Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 8 juni 1948 | pagina 2

TRAWLER VOER DE IJMUIDER
PIEREN BINNEN

17000

Jupiter aan de avondhemel

Van tik-tak tot zoemend
mechaniek

VIJFTIG JAAR GELEDEN...

GEVAAR VAN BESMETTING

Niet met haring maar met smokkelwaar

Een overeenkomst

15 Jani in oppositie met de zon

D

Op bezoek bij een 65-jarige

Uit de Nieuwe Haarlemsche Courant
van Juni 1898

I

Moeilijkheden bij huis
brandvoorziening

Overeenkomst tussen
Nederland en België

AGENDA

GEEN TWIJFEL MEER!

EXPLOSIE IN ARNHEM

SS*

DINSDAG 8 JUNI 1948

PAGINA 2

STAD EN OMGEVING

BILJARTEN
Kampioenschap district
Haarlem

JUBILEUM
FIRMA VAN NIEL

Burgerlijke Stand

CHEVROLET BUICK

DISTRIBUTIENIEUWS

nTAXI? Bel

DAG EN NACHT

AVOND-VIERDAAGSE

Waterpolo-u itslagen

ZANDVOORT

Burgemeester vestigt zich

Spreekuur burgemeester

X

3v

Sportweek

Wit-Gele Kruis

DRIEHUIS
Begrafenis Th. Oudendijk

NOORDWIJKERHOUT

Personalia

Stapje verder

PRIJSHOUDEND

HEEMSTEDE

Vergadering Coöp. Boeren
leenbank

Ami)t s jubileum hoofd
inspecteur A. Berenltsen

Tweede avond KA.B.

Indische Buurtvereniging

JSC*

Chevrolet is de keus!
Van Lent,

Heemstede - Telefoon 288SO

„II Poveréllo"

H.O.V.-concert

SOCIALE GEZONDHEIDSZORG

Tot dusver vijf doden
gevonden

Straks vertraagde bezorging

Op de Benelux-conferentie

Beurs van Amsterdam

Ter zake overtreding van het de-
Viezenbesluit had zich Maandagmid
dag voor de economische rechter te
Verantwoorden de IJmuidense visser
E. v. d. P. Met zijn trawler zon hij
in Maart van het vorig jaar vanuit
Engeland contrabande binnen de
IJmuider pieren hebben gebracht.

Ter zitting ontwikkelde zich tussen
rechter en beschuldigde de volgende
dialoog: „Wat zat er in uw schuit, toen
u die bewuste morgen in Maart van het
vorig jaar binnenvoer?" Verdachte:
„Practisch niemendal." „Had u dan geen
vis?" vroeg de rechter. „Neen, ik had al
leen proviand aan boord," was het ant
woord. „Waaruit bestond die?" Ant
woord: „Uit biscuit, wijn en bier, enz."
Als verbaasd riep de rechter: „Wat, zijn
wijn en bier als gewone levensmiddelen
bij de vissers in gebruik?" Ja, bij de
Engelsen wel en wij konden het ook
krijgen." De rechter vroeg: „Er waren
ook nog andere „victualiën" als cacao,
sigaretten en tabak aan boord, niet
waar?" „Ja, wij verdeelden alles onder
de bemanning." „En dan die partij
jachtpatronen, was dat ook proviand?"
was de volgende vraag. Verdachte ver
telde toen, dat deze bestemd waren voor
zijn baas R. K., die opzending van deze
patronen had verzocht aan een vriend
in Engeland. K. werd gehoord en deel
de mede, dat de gevraagde zending zon
der voorafgaand bericht door de Engelse
vriend naar hem was verzonden. De En
gelsman wist, dat v. d. P. voor K. voer
en had de patronen dan ook bij hem
laten afleveren, opdat deze voor vervoer
naar K. zou zorgen. K. was in bezit van
een jachtacte, doch de invoervergun
ning voor de patronen was er nog niet,
toen zij aankwamen.

Vervolgens bepaalde men zich weer
tot het weergeven van de feiten, zoals
deze elkaar op die Maartse morgen op
volgden. Aldus besch. voer de trawler
omstreeks 9 uur de pieren binnen; om
half elf legde men aan aan de zuidzijde
van de vissershaven. Men wachtte daarna
anderhalf uur op de douane, doch toen
deze niet verscheen, ging de schipper
aan wal, waar zijn zoon en zijn dochter
hem verwelkomden. Met twee gevulde
zakken, afkomstig van de boot, togen zij
gedrieën naar de douane. De zakken
werden opengemaakt en de douane
stuitte meteen op de sigaretten. Inbe
slagname van alles was het gevolg,
dochde schipper nam dit zo maar
niet. Er volgde een ruzietje; de douane

Itrok aan de ene kant van een zak, de
visser aan de andere.De laatste trok
tenslotte toch aan het kortste eind. De
zakken waren gevuld met kleren, siga-
retten, tabak, chocoladerepen, peper en
nootmuskaat. „Dit ruikt lichtelijk naar
smokkel, is het niet?" zei de economi
sche rechter Maandag.

Douane-ambtenaar K., die als getuige
werd gehoord, gaf technische bijzonder
heden over de zaak. Volgens hem was
het niet mogelijk, dat de schuit ander
half uur zonder douane aan de wal
heeft gelegen. Dat Engelse vissers wijn
bij het uitoefenen van hun beroep con
sumeren, werd ook ernstig in twijfel
getrokken. Op de trawler vond men 12
flessen goede port. Ook twee andere le
den van de douane werden voor het
hekje geroepen en het kwam nu vast
te staan, dat er inderdaad bij de inbe
slagname van de zakken een hardhan
dige ruzie had plaatsgevonden.

De officier van justitie achtte in deze
zaak niet alle punten bewezen, maar
voor het wel bewezene eiste hij een
geldboete van f 200,of één maand
hechtenis met verbeurdverklaring. De
reder K., die terecht stond voor het zon
der vergunning invoeren van jachtpa
tronen, sprak de officier vrij. Eveneens
de zoon van v. d. P., die zijn vader be
hulpzaam was geweest.

