Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 19 juni 1948 | pagina 3

Eén overdekte zweminrichting
op iedere 200.000 inwoners

Hoe

PRENTBRIEFKAARTEN

worden gedrukt

X

MARJAN IS ZOEK!

Luchtvaartallerlei op Ypenburg

Groot vliegfeest tot besluit

Aansporing van

Prinses Juliana

PATROON VOOR DE JEUGD

Minister In 't Veld
optimistisch

Wij luisteren naar

V

Toch tien Nederlanders
in de Tour de France?

1948

Rekenkundige opgave

Grote rol van jubilerende N. V.

Spo rt fondsen baden

mm xs m

Brits amateur-elftal
aangekomen

Geen naamsverbod „Algemeen
Handelsblad"

Daar had Jaantje
niets aan

TEKENCURSÜS]

ju? «<.<i 4 c/t/7 n. i

J

'1

ZATERDAG 19 JUNI 1948

PAGINA 4

SCHAAKRUBRIEK

i

Kufbler wint weer in
Zwitserse ronde

Italiaanse ploegen voor
Tour de France

ten aanzien van tariefionen
en woningbouw

Nog bescheiden mogelijkheid

DAMRUBRIEK

Liturgische weekkalender

S+ee ndruk

GORDIAANSE KNOOP

Schieepvaartberichten

Beurs van New York

srinJCL*-'

air

A<a

Opnieuw. de melk!

8(1,

Een allermerkwaardigste gebeurtenis,
tekenend voor de geringe waardering die
de zwemsport 25 jaar geleden in ons land
ondervond, is de eigenlijke aanleiding ge
worden tot de oprichting van de N.V.
Sportfondsenbaden, welke hedenmiddag
om vijf uur in het Parkhotel te Amster
dam haar zilveren jubileum viert met
een receptie.

Men had een der weinige toenmalige
zweminrichtingen kunnen afhuren voor de
organisatie van een internationale zwem
wedstrijd, maar de conditie was, dat het
bad om kwart over tien zou worden ge
sloten. Natuurlijk duurde het programma
wat langer dan men berekend had en zo
gebeurde het dat er nog een waterpolo-
wedstrijd begon, toen het sluitingsuur was
aangebroken. Maar daar wisten de ver
huurders van de zweminrichting wel raad
op. Midden onder de wedstrijd b^gon het
bassin leeg te lopen en toen de spelers
nog maar tot hun knieën in het water
stonden, legden ze er vanzelf het bijltje
bij neerl

Maar intussen, de Amsterdamse zwem-
enthousiasten namen het niet en speciaal
de jongeren vonden dat er andere wegen
bewandeld moesten worden. De zwemver
eniging Het IJ richtte zich tot de ge
meente met het verzoek in het belang van
de volksgezondheid een nieuw zwembad
ie laten bouwen. Maar de gemeente ont
dekte, dat het haar te veel zou kosten en
toen ook een opgerichte N.V. niet vér
der kwam dan een kapitaal van f25.000
sloegen de Amsterdamse zwemliefhebbers,
onder leiding van de huidige directeur
mr. J. A. C. Bierenbroodspot, een andere
weg in. Zij vormden op 14 Juni 1923 een
eigen N.V. met kleine aandelen, die
echter niet te lijden hadden van hoge
onkosten. Er was bijvoorbeeld geen geld
om de aandelen te drukken en dus wer
den ze getekend 'en geschreven; postzegels
konden niet gekocht worden en dus wer-

LADDERWEDSTRIJD Oplossing
van de driezet nr. 842 van J. Hartong Ie
prijs De Probleemvriend, 1943. 1. Ral.

a2; 2. Db2 enz. 1Tfët; 2. Rf6: enz.

1Tf8; 2. Pf8:t enz. Matverandering

en in de eerste variant, Turton. Weenink
beschrijft dit thema aldus: „Het ver
dubbelen van kastelen of van raadsheer
en koningin om een krachtige aanval op
een punt der zwarte stelling te richten."
1. Txh4 is onmogelijk; het is verboden
de eigen koning in schaak te zetten.

Probleem nr. 8A5 van P. J. v. d. Hoeven,
eerste publicatie.

:VYrj

abc d e t g ti

Wit geeft mat in twee zetten.

Oplossingen binnen drie weken te
zenden aan Jos. Duvergé, Binnen Brou
wersstraat 40, Amsterdam-C.

Europees Schaaktournooi Hilversum 1947

Half-Slavisch Damegambiet
Wit: O'Kelly. Zwart: O'Sullivan.

1. d2d4, d7—d5; 2. c2—c4, e7—e6; 3.
Pbl—c3, c7c6; 4. e2—e3, Rf8—d6; 5.
Ddl—g4?, Dd8—f6; 6. c4xd5, Pg8—h6; 7
Dg4—h3, 0—0; 8. d5xc6, Pb8xc6; 9. Dh3—
f3, Df6g6; 10. Df3—dl, e6—e5; 11. d4—d5,
Pc6—b4; 12. e3—e4, f7—f5; 13. Rclxh6,
Dg6xh6; 14. a2a3, Pb4a6; 15. Rflxa6.
(Ook een manier van ontwikkelen; wit
heeft twee tempi teruggewonnen, maar

daarvoor het loperpaar gegeven). 15

b7xa6; 16.' Pgl—e2, f5—f4; 17. Ddl—d3,
f4f3! (Consequent op aanval gespeeld).
18. g2xf3. (Een ideale aanvalsstelling

voor zwart). 18Dh6h3? (Zwart

meent een beslissende combinatie te
hebben gevonden, waarbij hij echter
wits 21ste zet over het hoofd ziet). 19.
Pe2—g3, Dh3—g2; 20. Kei—e2, Rc8—g4;
21. Pg3f5. (Een fijne en verrassende

