Toch praten
Alleen een oorlog kan Geallieerden
uit Berlijn verdrijven"
THOMAS DEWEY, REPUBLIKEINS CANDIDAAT
VOOR HET AMERIKAANSE PRESIDENTSCHAP
K.V.P. LOOPT NIET AAN DE
LEIBAND VAN DE P.v.d.A.
Wij mogen Indië niet aan zijn
lot overlaten
Voedsel, water, gas en electriciteit
de wapenen, waarmede de koude
oorlog wordt gevoerd
Tot hoofd en hart
Is
Drie stemmingen nodig om hem de
vereiste meerderheid te geven
WW
A
file
i
LP
Fanfares en lawaai te Philadelphia
Versperringsballons
de luchtcorridor
langs
AMERIKANEN EN ENGELSEN NEMEN UIT
VOORZORG MILITAIRE MAATREGELEN
Spoedvergadering van
Engelse kabinet
Democraten kiezen hun
candidaat op 12 Juli
In Amsterdam filiaal der
Wereldherstelbank
PRINSELIJK PAAR
OP TEXEL
Verklaring van generaal Clay:
Kl
Lenin-orde voor goed
bestuur
Het weer
VRIJDAG 25 JUNI 194b
72ste JAARGANG No. 24186
SPOEDIGE OPLOSSING VAN DE
BELGISCHE KONINGSKWESTIE?
Pirenne heeft onderhoud
met Spaak
'feC-
ir
Terschelling liep uit bij
afscheid
Treinontsporing eiste vijf doden
Onrust in Tasikmalaja
Treinbewaking op Java
MINISTER VAN MAARSEVEEN TE LISSE
99
99
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertentie* 21545
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 54 cent* per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severfn.
Directeur: J. J. W. Boerriater.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter^
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroeper* 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Wie een ogenblik gedacht heeft,
dat na het incident tussen de
Ned. regering en de heren Du
bois en Critchley, beiden leden van
de Commissie voor Goede Diensten,
de besprekingen met Djocja definitief
zouden worden afgebroken, heeft zich
voor de zoveelste maal vergist. Dins
dag is bekend gemaakt, dat Den Haag
de Nederlandse delegatie instructie
heeft gegeven, de onderhandelingen
met de republikeinse delegatie te her
vatten. Men mene nu echter niet, dat
daarmede de Australisch-Amerikaan-
se voorstellen geheel van de baan
zijn, want uit verschillende corres
pondenties blijkt nu reeds, dat dit
niet het geval is. Men moet zich
daarom niet verwonderen als de voor
stellen binnenkort, misschien in enigs
zins gewijzigde vorni, opnieuw zullen
opduiken. Den Haag, Batavia, Ban
doeng en Djocja praten intussen weer.
En wat is er gezelliger dan praten?
Er zijn er ook, die niet praten, maar
doen. Moskou bijvoorbeeld.en
Indonesische benden, die, ondanks het
feit, dat wij een aanzienlijk leger op
Java hebben, rustig hun gang kun
nen gaan, getuige de jongste aanval
op de BataviaBandoeng-expres, die
talrijke mensenlevens heeft gekost.
Nederlandse kringen merken slechts
laconiek op: „dit is de climax van een
aantal incidenten in geheel door de
Nederlanders bezet West-Java tijdens
de afgelopen week, die een aanwijzing
vormen van toenemende on
rust en wetteloosheid."
Zoals bekend, is het op het ogen
blik ook zeer onrustig op Malakka
en in Birma. Het' is interessant de
Engelse reacties te volgen, nu de
Britten in hun imperium de conse
quenties der Labour-politiek aan den
lijve beginnen th ondervinden. De
Engelse pers, die destijds zelfs tegen
de half-zachte politiek onzer regering
van leer trok, laat nu geluiden horen,
die de „Rijkseenheid" zouden doen blo
zen. „Malakka vraagt om wapens"
zet de Daily Mail boven een artikel,
waarin het blad o.a. schrijft: „Slechts
een grootscheepse militaire operatie
kan de situatie op Malakka herstellen
en de rubber-industrie van een vol
komen ineenstorting redden, aldus
luiden de berichten, die Londen be
reiken. Protesten komen binnen van
in gevaar verkerende planters, die
zeggen, dat zij door de autoriteiten
weer in de steek worden gelaten,
evenals dat naar hun mening gebeur
de in 1940."
