De wapenstilstand in Palestina IWC DE NOORMAN-DE STEEN VAN ATLANTIS Maximum voor eigen pensioen kan f 4800,- worden Calcutta, armoedig, primitief en vies, groot contrast met Indonesië TUSSEN T POLEN, BERICHT VAN BENESJ' AFTREDEN KWAM DRIE MAANDEN TE LAAT I D Russen zijn lastig in Berlijn Engelse koning gelast parade af Marshall-hulp onbesnoeid Gezinspensioen maximaal f4000,- D TSJECHISCHE STUDENTEN NAAR „HUIZE ZUILEVELD" Een oude heer s?«* Gottwald zal geen genoegen nemen met erefunctie Alle passen moeten met de hand getekend zijn Vanwege het weer STEMMEN STAKEN OVER ONTSLAG WETHOODERS Men kan nooit weten Iedere Ned. student een gulden per maand wekt opschudding VRIJDAG 11 JUNI 1948 PAGINA 3 BUITENLANDS OVERZICHT uk H.H. Wijdingen Mgr. Braws Uitbreiding vicariaat Semarang MR. WITT EM AN HAALT LIEFTINCK OVER Nieuw beroep in Berlijn Gezond Japan - Moderne ad vertentie Zo iets doet men niet meer C Y LEGERVLIEGTUIG DER V.S. SNELLER DAN HET GELUID door JAMES CHARLES LYNCH :ur- zat r in oek 2est ■dig Zo der en ver ren was ;en. ige, Hij t U ïor- gas eep ■tje. op 1880 3v.) D Ti ran, de- H. in or* en ing >m- ho- ;ies an- ran ens er- ten ide een ?u - ier er- of di- dat na- te an- m- et- er- ïer H. 'ij" el ide len m- IS" 141 irb. iv.) en ed- er- ieSI 1— 2— 1 -es. 2; 3; -I 3. VB IV: E es: sn: 2— VT :n: r2 tie es: 1— ns: Drie maanden te laat is het bericht gekomen van Dr. Benesj' aftre den. Toen in Februari van dit Jaar in Tsjechoslowakije de eerste te kenen zichtbaar werden van de komen- ae communistische Putsch en zelfs nog '°en deze reeds in volle gang was ^achtten het Tsjechische volk en de Gereld op een bevel van de President, ^'aardoor het Tsjechische volk en het Jager werden opgeroepen tot de strijd Jagen de „volksdemocratische" dictatuur, boch een bevel bleef uit en het Tsje chische volk aanvaardde het noodlot, 0ttdat het onontkoombaar leek, daar telfs de grote Benesj, de geliefde Pre scient, opvolger van Thomas Masaryk, Seen woord van protest had laten horen de Tsjechoslowaken geen bevel ge geven had te strijden voor hun vrij heid, zoals eens de Tsjechische Vader hes Vaderlands had gedaan. Doch min stens had men van de President een Persoonlijk protest verwacht, dat niet 'Qders gegeven kon worden dan door 5£ te treden. Benesj' aanblijven zou het nieuwe regiem slechts een schijn van Rottigheid geven. Doch ook dit protest nleef uit en Benesj bleef President van he volksdemocratie. Niemand in dg wereld begreep Benesj. "len kende hem als de fijnzinnige diplo maat, de grote staatsman en leider van Rjn volk, die volkomen afkerig stond 'egenover de brute machtswellust der teimmunistenleiders. Waarom trad Benesj niet af? Waarom verried hij zijn volk de principes van Thomas Masaryk, de man, die hij eens zelf had verafgood? n de afgelopen maanden is er enige klaarheid gekomen in het raadsel- Benesj. Oude vrienden van de Pre scient, die Gottwald's heilstaat ontvlucht Sjn. weten te vertellen, dat Benesj teeds maanden, voordat Gottwald zijn definitieve actie begon, ernstig ziek was "n leed onder een stofwisselings- en tenuwkwaal, die wel niet zijn geeste- hjke vermogens verzwakt had, doch Rel zijn weerstandsvermogen ernstig "ad aangetast. Een van Benesj' beste dienden, de vroegere hoofdredacteur jjan de Svobodne Slovo, het blad van "e nationale socialistische partij de Partij, waarvan Benesj lid was, voordat "ij als opvolger van Masaryk in 1935 tot "resident gekozen werd bevestigde dit te een artikel in de „Monde." Doch hij voegt er meteen aan toe, dat de ziekte Seen geheel nieuw verschijnsel heeft "Pgeroepen. In tegenstelling tot Masa- tyk was Benesj geen strijder. Sprekend °Ver zijn jeugdjaren heeft Thomas Ma- teryk eens gezegd, dat „zijn mes "van- jtelf openging in zijn zak", wanneer hij dwaad werd. Doch wanneer Benesj terak over zijn jeugd, vertelde hij hoe Enthousiast hij toen was geweest over "et naturalisme en andere philosophische leisels. Benesj was een philosoof en Seen strijder, een geleerde en geen Ran, die het leven voelde kloppen in Sia volk. Masaryk maakte dertien mil- i'oen mensen enthousiast door voor hun teder begrijpelijke dingen te zeggen, jtech Benesj trachtte aan dertien mil- jteen mensen sociologie te doceren. Renesj toonde reeds zijn gebrek aan hardheid, toen hij in 1938 de voorwaar den van München ondertekende, terwijl het Tsjechische volk tot aan de. tanden Rhvapcnd gereed stond om te vechten. ,te 1944 liet hij zich als diplomaat ver beiden tot tekening van een verdrag met ■Woskou, zijn eigen doodvonnis. Vertrou wend op zijn kwaliteiten als diplomaat installeerde hij na de bevrijding de vier- hartijen-regering onder