Haarlemse kampioenen op bezóek bij favorieten Het water is een vriend en geen vijand O-DHit gaat fietsen Arnhems Sint Walburgis herrijst uit haar as Ik ft Bekerwedstrijden vorderen r Wij luisteren naar Afwikkeling geld- zuivering VLAG ZWAAIEN Meneer Van Kuieren DE OORLOG IS BEGONNEN tos I* i mm J EL Augustiinus Knikkeren Verantwoordelijke taak voor de architecten Bescherming van de volksvrijheden ZATERDAG 22 MEI 194S PAGINA 4 Schaakrubriek mM. dmf, RONDE VAN ITALIË Ronde van België Nederlandse tennissers te Parijs Cijferpuzzle Handbalprtogramma N.K.S. SOCIALE GEZONDHEIDSZORG Sportsnippers Wetsontwerp ingediend bij de Tweede Kamer' KERSENPRIJZEN VRIJ Bekeerder van Engeland TEKENCURSUS klederdracht. CHOCOLADE Grondwetswijziging in de Eerste itamer gunstig ontvangen Liturgische weekkalender Beurs van New York W De kampioenscompetitie wordt Zondag voortgezet met twee belangrijke ontmoe tingen en één die hoogstwaarschijnlijk geen invloed meer zal hebben op het beslissende resultaat. BW krijgt onmid dellijk kans zijn nederlaag tegen Haarlem te wreken en nu de Bosschenaren on getwijfeld nog niet vergeten zijn,»wat hun Zondag in Haarlem is overkomen, moeten zij op eigen veld voor deze ont moeting favoriet worden genoemd, ook al is dan weer eens bewezen, dat in deze competitie iedere wedstrijd even zwaar is. Deze overweging zal in het Noorden ook Heerenveen ertoe brengen zijn thuis wedstrijd tegen een nog niet kansloos EDO met gepaste zorg tegemoet te zien. De Haarlemmers hebben zich Zondag bij PSV met veel overtuiging hersteld en nu de ploeg blijkbaar haar oude vorm gedeeltelijk heeft teruggevonden, zal zij deze belangrijke wedstrijd heel wat rus tiger tegemoet zien dan Heerenveen, waarvoor het practisch „nu of nooit" is! PSV gaat naar het Oosten, waar Go Ahead wel geen duit meer in het zakje zal doen bij de strijd om de ereplaats, maar de Deventemaren er toch zeker, prijs op zullen stellen hun eervolle posi tie op de ranglijst door een overwinning te versterken. Voor de promotie-degradatiecompeti tie begint het spel in district IV nog eens opnieuw met de ontmoeting Hel mondDESK, die wordt gespeeld op het terrein van PSV. Een dubieus geval voor de Torcgnosticus. Evenals trouwens de ontmoeting, welke in het Noorden de beslissing zal snoeten brengen tussen Zwartemeer en Friesland. Ook de bekercompetitie begint zo langzamerhand in het laatste stadium te komen. Nog 32 gegadigden zijn over gebleven en onder hen niet meer dan dertien eerste klassers, t.w. de bekerhou der Willem n (dat enkele jaren geleden Ladderwedstrijd. Oplossing Van de tweezet nr. 838 van W. Mosely, eerste prijs Northorn Wight. 1912. 1. Pe4! dreigt 2. Te8 mat. Maximum-task. Het paard e4 kan op 8 manieren geslagen worden en op iedere zet van zwart volgt een andere matzet. De waarde van deze compo sitie wordt belangrijk verhoogd door een Novotny-interferentie: 1 Txe4, 2. Dxf5 mat en 1Rxe4. d4 mat. Probleem nr. 841 a b e f g h Wit geeft mat in twee zetten. Oplossingen binnen drie weken te zenden aan Jos. Duvergé, Binnen Brouwersstraat 40, Amsterdam-C. Wereldkampioenschap 1948 's-Gravenhage. Onder de titel „yijf Schaakreuzen voor het wereldvenster" verscheen mei. een zeldzame activiteit, bij de N. V Int. Uitgevers Mij. té Amsterdam, de door de bekwame Lod. Prins geschre ven geschiedenis van het tournooi in Den Haag. In het sierlijk gebonden boekje van honderd bladzijden zijn alle partijen met commentaren opge nomen, met talrijke diagrammen. Bo vendien zijn er foto's van de deelne mers en de laatste foto van wijlen Aljechin in te vinden. Men kan het boekje bij de bekende boekhandela ren betrekken en nu reeds inte kenen voor het tweede deeltje, over het tournooi te Moskou, dat binnenkort zai verschijnen bij dezelfde uitgever. De schaakstudie in onze dagen Dit werk is van A. O. Herbstman en vertaald uit het Russisch door mr. G C. A. Oskam. Uitgegeven door „De Tjjdstroom" te Lochem. In het kloeke boek zijn meer dan 200 eindspelen op genomen, beginnende met de dertiende eeuw tot omstreeks het jaar 1935. Bij