Extremistische benden laten trein
uit Batavia ontsporen
Tien doden en tien gewonden
fl
«^'•4
Drie en een kwart millioen Berlijners in
de maalstroom van de markenveldslag
Bloemendaals hoofdrechercheur spoort
grote dievenbende op
CONFERENTIE TE WARSCHAU VAN DE
ACHT OOST-EUROPESE LANDEN
mm
Tegenstrijdige bevelen volgen in de
Duitse hoofdstad elkaar op
Russen bemoeilijken op
nieuw het verkeer
SINT JANSPROCESSIE TREKT DOOR
HET FEESTELIJK VERSIERDE LAREN
Het weer
25 nieuwe textiel
punten
Oogst van 52 diefstallen ait 1946 en
1947 thans grotendeels terug
Indonesië en
de verkiezingen
Tot hoofd en hart
GUERILLATACTIEK VAN
COMMUNISTEN?
Besluiten van de Londense conferentie over
Duitsland voornaamste agenda-punt
Leipzig hoofdstad van
Oost-Duitsland?
êm
Houding Episcopaat
tegenover K.R.O.
LUCHTREIZEN NAAR
AMERIKA
Kunnen in guldens
betaald worden
Schat van juwelen, goud
en zilver
Wet op de bedrijfs
organisatie
Aardbeving op Sangihe
Twee ministers van
Israël afgetreden
DONDERDAG 24 JUNI 1948 o
72ste JAARGANG No. 24185
CLIMAX VAN INCIDENTEN OP WEST-JAVA
Uit officiële Nederlandse bron fe Batavia verneemt Reuter,
dat de Balavia-Bandoengexpres gisteren tot ontsporing is
gebracht en door gewapende Indonesiërs is aangevallen.
Volgens officieuze berichten werden tien personen gedood,
onder wie de kapitein der Nederlandse luchtmacht, B. Wet
tere, en tien gewond. Direct zijn maatregelen tegen de
bandieten genomen.
Indonesië in de Veiligheidsraad
RUSLAND EN POLEN NEMEN INITIATIEF
Autonome werkzaamheid
blijve gehandhaafd
In korte tijd
Het spreekt vanzelf, dat fotomateriaal
De kostbare oogst
Voor nuchter verkeer
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
Directeur: 3. 3. W. Boerriater
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mlHlmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Benter zncldt nader: Men vreest, dat het aantal slachtoffers no? groter zal
blijken te zijn. De trein werd ruim drie kilometer ten Oosten van Tjikampek
(ongeveer 85 kilometer ten Zuid-Oosten van Batavia) tot ontsporing gebracht.
Tegelijkertijd werden de telefoon- en telegraafleidingen doorgesneden.
Volgens Nederlandse kringen is dit de climax van een aantal incidenten in
geheel door de Nederlanders bezet West-Java tijdens de afgelopen week, die een
aanwijzing vormen van toenemende onrust en wetteloosheid.
Aneta's correspondent te Ban
doeng meldt nader, dat reizigers
uit de betreffende trein hebben
medegedeeld, dat even voorbij Tji
kampek op weg naar Bandoeng de
trein eigenaardig begon te rijden.
Aneta's zegsman zeide, dat hij de
bouten van de rails en losgemaakte
dwarsliggers langs de weg zag lig
gen. Op een gegeven ogenblik kon
de trein niet verder rijden, omdat
drie wagons waren ontspoord. Ter
wijl de trein ontspoorde, werd deze
met mitrailleurs beschoten. In de
trein meerijdende militairen kon
den met hun weinige wapens de
saboteurs verdrijven. Een tegen
actie werd ingezet onder leiding
van een majoor van de K. L., die
ook voor verbinding met Poerwa-
karta zorgde. Een persfotograaf,
waarschijnlijk van het Chinese dag
blad „Kengo" te Batavia, legde de
gebeurtenissen met zijn camera
vast. De gewonden zijn naar het
ziekenhuis in Poerwakarta ge
bracht.
Een woordvoerder van de Nederlands-
Indische regering heeft tegenover Ane-
ta verklaard, dat het nauwelijks toeval
lig kan heten, dat vrijwel tegelijker
tijd uit verschillende plaatsen op Java
overvallen en andere extremistische
activiteiten worden gesignaleerd. De
woordvoerder verklaarde dit op een
vraag van Aneta t.a.v. de oorzaken van
de verschillende ongeregeldheden, die
in de laatste dagen gemeld zijn. Hier
van kunnen in de eerste plaats genoemd
worden de treinbesohieting bij Tjikam
pek en berichten uit het Buitenzorgse,
waarin gemeld wordt, dat gisteren vier
incidenten plaats vonden, waarbij twee
doden vielen.