Gottwald, door Riens bruut geweld hij tenslotte over rompeld werd. Gottwald wist dat hij Renesj met grof geschut moest aanval- ten en hij wist tevens, dat de ziekte "e President zo verzwakt had, dat hij ï,°u zwichten. Molotov's plaatsvervanger sdanov, die ten tijde van de Putsch in 'sj echo Slowakije was, gaf hem de me teode aan, hoe hij de President moest jtenpakken. Spoediger dan wie ook ver dacht had, was Benesj murw. En of schoon hij de dag voor de Putsch nog ge- tegd had: „Liever sterven dan wijken Jteor het geweld en Masaryk's principes jterraden". tekende hij wenend als een Rein kind het document, dat Gottwald Ran de macht bracht en waardoor hij Sin trouwste vrienden verried. De ziekte verklaart veel, doch niet Rles. Daarvoor heeft Benesj zich al te ?eer een zwakkeling getoond. En zelfs 11 zijn afstandsverklaring klinkt geen Roord van protest; men kan er slechts "et vage protest van de diplomaat in horen doorklinken, terwijl het Tsjechi sche volk van Masaryk's vriend en op volger een strijdkreet verwacht had. Als een gebroken man verdwijnt. Benesj 64 jaar oud van het politiek toneel. Tho mas Masaryk was 65, toen hij de Oosten rijks-Hongaarse monarchie vernietigde en de Tsjechoslo waakse staat stichtte! e laatste politicus van de oude garde in Tsjechoslowakije is thans verdwenen. De laatste schakel met het Westen is gebroken en Gott wald zal thans zonder nog met iemand rekening te houden tenzij dan met de heren van het Kremlin zijn plan nen uitvoeren. Reeds is gemeld, dat Gottwald Benesj als President zal op volgen. Doch het lijdt geen twijfel, dat Gottwald geen genoegen zal nemen met een ere-functie. Gottwald streeft ernaar de Stalin der West-Slaven te worden. Daartoe zal hij als President zeker de belangrijkste volmachten aan zich trach ten te trekken. De vakbondsleider Zapotocky zal dan Gottwald's opvolger worden als premier en de man, die de socialisten in Gottwald's kamp dreef, Fierlinger, zal een plaats opschuiven en vice-premier worden. Doch reeds thans voorziet men tussen de groten der volksdemocratie een strijd, zoals die ook in Rusland gevoerd is. In de volks democratie behoort de macht bij één man te liggen. Het is nog duister wie dit zal zijn, doch een strijd Gottwald Zapotocky behoeft jjiemand te verwon deren. De koude oorlog is in Berlijn weer in voile hevigheid opgelaaid. De Russen eisen thans, dat alle internationale pas poorten met de hand getekend moeten zijn. Facsimile's worden niet meer ge accepteerd. Honderden vermoeide rei zigers stonden Donderdagavond aan de grens van de Sovjet-zone, nadat hun de toegang geweigerd was. Voor het eerst sinds twee jaar stellen de Russen bovendien de eis, dat alle reizigers, die uit het Westen komen, een ingangs- en verblijfsvergunning moeten overleggen van de plaats in de Russische zone waarheen zij zich willen begeven. Vijf kolentreinen, die uit de Britse en Amerikaanse zone op weg waren naar Berlijn, zijn door de Russen vast gehouden, omdat deze „niet juist ge adresseerd waren". Tot nu toe werden de kolen aan de Kommandatuur in Ber lijn gezonden, doch volgens een nieuwe Russische regeling moeten de treinen thans direct naar de plaats van bestem ming gezonden worden. Dé Engelsen zullen zich voortaan hieraan houden, doch men weet niet wat er met de aan gehouden treinen gebeurt. Volgens een bericht van de „Berliner Zeitung", die nauw contact onderhoudt niet de Russen, heeft de brug over de Elbe bij Maagdenburg dringend be hoefte aan reparatie. Volgens het blad zou dit geruime tijd in beslag nemen. Dit bericht heeft in Britse kringen be zorgdheid gewekt, daar alle wegvervoer van het Westen met Berlijn via deze brug gaat. De Britse autoriteiten heb ben echter hierover geen officieel be richt van het Russische militaire bestuur ontvangen. Tenslotte heeft de Russische plaatsvervangende opperbevelhebber Dratvin een zeer bijtend antwoord ge zonden op het Britse verzoek om het Russische radiostation in de Britse sec tor van Berlijn te ontruimen. Dratvin verklaarde, da,t elke Engelse maatregel tegen het personeel van het radiostation zeer onprettige gevolgen zou hebben. Naar aanleiding van de Engelse verkla ring, dat het opblazen van een bunker in de buurt de radiozender zou kunnen beschadigen verklaarde hij, dat de Rus sen wel personeel voor dit karwei wil den leveren, als de Engelsen niet konden werken zonder stukken te maken. De eerste berichten, welke vanoch tend uit Palestina binnenkomen, mel den dat alles rustig is aan de fronten en dat naar het schijnt alle partijen het bevel „staakt het vuren" gegeven hebben. Hoornblazers van het Egyptische le ger hebben in de historische