behandeling van het voorstel-
Be haringvloot gereed ter vangst
WC DE MOORMAN- DISTEEN VAMAUANT/S
PLANTENGROEI OP MARS
MENSEN
ROMME c.s. IN TWEEDE KAMER
HoofdpVn
Mandenindustrie in gevaar
Dinsdag wordt de uittocht gevierd
Uitgestrekte sneeuwvelden
rond de polen
HET VERRAAD VAN DE GEUZENGR0EP
AAIEN en
„Internationale" onder lessenaarsgeklap
HET BROODRANTSOEN
Nog geen directe
verhoging
LEVENSLANG VOOR
BETJE WERY
"AKKCfttJES
Vraag naar kisten wordt steeds groter
Vlootrevue voor kust
bij Scheveningen
I
Wijziging bioscoopwet
Naar overeenstemming
iirlndië?
Tien jaren gevangenisstraf tegen inspecteur
van politie geëist
ZATERDAG 15 MEI 1948
PAGINA 3
(Vervolg van vag. 1).
Hiermee natuurlijk niets van die
je §ezegd worden, als zou men bur-
ten bestuur niet goed moeten ach-
jjj- Hiermede wil slechts gezegd zijn,
at deze poging van mr. Donker tot na-
om bewijs falikant uitkwam. Het was
jï1 zo te zeggen een geweer, dat naar
Ee Vfff^eerde kant afging, omdat de bur-
j r Donker er niet mee schieten kan,
och wel poogde het te hanteren.
Koele houding van regering
Stemming en krijgsgezang
Ook voor besloten voorstel
lingen toestemming nodig
ifcwwSISi
1%
door RICHARD POWELL
(Wordt vervolgd)
DR. A. C. RAMSELAAk
..Prof. Romme had het natuurlijk hij
zvin verdediging gemakkelijk en hij
•haakte het zich ook gemakkelijk, om
dat Uy slechts de communisten had
•e bestrijden en geen enkele andere
»egenstander, die hij serieus moest ne-
•öen.
j ^ij kon er heel handig op wijzen, dat
ve Grondwet de overschakeling van
Ergerlijk óp militair gezag reeds kent
v" dat het onderhavige voorstel dus
®e' minder ver gaat, immers slechts
'rekt om de overgang van burgerlijke
'ganen op andere burgerlijke organen
i|°geiijk te maken. Dit was nu heel ver-
.'«nstelijk in een debat met tegenstan-
,®rs, die men zich van het lijf moet
ouden, maar het zegt zoveel als niets,
Onneer men er prijs op stelt om de
?oeae burgerij, die men toch vertegen-
oordigt, er ook iets van te laten begrij-
Sn- Het zou namelijk wel eens kunnen
tta V ^at men bij «de overgang naar de
«at van beleg juist beslist ver moet
««an, wil men enig effect sorteren.
Wat echter in het gehele debat ver
donkeremaand bleef, dat was het ant
woord op een bepaald onaangename
fraag. die in het voorlopig verslag is
Sesteid, de vraag namelijk, op welke
organen de bijzondere bevoegdheden
dan zullen overgaan. Daar kwam geen
antwoord op en daarmee zaten wij
dan ook midden in de porseleinkast.
Want er is over dit vraagstuk, dat
dier aan de orde was, departemen
taal en interdepartementaal nogal
•ets te doen geweest, zóveel te doen,
dat men er niet uit kon komen. Bo
vendien is het dan ook altijd nog de
Vraag of de bestaande Grondwet niet
deeds bevoegdheden geeft om, wan-
Jeer het onrustig is, met de bestaan
de organen van burgerlijk gezag wat
Verder te gaan.
minister-president heeft er enige
s eken geleden in de Kamer over ge
stoken, toen prof. Romme hem uit zijn
»jbt wilde lokken. Doch de minister-pre-
j'dent heeft ook gezegd, dat hij maar
v5ver niet zo onverhoeds een wijziging
j.an de Grondwet wilde voorstellen en
o6ver nog eens even zag hoever hij met
.e bestaande wetgeving kon komen. In-
"ssen sloot hij een initiatief-voorstel
ah de Kemer niet uit.
j Dit is dan ook prompt gekomen, doch
regering heeft er niet bepaald een
rartne belangstelling voor getoond. Al-
e'i de minister van Binnenlandse Za-
feh zat des middags acte de presence
j.® geven, zich de tijd verdrijvend met
lezen van de krant, en des avonds
vas er helemaal niemand achter de re-
fer'ngstafel. Dit is nu een opvallend
•wele houding, begrijpelijk als men
i"Get, dat de Kamer hier dwars door
ïür r'nkelende porseleinkast daverde..