De verdediger van v. d. P., mr. Boek
winkel, vroeg vrijspraak. De rechter
veroordeelde v. d. P. tot f 100 boete met
verbeurdverklaring van het inbeslagge-
nomene en sprak de andere verdachte
vrij.

De wedstrijden voor het biljartkam
pioenschap 1 A cadre 35/2 van het dis
trict Haarlem worden gehouden op 10,
11, 12 en 13 Juni 1948, onder leiding
van de B.C. „Hof van Holland". Ge
speeld wordt op twee Wilhelmina bil-
lards, lengte der partijen 300 caram
boles cadre. De deelnemers zijn: A.
Baart. B.C H., Haarlem; D. Dollé B.C.
Hof van Holland, Haarlem; G. van 't
Hof, B.V. Excelsior, Beverwijk; J. A.
Lamers, B.V. Excelsior, Beverwijk; R.
Lunenburg, B.C. Centrum, Haarlem; D.
Noordman. B.V. Excelsior, Beverwijk;
J. J. G. van Rongen, B.V. Vrienden
kring II Haarlem en J. Steffers, B.V.
D.E.S., Haarlem. Aanvang Donderdag
10 Juni, 7.30 uur.

De heer Jos. A. Huygen heeft aan de
burgemeester het volgende schrijven
gezonden, dat hij ons verzocht te publi
ceren:

„Omstreeks 18 Mei kocht ik voor ze
ven van mijn kinderen seizoen-abonne
menten voor het zwemmen in de Ge
meentelijke Zweminrichtingen. Het be
trof hier 5 meisjes en 2 grotere jongens.

De feitelijke omstandigheden, volgens
de betreffende verordening, waren toen
zó, -dat de jongens in het herenbad ge
scheiden zwemmen was verzekerd.
Nu zal in het herenbad het gemengd
zwemmen worden ingevoerd, hetwelk ik
voor mijn jongens niet kan toelaten.

Door het in'Mei afgeven van seizoen
abonnementen heeft de gemeente Haar
lem zich m.i. verplicht de omstandighe
den te bestendigen zoals ze waren ten
tijde van afgifte der abonnementen.

Er is een overeenkomst. Eenzijdig wij
zigen van deze overeenkomst kan door
mij niet worden geaccepteerd. We leven
nu toch in een Rechtsstaat en niet meer
onder het Nazi-regiem.

Reden waarom ik U verzoek te willen
bevorderen dat mijn zoons dit seizoen
gescheiden zullen kunnen blijven zwem
men."

Vandaag is het vijf en zestig jaar ge
leden, dat de heer H. van Niel in het
pand Grote Houtstraat 86 een winkel
inrichtte van klokken, horloges e.d. Dat
was toentertijd een bijzonderheid, daar
deze producten tot dan toe alleen in
galanteriewinkels werden verkocht, ter
wijl de eigenlijke horlogemakers zich
alleen bezig hielden met de reparatie.

De heer Van Niel was dus een der
eersten, die hier in Haarlem een hor
logezaak oprichtte.

In 1899, nu bijna vijftig jaar geleden,
betrok men het pand op No. 90, waar
de zaak heden nog gevestigd is. De op
richter kwam in 1909 te overlijden,
waarna de twee zeer jeugdige zonen en
thans nog steeds de firmanten, de he
ren W. P. en J. G. van Niel, de leiding
kregen.

Volgend jaar zal men dus het bijzon
dere feit kunnen herdenken, dat de twee
broers „veertig jaar compagnon zijn.

Momenteel is de derde generatie ook
in het bedrijf werkzaam.

De trots van de firma is het ruime en
lichte atelier, waar men, zonder ge
stoord te worden door de drukte in de
winkel, rustig kan werken.

Van vele zijden mochten de gebroe
ders Van Niel, die zich door het betere
genre werk, waarop zij zich geheel toe
legden, een goede naam hebben ver
worven, in de loop van de dag blijken
van belangstelling ondervinden.

GEBOREN: A. J. Schweinsbergen
Schuiten, z; G. W. van der Veenvan
Sonsbeek, z; M. F. A. van der Valk
van Dijkman, z; M. P. BuijtendijkNo
tenboom, z; E. M. L. FaberPieren, z;
G. A. van Eijnsbergenvan der Net, z;
J. A. M. DuineveldSchellekens, z; A.
BakkerKroon, z; F. VerhagenBaars,
z; M. C. KoopsBurgerhoudt, z; L. C.
SchoutenLefeber, z; M. C. Langen-
bachTaling, z; M. van DalenStumpf,
z; W. M. M. van Scherpenzeelde Korte,
d; A. DijkstraWesselson, d; C. Wieber-
dinkBloem, d; J. H. Mulderde Wij-
man, d; H. R. M. de CockVedder, d.
GEBORENM. Plantingade Boer z: W.

G. BrinkKlaassen z; I. A. GuinauTaube
z: J. BanningLutke z; C. E. Strang
Kleefstra z; A. P. Eichhornvan der
Vloot z: C. C. HendriksSpanjaard z: V.
van LooijKomen z; H. MagielsenHin
ders z; C. E. WesterhuisPrijkel z; M.

H. Mathotde Nijs d: A. Mein—van Seg-
gelen d; W. J. WitkampRoetman d; M.
TreffersBaars d; L. de HaanSpijkstra
d: M. J. ScholteOuwemann d: T. van
HuukslootBierdrager d: P. de Groot
Azier d; P. J. van EgmondOerlemans d;
H. G. EngelgeerBroekman d; M. Eland
Oudendijk d; A. VerwerKumen d; W.
ElgersmaSehellingerhout d.

GEHUWD: R. Piek en S. Timrott.
GEHUWD: H. J. P, Cornet en G. S. M.
van den Brink.

OVERLEDEN: J. H. Kozijn, 17 j., M.
v .Heemskerkstraat; I. H. Drogtrop
Dikkeboom, 68 j., Gasthuislaan; T. Hel-
lemonsPeeters, 74 j„ Cremerstraat; C.
VoetRouwens, 73 j., Gasthuisvest; T.
Vrolijk, 4 m., Colensostraat.

