Finse communisten tegen president Paasikivi ARABIEREN AARZELEN HET VUREN IN PALESTINA TE STAKEN B Strijd tegen giflectuur I Stakingsbeweging in verscheidene sleutelindustrieën y S WmiBm Zuid-Afrika erkent de nieuwe Joodse staat Palestina punt van wrijving tussen Amerika en Engeland cteurvande„Unita veroordeeld Zonder parachute in het luchtruim REIZENDE MISSIETENTOONSTELLING Het weer BOTSING MET ST. BONIFACIUS-TOREN DOOR ONJUISTE WEEROPGAVE? Tot hoofd en hart COMPLOT VAN BONNENHANDELAREN OPGEROLD Comité van actie gevormd President van Israël voor besprekingen met Traman te Washington aangekomen Dire Na een snelle val van 3.000 meter toch nog aan de dood ontsnapt Wat Nijmegen aan Haarlem voor de Mittovos-1948 allemaal leerde Onderzoek naar vliegongeval te Leeuwarden Gezagvoerder handelde tegen de instructies ZWARTE LONEN IN HET BOUWBEDRIJF Politierechter straft streng Lenstra niet naar Oslo I I DINSDAG 25 MEI 1948 72ste JAARGANG No. 2415? Mk' mÊÉrn ■MMI Metaalbewerkers krijgen ex t ra-kfi n deir't oesl ag Deze week drie eieren I BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Jelefoon: Redactie 21544: Advertenties 21545 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal. Wrvd. hoofdredacteur: W. Severln. Directeur: 3. J. W. Boerriater. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. De politieke crisis in Finland is uit gegroeid tot een regelrechte strijd tussen Be communistische partij en de Finse President Paasikivi. De communisten staan er op dat als opvolger van minis ter Leino een communist zal worden be last met de portefeuille van Binnen landse Zaken en dat er voor de ver kiezingen geen verandering komt in het Finse kabinet. De meerderheid van het Finse parlement acht voor die post een communist echter onaanvaardbaar. Pre sident Paasikivi ziet zich thans genood zaakt in dit dilemma een oplossing te Finden. Een regeringsbron liet doorschemeren Bat president Paasikivi voornemens is een compromis-besluit te nemen en de hiinister van Onderwijs, prof. Eino Kilpi, de portefeuille van Binnenlandse Zaken te geven. Prof. Kilpi is pas Za terdag minister van Onderwijs geworden. Een communist, die thans geen zitting Jh het kabinet heeft, zal worden aan- Sezocht de post van plaatsvervangend kiinister van Sociale Zaken over te hemen van Lennart Heljas, die dan in Plaats van prof. Kilpi minister van On derwijs zal worden. ,In geheel Finland neemt de commu nistische druk op de president en op het Sehele kabinet toe. Het partijbestuur van Be communistische partij zet alle zeilen bij om de Finse arbeiders tot een alge mene staking te bewegen. De voor naamste leus van de communisten is dat de portefeuille van Binnenlandse Zaken willen behouden. Maandagmor- Sen waren reeds 2 a 3000 arbeiders in staking. Later op de dag belegden de communisten in tal van fabrieken bijeen komsten waar de arbeiders hun stem voor of tegen staking konden uitbrengen. De stakingsbeweging breidde zich Vrij snel uit en reeds Maandagmiddag was de bedrijvigheid in de voornaam ste havens van het land volkomen tot stilstand gekomen. In verschei dene sleutelindustrieën hebben de communistische arbeiders het werk eveneens neergelegd. De Finse volksdemocratische partij, bestaande uit communisten en linkse socialisten, heeft een actiecomité ge- vormd. Het actie-comité zal, aldus de Voorzitter der partij Kulo, de activiteit jh het gehele land leiden en coördineren '•'Heinde te voorkomen, dat er wijzi gingen in het Finse kabinet worden a?ngebracht vóór de algemene verkie zingen. Een niet-communistisch lid van de re ling verklaarde: „We kennen de com munistische plannen en zullen niet ge dogen, dat zij uitgevoerd worden". De politie en het leger zijn te hulp geroepen. De ontslagen minister Leino heeft op een meeting verklaard: „Mijn ontslag en de daarna plaats gehad hebbende ge beurtenissen zijn het gevolg van reac- tionnaire aanvallen op onze democratie. Wij wensen een volksdemocraat als mi nister van binnenlandse zaken." Uit de zaal werd geroepen: „Wij willen de zelfde man terug op dezelfde plaats. In dien niet goedschiks dan maar kwaad schiks". Het volksdemocratische