alle eindspelen zijn uitvoerige com mentaren gegeven. Een zeer interessant schaakwerk. Men houde in het oog, dat het gecomponeerde eindspelen zijn. Dus niet van gespeelde partijen. in de finale Groene Ster met 92 ver sloeg), DWS, Neptunus, DFC, Wagenin- gen, Zwolse Boys, Noad, Achilles, Hera cles Emmen, Limburgia, De Spechten en voorts de winnaar van de wedstrijd MVVSC Emma. Ook Zondag zullen er daar weer enkele van afvallen, want twee wedstrijden worden gespeeld tussen eer ste klassers, namelijk AchillesHeracles en WageningenWillem II. De overi ge hebben vrij gemakkelijke ontmoe tingen. die zij moeten kunnen- wónnen. De uitslag van de zesde etanpe van de Ronde van Italië SienneRome (236 km.), die gisteren werd verreden, luidt: 1. Casola 7 uur 44 min.: 2. Magni zelfde tiid; 3. Corjte zelfde tijd: 4. Manon zelfde tiid; 5. Biagioni 7.47.30: 6. Logli zelfde tiid: 7. Monari zelfde tiid: 8. Volni 7.48.43. Hierna volgde in de zelfde tijd het grote neleton. waaronder Coppi. Bartali en Cottur. De derde etappe van de Ronde van België. BergenBertrix (230 km.) werd gisteren gewonnen door Mollin, die de afstand aflegde in 6 uur 52 minuten 46 sec. 2. Geus, 3. Impanis, 4. Jomaux. 5. Ramon. 6. Engel. 7. Dupont. Ramon leidt thans in het alg. klassement. In de eerste ronde gemengd dubbel spel van de internationale tenniskam pioenschappen van Frankriik won het Nederlandse paar Nel HermsenKrijt met 63 75 van mile. JaminChar- trier (Frankriik), Mevr. RoosVan der Wal-Van Meegeren verloren in de zelfde ronde van mej. Doleschell (Oostenrijk) Weiss (Argentinië) met 62 63. TON H E I P I S A H E I PAPS Indien dezelfde letters het zelfde cijfer en de verschil lende letters een verschil lend cijfer voorstellen, hoe luidt deze optelsom dan in cijfers? Inzendingen tot en met Dinsdag 1 Juni op open briefkaart aan Het Kasteel van Aemstel (afdeling Prijsraadsel)N.Z. Voorburgwal 6573, Amsterdam. Oplossing: L U I N T T B L A N E N G A K A N G E KRAKSL ILRON NGK ENN ARS FL ILEEREGRALEMI ENK ELG OSN I E N REKROVECOIDETNE NGN STN VEE OJTE IMOR ITC ENS ELG R E T R E N I E N I RET Na loting werden de prijzen toege kend aan: C. Linnenbank, Minahassa- straat 22, Amsterdam; J. H. Brouwer, Laarderweg 112 A, Hilversum; Th. van der Putten, Stadionplein 67, Amsterdam; B. Oudenhoven, Brinklaan 109 A, Bus- sum; mej. José de Loor, Krelagestraat 30, Haarlem;J. E. Bürger, Veenberg- plein 20, Haarlem. Dames; Om het kampioenschap Bis dom Haarlem: PVCBVitesse. Beker demi-finale: Vido—Cito. Competitie; DSO—BI. Zwart 2; Vitesse 3—TYBB. Heren: Bekerwedstrijden: Jong Leven 1—Wilskr. 1; KDO 1—DTS 1. Compe titie: KDO 2Wilskr. 2. Het komt in de loop van het jaar wel eens voor, dat we, in ons dierbaar vaderland, de overvloed van water, van plassen en sloten, van beken en rivieren, van meren en vere nen verwensen. Maar als de zomer in het land is, het weer een beetje warm begint te worden, dan is die overvloed van water een zegen zij het een zegen die wel eens misbruikt wordt. Er gebeu ren nu eenmaal bij het zwemmen en baden dingen die moreel nu niet zo prachtig zijn en dus blijft toezicht, op de gelegenheden en op de wijze, waarop de jeugd de zwemsport beoefent, drin gend noodzakelijk. Dat neemt echter niet weg, dat het zwemmen op zich een der gezondste en meest aanbevelenswaardige sporten is, die we kennen. Alle spieren van het lichaam worden gelijkmatig en geleide lijk gebruikt; de borstkas krijgt een kans om eens^ werkelijk diepe en regelmatige ademhaling te verrichten, de huid krijgt de meest ideale massage. Men kan dan ook wel zeggen, dat zwemmen voor vrijwel ieder jong mensenkind en voor nagenoeg alle rijpere lieden aan te bevelen is, hoewel daarbij natuurlijk onmiddellijk de beperking moet worden geformuleerd, dat zwakke mensen, vooral diegenen wier hart niet 100 pet. in orde is, slechts mogen zwemmen na raad gevraagd te hebben aan de arts. Wat echter opvalt is, dat er in ons land nog betrekkelijk veel wordt geplast en betrekkelijk weinig gezwommen. Nog steeds ziet men jongelui en ouderen eer» beetje