verdediging). 21Rd6c5? (Een

fout, welke snel verliest. Na 21

Rxf5; 22. exf5 had zwart nog kunnen
vechten). 22. f3xg4, Dg2xg4t; 23. Dd3f3,
Dg4xf3t; 24. Ke2xf3, g7g6. (Aldüs her
overt zwart tenminste nog het verloren
stuk, maar de partij is niet meer te red
den). 25. Thl— gl, Kg8—h8; 26. Pc3—a4,
Rc5d4; 27.' Tgl—g5, g6xf5; 28. Tg5xf5,
Tf3xf5t; 29. e4xf5, Ta8—f8; 30. Kf3—e4.
(Wit heeft twee vrijboeren meer en bo
vendien een ideale centrale koningsstel
ling). 30Tf8—g8; 31. d5—d6, Tg8—

g4t; 32. Ke4d5, Rd4xf2; 33. Tal—fl,
Rf2—h4; 34. Pa4—c5, Rh4—f6; 35. Kd5—e6.
Zwart gaf het op. Deze partij was bijna
de grootste sensatie van het tournooi ge
worden uit 101 partijen van het tour
nooi te Hilversum in 1947. Wij konden
de analyse van Dr. M. Euwe slechts ver
kort overnemen.

den jonge zwemmers gerequireerd om de
correspondentie te posten; een kamer werd
afgestaan en een schrijfmachine geleend.
Ook toen ging het nog niet erg hard, maar
nadat de spaarders wat rumoer hadden ge
maakt en men de Rijksverzekeringsbank
in de arm had genomen, kon in 1928 met
de bouw van het eerste sportfondsenbad,
aan de Linnaeusstraat te Amsterdam, be
gonnen worden. Op 22 Juni 1928 werd het
bassin geopend en onmiddellijk verrezen
door heel het land 25 afdelingen, die met
de voorbereidende werkzaamheden voor de
bouw van een bad begonnen. Achttien
Sportfondsenbaden zijn sindsdien tot aan
de oorlog gebouwd. Tijdens de oorlog moest
het werk vrijwel geheel worden stilgelegd
en op dit ogenblik zijn er zoveel objec
ten van groter belang, dat de voortgezette
bouw van sportfondsenbaden, waarvan
Tilburg de primeur krijgt, nog even moet
worden opgeschort.

Maar intussen heeft de N.V. Sportfond
senbaden met de overdekte zwemgelegen-
heden enorm veel gedaan voor de volks-
hygiëne en volksgezondheid. Zij heeft er
in belangrijke mate toe medegewerkt,
dat Nederland aan de spits kwam van het
overdekte zwemmen met één inrichting op
elke 200.000 inwoners. Ook het feit, dat per
jaar 25.000 enthousiasten in deze inrich
tingen hun diploma halen, is een voldoende
bewijs voor de betekenis die de oprich
ting van de N.V. Sportfondsenbaden niet
alleen voor de sport, maar voor de hele
Nederlandse samenleving heeft gehad.

Het Britse amateur-voetbalelftal, dat
morgen in het Olympisch Stadion te
Amsterdam in het veld zal komen tegen
de Nederlandse bondsploeg, is gister
avond op Schiphol gearriveerd.

De samenstelling van het Britse elf
tal is als volgt:

Doel: Alinden (Ierland).

Achter: Neale (Eng.) en Manning
(Wales).

Midden: Hardisty (Eng.), Lee (Eng.,
aanv.) en Fright (Eng.).

Voor- Boyd (Schotl.), Farquhan
(Schotl.), Brown (Eng.), Rawlings
(Eng.) en Joseph (Eng.).

Reserves: Latham (Schotl.) en Kel-
leher (Ierl.).

De uitslag van de 6e etappe van de
Ronde van Zwitserland, Lugano—Arosa
(189 K.M.), luidt: 1. Kubler (Zwits.)
6.42.8; 2. Robic (Fr.) op 4 L; 3. Dresci
(It.) 6.42.42; 4. Kirchen (Lux.); 5. Som-
mer (Zwits.).

Het algemeen klassement luidt. 1.
Kubler 34.7.18; 2. Dresci 34.15.29; 3. Som-
mer 34.17.47; 4. Kirchen 34.18.45; 5. Robic
34.23.5.

De Italiaanse wielerbond maakte Vrij
dag bekend, dat de volgende twee
équipes aan de Tour de France zullen
deelnemen:

Ploeg a: Bartali, Leoni, Rossello, Cot-
tur, Corrieri, de Santis, Feruglio, Pas-
quini, Beveliacqua en F. Camellini.

Ploeg b: Ronconi, Conté, Lambertini,
Salibeni, Cappini, Seghozzi, V. Magni,
Sforacchi, Fazio en Drei. Als leider van
de beide Italiaanse ploegen zal optre
den de oud-kampioen van Italië Binda.

In de kwart finale van de Londense
Lawntenniskampioenschappen te Queens
Club heeft Van Meegeren een gevoelige
nederlaag geleden. De Australiër Brom-
wich sloeg hem met 62, 60. Na de
wedstrijd, trok Bromwich zich uit de
kampioenschappen terug wegens een
ontstoken voetspier.

De Belgische lange afstandloper Gas
ton Reiff, een van de Belgische troeven
voor de Olympische Spelen, werd gis
termorgen, toen hij in Brussel op een
tram wilde springen, vrij ernstig aan
hoofd en benen gewond.

De minister van Wederopbouw en Volks
huisvesting, mr. dr. J. in 't Veld, heeft
op een propaganda-avond van de Partij
van de Arbeid te Venlo de verwachting
uitgesproken, dat in September a.s. de
proeven, die thans worden genomen met
tariefionen voor bouwvakarbeiders zonder
het geldende maximum-plafond van 25
pCt. boven het uurloon, zullen kunnen
worden uitgebreid tot een dergelijke rege
ling voor het gehele land.

Ten aanzien van de woningbouw zeide
hij, dat in de eerste maanden van 1948
gemiddeld meer dan 2000 woningen per
maand afgebouwd werden. Hierop grondde
hij de verwachting, dat dit jaar 30.000 wo
ningen klaar zullen komen. Voor 1949 ver
wacht de minister een zelfde aantal, ver
meerderd met 8000 montagewoningen.
Tegen het einde van dat jaar zal naar
zijn verwachting het evenwicht tussen de
toename van beschikbare woningen en de
bevolkingsaanwas zijn hersteld, al is daar
mede natuurlijk niet de grote achterstand
ingehaald.