OVERLEDEN: T. J. Heederik, 23 d„ Ha-
tepaterslaan

De directeur van de dienst Openbare
Werken, ir. M. M. Maas, zal Zondag
13 Juni. 's middags om 12 uur de beide
kanoloodsen aan de kanohaven aan de
Schalkwijkerweg officieel openen.

Zaterdag 19 Juni zal de afdeling Haar
lem van de Ned. Natuurhistorische Ver
eniging een roeitocht maken op het Zwet
en de Marken onder de gemeente Wor-
mer. De trein vertrekt 's middags om 2 u.
uit Haarlem. Opgave van deelneming vóór
15 Juni aan het secretariaat. Onder leiding
van de heer J. Roggeveen zal de afdeling
Vrijdag 25 Juni een avondbezoek brengen
aan Thijsse's Hof te Bloemendaal. Samen
komst bij de ingang om 7.30 uur. Zater
dag 10 en Zondag 11 Juli is er een ge
westelijk weekeinde, verzorgd door de af
deling Alkmaar in een boerderij in Bergen.
Deelname Is beperkt. Opgave vóór 1 Juli
bij dr. W. J. Prud'homme van Renne,
Mauvestraat 29, Zaandam.

Twee Amsterdamse darmbewerkers
zijn aangehouden verdacht van dief
stal van 7 K.G. vet. Zij hebben bekend.

Ter zake verduistering in dienstbe
trekking is een Haarlemse schoenmaker
gearresteerd.

De slagersbediende C. N. S. uit Half
weg, slaagde er gisteren in een jongetje,
G. de K. geheten, uit de Kampersingel
te halen.

Revisies Reparaties Service
Onderdelen Overspuiten en bijspuiten
in originele Chevrolet- en Buickkieuren
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij
Haarlem Plein 21 Telef. 10338

BIOSCOPEN:

Rembrandt: Betovering om Bohème (18
jaar), 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Cinema Palace:
Mijn eigen rechter (18 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15
u.; Luxor: De lafaard (18 j.), 2, 4.15, 7
en 9.15 u.; Frans Hals: De vrouw die de
moed had (volw.), 2, 4.30, 7 en 9.15 u.; City:
De klokkenluider van de Notre Dame (14
j.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15 u.; Spaarne-theater:
De schrik van Parijs (18 j.), 2.30, 7 en 9.15
u. en 's Zondags: 2, 4.15, 7 en 9.15 u.

Woensdag 9 Juni

Uitreiking bonkaarten enz. te:

Haarlem (Vleeshal) rest O, Pa tm.
Pet, 8-3012J 5 en 24.45 uur.

Overveen (Bl'daalseweg 188) G, H,
I en J 8.3012.15 en 24 uur.

Heemstede (Binnenweg 160) O, 8.30
12.15 en 24 uur.

Voor bewoners van 't Kleverpark,
Haarlem-Noord en Bloemendaal

(Speciale correspondentie)
e sterrenbeelden gaan thans ver
loren in de schemering van de
zomernacht. Alleen de helderste
sterren zijn nog zichtbaar. De planeet
Jupiter komt echter dit gemis eniger
mate vergoeden. Jupiter is namelijk
sinds geruime tijd op het avondlijk
toneel verschenen. Planetenzoekers heb
ben hem natuurlijk allang opgemerkt,
laag aan de Zuidoostelijke hemel.

We willen ditmaal aan Jupiter eens
bijzondere aandacht schenken. Daar
voor zijn twee redenen. In de eerste
plaats is Jupiter thans de meest luister
rijke verschijning aan de avondhemel.
En in de tweede plaats staat hij op 15
Juni a.s. in oppositie met de zon, d.w.z.
recht tegenover de zon. Op 15 Juni is
de afstand aarde-Jupiter zó klein mo
gelijk en de helderheid van de planeet
dus zó groot mogelijk. We zullen dit
nader toelichten.

De aarde en Jupiter lopen beide in
een nagenoeg cirkelvormige baan om
de zon, in een richting tegengesteld
aan de draaiingsrichting van de wijzers
van een horloge. De zon staat in
het gemeenschappelijk middelpunt. De

Het is moeilijk om bij een bijna
feestelijke drukte van winkelende
mensen, zoals die gistermiddag
heerste in de Grote Houtstraat, zich
deze Eerste Straat van Haarlem
voor te stellen in de tijd der tach
tiger jaren, toen zij aan beide zijden
geflankeerd werd door een reeks
van statige patriciërshuizen.

Maar toen wij de winkel van de fir
ma Van Niel, die vandaag haar 65-jarig
bestaan gedenkt, waren binnen gelo
pen en het geroezemoes van de straat
was geweken voor het rustige tikken
der klokken, was er niet veel voor no
dig om ons geheel in te leven in de
sfeer van een zestig jaar geleden.

De eeuwen door is de horlogemaker
de stille, rustige figuur geweest, die
zich met een zekere heilige vlijt en een
voor de leek overdreven preciesheid
aan zijn werk wijdde, omdat het per
slot van zake de tijd is, waarop het
leven is afgesteld. En aan deze reputa
tie heeft hij tot op de dag van heden
nog niets ingeboet.

Alleen is het in deze dagen wel zo,
dat de horlogemaker zich binnen de
muren van zijn werkplaats of winkel
heeft teruggetrokken en niet meer, of
althans slechts in enkele gevallen, iede
re ochtend er vroeg op uittrok om zijn
zgn. opwindklanten af te lopen.

Dat is nu de romantiek van vervlo
gen jaren geworden, waaraan alleen
de horlogemaker zonder spijt terug
denkt.

Het was toen een vertrouwd stadsbeeld
geworden in het Haarlemse, dat de
horlogemaker 's morgens vroeg met een
laddertje op zijn rug en een hoge hoed
recht op zijn hoofd de huizen van de
gegoede burgerij afging en daar kamer
in kamer uit de klokken opwond.

Zoals een klok in de loop der jaren
een goede huisvriend wordt, zo werd
ook hij een vertrouwensman.

Kostelijk zijn de verhalen, die ons de
heren Van Niel uit die tijd doen. Van
hun dagelijkse tocht naar het paleis
van Justitie, de gevangenis of het Huis
van Bewaring. Van de blinde pastoor,
die eerst een hand moest hebben en dan
drie sigaren klaar legde voor de „me-
neer van de klok."