Leerzaam is een ingezonden stuk
in de Daily Telegraph, leerzaam,
omdat de daarin uitgesproken
mening voor een goed deel toepasse
lijk is op de situatie in Indonesië en
de politiek van onze regering:
„Ik woonde op Malakka gedurende
23 jaar, aldus de schrijver, en heb
daar vrienden onder alle rassen en
standen. Ik weet, dat het niet waar
is te zeggen, dat de meerderheid com
munist of anti-Brits is. De grote meer
derheid wenst niets liever dan in
vrede te leven. Zij zijn niet geïnte
resseerd in de politiek, maar hechten
veel waarde aan hun veiligheid.
Toen de Japanners hadden gecapi
tuleerd, zonden de zakenlieden hun
vroegere mensen financiële ex
perts, kooplieden en planters naar
Malakka, in de overtuiging, dat deze
mensen, die het land en de bevolking
kenden, het meest geschikt waren om
de zaken weer op gang te brengen.
En het werd een succes.
De Britse regering nam echter een
tegenovergesteld standpunt in, en
voor de hoogste functies zond zij
lieden, die deze kennis ontbeerden.
Het ernstig tekort in kwaliteit meen
de zij goed te kunnen maken door de
kwantiteit. Zes maanden geleden
voorspelde de politie reeds, wat nu
dezer dagen gebeurd is.
Of Malakka zich tot het communis
me zal wenden of niet, zal geheel af
hangen van de politiek, welke de re
gering van Malakka zal volgen. In
dien de wensen en de verwachtingen
van 95 pet. van de bevolking worden
gerespecteerd, zal het eens weer een
zeer gelukkig land worden; indien
aari' de wensen van de overige 5 pet.
wordt toegegeven, zullen geweer en
mes overheersen.
Malakka heeft reeds flinke vorde
ringen gemaakt op de weg naar her
stel. De hogere leiding is echter
zwak, vreesachtig en weife
lend, ofschoon het moeilijk is uit te
maken of de fout uiteindelijk ligt in
Whitehall of op Malakka."
Is men niet licht geneigd een pa
rallel te trekken tussen Whitehall en
Den Haag? De vorige week verklaar
de vice-admiraal Pinke nog bij zijn
aankomst op Schiphol: „Ik ben er van
overtuigd, dat de republiek al sedert
de besprekingen op „De Hoge Velu-
we" volstrekt onwillig is om
met Nederland tot een overeen
komst te komen. Noch Linggadjati
noch het verdrag van de „Renville"
was haar ernst en zij toonde zich
slechts tot onderhandeling bereid op
detailpunten."
In Londen blijkt de regering thans
geneigd de zaken op Malakka en in
Birma met forse hand aan te pakken.
Nu het getij dus gunstiger wordt zou
de Ned. regering hiervan kunnen pro
fiteren door een einde te maken aan
het gedoe der communistische extre
misten.
Maar onze politici blijven praten.
O, die verkiezingen!
Jacques Pirenne, de secretaris van
koning Leopold, is uit Genève in Brus
sel teruggekeerd.
Pirenne heeft Donderdag een onder
houd van een kwartier gehad met pre
mier Spaak.
In officiële regeringskringen wordt
verwacht, dat de koningskwestie heden
avond in een kabinetszitting behandeld
Zal worden. Men verwacht spoedig een
belangrijke ontwikkeling en mogelijk
een oplossing van de koningskwestie.
De koude oorlog om Berlijn loopt snel naar zijn hoogtepunt. De spanning
steeg Donderdag met het uur en de Russen èn Westelijke geallieerden namen
wederzijds maatregelen, waardoor zij trachtten de andere partij tot opgave te
dwingen. Het verkeer tussen Berlijn en het Westen ligt practisch geheel stil,
waardoor het voor de Westelijke geallieerden steeds moeilijker wordt de bur
gerbevolking van voedsel te voorzien. De Amerikaanse opperbevelhebber, gene
raal Clay, en de Amerikaanse commandant in Berlijn hebben de bevolking echter
gerustgesteld en verklaard, dat de voedsel- en watervoorziening geen gevaar
lopen en dat de Amerikanen slechts door oorlog uit Berlijn kunnen worden
verdreven.
tekende, doch dat hij slechts genomen
was, omdat de Russen niet voldoende
lege wagons hadden teruggezonden.
De Sovjetzone heeft de levering van
verse meïk voor zuigelingen en zieken
huizen in de Westelijke sectoren van
Berlijn zonder waarschuwing stopgezet.
