw licht van ver.
„O, Hoop van de verongelukte,
„Die nergens elders hulp meer vindt,
„O, Troosteres van de bedrukte,
„De zondaar is toch ook Uw kind.
„Deur van de Hemel, Davids toren,
„Maar ook een Berg van smart zijt Gij.
„Wie op U hoopt, gaat nooit verloren.
Maria, Moedet, bid voor mij."
JOB STEYNEN
IOm de volle waarde der grotere
zaken van het leven te kunnen
beseffen, worden wij in de kleinere
vaak teleurgesteld.
Bij hei ier perse gaan van
dit nummer bereikte ons hei
berichi, dai op Schiphol een
vliegtuig iype D.C. 6 zou zijn
neergestort. Naar wij nader
vernemen, betreft het hier
een toestel dat tijdens hei
lesvliegen bij hei opstijgen,
door een verkeerde manoeu
vre van de piloot, „afgleed".
Als gevolg daarvan brak de
romp van hei vliegtuig door
midden. Alhoewel men nog
met hei onderzoek naar de
omvang van hei ongeluk
bezig is, kan men als zeer
waarschijnlijk aannemen,
dai er zich geen persoonlijke
ongevallen bij hebben voor
gedaan.
(Vervolg op pag. 3)
BRUG INGESTORT
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
I 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wrtd. hoofdredacteur: W. Severin.
Directeur: 3. 3. W. Boerrioter.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Al had het Voorllchtingscongres in
zake het communisme, dat Maan-
dag j.i. te Amsterdam werd gehou-
alléén maar dit bereikt, dat de
'rijke aanwezigen naar huis zyn ge-
•pan met de vaste, innerlijke overtuiging,
jf1, hoe somber de politieke hemel bo
ft het verscheurde na-oorlogse Europa
°ok uit ziet, er geen reden is tot
laitisme, er geen reden is in wan-
"°op de strijd voor de vrede maar te
pken, dan zou dit congres reeds ge-
aagd zijn. Het gaf echter méér. Wars
an iedere propagandistische opzwepery
h luidruchtige angst-aanjagende sensa-
Wernakerij, waarmee sommigen het com
munisme menen te moeten bestrijden,
jenden de inleiders op wetenschap
pelijk verantwoorde wijzen, en bezien van
verschillende gezichtspunten, per
spectieven, die bij de deelnemers niet
•■deen ieder défaitisme, dat trouwens
^verenigbaar is met onze christelijke
•fvensbeschouwing, vermochten weg te
e®en, maar hun ook het vertrouwen
5, dat de huidige ontwikkeling ook vele
Uchtzijden heeft.
De herinnering aan dit congres komt
ons op, wanneer wij op de dag van
'andaag, vooral West-Europa in bewe
zien om een dreigende oorlog af te
Ven den en een Europese vrede op te
"ouwen.
Schuiven wü het Palestijnse drama
"ven op de achtergrond, dan zien wij de
"or de uitslag der jongste verkiezingen
Italië geopenae mogelijkheden om
~*hgs democratische weg en met de steun
an Amerika het verslagen Italië op het
•j'veau te brengen, dat 't weer een waar
dvol partner wordt in het economisch
0 militair systeem, dat West-Europa
O'acht op te richten.
Het pact van vijf, waartegenover velen
?"hvankelijk en niet zonder reden scep-
osch stonden, krijgt, als niet alle take
rs1 bedriegen, ijzeren tanden, zodat het
^"Voel van weerloosheid tegenover de
"ooderd divisies, die in Rusland paraat
?°uden staan voor de overrompeling van
"et Westen, gaat verdwijnen. Dat de in-
l°ed van de Kleine Drie „Benelux" op
verdrag zo groot kon zijn, stemt mede
/"t verheugenis. In dit verband zouden
ook gaarne bijzondere nadruk wil-
{"U leggen op het voortreffelijke initia-
'et van de K.V.P., om nader contact te
.^ken met haar zuster-organisaties in
fefeië en Luxemburg. Dit contact is
.^ds tot stand gekomen en vastgelegd
iu
een accoord, dat op 15 en 16 April
i' te Brussel is gesloten. Het grote voor
""el van een geregelde voelingname tuï'
de drie zusterpartijen is, dat men in
^"tholieke geest de grote problemen de»
^atkxmde, waartegenover deze drie lan-
jjeu zich gesteld zien, kan bestuderen, en
"t beleid dienovereenkomstig op elkan-
kan afstemmen en coördineren. Als
v en ziet, hoe de socialistische partijen
West-Europa geregeld Internatio
nal contact opnemen nóg dezer da-
en kwamen zy in Parijs bijeen is het
®eer zeker gewenst. dat de katholieke
Jkrtijen daarbij niet achteraan komen
"taken. Eendracht maakt macht, Is
"°k ongetwijfeld hier van toepassing.