Maar intussen lieten de initiatiefne-
ó"ers de moeilijkheid aan de regering
j**. de moeilijkheid om uit te vinden,
wfii S- organen zullen gaan wei-ken en
it,« organen het zullen zijn. Wat men
Atussen wel weet, is dat Brüning in
uUitsland destijds ook dergelijke bur-
Jerlijke volmachten had verkregen en
"it zij hoogst efficient en snel hebben
Sewerkt om het de Nazi's met hun
J^Iachtübernahme" gemakkelijk te
Vlaken. De democratie kan rare spron-
maken. En dit zou werkelijk alle
maal tot daaraan toe zijn, als men ten-
•b'nste maar begreep, waar zij nodig en
Et>ecl voor zijn.
Over de communisten, voor wie dit
*en echte anti-communistische rel
Was. nog een enkel woord. Zij hebben
«erst getracht de behandeling uitge
steld te krijgen op het formeel en
°bjectief genomen onweerlegbare ar
gument, dat het allemaal te vlug ging,
^Dit meenden zij evenwel niet, want
•Jet een uitstel tot Dinsdag waren zij al
«"reden. Dit voorstel van orde werd
Sestemd. Toen begonnen zij obstruc
tie te voeren. De heer Wagenaar hield
des middags een „Dauerrede" van twee
uren. waardoor een avondvergadering
en zelfs een nachtvergadering onvermij
delijk leken. De Kamer had immers
volgehouden, dat er zoveel haast bij
was, dus moest zij dit ,nu ook bewijzen,
terwijl het er naar uitzag, dat alle com
munisten successievelijk nog wel een
redevoering zouden afsteken.
Voorzitter Van Schaik vond er echter
iets op. Hij stelde op grond van art. 81
van het Reglement voor, de tijd voor de
algemene beschouwingen vast te stellen
tot half elf (de avondvergadering zou
om 8 uur beginnen). Daar kon niet over
gediscussieerd worden.
De communisten vroegen toen stem
ming, waarbij het voorstel werd aan
genomen. Dit had het gunstige ge
volg, dat er voor de communis
ten geen aardigheid meer aan was.
Voor tienen waren de algemene be
schouwingen voorbij.
Daarna waren er enige amendemen
ten. De heer Vonk (V.V.D.) wilde een
tweederde meerderheid voorschrijven
voor de wet, die de toepassing van dit
nieuwe grondwetsartikel eventueel na
der zal regelen, voor zover als het be
treft maatregelen ter bescherming van
de inwendige veiligheid. Dit amende
ment werd verworpen.
Voorts waren er twee communistische
amendementen, die natuurlijk oók ver
worpen werden. Voor de behandeling
der amendementen had de voorzitter
eveneens met instemming der Kamer de
spreektijd gerantsoeneerd, waardoor ook
dit vlot van stapel liep.
Tenslotte moest er over het wets
voorstel worden gestemd. Op dit mo
ment verlieten de communisten de
zaal, doch bü de deur hieven zij on
der aanvoering van Paul de Groot, die
als Vlaming van afkomst het meest
exuberant van temperament is, op
vallend zelfs voor een Nederlands par
lementslid, de Internationale aan en
de voorzitter tegelijkertijd een kanon-
nade van hamerslagen, al spoedig be
geleid door geklap met lessenaardek
sels, met tassen en schrijfmappen van
de Kamerleden. Toen de communisten
hun krijgsgezang met entrain hadden
uitgevoerd, verdwenen zij. Onver
stoord ging de voorzitter tot de stem
ming over. Het wetsontwerp werd met
algemene stemmen aanvaard.
(Van onze Haagse redacteur)
Het bericht in een enkel dagblad, als
zou het broodrantsoen binnen afzien
bare tijd niet onbelangrijk verhoogd
v/orden, moet, zo vernemen wij van de
zijde van het departement van Land
bouw, op zijn minst voorbarig genoemd
worden. Wèl is de aankoop van granen
uit het buitenland a^ gevolg van de in
werkingtreding van het plan-Marshall
verzekerd, maar het staat nog te bezien,
of dit spoedig gunstige uitwerking kan
hebben op het broodrantsoen. Op de
lange duur echter kan men wel een ver
hoging verwachten.
Het Amsterdamse Bijzonder Ge
rechtshof heeft hedenmorgen, uit
spraak doende, de 27-jarige Bet je
Wery, door wier verraad de per-
soonsbewijzencentrale van de groep
Badriaans in 1944 in de val liep,
veroordeeld tot levenslange gevange
nisstraf, alsmede ontzetting uit de
burgerlijke en politieke rechten.
Tegen h^ar was de doodstraf geëist.
