WC DE NOORMAN-DE STEEN VAN ATLANTIS Italië ontsnapte aan groot communistisch gevaar TUSSEN TWEE POLEN/ B D Congres der Europese federalisten ten einde I MENSEN MARSHALL'S AANBOD EN MOLOTOV'S BEREIDHEID TOT PRATEN O Donder en bliksem begeleidden de slotdebatten I AAIEN Spoorwegstaking in V.S. afgelast Franse politie op haar hoede Molotov over UITWISSELING VAN JEUGDIGE PERSONEN „Elimmatie"-lijsten gevonden Franse syndicalisten roeren zich HET CONGRES AAN DE BUITENKANT Westerse Unie Schrijven van Kardinaal De Jong Wat aan het licht komt is een duidelijke waarschuwing aan West-Europa DINSDAG 11 MEI 1948 PAGINA 3 BUITENLANDS OVERZICHT Nieuwe hoop neemt het spoorweg- bedrijf over Bij bezoek van Prinses Elizabeth Regionaal Missie-overste van Timor öe !?JUegen- en door RICHARD POWELl (Wordt vervólgd) Voorzieningen zeelieden uit gevangenschap Geblokkeerde spaarsaldi Radio Moskou verwekte aan het op pervlak der wereldopinie, n.l. in de departementen van Buiten- 'apdse Zaken en in de kringen der di- Notnaten, een golf van voldoening en opluchting door de publicatie van JJarshall's nota aan de Sovjet-Unie en "tolotov's antwoord, waarin hij zich be drid verklaarde, met de Amerikanen te •breken over de zaken, waarin de twee Sr°te mogendheden het met elkaar on- ^ns zijn. Marshall's aanbod is niet meer toinder dan 'n poging, de spanning, die het ogenblik de internationale si- Jéatie beheerst, door een nauw contact 'Ussen de meest verantwoordelijke lei ders te doen verminderen, niet op een Jhkei punt, doch overt de gehele linie, iolotoy's antwoord geeft blijk van teer goede wil, dan men had durven Eerwachten en opent de weg voor spoe- t?e bijeenroeping van een conferentie twee, wellicht drie of vier ministers E&a Buitenlandse Zaken en hun poli tieke, militaire en economische advi- •eurs. Voor meer nog niet. Het verleden getoond, dat de conferenties der öoten meer door verschil van mening door eensgezindheid opmerkelijk *®ren, en het is moeilijk te verwachten, Jet thans, nu de verhoudingen na de tXlechoslowaakse en Berlijnse gebeur- thissen en na de Italiaanse verkiezin gen' nog zo oneindig veel scherper ge worden zijn, de eenstemmigheid toch ?°U zijn gegroeid. Doch afgezien van jtt resultaat, dat een dergelijke con ventie zou hebben in duidelijk gefor muleerde punten van overeenstemming, de winst van de Amerikaans-Russi- mhe correspondentie op de eerste plaats, jV beide groten duidelijk laten zien, 5®Us wel anders te willen dan alleen Nar als kemphanen tegenover elkaar staan. Het ideaal van „één wereld" blijft, hoever ook nog van zijn verwe zenlijking verwijderd, bestaan, en daar mee wordt nieuwe hoop ingeblazen aan hen, die hopen op bestendigheid van de vrede. j ^resident Truman nam Maandag de H°0r een staking bedreigde spoorwegen t?r V.S. over, om een „nationale ramp |V AMt/kM lil A AA f voorkomen, die een terugslag zou tUnen hebben op de gehele wereld." b^e minister van Oorlog, Kenneth Jtyal, kreeg opdracht, het gehele spoor- JL.Sbedrijf over te nemen en te zorgen v?de dienst ongehinderd voortgang zou v'uden. Rechter Alan Goldsborough op verzoek van Royal een stakings- ®rbod uitgevaardigd. betrokken vakbonden hebben jjaandagavond laat de staking, die Dins- j'Sttiorgen zou hebben moeten begin- b. afgelast. Een door de president in het leven Beroepen commissie van onderzoek had voor de betrokken spoorwegarbeiders een verhoging van 15.5 dollarcent per uur geadviseerd. De spoorwegdirecties jn een aantal vakverbonden accepteer den deze verhoging, maar de drie bonden van machinisten, stokers en Seinwachters weigerden het advies van he commissie te aanvaarden. Deze drie bonden, waarbij ongeveer 190.000 van de totaal 1.300.000 spoormannen *iin aangesloten, eisen een verhoging Van 30%. fcftet feit, dat het leger thans verant woordelijk is voor de goede loop van de hoorwegen, betekent niet meer, dan dat 6? enkele sleutelposten officieren .ge ketst zullen worden, om toe te zien, ï?t de dienst volgens schema verloopt, t*>rbij het werk in feite blijft bërus- sn"? bij de algemene leiding van de "oorwegen. Het leger zelf zou eerst