De woordvoerder zeide:
„Na het binnendruppelen van be
richten over extremisten op Malakka,
waarbij klaarblijkelijk van communis
tische agitatie sprake is, worden op
A V A=
HOORN
'AGENÏETEN EILANDEN
TAV1A
Rangkasbitoftng^
SotkaboamtS
Garoat
nsHtn
Java dergelijke voorvallen gemeld.
Men krijgt de indruk, dat de com
munisten zijn overgegaan tot een
soort guerillatactiek naast of in
plaats van het steunen van regerin
gen of groepen welke zij in hun greep
wensen te krijgen. Dat zij in de te
genwoordige omstandigheden op Java
helaas ook hier de mogelijkheid von
den, onrust te veroorzaken, valt te
betreuren".
Aneta's correspondent te Buitenzorg
meldt dat de administrateur van een
onderneming te Baloembangan in het
Soeokaboemise, Thung Djie Tjiong werd
overvallen door een gewapende bende.
Toen hij tegenstand bood, werd hij do
delijk gewond en overleed kort daarop.
De overval geschiedde met de bedoe
ling om te roven. Voorts beschoten
sluipschutters in het Buitenzorgse een
auto met militairen, waarbij een mili
tair gedood werd.
Gistermiddag heeft de Veiligheids
raad de vqrige week onderbroken be
sprekingen over de Indonesische kwestie
hervat. De eerste spreker was de repu
blikeinse afgevaardigde bij de Veilig
heidsraad. Palar, die verklaarde, dat de
proclamatie der onafhankelijkheid, uit
gevaardigd door de Indon. republiek,
nog altijd de basis harer positie is. Hij
Nadat enige dagen geruchten de
ronde hadden gedaan, dat de cominform
een nieuwe vergadering had belegd in
Praag of Boekarest, werd gistermiddag
plotseling door Radio-Moskou bekend
gemaakt, dat Sovjet-Rusland een bij
eenkomst had georganiseerd van de
ministers van Buitenlandse Zaken van
de acht Oost-Europese landen te War
schau. Aanvankelijk werd het doel van
de conferentie geheim gehouden, later
werd echter in 'n communiqué medege
deeld, dat behalve Rusland ook Polen
Initiatiefnemer is en de kwestie van
de besluiten van de Londense conferen
tie over Duitsland het voornaamste
punt van het programma vormt
Het vliegveld van Warschau was gis
teren door duizenden gewapende solda
ten afgesloten. Alle wegen, waarover
de ministers van Rusland, Tsjechoslo-
wakije, Roemenië, Hongarije, Bulgarije,
Joegoslavië en Albanië naar het Wila-
nov-paleis buiten Warschau reden, wa
ren door militairen bezet.
De ministers werden vergezeld door
hun collega's van Defensie en voorts
door een zodanig aantal secretarissen-
generaal, chefs van het protocol, andere
deskundigen en veiligheidsagenten en
lijfwachten, dat het totaal bij de confe
rentie betrokken personen op 1000 man
wordt geschat. Volgens communistische
zegslieden in Warschau staat de verga
dering in geen enkel verband met de
cominform. De communistische leiders
van Italië en Frankrijk, Togliatti en
Duclos, zijn dan ook niet aanwezig en
zouden zich ook niet in Warschau be
vinden.
Hoewel de algemene plannen en on
derwerpen van de conferentie in het
grootste geheim worden gehuld, menen
gezaghebbende personen in Londen dat
de Oost-Europese conferentie de
eerste van deze aard. waarschijnlijk
het Westen het antwoord zal geven op
de grote kwesties, die op het ogenblik
Europa beheersen, namelijk Duitsland,
de Westelijke Unie en het Marshall
plan
Men verwacht dat besloten zal
worden tot het vormen van een
separaat Oost-Duitsland als tegen
hanger van de Westelijke plannen
inzake een regering voor West-
Duitsland.
Hoofdstad van deze nieuwe staat
zou Leipzig moeten worden. Als
tegenhanger van de Westelijke zou
een Oostelijke Unie worden gesticht
terwijl een nieuwe uitbarsting te
gen het Europese Herstel-program
zon worden georganiseerd, waar
van Molotov een jaar geleden de
gelofte aflegde het te zullen te gen-
snerken.