In de sententie, die door de president
B. de Gaay Fortman werd voorgelezen,
werd het opleggen van levenslange ge
vangenisstraf geboden geacht, „omdat
het Hof in deze verdachte een verdor
ven en gevaarlijke vrouw ziet, die ver
dient zwaar te boeten voor hetgeen zij
haar landgenoten heeft misdaan".
Het Hof achtte deze zware straf bo
vendien een veiligheidsmaatregel in het
belang van het gehele Nederlandse
volk.
Betje Wery kan binnen een termijn
van acht dagen cassatie aantekenen.
Is een ellendige pijn en kan
Uw heeien dag vergallen-
Een "AKKERTJE verdrijft ze
binnen een kwartier geheeL
(Van een onzer speciale verslaggevers)
De Nederlandse mandenindustrie,
een der oudste takken van bedrijf,
loopt gevaar. De export, zowel als
het binnenlands verbruik, verminde
ren sterk, doordat andere verpak
kingsmaterialen de mand verdrongen
hebben. Industrie en landbouw .moe
ten kiezen tussen kist en mand en
van de uitslag van deze keuze hangt
het voortbestaan af van - een bedrijf,
dat ongeveer tienduizend mensen
werk verschaft in de streken van de
Bommelerwaard, het land van Maas
en Waal, rond Zwolle en langs de
Lek.
Op een door het ministerie van Eco
nomische Zaken georganiseerde rond
tocht waren wij in staat kennis te ne
men van de hele productiegang, van
het snijden van het wilgenteen af via
de schillerij naar de mandenmakerijen,
waar de mandenmakers, die op stuk
loon werken, manden in elkaar vlech
ten met zulk een vaardigheid, dat wij
onze prestaties op de Fröbelschool ver
nietigend beschaamd zagen, hoewel wij
toch een van de meest behendige mat-
tenvlechters genoemd werden, onze
ouders maandelijks verblijdend met de
felgekleurde voortbrengselen van onze
fantasie.
Alleen het woord „kist" is voldoende,
de nijvere mandenmakers een mis
noegde trek op het gelaat te brengen
en hen te doen spreken van deze devie-
zenverslindende emballage, waarin fruit
en vis als om strijd wegrotten. Van kis
ten, gemaakt van duur en schaars fcout
uit het buitenland, tegenover de mand,
(Van een speciale verslaggever)
.Daags na Pinksteren, om precies te
'jn op Dinsdag 18 Mei, zal de Neder-
Hbdse vissersvloot uitvaren ter ha-
r'ngvangst. Drieduizend vissers ko-
Jhen dan weer in touw. Drie en twin-
"6 duizend netten zullen in de loop
"an het seizoen de Noordzee met haar
Aanwezigheid verrijken. Door de stra
in horen we de roep van de verse
Jbaatjesharing en mogelijk kibbelen
ï"e weer over de prijs, alsof er nooit
**oekse en Kabeljauwse twisten aan
?e lucht waren. Vooalopig echter
^visten we niet. "Want eerst dient de
•j'ttocht van de haringvloot gevierd.
®chcveningen, IJmuiden, Vlaardingen
Jh Katwijk hebben er de voorberei-
Ij'ngen al voor getroffen. De vloot ligt
j^'kar. De vlaggen worden gehesen!
Heel de kuststreek is één beeld van
»rote bedrijvigheid.
Ha?-et is'ook geen kleinigheid, wat die
'hgvisserij jaarlijks omzet. In 1947
4an n in totaal 938.000 kantjes haring
C^evoerd. Dat gaat misschien meer
culten tot de verbeelding, als we be-
sch' één zo'n kantje wordt ge-
°P 94 kg. Wij hebben daarvan in
herland 238.000 kantjes verorberd.
ï<Jj, hoofd van de bevolking werd aan
jj> Ule haring voor acht kilo opgegeten.
•Wv°°r C" verzending naar de afne-
het komen daarvoor 450.000 tonnen in
ÏJO-Seweer, om niet te spreken van de
rederij-tonnen, die ter visserij
gebruikt,
hrlijk verslindt de export heel
van de haring.
jA'cjen en twintig millïoen kilo netto
*in de deur aan gezouten ha-
lev ^even millioen aan verse. Dat
li ®rde ons aan deviezen twintig mil-
j,uei) gulden op. En wanneer we er
°h 'n slagen, ook Duitsland weer in
hea export te betrekken, kan dat
J)„ r.aR wel heel wat groter worden.
tpr "aring van onze vloot komt ech-
lie "jyen zo vrolijk in Rusland en Ita-
alBelgië en Tsjechoslowakije. Over-
te he wereld weet men er van mee
heif ten- Geen wonder! Wy zelf heb-
Keener graag de mond van vol. Er is
Is, vis, die zo bij ieder in aanzien
jArt'uS.j "ve nu die haring zo'n warm
vij.öragen, gaan we de uittocht van
fT ®ht ri feestelijk vieren. Want zij be-
dat inf°cht van het edelste pro-
1 ons de zee opleveren kan. In
IJmuiden hijst morgen de directeur van
het bedrijfschap voor visserijproducten
de bedrijf; wimpel en de vlaggen op de
Katwijker logger, die verleden jaar de
beste haring heeft aangebracht.