ZATERDAG

HILVERSUM II, 415 M. 18.00
Piano en orgel. 18.15 Journ. overz.
18.30 Actual. 18.40 Spineuza. 19.00
Nieuws. 19.15 Kareol-septet. 19.30
Verkiezingstoespr. 19.45 Dr. P. Ju-
lien. 20.00 Nieuws. 20.05 Anjerdag
min. J. Gielen. 20.10 Chopin. 20.20
Lichtbaken. 20.50 Ital. opera. 21.10
K.V.P.-nieuws. 21.15 Feuilleton. 22.00
Ork. z. naam en vacantietrips. 22.45
Avondgebed. 23.00 Nieuws. 23.15
Jeugdork.

HILVERSUM I, 301 M. 18.00
Nieuws. 18.15 Sport. 18.30 Strijdkr.
19.00 Artist, staalkaart. 19.30 Amster
dam '48. 19.45 Nederl. in Duitsland.
20.00 Nieuws. 20.05 Dingen v. d. dag.
20.15 Winkel van Sinkel. 21.15 Soc.
commentaar. 21.30 Weekend-ork. 22.00
Hoorspel. 22.30 Orgel. 23.00 Nieuws.
23.15 Gram. 23.40 Kwartet.

ZONDAG

HILVERSUM II, 415 M. 8.00
Nieuws. 8.15 Bach. 8.30 Kerkdienst.
9.30 Nieuws. 9.45 Er. Morini. 10.00
Hoogmis. 11.30 KRO-trio. 12.00 An
gelus. 12.03 Walsen. 12.15 Apologie.
12.35 Orkest z. naam. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Orkest z.
naam. 13.40 Harmonie. 14.00 Cabaret.
14.30 Schumann. 15.30 N. Guinea-
missie. 16.25 Vespers. 17.00 Kerk
dienst. 18.30 Cantates. 19.00 Geest,
lied. 19.15 Bijbel. 19.45 Three suns.
19.50 Boeckhuys. 20.05 Gewone man.
20.12 Kamerorkest. 21.00 Hoorspel.
21.40 Concert. 22.05 Gevarieerd progr.
22.37 Actual. 22.45 Avondgebed. 23.00
Nieuws. 23.15 Concert.

HILVERSUM I, 301 M. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 8.30 Platteland.

Geest, leven. 10.00 Zondagshalfuur.
10.30 Kerkdienst. 11.45 Causerie. 12.00
Band. 12.30 Zondagclub. 12.40 Piano.
13.00 Nieuws. 13.15 Gars de Paris.
13.50 Boeken. 14.10 Olymp. dag. 17.00
Gesprek m. luisteraars. 17.20 Ge
dicht. 17.30 Fanfare. 17.50 Sport. 18.00
Nieuws. 18.15 Gram. 18.30 Strijdkr.
19.00 Radiolympus. 19.30 Stravia—
sextet. 20.00 Nieuws. 20.05 Actual.
20.15 Czardasfürstin. 20.50 Kleinkunst.
21.05 Romance. 21.40 Hoorspel. 22.15
Septet v. Bcetfioven. 23.00 Nieuws.
23.15 Skymasters. 23.45 Gram.

MAANDAG

HILVERSUM II, 415 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Gram. 7.45 Woord v. d.
dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Gew. muziek.
9.00 Blaaskwintet. 9.15 Jonge zieken.
9.30 Waterst. 9.35 Vragen. 10.05 Gram.
10.30 Morgendienst. 11.00 Mozart. 11.15
Schrijvers. 11.35 Pianorecital. 12.00
Koor. 12.30 Weerpr. 12.33 D. v. d.
Linden. 13.00 Nieuws. 13.15 Mandoli-
nata. 13.45 Piano. 14.00 Scholen. 14.35
Verdi en Wagner. 15.30 Oude Ned.
muziek. 16.00 Bijbel. 16.45 Clavecim-
bel. 17.00 Kleuters. 17.15 Ned. sextet.
17.45 Orgel.

HILVERSUM I, 301 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Gymn. 7.30 Gram. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 8.45 Philh. orkest.
9.15 Morgenwijding. 9.30 J. S. Bach.
9.45 Arbeidsvitaminen. 10.30 Vrouw.
10.35 Haydn. 11.00 Op de uitkijk.
11.15 Mozart. 12.00 Lyra-trio. 12.30
Weerpr. 12.33 Spionnetje. 12.38 Piano
duo. 13.00 Nieuws. 13.15 Skymasters.
13.45 Zigeunermuziek. 14.00 Wat gaat
er om in de wereld. 14.15 Solisten
concert. 15.00 Wij stellen u voor.
16.00 Lezing. 16.15 Musicalender. 17.00

8.40 Barrarole. 9.07 Postduiven. 9.10 Rhythmische klanken. 17.30 Padvin-
Olymp. nieuws. 9.15 Wagner. 9.45 ders. 17.45 Saba.

Uit de berichten, dat Luxemburg niet
geneigd zou zijn met vier man in een
gemengde Luxemburgs-Nederlandse
ploeg te starten, is hier te lande de wel
wat voorbarige conclusie getrokken, dat
de halve Nederlandse groep in de Tour
de France nu tot een volledige zou uit
groeien. Voorbarig, omdat het bureau
van de Tour de France-organisatie nog
voldoende cqndidaten heeft uit de Fran
se gewesten, waarvan het in de Ronde
meer nut en zeker meer reclame ver
wacht.