Molotov gaf bij zijn aankomst ln
Warschau een aanwijzing over het on
derwerp van de conferentie, toen hij
sprak over de „noodzaak om veilig
heidsmaatregelen te nemen tegen een
nieuwe imperialistische Duitse agres
sie", waarbij hij er ook op wees, dat
Rusland altijd op de bres zal staan voor
de Poolse grenzen aan de Neisse.
Dat behalve Duitsland ook andere
onderwerpen een belangrijk onderdeel
van de conferentie uitmaken, conclu
deert men o.a. uit de aanwezigheid van
Roemenië, Bulgarije en Albanië, landen,
die weinig met het Duitse probleem
hebben te maken.
Minister Marshall is in het ziekenhuis
opgenomen voor het ondergaan van „een
behandeling van algemene aard."
beschuldigde er mn Van Kleffens van,
de Veiligheidsraad met voorbedachte
rade onjuist te hebben ingelicht omtrent
de staatkundige gebeurtenissen in West-
Java voor wat betreft de geheel spon
taan gehouden conferenties in dat ge
bied. Hij zeide: „Wij republikeinen heb
ben volledig en duidelijk het denkbeeld
van een federatie aanvaard. Laat er
hieromtrent generlei twijfel bestaan,
maar wij wensen een federatie, die de
belangen van Indonesië dient, een fede
ratie in overeenstemming met de grond
beginselen der democratie."
Palar zette uitvoerig uiteen, dat de re
publiek genegen is in beginsel een unie
tussen Nederland en de Ver. Staten van
Indonesië te aanvaarden, doch dit dient
dan te zijn een unie tussen souvereine
staten. Hij verwierp de eis van Neder
landse souvereiniteit over geheel Indo
nesië.
Mr. van Kleffens, die hierna aan
het woord kwam, zeide o.a.: „Bij
het bepalen van de toekomstige
structuur van de Verenigde Staten
van Indonesië en de verhouding
daarvan tot de republiek, kan de
Veiligheidsraad niet stellen dat er,
zelfs indirect, enige aanleiding tot
zijn tussenkomst bestaat. De repu
bliek heeft recht noch machtiging om
de zaken, welke de toekomst van
de Ver. Staten van Indonesië betref
fen, in bespreking te brengen."
De beste dienst, die de Veiligheids
raad kan bewijzen is, kennis te nemen
van de periodieke rapporten van de
C.V.G.D. en te erkennen, dat elk dier
rapporten een nieuwe bevestiging
brengt van het feit, dat er geen sprake
is van enig gevaar voor de interna
tionale vrede of voor de veiligheid en
om dan over te gaan tot het volgende
punt op 'sraads agenda, aldus mr. Van
Kleffens.
De Russische afgevaardigde, Malik,
beschuldigde Nederland van „een hui
chelachtige politiek-met-twee-aange-
zichten." De besprekingen werden hier
na verdaagd tot 1 Juli.
1Vm
MME
Een dessa-schooltje gaat uit en passeert de Nederlandse militaire wachtpost
van Tjikoppo-Zuid. De situatie blijft nog onzeker in Indonesië, maar in de
Nederlandse gebieden verzekeren onze militairen de rust. De kinderen zijn
goed bevriend met onze jongens.
In een proclamatie hebben de Weste
lijke mogendheden gisteren aan de Ber-
lijnse bevolking bekend gemaakt, dat
het door de Russen uit te geven geld
in de Westelijke sectoren van de stad
geen wettig betaalmiddel zal zijn, daar
aldaar het nieuwe West-Duitse geld zal
worden ingevoerd. De Russische geld-
zuivering wordt een schending van de
vier-mogendheden-regering in Berlijn
genoemd en van nul en gener waarde
verklaard. De Berlijnse magistratuur,
het uitvoerend lichaam van het stads
bestuur, besloot het Russische bevel van
een geldzuivering voor de gehele stad
niet te aanvaarden, daar iedere com
mandant slechts bevelen kan geven voor
zijn eigen sector en opdrachten voor de
gehele stad slechts door de Kommandan-
tura kunnen worden uitgevaardigd.
De Berlijners worden door de tegen
strijdige bevelen zó in moeilijkheden ge
bracht, dat de Britse financiële deskun
dige in Duitsland, Sir Eric Coates, ver
klaarde, dat geheel Berlijn gearresteerd
zou moeten worden, indien de weder
zijdse voorschriften stipt zouden moeten
worden opgevolgd.