doelloze bewegingen maken in het water, die dan voor zwemmen moeten doorgaan. Zeker, ze komen vooruit, ze hebben schik genoeg, maar wat ze doen is geen zwemmen. En al hoeven we nu niet allemaal wedstrijdzwemmers te zjjn, toch is het ideaal; dat iedereen die water sport bedrijft in welke vorm, iedereen die wel eens een duik wil nemen in het natte element, moet kunnen zwemmen. In de eerste plaats, omdat het zoveel prettiger is. Vervolgens: omdat in het Het elftal van Wolverhampton Van- derers, dat verleden week tweemaal als tegenstander fungeerde vdn een Neder landse bondsploeg, werd gisteren te Pa rijs met 31 door een combinatie van de Parijse clubs Stade Francais en Red Star geklopt. Tijdens sprintwedstrijden, te Aarhuus gehouden, werd de Nederlandse ama teur Hijzelendoorn tweede achter de Deen Aksel Schandorff. Schandorff won alle drie de manches en behaalde 9 pun ten. Hijzelendoorn bracht het tot 6 pun ten. De jaarlijkse algemene vergadering van de Koninklijke Nederlandsche Auto mobiel Club zal worden gehouden op Vrijdag 4 Juni a.s., des middags te 14 uur in Hotel Witte Brug te 's-Graven- hage. ZATERDAG HILVERSUM II, 415 m.: 18.15 Journ. weekoverzicht, 18.30 Actual., 18.40 Spineuza, 19.00 Nieuws, 19.15 KRO- melange, 19.45 P. Julien, 20.00 Nieuws, 20.05 Gewone man, 20.12 Gram., 20.20 Lichtbaken, 20.50 Promenade-con cert, 21.25 Pluvier, 22.00 Weekend serenade, 22.37 Waalwijk 1948, 22.40 Avondgebed, 23.00 Nieuws, 23.15 Ka merorkest. HILVERSUM I, 301 m.: 18.15 Sport, 18.30 Strijdkr.. 19.00 Artist. staalkaart. 19.30 De Kerk nu, 19.45 Nederl. in Duitsland, 20.00 Nieuws. 20.05 Dingen v. d. dag, 20.15 Notenkraker. 21.15 Soc. commentaar, 21.30 Weekend-ork., 22.00 Hoorspel, 23.00 Nieuws, 23.15 Gram. ZONDAG HILVERSUM II, 415 m.: 8.00 Nieuws, 8.15 Gram., 8.30 Kerkdienst. 9.30 Nieuws, 9.45 Mendelssohn. 10.00 Hoogmis, 11.30 KRO-trio, 12.00 An gelus, 12.03 Gram., 12.15 Apologie, 12.35 Ork. z. naam. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Orkest z. naam. 13.40 Vrouwenkoor, 14.00 Gooise kring. 15.50 Muz. tombola, 16.10 Sport, 16.25 Vespers. 17.00 Kerkdienst, 18.30 Geest. lied. 18.45 Cantates. 19.15 Bij bel, 19.30 Nieuws, 19.45 Haydn. 19.50 Boeckhuys. 20.05 Gewone man. 20.12 Viool en orgel, 20.40 Hoorspel. 21.15 Svmphonie-ork. en koor, 22.15 Wals, 22.25 Gram.. 22.37 Actual.. 22.45 Avondgebed, 23.00 Nieuws, 23.15 Concertgebouworkest. HILVERSUM I, 301 m.: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.. 8.30 Platteland, 8.40 Bar carole. 9.12 Sport 9.15 Gram., 9.45 Geest, leven, 10.00 Zondagshalfuur. 10.30 Klankpanorama, 11.00 Kerk dienst, 12.00 Sidney Torch, 12.30 Zon dagclub, 12.40 Mannenkoor, 13.00 Nieuws, 13.15 Zigeunermuziek, 13.50 Spoorwegen, 14.00 Gram., 14.05 Boe ken, 14.30 Zo geniet u meer van mu ziek, 15.45 Film. 16400 Harmonie, 16.30 Sport, 1700 Gesprek, 17.30 Ome Keesje, 18.00 Nieuws, 18.30 Strijdkr., 19.00 Radiolympus. 19.30 Stradiva- sextet, 20.00 Nieuws, 20.05 Actual., 20.15 Omroeporkest, 21.15 Hoorspel, 21.50 Speeldoos, 22.15 Kleinkunst, 22,30 Viool en piano, 23.00 Nieuws, 23.15 Skymasters. 23.45 Orgel. v MAANDAG HILVERSUM II, 415 m.: 7.00 Nieuws, 7.15 Gram., 7.45 Woord v. d. dag, 8.00 Nieuws, 8.15 Gram., 9.15 Jonge zieken, 9.30 Waterst., 9.35 Vra gen. 10.05 Gram.. 10.30 Morgendienst, 11.00 Gram.. 11.15 Schrijvers, 11.35 Amati-trio, 12.00 Viool en piano, 12.30 Weerpr.. 12.33 Donauklanken, 13.00 Nieuws, 13.15 Sans souci, 13.45 Gram., •14.00 Scholen. 14.35 Zangrecital. 15.00 Viool, 15.15 Kamerorkest. 16.00 Bij bel, 16.45-Debussy, 17.00 Kleuterklok, 17.15 Orgel. HILVERSUM I, 301 m.: 7.00 Nieuws, 7.15 Gymn., 7.30 Gram., 8.00 Nieuws, 8.15 Gram., 9.15 Morgenwijding, 9.30 Yehudi Menuhin. 9.45 Arbeidsvita minen, 10.30 Vrouw, 10.35 Zang, 11.00 Op de uitkijk, 11.15 Gram., 1145 Voordracht. 12.00 Gram., 12.30 Weerpr., 12.33 Spionnetje, 12.38 Or kest.' 13.00 Nieuws, 13.15 Virtuoso- sextet, 14.00 P. Ritter, 14.15 Gram., 15.00 Bonbonnière. 