Maar misschien is de mogelijkheid
op een volledige Nederlandse ploeg
weer gestegen, nu ook de Zwitsers blijk
baar niet van plan zijn in de Ronde te
starten. Wat is namelijk het geval? Door
bet terugtrekken van de Zwitsers en
Luxemburgers dreigt de Tour een vol
ledig Frans-Italiaans-Belgische aange
legenheid te worden,, met een handje
vol Nederlanders ter aanvulling. Hoe
wel daarmee aan de belangrijkheid van
de Tour eigenlijk niets wordt afgedaan,
omdat de voornaamste landen toch op
het tapijt komen, kan men nü rekening
houden met de mogelijkheid, dat de or
ganisatoren bereid zijn, terwille van het
internationaal karakter, de Nederlan
ders toch een volledige equipe te geven.

Intussen zijn er ook nog moeilijkhe
den met de Italianen, die twee ploegen
hebben opgegeven, welke eigenlijk even
zeer fabrieks- als landenploegen zijn. De
Franse rijwielfabrieken hebben daarte
gen terecht geprotesteerd, omdat in hun
ploegen het fabriekselement in geen
enkel opzicht tot uitdrukking komt.
Door het afschrijven van de Zwitsers
en Luxemburgers is de positie van de
Italianen overigens niet weinig versterkt
en- moet men ernstig rekening houden
met de mogelijkheid, dat de organisato
ren van de Tour op een gégeven mo
ment gedwongen zullen zijn, wat water
in de wijn te doen. Immers, zou de deel
neming practisch beperkt blijven tot dj,e
van België en Frankrijk, dan zou zelfs
het aanzien van deze beroemde Ronde
daar niet weinig onder lijden.

Probl. no. 1517 van A. M. J. Soutberg
te Zuilen. Zw. 5 st. op 18, 23, 25, 30, 38.
Wit 6 st. op 29, 34, 39, 40, 49, 50.

No. 1518 van dezelfde auteur. Zw. 6 st.
op 18, 19, 20, 28, 30, 36. Wit 7 st. op 29,
38, 39, 40, 41, 47, 49.

No. 1519 van Jos. H. H. Ras te Pey
(L.). Zw. 6 st. op 3, 11, 18, 21, 25, 26.
Wit 6 st. op 30, 32, 33, 37, 39, 44.

Wit speelt en wint. Oplossingen kun
nen ingezonden worden tot uiterlijk
half Juli aan B. H. M. Stevens, Eiken
laan 36, Heemstede.

VOOR BEGINNERS
No. 5

aiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiHiiiiiiiimtB

I 2de JAARGANG I

Wit begint en wint; oplossingen van
de nummers 5 en 6 kunnen tegelijk in
gezonden wórden tot uiterlijk 15 Juli
aan bovenstaand adres.

Attentie! In No. 3 is een foutje
geslopen; de dam op 9 moet op 13 staan,
men zal daarmede rekening moeten hou
den.

OPLOSSINGEN

Eerst van de serie van Joh. v. d. Bo
gaard te Nuland.

No. 1493. Wit speelt naar 10, 16, 40, 44,
7, 11, 45, 32 en wint.

No. 1494. 13, 9, 41, 24, 4, 1 en wint.

No. 1495. 35—30, 11, 41, 41 of 42, 24,
42 of 41, 32, 30, 10, 13, 3 en wint.

Een mooie en moeilijke serie waarvan
speciaal nummer 1495 de bijzondere aan
dacht verdient. De wijze waarop de slag
25x3 wordt voorbereid is buitengewoon
verrassend. Prachtig werk van deze
auteur.

Nu de opl. van de nummers 1 en 2
voor beginners. In no. 1 speelt wit 37
31, zwart heeft meerslag en moet dus
naar 48 slaan. Verder gaat het aldus:
47—41, 36x47, 40—34, 48x30, 35x24, 47x
20, 25x1 en wint gemakkelijk.

In no. 2 speelt wit 1711, 7x16, 42
38, 43x32, 27x38, 16x27, 31x13. Door het
stuk van 43 op 23 en het witte van 42
op 32 te plaatsen is precies dezelfde op
lossing te bereiken; wit moet dan als
2de zet 3228 spelen, de rest volgt van
zelf. Ook als 43 op 49 staat en dam is,
kan dezelfde ontleding plaats hebben.
Zulke standen moet men proberen te
onthouden, in het partij spel komen ze
vaak voor.

Volgende week zullen de namen der
oplossers vermeld worden, alsmede de
prijswinnaars.

MOEILIJKE VRAAGSTUKKEN

Gedurende de zomermaanden zullen
we geen nieuwe opgaven plaatsen ten*
einde ieder in de gelegenheid te stel
len volop van zon en lucht te genieten.

De commissie voor de perszuivering
heeft, overwegende dat na de bevrijding
de voortzetting van het .Algemeen Han
delsblad" is geschied onder namen en
een leiding, die om hun houding in de
bezettingstijd in de pers alle vertrouwen
verdienen en dat deze herverschijning
welhaast drie jaar zal hebben geduurd,
besloten, dat geen voldoende aanleiding
bestaat tot verbod op de naam van het
„Algemeen Handelsblad".

Voorts bepaalde de commissie dat ge
durende twintig jaren geen persorgaan
mag worden uitgegeven onder de naam
„Haarlemse Courant".

ZONDAG 20 JUNI: 5de Zondag na Pink
steren; Mis v. d. dag; 2 H. Silverius; 3
voor alle heiligen; Credo; pref. v. d. H.
Drievuldigheid; groen. Breda: wonder
bare H. Hostie; Mis Cibavit; 2 gebed v. d.
Zondag; 3 H. Silverius; pref. v. Kerstmis;
laatste Evangelie v. d. Zondag; wit.

MAANDAG: H. Aloysius, belijder; eigen
Mis; gewone pref.; Haarlem: H. Engelmun-
dus, abt; eigen Mis; 2 H. Aloysius; wit,

DINSDAG: H. Paulinus, bisschop, belij
der; eigen Mis, gewone pref.; wit.

WOENSDAG: Vigilie van St. Jan de Do
per; eigen Mis; 2 H. Maagd; 3 voor Kerk
of Paus; gewone pref.; paars.

DONDERDAG: Geboorte v. St. Jan de Do
per; eigen Mis; gewone pref.; wit.