m- sïjbhakeld moeten worden, indien geen fiere mogelijkheid overbleef. president kon tot zijn maatregel \juetgaan krachtens een wet die dateert he eerste wereldoorlog. verigens is de uitgangspositie vöor de beide belangrijke deelnemers aan deze conferentie die van zelfbewustzijn van eigen kracht en van scherpe critiek op de politiek van de ander. De tekst van de nota en van Molotov's verklaring bevat een verdedi ging der Amerikaanse, respectievelijk Russische politiek en een aanval op de Russische, respectievelijk Amerikaanse. Het verschil van inzicht in de wijze, waarop de vrede behouden kan worden, is daarbij zo afgrondelijk diep, dat men zich haast niet kan voorstellen, dat er een eendrachtig slot aan de conferentie zal komen. Het is echter te vroeg, om enige speculatie te wagen over de vruch ten, welke Marshali's initiatief zal af werpen, zolang niets over aard en on derwerp van de besprekingen, die ge voerd zullen worden, is bekend gemaakt. De vreugde geldt voorlopig slechts het blote feit der bereidheid zelf. De Franse politie neemt de geruch ten, volgens welke, de Irgoen zou trachten Prinses Elizabeth tijdens haar bezoek aan Parijs aan het eind van de week te kidnappen of een aanslag op haar te doen, hoogst ernstig op. In Britse kringen beschouwt men het ge val echter als hoogst onwaarschijnlijk. De chefs van de veiligheidsdienst be studeren met de grootst mogelijke zorg vuldigheid een plan tot bescherming van de prinses en haar echtgenoot, die tijdens hun bezoek voortdurend be waakt worden. De Süreté heeft het ge bied, waardoor de stoet tijdens de ont vangst zal rijden, uitgekamd. Telkens wanneer de prins en prinses zich er gens heen zullen begeven, zal een groot aantal in civiel geklede agenten wor den uitgestuurd om zich onder de me nigte te verspreiden. „In tegenstelling met de Ameri kaanse oorlogszuchtige dreigingen, heeft de Sovjet-regering steeds een voortdurende vredespolitiek jegens de V.S. en andere staten gevolgd erf geen militaire bases trachten te ver krijgen. Onlangs is een militaire alli antie van vijf Westelijke landen ge sloten, terwijl alle verdragen van we derzijdse bijstand tussen de Sovjet- Unie ep de Oost-Europese landen en eveneens met Engeland en Frankrijk tot doel hebben het voorkomen van agressie van de kant van Duitsland en niet gericht zijn tegen enige ge allieerde staat. De militaire alliantie van de vijf landen heeft echter niet alleen Duitsland op het oog, maar kan in gelijke graad gericht worden tegen alle staten welke in de laatste oorlog bondgenoten waren. Het kan niet worden ontkend, dat de alliantie slechts mogelijk was, dank zij de steun van de Amerikaanse regering en dat zij niet beschouwd kan wor den als een verdrag voor zelfverdedi ging". Aldus zegt Molotov in zijn ver klaring aan Bedell Smith over het verdrag van de vijf Westelijke landen. s. In het Aartsbisdom Utrecht is Zondag een herderlijk schrijven voorgelezen van Johannes Kardinaal de Jong betreffende de uitwisseling van jeugdige personen tussen Ne derland en het buitenland, hetwelk wij hier voor onze lezers laten vol gen: Het is Ons gebleken, aldus de Kar dinaal, dat zowel bij de leiding van scholen als bij organisaties en comité's grote belangstelling bestaat voor de uitwisseling van jeugdige personen tussen Nederland en het buitenland. De bedoeling, die hierbij voorzit, kan men op zich nutty* noemen, maar de gevaren, die aan deze uitwisseling zijn verbonden, achten Wij veel groter. Wij vinden het daarom van belang aan bo venbedoelde lichamen hiermede te la ten weten, dat het Onze wens is, dat noch door de leiding ener katholieke school, noch door de daaraan verbon den leerkrachten, 'noch door een ka tholieke organisatie, noch door een ka tholiek comité of door katholieke leden van een officiële of semi-officiële or ganisatie of comité medewerking aan deze uitwisseling wordt verleend. Geen van hen toch is in staat voor de ver schillende omstandigheden, waarin de jeugd kan komen te verkeren, de volle verantwoordelijkheid te dragen. Deze berust uitsluitend bij de ouders en het behoren alleen de