Scheveningen houdt Dinsdag een klei
ne vlootrevue voor de boulevard, waar
de schepen om tien uur beginnen uit te
varen. Misschien nemen er de Vlaardin-
gers aan deel. Een Schevenings comité
ontvangt op het Kurhaus de autoritei
ten en vijf en twintig meisjes collecteren
voor het hospitaal-kerk-schip. De klein
handel uit Scheveningen en Den Haag
werkt plannen uit voor een optocht met
versierde viswagens. Iedere avond zal
voorts de omroep een verslag geven
van de gebeurtenissen op de vloot.
Genoeg voor de boeg dus! En als
dan straks de vloot onze havens bin
nenvalt: genoeg te eten! Daar gaat het
om. Het werk wat ervoor verzet wordt
moet echter ook geteld worden. Want
de vis wordt duur betaald en de vis
sers doen het dikwijls de haring
vervaardigd van inheems griendhout on
wilgenteen, die gewonnen worden op
gronden, die andei-s braak moesten blij
ven, omdat zij nergens anders voor ge
schikt zijn.
Maar het getij is ongunstig aan het
verlopen. Waar er vroeger pl.m. 25 leer
lingen per jaar in het vak kwamen,
boekt men er thans X of 2 per jaar. Het
Bedrijfsschap voor Griend en Riet en
de Vakgroep voor de Mandenindustrie
plegen nu overleg met het ministerie
van Economische Zaken en dat van
Landbouw om de mandenindustrie te
moderniseren en nieuwe afzetgebieden
te vinden.
Het pleidooi voor de mand klonk
ons overtuigend in de oren, hoewel
wfl met het oog op de aanstaande
verkiezingsperiode de zeepkist een
geschikter podium achten voor de tal
loze redenaars dan de mand, om nog
niet te spreken van de eindoverwin
ning, die ieder sterfelijk wezen uit
eindelijk moet laten aan de kist, al is
hij dan in een van het beste wilgen
hout gevlochten wieg zijn leven be
gonnen.
COP «BATTEN TOOK*» STUOterS
97. Langzamerhand begon Winonah de snelheid te verminderen. Eric bemerkte
dat hier in dit gedeelte vo.n de tunnel de wanden uit grote vierkante stenen
bestonden en hij vermoeddef dat ze hun bestemming naderdenInderdaad was
dat ook zo. Met een zacht gesis kwam hun voertuig tot stand en fluks sprojig
Winonah op de grond. Eric bemerktedat de rails een cirkel beschreven en een
eind terug weer op het eerste spoor aansloten. Ook zag hij een aantal nissen
in de gemetselde muurblijkbaar bedoeld als stal. Van het smalle perron IteV
een brede stenen trap omhoog en Winonah begon deze trap te bestijgen. %,Wij
komen nu uit in een zaal van de citadel in de hoofdstadzei zij. Boven firc-
komen verschoof Winonah een steen, een deur opende zich en het drietal be
trad een smal gangetje. Het was een geheime gang welke in een muur gemet
seld was. Aan het einde van de doorgang bevond zich een houten schot, dat
Winonah nu met een handbeweging terzijde schoof. Geholpen door Eric drukte
zij nu het stuk muurdat zichtbaar gewórden was, open en even later stonden
zij in een der gangen van de burcht. Hetstuk muurt dat als deur dienst gedaan
hadgleed geluidloos achter hen dichtWinonah opende nu een andere deur en
zij betraden een der ruime zalen. Zij werden verrast door de doodse stilte die
daar heerste... Geen wachtpost liet zich zien Wantrouwend namen de drie vluch
telingen de omgeving op en bemerkten niet, dat de deur achter hen op een kier
geopend werd. Èen luipaardman sloeg hen mgt belangstelling een tijd lang gade...!
Bij de Tweede Kamer is het reeds
aangekondigde wetsontwerp ingediend
tot wijziging en aanvulling van enige
artikelen van de bioscoopwet.
In artikel 1 wordt voorgesteld te be
palen, dat ook voor besloten gezelschap
pen van meer dan 25 personen de be
paling geldt, dat de film dient te zijn
goedgekeurd door de Centrale Commis
sie. Alleen de burgemeester kan voor
niet-openbare vertoningen ontheffing
verlenen.
Van deze wetswijziging ware tevens
gebruik te maken om een nadere rege
ling te geven voor de gevallen, waarin
een eenmaal toegelaten film aan eeti
nieuwe keuring kan worden onderwor
pen.