VRIJDAG: H. Gulielmus, abt; eigen Mis;
2 octaaf van St. Jgn; gewone pref.; Utrecht,
Haarlem: H. Adelbertus, belijder; Mis Os
justi; 2 H. Gulielmus; 3 octaaf v. S. Jan;
wit.

ZATERDAG: H.H. Joannes en Paulus,
martelaren; eigen Mis; 2 octaaf van St. Jan;
gewone pref.; rood.

ZONDAG 27 JUNI: 6de Zondag na Pink
steren; Mis v. d. dag; 2 oötaaf van St. Jan;
Credo; pref. v. d. H. Drievuldigheid;
groen.

allllJlllliliiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiillllllllr:

ühlnl'Ö

aimmiiiiiiiiiuiMiiiiiiiiinuiiiimiifC

niimuilliiiMiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiixia

Onlangs bestond de drukke
rij Senefelder te Amsterdam
150 jaar. 'Ter gelegenheid
daarvan werd een gedenkboek
uitgegeven, waarin 'n beschrij
ving voorkomt van het bedrijf.
Daar deze wijze van drukken
(vooral voor kleurendruk) niet
erg bekend is onder de jeugd,
willen wij een en ander uit
het boek overnemen.

Het is mij altijd een raadsel
geweest, zegt de schrijver, dat
de fantasie van schooljongens,
wanneer zij over hun toekom
stig, beroep dromen, steeds be
perkt blijft tot tramconducteur,
agent van de bereden politie
en tegenwoordig: vlieger. Ja,
misschien ook journalist, „om
dat die ook overal bij mogen
zijn". De verklaring zal wel
zijn: onbekend maakt 'onbe
mind; een tram zien kinderen
elk ogenblik van de dag, een
in bedrijf zijnde rotatiepers
niet, ofschoon in de grote ste
den wel enkele mooie exem
plaren van de straat af te be
wonderen zijn. Me dunkt, zo'n
glinsterende, daverende, me
terslange machine moet ook op
een jongen zonder technische
knobbel een onweerstaanbare
aantrekkingskracht uitoefenen.

Een draaiende pers is de
mooiste en machtigste machi
ne, die ik ken. Het is een ver
zameling rollen, cylinders,
stangen, raderen, hefbomen en
krukken, waar je van duizelt.
Bij de inktbak druipt het van
gele of rode of blauwe verf en
het geval draait zo snel, dat
het wel royaal gesmeerd en ge
olied zal zijn.maar elke
plaat komt er onbesmet uit.
Alles draait en vliegt in niet
bij te houden snelheid rond,
totdat ge enkele rollen ontdekt,
HiiiiiiiiiiiiiiMiiiHiimiiniiiimiHiiiiiiiniiiiiiiii

In een vreemd land had een
meisje, Jaantje heette zij, het
plan opgevat voor de koningin
een paar kousen te breien en
die de koningin als verjaars
geschenk aan te bieden. Dat
klinkt in onze tijd wel een
beetje, vreemd, maar in vroeger
jaren gebeurde zo iets wel
meer. In ieder geval: Jaantje
stuurde haar gebreide kousen
aan de koningin. Deze was
door dit bewijs van vriende
lijkheid zeer getroffen en zij
besloot het meisje vorstelijk te
belonen. Zij zopd: Jaantje twee
kousen terug: in de ene kous
waren wat geldstukken ver
borgen, in de andere zat al
lerlei heerlijk suikergoed. Bij
dit prachtige geschenk zat een
briefje, waarop stond:

„Lieve Jaantje. Hartelijk be
dankt voor je mooie cadeau. Ik
zend je twee kousen terug.
Schrijf me een* gauw van
welke kous je het meeste plei-
zier gehad hebt."

En wat denken jullie dat
Jaantje terug schreef? Het was
een vreemd briefje. Hier is
het:

„Lieve koningin. Uw beide
kousen hebben mij verdriet
gedaan. Het geld van de ene
kous heeft mijn vader geno
men. Het suikergoed uit de
andere hebben mijn broertjes
en zusjes opgesnoept, en de
kousen zelf, die mij te groot
waren, heeft mijn moeder
aangetrokken."

die heel rustig en kalm hun
toertje draaien.

Het beginsel van de steen
drukkerij komt hierop neer,
dat water en vet elkaar afsto
ten. Er komt natuurlijk een
steen bij te pas; nee. nee geen
straatsteenv maar een mooie,'
gladde kalksteen, welke spe
ciaal voor dat doel is gereed
gemaakt. Water en verf mogen
elkaar niet. Als men nu bij
voorbeeld een letter A met ve*
krijt op zo'n steen tekent, kan
men daarvan een afdruk ma
ken. nadat men eerst de steën
heeft natgemaakt. Het water
pakt niet waar de vette A
staat. Op het papier wordt dus
alleen de letter A afgedrukt

Senefelder heeft dit in 1796
uitgevonden. Op een merk
waardige dag van dat jaar
meldde de wasman zich bij
Senefelder's moeder. De was
lag klaar, maar een dubbele
waslijst was niet gemaakt en
daar mevrouw Senefelder haar
linnen niet naar buiten wilde
laten gaan, zonder vast te leg
gen, hoeveel theedoeken en
witte lakens de deur uitgingen,
vroeg zij haar zoon gauw een
lijstje te maken. En ziedaar,
zou de ouderwetse geschied
schrijver uitroepen, hoe ogen
schijnlijk nietige en onbelang
rijke omstandigheden de toe-

3~i.e ,e rt

UlLitX.UtHt.AU.

Senefelder, zoals hij zichzelf

in 1819 op steen tekende j

'komstige uitvinder drongen op
de weg, welke zou voeren tot
een uitvinding. Er was name
lijk geen papier in huis. Geen
snippertje, geen vettig papier
tje van de slager, geen stukje
oude krant. De wasman kon
niet eeuwig wachten. Senefel
der krijgt een inval, neemt een
stukje vet krijt en schrijft het
lijstje op de steen, waarmede
hij aan het experimenteren was
Tellen, inpakken, was de deur
uit. Senefelder staart op zijn
buitenmodelwaslijst en krijgt
nog een inval. Hij gaat aan
het etsen.het krijt hóüdt;
steen nat maken; inktrol er
over, papier er op geperst, af
druk klaar. De steendruk was
uitgevonden!