ouders te zijn, die individueel voor hun kinderen beslis sen, of zij een uitwisseling voor hen al dan niet van nut vinden. Het Hoog waardig Episcopaat is van mening, dat het eerder op de weg van katholieke 93. De drie luipaardofficieren begaven zich naar de stallen, waar de grote karren stonden die gebruikt werden voor troepen-vervoer. De generaal bracht een der wa gens op gang. Hij wist hoe men zo'n voertuig bedienen moestdat had hij zich at lang voor laten doen door een der gevangen genomen bestuurders. Het waren geen snelle wagens, da.ar zij voornamelijk gebouwd waren als transportwagens. Niette min schoot de wagen met een flinke vaart langs de goed onderhouden heirbanen van Atlantis. In de buurt van de hoofdstad kwamen de drie luipaardofficieren ver schillende malen soldaten tegen, die verbaasd de vreemdelingen nastaarden, die daar voorbij kwamen in een van hun legervoertuigen. Daar een der vreemdelingen een witte vlag had ontrold, lieten zij hen echter maar begaan. Er was reeds iets over de gebeurtenissen doorgedrongen tot in de hoofdstad, maar het rechte wist de bevolking en ook de hogere leiding er nog niet van. De wachtpost op de uit kijktoren aan de westelijke muur had nu ook de wagen en zijn inzittenden ont dekt. HU waarschuwde de wachtposten en onmtddellijk gingen enkele de onderhan delaars tegemoet. Een korte uitleg en toen zagen de luipaardofficieren de westelijke poort voor zich opengaan..... instanties ligt de ouders voor deze uit wisseling te waarschuwen en hun op te merken, dat de Kerkelijke Overheid er zeer gereserveerd tegenover staat. Tot regionaal overste van Timor is benoemd pater J. Duffels. Daarmede is de Timor-missie tot een eigen „Regio" verheven: tot dan toe stond dit missie gebied onder de regionale overste van Flores. (Van onze Romeinse oorrespondent) Rome, Mei 1948. Er zijn in deze eerste weken na de verkiezingen afschuwelijke dingen aan het licht gekomen. Ieder, die nog twijfels mocht koesteren aangaande het lot, dat Italië gewacht zou hebben ingeval van een communistische over winning is thans overtuigd, dat het ge vaar levensgroot was. De éclatante overwinning van de anti communistische paitijen heeft met een zuigkracht, die typisch Italiaans is, plot seling de overgrote meerderheid van het volk doen omzwaaien. Men kan gerust zeggen, dat er op dit moment niet zo heel veel meer over is van de veelbe sproken acht millioen stemmen, die op het Pronte Democratico zijn uitgebracht. Een logisch gevolg moest wel zijn, dat over het gehele land tal van ka meraden aan het praten sloegen, waar door de ongelooflijkste dingen aan het licht gekomen zijn. De wapenvondsten vermenigvuldigden zich. Plannen, lijs ten. volledig uitgewerkte schema's werden in handen van leger en politie gespeeld. En ten slotte, wellicht het meest beangstigend, heerst er een storm van misdadigheid, die volkomen aan de bevrijdings-perióde doet den ken mensen verdwijnen, kinderen wor den geroofd, er wordt gemoord, ver raden en gechanteerd op bijna fan tastische schaalEn he t kan nie mand verbazen: dief ruimt diefjesmaat i i- Een gejaagde jager - Een schip en een baret - Voorspellende bespreking? - Barbara als Caddie. Hoe gevaarlijk haastige spoed kan zijn, bemerkte een jager in Bloemfontein, die te paard de 3?°ren van een gewonde eland volgde. Tjidens deze 6nelle tocht kwam hij plot- N^ng tegenover een leeuw te staan. Hij laakte rechtsomkeert en galoppeerde ?e rivier in, waar hijeen krokodil Nenover zich vond. Deze slokte prompt vj Paard onder hem weg, waardoor de een kans kreeg de andere oever bereiken. ij alle geschenken, die WinstAn Churchill de laatste jaren heeft j, moeten aanvaarden, hebben óe ^°°rse studenten er nu een gevoegd, aarvoor de oud-premier een extra (Jnrek aan zijn huis zal moeten, laten btven. Dat meende hü aanvankelijk hoorde, dat het i -wen. uat meent ^bhiinste, toen hij jjjTeau uit een vikingschip zou bes-aan. hadere Informatie bleek, dat het ge- j, Vfhk niet al te grote afmetingen zal onder andere omdat het in <wer ls uitgevoerd. De studenten von- K een schip overigens niet genoeg, sPCoi&al op maat gemaakte stu- nbaret zal eveneens worden aar.