16.00 Lezing, 16 15 Zang. 16.40 Musicalender, 17.30 Pad vinders, 17.45 Ind. maandjournaal, 18.00 Nieuws. algemeen de mensen, die tot ergernis van hen, die het goed menen met de morele gezondheid van ons volk, uren lang rondhangen aan de rand van het water, en daar van alles doen,- maar weinig goeds, geen enthousiaste zwem mers zijn, maar hoogstens tot de ploe- tergroep behoren. En tenslotte: omdat in een waterland als het onze. kunnen zwemmen eigenlijk een plicht is; heel wat mensen zouden niet verdrinken, als ze door zwemmen vertrouwd geworden waren met het water, wanneer het water hun vriend en niet hun vijand was. En heel wat dren kelingen zouden gered zijn geworden, wanneer ze eerder uit hun benarde positie waren gered door een ervaren zwemmer of zwemster. Om deze reden zouden we willen zeg gen, dat een kind evenzeer moet leren zwemmen als fietsen en het ideaal is, dat de overgrote meerderheid der jongelui zo leert zwemmen, dat ze de drenkelin gen hulp kunnen bieden, wanneer dat nodig is. We staan weer in het begin van het zomerseizoen. Laten we er van profiteren om het aantal zwemmers, zwemsters en.... redders en redsters op te voeren. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp, houdende afwikke ling van de geldzuivering. Ter toelichting merken de ministers van Financiën en Justitie op: Het ont werp bevat bepalingen, te zamen vor mende een afgerond complex van rege lingen terzake van de afv/ikkeling der geldzuivering Deze machtiging is dusdanig geclausu leerd, dat wijzigingen in en aanvullin gen op en intrekkingen van de intact gelaten regelingen niet zullen mogen strekken tot beperking van de moge lijkheden tbt beschikking over geblok keerde vermogensbestanddelen. Teneinde elke gedachte weg te ne men, dat de als slotoptie bedoelde staats lening hetzij gunstiger, hetzij ongunsti ger voorwaarden zou kunnen bieden dan de eerder bestaande opties, zijn de ministers van mening, dat de meest be vredigende oplossing wordt verkregen door aan de overblijvende houders van tegoeden op optierekening te hunner keuze 3 pCt. investeringscertificaten dan wel 3(4 pCt. beleggingscertificaten ter beschikking te stellen. Dit zal er tevens in zeer belangrijke mate toe bijdragen de afwikkeling te bespoedigen. Op een nader vast te stelen datum worden de tegoeden op geblokkeerde rekening overgebracht naar een rente loze rekening bij het agentschap van het ministerie van Financiën te Am sterdam. Deze op renteloze rekening bij het agentschap overgebrachte tegoe den zullen dan in meerderheid bestaan uit door de daarbij betrokkenen ge abandonneerde tegoeden, waarop zij om de een of andere reden geen aanspraak wensen te maken. Teneinde echter bona fide houders, die door overmacht of slordigheid geen gebruik hebben gemaakt van de afwikkelingsregeling, niet te benadelen, biedt de wet aan een ieder de mogelijk heid, via de belastingdienst, zijn aan spraak op het overgebrachte tegoed geldend te maken. Hij zal daarbij ech ter tegenover de inspecteur der belas tingen Munnemelijk moeten maken, dat hij rechthebbende op het tegoed is en dat de geblokkeerde rekening, waaruit het tegoed is voortgekomen, destijds niet in strijd met de geldzuiverings- voorschriften is ontstaan. In verband met de eerstdaags begin nende verpachting van kersen op stam deelt het ministerie van Landbo.uw, Visserij en Voedselvoorziening mede, dat het voorlopig, althans voor pri meurs, niet in de bedoeling ligt de kersenprijzen aan een maximum te binden. De prijsontwikkeling zal nauw lettend worden gevolgd. Zouden na de primeursperiode de prijzen hoger ko men te liggen dan in 1947, dan zullen terstond, zowel voor de teler als voor de handel, maximumprijzen worden ge steld. Met ingang van 6 Juni a.s. zullen de nieuwe Douglas DC-6 toestellen, die onlangs aan de KLM-vloot zijn toege voegd, op de tweemaal wekelijkse dienst naar Zuid-Amerika worden in gezet. Door deze verbetering wordt de reisduur naar Rio de Janeiro en Mon tevideo met iets minder dan een et maal bekort. uiitniiiHiuiiiimuMimiiiiMniiimne I 2de JAARGANG I thmhumhmmimhmmmmmmhmhuhim: UIIHIIIIUIIIIII1IIIMIIIIIIMIIIIHI<UI<I<E nMMMMMMMMUMMUHMMMMMHUHHa