Alom voelt men, dat het nieuwe be
stel, dat thans in., wording is, de
grenzen van de afzonderlijke sta-
vervaagt. Souvereine onafhankelijk -
j der naties, waaraan men eeuwen-
zo angstvallig heeft vastgehouden,
'tl onze moderne tijd, met zijn wereld-
r^uttende problemen, niet wel meer
ooi .^k' Dit is ook de reden, waar-
eindelijk de idee van een Europese
^hheid concreter vormen gaat aanne-.
De gedachte van graaf Coudenhove-
>61^* van een Ver' staten van Europa,
)ke na de vorige oorlog wel met sym-
jjpule begroet werd, maar in die tijd
"t voor verwezenlijking vatbaar bleek,
rdt nu door een zestal organisaties.
k 5teund door de meest vooraanstaande
°pese politieke persoonlijkheden, niet
j^nder succes gepropageerd. Langzaam
jfldht, gedwongen door de noodzaak
aaneen te sluiten tegen een moge-
gemeenschappelijke vijand, deze ge-
tot rijpheid te komen. En hoewel
gaarne willen toegeven, dat er nog
- l Wat water door de Rijn en Donau
moeten stromen eer een Verenigd
- -pa zal zijn tot stand gekomen, jui-
wy toch de serieuze pogingen toe,
l thans worden ondernomen. Wij den-
C hierbij in het bijzonder aan het
u^gres van Europa, dat van 1 tot 10
wa. in de Ridderzaal te 's-Graven-
zal worden gehouden en dat zijn
J*8tepunt zal vinden In een redevoe-
S Van de Engelse oorlogsleider Win-
Jta Churchill op de historische Dam
A onze hoofdstad,
t Het leek ons verstandig, nu wij
IJL^eze moeilijke naoorlogse periode ge-
<u;Rd zijn slechts schaduwzijden te zien,
^"tegenover ook de lichtzijden van deze
te plaatsen.
^apoleon meende bij de geboorte van
De zestien landen, die aan het
Marshall-plan deelnemen, tellen 250
millioen van 's werelds beschaafdste en
intelligentste mensen. Hun grond is
vruchtbaar, hun productiepotentieel is
even groot als dat van de Verenigde
Staten. Toch kunnen al deze onmetelijke
mogelijkheden niet gebruikt worden,
zolang Europa door innerlijke verdeeld
heid verzwakt blijft. Zowel van politiek
en economisch als cultureel standpunt
kan Europa alleen door vereniging zijn
onmiddellijke moeilijkheden overwin
nen en voorwaarts gaan op de weg naar
vervulling van zijn missie.
Op economisch zowel als op politiek
terrein is het doel niet uitsluitend de
opbouw van een defensieve combinatie
tegen bankroet-politiek of totalitarisme.
De krachten, die bij uitsluiting een so
lide basis voor eenheid kunnen opleve
ren, zijn moreel en geestelijk: het ge
meenschappelijk geloof in de waardig
heid van de mens, het gemeenschappe
lijk erfdeel der beschaving.
De toelating van een land tot het lid
maatschap van een Europese Unie moet
afhankelijk zijn van de voorwaarde, dat
dat land zich verplicht de democratische
beginselen toe te passen en de funda
mentele rechten van het individu te
waarborgen.
Een van de belangrijkste problemen
is het herstel van het economisch le
ven van Duitsland, zonder dat daar
door de buurstaten aan het gevaar van
een nieuwe aanval worden blootge
steld. De opneming van Duitsland in
een Europese Upie is de enige oplos
sing en zou zelfs de periode van mili
taire bezetting kunnen verkorten.
Geen plan voor een unie zou prac-
tisch waarde hebben zonder de deel
neming van Groot-Brittannië. In eco
nomisch opzicht zou Europa zowel
als het Britse rijk zeer versterkt wor
den door een nauwe associatie. De
Unie zal natuurlijk moeten omvatten
de overzeese gebiedsdelen der Euro
pese mogendheden, in Afrika en el
ders, en de bestaande constitutionele,
banden handhaven.