Voor elke kleur moet een
aparte steen getekend worden.
Voor bloemen in zes kleuren
moeten dus zes stenen gemaakt
worden, zo dat bij het drukken
alle kleuren precies naast of
over elkaar komen, alles moet
precies in elkaar sluiten.

Steendruk wordt nog steeds
gebruikt, o.a. voor prentbrief
kaarten, reclameplaten, land
kaarten, etiketten enz.

Over de offsetdruk willen wij
volgende week nog wat vertel
len.

Als er één heilige is, waaraan
alle jongens en meisjes een
voorbeeld kunnen nemen, dan
is het wel de H. Aloysius van
Gonzaga. Aanstaande Maandag
21 Juni gaan we het feest van
deze heilige vieren.

Aloysius is een toonbeeld van
zuiverheid. Zelfs geen enkele
onreine gedachte hield hem
ook maar een ogenblik bezig.-
Natuurlijk moest hij daar
moeite voor doen. Hij vermeed
alles wat aanleiding tot zonde
kon geven. Urenlang bracht hij
in gebed door.

Vrijwillig deed hij afstand
van de koningskroon, die zijn
vader hem aanbieden kon. Na
lange en harde strijd kreeg hij
eindelijk verlof in de orde van
de Jezuïeten te treden. Als ver
pleger van zieken werd hij
al spoedig door de vreselijke
pestziekte aangetast en stierf

hij, nauwelijks 24 jaar oud,
aan deze ziekte.

In de H. Aloysius vereren we
een Engel van onschuld, een
heilige, die alle jongens en
meisjes gaarne helpen zal om
in deze moeilijke tijd braaf en
rein te blijven.

Vergeet daarom niet deze
grote Heilige a.s. Maandag bij
zonder aan te roepen.

Toen Alexander de Grote
zich tijdens een veroverings
tocht in Klein-Azië bevond,
kwam hij voor een moeilijke
opgave te staan. Gordius. ko
ning van Phrygië, had een
knoop kunstig gelegd aan een
disselboom (dat is een paal aan
een wagen tussen een twee
span). Aan de knoop was
geen begin of einde te vinden.
Hij. die deze knoop kon los
maken, zou de heerschappij
over de wereld krijgen.
Alexander zag er echter geen
kans toe en nadat hij vergeefs
geprobeerd had die knoop te
ontwarren, hakte hij toen de
knoop met zijn zwaard door.

De uitdrukking „een knoop
doorhakken" betekent: zonder
aarzeling een besluit nemen.

IIIIIMIIIIItl III Mill Mlf fill IIIIHIIIIIII llltll MUI IIKM

„Gauw al die papieren weer
in de kist. Zijn jullie nu hele
maal gek

Met een vaartje ging alles
weer de kist in. Jos en Hen
hadden nu echter meteen ge
noeg van de verhuizing en
gingen op straat spelen. Marjan
was nog te klein daarvoor.
Die bleef in de tuin, scharrelde
nog een beetje rond, klom zelfs

Aloysius verpleegt de zieken
tijdens de pest in Rome.
HiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiHiimiiaiitiHiiitiMiiiiiiiitmtiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiifmiiMiiiiiimiiitutifittiHiiiifiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiriiiiiiiiimimitiitiitiiitiiiiit

Zo schieten we op, al vijf
kisten vol." Vader ging naar
de keuken om zich wat op te
knappen en kwam toen in de
kamer, waar Jos en Hen al za
ten te wachten.

„Slaapt Marjan?" vroeg va
der.

„Marjan?" schrok moeder
ineens. „Was die dan niet bij
jullie, Jos?"

\,Neen, alleen Hen is mee op
straat gegaan. Marjan bleef in
de tuin."

„Maar daar heb ik ze heel
niet meer gezien," 'zei vader.
„Ik ben er toch telkens geweest
om een kist te pakken."

Voor alle zekerheid ging
moeder nog eens in de tuin
kijken. Ook in de schuur
loerde ze even. Maar geen
Marjan. „Dan zal dat kleine
vod toch de straat opgegaan
zijn," zei moeder. „Ga eens
gauw kijken, Jos." Jos rende
naar buiten, liep naar links en
naar rechts. Vader kwam ook
kijken. Maar nergens zagen ze
Marjan. Moeder begon al on
gerust te worden.

Toen klonk opeens een zacht
geschrei, dat plotseling in een
luid gejammer overging.

„Marjan," wisten ze allemaal
meteen. Jos stormde de tuin
in, schoof een deksel van een
der kisten wat opzij en....
daar stond Marjan met eeD
hoofd als vuur, dikke tranen
over d'r gloeiende wangen en
een wijdopen schreeuwmond.

Ze had een heerlijk ochtend
slaapje in de kist tussen de
papieren gemaakt.

Eindelijk! De familie Venstra
ging verhuizen. De kisten ston
den al in de tuin en vader was
een extra dagje thuis gebleven
om te pakken.

„Dat varkentje zullen we
dan vandaag eens wassen,'
lachte vader. „Laat ééns kij
ken Twaalf kisten? Dan
moeten er vandaag tien vol.

„Er moeten kisten overblij
ven voor het allerlaatste spul.
dat we iedere dag nog nodig
hebben," liet ook moeder zich
horen.

„Natuurlijk, dat spreekt van
zelf."

„Maar wij kunnen u toch
helpen," zei zesjarige Jos, die
met zijn vierjarige zus Hen
boven op een kist zat.

„Ja," lachte vader, „daar
dacht ik niet zo gauw aan.
Het mankeert er maar aan, dat
kleine Marjan ook meedoet."