BSHiaaaiii Vendelzwaaien heet dit eigenlijk, naar de oude naam zoals het vlagzwaaien in het Zuiden en Oosten van ons land vooral nog genoemd wordt. Daar hebben jullie waarschijn lijk nog nooit van gehoord. Het is ook inderdaad iets aparts en het kunstig zwaaien met een vlag wordt vrijwel uitsluitend beoefend bij de schuttersgilden in Limburg, Noord-Brabant en Gelderland. Over die gilden zullen wij een andere keer eeng een en ander vertellen. Onlangs is een van de oudste vendelzwaaiers, Driek van Zandt, gildebroeder van het St. Catharina-gilde te Rosmalen, op bijna 80-jarige leeftijd overle den. Zo dachten wij ineens aan het eigenaardige volksgebruik van het vendelzwaaien. Onge twijfeld heb je wel eens een tamboer-maitre of tamboer majoor gezien, die vóór een muziekcorps loopt en met een stok allerlei draaibewegingen uitvoert en die stok soms in de lucht gooit en dan weer op vangt. Welnu, Iets dergelijks ge beurt bij het vendelzwaaien. Maar in plaatg van een stok gebruikt die persoon een vlag, en de kunst is nu, gedurende het zwaaien met de vlag, het vlag.gedoek op geen enkele wijze met de grond in aanraking te doen komen. Op het geroffel den jaren oude gildevlag ge- met een meestal enige honder den jaren oude gildevlag, ge zwaaid. Het is een zeer oud gebruik en tegelijkertijd een soort sport. Soms springt men onder het zwaaien over de vlaggestok of werpt de vlag in de lucht en vangt ze weer op. Acrobatische toeren bij het vendelzwaaien. We weten allemaal, dat ons land tot het Christendom ge- Ook het costuum van de ven- is door enige vurige delzwaaier dateert meestal uit vroeger eeuwen. Het vendel- MtflltMMtniMtlfMItMMMIlttMttlMU Als laatste van de oog oefe ningen nog enige moeilijke standen; dan gaan we volgen de week verder met. neus en mond. Afb. 1 en 2 zien wij het oog in een schuine stand, dus als de kop scheef staat. Daarbij kijkt het oog naar^een bepaalde richting, by 1 bijna schuin naar boven. Het voornaamste is, dat je de stand bepaalt hoe de richting van de kop is. (Wij spreken steeds van „kop", je begrijpt wel dat we een hoofd bedoelen, maar bij dit tekenen spreekt men toch altijd van koptekenen)De stippellijn geeft de richting aan en daar op wordt het oog - „gebouwd." Precies zoals dat bij de vorige tekencursus het geval was, maak je de juiste gebogen lij nen (en vergeet het kuiltje niet) op de richting, zoals de stippellijn aangeeft. De pupil zie je half schuil gaan onder het bovenste ooglid. Bij afb. 3 is duidelijk te zien, hoe de oog leden lopen en hoe 2fe samen komen in de rechter ooghoek. Afb. 4 is hetzelfde oog als 3, maar met de pen uitgewerkt: voor de goede tekenaars, die voor geen kleintje vervaard zjjn! In elk geval zul je in het ver volg geen „knoopsgaten" meer tekenen welke ogen voor moe ten steften. missionarissen, van wie de H. Willibrordus wel de groot- zwaaien of vlagzwaaien is een ste is Deze Evangelieprediker bijzonder aardig volksgebruik. kwam uit Engeiand. Maar hoe en door wie was Engeland be keerd? Het was de H. Augus- tinus, die door Paus Gregorius in het jaar. 596 naar- Engeland gezonden werd. Met 40 gezel len verliet hij het Benedictij ner klooster in Rome en land de hij op de Zuidkust van En geland. De koning, die dapr regeerde, ontving hem zeer vriendelijk en gaf hem onmid dellijk verlof zich daar te ves tigen en hét Evangelie te pre diken. Binnen korte tijd waren met de koning meer dan tien duizend onderdanen tot Chris tenen gedoopt. Het ene Bene dictijner klooster na het an dere verrees, steeds Noordelij ker drong het Christendom door, zodat nog geen honderd jaar later Willibrordus met zijn gezellen Engeland kon verlaten, om Nederland het Evangelie te brengen. Deze H. Augustinus stierf In het jaar 604 en zijn feestdag vieren we de 28ste Mei. Er is log een andere H. Augustinus, lie bisschop in N.