Uit het oogpunt van practische doel
einden, aldus vervolgt het rapport, zijn
van Europa slechts de zestien landen
overgebleven, en daarom moeten de
plannen voor het ogenblik op die staten
gebaseerd worden. Wij weigeren echter
de barrières, die ons thans scheiden van
onze mede-Europeanen in de rest van
ons werelddeel, als blijvend te aanvaar
den. Wij moeten voortdurend blijven
hopen op en werken voor de eenheid
van geheel Europa.
Een volledige vereniging van Europa
kan slechts geleidelijk tot stand worden
gebracht. Maar de tegenwoordige om
standigheden maken nodig, dat onmid
dellijke maatregelen worden genomen
tot het doen herleven van de' economi
sche kracht van Europa, voor de verde
diging van zijn onafhankelijkheid en
voor het behoud van de vrijheden zijner
volken.
Er moet onverwijld een buitengewone
raad van Europa worden gevormd. In
het Pact van Brussel hebben de regerin
gen van Engeland, Frankrijk en de Be-
nelux-landen de grondslagen voor deze
raad reeds gelegd. Alle andere vrije
landen van Europa zouden onmiddelliik
tot toetreding moeten worden uitgeno
digd
De raad zou moeten beschikken over
een permanent secretariaat, bestaande
uit vier secties:
A. De politieke sectie, onder meer
voor de uitwerking van een gemeen
schappelijke Europese politiek.
B. De economische sectie, belast met
de bestudering van de onmiddellijke
herstelproblemen en met de formulering
van verderstrekkende voorstellen voor
de permanente unificatie der Europese
economie.
C. De defensiesectie, bestaande uit
een gecombineerde generale staf, belast
met "de gemeenschappelijke verdediging
van het gebied der deelnemende landen
en de gemeenschappelijke productie van
oorlogsmateriaal.
D. De sectie voor de overzeese ge
biedsdelen, voor de bestudering van
maatregelen, nodig voor de gemeen
schappelijke ontwikkeling van het eco
nomische potentieel der overzeese ge
biedsdelen en de verhoging van de le
vensstandaard der bevolking en om deze
gebieden te helpen op hun weg naar
zelfregering.
Er zou een onafhankelijk Europees ge
rechtshof moeten worden ingesteld, bii
hetwelk elk lid van' de raad gevallen
aanhangig kan maken, waarin deze
grondrechten kunnen zijn geschonden.
Het Hof moet het recht hebben een on
derzoek in te stellen naar de gang van
zaken b.v. bij verkiezingen en politieke
processen en het zou sancties moeten
kunnen opleggen.
Waar de raad het nodig en juist zou
oordelen, zou een gemeenschappelijke
Europese strijdmacht kunnen worden
gezonden om vrije verkiezingen te waar
borgen.
Alle genoemde maatregelen zijn drin
gend nodig, maar zij zijn slechts voorlo
pig. Plannen moeten worden uitgewerkt
voor de permanente en organische een
heid van Europa. Zii zouden moeten
omvatten:
A. Een gemeenschappelijk burger
schap, zonder verlies van de oorspron
kelijke nationaliteit.
B. De instelling van een Europees
leger.
C. De ontwikkeling van een verenigd
economisch systeem.
D. De totstandbrenging van een vol
ledige federatie met een gekozen Euro
pees parlement.
s
zoon op het hoogtepunt van zijn
en macht te mogen uitroepen: de
t0Rist is aan mü: maar zijn onder-
kwam. Ook Hitler sprak ln zijn
raan over de toekomst van zijn
C^djaHg rijk; zijn nederlaag was
Hoornen. Zij hielden geen rekening
J Gods Voorzienigheid.
iJ^ant de toekomst ligt in Gods hand
k hu. Zij lag niet in de handen van
tJ"°taon, zij lag niet 111 de handen
H,." Hitier, en zij ligt óók niet Ln de
«hen van Stalin
^".Regering maakt tot haar leedwe-
Je "ekend, dat in de afgelopen week
volgende verliezen zijn gerappor-
^.^Hinklijke Landmacht: soldaat le kl.
fUg Dekker, stbnr. 250415053, afkom-
hit Warmenhuizen, overleden aan
Kon;"1? verwonding 21 April 1948.
Nu Ned. Indische Leger: Soend.