Toen Jos en Hen twee kis
ten lang aangegeven, geholpen,
maar nog meer in de weg ge
lopen hadden, trokken ze tot
grote opluchting van vader
met Marjan, de kleine
schreeuwerd, de tuin in. Daar
stonden de kisten, die nog ge
pakt moesten worden. Er za
ten héél wat papieren van vo
rige mensen in. Het was een
leuk spelletje, die er uit te ha
len en door de tuin te ver
spreiden. Zelfs Marjan deed
daar dapper aan mee. Tot va
der de tuinversiering ontdekte
en een beetje boos gebood:

Oren zijn vervelende dingen
om te tekenen, doch nu je de
mond, neus en ogen hebt ge
tekend, gaan we tot slot een
oor tekenen in verschillende
.standen. Bekijken we eerst
afb. 3, een oor recht van opzij
gezien. Het best is om eerst
een ruitvorm te maken, zoals
de stippellijnen aangeven. Daar
past het oor bijna geheel in.
Het is een ingewikkeld lijnen
spel, maar de gehooropening
zelf ligt iets onder het mid
den. Direct daarboven begint
de oorrand, die geheel naar
boven omloopt en langs de zij
kant doorloopt tot bijna on
deraan.

Afb. I is van opzij gezien,
dus als je recht naar iemand's
gezicht ziet. Afb. 2 iets schuin
van achter gezien. Bij I valt
de oorrand niet zo op. maar
bij 2 zie je die natuurlijk heel
dik.

Afb. 4 en 5 nog eens van
opzij gezien. Wij geven toe, dat
het niet gemakkelijk is, boven
dien is elk oor verschillend.
Het best is om zelf in de spie
gel te kijken en als het dan
nog niet lukt, trek je maar
eens flink aan je oren. Dan
voel je ineens hoe het in elkaar
zit!

Volgende keer gaan we over
tot het koptekenen.

op één van de kisten en liet
zich toen in een andere neer-
glijden, waar ze heerlijk met
het papier ging zitten spelen.

Vader had nu werkelijk
enige tijd rust om te pakken.
En het ging vlot. Opeens riep
moeder:

„De tafel is gedekt, hoor! We
gaan eten, vader."

.Prachtig. Ik kom dadelijk.

(Van onze luchtvaartmedewerker)

Heden heeft Z. K. H. Prins Bem-
hard de luchtvaarttentoonstelling,
die ter gelegenheid van het 35-jarig
bestaan der Militaire Luchtvaart op
het Haagse vliegveld wordt gehou
den, geopend.

De tentoonstelling wil een beeld ge
ven van de ontwikkeling en opbouw
van de Nederlandse Luchtmacht, die
sinds kort de derde zelfstandige mili
taire macht in Nederland is en beant
woordt uitstekend aan dit doel.

De eerste stands geven een indruk
van het Commando Luchtvaarttroepen,
dat zorgt voor de bewaking van vlieg
velden en voor de militaire vorming van
toekomstig vlieg- en technisch personeel.

Een van de interessantste stands is
ongetwijfeld die van de Technische
School te Deelen. Hier zijn behalve ver
stelbare propellers en andere technische
snufjes ook twee opengewerkte vlieg
tuigmotoren te bezichtigen. Het zijn
beide Rolls-Royce-motoren en wel de
R.R. Merlin, die o.a. in een Spitfire
wordt gebruikt, en de R.R. Nene, welke
wordt toegepast in de bekende Gloster
Meteor Straaljager.

Ook de Radio- en Radarapparaten zijn
aanwezig. Een door Philips ontworpen
zend- en ontvanginstallatie, speciaal ge
construeerd voor het binnenloodsen van
vliegtuigen, wordt er gedemonstreerd.

Het verloop van de verschillende op
leidingen tot vlieger, navigator, telegra
fist enz. wordt door aardig foto-mate
riaal weergegeven. In samenwerking met
het Meteorologisch Instituut in De Bilt
werd na de oorlog weer een geheel
nieuwe meteorologische dienst opge
bouwd. Thans zijn reeds 80 meteorologen
van de Nederlandse Luchtmacht in In-
dië gestationneerd.

De geestelijke verzorging van het per
soneel door het Katholiek Thuisfront en
de R-A-O- (Recreatie en Ontspanning)
is ook door enige belangwekkende stands
vertegenwoordigd.

Behalve de Luchtmacht, exposeren op
.deze tentoonstelling diverse fabrieken,
welker werk verband houdt met de
luchtvaart.

Het Luchtvaartlaboratorium toont
er een model van de windtunnel,
die daar thans in gebruik is. Het
aardige is, dat met dit model proe
ven in het klein kunnen worden ge
nomen, zodat hiermede kan worden
aangetoond hoe het in werkelijkheid
toegaat.

Buiten de tentoonstellingsloods staan
verschillende vliegtuigtypen geparkeerd,
o.a. de Helicoptère, Spitfire en Harvard.

Zelfs is het mogelijk de oude „Spin"
vén Fokker van nabij te bekijken, even
als een rijdende Radar-installatie en
stukken luchtafweergeschut.

De twee laatste dagen van de ten
toonstelling, 3 en 4 Juli, zullen worden
opgeluisterd door een vliegfeest, dat een
unicum voor Nederland belooft te wor
den. Op het programma staan de meest
fantastische stunts zoals een „hordenloop"
voor vliegtuigen over hindernissen, de
monstraties van het corps parachutis
ten en zelfs hoopt men de lang ver
wachte Gloster Meteor Straaljagers voor
te kunnen vliegen.