citadel van Caïro om 8 uur plaatselijke tijd for meel „staakt het vuren" geblazen bij het begin van het bestand. Graaf Bernadotte heeft zijn voorgenomen reis naar Jeruzalem 24 uur uitgesteld tot Zaterdagmorgen. Van Jeruzalem zal hij naar Rhodos gaan om daar zijn hoofd kwartier in te richten. Daarna zal hij zich weer naar Caïro en Tel Aviv begeven. De Noorse kolonel Lund, persoonlijk ad viseur van Trygve Lie, is in Caïro aan gekomen, waar ook militaire waarnemers van België, Frankrijk, de V. S. en Zwe den verwacht worden. Er zullen in Pa lestina 20 militaire controleposten worden ingericht. In de Veiligheidsraad bracht de Ameri kaanse gedelegeerde Bernadotte dank voor zijn optreden. Het opperbevel van Israël heeft be kend gemaakt, dat de Joodse lucht macht gisteravond, twaalf uur voor het ingaan van het bestand, Damascus heeft gebombardeerd. Artillerie van het Ara bische legioen heeft voor de order „staakt het vuren" de gehele nacht de door de Joden bezette nieuwe stad van Jeruzalem gebombardeerd. Duizenden Londenaren waren Donder dag samengestroomd om de parade ter ere van de verjaardag van de koning gade te slaan. Een uur voordat de parade zou beginnen, kondigden echter luidspreker wagens aan, dat de koning de parade af gelast had „vanwege het weer". Teleur gesteld verspreidde zich de menigte, waar onder men buitenlandse diplomaten met grijze hoge hoeden en dames in modieuse „new look" kon waarnemen, terwijl de zon helder scheen. Aan de parade zouden 67 officieren en 1755 onderofficieren en manschappen deel nemen in de schitterende scharlaken-wit- zwarte paradeuniform en reeds maanden van te voren had men geëxcerceerd. Een uur te voren echter kregen zij opdracht hun laarzen, die zij reeds vanaf de ochtend aan het poetsen waren, weer uit te trek ken. Men kon namelijk in het tegen woordige Engeland van gestrenge sober heid niet het risico nemen, dat een stort bui zich over de scharlaken uniformen zou ontlasten, daar deze er niet zo goed tegen kunnen en moeilijk te vervangen zijn. De koning zou zich te paard in de uniform van kolonel-generaal van de „British Guards Regiments", vergezeld door een bereden gevolg van officieren, naar het paradeveld begeven, terwijl prin ses Elizabeth, de koningin en enkele andere leden van de koninklijke familie zouden toekijken. Het was de eerste keer na de oorlog, dat de praaluniformen weer bij deze gelegenheid gedragen zouden worden. Enige tijd van te voren waren er regen en onweersbuien boven Londen geweest en weerkundige waarnemers hadden nog meer buien voorspeld. Voor Buckingham- palace verzamelde zich een grote menigte en hier en daar hoorde men de kreet „de koning". Hij liet zich echter niet zien. Allerlei geruchten verspreidden zich. Er zou een aanslag op de koning beraamd zijn of de koning zou plotseling ziek ge worden zijn. Militairen konden zich niet herinneren, dat de parade ooit eerder wegens het weer was afgelast. 119. De oude vrouw schrok hij het zien van de luipaardman en keek wantrou wend van de een naar de ander. De dwerg legde echter in enkele woorden uit, wie Eric was, en na een korte aarzeling verzocht de vrouw hem binnen te komen. Pum-Pum ging op zoek naar Eric's makkers. De oude vrouw bleek zeer vriendelijk te zijn en vertelde het een en ander over de gebeurtenissen sinds de Egyptenaar de macht in handen had. Er 'stond een prijs op Eric's hoofd van tienduizend zil verlingen. Eric glimlachte: „ik wist niet, dat ik zoveel waard was". Het meest in teresseerden hem echter de verhalen over de gevangengenomen Atlantis-soldaten. Zij waren gedwongen in de tinmijnen te werken onder vreselijke omstandighe den. Hij nam zich voor te proberen deze ongelukkigen te bevrijden. De man van Zijn gastvrouw bleek werkzaam in de kazerne van de troepen, die de wacht hiel den in deze mijnen. Hij kon Eric waardevolle inlichtingen geven. En toen. terwijl de oude man nog aan het praten was, kwam er opeens een gewaagd plan in Eric's brein op. Het hoofd van de bewakingstroepen was een kolonel, dié bijgestaan werd door twee kapiteins. „Kijk"... zei Eric, „ik zal die kolonel zijn en mijn makkers de kapiteins!" Harold Stassen, candidaat voor de Republikeinse Kandidaatstelling voor de presidentsverkiezingen, heeft voor de toewijzingsconunissie van de Ame rikaanse Senaat aangedrongen op aan vulling van de door het Huis van Af gevaardigde aangebrachte beperking van de fondsen voor het plan-Marshall, De republikeinse senator Robert Taft, eveneens een der mogelijke candidaten voor het presidentschap, heeft ver klaard, dat hij zich neer zou leggen bij hetgeen de senaatscommissie voor de toewijzingen zou