Infie Hoesen Bin Age, stbnr.
ht'Uvr!i!?afkomstig uit Ned.-Indië,ge-
tlkon?*4 April 1948.
)i°de v hike Marine: heeft in de pe-
hezep "n de afgelopen week geen ver-
serapporteerd.
tV ehlgheidsraad heeft besloten,
ti houHnst zijn vergaderingen in Parijs
v?. Dlr„eh' daar deze stad de zetel van
vergadering van de U.N.O.
'"eer t,?0. Augustus af zal de raad niet
Uake Success bijeenkomen.
Vrijdag is in de particuliere woning
van de Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Ernest Bevin, te Londen de con
ferentie geopend van de ministers van
Defensie en de generale staven van de
vijf landen van de West-Europese Unie.
De conferentie staat onder leiding van
de Britse minister van Defensie, A. V.
Alexander.
De conferentie heeft een permanen
te militaire commissie ingesteld, een
soort super-generale staf, die de verde
digingsplannen der vijf landen zal moe
ten coördineren en een antwoord zal
moeten opstellen op een Amerikaanse
vragenlijst, die volgens de diplomatieke
correspondent van Reuter aan de con
ferentie zou zijn voorgelegd.
Op deze vragenlijst zouden de vol
gende vragen voorkomen:
In hoeverre zijn de landen der
West-Europese Unie in staat onder
elkaar de militaire samenwerking te
organiseren.
In hoeverre hebben zij ter verzeke
ring van de volledige veiligheid met
het oog op een mogelijke aanval uit
het Oosten militaire hulp van de V.S.
nodig, mede in de vorm van wapens
en uitrusting.
Deze procedure is gelijkvormig aan
die, welke is gevolgd bij het van stapel
laten lopen van het Marshall-plan.
Na de besprekingen heeft Montgomery
verslag uitgebracht aan de Britse pre
mier Attlee.
De secretaris van president Truman,
Charles Ross, heeft Vrijdag verklaard,
dat in de Amerikaanse pers verschenen
berichten, volgens welke president
Truman in de komende week aan het
Congress zou verzoeken wapens te
zenden aan de landen, welke deelna
men aan het Europese herstelplan, van
alle grond ontbloot zijn. In gezagheb
bende kringen werd verklaard, dat
de verklaring van Ross slechts bete-
Generaal Montgomery, toekomstig opperbe
velhebber van West-Europa?
kende, dat vooralsnog geen enkel ont
werp nauwkeurig is uitgewerkt.
Verwachting tot Zondagavond.
Koude nacht piet plaatselijk nacht
vorst. Morgen 'overdag; Wisselende
bewolking met nu en dan regenbuien,
hier en daar vergezeld van onweer of
hagel. Ongeveer dezelfde temperatuur
als vandaag, zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende richtingen.
Zondag: Zon 5.0920.06, Maan 3.30
—12.22. Maandag: Zon 5.07—20.07,
Maan 3.46—13.34.
Primitiever kan het al niet en duide
lijker ook kan de woningnood in het
naar ons gevoelen door allen vergeten
en verlaten IJmuiden niet worden ge
il lustreerd. Gelukkig zal het niet zo
blijven. Er worden op het ogenblik in
het IJmuidense havengebied uitgebrei
de peilingen gedaan en het staat vast,
dat zo spoedig mogelijk daarna begon
nen zal worden met de bouw van een
nieuw modern en uitgebreid station
voor Scheveningen Radio op het tweede
Sluiseiland.
Maar op het ogenblik zit men dan
toch maar in die paar kleine klasloka
len, worden van daaruit onder de meest
ongunstige omstandigheden contacten
onderhouden met geheel varend Neder
land waar dan ook ter wereld. Want
denk niet. dat de uiterlijke belemme
ringen het enthousiasme van de radio
mannen of de vooruitgang van het werk
hebben kunnen beletten. Misschien wel
is zelfs het tegendeel het geval. Mis
schiet; is het feit, dat zij vlak na de be
vrijding niets terugvonden dan chaos en
ruïne, voor hen een aansporing geweest
om met alle kracht door te zetten, om
ervoor te zorgen, dat weer zo spoedig,
zo duidelijk en zo ver mogelijk over de
gehele wereld de roep zou klinken:
„C.Q. P.C.H., Scheveningen Radio,
roept allen, roept allen!"