-Afrika ge- Vendelzwaaien in ouderwetse weest is. Daarover praten we „Ik zou het niet doen, man," herhaalde de vrouw voor |je zo veelste keer. „Je hebt in geen jaren op de fiets gezeten; je loopt nog goed en haast heb je eigenlijk nooit „Allemaal tot je dienst, vrouw," verweerde meneer Van Kuieren zich, „maar zo'n koop je komt nooit terug. Als jon gen heb ik-altijd gefietst „Best mogelijk,? zei de vrouw weer, „maar als man van zestig moest je verstandiger wezen." Meneer Van Kuieren kocht zijn fiets. Een aardig karretje voor niet te veel geld. „Meneer Van Kuieren gaat fietsen," lachte een buurjongen. ,U moest die fiets maar aan nij geven en zelf blijven kuie ren „Dat zou je wel willen,"' dacht de dappere fietser. Na tuurlijk hield hij de rustige we gen, zodat geen .enkel gevaar dreigde. Voldaan kwam hij thuis. „Goddank, dat je er weer bent," zuchtte z'n vrouw. „Ik leb geen rustig ogenblik gehad.'' „Onzin," bromde de man. „Het ging uitstekend." Op een Zondagmiddag besloot lij zelfs op de fiets naar het /oetbalveld te gaan. „Dat zou ik beslist niet doen," •aadde zijn vrouw af. „Je wan- ielt veel prettiger. Zo ver is het ;och niet." Ja, daar had de vrouw nu wel gelijk aan Maar Van Kuieren was eigenwijs en fietste naar het voetbalveld. Daar zag hij in gezelschap van buurman Rustig- een spannende wedstrijd. En zo vol was hij van het spel, dat hij druk pratend met z'n buurman naar huis kuierde. „Lieve hemel," riep z'n vrouw later nog wel eens. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiui min ui 11 min mui ui 1 in iiiiiiiiiii HI. Moeder dacht aan het arme Polen. Zijn hoofdstad War schau was door de aanvallende Duitsers verwoest. Zou een dergelijk lot ook de Nederland se steden te wachten staan? „Weet je wat je doet, Jozef?" onderbrak ze plots haar eigen gedachtengang. „Ga maar eens naar Oma en Opa! Die dorsten gisteren zeker niet te komen. Ga maar eens vragen hoe ze het maken en.... of ze ook iets van oom Piet gehoord heb ben "tjonge. Wat was het - druk op straat! Je kon wel zien, dat alle scholen vrij hadden. Over al stonden mensen te praten. Maar ineens begon daar de si rene weer te gillen. Een ogen blik bleef Jozef stijf van schrik staan. Zeker weer een luchtaanvalWat mioest hij doen? Er zat niets anders op, dan mee te draven met de an dere mensen, die de grote be tonnen schuilkelder op het plein binnendrongen. Bah. Wat was het hier akelig donker. En wat gingen die mensen allemaal te keer. De een, wist nog meer te vertellen dan de ander. Plotse ling bracht het veilig-signaal weer opluchting. Nu moest Jozef maken, dat hij gauw bfj Oma en Opa kwam. „Kom je hier helemaal alleen nagr toe!" schrok Oma een beetje, toen ze de jongen zag. „Je hebt zeker geschuild onder wegIs alles goed thuis?" „Ja, OmaMoeder wou graag' weten, hoe u het maak te enof u ook al iets van oom Piet gehoord hebt!" „Neen jongen!" zei Oma met een zucht. Oom Piet is haar jongste zoon. „We weten alleen, dat hij aan de Grebbelinie ziten dat daar heel erg ge vochten wordt. Jij bent gisteren pas 12 jaar geworden hè. Nog wel gefeliciteerd hoor,' zei Opa. „Da's waar ook," lachte Oma. „Dat zouden we helemaal ver geten." Meteen stond ze op en haalde uit de kast een pakje. „Gefeliciteerd hoor Jozef. Dit hadden we al voor je ge kocht.... Bekijk het maar eens Nadat zij Jozef gefeliciteerd hadden met zijn verjaardag en hij een schitterende vulpen en een boek in ontvangst mocht nemen, was Jozef «ven later weer op weg naar huis. „Dat heb je gauw gedaan!" vond moeder toen hij de kamer binnenstapte. „Kon je goed schuilen tijdens het lucht alarm?" Jozef vertelde haar, wat hij te zeggen had én samen bewon derden ze even de nieuwe ca- deaux. Toen moesten ze weer gauw aan het werk. Morgen was het Pinksteren! Twee Zon dagen dus. Daar moest van al les voor in huis gehaald wor den. „Dat kan wel eens een heel onrustige Pinksteren worden" zei vader toen hij thuiskwam. „De Duitsers krijgen het in ons land niet cadeau. Er moeten al meer dan honderd Duitse vliegtuigen neergeschoten zijn. En onze jon gens aan de Grebbelinie hou den dapper stand." „Daar is onze oom Piet ook bij, hè" herinnerde Jozef. „Ja, daar vechten véle jon ge mannen. Ze zullen zwaar en gevaarlijk werk hebben. We zul len vanavond een extra tientje voor ze