- Van de zeven groepen natuuronder- soekers, die zich in een boog van cifj ongeveer 8500 kilometer in de Pa- hadden opgesteld om de zonsver- v erin» yan 8 Mej waar nemen, hiw11 slechts twee groepen het na NoJ^hijnsel gezien. De National toi,aphic Society, die de expedit.es tesiUtaT keeft gezet, wacht nog op het x bie „r®1 van een afzonderlijke poging, Nhte ia door twee speciaal Inge- ^oesur^ttorten, die boven de wolicen Nstan,.?oisferlng is onder vrijwel ideale bha teheden opgenomen op Rebun 5 ehandje ten Noordwester van °°k in Bangkok goed T^oht was. 10 verkochten de straatventers Toen Nino Ronco, tijdelijk voorzitter van de Italiaanse Senaat, de ver kiezing van Bonomi tot voorzitter bekend maakte, vergiste hij zich bij het voorlezen van de formule en verklaarde Bonomi gekozen tot „President van de Republiek" inplaats van tot „President van de Senaat der Republiek". In de wandelgangen meende men, dat deze vergissing wel eens profetisch zou kun nen blijken te zijn en dat het parlement inderdaad wel eens Bonomi tot presi dent van de Republiek zou kunnen ver kiezen. Eens kijken of het uitkomt. arbara Ann Scott, de 19-jarige we reldkampioene kunstrijden, gaat golfstokken dragen op persoonlijk verzoek van Mevrouw Truman, de vrouw van de Amerikaanse president. Mevr. Truman heeft telefonisch Bar bara's diensten verzocht voor een wel dadigheidswedstrijd tussen de Holly- woodsterren Bing Crosby en Bob Hope, te houden op 15 Mei in Washington. Men is nu nog nieuwsgierig wie van de twee door Barbara geholpen zal wor den. rie Zweden zijn in New York aan gekomen, na een avontuurlijke zeereis van 10.000 mijl in een 23 voets-zeilboot. Het zijn Gunner Hilde- brand, Ale Eliassen en Thor Wolff uit Gothenburg, die elf jaar voor hun tocht gespaard hadden. Het drietal had 20 Europese havens bezocht en was de At lantische Oceaan naar West-Indië over gestoken. Van West-Indië hadden zij hun reis naar New York voortgezet. Zij zullen drie weken in New York blijven en vervolgens naar Zweden te rugkeren als gasten aan boord van een Zweeds-Amerikaanse oceaanstomer. De zeilboot „Monsunen" gaat mee aan boord. uit de weg omdat hij heeft gepraat of kan gaan praten! Zo is de grootste nederlaag der com munisten eerst gekomen nadat de re sultaten van de verkiezingen allang bekend varen. Het is de totale neder laag die zelfvernietiging met zich brengt. Weinig verheffend, maar te vens een dodelijk-ernstige waarschu wing voor de gehele beschaafde we reld. Daar zijn bijvoorbeeld de lijsten, waar over thans iedereen hier spreekt. In Noord-Italië, waar de overwinning vol komen zeker leek, kreeg de politie een lijst in handen van maar liefst 2800 mensen, die voor onmiddellijke „elimi natie" in aanmerking kwamen. (Dit be tekent, nöar men thans precies weet: ter plaatse neerschieten). De bisschop van Genua stond nummer één; voor de rest een zeer gemengd gezelschap van groot industriëlen tot reaetionnaire huisnaai sters. Andere lijsten bevatten de namen van hen, voor wie zonder verwijl con centratie-kampen dienden te worden in gericht in afwachting van „latere beslis singen" ófwel „ter verkrijging van na dere informaties inzake de reactie". Ook dit was nog élite-werk met Kardinaal Schuster als lijst-aanvoerder.De grote massa „vijanden van het volk" ten slotte, vele tienduizenden, stonden op de laat ste categorie lijsten; zij zouden worden gearresteerd en volgens goed-Russische gewoonte moeten dienen om de boven genoemde kampen te bouwen, de wegen erheen aan te leggen en het verdere „vuile werk" te verrichten; kortom, werktuig en speelgoed te worden voor de nieuwe heren.... Het was allemaal prima georgani seerd. Te goed eigenlijk, want hier en daar hebben zich gevallen voorgedaan, waarin kameraden reeds met de uitvoe ring begonnen. De propaganda en de verkiezings-campagne hebben wél in druk gemaakt: er zijn duizenden „eom- pagni" geweest, die de verkiezmgs-re- sultaten eenvoudig weigerden te gelo ven en rustig de hand aan de ploeg sloegen. Uiteraard dikwijls met ko mische gevolgen: er is vaak