U weet wellicht niet, wat hier alle
maal omgaat in die twee kleine klas
lokalen, waar het venster openstaat
op alle zeeën ter wereld. Dat is ook
waarachtig niet nodig. Ieder zijn eigen
vak en ieder zijn eigen beroepsgehei
men. Maar gij moogt gerust weten,
dat van hieruit radiotelegrafisch
dat is met morsetekens contact
wordt onderhouden met vierhonderd
grote Nederlandse schepen. Dat boven
dien nog met vierhonderd andere klei
nere radio-telefonisch „Hallo, hier
S.S. Barendje. Verstaat u mij. Over!"
verbindingen worden tot stand ge
bracht en dat last not least ook nog
dagelijks een onnoemelijk aantal bui
tenlandse schepen aan de lijn komen.
En al Is dan ook de outillage van de
dienst sinds de oorlog alleen maar slech
ter geworden, zi.in activiteit is niet meer
of minder dan verviervoudigd. Om dit
met een voorbeeld te illustreren: in De
cember noteerde Scheveningen Radio
41.000 telegrammen, dat is in één maand
meer dan in het hele jaar 1935.
Hoe dat mogelijk is? Primair, doordat
steeds meer schepen, vooral ook steeds
meer kleinere, radiotelegraaf- of in ieder
geval radiotelefonie-toestellen aan boord
hebben. De „Nieuw Amsterdam" spant
daarbij de kroon, want .die heeft als
enig Nederlands schip behalve het
verplichte radiotelegrafie-toestel ook
een korte-golf-radiotelefonie-toestel aan
boord, waarmee het in staat is vanuit
iedere hoek der wereld met Holland te
spreken. Gewone radiotelefonie-toestel
len reiken niet zo ver.
Dan een tweede reden voor de uit
breiding van het telegraafverkeer: de
troepenschepen.
Welke jongen telegrafeert niet naar
huis als hy de evenaar heeft gepas
seerd of wanneer hy voet aan wal zet
in Batavia of Soerabaja. Scheveningen
Radio heeft zich daarop ook geheel
ingesteld. Het heeft een groot aantal
standaard-telegrammen uitgevonden en
wanneer de argeloze soldaat een heel
telegram naar moeder denkt te ver
zenden, seint de marconist niet meer
dan een codegetal door de aether en
Scheveningen Radio vult dienovereen
komstig een tekst in.
Misschien weet uw jongen dit wel,
maar dit weet hij waarschijnlijk niet,
dat er een telegram-cadeaucentrale be
staat, dat hij maar naar de marconist
van zijn troepenschip behoeft te gaan
en hem naar de surpriselijst te vragen,
om u bijvoorbeeld op Moederdag met
een aardig presentje te verrassen. Meent
hij u met de bonbondoos, de bloemen
of de fles eau de cologne, die op die
lijst vermeld staan, te moeten verrij
ken, dan behoeft hij slechts aan de mar
conist te betalen. Een codecijfer wordt
overgeseind naar Holland en op het
juiste tijdstip ontvangt u dan het ca
deautje. Dit is het meer grappige nut
van zo'n wonderlijke instelling als Sche
veningen Radio. Er zijn echter ook be
langrijker dingen. Denk aan de „Volen-
dam", aan alle telegrammen, die via
Schevéningen Radio tussen bemanning
(Vervolg op pag. 7)
e samenleving van het
ogenblik maakt een
snelle groei door. Tal
rijke dingen, waar voor
de oorlog nog slechts schuch
ter over gesproken werd, of
die althans niet tot ontwikke
ling konden komen, breken
thans snel door.
Latere geslachten zullen
onze tijd wellicht in hun ge
schiedenisboeken kenmerken
als die, waarin de interna
tionale verhoudingen grondig
gewijzigd zijn. Het ene land
staat van nu af niet meer
los van het andere, met geen
andere verplichtingen dan die
voortvloeien uit een vrijwillig
handelsverdrag. Er worden
thans accoorden gesloten, die
veelzijdig zijn. Bewust wordt
gestrcejd naar gelijkheid van
tarieven, wapens en wetten.
Langzaam zal men komen tot
een codi/icatie van verplich
tingen, die meer behelzen
dan een internationaal (at.
soen, maar die voortvloeien
uit de overtuiging, dat er bo
ven de souvereine staat nog
een orde is, die zijn dwin
gende eisen stelt.