Nadat de Westelijke commandan
ten de waarnemende burgemeester
van Berlijn, Frau Louise Schroeder,
opdracht hadden gegeven de afzon
derlijke Russische geldhervorming
niet voor hun sectoren te erkennen,
is de Berlijnse gemeenteraad bijeen
gekomen om de munthervorming te
bespreken. Deze vergadering is ge
paard gegaan met grote demonstra
ties en ongeregeldheden, welke, naar
men vermoedt, opgezet zijn door
aanhangers van de communistische
S.E.D., die een debat hebben willen
voorkomen, waarvan zij niet zeker
waren, dat dit voldoening aan de
Russische eisen zou geven.
Begeleid door drie fanfarecorpsen is
vanmorgen om 11 uur in Laren weer
als vanouds de plechtige Sint Jans
processie uitgetrokken van de basiliek
naar het kerkhof.
Een oud verhaal, dat vertelt van een
onfortuinlijke Larense pelgrim en dat nu
bijna duizend jaar oud is, ligt er aan
ten grondslag. Aan de vooravond van
St. Jansdag namelijk, zo heet het, was
die moede reiziger uit het Heilige Land
weer bijna in zijn geboortedorp terug
gekeerd. Reeds zwierf hij op de heide
door Gooiland, toen hij door rovers
werd overvallen en uitgeschud. Een
gouden doos van overzeese makelij ont
stalen zij hem, maar de inhoud daarvan
kostbare relieken van Sint Jan
strooiden zij uit over de heide, daar
waar nu het kerkhof ligt. Het vrome
volk ondernam daarheen bedevaart na
bedevaart en nu nog, altijd op dezelfde
wijze, gaat dat door.
Daarvoor zijn vandaag in Laren
weer de vlaggen uitgestoken. Langs de
weg, die de processie gaat, rijen zich
de geel-witte wimpels aaneen en
overal op de knooppunten der wegen
rijzen de grote houten met bloemen
overtogen erepoorten omhoog, van
waar gouden kwasten naar beneden
hangen. Rond de kerk is een bont ge
wemel van vlaggen en winpels en
hoog uit de beide torens tampen weer
voor het eerst na de oorlog de klok
ken der basiliek.
Gistermiddag om 5 uur hebben zij
hun eerste vesper geluid. Hubertus,
Theodorus, Maria en Johannes. En nu
zingen zij, hoog galmend over Laren,
van het feest van de Grote Doper, wiens
enorme koperbeeld hoog oprijst echter
in de basiliek.
Bruidjes en jongens en meisjes van
de jeugdbeweging verdringen zich voor
de kerk en langzaam formeert zich na
de pontificale Hoogmis, die Mgr. D.
Huurdeman, Vicaris-Generaal van het
Aartsbisdom, met assistentie van de
zeereerw. heren Koelman, Van Schaik
en Heinink heeft opgedragen, de pro
cessie. Minister v. d. Brink is in de
stoet en de burgemeester van Laren.
Het Allerheiligste werd op de heen
weg gedragen door de hoogeerw. heer
H. F. Frank, deken van Hilversum.
Voorts liepen in de processie mede de
officiaal van het bisdom Haarlem, de
hoogeerw. heer C. van Trigt, de hoofd
aalmoezenier van het Leger, kol. Van
Straalen, en de deken van Utrecht, de
hoogeerw. heer W. Wiegerink.
Vertegenwoordigers van de standsorga
nisaties zijn er, scholen en steeds meer
vanen en vlaggen. Liederen en het tel
kens weerkerende Wees Gegroet bege
leiden de duizenden door het dorp,
waar voor de ramen de beeltenis staat
van Johannes de Doper.
Het is altijd weer een aangrijpende
gebeurtenis: die lange sliert biddende
mensen, waaromheen een bitter-zoete
wierookgeur hangt en die zich langzaam
voortbeweegt in de richting van het
kerkhof. Daar klinkt over de graven de
stem van kapelaan Keet uit Lisse en
als daarna de stoet weer langs een an
dere weg terugkeert naar de basiliek,
nadert het hoogtepunt. De duizenden,
die zich verdringen onder de loggia en
het Allerheiligste, dat onder het gal
men der klokken ter zegening wordt op
geheven. Sint Jan, zingt Laren dan,
heilig man. de Heer beeft V bemind.
Grote menigten demonstranten groep
ten samen bij het stadhuis en 'beletten
de raadsleden het gebouw binnen te
gaan. De burgemeester slaagde er later
niet in. zich verstaanbaar te maken in
het algemene tumult van de binnenge
drongen mensen, terwijl de nog voor het
stadhuis samengedrongen duizenden met
luidsprekers de betogers in de raadzaal
aanvuurden. De politie van het binnen
de Sovjet-sector gelegen stadhuis deed
geen moeite de betoging te voorkomen.