reden ge weest tot vrolijkheid in die eerste weekMaar deze tragische verblin ding, deze ijskoude misdadigheid bieden redenen genoeg om zich met ernst te bezinnen op het wezen van communis tische partijen! Voor de rest is thans bewezen, dat onmiddellijk na de „Macht-Uebernanme" vanuit Joègo-Slavië' hulp in velerlei vorm zou aankomen. Voorts, dat inder daad Noord-Italië, gecombineerd met Zuid-Frankrijk, het uitgangspunt voor verdere acties zijn zou. En ten slotte, dat dit gebied onmiddellijk zou zijn aangesloten bij 't blok van progressieve staten. Midden- en Zuid-Italië zouden door bloed-baden en opstanden vanzelf „rijp geworden zijn en het heeft thans weinig zin zich te verdiepen in de vraag of het de anti-communistische krachten in Rome zou zijn gelukt nog iets te bereiken. Intussen mag men verwachten, dat wat thans in Italië aan het licht komt, een duidelijke waarschuwing is voor .geheel West-Europa. Dit is immers de eerste keer, dat men een kans krijgt eens na te gaan hoé de „progressieve krachten van het proletariaat" zich de gang van zaken voorstellen. Een tweede gelegen heid zal zich niet licht weer voordoen. Dat soortgelijke plannen ook in Neder land worden of reeds zijn uitgewerkt; is duidelijk. Ook, dat daar „eliminatie- lijsten" bestaan....! (Van onze Haagse redacteur) Op hoeveel punten de meningen van zovgle vogels van diverse pluimage, waarmede wij <de afgelopen dagen in contact zijn gekomen, ook mogen verschillen, er is één punt, dat wij door geen enkele deelnemer aan het fedemlistencongres hebben horen betwisten: vier dagen is een veel te korte termijn, om de problemen, die in Den Haag aan de orde waren, enigszins serieus, laat staan uitputtend, te behandelen. De Maandag is heengegaan met dè behandeling van de politieke resolutie in de plenaire vergadering, waarbij een serie verdienstelijke sprekers aan het woord kwam, zonder dat zij overigens veel hebben verteld, dat de gedelegeerden niet reeds wisten, met een voortgezette discussie in de economische sectie en daarna een behandeling in pleno, waaronder wij de tel van de redenaars, die uiteindelijk slechts drie minuten kregen toegemeten, zijn kwijtgeraakt. En met de slotzitting, die hoewel er genoeg interessants te beluisteren viel gekenmerkt werd door een teveel aan mooie woorden. De waarde van het congres behoeft hiermede niet gekleineerd te worden; er is zeer veel en goed werk verricht, er was echter ook veel gepraat, dat men royaal had kunnen missen. idee eerder te kunnen begeesteren. Bij een zeer willekeurige greep, nood zakelijk omdat al het gesprokene onmo gelijk in. een verslag te comprimeren valt, noteren wij nog de redevoeringen van Paul van Zeeland, nogal uitvoerig, doch steeds rustig overtuigend, en Lady Grant, het charmante conservatieve member of parliament, die de aandacht vroeg voor het vluchtelingenvraagstuk. Donder, bliksem en hagelslag bege leidden de debatten; op enkele plaat sen begon het in de Ridderzaal zelfs te lekken en buiten woeien de horten sia's van de trappen een teken van de hemel bjj de geboorte van het nieuwe Europa, heeft men bet later in de gesprekken genoemd; de vraag is maar hoe het moet worden uitge legd. Noemen wü van de politieke spee ches als de belangrijkste de inleiding van Ramadier, die o.m. nogmaals na drukkelijk vaststelde, dat de tijd voorbjj is, waarin men kon volstaan met pacten en overeenkomsten, die de nationale souvereiniteit der landen onaangetast laten hoe moeilijk ook te effectueren, een deel der eigen staatssoevereiniteit zal moeten worden overgedragen aan een grotere ge meenschap en, omdat de lezer nog vrijwel niet van een optreden der Nederlandse delegatie gehoord heeft, de toespraak van mr. E. Sassen, waar in met name beklemtoond werd de noodzaak het ijzeren gordijn op te trekken. De Zwitserse professor Rappard, voor zitter van de economische vergadering, gaf zijn auditorium de verzekering, dat het zich om het onversaagde uithou dingsvermogen in de lange nachtzitting van Zondag op Maandag kon rekenen tot „les héros de la résistance", doch ook in ander opzicht bleek het verzet in