bidden!" Inderdaad, bij de Grebbelinie werd geweldig gevochten. Op Waalhaven bij Rotterdam moest al meer dan 240 maal een vliegtuig geland zijn. „Dan kunnen daar al min stens 5 a 6 duizend man Duitse troepen liggen" besloot vader. „Wat zal daar gevochten wor den." Gelukkig maar, dat de mees te mensen niet alles wisten. Nu zorgden ze, dat hun huizen goed verduisterd waren en gin gen ze, onbewust \»an wat ko men kon, ter ruste. (Wordt vervolgd) dadelijk, „wat is er gebeurd, nan? Waar is je-fiets?" „Mijn fiets?" schrok Van Kuieren. „Goeie genade, die heb ik helemaal vergeten, die staat nog in de stalling. Ja, iou zal ik nog een keer terug moeten." Met deze kleine tegenslag was meneer Van Kuleren's liefde voor de fietskunst nog niet be koeld. Tot hij op een prachtige zomermiddag besloot wat verder van huis te gaan. „Als je een ongeluk krijgt, <s het je eigen schuld," riep z'n vrouw hem nog achterna Maar meneer Van Kqieren voelde zich steeds meer op zijn karretje thuis. Hij zou geen ongeluk krij. gen. Hij dorst best de drukkere wegen op; hij kon best z'n stuur met één hand vasthouden; hij kon ook gerust dat wegge tje langs de vaart volgen. Dat dacht meneer van Kuieren- Maar het ging niét, want plots schrok hij van een hond, die dwars de weg overschoot. Het stuur zwenkte om in de rich ting van de vaart. Meneer Van Kuieren was nog zo bij, dat hi) vlug van zijn flets afsprong, zodat het karretje alleen in de vaart plonsde. Langzaam zag hij het in het water wegzinken, Met het karretje was ook zijn lust in het fietsen verdwenen. Doodbedaard wandelde hij naar huis. „Schrik maar niet, vrouw," zei hij. „Ik ben er nog. Maar mijn fiets ligt in de vaart. IK ga voortaan wel weer kuieren." Zo Ineens, als bij afspraaK wordt op straat het knikker spel beoefend. Ieder jaar op nieuw is het, zonder dat er een bepaalde tijd voor bekend is, knikkertijd. Je ziet allerlei soorten stenen knikkers en glazen stuiters, grote en kleine en soms met prachtige kleuren er in. In de glasfabrieken wer den die voor de oorlog met duizenden tegelijk vervaardigd- Tegenwoordig zie je veel ge bakken (aarden) knikkers. 1° Amerika is een speciale fa briek, welke millfoenen glazen knikkers en prachtig gekleur de stuiters vervaardigt, worden ook grote knikkerwed- strijden gehouden. Maar wi) zijn al blij als we vóór of na- schooltijd een onderlinge knlk' kerwedstrijd met zijn drieën of'vieren, ktmrrgTr-nuucfei-i.-a* lat is net zo aardig, hoewel wil ook liever mooie glazen stui- ;ers zien dan de bruine of groene stenen knikkers! SPELEN M£T KNICILEREN. Eerst in het midden van de zeventiende eeuw werd choco* lade als drank gebruikt, ter wijl dat in Spanje reeds hon derd jaar vroeger, plaats h»d- De Spanjaarden, die het V&3 de Mexicanen geleerd hadden» dronken ze in den beginne altijd koud, in de mening verkerend®, dat ze, warm gebruikt, een schadelijke invloed op de gf" zondheid uitoefende. Op d<* koninklijke tafel ontbraken nooit enige kannen chocolade» destijds een zeer kostbare leK- kemij, welke zich alleen rijken konden veroorloven, 0& haar te kruiden voegde men f. dikwijls honig, vanille a Spaanse peper bij. (Van onze correspondent) Uit de geschonden rand van de Gel derse hoofdstad rijzen als een baken in deze woestenij de twee geknotte torens op van de Sint Walburgiskerk, Arnhems monumentaaiste bouwwerk. Door de verwoestingen voornamelijk toegebracht door de brandschattende Duitsers, is de grote waarde van deze kerk, als specimen van middel eeuwse bouwkunst eerst recht opge vallen en is de Sint Walburgiskerk plotseling in de volie belangstelling van de kunsthistorici komen te staan. Een zware verantwoordelijkheid rust op de schouders van de architecten, prof. Granpré Molière en ir. G. Leeu wenberg, die het danig mishandelde bouwwerk dienen te herstellen, zodanig, dat aan de oorspronkelijke bouwmees ters recht wordt wedervaren.' De eerste phase, die thans beëindigd is, hield in het conserveren en het on derzoeken van de ruïnes, hetgeen met de uiterste zorg geschiedde, omdat in de oude muurresten de