Drie-en-een-kwart millioen Berlijners
zijn aldus in de maalstroom van de mar
kenveldslag terecht gekomen. Moeilijk
heden, welke nog niet geheel te overzien
zijn, zullen zich voordoen, indien de
Russen vasthouden aan hun standpunt,
dat de nieuwe West-Duitse marken niet
in hun zone geldig zijn.
Zij zijn begonnen met bekend te ma
ken, dat het Westelijke geld niet op het
Berlijnse spoorwegnet van hun zone ge
accepteerd zal worden. „Zullen wij dan
twee keer moeten betalen wanneer wij
van het Westen naar het Oosten dooi
de stad rijden?" vragen de Berlijners zich
af. „Zal ik genoodzaakt zijn mijn werk
in het Westen van de stad op te geven,
omdat mijn aldaar verdiend geld in het
Oosten niet gebruikt kan worden?" En
hoe moeten de gas-, telefoon- en elec-
triciteitsrekeningen voldaan worden,
waarvan de hoofdbureaux in de Russi
sche zone liggen. Vermoedelijk in ver
band hiermede hebben de Russen be
kend gemaakt de stroomvoorziening voor
het Westen met ingang van heden te
zullen stopzetten.
Terwijl de moeilijkheden aldus
steeds meer een hoogtepunt berei
ken, hebben de Russen alle verkeer
op de spoorweg Berlijn-Helmstedt
stopgezet. „Wegens een technische
storing" luidt de Russische verkla
ring. maar er is geen andere lijn door
de Russen beschikbaar gesteld, om
dat daardoor het „verkeer in de
Sovjet-zone in de war zou worden
gestuurd."
In Westelijke kringen meent men deze
maatregel ais een sanctie te moeten op
vatten.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Overdrijvende wolkenbanken.
Droog weer. Matige wind tussen
Noord en West. Weinig verandering
in temperatuur.
Zon op: 4.21. Onder: 21.94.
Maan op: 23.57. Onder: 7.49.
Ter voorkoming van iedere onzeker
heid ten aanzien van de houding van
het Episcopaat inzake de radio-omroep,
heeft Zijne Eminentie Johannes Kar
dinaal de Jong aan de voorzitter van de
K.R.O. een brief gezonden, waarin hU
nogmaals de wens van het Episcopaat
vastlegt, dat de K.R.O. zijn autonome
werkzaamheid blijft uitoefenen.
Tijdens de onderhandelingen van de
omroepverenigingen met de regering,
aldus lezen wij verder in de K.R.O.-
gids, ontving prof. dr. J. B. Kors O P.
als voorzitter van de K.R.O. op 29 Oct.
1945 een brief van de Aartsbisschop van
Utrecht, waarin het Episcopaat als zijn
uitdrukkelijk verlangen te kennen gaf,
dat de K.R.O. er naar zou streven de
nodige zendtijd gewaarborgd te krijgen
om haar doelstelling, het uitdragen der
katholieke levensbeschouwing op alle
gebied, na te komen. Kardinaal de Jong
heeft dit standpunt thans bevestigd,
zulks om de beweringen te logenstraffen,
als zou het Episcopaat thans van andere
gevoelens zijn.
Het centraal distributiekantoor
deelt mede. dat wederom 25 punten
van de textielkaart VA 804 worden
geldig verklaard. Ook thans wordt
er op gewezen, dat van deze 25
punten er vijf als extra beschikbaar
stelling zijn te beschouwen.
Met ingang van 1 Juli 1948 worden
geldig de bonnen gemerkt: „Textiel
K vijf punten", „Textiel K reserve"
ter waarde van 10 punten, „Textiel
L een punt" en „Textiel M een
punt".
De bonnen gemerkt: „L vijf pun
ten", „M vijf punten". „Reserve L"
en „Reserve M" zijn derhalve voor
lopig niet aangewezen voor de aan
koop van textielgoederen.
Naar wü vernemen, kannen als ge
volg van een besluit van de Nederland-
sche Bank Nederlandse ingezetenen een
passage AmsterdamNew York ook in
guldens betalen, ongeacht de maatschap
pij waarmee zij vliegen.
Reist men verder dan New York, bij
voorbeeld van Amsterdam via New York
naar Boston, dan moet de passage voor
dit laatste traject evenals voorheen wèl
in dollars worden betaald.