orgaan Vapar Sana heeft de houding van president Paasikivi gekenschetst als „overeenstem mend met de methode der Tsjechoslo- waakse reactionnairen". rs' -V-: V - De boomgaarden in de Bommelerwaard worden op het ogenblik geteisterd door ontel bare MeikeversDe schade aan de kersen- en pruimenoogst wordt reeds op tiendui zenden guldens geschatEen eenvoudig bestrijdingsmiddel is het schudden van de takkenwaardoor de logge insecten op de grond vallen en dan verzameld en ver nietigd kunnen worden of door de kippen worden opgepeuzeld. Ondanks een Amerikaans beroep op de Arabische staten, hebben deze tot dusverre geen gevolg gegeven aan de order „staakt het vuren" van de Vei ligheidsraad. Zij verzochten de Baad om nog enige bedenktijd en verkregen deze tot Woensdag 18.uur. Vandaag beraadslagen zij over wat hun te doen staat. Ze aarzelen, de eenmaal op gang gebrachte oorlogsmachine thans tijde lijk tot stilstand te brengen, juist nu zij zo succesvol loopt: de ontmoeting van Egyptische en Transjordaanse troepen wordt als een keerpunt in de strijd gezien. Engeland spoort, naar of ficieel verklaard is, de Arabieren ech ter aan, zich neer te leggen bij de or der van de veiligheidsraad. De Arabie ren zouden als voorwaarde de status quo van 15 Mei in politiek en militair opzicht stellen. Intussen hadden de gevechten voort gang. In Jeruzalem werd fel gestreden. Militaire waarnemers voorspellen, dat de Transjordaanse strijdkrachten, in dien het vuren niet zou worden ge staakt, een strijd in de onderaardse gangen van de oude stad zullen vermij den door een scherpe voedselblokkade (.Telefonisch van onze Londense correspondent) De vijandelijkheden in Palestina en bet langdurig meningsverschil tussen Amerika en Engeland over de door beide 'anden te voeren politiek met betrek king tot het conflict hebben geleid tot bet scheppen van een zo ernstige Anglo- Amerikaanse wrijving, dat er reden be gaat tot ernstige bezorgdheid. De Amerikanen verwijten Engeland ®en pro-Arabische gezindheid, terwijl de ^ritten, die van mening zijn, dat zij niet s'echts voor zichzelf maar ook voor Amerika in het Midden-Oosten de kas- 'anjes uit het vuur moeten naien en de Ffiendschap met de Arabische staten aebben moeten trachten te redden ten behoeve van de strategische en olie- slangen van beide Angelsaksische landen, de Amerikanen verwijten dat ?Jj om interne politieke redenen een pro- monistische politiek voeren, die dreigt Be Arabieren volkomen te vervreemden eh een vacuum te scheppen in het Mid- B®n-Oosten op een van de belangrijkste Wekken van net „cordon sanitaire" om Rusland. Men Is hier geschrokken van de golf van anti-Britse gevoelens in Amerika. Uok in Engeland heerst evenwel verbet ering tegen Amerika, echter in minder e!£treme en minder openlijke vorm. On gelukkigerwijze vormt het geschil over Palestina slechts een schakel in een ke- van andere oorzaken, welke in pgeland de laatste tijd geleid hebben °t een gevoel van ergernis over het bftreden van de Verenigde Staten. Onvoorzichtige uitlatingen van Fooraanstaande Amerikaanse rege ringspersonen over mogelijke be ïnvloeding van sociale nationalisatie- Mannen door manipulering van de Marshall-fondsen en zelfs ook moge lijke dollar-pressies om Engeland te bewegen tot een andere houding met betrekking tot het Palestijnse conflict bebben vooral in Labourkringen een °naangename indruk gewekt. Mier komt bij, dat het Engelse mi- 'sterie van Buitenlandse Zaken in de Matste weken twee keer door Amerika „°0r een fait accompli is gesteld. De eer- k, keer met betrekking tot de bespre ngen tussen Molotof en de Ameri- jAanse ambassadeur te Moskou, de eede keer met betrekking tot de on macht snelle erkenning van de staat li jw® directeur van het Italiaanse com- Fpjb'stische blad „Unita" werd gisteren li °rBeeld tot een gevangenisstraf van iite ahden of een boete van 150.000 bjkè 1,Vegens laster van een hoge kerke lijk Autoriteit. Het vergrijp was begaan tij^j Be jongste verkiezingscampagne, Of 0 s Welke de communisten elk waar K®rk aar argument gebruikten om de 'h een 06 Paus en bet. Vaticaanse Hof 4o kwaad mogelijk