deze afdeling te broeien, namelijk in de hoek van de Franse syndicalisten, die in de late namiddag, toen de economi sche resolutie moest worden aangeno men, uiterst gevoelig bleken voor de wijze, waarop de medewerking van de arbeiders in de opbouw van een nieuwe Europese economie zou worden vastge legd en er tenslotte, nadat e?n verzoe ningspoging van Drapier, Spaak's kabi netschef, goeddeels gefaald had, een naar onze smaak weinig aan de essentie der resolutie veranderende redactiewij ziging doordreven, waarmede zij meen den hun mensen voor de federalistische Om half vijf verscheen Churchill, zo als steeds met applaus begroet, in de vergadering en nam aan de bestuursta fel plaats, waar men voor het laatst de grote mannen van Europa, die vier da gen onze gasten zijn geweest, tezamen zag, Paul Ramadier en Anthony Eden, penis de Rougemont en John Mase- field, Paul van Zeeland en-Paul Rey- naud.... Churchill zei in zijn fonkelende toe spraak op de slotzitting, dat men hem te verstaan had gegeven, dat hij het congres niet moest domineren wel, daarom was hij dan maar bij de verga deringen zoveel mogelijk weggebleven. Hij pleitte wederom voor het federale Europa en veroverde, aangenomen dat dit nog nodig was, de harten van de Fransen bij dat kostelijk intermezzo, waarin hij zei, dat hij de zaal op iets ernstigs moest voorbereiden. Het kwam er zo serieus uit, dat men inderdaad zijn gezicht in de plooi trok, doch toen klonk het: „I am going to speak French and during the war I am told by Frenchmen that this is an addition to Koning Abdoellah van Transjordanië staat, wanneer zijn bewerin gen geen holle phrasen zijn, voor een beslis sende stap. Hn wil bü het einde van het Brit se mandaat aanstaande Zaterdag 15 Mei in Pa lestina ingrijpen door hulp aan de Arabieren. Op het moment wor den in zijn land de voorbereidingen voor een eventuele actie genomen. Enige dagen geleden inspecteerde de koning een Arabische pantser-brigade in Ma- fraq, een Transjor- daanse stad., 25 km. van de Palestijnse grens. De brigade was de eerste welke arri veerde. Op de foto wordt koning Ab doellah met de hand kus begroet door een soldaat van een Ira nees medisch corps. De commandant van de brigade, generaal Taha, kijkt toe. Over de detachementen, die reeds enige tijd gele den het H. Land be treden zouden heb ben en Jericho zou den hebben bezet, wordt niets meer ge hoord. F Z^a Paleis ook naar de ver- Rêkplron glaasje. -s en keizer Hirohito Bekeken, 48) Ik schraapte mijn keel. Ik had een ge voel. alsof iemand knopen in mijn slok darm had gelegd. „Denk maar niet meer aan die ondergrondse,'' mompelde Ik. „Je weet zeker niet precies hoe oud je bent,, wel?" „Eh, nee dertien." „Kan wel," zei ik. Ze kon heel gloed een jaar of vier, vijf geweest zjjn toen de oorlog in 1939 begon. Als ze veel jon ger was geweest, dan had ze zich niet veel meer over haar leven in Parijs kun nen herinneren; was ze ouder geweest, dan moest ze meer weten. Ik geloofde niet dat ze dertien was; twaalf of elf kwam beter uit. „Heeft je vader je wel eens verteld uit welk gedeelte van dit land Je kwam?" vroeg ik. „Hij heeft me alleen maar verteld, dat ik een geboren Amerikaanse ben." „Er is maar één ding," zei ik vrlen- delijk, „waarover je een beetje openhar tiger moet «preken." „Ik ik weet niet wat je bedoelt." „Ik doe1 op het feit; dat de mensen op de ambassades geen tijd hadden je te helpen." Ze begon weer te snikken en verborg haar gezicht tegen mij aan. ,jZe ze schreven mijn naam op en luisterden naar mijn verhaal en alles." snikte ze „Maar dan zeiden ze naderhand, dat er nergens een Sherry Benay bekend was. Ze zeiden, dat ze me niet konden hel pen, tenzij ik Ze verder wegwijs kon ma ken. En en ik had alles verteld wat lk wist." Ze schokte heftiger en snikte. ,,En nu geloof jij me natuurlijk ook niet.'* „Natuurlijk wel. Je moet hier ergens bloedverwanten hebben, Sherry. Mis schien is Je vader zelfs wel hier. We zul len hem wel vinden." Het snikken bedaarde en Iets vochtigs drukte zich tegen mijn hand; waar schijnlijk haar gezicht. Ik bleef een mi nuut lang zwijgend nadenken. Vanzelf, we zouden haar helpen, maar hoe? Ik kon me Indenken, hoe de mensen op de ambassade er over gedacht moesten heb ben. 