Toen we vanmorgen in de kamer van hoofdrechercheur H. H. Smit te
Bloemendaal kwamen, bleek hij twee winkeltjes geopend te hebben: een in goud
en zilver en één in radio's en Perzische tapijten. Twee der vele leveranciers,
zware, maar sympathieke jongens, waren bezig de inventaris op te maken van
een zaak, die over 1946 en 1947 loopt en dozijnen inbraken in Bloemendaal en
omgeving, alsmede het Gooi betreft. 52 van de 8» inbraken zijn nu opgelost,
maar er is tot nu toe maar een tiende van de gestolen goederen terecht
gekomen en dat één tiende gedeelte is, voorzover het Bloemendaal aangaat, al
een kamer voL
daarbij goede diensten bewees. In Maart
j.l. vond de eerste arrestatie plaats en
successievelijk werden veertien a vijf
tien helers achter slot en grendel gezet.
In verband met deze zaak zitten thans
6 arrestanten in de Bloemendaalse cellen
en in Amsterdam eveneens een respecta
bel aantal.
Inbrekers zijn veelal geen domme jon
gens en als het beroepsmensen zijn,
kunnen ze het vaak met de recherche
uitstekend vinden. De twee, die wij op
het bureau ontmoetten en met wie wij
een praatje maakten, zou je zo op een
borrel vragen. Ze zijn van dat soort, dat
hemel en aarde zou bewegen, om een
radiotoestel terug te brengen, wanneer
zij in de courant zouden lezen, dat een
lamme er verstrooiing bij zocht. Denk
niet, dat de groepen hun nachtrust op
offerden. Zij werkten alleen tussen acht
en elf uur 's avonds, reden met een
mooie auto voor het pand van hun ver
kiezing, wetende dat de bewoners niet
thuis waren. Als heer waren zij gekleed
en geen mens, die er kwaad van zou
denken. Dat de bende voor geen kleintje
vervaard was, blijkt uit het volgende
Twee inbrekers stalen in korte tijd in
Hilversum voor f 100.000.;bij elkaar en
dit bedrag, gedeeltelijk in contanten en
gedeeltelijk ontvangen door verkochte
goederen, maakten zij in vier weken tijd
met vrouwen op, waarbij chantage een
grote rol speelde
Over het algemeen zjjn deze beroeps
inbrekers, zoals gezegd, zo kwaad nog
niet. Rechercheur Smit zat in Amster
dam in een café met een knaap, die be
kende wat hij op zijn kerfstok had en
met wie hij op onderzoek was, om ge
stolen goederen terug te krijgen. Terwijl
zij met elkaar spraken, ging een tweede
zware jongen voorbij, die gezocht werd
en die even verder in de straat woonde.
Wat te doen? Als luj de man in bet café
Hoofdrechercheur Smit, vóór de
oorlog bekend als een speurder van
betekenis hij loste in Duitsland
eind 1938 een grote juwelendiefstal
op, in Parijs en in Antwerpen uit
gebreide autodiefstallen, grote brand
stichtingszaken enz. mocht enige
tijd niet op zijn bureau komen, om
dat onderzocht moest worden, of hij
in de oorlog zuiver was geweest. Hij
is gerehabiliteerd en is nu sinds eni
ge tijd weer aan het werk.
Toen hij de recherchelijsten van 1946
en 1947 bekeek, schrok hij van het enor
me aantal onopgehelderde inbraken in
Bloemendaal, Aerdenhout en verdere
randgebieden. Als oude rot in het vak
kon hij uit de lijsten en rapporten op
maken, dat de meeste van deze inbraken
gepleegd werden door Amsterdammers,
die in drie groepen verdeeld waren. Vol
gens het principle, dat een kippendief
geen fietsendief is, stelde hij de groep
als volgt samen: één steelt alleen juwe
len en geld, één dient alleen met zil
veren voorwerpen thuis te komen en
één moet zich over de radio's en Perzi
sche tapijten ontfermen.
Toen naar Amsterdam! Inspecteur
Agtenberg van de Amsterdamse re
cherche kreeg gedaan, dat Smit werd
toegevoegd aan de rijksrecherche, om
te trachten deze inbraken op te hel
deren. Verschillende opkopers in
Haarlem en Amsterdam werden be
zocht en één enkel voorwerp daar
gaat het om leidde tot de ontdek
king, dat de bende in de Haarlemmer
straat en omgeving te vinden zou zijn.
I alleen zou laten, dan liep hij de kans,
dat hij er niet meer was, wanneer de
I rechercheur terugkwam. Maar die an
dere was toch ook wel aanlakkelijk.