besluiten. Het schijnt thans wel zeker, dat de beperking van de Marshall-hulp door de Senaat ongedaan gemaakt zal wor den, zo niet geheel dan toch voor een groot gedeelte. Zondag a.s. zal in de kapel van het bisschoppelijk paleis te Roermond Z. H. Excellentie mgr. Hanssen, Coadjutor van Z. H. Excellentie mgr. dr. G. Lemmens, de volgende H.H. Wijdingen toedienen: het H. Priester schap aan de eerw. pater Tjitte de Ree O.F.M., missionaris in Brazilië; het diakonaat aan de eerw. fraters Fran ciscanen: Leander Andreolie, Adelbert Hermans en Sigfried Snel. Mgr. Brans, Apostolisch Vicaris van Medan, die ruim een jaar in Nederland heeft doorgebracht na zijn bevrijding uit de Japanse concentratiekampen, zal Dinsdag 22 Juni met de „Oranje" naar zijn missiegebied terugkeren. Mgr. Soegiopranoto heeft aan Antara medegedeeld, dat het gebied van het vicariaat Semarang met instemming van de apostolisch delegaat uitgebreid zal worden met de regentschappen Wono- sobo, Poerworèdjo en Keboemen. (Van onze parlementaire redacteur a.i.) Nadat Donderdagmiddag de com munistische heer Haken een half uurtje luid misbaar had gemaakt te gen olie- en rubberbelangen, welke hij in verband bracht met het wets ontwerp, waarmede minister Witte- man ongewenste gezagsdragers tot heengaan wil dwingen, kwam de vriendelijk zachte stem van de afge vaardigde Korthals de Kamer ver tellen, dat het weer zaak werd de gedachten te bepalen tot de wet zelf, waarmede een breedvoerig debat werd ingezet niet over de vraag of maatregelen tegen wethouders en ge deputeerden, die het vertrouwen verloren hebben, gewenst en nodig zijn daar waren alle partijen, met uitzondering van de communisten natuurlijk, het wel orver eens maar wel of men met dit wetsontwerp niet het gestelde doel voorbij schiet. Aan de ene zijde stond daar bij deze discussie de bewindsman, gesecondeerd door de heren Joekes, Scheps en Stein- metz, die ontkenden, dat het w.o. „ge legenheidswetgeving" in de minder gunstige zin van het woord zou zijn, Wanneer men in Indonesië al eens getwijfeld heeft aan de hygiëne, zijn neus opgehaald voor zo me nige mandi-kamer en toilet, verbijsterd heeft gekeken naar de kali te Batavia smalle troebele waterloop midden in de stad, gelijkelijk dienende als openbaar privaat met een Oosterse onbevangen' heid, die hier verbijstering zou wekken, maar evengoed als zwemgelegenheid en voor de dagelijkse was der vrouwen, dan denkt men, rijdende van het vlieg veld naar de stad Calcutta, aan dat zelfde Indonesië terug als aan een hel der Zaans buurtje. Want zo armoedig, primitief en door en door vies als deze grote Oosterse stad zich rond haar im posante kern vertoont, heeft men het tot in de uithoeken van Indonesië ner gens aanschouwd. Toch heeft Calcutta nauwelijks oorlog en geen bezetting ge kend; als men nochtans het verschil in levenspeil ziet, zoals zich dat manifes teert tussen deze stad en Batavia, dan blijkt weer eens de superioriteit van het 2 IR 5-- n i ót i' d' id- <f,i 0* t' Het forceren van brandkasten is in Berlijn een eerzaam beroep ge- worden. Duizenden brandkasten 'Sgen nog onder de puinhopen van de ted en zes ondernemingen doen niet jteders dan deze brandkasten opgraven y1 openbreken om vast te stellen of e® inhoud nog onbeschadigd is. Als dit L °gelijk blijkt, worden de brandkasten Jtersteid, want er is grote vraag naar, (te er zo ontzettend veel wordt inge doken en gestolen. v k zoek betrekking in Engels gezin 4, van standing. Ben 31 jaar, uitgewe- kene uit Estland, oud-lector in de Jsemene jurisprudentie en de philoso- jteie van het recht aan de universiteit Heidelberg, br. dr. Ilmar Tammelo Lj lijkens het jongste rapport van Generaal MacArthur teltdeJapan- 7. se bevolking op het ogenblik ^340.000 zielen. Het geboortecijfer van was met 34.8 per duizend het jJtegste sinds 1925 en het sterftecijfer 14,8 pep duizend het laag- 6 sinds 1872. De kindersterfte was in Bi ons blad van 10 Mei j.l. deelden Jf'J by het bericht over het vertrek het m.s. „Sibajak", dat ruim 950 j/ouwen en kinderen voor gezins- v~*eaiging naar de verre Oost ver- deh mede, dat kapitein J. C. van *ooh speciaal hiervoor was uitge- hebh' 07n^at in de oorlog bewezen nen e 2'Ün mannetje wel te kun- 2ou nw °°k zijn vrouwtje wel kunnen staan, temeer, daar hij 2ijn niJTüff faren nog steeds "rel is. Thans meldt men ons uit Said, dat enkele familieleden <-ort de. tehi °Pvarenden ons blad naar het hebben gestuurd gestuurd en dat de van de „Sibajak", de reportage aan het officiële RViute dlingenbord. heeft opgehan Men kan nooit weten. 