Aangezien ook de vertoning van films
in besloten gezelschappen voor meer
dan vijf en twintig personen aanleiding
kan geven tot het verstoren van de
openbare orde, wordt voorgesteld, de in
artikel 19 aan de burgemeester toege
kende bevoegdheid ten aanzien van de
openbare vertoning ener door de Cen
trale Commissie toegelaten film uit te
breiden tot de ■eerstbedoelde vertoning,
Een gisteravond uitgegeven commu
niqué van de Commissie voor Goede
Diensten geeft aan aanwijzing, dat de
Indonesische republiek geen mislukking
van de Nederlands-Republikeinse onder
handelingen verwacht. Gemeldt wordt,
dat de republiek de onderhandelaars
verzocht heeft, om in de week van 25
Mei voor verdere besprekingen naar
Kaiioerang terug te keren.
Men meent thans, dat het aan het
einde van de besprekingen, die de ko
mende week in Batavia gehouden zul
len worden, duidelijk zal worden of de
onderhandelingen zullen worden voort
gezet en of er een mogelijkheid be
staat, dat over de belangrijkste punten
overeenstemming bereikt wordt.
Het moment, waarop H.K.H. Prinses Ju
liana de woorden „zo waarlijk helpe mij
God Almachtig" uitspnLc en zij hierdoor
beëdigd werd als gentes van het
Koninkrijk. Naast haar Prins Bernhard.
Het Kabinet is rond haar geschaard.
(Speciale correspondentie)
De sterrenkundigen hebben al-
tjjd een bijzondere voorliefde
aan de dag gelegd voor de pla
neet MARS. Dit behoeft ons niet te
verwonderen. Immers, Mars is onze
naaste „buitenbuur" in het planeten
stelsel, d.w.z. van de zon af gerekend
volgt hjj onmiddellijk op de aarde.
Daarby heeft hij een yle, doorzichtige
dampkring, zodat we zijn oppervlakte
met onze machtige kijkers tamelijk
goed kunnen bespieden. Bovendien
komt hij eens in de 780 dagen heel
dicht bij de aarde, n.l. wanneer hij
in oppositie met d,e zon staat,
d.i. recht tegenover de zon. De af
stand AardeMars is dan zo klein
mogelyk en de helderheid van Mars zo
grooj mogelyk. Een pracht-gelegen-
heid dus om Mars eens „van dicht-
bü" te bekijken.
Ge moet u echter van onze Mars-ken
nis niet al te veel voorstellen. Zelfs in de
grootste kijkers is Mars slechts als een
klein schijfje te zien. Maarqp het
kleine Mars-schijfje heeft men in de
loop der jaren toch al enige merkwaar
dige bijzonderheden ontdekt, o.a. een
netwerk van donkere lijnen en vlekken.
Speculatieve geesten hebben hier „ka
nalen" in gezien, die onder leiding van
intelligente Mars-ingenieurs zouden zijn
gegraven. Enkele stoutmoedige fantasten
droomden al van een tpekomstlg contact
met de Mars-bewoners of zelfs van een
„lucht"-reis naar Mars a la Jules Veme.
Meer bezadigde naturen durfden echter
niet verder gaan dan de veronderstelling,
dat er op Mars enige plantengroei mo
gelijk zou zijn. Intussen bleef Mars voor
ons, aardbewoners, gehuld in een waas
van geheimzinnigheid.
Laten we u thans zeggen, hoe het
Mars-schijfje er in een grote kijker uit
ziet. Aterreweg het grootste gedeelte van
de Mars-oppervlakte is oranjekleurig ge.
tint; dit gedeelte wordt algemeen voor
woestijngebied gehouden. Het resterende
LEEUW
Htgviva
EtKptieöL
v»;
•J s
M»' N
gedeelte bestaat uit donkere vlekken van
grote uitgestrektheid De tint van deze
vlekken wisselt echter met het jaarge
tijde op Mars. In de winter zijn ze egaal
grijs, in de zomer groenachtig. Deze
kleurwisseling is wei een zeer opvallend
en merkwaardig verschijnsel, dat nauw
verband houdt met het langzaam afsmel
ten van de zgn. poolkappen. Dit zijn
reusachtige witte velden rondom de beide
polen van Mars, die herinneren aan de
sneeuw- en ijsvelden om de Noord- en
Zuidpool der Aarde. Gedurende de pool
nacht op Mars groeien deze witte vlek
ken langzaam aan; gedurende de zomer
verdwijnen ze langzamerhand weer. In
de tweede figuur is het afsmelten van
de poolkappen „in beeld" gebracht.