richtlijnen te ruggevonden konden worden, die leid den naar de reconstructie van de oor spronkelijke bouwtrant. Bijdit onder zoek kwam vrijwel onmiddellijk vast te staan, dat door een restauratie in 1852 een goed deel van het karakter van de kerk werd gewijzigd, o.a. door de rechthoekige pijlers te bemantelen met protserige en barokke colonnettes en stupwerk. De Zuidertoren is weer in de oor spronkelijke stijl hersteld, alsmede de pijlers van het Z.O. transept, die door hun meer dan 600-jarige ouderdom en de verwoestingen van de oorlog zodanig hadden geleden, dat voor ineenstorting werd gevreesd. Vermoedelijk zal deze maand nog begonnen worden met het definitieve herstel van de gehele oude kerk, dit is met uitzondering van de eerst in 1854 aangebouwde en in de stijl abso luut niet passende priesterkoor, ter wijl ondertussen plannen zullen wor den ontworpen en uitgewerkt voor de aanbouw van een nieuw priesterkoor en sacristie. De kosten van dit herstel zijn zeer groot, en hoewel de bouw van een nieuwe kerk waarschijnlijk veel minder zouden bedragen, wil Arnhem dit his torische bouwwerk, dat in het nieuwe stadsplan een dominerende plaats zal innemen, niet missen. De kosten bedra gen ongeveer een millioen gulden, waarvan het Rijk echter 75 percent op zijn rekening neemt. Hei ontbrekende bedrag tracht de C.O.W.A. Comité Opbouw Sint Wal burgiskerk Arnhem) bijeen te garen door het uitschrijven van rebussen e.d welke reeds een grote populariteit ge nieten. Blijkens het voorlopig verslag stem den vele Eerste-Kamerleden van harte in met het voorstel van wet tot het in overweging nemen van een voorstel tot verandering in de Grondwet nopens de mogelijkheid van overgang van grond wettelijke bevoegdheden van organen van burgerlijk gezag op andere organen, van burgerlijk gezag. Zij waren van oordeel, dat tegenover de moderne pro paganda van aan het volk vijandige be wegingen krachtige bescherming van de volks vrij heden mogelijk moest zijn. Weliswaar zal die bescherming bovenal een positief karakter moeten dragen, doch daarnevens moet worden toegege ven, dat ook maatregelen, als welke de voorstellers beogen, nodig ljunnen wor den geacht. Zij betreurden, dat de re gering niét zelf een desbetreffend voor stel had gedaan. Verscheidene leden verklaarden ten volle te beseffen, dat de regering onder de dreiging van het communisme, het welk nog zeer onlangs in Tsjechoslowa- kije heeft geleid tot omverwerping van het democratisch regime aldaar, maat regelen moet kunnen treffen, die een dergelijk gebeuren ten onzent te rech ter tijd kunnen voorkomen, zonder dat de toestand nog ..aanleiding geeft voor instelling van een militair gezag en vóórdat binnenlandse onlusten zijn uit gebroken. ZONDAG 23 MEI: Drievuldigheid^ zondag: Mis v. d. dag; 2 gebed v. a: lste Zondag na Pinksteren; Credo; Pr®.( v. d. H. Drievuldigheid; laatste evangel' v. d. Zondag; wit. MAANDAG: Mis v. d. lste Zondag Pinksteren; 2 voor alle Heiligen; 3 n33^ keuze; gewone pref.; groen. DINSDAG: H. Gregorius VII, P^6' belijder Mis Si diligis; 2 H. Urban3! pref. v. d. Apostelen; Roermond; 2 V<j\ ding v. H. Wiro en gezell. 3 H. Urban" wit. WOENSDAG; H. Philippus Ner»3* belijd.; Mis eigen; 2 H. Eleuthen" pref. v. d Apostelen; wit. DONDERDAG: H. Sacramentsdag v. d. dag; sequentie; Credo; pref- Kesstmis; wit. VRIJDAG: onder octaaf van Saetg. dag; Mis v. h. feest; 2 H. Augustin Credo; pref. v. Kerstmis; wit. ZATERDAG: onder octaaf v. SffL mentsdag; Mis v h. feest; 2 H. M3 v, Magdalena; 3 H. Maagd; Credo; prei- Kerstmis; wit. ZONDAG 30 MEI: Zondag onder N octaaf v. Sacramentsdag; Mis V. jijt! 2 octaaf v. Sacramentsdag; 3 H. r pref. v. Kerstmis; wit. Anaconda Copper Bethlehem Steel Chrysler Corp. General Electric Genera] Motors Hudson Motors Kennecott Copper Montgomery Ward North American Co Radio Corp. Republic. Stee) Shell Union Oil Southern Pacific Southern Railway Tidewater U.S. Steel 21/5 40 Vs 30 V* 61 40 '4 59"i 20-4 57'A 64 >k 16'4 13% 29 43 59 46 30% 7914 80

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 4