1947 de laagste die ooit is geregistreerd. MacArthur schrijft dit alles grotendeels toe aan de maatregelen, die de gealli eerden in het belang der volksgezond heid hebben genomen. e moeilijke tijden hebben volgens de Duijse pers het kussen in Duitsland uit de mode doen ra ken. „De sentimentele kus en de ge woonte-kus in het gezin komen niet te pas" vond de „Nacht Express". „Moei lijke tijden beperken uitingen van sen- timentalitèit gewoonlijk strekte minimum". tot het vol- Bij decreet van het ministerie van Kunsten en Wetenschappen is be paald, dat arbeiders voorrang heb ben voor het kopen van 75 pCt. van alle voor opera- en toneelvoorstellingen in Polen beschikbare plaatsen. Het minis terie heeft tevens bekend gemaakt, dat het binnenkort nog 25 theaters, waaron der enkele voor kinderen en voor de rijpere jeugd, zal nationaliseren. Nederlands „koloniaal" bewind, om het nu maar ronduit te zeggen. Dit is het nut van het zien van Cal cutta, behalve als welkome onderbre- kingjvan de vliegtocht BataviaAmster dam. Wij hadden in vijf weken tijds tal van plaatsen in de archipel bezocht cn waren er uitgezworven tot diep in het land, vluchtige indrukken natuurlijk, maar voldoende om te constateren, hoe onze zozeer geteisterde Oost nog altijd een land is van welvaart, beschaving en orde, vergeleken J: ij wat India rond zijn wereldstad Calcutta aan verpaupering, ellende en gruwzame vervuiling ver toont. Moesten wij daarvoor, om een voorbeeld te noemen, een zeelt gezond heidspapieren overleggen, ons zelfs de pols laten voelen en met D.T.T. bespui ten, eer wij deze blijkbaar brandschone, door en door gezonde stad met onze voet mochten beroeren, om even later uit de bus de kadavers, tot van koeien toe, op straat tussen de mensen in te zien verteren door gieren en raven-. Een des te groter verrassing vormt de binnenstad, Londen of Parijs naar het Oosten verplaatst, waarbij verge leken Batavia maar provincie is. En merkwaardigerwijs op elke hoek van de straat een man met een spuit om de boel fris te houden. Maar men late zich door dat spuiten, die pleinen, galerijen en winkelzaken, het imposante, haast roekeloze verkeer niet van de wijs bren gen; overal vliegen en krassen de raven. Zij zaten zelfs binnen in ons hotel, de brutaalste vogels, die wij ooit zagen. Zij krasten om ons heen en fixeerden ons, 2£> van; val je haast dood, want ik lust je. Het hypermoderne Calcutta is meer Oosters dan welke stad in Indonesië ook. Daarvoor zorgen kudden geiten midden in het straatgewoel en vooral de heilige runderen, die zich vrij en ongemoeid door de stad bewegen en van overheidswege gevoederd worden, om dat er op asphalt nu eenmaal geen gras groeit. Dit is voor Westerse ogen net meest verbazende; men moet zich Dam rak of Kalverstraat voorstellen, terwijl er zich koeien vrijelijk bewegen en op een vluchtheuvel van de tram liggen te herkauwen. De mensen zijn prachtig. Het is een genot hen te observeren, de slanke rijzi ge Bengali, de baardige Sikhs, een-voor naam volk. Nog zeer velen dragen de zwierige dhoti, het witte, lakenachtige kledingstuk, dat om de benen hangt ge drapeerd, terwijl bij de baard van een Sikh een tulband hoort. De kellners in ons hotel waren gekleed en hadden het voorkomen van radja's. Men voelde zich kleintjes als zo'n slanke Krisnamurthi in onberispelijk blauw-wit gewaad aan je tafeltje verscheèn en je met een hau taine glimlach een vlammetje bood, een Bengaals vuurtje, voor je sigaret. Maar toen zij langzaamaan ontdekten, dat wij geen dollar-strooiende Amerikanen, doch slechts Hollanders waren zonder een devies op zak, die op bonnetjes, door de K.L.M.-steward uitgereikt, hun simpele drankje mochten verwerven, werd hun blik kil en vernietigend, ais- of wij debet waren aan het bloedbad van Amritsar. Het oponthoud te Calcutta, waar men overnacht (soms is het Bangkok), is practisch de enige ervaring op een vlucht van Batavia naar hier. De Golf van Bengalen is blauw, India is geel bruin, de lichtjes van Basrah fonkelen in de nacht en ochtendlijk Egypte is nevelig geel. Dit alles bij de gratie van het wolkendek. Op de luchthavens, waar men komt en gaat, is men de gevangene I van het internationaal verkeer; politie, schaapshokken, passen inleveren, kop pen tellen. De K.L.M., The Worlds Ol dest Airline, blijkt overal goed ingevoerd met grote reclames in de wachtkamers en bovendien, zoals in Karachi en Caïro, een eigen home annex het vliegveld, waar men in vaderlandse sfeer dineert of ontbijt, al naar het uitkomt. De vlieg tocht duurt lang, eindeloos lang, vooral op de laatste dag. Maar als men dan weer op Schiphol het parelend licht, de fluwelen glanzende kleuren van Neder land ziet, is alle verveling vergeten en haalt