Dat alles is nu voorbij, maar het ver
anderen van de tijd bracht ook veran
dering in de klokken zelf.

Het bezit van de bekende Nederland
se klok, het zgn. staand horloge, kan
zich slechts de enkeling permitteren.
Via de kasten met houten knoppen en
de strakke stijl van 1900t die overigens
bijzonder stijlloos was, kwam men tot
de modellen van onze dagen, waarin op
het ogenblik die van Nederlands fabri
kaat hoogtij vieren.

Vernuftig is de techniek van deze
klokken. Men hoeft slechts een stekker
in het stopcontact te steken, en zoe
mend zweven de wijzers de uren langs.
Het mooiste snufje daarbij is al weer,
dat de klok tevens dienst doet als ka
lender.

Toen wij zo enkele polshorloges mon
sterden, gingen onze gedachten onwil
lekeurig terug naar „grootvaders klok".
Een zwaarwichtig uurwerk, dat gebor-

Een gemeenteraadslid had last van
moeilijke spijsvertering, waardoor hij
zijn werk als wethouder niet behoorlijk
kon waarnemen. Hij gebruikte pinkpil-
len en verklaart thans openlijk, dat hij
volkomen genezen is. Dit doet ons nog
meer waarde hechten aan ons genees
middel, zo deelt de fabrikant mede, want
deze man was op een post van vertrou
wen geroepen.

De letterkundige vereniging „J. J
Cremer", alhier, heeft een nationale re-
citeerwedstrijd uitgeschreven naar aan
leiding van de inhuldiging van H. M. de
Koningin.

Twee koppen uit de krant van een

halve eeuw terug: „Ellende in Spanje"
en „Ellende in Italië." Was die „goeie
ouwe tijd" nu werkelijk wel zo goed?

Van de zwem- en badinrichting in het
Noorder-Buiten-Spaarne kan met in
gang van 1 Juni kosteloos gebruik wor
den gemaakt.

Als u denkt, dat coca-cola een moder
ne drank is heeft U het mis, want 50
jaar geleden stond een advertentie in
onze krant: „Aperitif agréable, exquis a
base de Coca et de Kola. Demandez dans
tous les cafés."

Bij notariële acte is opgericht „De
Veren, der ziekenverpleegsters Fran
ciscanessen van de M ariastichting" te
Haarlem.

Met grote moeite heeft de deurwaar
der Glaser de bewoner van een perceel
aan de Tulpenstraat uit zijn woning
kunnen zetten. De bewoner had zich als
in een burcht opgesloten, zong vader
landse liederen vanuit het bovenlicht
van zijn deur, trok neuzen tegen de
deurwaarder en zijn helper en sliepte ze
telkens uit. Onder groot gejuich der
menigte kon de deurwaarder na een
uur zijn doel bereiken.

Het was in 1898 toch een dure tijd. Een
stel fiets-luchtbanden, eerste klas, kostte
f 23.(maar de jenever 80 ets. per li
ter).

Het goede kind. Karei: „Paatje, nu
zit ik niet meer op de laatste bank."

Vader (verheugd): „Dat is zeer lief
van U mijn kind! Ik zal U een dubbeltje I moet verdienen.

wegschenken. Maar zeg Uwen vader nu
eens, hoe dat gekomen is?"

Kareltje: „De laatste bank wordt ge
verfd." (Wij mogen die oude moppen
wel!)

Naar wij vernemen bestaat er uitzicht
op vereniging der gemeenten Beverwijk
en Wiik aan Zee en Duin.

Dat Haarlem zich in de loop der jaren
iets heeft laten ontglippen moge blijken
uit het volgende bericht: 1 Juni zijn
weer de jaarlijks terugkerende univer-
siteitswedstrijden door de Ned. Studen-
tenroeibond op het Spaarne gehouden.
De wedstrijd werd bijgewoond door de
Commissaris der Koningin', de burge
meester en de Minister van Koloniën.
Aan de start verschenen „Nereus",
„Njord", „Laga" en „Triton."

De Binnenlandse Exploitatiemij. heeft
zich verzekerd van de gronden gelegen
tussen de Schotersingel, de Kleverlaan
en de Delft. Er zal een weg van 23 M.
breed gemaakt worden, die gedeeltelijk
overgaat in een plantsoen en waarlangs
de electrische tram zal lopen. Op een
gedeelte van het terrein zal een R. K.
kerk worden gebouwd (de H. Hart-
kerk).

Gisteren bij het uitgaan van de kerk
in de Jansstraat kwam een dokterskoets
zeer onstuimig vanuit de Ridderstraat
de hoek omrijden. Een dame scheurde
daardoor haar mantel.

Tweehonderd kermisexploitanten heb
ben ingeschreven voor de a.s. kermis.
Een bedrag van f 795 werd gestort voor
het plaatsen van een stoomcaroussel op
de Turfmarkt.

Het Frans Halscomité wendt zich tot
de Nederlandse kunstenaars om mede
te dingen in een prijskamp voor het
schoonste ontwerp van een monument,
dat in het Florapark geplaatst kan wor
den. De kosten mogen niet meer dan
f 25.000 bedragen.

De werklieden van de gemeentereini
ging te Haarlem wensen niet langer
voor 15 cent per uur te werken: zij vin- j

gen in een peervormige kast, een rijk
onderdeel vormde van zijn Zondagse
pak. Maar die wonderlijke zakhorloges
hebben in de loop der jaren de strijd
tegen die „van de pols" moeten opge
ven. In 1920 kwamen de eerste polshor
loges in de handel: grote knollen, die
langzamerhand in een fijftere stijl wer
den geproduceerd. Thans schijnt het
oude model weer opgang te maken; een
kwestie van New look?