'n Kind, dat beweerde Amerikaanse te zijn, maar dat geen enkel bewijs daar van kon leveren. Europa was ijfll met van huis en hof verjaagde mensen. Het merendeel daarvan kon zijn identiteit niet aantonen en bij die milltoenen wa ren er duizenden en duizenden, ctte be weerden Amerikanen te zijn, en het wa ren. Sherry sprak goéd Engels, maar dat deden zoveel Europeanen. „Vertel me eens hoe je van Cuba weg kient gekomen," zei „Ik ben stiekum aan boord van een boot gekropen." „Jawel, maar hoe heb je die boot ge vonden? Wat voor.een boot was het?" „Ik heb hem eigenlijk niet zelf ge vonden. Dat Franse echtpaar wist welke boot ik moest hebben. Herinner je je nog, dat ik zei, dat ih dacht, dat er mensen bij waren, die vluchtten omdat ze voor de Duitsers gewerkt hadden? Nou, dat echtpaar hoorde daar ook bij. En er waren massa's mensen in Havana die in hetzelfde geval verkeerden. Zie je, eerst waren ze uit Frankrijk naar Spanje gevlucht en toen werden ze bang, dat die generaal die ln Spanje regeert ik ben zijn naam vergeten .Franco." „Ja, generaal Franco. Ze werden bang. dat hij vermoord zou worden of zo iets, en dan zou Spanje niet langer veilig voor hen zijn. en daarom gingen ze naar Cuba. Sommigen van hen kwamen af en toe op bezoek bij monsieur en madame Venables dat waren de mensen, bij wie ik inwoonde en vertelden dan over hun plannen om in Amerika te ko men. Je zou versteld staan, als je wist, hoeveel mensen hierheen willen komen. Maar omdat ze met de Duitsers samen gespannen hadden, konden ze niet langs de gewone weg over de grens komen. Ik luisterde altijd, als ze dachten, dat lk niets kon horen Op een avond hoorde ik hoe ze Ik hoorde Arab met gedempte stem mijn naam roepen. Ik antwoordde en zei tegen Sherry, dat ze een andere keer haar verhaal maar verder moest vertel len. Ik zocht door het donker op de tast mijn weg naar beneden, blij dat Arab terug was. Op die stikdonkere ri vier kon je van alles verwachten, maar hier was ze veilig en wel en ze was niet lang onderweg geweest, en omdat ik met Sherry gepraat had, had ik geen tijd gehad om me bezorgd te maken. Arab stond vlak achter de voordeur. 'Ze hijgde. „Ik dacht, dat ik nooit meer thuis zou kopien," zei ze. „Heb je in angst gezeten?" „Waarover?" „Dat lk zo lang wegbleef." „Nou." zei ik, „het is toch zeker pas Ik'tuurde op mijn polshorloge, verwach tend dat de beide wijzers om en nabij de één zouden staan. En toen stond mijn hart bijna stil. Het was drie uur. Als Arab twee uur langer dan nodig was op de rivier was gebleven, dan moest er iets gebeurd zijn. Waarschijnlijk had ze haar tijd niet aan 'n pleziertochtje be steed. „Iemand dood?" vroeg ik schor „Welnee, liefste. Ik heb alleen „Weigerden Harry en Chuck pertinent je achterna te komen?" Ze gichelde en zei; „Natuurlijk, er is immers niets aan de hand." „Dan is mijn horloge misschien de kluts kwijt," zei ik hoopvol. ,.Ik maak er uit op, dat je twee uur langer bent weggebleven dan nodig was, maar mis schien is het pas één uur." „Welnee, lieveling, het is drie trur. Maar zie je, ik had zowat een mijl ge varen en toen dacht ik aan die vijftig dollar van ons." „Vijftig dollar? Van wie?" „Van ons. Dat geld, dat je aan de buffetknecht had gegeven. Ik ben terug gegaan om het te halen." „Maar die vijftig dollar zyn niet meer van ons," zei ik nadrukkelijk. „Ik heb ze ingezet, tegelijk met die vijftig pop van Harry. Hij heeft gewonnen. Al het geld is dus van hem." „O, maar dat komt hem niet toe. Hij hU is immers een misdadiger." „Dat neemt niet weg, dat geen wet een misdadiger verbiedt, een wedden schap te winnen." (Van onze Haagse redacteur In deze dagen, waarop men zo maar Anthony Eden met Paul Ramadier over het Buitenhof kon zien wandelen, waarop de ver schijning van Winston Churchill in Den Haag langzamerhand een vertrouwde werd en in het cen trum van de residentie misschien nog meer Frans en Engels dan Nederlands gehoord is, werd be halve door de congressisten nog door