Volgens een reeds lang bestaande rege
ling leverde de Sovjetzone 33.000 liter
verse melk per dag in ruil voor melk
poeder. De voorziening loopt niet direct
gevaar omdat in West-Berlijn een re
serve is aangelegd van 100 ton gecon
denseerde melk en 50 ton vollemelkpoe
der.
Generaal Clay, de Amerikaanse mi
litaire gouverneur, kwam Donderdag
morgen per vliegtuig uit Berlijn in Hei
delberg aan, waar hij confereerde met
officieren van het Amerikaanse hoofd
kwartier. In een proclamatie zeide Clay,
dat de Westelijke geallieerden alleen
door een oorlog uit Berlijn kunnen wor
den verdreven. De generaal sprak zijn
lof uit over het bestuur van Berlijn, dat
tijdens de crisis een mooi voorbeeld van
leiderschap gegeven had. Hij betreurde
het, dat de burgerbevolking onder de
Russische druk te lijden had. Clay zeide
niet van plan te zijn de water- en elec-
triciteïtstoevoer naar de Russische zone,
welke vanuit Beieren bediend worden,
af te sluiten.
Donderdagmiddag keerde Clay - terug
naar Berlijn, waar hij besprekingen
voerde met de Britse opperbevelhebber
generaal Robertson.
Ongeveer 50.000 Berlijners namen Don
derdagavond eenstemmig een resolutie
aan waarin een beroep op de „democra
tische wereld" wordt gedaan, om Berlijn
van Russische agressie te redden.
Samengepakt op een voetbalterrein in
de Franse sector, trotseerden zij een on-
De Russische opperbevelhebber maar
schalk Sokolofsky heeft zich in een pro
clamatie tot de bevolking van Berlijn
gericht. Hij verklaart daarin, dat het
geallieerde bestuursbureau (Commanda-
tura) heeft opgehouden te bestaan.
„De westelijke mogendheden", aldus So
kolofsky, „hebben getracht de controle
over de Sovjet-sector te verkrijgen door
hun voorstellen ter oplossing van het
Berlijnse valuta-vraagstuk.
De Amerikaanse troepen rondom het
Amerikaanse militaire hoofdkwartier te
Berlijn zijn verdubbeld en hebben de
opdracht gekregen extra waakzaamheid
te betrachten. Kleine Amerikaanse
tanks en zwaarbewapende jeeps door
kruisen de westelijke sectoren van de
stad. De spanning stijgt met het uur.
Twintig Amerikaanse mobiele politie
tanks patrouilleerden Donderdagmor
gen met loeiende sirenes door de Ame
rikaanse sector. Daarnaast zag men po-
litiejeeps, bewapend met machinegewe
ren, paarsgewijze door dit stadsdeel rij
den.
Alle treinen naar en van Berlijn en
de Westelijke zones hebben de dienst
stopgezet. De Westelijke sectoren van
Berlijn zijn van electriciteit, op som
mige plaatsen zelfs van water verstoken
In feite heerst in de stad een onof
ficiële staat van beleg. Het autoverkeer,
komende uit West-Duitsland, is even
eens tot stilstand gebracht en de Ame
rikaanse autoriteiten hebben vernomen,
dat ter hoogte van de internationale
luchtcorridor in de Russische zone ver
sperringsballons zijn waargenomen. Ver
moedelijk is de bedoeling hiervan het
luchtverkeer te belemmeren, doch even
eens bestaat de mogelijkheid, dat zij
gebruikt worden door Russische waar
nemers, die de geallieerde aanvoeren
door de lucht uit Frankfort willen ob
serveren.
Het energiestation van Berlijn, dat
zich in Russische handen bevindt, heeft
Donderdagmorgen de electriciteitstoe-
voer voor het grootste deel der Weste
lijke sectoren afgesneden. Tal van hui
zen in het door de Westelijke mogend
heden bezette deel van Berlijn moesten
het zonder stromend water stellen.
Het verkeer tussen Berlijn en het
Westen ligt thans geheel stil, nadat de
Russen bekend gemaakt hadden, dat ook
de laatste spoorwegverbinding buiten
gebruik gesteld was „wegens herstel
werkzaamheden". Na deze Russische
maatregel hebben de Britse militaire
autoriteiten alle vervoer van steenkool,
staal en andere goederen uit het Wes
ten naar de Russische sector verboden.