men diep adem. aan de andere kant de anti-revolution- nairen, christelijk-historischen, vrij heidsmensen en een ander deel der katholieken, die in vele variaties hun beduchtheid uitdrukten, dat men blij vend in onze wetgeving zal introduce ren regels, die afgestemd zijn op het politieke onfatsoen van enkelen en bo vendien dat deze in de toekomst rui mer of anders geïnterpreteerd zullen worden dan thans bedoeld wordt. Minister Witteman achtte het een verdienste van deze wet, dat zij be knopt is en voerde tegen zijn oppo nenten, die gevraagd hadden om een omschrijving van de term „gebrek aan vertrouwen" aan, dat deze woor den duidelijk genoeg voor zichzelf spreken. Met een amendement van de heer Scheps (Arbeid), die voor het ontslag van een wethouder of gedeputeerde enkele garanties van tijd en motive ring stringenter geformuleerd had, wilde de bewindsman wel meegaan, maar zover kwam het deze middag niet, want er lag nog een sub-amen dement van de heer Algera (A. R.) ter tafel, dat voor het ontslag eiste een revolutionnaire gezindheid". De argumenten uit deze hoek dient men inderdaad niet te bagatelliseren: er is een situatie denkbaar, waarin de Raad een wethouder het vertrouwen ontzegt wegens bijvoorbeeld 's mans toepassing van de Woonruimtewet het is toch stellig niet de opzet van dit wetsontwerp de mogelijkheid te scheppen deze wethouder te wippen. De minister stelde daartegenover de mogelijkheden tot hoger beroep en de heer Scheps noemde „revolutionnaire gezindheid" een slag in de lucht; ds. Zandt zal dit begrip bijvoorbeeld ge heel anders interpreteren dan de woord voerder van de Partij van de Arbeid. Het vrij zeldzame geval deed zich voor, dat de stemmen over dit sub amendement staakten (36—36); van de katholieke afgevaardigden waren er 13 voor en 7 tegen. Zo bleef men dan plotseling in deze materie steken, want eerst heden kon hierover opnieuw gestemd worden. Voor vandaag wachtte de Kamer bovendien nog, naast enkele andere, het amende- ment-Hooy, dat de werking van de wet beperken wil tot dit jaar De minister heeft reeds laten weten, dat hij daar niet voor voelt, immers dan wordt het toch „gelegenheidswetge ving en dat schijnt het per se niet te mogen lijken al vrezen wij, dat ve- Op een persconferentie te Washing ton heeft de Amerikaanse minister' van Luchtvaart, Stuart Symington, verklaard, dat het proefvliegtuig van de Ameri kaanse luchtmacht, de XS-1, enkele malen „veel sneller gevlogen heeft dan de geluidssnelheid". Voorzover hem be kend was, had geen ander vliegtuig ooit een dergelijke snelheid bereikt. Het toestel werd bestuurd door kapitein Charles Yeager. Verder deelde Symington mede, dat de Amerikaanse luchtmacht contracten zou plaatsen voor de fabricage van 2.201 nieuwe legervliegtuigen. Het me rendeel dezer toestellen zou in het be grotingsjaar 1950 afgeleverd worden. Nieuwe ontwerpen, aie thans in grote hoeveelheden werden besteld, waren o.m. 30 zesmotorige Northrop straal vliegtuigen, de z.g. „vliegende vleugels", 287 Douglas vrachtvliegtuigen met een zeer grote capaciteit, waarvan de lading van achteren ingeladen en van voren gelost zou kunnen worden, en jagers met straalaandrijving, die in alle weers gesteldheden zouden kunnen vliegen. Besteld werden 243 bommenwerpers, 1.405 jagers en 553 transport-, opleidings. en reddingsvliegtuigen. De meeste ge vechtsvliegtuigen waren nieuwe typen met straalaandrijving. len het er wèl in zullen blijven zien! Nog enigszins onverwacht belandde de Kamer door deze wending op het eind van de middag in de Pensioen wetten. Men drong tezamen rond de ministerstafel om te horen wat het be raad van minister Witteman met zijn ambtgenoot van Financiën zou hebben opgeleverd. En zie minister Lieftinck bleek toch te vermurwen te zijn geweest en hoe resoluut het de dag tevoren ook geklonken mocht hebben over slui tende begrotingen en inflatiegevaren, deze Donderdag zagen 's Rijks finan ciële problemen er weer wat minder somber uit. Mr. Witteman kon mededelen, dat aanvaardbaar voor de regering wa ren de vragen om uitzicht op uitge steld pensioen voor ontslaggevallen van voor 1922, deelgerechtigdheid bij het gezinspensioen van f4500f5000 zonder verhoging van percentage, verhoging van de pensioenen voor een weduwe zonder kinderen van f 1000 tot f 2200 en voor een weduwe met vier kinderen van f 3600 tot f 4000 en uitbreiding van het eigen pensioen tot f 4800. De Kamer toonde zich met uitzonde ring van de C. P. N. dankbaar, slechts van mevr. Fortanier-de Wit moest de minister horen, dat zij wel verheugd was om het bereikte, doch niet over de bewindsman zelf... Rest ons te vermelden, dat er