Smit besloot de tweede achterna te
gaan en zei tegen zijn arrestant: „Wil je
me beloven, dat je hier rustig blijft zit
ten, tot ik terug ben? Neem een kopje
koffie van me op". Hij wist in het huis
de gezochte, na een klein worstelpar-
tijtje, in de boeien te krijgen en toen hij
later in het café terugkwam, zat nummer
één nog keurig op hem te wachten. „Ik
heb genoeg van de onderwereld", ver
klaarde de man, „ik wil schoon schip
maken".
Dat schoonschip maken wil dan zeg
gen, dat zo'n knaap niet meer de kans
wil lopen, dat oude inbraken voor de
dag komen als hij al veroordeeld is
voor enkele andere. Daar zit blijkbaar
voordeel in.
Terwijl wij met de hoofdrechercheur
praatten, kwam een Bloemendaalse da
me binnen, die nooit had kunnen dro
men, dat zij haar in 1946 gestolen zil
ver nog ooit zou terugzien. Ze kan haar
blik laten waren over een serie zilve
ren theeserviezen, dozijnen en soorten
zilveren bestekken, servetringen, gou
den armbanden en horloges, een dia
manten broche, een platina broche met
brillanten, die voor f 1950.— verkocht
was, een negental radio's van klein tot
groot, maar alle van standing, Perzi
sche tapijten, waaronder verschillende
met een waarde van f 1000 enz. enz.
Het einde van deze ontknoping van
oude diefstallen is nog niet in zicht en
het onderzoek wordt nog op verschil
lende fronten voortgezet. De ene zaak
rolt de andere op. Hoofdrechercheur
Smit was echter vol lof over de sporti
viteit van twee zijner arrestanten, die
alles op alles zetten, om de gestolen
goederen te achterhalen. Daarvoor is
menig ritje naar Amsterdam noodzake-
ly k.
Intussen mag Bloemendaal blij zijn.
dat deze ras-speurder weer in politiële
dienst is teruggekomen.
De „Katholieke Federatie voor Matig
heid" organiseert op Zondag 27 Juni een
bloemendag, tijdens welke, onder het
motto „voor een nuchter verkeer", een
collecte ten bate van deze vereniging
zal worden gehouden.
Om echt vacantie te kunnen houden,
moet men innerlijk rust hebben om
kunnen genieten en blij te zijn.
In onderstaand artikel spreekt
prof. Romme als fractieleider van de
K. V. P. in de Tweede Kamer, en
een artikel, in die kwaliteit door hem
geschreven, kan de gehele Katho
lieke Dagbladpers toekomen. Wij
geven in ieder geval gaarne gehoor
aan het verzoek, door het secreta
riaat van de K. V. P. aan de Ka
tholieke Dagbladpers gedaan, om
deze „Bandoengse brief' van prof.
Romme te publiceren.
Het is niet zonder opzet dat ik
hierboven zet „Indonesië en de
verkiezingen" en niet omgekeerd
„De verkiezingen en Indonesië". Want,
terwijl ik hier in Indië weergeef wat
naar mijn mening de rol is, welke in
Nederland het Indonesische vraagstuk
bij de verkiezingen speelt, is het voor
de lezers in Nederland interessanter te
vernemen, hoe de Indonesische kringen
tegen deze verkiezingen aankijken.
En dan is het een feit. dat men hier
voor de verkiezingen in Nederland grote
belangstelling heeft en.... ze met een
knappe dosis wantrouwen tegemoet ziet.
Zal het Nederlandse volk blijk geven,
de samenwerking in de nieuwe rechts
orde te willen voeren op de basis van
gelijkberechtiging, op de 50-50-grond-
slag. of leeft in het Nederlandse volk de
geest, dq.t Nederland overwicht wil be
houden? Dat houdt, met betrekking tot
onze verkiezingen, de geesten hier be-
men republikeinen dan wel anti-repu-
zig en in spanning onverschillig of
blikeinen ontmoet. En vooral de laatsten
laten niet na, om mij uit en ter na aan
het verstand te brengen, hoe belangrijk
het wel is dat zal blijken, dat het Ne
derlandse volk de samenwerking wil op
de grondslag van gelijkberechtiging. Als
of wij dat in de K.V.P. niet weten, alsof
wij niet daarvoor (en niet altijd met
wind en stroom mee!) anderhalf jaar en
langer gevochten hebben.
Maar waarom komt men mil daarmee
dan zo aan boord? Houdt u een ogen
blik vastOm de lijst-Welter. Men
vreest haar hier. in zeer uiteenlopende
kringen; en er zijn er hier bedenkelijk
velen, die daarenboven in de lijst-Welter
een stuk K.V.P. zien! Uiteenzettingen en
geruststellende verklaringen helpen wel
maar helaas niet afdoende. Daar is
slechts één antwoord op: de verkiezings
uitslag zelf, waaruit de gesteltenis van
het Nederlandse volk duidelijk spreekt,
zijn zin om de zaak op te zetten op ge-
lijkgerechtigingsgrondslag en niet met
eenzijdig Nederlands overwicht.