Men kan over de UNO en
zel/s over de Benelux denken
wat men wilmaar zij wijzen,
met verschillende andere fe
deraties en unies, in dezelfde
•dchtingheel de wereld tot
een organisatie brengen en
daarmee niet alleen de oorlog
uit te bannen, maar ook de
welvaart het welzijn klinkt
Junctie gemakkelijker en over.
zichtelijker wordt. Althans
beter te verhogen. Dat dit
een ideaal is, waar men voor
lopig nog aan te doen heeft,
is duidelijk. Maar het stre
ven is er en day. zal het sue-
ces op de duur niet uitblij
ven.
Het meest opvallende ken
merk van onze tijd is wel,
dat men streeft naar een bo
vennationale organisatie. De
UNO is daar nog maar het
eerste begin van. Zij zal moe
ten uitgroeien wil zij niet de
weg opgaan van de Volken
bond. Inderdaad groeit zij
ook reeds uit. Federaties van
beperkter omvang, zoals zij
door de UNO mogelijk ge
maakt en zelfs gewenst wer
den, staan vooral in West-
Europa en Zuid-Amerika op
stapel.
Maar is nu dit meest op
vallende kenmerk van onze
tyd ook het voornaamste?
Want behalve de differen
tiatie naar boven heeft men
ook alhoewel minder luid
ruchtig er een naar bene
den, een differentiatie bin
nen de landsgrenzen.
Na de Franse Revolutie zijn
de moderne staten geboren
met hun uitgebreide wetboe
ken en talloze ambtenaren.
Dat de staat zich steeds meer
met het openbare leven ging
inlaten, lag in de lijn der
ontwikkeling, maar hif heeft
dat gedaan van een centraal
punt uit, een regeringscen.
trum, waar men een opeen
hoping kreeg van functiona
rissen en die beslisten over
dingen die, in welk deel van
het land ook, gebeuren moes
ten. Men kreeg het systeem
van alle schapen over één
kam scheren. De burger werd
een nummer, een aanslagbil-
ict. Hij werd niet meer ge
zien als een levend wezen, in
zijn verbondenheid aan plaat
selijke toestanden en levens
omstandigheden. En daardoor
werden zovele regeringsappa
raten stroef.
Het is niet toevallig, dat
men in de tijd, waarin men
verlangt naar een macht, die
boven de staat uitgaat, ook
binnen de grenzen van het
rijk een hervorming wil. Men
praat over decentralisatie. In
concrete tlioordcn; men moet
niet alles in Den Haag afdoen.
Dit verlangen naar decen
tralisatie heeft men niet,
omdat daardoor de regerings-
niet op de eerste plaats. Men
wil decentraliseren, omdat er
vele dingen zijn, die niet voor
heel het land hetzelfde gere
geld kunnen worden. De land-
oouw moet rekening houden
met klei of zand. Wederop
bouw met het landschap, het
stedeschoon en de zèdelijke1
opvattingen der bewoners.
Gaat men zg. één lijn trekken
dan doet men daarmee tekort
aan verschillende waarden
op sociaal, cultureel en eco
nomisch gebied, die in de ge
westen leven. Er zijn geen
eenheidsmensen. Wij zijn allen
Nederlanders, maar er is een
groot verschil tussen een Lim
burger en een Fries, een
Twentenaar en een Zeeuw,
een plattelander en iemand
uit het dichtbevolkte ge
bied van het Westen. Juist
het samenstel van deze be
volkingsgroepen maakt Ne
derland uit.
Het is daarom een Neder
landse zaak er voor te zor
gen, dat deze bevolkings
groepen hun eigen natuur
lijke wijze van samenleven tot
ontwikkeling kunnen brengen.
Het zal de Nederlandse ge
meenschap met zijn bonte
verscheidenheid van inwoners
slechts versterken. Zoals ook
illeen een sterk Nederland van
betekenis kan zijn in de ho
gere orde, die aan het
groeien is.
Ouder stromende regen trok gisteren een
défilé langs Paleis Soestdijk, om de ja
rige Kroonprinses te eren. De Koninklijke
familie achter het raam, terwijl de trap
pen van het bordes bezaaid werden met
bloemen.
(Van een bijzondere medewerker)
Tot de meest kardinale vergissingen,
die men t.a.v. de na-oorlogse werk
zaamheden van de K.A.B. nogal
eens hoort maken, behoort de veronder
stelling, dat deze beweging eerst met
het stichten van een z.g. culturele dienst
aandacht is gaan schenken aan een cul
turele taak. Een zodanige taak had de
beweging reeds op zich genomen op het
moment van haar stichting. De oprich
ting van een speciale dienst hiervoor
dient sleèhts te worden beschouwd als
een poging de bestaande activiteiten te
coördineren, er leiding aan te geven en
service te bieden en tot nieuwe activi
teiten te stimuleren.