nog een pensioentechnische motie-van Sleen is aangenomen en de heer Hoogcarspel (C.P.N.) op een nader te bepalen dag vragen mag stellen over vergaderloca- liteiten die aan zijn geestverwanten onthouden worden. (Van onze correspondent) De Nederlandse studenten zijn thans gereed om de uit hun land gevluchte Tsjechische collega's in hun midden op te nemen. De voorbereidingen, om deze studenten zo goed mogelijk te ontvan gen in een speciaal doorgangshuis, „Huize Zuileveld" te Oud-Zuilen, zijn nu alle getroffen. Het universi tair asylfonds heeft zich met deze mededeling enige dagen geleden tot de Rijksvreemdelingendienst gewend en verzocht de twintig studenten, die, zo als wU dezer dagen meldden, nog steeds worden vastgehouden, naar „Zuileveld" te laten komen en boven dien anderen, tot het door de Regering voorlopig gestelde maximum van 100, de Nederlandse grens te laten over schrijden. Eén tot twee madnden zullen zij in bet prachtig gelegen „Zuileveld" ver toeven en daar zo goed mogelijk ver- 9) Daarom ben ik hier. Ik stond juist op het punt tegen Steve te zeggen, dat hij ze moest repareren". „Nee, geen sprake van", zei mijnheer Smythe. „Steve Terheun zet geen voet op mijn grond. Ik eis, dat u een glazen maker uit Boston laat komen". „Ik prakkezeer er niet over", zei Sam. „Er staat nergens in de wet, dat ik daar toe verplicht benWaar of niet, she riff?" De agent keek donker. Hij keek naar Sam en vervolgens naar de heer Smy the. „Ik geloof, dat hij gelijk heeft, mijn heer Smythe", zei hij. „Hij geeft het feit van de schade toe en is bereid schade vergoeding te geven. Er staat nergens, dat hij uw ruiten niet door Steve mag laten herstellen". Jonathan knauwde op zijn onderlip en gaf zich gewonnen. „Goed dan", zei hij. „Maar waag het niet, een stap bin- J nen mijn huis te doen, Terheun. Je kunt aan de buitenkant werken. Zorg zelf maar voor ladders". „Uitstekend", zei Steve. „Nee!" gilde Percival van de straat, met zijn neus tegen het raam gedrukt. „U schept een precedent!" „Houd je mond!" riep mijnheer Smy the. „Dacht je, dat ik zin heb mijn ta pijten straks door de regen te zien ver nielen? Jij kippige baviaan, wou jij be weren, dat je iemand golf ballen had zien slaan? Alsof iemand uit de tuin van de Adams een golfbal door mijn raam kon slaan! Belachelijk gewoonweg. Hij heeft vast en zeker een revolver gebruikt". „Je probeert een getuige op te sto ken", zei Sam. „Dat zijn bedriegersstre ken". Jonathan Smythe viste een sigaar uit zijn zak en stak die tussen zijn tanden. Zijn zenuwen dreigden hem te begeven en zijn ademhaling ging moeilijk. Hij schudde zijn vinger onder Will Arund- le's neus. „Ik zal niet vergeten, hoe je dit aangepakt heb, Arundle. Ik zal het niet vergeten". Jonathan beende naar de voordeur, greep de knop en gaf een harde ruk. De grendel hield de deur op zijn plaats. Jonathan's hand schoot los. Hij maakte een slag om, tuimelde tegen een was machine en bonkte met een luid ge grom op de vloer Zijn sigaar bungelde gebroken tussen zijn tanden. „Ha-ha", gierde Sam. „Ho!" kreet de agent. Steve drukte zijn hoofd tegen de muur en schudde van het lachen. Jonathan Smythe hees zichzelf over eind. Zijn gezicht stond grimmig en zijn ogen glazig. Hij wist buiten te komen en strompelde weg, zwaar leunend op Mali Percival. „Ho!" zei Arundle, eindelijk tot zich zelf komend. „Ho! Voor het eerst sinds tien jaar, dat ik weer eens goed heb gelachen. Ik was onderhand al verge ten, wat ik miste". „Heeft Bullebak je op je kop geze ten, sheriff?" vroeg Sam. „Ja", gaf Arundle toe „Tot vandaag tenminste. Ik heb net besloten, me niks meer van die ouwe bok te laten aan leunen. Als je me nodig mocht hebben, loop dan maar even langs". Nog steeds ginnegappend verliet hij de winkel. Steve veegde zijn ogen af. „Was dat èen feest", zei hij. „Hebt u werkelijk golfballen over zo'n afstand geslagen?" „Mijn hand erop", zei Sam. „Drommels. Kom, ik moest er nou maar eens heen gaan. Ik zal zorgen, dat hij over mijn werk niet kan klagen, 't Zal anders een heel karwei zijn, als u dat ruitje op de tweede verdieping ge broken hebt. Da's glas-in-lood" „Doe er je tijd over", zei Sam. Hij trok een ontzaglijke portefeuille uit een binnenzak en haalde een bankje van honderd dollars te voorschijn. „Hier is vast iets op voorschot. Als je hersens hebt, zul je de eerste paar keren min der goeie zaken doen. Bonjour. Tot kijk". „Tot ziens", zei Steve. „Kom nog eens terug". „Je ziet me nog wel", zei Sam. „Ik ben van plan leven in de brouwerij te brengen". Toen Sam binnenkwam, ijsbeerde Ja net door de zitkamer „Waar ter wereld ben je geweest?" overviel ze hem. „We hebben