AALSUM 17 v. Amsterdam te Kaapstad.
ABBEDIJK 18 v. R'dam n. N. Orleans.
ALBIREO p. 18 Ouessant naar B.-Aires.
ALDEGONDA 18 v. Bangkok te Pladjoe.
BANTAM 17 te Singapore n. New York.
CASCADE 15 v. Lissabon naar Berwick.
CHAMA 15 v. Abadan naar Rotterdam.
JAARSTROOM 18 v. A'dam n. W.-Afr.
KAIMANA p. 17 Gibraltar n. Batavia.
KATWIJK p. 18 Ouess. n. Casabl.
LEOPOLDSKERK p. 18 Ouess. n. O.-Afr.
NEDERLAND p. 18 Ouess. n. Bahrein.
ORPHEUS 18 v. Venetië n. Triest.
PAULA 17 v. Singap. n. Bangkok.
SALATIGA 18 v. Makass. n. Soerab.
SALLAND 18 v. Victoria n. Amsterdam.
ST. MAASSLUIS 18 v. Hafnpt. R. te R'd.
TABINTA 18 v. R'dam n. Quebec. v
TRICAPE 18 v. Cristob. te Curacao.
ALDERAMIN is v. R'dam te A'dam
ALUDRA p. 18 Dungen. n. Calcutta
AMSTELLAND p. 18 Dover n. Z.-Amer.
ARIADNE 18 v. Algiers te Tunis
ARKELDIJK 18 te Antw. n. N. Y.
AXELDIJK 17 v. New Orleans te N. Y.
BRITSUM p. 18 Dover n. Cuba
DELFT 17 v. Curacao n. A'dam
DORDRECHT p. 15 Perim n. Brandsend.
DRACO 18 v. Santander te Vigo
GR BEER 18 v. A'dam n. Batavia
ILOS 17 v. Sevilla n. Lissabon
JOBSHAVEN p. 18 Finist. n. Nederl.
PR J W FRISO 18 te Antw. n. Halifax
PR WILLEM IV 15 v. Toronto n. R'dam
RONDO 17 v. Singapore te Belawan
SALANDO p. 18 Finist. n. IJmuiden
SAPAROEA 16 v. Manilla n. Los Ang.
STRABO 17 v. A'dam te Hamburg

.18/6

17/6

Anaconda Copper

40

39%

Bethlehem Steel

37(4

37

Chrysler Corp.

64(4

64%

General Electric

41%

41%

General Motors

64%

64

Hudson Motors

21%

21

Kennecott Copper

59%

59%

Montgomery Ward

58%

58%

North American Co

17%

17%

Radio Corp.
Republic. Steel

15

15

30%

30%

Shell Union Oil

44%

45%

Southern Pacific

59%

59%

Southern Railway

49%

49%

Tidewater

31%

31%

U.S. Steel

81%

81%

ex dividend

Ter gelegenheid van de campagne, die het Nederlandse Rode Kruis thans
voert,j heeft de Prinses-Regentes de onderstaande opwekking geschreven:

l) <wr>j"

Ql* <4 It* J rt**- <PtU-eL A^>< -o

Ltfiu. Auuu.

IjfA.rt..

la-A

In het product van de derde macht
van een getal en de vijfde macht van
een ander getal, welk product uit vier
cijfers bestaat, komt een der cijfers
tweemaal voor.

Welke zijn die machten en welk is
het product?

Oplossingen tot en met Dinsdag 29
Juni op open briefkaart aan 't Kasteel
van Aemstel (afdeling Prijsraadsel) N.Z.
Voorburgwal 6573, Amsterdam.

Oplossing 5 Juni:

Op een vraag van de heer Verkerk
(A.R.): of de minister bereid is het op
heffen der melkdistributie te vervroe
gen, heeft minister Mansholt opnieuw
geantwoord dat thans nog niet kan wor
den medegedeeld, wanneer de defini
tieve beslissing in zake de opheffing
der melkdistributie zal worden genomen.

De componist Bernard van den Sig-
tenhorst Meijer is bij gelegenheid van
zijn 60ste verjaardag benoemd tot offi
cier in de orde van Oranje Nassau.

BEZOOIEN
DENEKAMP
BLEISWYK -
WESTWQUD -
TERWOLDE -
MAASLAND -
KEDICHEM -
HOENKOOP -
VREELAND -
MIDLAREN -
TERKAPLE -
HOORNAAR -
NYEHORNE -
NOORD WYK -
LIEVELDE
STROOBOS
KESTEREN
BUGGENUM

- VOORHOUT

- SCHINNEN

- GIESBEEK

- BENNEKOM

- GOUDERAK

- ZUIDHORN

- BLARIKUM

- DROGEHAM

- NOORBEEK

- TONGELRE

- SPEKHOEK

- BOLSWARD -

- OVEZANDE

- GINNEKEN
SLEEUWYK -

- BEVERWYK -

- WICHMOND

- %TEENSEL

- NEER KANT

- MAASHEES

- OOST BURG

- BENSCHOP

- WEER SELO -

- BRES KENS

- TINAARLO

- MIDW OLDE -

- JOUSWIER -

- OI,DE KERK

- MILSBEEK

- HARMELEN -

- KEKERDOM

- LANG EDYK

- DOMMELEN

- MONTFORT -

- ZEVENAAR

- ILPENDAM

- STOMP WYK

- DEVENTER

- DOENRADE

- DEUTEREN
SPRUNDEL

- HILLEGOM

- DRIEHUIS
FERWOUDE
YZENDYKE

SLENAKEN

- GASSELTE

PIERSHIL

- ALKEMADE

LONNEKER

RIETVELD
KLUNDERT
VOLENDAM

- NETERSEL

ZOUTKAMP
ENSCHEDE
EIBERGEN
UDENHOUT
WOUDSEND
SLU ISK IL
CHARLOI S
HOOGWOUD
VREESWYK
LANGERAK
APPELSGA
AALSMEER
NYVERDAL
DWINGELO
ELLEMEET
ROERMOND
ESCHAREN
NUNSPEET

In deze volgorde vormen de beginlet
ters van deze achttien plaatsnamen de
namen van het geografisch gebied der
provincie Zeeland:
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Na loting werden de prijzen toege
kend aan: J. Boezebach, Comeniuslaan 3,

Bussum; mej. Gr. Willard, Kerklaan 9,
Laren (N.H.); E. L. Horsthuis, Noord
wij kerh out; G. Koopman, Cruquiusweg
166, Heemstede; H. Hillebrink, Witte de
Withstraat 127, Amsterdam; mej. M. G.
Sistermans. Van Oldenbarneveldtstraat
30, Amsterdam.