licht te stellen. Israël door President Truman, aan wie men bovendien verwijt reeds eerder roet in het Palestijnse eten geworpen te heb ben door zijn persoonlijk ingrijpen. Vol gens hier circulerende berichten heeft het plotseling toenemen van de wrijving, dat o.m. dreigde de ontwikkeling van West-Europese verbondenheid nadelig te beïnvloeden, zowel het State Depart ment als het Foreign Office doen schrik ken met het gevolg, dat nu besprekingen plaats vinden tussen Amerika en En geland, waarin men hoopt een uitweg te vfnden uit een gevaarlijke impasse. en door zware artilleriebeschieting. De Franse regering heeft koning Abdoel- lah en het Joods Agentschap verzocht, de Heilige Plaatsen in de stad zoveel mogelijk te willen ontzien. Twee Arabische vliegtuigen heb ben de door de Joden bezette Arabi sche stad Jaffa voor het eerst gebom bardeerd. Ook werd een luchtaanval ondernomen op de electriciteitscen- trale in het Zuiden van Tel Aviv. De Haganah deelt mede, de eergiste ren door de Arabieren ingenomen Joodse nederzetting Ramat Rachel te hebben heroverd. Door de verove ring van Shaar Hagolan en Massada is, naar uit Joodse bron wordt ge meld, de Jordaanvallei geheel van Arabische strijdkrachten gezuiverd. Dr. Chaim Weizmarm, de eerste president van Israël, is, op uitnodi ging van de Amerikaanse regering, te Washington aangekomen voor be sprekingen met Truman. Men ver- Graaf Bernadotte is door de U.N.O. aange steld als bemiddelaar tussen Joden en Ara bieren. Per K.LM.-vliegtuig is hij naar Palestina vertrokken, waar Trygve Lie de strijdende partijen en de Engelsen voor hem een vrijgeleide heeft gevraagd. jj na niet te gelovenNu vele krijgsgevangenen weer naar Enge land zijn teruggekeerd onder wie vele leden van vliegtuigbemannin- gen komen de verhalen over wonder baarlijke ontsnappingen aan de dood los. Verzinsels? Zeker niet! Al die verhalen zijn bevestigd door officiële onderzoekin gen van Britse officieren en.... door Duitse documenten. Neem het verhaal van de twee leden van een vliegtuigbemanning, die nog nimmer een stuurknuppel in de hand hadden gehad en toch hun zwaar be schadigd toestel veilig naar Engeland loodsten. Of het verhaal van de piloot, die zonder parachute uit een brandende machine sprong, in de takken van een boom belandde en vandaar in een dikke laag sneeuw terecht kwam, welke zijn val geheel brak. En dan is er het verhaal van de 22- jarige „luitenant-vlieger" Joe Herman Hij was de Australische commandant van een „Halifax", waarmede hij op 4 November zijn drie en dertigste vlucht maakte met Bochum als einddoel. Daar werden de bommen afgeworpen, waarna de koers gewend werd. Er volgde echter een klap en nog een en nog een: vol treffers van het afweervuur. Binnen enkele seconden was de bommenwerper één vlammenzee. „Springen!" riep Joe. En de mannen volgden zijn bevel zonder bedenken op En Joe zelf? Hij hoorde een nood kreet: „Ik geloof, dat mijn been gebro ken is, kapitein: kan je me helpen?" riep de middenboordschutter. Joe gespte zijn parachute los en kroop naar achte ren. Zijn hulp was echter niet nodig, want halverwege zag hij, hoe de boord- chutter naar buiten kroop, het ge wonde been achter zich aanslepend. Op hetzelfde ogenblik vouwde zich de stuurboordvleugel op, de „Halifax" draaide op zijn rug, Joe werd naar de kant geslingerd,- waarna het toestel uit elkaar spatte. Joe viel..-- En meteen flitste de ge dachte aan zijn achtergebleven para :ute door nein neen. Een akelig Hulpe loos gevoel beving hem- Het verdween na enkele seconden. Daarna begon hij te denken aan het einde van zijn val en de angst keerde terug. Hij merkte, dat hij langzaam salto's maakte. Dan weer zag hij de zacht glan zende sterren, enkele ogenblikken later een zwarte vlakte, doorsneden door het zilveren lint van een rivier. Hij hoopte vurig, dat hij in het water terecht zou komen. Nog geen seconde later bonsde hij met een vreselijke schok tegen iets aan. Eén ogenblik scheen zijn geest niet te werken, daarna kreeg hij een vreemd, zwevend gevoel. „Als dit de dood is", zo dacht hij, „valt het nogal mee!" Toen hoorde hij, vlak bij zich, de be