Wanneer wij in deze oude Haarlemse
zaak het rijke gezelschap van klokken
van allerhande stijl verlaten, dan is
het met grote bewondering voor het
vernuft onzer dagen met zijn zoemende
electrische klok, maar met een nog gro
tere liefde voor de „oudjes", die met
hun vertrouwen-wekkend getik en hun
speels slagwerk een sfeer weten te
scheppen, waarin een Nederlander zo
graag leeft

De zomermaanden zijn bij uitstek ge
schikt voor het beoefenen van de wan
delsport. Tot Juni staan alle tochten in
het teken van de Avond-Vierdaagse,
waarna serieus getraind wordt voor de
Vierdaagse te Nijmegen. De Avond-
Vierdaagse, welke dit jaar voor de vijf
de maal wordt georganiseerd, is de laat
ste jaren zeer populair geworden, te
meer omdat iedereen in staat is aan
deze sportprestatie deel te nemen. De
afstanden van driemaal vijftien en één
maal twintig kilometer zijn voor ge
zonde mensen en vooral voor sportlui
geen beletsel. Te Haarlem zal zij wor
den gehouden van 16 tot en met 19
Juni. De start is Woensdag, Donderdag
en Vrijdag van 6 tot 7 uur, Zaterdag
van 2 tot 3 uur, vanaf gebouw Rose-
haghe, Hoofmanstraat 12. Zij wordt ge
organiseerd door en staat onder leiding
van de plaatselijke officials van de N.
Hollandse Wandelsport Bond; ook niet-
leden kunnen er aan deelnemen. In
dien men de tochten met goed gevolg
heeft volbracht, ontvangt men het be
kende N.W.B. Avond-Vierdaagse Kruis.
Bij deelneming voor de tweede, derde
en vierde maal het bewuste cijfer, ter
wijl men voor de vijfde maal een spe
ciaal kruis ontvangt. Groepen bestaan
de uit 12 personen en leider komen in
aanmerking voor een groepsprijs. Deel
name staat open voor iedereen vanaf
14 jaar. (Bondsleden vanaf 12 jaar). De
sluitingsdatum is vastgesteld op Zater
dagavond 12 Juni. Inschrijvingen kun
nen geschieden bij de bekende adres
sen, alsmede bij de Kiosk, Verwulft,
alwaar ook alle inlichtingen worden
verstrekt.

De uitslagen van de waterpolowed-
strijden voor de competitie van de
Koninklijke Nederlandse Zwembond
luiden:

Dames 2e klasse C: ADZDWT 20;
2e klasse D: ADZ 2DWR 2 21. He
ren 2e klasse D: DJK 1DWT 1 32;
DWT 1DAW 1 72. Reserve le klas
se B: DJK 2—DWR 2 2—3. Reserve
3e klasse E: DWT 2—Haarlem 3 0—7.

De burgemeester, mr. H. M. van Fe-
nema, vestigt zich Woensdag in deze
gemeente aan de Duinwindelaan no. 5
te Bentveld.

De Burgemeester houdt zijn eerstvol
gend spreekuur niet op Woensdag 9, doch
op Donderdag 10 Juni, van 10—12 uur.

Ecliptica

fin tares

r/f t

SCHORPIOEN/'

K~~*S

1

Het Maandagavondprogramma van de
sportweek trok honde- Jen bezoekers
naar het sportterrein aan de Vondel
laan. Nadat de hockeywedstrijd Zand-
voortHBS Haarlem door HBS was ge
wonnen, begonnen zeer interessante
bokswedstrijden. De jonge Zandvoortse
boksers gaven aardige prestaties te zien.
Het werd zeer gewaardeerd dat de
bokskampioen Luc van Dam enige
boks- en trainingsdemonstraties wilde
geven. Na afloop bood de heer Brink,
voorzitter van het sportweekcomité,
mevr. Van Dam bloemen aan.

Zuster Hoogenbosch is thans ruim een
jaar in dienst van het Wit-Gele Kruis en
in die tijd is het met de vereniging
crescendo gegaan. Het aantal leden pas
seerde de 300. Het bezoekcijfer van de
zuster steeg van 150 tot 350 per maand.
Van het aanmerkelijk uitgebreide maga
zijn van verplegingsartikelen wordt veel
vuldig gebruik gemaakt. De vereniging is
thans ook belast met de t.b.c.-bestrijding.

Het stoffelijk overschot van Th.
Oudendijk, dat dezer dagen uit Duits
land werd overgebracht, zal Woensdag
a.s. op het kerkhof van het Missiehuis
te Driehuis plechtig worden bijgezet. De
kerkelijke diensten, welke worden ge
houden in de kapel van het Missiehuis,
beginnen om 9 uur.

Tot opvolger van de heer Warmerdam,
directeur van de H. B. G. te Lisse, is

j den althans dat een opperman meer j benoemd onze plaatsgenoot, de heer P.
I S. van Leeuwen.

straal van de Jupiter-baan is 5.2 maal zo
groot als die van de aardbaan. Jupiter
staat dus 5.2 maal zo ver van de zon
verwijderd als de aarde. Dientengevolge
loopt hij veel langzamer dan de aarde.
Dat blijkt wel heel duidelijk uit het
grote verschil in omloopstijd: de aarde
loopt in een jaar tijds eenmaal om de
zon, Jupiter doet er 12 jaar over.

De aarde loopt dus periodiek tus
sen de zon en Jupiter door, n.l. om
de 399 dagen. Staat nu de aarde pre
cies tussen de zon en Jupiter, dan is
Jupiter in oppositie met de zon.
Anders gezegd: Jupiter staat dan
recht tegenover de zon. Dat is dus
wel een bijzondere stand.

Wanneer men zich hiervan een hel
dere voorstelling wil maken, moet meri
de banen van de aarde en Jupiter eens
op een blaadje papier tekenen. Men
tekent eerst een cirkel met een straal
van 1 cm.; daaromheen met hetzelf
de middelpunt een cirkel met een
straal van 5.2 cm. De binnenste cirkel
is de aardbaan, de buitenste de Jupiter-
baan.

Men tekent nu de aarde precies tus
sen de zon en Jupiter. Daar heeft men
nu de oppositie-stand vlak voor zich.
Met één oogopslag ziet men, dat de
aarde en Jupiter in deze stand zo
dicht mogelijk bij elkaar staan. Jupiter-
in-oppositie is dus helderder dan op
enige andere dag van het jaar. We
raden allen ten zeerste aan deze een
voudige tekening te maken. Men weet
dan precies hoe Jupiter, de aarde en de
zon op 15 Juni ten opzichte van elkaar
in de ruimte staan. Zodoende krijgt
men een veel betere „kijk" op Jupiter.
Dat is toch zeker wel een simpel teke
ningetje waard?