Nu bestond al sinds jaren het ver
moeden, dat de poolkappen uit sneeuw
of ijs zouden bestaan en dat de donkere
vlekken op een schrale vegetatie zouden
wijzen. Maar het bewijs? Het bewijs is
in Februari van dit jaar geleverd en wel
door onze oud-landgenoot prof. Kuiper,
directeur van de gecombineerde Ameri
kaanse sterrenwachten Yerkes en Mac
Donald. Op 17 Februari j.l. stond Mars
namelijk in oppositie met de zon, dus zo
dicht mogelijk bij de Aarde.
Van deze gelegenheid maakte prof.
Kuiper gebruik om Mars eens extra
scherp In het vizier te nemen. Echter
niet met de kijker dit zou hem geen
stap verder hebben gebracht maar
met een nieuwe warmtemeter uit de
oorlogstyd. Deze vernuftige vondst
heeft voor de „planeten-kunde" nieu
we perspectieven geopend, geiyk wü
zullen zien.
Bedoelde warmtemeter, een fotocel,
Is een uitvinding van prof. Cashman in
Amerika. Het lichtgevoelige laagje van
deze fotocel, bestaande uit loodsulfide,
heeft een duizendmaal grotere gevoelig
heid voor warmtestralen dan de tot op
heden gebruikte warmtemeters. De uit
vinding dagtekent uit de oorlogstijd,
toen de Cashman-cel angstvallig be
waard werd als een militair geheim. Na
de oorlog kon dit instrument echter vry
gebruikt worden voor de waarneming
van Mars. Gelukkig, want de Mars
observatie stond op het dode punt. De
verwachtingen waren dan ook hoog ge
spannen. We zullen u zeggen waarom
Het licht van Mars is terugge
kaatst zonlicht. Uit de analyse
van dit licht met behulp van de spec-
troscoop hebben de sterrenkundigen
slechts schaarse gegevens betreffende
Mars kunnen afleiden. Zoals men weet
wordt het zonlicht door de spectroscoop
uitgespreid in een klcurenband, het z.g.
zonnespectrum. Dit spectrum be
vat tal van absorptielijnen, die nauw
verband houden met de aard van de
verschillende gassoorten, waaruit de zon
bestaat. Het zichtbare deel van het zon
nespectrum loopt van rood tot violet.
De meest interessante spectraallijnen
■Jan het zonlicht en van de straling der
planeten zetelen echter in het infra
rood en het ultra-violet. Deze „uiter
ste" gebieden liggen helaas buiten het
bereik van de spectroscoop. Welnu, het
infrarode gebied is toegankelijk voor de
Cashman-cel. Deze hoogst gevoelige fo
tocel ontdekte tijdens de laatste Mars
oppositie, dat de poolkappen van Mars
uit gewone „aard
se" sneeu w be
staan. Voorts, dat
de dampkring van
Mars ongeveer
tweemaal zoveel
koolzuurgas bevat
als onze damp
kring (die voor
0.03 pet. uit deze
gassoort bestaat).
En last but not
least, dat de don
kere vlekken op
Mars het zonlicht op dezelfde wijze weer
kaatsen als de korstmossen. Een
korstmos is een planten-combinatie van
een wier en een zwam. die fn symbiose
(levensgemeenschap) leven. Het is de
laagste vorm van plantengroei, die wij' op^'
aarde kennen. Maar plantengroei i s het
dan toch. En- dat deze thans weten
schappelijk is vastgesteld, betekent wel
een grote triomf van de moderne waar
nemingstechniek.
Mars Is thans uitstekend waarneem
baar. HU vertoeft in het indrukwekkende
sterrenbeeld Leeuw. Omstreeks midden
Mei staat hij vlak bij de heldere ster
R e g u 1 u s (zie de le tekening)Een
schitterend tweetal. De cijfers 1 t.m. 4
duiden de plaats van Mars aan, resp.
op 1 April, 1 Mei, 1 Juni en 1 Juli. Maïs
is onmiddeliyk kenbaar aan zijn rossige
kleur. De Leeuw staat omstreeks 20 Mei
te 20 uur 30 min. hoog aan de Zuideiyke
hemel.
In de zomer van 1940 werd te
Vlaardingen een groep gevormd van
illegale werkers, die zich de Geuzen
noemden, een eed van trouw aan hun
leider aflegden en allerlei sabotage
daden verrichten. Door verraad werd
deze groep in handen gespeeld van
de S.D. met het resultaat, dat er
vüf onmiddeliyk gefusilleerd werden
terwyl er in totaal 27 man "Iet te
rugkeerden van de gevangenschap in
Duitsland.
Voor het Bijzonder Gerechtshof te
Arnhem stond thans terecht J. F. de B..
destijds te Vlaardingen inspecteur van
politie, die later werd benoemd tot com
missaris te Apeldoorn.