kende stem van de middenboordschutter Vivash. „Is er iemand in de buurt?" (Tja, het klinkt vreemd, maar wat zou u gezegd hebben?) Langzaam ontwaakte Joe uit zijn verdoving en bemerkte dat hij zijn armen stevig om een paar benen hield gekneld. „Ja, ik ben hier beneden! Ik hang aan je benen". „Zeg, wees voorzichtig met m'n rech terbeen. Dat is gebroken". (Het was, naar later bleek, niet gebroken, doch er zaten „slechts" zeven wonden van af- weer-granaten in). Daarna vielen zij in diepe stilte en in een kalm tempo. Joe zag plotseling bomen onder zich, yOelde takken, be merkte dat zijn voeten de grond raakten ei. probeerde vrij te komen Maar Vivash viel precies op zijn borst en Joe voelde een stekende pijn. Geen wonder: twee ribben gebroken. Voorts zaten zijn ge zicht en oren vol bloedende schrammen, zijn lichaam was bedekt met builen en hij had kramp in zijn armen. Maar.... hij leefde nog! Later hebben Joe en Vivash uitgere kend, dat de laatste net zijn parachute had geopend, toen Joe arriveerde. Vlak na het openen van een valscherm zwaait de parachutist vrij hevig heen en weer en het was juist tijdens zo'n zwaai, dat Joe de benen van Vivash te pakken kreeg. De zonderlinge ontmoeting moet op een hoogte van tweeduizend meter zijn ge schied, zodat Joe, die met zijn vliegtuig op 5000 meter zat, een ,.v val van drie k.m. heeft gemaakt wacht, dat deze besprekingen een opheffing van het Amerikaanse ver bod voor wapenuitvoer naar het Na bije Oosten tot gevolg zullen hebben, ten gunste van de Joden. De moge lijkheden hiertoe worden reeds on derzocht. De Democratische afgevaardigde Adolph Sabath heeft er op aangedron gen, maatregelen te treffen die zullen voorkomen, dat credieten, in het ka der van het Marshall-plan verstrekt, worden aangewend tot steunverlening aan Arabieren. „Indien de Britten zich de luxe kun nen veroorloven, millioenen uit te ge ven om de Arabische legers te finan cieren, dan moeten zij, aldus Sabath, dat maar doen zonder daar het geld van de Amerikaanse belastingbetalers voor te gebruiken." In regeringskrin gen wees men er op, dat Engeland nog geen dollar aan Marshall-hulp heeft ontvangen en overigens de Arabieren met ponden steunt. Van bevoegde zijde te Londen wordt verklaard, dat Engeland zal voortgaan, wapenmateriaal aan Egypte en de an dere Arabische staten, waarmee het geldige desbetreffende verdragen heeft lopen, te zenden. Een officiële woord voerder ontkende categorisch, dat En geland de uitvoervergunningen zou hebben ingetrokken. Van regeringszij de is er evenwel op gezinspeeld, dat Britse officieren uit het Arabisch Le gioen zullen worden teruggeroepen, als Transjordanië de order „staakt het vu ren" niet opvolgt. De Engelse verplich tingen jegens de Verenigde Naties, al dus werd verklaard, hebben voorrang op die jegens de Arabieren. De Amerikaanse ambassadeur te Londen, Lewis Douglas, heeft voor de tweede maal binnen 48 uur een bezoek gebracht aan minister Bevln. De regering van Zuid Afrika heeft besloten, de staat Israël te erkennen. Te Londen beschouwt men dit als een ernstige slag, toegebracht aan de En gelse politiek. Israël zal volledige di plomatieke en economische betrekkin gen aanknopen met Polen. Binnen kort zal een handelsdelegatie naar Warschau vertrekken. Tussen de zestig- en de zeventigdui zend bezoekers heeft men in Nijmegen geteld voor de grote missie-tentoonstel ling, die daar van 15 tot 23 Mei onder de titel „Mitto" gehouden werd. Dat wil zeggen, dat alleen aan entree-gelden on geveer f 17.000 is ontvangen. Maar dat wil ook zeggen, dat de missie-gedachte bij al die duizenden weer sterk verle vendigd is, waarvan jarenlang de voor delen geplukt zullen worden. Begin Juli zal de „Mittovos" in onze Spaarnestad de aandacht van het De kenaat vragen en daar heel veel van de Nijmeegse tentoonstelling naar Haarlem zal worden overgebracht, hebben wij in de Novum-hallen van de Keizer Karei-stad een kijkje geno men. De deelnemers waren de missie-orden en congregaties, die in Nijmegen een klooster hebben. De algemene intentie luidde: „Maria, Koningin der Apostelen, laat ons met de priesters en missionaris