Hoewel de begrippen cultuur en be
schaving elkander niet geheel dekken,
geven we er toch de voorkeur aan hier
te spreken over de beschavingsarbeid on
der de vierde stand, waarmede wordt
bedoeld het bewuste pogen de primitieve
cultuurstaat, waarin de arbeiders vóór
50, 60 jaar verkeerden, om te bui
gen naar een rijker gevarieerde samen
leving, waarin het geheel van de uiter
lijke leefgewoonten van die arbeiders,
steunende op. een harmonisch gegroeide
persoonlijkheid, meer in overeenstem
ming zou komen rhet de grote waardig
heid van de menselijke persoon.
We weten, hoeveel, juist hieraan op
het einde van de vorige eeuw ontbrak.
In welhaast geen enkel opzicht kon met
betrekking tot de arbeidende stand van
een menswaardig bestaan worden ge
sproken. Nog afgezien van het op zich
reeds gruwelijke feit, dat practisch alle
arbeiders onder de grenzen van het
ethisch bestaansminimum moesten leven,
dient te worden vastgesteld, dat aan het
beschavingspeil der arbeiders practisch
alles ontbrak. De doeleinden van de cul
tuur zijn in geestelijk opzioht onder
scheidenlijk: Het godsdienstig leven (het
bewuste streven naar de volmaaktheid,
dus de innige vereniging met God); het
zedelijke (het richten van wil en karak
ter op het hoogste goed); het verstan
delijke (het verwerven van kennis met
het doel het oordeelvermogen te scher
pen) en tenslotte het aesthetische leven
(het vermogen van schoonheid te genie
ten). De stoffelijke cultuurdoeleinden
omvatten o.m. de economische welvaart,
de hygiënische toestanden en de licha
melijke ontwikkeling.
Het is uitermate moeilijk in statisti
sche cijfers aan te geven hoe het t.a.v.
de vier eerstgenoemde punten met het
culturele peil van de arbeiders stond,
toen de K.A.B. haar zegenrijk werk be
gon. Tal van uitmuntende schrijvers
(Brom. Rolandt Holstv. d. Schalk,
Brugmans, C. J. Kuyper en vele an
deren) hebben vele hoofdstukken hieraan
gewyd en de meeste van hen aarzelen
niet uit te spreken, dat juist de droevige
toestand, waaronder de arbeiders in gees
telijk opzicht verkeerden, vele aposto
lisch bezielde naturen met ijver bezielde
om deze toestanden ten goede te keren.
Nu is er wel geen periode in de nieuw
ste geschiedenis aanwijsbaar, waarin
duidelijker de wisselwerking tussen gees
telijke en stoffelijke cultuurwaarden
spreekt dan juist in de hier bedoelde
jaren. Als de 10- of 11-jarige knaap
„afgestudeerd" de fabriekspoort binnen
stapte, was hy niet bepaald gewapend
met een dosis kennis, die hem het recht
verleende over levensvragen te kunnen
oordelen. Al moge dan een gedegen ken
nis van de godsdienstige waarheden geen
absolute voorwaarde zijn vooreen
goed godsdienstig leven, tot de zeer ern
stige wenselijkheden behoort deze ken
nis toch zonder twijfel. Maar waar zou
deze kennis moeten worden opgedaan?
Toch zeker niet in de fabriek, waar
slechts aandacht bestond voor zo groot
mogelijk winst uit zo weinig mogelijk
moeite. Aesthetische vorming was niet
denkbaar, omdat alles ln de omgeving
van de arbeider daarmede in tegenspraak
was. Zijn woning een krot, zijn schaft
lokaal een bende, zijn .lectuur een of an
der pamflet, zijn ontspanningslokaal de
kroeg met een drie-cents-borrel: Ziet
daar in enkele trekken het culturele peil
van de arbeider op het einde van de
vorige eeuw.
Tot dusver zijn 22 doden, 20 zwaar-
en vele licht gewonden van onder het
puin gehaald der in aanbouw zijnde
brug van Monte Castello, In het gebied
van Rimina, die is ingestort. De brug
moest, op een hoogte van 40 m., de
Sairo-rivier overspannen.