honderden uit hun omge ving enorm veel werk verricht. Hun meningen over het congres bestrijken een terrein, dat in de discussies der gedelegeerden niet is betreden; wij geven daarom enkelen hunner hier het woord. De telefoniste in de kelder van de Ridderzaal: Het was een inte ressante afwisselinp in ons toerk; op de spitsuren hadden wij tien tallen gesprekken met het bui tenland lopen; doorgaans zijn wij er in geslaagd de verbindingen met alle steden van Europa bin nen enkele minuten en soms ■seconden tot stand te brengen. De gérant van het Kurhaus- hotel: Het was een karwei, deze 700 mensen in groepen van 10 hun diner voor te zetten, maar het is cms gelukt, dit goed te laten marcheren; Churchill heeft mij persoonlijk zijn waardering hiervoor betuigd. De tolk in de politieke verga dering: Ik heb eeir interessante, maar wat rommelige gedachten,- wisseling verwerkt als werk was dit voor mij niet ongewoon, want ik ken het klappen van de zweep nop van G'enève. De chef van de tik- en sten cilkamer: Wij hebben vrijwel dag en nacht doorgezwoegd, om de tientallen communiqué's geregeld in een oplaag van driehonderd exemplaren ie laten verschijnen; wij zijn zo ongeveer bijgebleven en dat is het voornaamste. Churchill's particuliere detec tive: Ik mag volgens de spel regels van de Britse politie geen interview geven en ik zeg zélfs mijn naam niet. the horror they had already faced". Zo erg was de uitspraak van de vriende lijke woorden, die hij in het Frans tot de vergadering richtte, echter niet De slotzitting bracht een groot aan tal hoopvolle ontboezemingen door sprekers van verschillende landen en dankbetuigingen, waaronder een ap plaus, staande de vergadering, vocht H. M. de Koningin. Vermelding verdienen ten laatste de van een zeldzame esprit getuigende ly riek van de Spanjaard Salvador de Ma- driaga, die het vele, dat Europa aan cultuur heeft opgeleverd, meesterlijk samenvatte en de boodschap van de fe deralisten aan de wereld, waarin o.m. werd uitgesproken het verlangen om in dit werelddeel te komen tot een hand vest voor de rechten van de mensen, een Hof van Justitie en een Europese Assemblée. Om vijf minuten vóór acht viel voor het laatst de voorzittershamer in de Ridderzaal en was het grootse congres van de Europese federalisten met zjjn vele voortreffelijke momen ten en zijn vele fouten ten einde. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp „Voorzieningen ten aanzien van zeelieden, die in Azië in gevangenschap zijn geraakt." Het wordt niet verantwoord geacht, over de gehele interneringsperiode nog een gelijke gage uit te keren als die, welke de zeelieden ontvangen zouden hebben, indien zij hun dienst aan boord waren blijven uitoefenen. Voorts is niet tot eis gesteld, dat de internering het gevolg moet zijn geweest van dienst aan boord van een schip on der Nederlandse vlag. Voor de duur van de gevangenschap wordt aan de zeeman 50 van zijn gage toegekend, inclusief ancienniteits- en langereistoeslag, doch exclusief oorlogs toelagen, haven- of andere toelagen en premies. Deze uitkeringen zullen moe ten worden verrekend met de bedragen, welke gedurende zijn gevangenschap aan zijn verwanten zijn uitgekeerd. Op de uitkeringen zal voorts in min dering worden gebracht het bedrag, dat de zeeman gedurende zijn gevangen schap of na zijn bevrijding door of van wege de Nederlandse regering heeft ontvangen. Degenen, die een spaarbankboekje be zitten met een geblokkeerd tegoed..van ƒ500 of meer, worden, voor zover zu tot nu toe nog geen stappen hebben onder nomen tot het overschrijven van dit te goed naar een optterekenmg, door de Ned. Spaarbankbond geadviseerd zich zo spoedig mogeliik tot hun eigen spaar bank te wenden. De kleinere eieren zun enige tijd niet in distributie gebracht, zodat het. pu bliek op ziin bonnen bijna uitsluitend eieren van de gewichtsklassen 1 en 2 ont ving. Thans worden de winkeliers ook weer bevoorraad met eieren van de la gere klassen, zodat men op de bon. wel ke Donderdag bekend gemaakt wordt, ook met deze eieren genoegen moet nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 3