sen Christus' Kruis doen triomferen, op dat het een wereld worde van ware ge lijkheid, vrijheid en broederschap." In de naam „Mitto" wilde het Missiecomité de gedachte weerleggen, dat God Zijn missionarissen zendt, opdat Zijn Woord zich zou verspreiden en alle volkeren Hem, de ene God, zouden erkennen en Jezus Christus, die Hij gezonden heeft. De verenigde missionarissen bouwden een tentoonstelling van stands, die met behulp van de meest moderne techniek overal in zeer korte tijd, geheel of ge deeltelijk, kan worden geplaatst. Deze nieuwe vorm van expositie was voor het eerst in zijn gehele opbouw te Nijme gen te zien. Naar onze smaak gaf de systematische indeling van de stands niet die kleurige afwisseling, die wij ons van vroegere missietentoonstellingen herinneren. Daar tegenover staat echter, dat een ordelijk, overzichtelijk en ook architectonisch ge heel werd verkregen. Men zou dus kun nen zeggen, dat de sfeer heeft moeten inboeten ter wille van de strakke stijl. (Met ijsco-karren en brallende luidspre kers kan men echter die sfeer niet op roepen). Het midden, tevens het kernpunt, wordt gevormd door de stand van de Pauselijke Missiegenootschappen: Voort planting des Geloofs, St. Petrus Liefde werk, H. Kindsheid. Rondom dit kern punt groeperen zich de missionarissen, ieder met hun eigen missiegebied, waar van zij foto's en vele bezienswaardig heden tonen, doch waarvan zij vooral vertellen. Het is inderdaad waar, dat de stands als een groot prentenboek open vallen en de bezoekers meetrekken naar Bulgarije en Afrika, naar Java en Tur kije, naar Curagao, Suriname, Bolivia en Columbia, naar China zowel als naar de Poolstreek. Het geheel werd in Nij- Verwachting tot Woensdagavond: Meest zwaar bewolkt met tijdelijk enige regen. Veranderlijke wind. Op de meeste plaatsen iets minder kond, vooral des nachts. Zon 4.32—20.42, maan onder 6.31. (Van onze Haagse redacteur) Robinson en Kroon, K. L. M.-pilo- ten, beiden van Canadese origine, moesten gisteren voorkomen b|j de Raad voor de Luchtvaart, die in Den Haag in openbare zitting het ongeval onderzocht, dat op 27 December van het vorig jaar des morgens om streeks 11 uur overkwam aan de PHTCV, welk vliegtuig tegen de 78 meter hoge toren van de St. Bo- nifaciuskerk te Leeuwarden vloog, daardoor een stuk van z|jn linker vleugel verloor cn slechts dank zij de voortreffelijke manoeuvres van zijn bestuurder zeven kilometer ver der bij Boxum, zonder dat zich per soonlijke ongelukken hadden voorge daan, op een weide kon worden neergezet. Een geslaagde noodlanding, die des tijds een kans van één op de duizend is genoemd, doch het is niet de succesvolle afloop van deze botsing geweest, waar de Raad voor de Luchtvaart zich mee bezig heeft gehouden, maar de om standigheden, welke tot dit ongeluk geleid hebben en het begon reeds da delijk niet mals toen gezagvoerder Ro binson via de tolk te horen kreeg, dat de Raad reden had om aan te nemen, dat hij met schuld gehandeld had. Hij vloog namelijk die morgen zeer laag over Leeuwarden en behalve de kwestie of de hoogtemeters van het toestel geen grotere dan de toelaatbare afwijkingen vertoond hebben kwam in dit verband ter sprake of de barome terstanden wel juist door het vliegveld Leeuwarden waren opgegeven. Uit deze laatste opgaven zou namelijk een weerstoestand gereconstrueerd kunnen worden, welke de waarnemend chef meteoroloog op Schiphol ter zitting uniek noemde. f Parmentier, die als buitengewoon lid van de raad deelnam aan het onderzoek, merkte naar aanleiding hiervan op, dat reeds énige malen door K. L. M.