Nu gaan we een stapje verder. Men
heeft dus de oppositie-stand van Jupi
ter voor zich op het blaadje papier.
Stel nu voor, dat de aarde om haar as
draait, van het Westen naar het Oosten.
De hele horizon draait natuurlijk mee.
Let nu op, wat er op 15 Juni ge
beurt. Precies om 21 uur gaat de zon
onder in het Noordwesten. Recht tegen
over de zon, in het Zuidoosten, komt
tegelijkertijd Jupiter op. In het vrije
veld zal men Jupiter al spoedig boven
de horizon zien, want de planeet is
zeer helder. Naarmate de zon dieper
zinkt, neemt Jupiter in glans toe. Jupi
ter klimt langzaam hoger, maar blijft
toch laag aan de hemel. Precies te mid
dernacht 0 uur 40 min. Midden-
Europese tijd staat Jupiter vlak bo
ven het Zuidpunt. De zon staat dan on
der het Noordpunt, even ver onder de
horizon als Jupiter er boven. Na mid
dernacht daalt Jupiter weer langzaam.
Hij gaat in het Zuidwesten onder, juist
wanneer de zon in het Noordoosten
opkomt. Men ziet: de oppositie van
Jupiter op 15 Juni geeft ons aanleiding
tot het doen van interessante waarne
mingen.

Jupiter vertoeft thans in het sterren
beeld Schorpioen. Dit fraaie sterren
beeld met de heldere rode ster Antares
staat laag aan de hemel. Men heeft nu
tevens een prachtgelegenheid dit mooie
zomersterrenbeeld, althans gedeeltelijk,
te bewonderen. Jupiter vindt men mid
den Juni boven de staart van de Schor
pioen zie de tekening. Hij is nog
helderder dan Sirius, een schitterende
verschijning in de schemerlichte zomer
nacht.

Jupiter loopt thans langzaam terug,
d.w.z. hij beweegt naar het Westen. Op
16 Augustus komt hij weer tot stilstand,
m.a.w. hij wordt dan stationnair. Houd
Jupiter de komende weken vooral goed
in de gaten; men kan dan de teruglo
pende beweging van de planeet met
eigen ogen vaststellen.

Amsterdam, 7 Juni 1948.

De nieuwe week werd op de aandelen
markt vandaag niet ongunstig ingezet.
De handel in verschillende afdelingen
was wat ruimer dan aan het eind van
de vorige week, terwijl de koersen op
een bescheiden vraag licht konden aan
trekken. De orders van het publiek na
men echter geen grote omvang aan, zo
dat het koersavans na een prijshoudende
opening in het verder verloop geen noe
menswaardige voortgang had. Aand. Phi
lips, Unilever en Aku konden tijdens het
beursuur iets betere prijzen bedingen.

Bij industriële aandelen kwamen aand.
Emballegefabr. van 136% op 140, Meel-
fabr. reageerde echter van 2521/2 tot 248.
Claims Excelsior liepen eveneens terug
en kwamen op ƒ80 (ƒ85). De staats-
fondsenmarkt gaf verschillende fractio-
nele koersverbeteringen te zien.

Op de vergadering van de Coöp. Boe
renleenbank te Heemstede, welke in het
R.K. Verenigingsgebouw werd gehouden,
belichtte de voorzitter, de heer J. H. M
Peeperkorn de ontwikkeling van dit
soort banken, ook bekend als de Raif-
feisenbanken, in ons land. Er zijn in to
taal 1295 van deze instellingen, terwijl
ons land 1100 gemeenten telt. Daarvan
zijn er 731 aangesloten bij de Coöp.
Centrale Raiffeisenbank te Utrecht welke
dit jaar het gouden jubileum gaat vie
ren. Zeer opmerkelijk is ook dat deze
boerenleenbanken als spaarinstelling de
voornaamste plaats innemen. In Novem
ber 1947 was aan spaargeld ondergebracht
bij de Rijkspostspaarbank 1453 millioen
gulden, bij de bijzondere spaarbanken
1011 millioen gulden en bij de gezamen
lijke boerenleenbanken niet minder dan
1793 millioen gulden, zodat deze boven
aan staan. Daarvan was bij de Boeren
leenbank te Heemstede 1.400.000 gulden
geplaatst.

De balans van 31 December 1947 die
met een totaal sloot van 1.685,868,25
werd goedgekeurd en de winst van
4809,61 werd bij de gewone reserve
gevoegd.

De aftredende leden van bestuur en
raad van toezicht werden vervolgens
met algemene stemmen herkozen.

Dezer dagen heeft de hoofdinspecteur
te Heemstede, de heer A. Berentsen, het
feit herdacht, dat hij 25 jaar geleden
als inspecteur bij de politie te Haarlem
in dienst trad. Op 22 September 1937
volgde zijn benoeming tot inspecteur
in de gemeente Heemstede, terwijl hij
in deze gemeente begin 1940 tot hoofd
inspecteur werd bevorderd. Op verzoek
van de jubilaris is deze dag onopge
merkt voorbijgegaan.

Ook de tweede avond van de non-
stopvoorstelling, georganiseerd door de
afdeling Heemstede van de K.A.B., is
een succes geworden. De grote zaal van
het Verenigingsgebouw was meer dan
vol en na de apotheose, waarin de vak
afdelingen ten tonele waren gekomen,
om hun trouw aan de beweging te be
loven, nam de voorzitter, de heer N. J.
v. d. Linden, het woord. Hij dankte
daarin allen die tot het uitstekend sla
gen van deze avond hadden medege
werkt en prees vooral het werk van
de heer Henk Boeree als algemeen lei
der, de heer N. Booms met zijn tech
nische staf, die voor zulke fraaie décors
had gezorgd, de heer G. de Barbanson,
die de leiding van het muzikale gedeel
te op zich had genomen, de heer J. J
Schelvis, voorzitter-regisseur van de
toneelvereniging „Door Eendracht
Sterk", die zo spontaan had medege
werkt, de heer Prins, concierge van het
R. K. Verenigingsgebouw, die in alles
even bereidwillig was geweest, de oud
voorzitter van de afdeling, de heer H.
A. Meeuwenoord, die voor de verlich
ting en de lichteffecten heeft gezorgd,
een groepje jongelui, die muzikale me
dewerking hadden verleend en aan het
slot van zijn toespraak de secretaris
van de K.A.B., de heer L. J. Floris, die
bergen werk heeft verzet om tot dit
schone resultaat te komen.