Het aandeel van De B. In de Vlaar-
dingse zaak bestond hierin, dat hij een
proces-verbaal opmaakte tegen hulp-
r
52)
Ik g*ing weer naar buiten. Niemand te
bekennen. Ik had maar één troef in
handen: de woonschuit en die moest
ik uitbuiten. Aangezien ik de woonschuit
in mijn macht had en de politie nog
niet gewaarschuwd was, waren Georgia
en- Sherry en Arab vermoedelijk nog niet
in gevaar. Chuck zou de woonschuit te
rug willen hebben en daar was voor mij
het aanknopingspunt. Als ik Chuck en
Harry by hun pogingen om de boot te
vindeni kon schaduwen, dan zou ik mis
schien eveneens de plek ontdekken, waar
de vrouwen gevangen zaten.
Natuurlijk moest ik er voor zorgen,
dat ze de woonschuit niet konden vin
den. Ik' vroeg me af, hoe je zo'n ding
moest verstoppen. Het was niet donker
genoeg om hem nog te verslepen.
Ik kon natuurlijk gebruik maken van
camouflage. Ik kon takken en blaren en
groen over de woonschuit hangen, maar
daardoor zou ik tegelijkertijd de mon
ding van de kreek aan 't oog onttrek
ken en dat zou Harry niet ontgaan
Toch was hef idee van camouflage nog
zo dwaas niet. Misschien verf. Ik sloop
naar de garage, waar onze oude, groene
auto stond. Ik schermde de zaklantaarn
met mijn hand af en keek rond of er
ook verf stond, in de vage hoop, dat ik
een paar onaangesproken bussen zou
vinden. Ik had beter behoren te weten:
in een gewone garage staan nooit on
aangesproken bussen verf; er staan
meestal een massa bussen met een hard
korstje op de bodem en hoogstens nog
een paar kleine busjes met een zielig
restje. Zo bleek het ook hier te zijn. Ik
kon een hele woonschuit niet met een
paar restjes oververven. Ik wierp een
sombere blik over de droevige verzame
ling van lege. smerige bussen en toen
kreeg ik een inval. Een pracht van een
inval. Ik pakte een grote bus op met een
onaanzienlijk bodempje witte verf, een
kleinere bus met een overschotje zwarte
lak en een paar kwasten.
Vijf minuten later toog ik op de voor
plecht van de woonschuit aan het werk.
Ik roerde de zwarte lak door, doopte er
een dunne kwast in en trok naast het
eenzame raampje de omtrekken van een
even grote rechthok, een kleine ruimte
tussen het echte raam en het nagemaak
te latende. Vervolgens tekende ik er nog
een aantal rechthoeken bij. Toen ik
klaar was, doopte ik een tweede kwast
in de witte verf en vulde de ruimte tus
sen de rechthoeken op. Ik had nu «en
tekening gekregen, die uit één raam en
uit vijf even groot geschilderde recht
hoeken bestond, gescheiden door dunne,
witte strepen. Ik hoopte, dat het uit de
verte op 'n raam met zes ruitjes zou lij
ken. De kans daarop was groot, omdat
vensterruiten, van buitenaf g'ezien, al
tijd zwart zijn, behalve als het licht er
op valt. Misschien droogde de zwarte
lak zelfs wel glimmend genoeg op om
wat licht te weerkaatsen. De woonschuit
lag niet in de kreek verborgen. Ieder die
langs voer, kon gemakkelijk de achter
kant onderscheiden, maar juist het feit,
dat hij niet verstopt was, gepaard aan
het feit. dat er een groot raam in de
wand prijkte, zou misschien Harry en
Chuck misleiden. Om het er nog wat
dikker op te leggen, nam ik de grootste
kwast die ik bij me had en kalkte met
witte letters op de houten wand onder
het raam: TE KOOP.
Toen ik klaar was, was het al vijf uur
geweest en de hemel begon nu in het
Oosten te verbleken tot een zacht parel
moer. Ik stapte in onze motorboot, sloeg
de motor aan en voer de rivier op. Op
tamelijk korte afstand maakte de woon
schuit reeds een pracht van een indruk.
Als ik niet beter geweten had, zou ik gé- J
zworen hebben, dat 't raam echt was,
en de waorden TE KOOP schreeuwden
om aandacht. Ik stak de rivier over,
verborg de boot onder de mangroven en
bereidde me voor om tegelijkertijd èn de
rivier, èn ons huis, èn dat van Chu^k
gade te slaan.