-vliegers was geklaagd over de opgaven van het vliegveld Leeuwarden. Deze omstandigheden waren van belang omdat uit on- I Gevoel voor humor is een zegen vooral in moeilijke omstandig- heden. en I iff- I juistheid van landingsinstructies minder of geen verantwoordelijkheid van de piloot zou voortvloeien. De voorzitter van de raad, mr. J. E v. d. Meulen stelde hier echter o.m. tegenover, dat de weersomstandighe den niet voldoende verklaring geven waarom de Douglas-Dacota zo laag vloog en dat het vliegtuig in verkeerde koers op het baken af ging. Op de vraag van de president aan de gezagvoerder hoe hij er toe kwam in strijd met de voorschriften zijn collega Kroon het vliegtuig te laten besturen antwoordde de flegmatieke Robinson, die instructeur in Canada is geweest, volkomen op zijn gemak, de handen in zijn zakken, dat Kroon naar zijn me ning voldoende was „uitgecheckt" om als captain op te treden. Dat deze Kroon, een boom van een kerel, met het verder vliegen op anderhalve vleu gel, ook inderdaad bewezen heeft wel was waard te zijn als piloot, kwam uiteraard ditmaal niet aan de orde. Op 28 Juni zal de Raad voor de Luchtvaart z|jn oordeel geven. megen besloten met een indrukwekken de stand over Indonesië en een over de wereldgodsdiensten. De Medische Mis sie-actie heeft haar hoekje gekregen, evenals de Missie-naaikringen 'n plaatsje hebben verworven. Wij hebben ons afgevraagd, waar die enorme belangstelling van het publiek in Nijmegen uit ontstaan is. Allereerst, zo vertelde men ons, is de voorberei ding zowel bij de volwassenen als bij de kinderen zodanig geweest, dat men als het ware verlangend uitzag naar de kennismaking met de missionarissen uit alle delen van de wereld. De mond-tot- mond-reclame heeft echter het grootste resultaat opgeleverd. Het klinkt mis schien wat eigenaardig, maar zoals de standwerkers op een markt het publiek kunnen vasthouden, zo weten die paters der missionnerende orden door hun inte ressante verhalen, die zij illustreren met gebruiksvoorwerpen uit het land, waar over zij vertellen, de toeschouwer in een ban te houden. Het is een warm werk in de zomer, maar het brengt zijn vruch ten honderdvoudig op. Voor Haarlem is het lang geleden, dat de eerste Mittovos de missievlam opnieuw ontstak. De voorbereidingen voor die van 1948 zijn zodanig, dat verwacht mag worden, dat het resul taat niet minder zal zijn. De missiona rissen zijn verlangend, naar de Bloe menstad te gaan, omdat zij maar misschien is dat wat ondeugend be doeld ervan overtuigd zijn, dat de hoofdstad van Noord-Holland het beste bidt en het meeste geeft. Een 38-jarige aannemer uit Haarlem had zich gistermiddag voor de econo mische politierechter te verantwoorden, omdat hij gedurende lange tijd en voor het uitvoeren van verschillende werken hogere lonen aan zijn werklieden had betaald dan de wet toelaat. Teneinde een ontdekking van deze overtreding te voorkomen had hij zijn administratie in een „ongeregelde toestand" gebracht. De officier van Justitie achtte deze zaak zeer ernstig en eiste dan ook een hechtenisstraf van 4 weken en publicatie van het vonnis. De verdediger van verdachte, mr. Di- derich, verklaarde, dat „Vrouwe Justi- tia met een doek voor de ogen en een knijpkat in de hand pechvogels vangt." Hij wilde daarmede betogen, dat er niet gebouwd kan worden als er geen zwarte lonen betaald worden en dat de rech ter, ondanks „de innerlijke onbillijkhe den van de wet", recht moet spreken. De lonen in de bouwvakken zijn gedrukt ten opzichte van die in de bedrijven, welke deviezen kweken. Wil men een geordende toestand hebben, dan zou er niet meer werk aanbesteed mogen wor den dan er arbeiders zijn om het uit te voeren. Deze verhouding is echter ge heel zoek, omdat drommen mannen uit de bouwvakken naar andere bedrijven worden getrokken, door hogere lonen. Eindelijk zullen nu werkgevers, werk nemers en regering samen overleggen wat er te doen staat. Het betalen van zwarte lonen is een zeer speciaal soort overmacht, verklaarde de verdediger verder. Als ik de bouwers, die er niet toe overgingen, op mijn kosten aan een maaltijd zou nodigen, zou ik er met een koopje afkomen. Pleiter achtte de hech tenisstraf dan ook te zwaar. De politie rechter dacht er echter niet zo over. Nog nooit heb ik in deze zaal voor een dergelijk feit onvoorwaardelijke vrij heidsstraf uitgesproken, aldus de rech ter, maar nu moet er een voorbeeld ge steld worden, omdat getracht is door vervalsing in de boeken een ontdekking van de overtreding te voorkomen. Deze verdachte heeft de toch al wankele ver houding tussen lonen en prijzen zeer ernstig verstoord en daarom veroordeel ik hem conform de eis, viermaal een