Men bleef vervolgens nog een uurtje
gezellig bijeen en daarmede zijn de
feesten van de Arbeid afgelopen.

Op de Maandagavond in „Het Wapen
van Heemstede" gehouden vergadering
van de Indische Buurtvereniging, welke
onder leiding stond van de voorzitter,
de heer J. de Bruin, werd met alge
mene stemmen besloten, op 17 Augus
tus het uitstapje voor de kinderen te
organiseren. Met zes autobussen gaat
men eerst naar de hei in de omgeving
van Laren, waar verschillende kinder
spelen zullen worden gehouden en daar
na gaat de tocht naar de bekende speel
tuin te Valkenveen, het meest gelief
koosde object van de Indische Buurt
vereniging.

n het maandbericht „De huisvrouw
staan van die prettige dingen, die de
burger weer moed geven. Neen, ge
wordt niet vermoeid met kolommen
advertenties, waarin mevrouw Zus of
Zo hulp vraagt, voor dag of dag en
nacht of halve dagen, ge leest in dit
Haarlemse orgaan slechts over uitrei
king van medailles. Mejuffrouw Artje
Houtriet is 25 jaar in trouwe dienst ge
weest als kinderjuffrouw en huishoud
ster bij één familie en mejuffrouw Ge-
sina Langendijk was 12'/, jaar huishoud
ster op één enkel adres. Medailles, oor
konden, bloemen en hiep-hiep-hoera!
Dan volgt een oproep aan alle leden, die
zo'n jubileum in zicht hebben. Men
staat echter met stomheid geslagen als
men de rubriek „Hulp per uur" leest
Een hele serie dames biedt zich aan voor
lichte huishoudelijke bezigheden in ge
zinnen in Haarlem of omgeving. Er zijn
er bij, die 's middags willen kousen
stoppen, of 's avonds willen oppassen,
opdat papa en mams samen een schouw
burgje of een concert kunnen pikken;
er zijn er ook, die volledige huishoude
lijke hulp willen verlenen of zich tot
verpleging geroepen voelen. Nu weet ik
wel, dat er in verschillende kringen,
ook in parochies zo een en ander op
dit gebied gedaan wordt, maar ik zou
een Federatie willen stichten, die zo
veel invloed op de Haarlemse bevolking
heeft, dat hier geen hulp-probleem meer
bestaan kan. Standsverschil moet dan
uitgeschakeld worden en dat is nu juist
het tere punt. Overigens wens ik alle
kinderjuffen en huishoudsters of hul
pen, die op weg zijn naar de zilveren,
verguld-zilveren of vergulde medaille
alsnog een flinke echtgenoot toe. Voor
dit doel wil zelfs mevrouw een offer
brengen!

(Adv.)

De belangstelling voor de film over
het leven van St. Franciscus, welke
Maandagavond in de zaal van de Hol
lands-Zweedse Zaadmaatschappij werd
afgedraaid, was buitengewoon groot en
de aanwezigen waren na afloop zeer
voldaan. Ter inleiding hield kapelaan
Keijer, van Vogelenzang, een toespraak,
waarin hij verschillende bijzonderheden
over de film meedeelde. Jammer, dat de
voorstelling zo laat begon, het beruchte
kwartiertje hier ruim een half uur en
daarin moet nu toch eens verandering
komen.

Woensdagavond 9 Juni a.s. geeft de
Haarlemse Orkest Vereniging haar
eerste openlucht-concert van deze zomer
in het Bloemendaalse Bos. Onder lei
ding van Kees Hartvelt zal het volgen
de programma worden uitgevoerd:
Gounod: Balletmuziek uit „Faust";
Grieg: Holberg Suite; Mendelssohn:
Muziek bij Shakespeare's Midzomer-
nachtsdroom; Bizet; L'Arlésienne Suite
no. 1; Sibelius: Valse triste en de Piet
Hein Rhapsodie van dr. Peter van An-
rooy.

Bij ongunstige weersomstandigheden
zal het concert worden uitgesteld tot
Maandag 14 Juni a.s.

In een vorig artikeltje over tubercu
lose hebben we gewezen op het ge
vaar dat een patiënt voor zijn om
geving kan opleveren, wanneer hij zich
niet strikt houdt aan de voorschriften
die hem door de behandelende arts en
door het consultatiebureau worden ge
geven. Dat geldt natuurlijk in gelijke
mate voor alle lijders aan besmettelijke
ziekten. Het komt nog maar al te vaak
voor, dat hiertegen grovelijk gezondigd
wordt. Vooral kinderziekten neemt men
in dit opzicht wel eens een beetje te
luchtig op. Men redeneert al gauw, dat
het zo'n vaart niet zal lopen, dat „ieder
een" de kinderziekten moet doormaken
enz. Natuurlijk zijn de meeste kinder
ziekten niet gevaarlijk.... voor sterke
kinderen, maar niet alle kinderen zijn
sterk, en zwakke kinderen kunnen in
gevaar komen door een infectie, die
normale kinderen- geen ernstige schade
toebrengt Men moet dus door isolatie
van de patiëntjes er voor zorgen, dat de
ziekte niet onnodig wordt verbreid. In
het algemeen is de school toch al een
prachtig verspreidingsmiddel voor kin
derziekten, daar hoeven wij, door on
achtzaamheid, niets meer aan toe te voe
gen. Wat geldt voor kinderziekten geldt
eveneens voor besmettelijke ziekten van
volwassenen, en ook hier gaat het niet
aan, maar te zeggen dat een ver
koudheidje of een griepje geen kwaad
kan. Elke besmetting die men op
anderen overbrengt is een schending
van de naastenliefde.