overal gezocht. Tom kwam zo juist op het lumineuze idee, dat je wel over de rotsen geklauterd en verdron ken kon zijn". Ze wierp haar echtvriend een woedende blik toe. „Ze had me gezegd, dat ik op u moest passen", zei Tom, „maar ik ben onge hoorzaam geweest". „Ik kan wel op mezelf passen", zei Sam. „Ik ben geen bibberige oude man". „Maar een jongeman ben je ook niet meer", wierp Janet tegen. „Je moet je zelf in acht nemen. Kalmpjes aan doen. Hoe oud ben je eigenlijk, opa?" „Gaat je geen snars aan", zei Sam. „Ik ga naar boven, een beetje rusten voor het eten" „Voor het diner", verbeterde Janet. „En na het diner kruip je vroeg onder de wol. Morgen zal ik u de omgeving laten zien". „Een tochtje naar buiten zal u wel bevallen", zei Tom. „We zullen er twee dagen voor nemen. Pilgrim Hill biedt niet veel opwindends. Het is weinig anders dan een rustig stadje". ,Ja", zei Sam. „Gesmoord in de greep van Bullebak Smythe. Ik heb mij voor genomen de mensen te bevrijden". Hij klom met dreunende voetstappen de trap op naar zijn kamer en drukte daar zijn neus tegen het venster, dat op het Noorden uitzag. Zijn ogen waren scherp en zijn kennis van het menselijk lichaam was voldoende om te weten dat een jonge man, die op een ladder stond, zich met ene hand vasthoudend en met een plaat glas in de andere, on mogelijk nog twee armen om zijn hals kon hebben. Althans niet zijn eigen armen. „Ha!" dacht Sam. „De boel is aan 't rollen". Sam hoorde het die nacht niet rege nen en toen hij wakker werd, gluurde, de zon uit een wolkenloze hemel zijn kamer binnen. Het was nog erg vroeg, een tijd, waar op hij gewoonlijk opstond en zijn lange dag aanving. Hij erkende de waarde van slapen, maar beschouwde het overigens ais volslagen tijdverspilling. Onder een deken gingen nooit interessante dingen schuil. Hij waste en schoor zich op zijn gemak, trok zijn kleren aan, uitgezon derd zijn schoenen en wierp een blik op het huis van Smythe. De ramen waren heel. Met zijn schoenen in de hand daalde hij naar het portaal af, ge ruisloos sluipend op zijn kousevoeten. Janet had zich tijdens het diner vast beraden getoond. Toen Sam hardnekkig had geweigerd, per auto bomen en mo numenten te gaan bezichtigen, had Ja- net dadelijk andere voorstellen bij de hand gehad. (Wordt vervolgd) trouwd worden gemaakt met het leven in Nederland, de gewoonten en de keu ken, terwijl zij tevens les zullen krij gen in de Nederlandse taal. De steun, die de Nederlandse stu denten na de Praagse putsch spontaan toezegden aan al hun collega's, die wegens de onderdrukking van de vrij heid zouden vluchten uit het land waar zij studeerden, zal, wanneer de voor tekenen niet bedriegen, op magnifieke wijze worden ten uitvoer gelegd. Iedere student draagt per maand één gulden bij om in het onderhoud van de „exiie-students" te voorzien. Velen, onder wie ook niet-studenten, hebben woonruimte beschikbaar ge steld terwijl een Utrechts restaurant reeds mededeelde dagelijks vier tafel gasten te willen hebben. Dit alles wordt door het Universitair Asylfonds georganiseerd in het raam van het Nederlandse World Student Relief, waarvan het een onderdeel is, en met medewerking van de Caritasmissie. Het Universitair Asylfonds, waarvan de hoofdzetel in Utrecht is gevestigd, zal dan de geacclimatiseerde studenten, die van „Zuileveld" komen, in overleg met de afdelingen in de andere univer siteitssteden over de verschillende Nederlandse Universiteiten en Hoge scholen verdelen, en waar het Ministe rie van Onderwijs vrijstelling van collegegeld gegeven heeft voor de Rijksuniversiteiten, kan daar de studie beginnen. Maar een der grootste moeilijkheden komt op dat ogenblik pas in het ge ding. De exameneisen, die de verschillende universiteiten der wereld stellen lig gen vaak zeer ver uiteen. Dit zal op de komende Universities-conference in Utrecht, zoals gemeld, besproken wor den). En men kan niet verwachten dat alle buitenlandse studenten aan de zeer hoog liggende Nederlandse cri teria zullen beantwoorden. Hoe men uit deze moeilijkheden zal raken, vormt nog een punt van be spreking met het ministerie van On derwijs, maar men overweegt daartoe speciale colloquia in te. stellen. Jo Spier ontwerpt op dit ogenblik een boekje, waarin ook de Amerikaanse stu denten worden opgewekt, de asylver- lening krachtig te steunen. Want als er honderd studenten door Nederland ge holpen zijn, blijven er nog duizenden exile-students" over uit O. Europa, die onder onbeschrijfelijke omstandigheden o.a. in Graz, zonder voldoende voedsel, in ellendige barakken hun studie trach ten voort te zetten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 3