week hechtenis, besloot de rechter. De katholieke werkgevers in de me taalnijverheid hebben Maandag te ^Val kenburg besloten op basis van vrijwil ligheid een fonds te stichten, waaruit aan werknemers met drie of meer kin deren onder de 15 jaar een extra-kin- dertoeslag zal worden verstrekt. De kwestie der lectuurvoorziening is en blijft hoogst actueel. In deze tijd wordt de zedelijke volkskracht op tal van manieren bedreigd. Naast vraag stukken van radio en film is dat van de_ lectuur zeker niet 't minste van de pro-' blemen der volksopvoeding en vrije- tijds-besteding. Op elk terrein van het culturele leven komt de lectuur aan de orde. In de standsorganisaties, in de jeugdbeweging, in de godsdienstige ver enigingen, in de parochies. Sint Vincen- tius heeft, terecht, reeds jaren lang de lectuurvoorziening betrokken in zijn charitas. Het vraagstuk der industriali satie is niet op te lossen zonder een in tensieve lectuur-actie. De vraag: Wat leest de volksbuurt, met zijn „neutrale winkelbiebjes", blijft van een pijnlijke actualiteit. Hoe de grondwettelijke bepalingen ook mogen luiden of in de toekomst mogen gesteld worden, het vraagstuk der lec tuurvoorziening vraagt op de allereerste plaats een positieve oplossing. Het is in teressant te weten, wat voor schunnigs of lectuur-op-het-randje de winkelbi bliotheken bieden. Maar van meer be lang is het, te zorgen, dat op de grootst mogelijke schaal het goede boek zijn lezers bereikt. Dezer dagen heeft het bericht de ron de gedaan, dat het Hoogwaardig Epis copaat op voorstel van de Landelijke Katholieke Actie een Bisschoppelijke Adviescommissie inzake Lectuurvoorzie ning in het leven heeft geroepen. Dat is toe te juichen, te meer daar blijkt, dat dit college van deskundigen de zaak werkelijk grondig en grootscheeps blijkt aan te pakken. De enige oplossing immers, om wer kelijk groots en machtig voor de dag te komen is een coördinatie van alle krachten, die reeds het nodige presteer den of dit eigenlijk zouden willen doen. En zij alle, Katholieke Leeszalen, Vin- centius, volksbibliotheken en andere lec- tuurbehartigers enerzijds, en standsor- ganisaties anderzijds hebben elkaar ge vonden in het aangewezen lichaam van samenwerking, een Katholieke Centrale Vereniging voor Lectuurvoorziening in Nederland. Zij gaat uit van de gezonde gedachte, dat een poging om het volk door middel van goede lectuur groter zedelijke weerbaarheid te geven, ge doemd is tot mislukken, als men dit zou doen zonder ruggegraat van een vaste levensovertuiging. Inmiddels zijn in enkele provincies reeds provinciale afdelingen van de Ka tholieke Centrale Vereniging voor Lec tuurvoorziening gestart, bestuurd door de reeds genoemde organisaties gezamen lijk. Bibliotheken van de meest verschei den aard worden in een practisch inge richt wisselsysteem voortdurend van nieuw materiaal en deskundige leiding voorzien. Via een centrale wisselstock kan daardoor een ieder regelmatig wor den voorzien van de nieuwste en aller beste boeken. Bundeling van klachten. Het is bij voorbeeld vreemd, dat niemand precies weet. hoeveel parochiebibliotheken en volksbibliotheken Nederland bezit. Daar om wordt momenteel onder leiding van de Diocesane Bureaux der Katholieke Actie een nauwkeurige enquête gehou den over de stand van zaken. Men kan immers de strijd aanbinden tegen neu trale biebjes, maar belangtrijker is het, het bestaande tot nieuwe of groter le venskracht te brengen en de zwakke of geheel onverzorgde plekken op korte termijn te voorzien. Aldus blijkt, dat de nieuwe Advies commissie er niet een is, die de zaak helpt schuiven op de lange baan, aan welks einde de doofpot staat. Strijd te gen het toenemende volkseuvel der min derwaardige lectuur, uitstekend. Dat men hier of daar de oplossing zoekt in een betere lectuurvoorziening van „het platte land," gaat reeds in de goede richting. Zo „plat'' is het platte land overigens weer niet, of men verlangt daar dikwijls lectuur van een kwaliteit, die menig stedeling te machtig is. Maar als de openbare leeszalen en bibliothe ken er ondanks hard werken in de ste den klaarblijkelijk in veertig