Dat betekent natuurlijk niet, dat elke
verkouden man of vrouw nu maar ge
ïsoleerd moet worden, dat we overdre
ven angstig moeten zijn. Er is al genoeg

overdreven angst aanwezig op dit ge
bied, en wel op een terrein waar deze
angst bepaald verkeerd is.

Duizenden genezen t.b.c.-patiënten
weten hierover mee te praten. Ze zijn
als genezen ontslagen, hun toestand
wordt geregeld gecontroleerd op een
consultatiebureau, maar hun omgeving
blijft hen behandelen met het wantrou
wen en de afkeer zelfs die de gezonde
voor de besmettelijke ziekte voelt. Ze
komen moeilijk aan de slag, ook in be
trekkingen waar ze lichamelijk voor ge
schikt zijn; en als ze aan de slag komen,
worden ze beschouwd als halve krach
ten, die niet zelden ook nog door hun
kameraden en collega's worden geme
den Dat alles wijst op onverstand, op
een volkomen misplaatste angst voor in
fectie, een belachelijk wantrouwen in
de kennis en vooral in de objectiviteit
van de arts. Genezen patiënten zijn ge
nezen, en leveren niet meer gevaar op
dan iemand die nooit ziek is geweest.
Daarmee basta. En verdachte gevallen
dan? Wanneer deze onderzocht zijn,
doorgelicht en wat ook, en ze houden
zich aan de voorschriften die hun van
medische zijde worden gegeven, dan zijn
die al even ongevaarlijk; dan hoeft nog
niet eens een overdreven bezorgd pu
bliek een soort van quarantaine in het
leven te roepen, die deze mensen het
bestaan verzuurt.

Dergelijke houdingen dateren nog uit
de tijd, dat men wel op de hoogte was
van de besmettelijkheid der t.b.c. en nog
niet veel kon doen om genezing te be
werken. Het wordt tijd, dat die menta
liteit wordt opgeruimd.

Hedenmiddag omstreeks 12 uur
heeft zich in de grote bunker bij
het voormalig sanatorium aan de
Koningsweg te Arnhem een hevige
ontploffing voorgedaan b(j het de
monteren van munitie. Tot dusver
zijn vijf doden gevonden. De bunker
ligt vlak bij het voormalig vliegveld
Deelen en werd in de oorlog door
de Duitsers aangelegd.

De vakgroep Detailhandel in
Brandstoffen heeft aan het ministe
rie van Economische Zaken mede
gedeeld, dat er moeilijkheden bij de
huisbrandvoorziening dreigen te
ontstaan, doordat een deel der huis
brandverbruikers niet bereid is de
op de bonnen beschikbaar gestelde
brandstoffen reeds thans af te
nemen.

De Vakgroep schreef dienaangaande:
„De aanvoer van brandstoffen van de
mijnen naar de handel vindt regelmatig
voortgang, zodat de kolenhandelaren
ook regelmatig moeten afleveren om
ruimte te kunnen maken voor nieuwe
aanvoer. Voorts kan de kolenhandel, in
verband met de beperkte vervoercapaci-
teit, slechts dan al zijn afnemers tijdig
voorzien, wanneer reeds thans met de
bezorging der brandstoffen in een zo
groot mogelijke omvang wordt begon
nen. Indien de handel daartoe niet in de
gelegenheid wordt gesteld, is het gevaar
niet denkbeeldig, dat vele gezinnen te
gen het aanbreken van de winter voor
de noodzakelijkheid zullen worden ge
plaatst, of de kolen zelf af te halen, of
genoegen te nemen met vertraagde be
zorging.

Het A.N.P. heeft zich terzake tot het
ministerie van Economische Zaken ge
wend, waar men het bestaan van de
door de Vakgroep geschetste moeilijk
heden bevestigde.

Naar bevoegde kringen op het Cha
teau mededelen, heeft de Nederlandse
delegatie een verklaring afgelegd, waar
in gezegd wordt, dat Nederland de mo
gelijkheid onderzoekt zijn economische
politiek meer in overeenstemming te
brengen met die van België en Luxem
burg door de tot dusver gevoerde poli
tiek van in- en exportvergunningen,
prijsbeheersing en industriële subsidies
te herzien.

Volgens „Le Peuple" is een der posi
tieve resultaten, welke bereikt zijn, een
overeenkomst tussen Nederland en Bel
gië op grond waarvan een gemeenschap
pelijk standpunt zal worden verdedigd
tijdens de onderhandelingen, die a.s.
Donderdag te Frankfort een aanvang
zullen nemen betreffende de hervatting
van het Rijnvaartverkeer over de Neder
landse en Belgische havens.

Teneinde het verschil op de Neder
landse betalingsbalans weg te werken,
zou België voorts bereid zijn Nederland
te helpen bij het verkrijgen van een
extra dollarlening bniten het plan-
Marshall om.

Nederland zou bovendien met all®
krachten er naar streven België zoveel
mogelijk in goederen te betalen «n het
zou in het bijzonder de aitvoer van kasS
en boter naar België verhogen.

Tevens blijkt Nederland bereid te zü»
er bij de Verenigde Staten op aan te
dringen bepaalde producten niet
Amerika, doch in België te mogen aan
schaffen, en deze dan in Marshalldollar8
te betalen.

(Niet-officiële koersen)

Vorig Opening

slot

3% Neder1. 1948 10054
3-3% Nederland 194? 99
3 Ned. 62-64 99 és
3 Ned. 62-64 bek fac. 99%

Ned. Handel Mij. eert 153%

A.K.U. 163

Van Berkel's Patent 126

Calvé-Delft eert 198

Van Gelder nw. aand. 15554

Kon. Hoogovens eert 206'

Unilever eert. 297%

Ned. Kabel nw. aana 291

Philips 267

idem (nieuwste) 257%

Kon. Petroleum 352%

Idem (nieuwste) 342

„Amsterdam" Rubber 166%

HolL Amerika Lijn 216

Kon. N. Stoomb. Mij 176

Scheepvaart Unie 186%

H.V.A. 222%

Deli Mij. eert. 161%

8/6

99-99^*

167%

206%
296%

257

169

186%