De zon kwam op en korte tyd fonkelde
het water zo verblindend, dat ik de
overkant niet kon zien. De zon' steeg
hoger en de gloed op het water ver
flauwde. Ik bestudeerde de andere oever
met behulp van de verrekijker. Niets ge
beurde er. Tegen de middag was mijn
keel zo droog als schuurpapier en mijn
maag rammelde. Ik durfde mijn plekje
niet verlaten om iets te eten te halen
Wie weet, wat er gebeurde terwijl Ik weg
was. Ik klom tussen de mangroven door
aan wal en ging op onderzoek. Vijftig
meter verder vond ik een stroompje,
maar het was opkomend getij én het
water smaakte brak. Ik zocht nu hier,
dan daar, om de' vijf minuten terug hol
lend om naar de overzijde te turen. Ten
slotte vond ik in 'n verdord bosje een
stuk of twaalf vergeten grapefruits, bruin
en gerimpeld als oud leer. Ik nam ze
mee naar de motorboot en sneed er een
open. Het zure vruchtvlees deed de slijm
vliezen in mijn mond samentrekken en
mijn dorst nog toenemer», maar ik kon
er tenminste op teren. Ik at de helft op
en bewaarde de rest.
De zon daalde in het Westen en pur
peren schaduwen streken neer langs de
oevers. Over een paar uur zou het don
ker zijn. Ik had geen flauw idee, wat ik
doen moest als de nacht gevallen was.
Ik kon Chuck's huis gaan doorzoeken,
maar ik wist zeker, dat ik er niemand
zou vinden, tenzij een van de lui van de
vrachtwagen, wachtend achter een deur
om me neer te slaan. Ik richtte de ver
rekijker opnieuw op de woonschuit. Niets
was daar veranderd. Ik liet de verrekij
ker zakken, zodat het trage oppervlak
van de rivier in het gezichtsveld gleed.
En toen omklemden opeens mijn vin
gers de kijker, totdat mijn gewrichten
kraakten. In het dubbelronde veld van
de lenzen verschenen een spitse boeg en
een paar lagé dolboorden, en ('e gestalte
van een man, die op de voorplecht ge
hurkt zat. Het was Harry.
De boot was bilna in het midden van
de rivier en terwijl Harry stroomop
waarts tufte, keek hij scherp beurtelings
naar links en rechts. Ik zag hem verstii-
ven, toen hij de woonschuit ontdekte. Hij
bleef minstens een minuut lang' kijken.
Het licht van de ondergaande zon spran
kelde op de woorden TE KOOP en riep
glanzen te voorschijn uit de zwarte lak.
agenten van het politiecorps, die lid wa-
van de Geuzengroep en daarby een vol
ledig overzicht gaf met adressen en al,
van het merendeel van de leden dezer
groep.'
Het ging thans om de vraag, of deze
verdachte met opzet de illegalen verried
of dat vooral bij hem voorzat, dat er
weer orde en rust moest komen in het
opgeschrikte Vlaardingen.
Als getuige werd gehoord de lantaren-
sontroleur P. Visser, destijds hulpagent
te Vlaardingen, lid van de Geuzengroep.
Het bleek, dat einde November verschil
lende leden van deze groep werden ge
arresteerd, vermoedelijk door verraad
van een lid, dat later echter ook gefu
silleerd werd. De B. verhoorde een tijd
daarna de hulpagenten over deze ille
gale organisatie. Visser bekende lid te
zijn van de Geuzen.
Hierna werd gehoord de huidige com
missaris van politie te Vlaardingen J. R.
Kramer, destijds wnd. commissaris. Deze
verklarade. dat verd. na een bezoek aan,
de S.D. in Den Haag hem mededeelde,
dat men het hele corps zou arresteren
als de hulpagenten, die tot de Geuzen
groep behoorden, niet verwijderd wer
den. In verband daarmede heeft De B.
het verhoor afgenomen en daarna een
proces-verbaal opgemaakt. Tegen de
hulpagenten heeft getuige nog gezegd in
een gezamenlijke bijeenkomst: „Als je lid
van de Geuzen bent, verdwijn dan!'*
De procureur-fiscaal kon zich niet
verenigen met de opvatting, dat het po
sitie-apparaat in de allereerste plaats
voor handhaving van de orde is. Hier is
sprake van een overschatting van het
begrip orde, waarvan ook deze'verdachte
het slachtoffer werd. Hij stelde De B.
verantwoordelijk voor de Inhoud van het
rapport inzake de Geuzen. De eis luidde
tien jaar gevangenisstraf met ontzetting
uit de bede kiesrechten. Uitspraak 28
Mei.
Bij besluit van de Vorst Grootmeester
van de Souvereine en Militaire Orde
van Malta te Rome is voor wijlen Mgr.
Evers benoemd tot Capellanus Conven-
tualis ad Honorem van de Nederlandse
afdeling kanunnik dr. A. C. Ramselaar,
president van het Seminarie te Apel
doorn.