jaar niet in geslaagd zijn de stadsbevolking in haar geheel tot een hoger leespeil op te voeren, zodat de kreet „Wat leest de volksbuurt?" een schrikbarend antwoord oproept, dan moet het probleem der lec tuurvoorziening van de stedelingen met minstens evenveel zorg bekeken worden. En dit kan alleen door een positieve actie, eendrachtig en op grote schaal aangepakt. Abe Lenstra, de linksbuiten van ons nationale elftal, zal de reis naar Oslo op medisch advies niet meemaken. Len stra heeft in de kampioenswedstrijd van Zondag j.l. tegen EDO een blessure op gelopen en de geneesheer achtte het be ter, dat hjj in Oslo niet "van de partij zou zijn. De Keuze-Commissie heeft nu besloten ook de ADO-er Clavan de reis. naar Noorwegen te laten meemaken, zo dat de jeugdige Hagenaar waarschijnlijk de plaats van de Fries zal innemen. Ook de reserve Temming gaat niet naar Noorwegen. De Utrechtenaar was zo onfortuinlijk zijn enkel te verzwikken, toen hij gisteravond op weg naar de laatste training uit de bus stapte. Dank z|j de gunstige eierenproductie is het mogelijk deze week voor alle leef tijdsgroepen drie eieren beschikbaar te stellen. De zwart-rood-gouden vlag van de Weimar-rcpubliek, die door de Duitse „Volksraad" als het kenteken van het nieutve Duitsland is erkend, woei voor het eerst sinds 15 jaar op een overheids gebouw te Berlijn, n.l. op het hoofdge bouw van radio-Berlijn (onder Rus sische controle) bij de aanvang van het referendum over de eenheid. I knoopte een vermomde Haarlemse ln- specteur een gezellig praatje aan met de twee gezochten. Daarna togen dezen op weg, zonder het te weten achter volgd door recherche en politie. Na een lange tocht belandden de heren bij een café, waar de politie tevoren reeds een kijkje had genomen. Ook de „Schrik" kwam met zijn auto ter plaatse aan en binnen werd vervolgens een onderhou dend gesprek gevoerd over het wel en wee van de handel. Een en ander kwam hierbij ter ore van de blokkerende po litiemannen. Daarna verlieten de heren het café, om naar een oude spoorwagen, die on geveer 150 M. van de weg stond, te gaan, alwaar de transacties gesloten zouden worden. Toen de handelaars niets vermoedend vijf minuten binnen waren, achtte de politie de tijd geko men om in te grijpen. Een worsteling ont stond, waarbij het pistool van een der marechaussees afging. De kogel trof de „Schrik" in het been. De twee Haarlemmers werden naar het Huis van Bewaring te Zutfen ge bracht. Maandag zijn z|j voor de econo mische officier aldaar geleid. E. J. ten C., de „Schrik van de streek" is naar een ziekenhuis vervoerd. Allen hebben bekend. Ze konden niett anders, want de losse bonnen lagen bij de arrestatie practisch „geëtaleerd". De bonnen, waar bij 5000 eiei bennen en 3700 rantsoenen Op* het "oldenbróëksê station vieesboimen, zijn in beslag genomen. Verdienstelijk werk heeft de Haar lemse recherche, in dit geval in specteur Van St. Maartensdijk, re chercheur Van Vliet en tevens ook de heer Vink, verricht bij het op rollen van een complot van bonnen handelaren, die niet voor een kleintje vervaard waren. De beruchtste ver koper, wonende in Wezep, staat be kend onder de naam „De Schrik van de stlreek". Reeds lang achtervolgde de Haar lemse Hermandad met ijver al de bon nenhandelaars. Een spoor in een be- papaalde zaak leidde naar de beruchte markt van Zwolle, waar zo goed als alles clandestien te koop is. Twee Haar lemmers, genaamd W S. en J. P. G„ zouden in de omgeving rondzwerven om een transactie aan te gaan. Op de Zwolse markt ontdekte de recherche, dat de beruchte „Schrik van de streek" in het spel meespeelde. Men vond het daarom beter, eens z|jn licht op te gaan steken in het plaatsje Wezep. Met assistentie van de plaatselijke rijks politie werd de omgeving uitgeveegd en bij het café, waar waarschijnlijk bon nentransacties zouden gesloten worden, geposteerd. Toch bleek Wezep niet de plaats van samenkomst te zijn, want men kwam te weten, dat de Haarlem mers, komende van de Zwolse markt, de trein naar Oldebroek hadden ge nomen. Aldus deed daarna ook de po litie. I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1