De Nederlandse kiezer susse zijn ver
antwoordelijkheid niet met wensdromen
aan te zien voor de werkelijkheid. De
7e Juli is een ogenblik van de hoogste
ernst voor de mogelij Icheid van een
nieuw duurzaam samengaan tussen Ne
derland en Indonesië. Wie stemt vóór
Nederlands overwicht en dus tegen de
grondwetsherziening dus voor Anti-
Revolutionnairen, Feuilletaunisten of
Welteranen hij snijdt de kans op
nieuw blijvend, samengaan af. Wie de
kans wil openhouden en de weg erheen
verder effenen, hij stemme in ieder ge
val een der partijen, welke vóór de
Grondwetsherziening zijn en dus vóór
de grondslag van gelijkberechtiging en
het nieuwe duurzame samengaan van
Nederland en Indonesië.
En de katholieke kiezer spanne zich
daarbij tot het uiterste in, om de K.V.P.-
fractie op 34 zetels te brengen, op „ten
minste een derde plus een". Wanneer
het een politiek leider geoorloofd is, op
gewichtige momentén vertrouwen te
vragen, dan moet ik daarvan, in het be
sef van mijn eigen zware veranwoorde-
lijkheid, nu gebruik maken. En dan zeg
ik van hier met nadruk: het zou, voor
de verdere goede gang van zaken in de
uitwerking van het hernieuwd blijvend
samengaan tussen Nederland en Indone
sië, wel eens een ,,erop-of-eronder" kun
nen zijn, of wij 34 of meer zetels halen
dan wel daarbeneden blijven. In de
nieuwe staatsrechtelijke structuur zal na
eenmaal voor de vormgeving der nieu
we verhoudingen een Kamermeerder-
heid van twee derde nodig zijn en dus
een minderheid van „een derde plus
een", een sleutelpositie innemen, die
uitermate belangrijk kan wezen.
In het vitale belang van de toekomst
van Nederland en Indonesië blijve het
katholieke kiezersvolk niet beneden de
maat van wat het bij gesloten eendracht
vermag. Naar mijn mening ligt hier een
plicht te vervullen, die wel eens tot een
historische plicht kan uitgroeien. En
darom moet ik, niet de Nederlandse ka
tholiek, maar de katholieke Nederlander
zeggen: verzuim hier uw burgerplicht,
uw Rijksplicht niet, maar dan ook niet
éné Van ROMME
Bandoeng, 14 Juni 1948.
BU de Tweede Kamer is aanhan
gig gemaakt het ontwerp van wet
op de bedrijfsorganisatie. Bij dit
ontwerp is als bijlage gevoegd het
rapport van de commissie-Van der
Ven-
Aangezien het lijvige rapport van de
Commissie-Van der Ven als bijlage bij
het wetsontwerp is gevoegd, kan pu
blicatie vermoedelijk eerst over enige
dagen tegemoet worden gezien.
Een aardbeving teisterde Maandag
avond Sangihe (een eiland in de Sangi-
en Taludgroep tussen Noord-Celebes en
de Philippijnen). Op dit eiland, dat vrij
wel het Noordelijkst gelegen eiland m
Indië is, werd vrij grote materiële
schade aan de gebouwen toegebracht.
Persoonlijke ongevallen werden nog
niet gemeld.
Twee ministers van de voorlopige re
gering van Israël, rabbijn Fischman,
minister van Religie, en Sjapira, minis
ter van Immigratie, zijn Woensdag af
getreden, na wanordelijkheden bij de
begrafenis van de Joodse soldaten, die
bij de gevechten, tussen het leger van
Israël en de troepen van Irgoen Zwal
Leoemi, gesneuveld zijn.
Het hoofdkwartier van de Irgoen
Zwai Leoemi in het buitenland heeft te
Parijs een communiqué uitgegeven,
waarin met volledige kennis van feiten
verklaard wordt, dat „tijdens de korte
periode van het zogenaamde bestand,
hetwelk Bevin met toestemming van de
voorlopige regering aan het Hebreeuwse
volk heeft weten op te dringen, Enge
land de toevoer van wapens, komende
van Egvpte en elders aan de troepen
van Abdoellah, heeft gehandhaafd en
doen toenemen."