Een Britse woordvoerder zeide echter
dat deze maatregel geen represaille be-
(Van onze Londense correspondent)
Het Britse Kabinet kwam gisteren
twee keer bijeen, de tweede keer laat
jp de avond nadat Bevin haastig terug
gekeerd was van een vacantie op zee,1
Uit de aanwezigheid van de plaatsver
vanger van de in Amerika vertoevende
Minister van Arbeid en van de Minister
van Voedselvoorziening valt te conclu
deren, dat de staking een van de on
derwerpen was, welke op deze spoed
vergadering van het kabinet werden
besproken.
Bevin's plotselinge terugkeer naar
Londen wijst op besprekingen over
de gespannen toestand in Berlijn, en de
aanwezigheid van Sir Edmund Hall
Patch bij de kabinetsvergadering maakt
het waarschijnlijk, dat ook de bilaterale
overeenkomst tussen Amerika en Enge
land, benodigd voor een officieel in
werking treden van het Europese her
stelprogram, een punt vormde van be
spreking. In Londense politieke krin
gen verwacht men, dat de meningsver
schillen tussen Engeland en Amerika
met betrekking tot de voorwaarden
door Amerika verbonden aan de dol-
larhulp, niet tijdig genoeg zullen zijn
opgelost om een ondertekening moge
lijk te maken vóór of op de officiële
datum van 3 Juli.
Het Amerikaanse Ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft vandaag zijn
vertrouwen uitgesproken, dat alle Mar
shall-landen vóór 3 Juli, de daarvoor
vastgestelde uiterste datum, overeen
komsten betreffende de Amerikaanse
hulpverlening zullen sluiten.
Italië en nog enkele andere landen
hebben te kennen gegeven, dat hun
parlementen niet op tijd konden han
delen.
In antwoord op de vraag of de Euro
pese landen meer tijd gegeven zal wor
den om de overeenkomsten te ratifi
ceren, antwoordde een woordvoerder
van het ministerie, dat men over dit
onderwerp een bekendmaking van de
regering tegemoet kan zien.
De kleine steekjes, die wij dagelijks
zan ons levenskleed maken, houden
verband met iets groots.
u
Volgens een bericht van radio
Moskou zijn maarschalk Wassily So-
kolofski, de Russische militaire gou
verneur in Duitsland, generaal Mi-
hail Dratvin, plaatsvervangend Rus
sisch commandant in Duitsland, en
generaal Alexander Kotikof, de Rus
sische commandant te Berlijn, onder
scheiden met de orde van Lenin
„voor de succesvolle uitvoering van
de bestuurstaken".
weersbui om hun leiders verzet te horen
preken tegen de „Russische tirannie".
Kolonel Howley, de Amerikaanse
commandant in Berlijn, heeft mede
gedeeld, dat de militaire politie in zijn
sector met gevechtswagens is ver
sterkt in verband met „deze periode
van onrust". Hij zeide verder: „Ik
wens de Berlijnse bevolking ter ken
nis te brengen, dat de voedselvoorra
den in de Amerikaanse sector vol
doende zijn voor dertig dagen. Men
zal het Berlijnse volk niet laten uit
hongeren."
Een woordvoerder van het Franse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft
verklaard, dat Frankrijk „vast van plan
is in Berlijn te blijven". Wat de „koude
oorlog" in de Duitse hoofdstad betreft,
zei hij: „Wij zijn in staat met gelijke
munt te betalen. Wij kunnen wat gas
aangaat meer afsnijden dan de Russen
en hetzelfde geldt voor water."
De Prinses-Regentes met haar gemaal bracht gisteren een bezoek aan Terschel
ling en Texel. Met het jacht Piet Hein" werd de tocht gemaakt. Het Prinselijk
Paar met de Prinsesjes Beatrix en Irene aan de reling.
Thomas Dewey, gouverneur van de
staat New York, is door de Conventie
van de Republikeinse Party te Phila
delphia gekozen als party-candidaat
voor de Amerikaanse presidentsverkie
zingen, die in November zullen worden
gehouden.
Er waren drie stemmingen nodig al
vorens dit resultaat was bereikt. In het
verloop van de derde stemming trokken
Earl Warren (California), Robert Taft
(Ohio) en Harold Stassen (Minnesota)
Senator Taft haalt Eva de olifant aan op zijn hoofdkwartier in Franklin Hotel
tijdens de Republikeinse conventie. Om reclame voor hem te maken, liet Taft uit
Ohio per speciaal vliegtuig Eva de kleine olifant overbrengen. Het beest, symbool
der republikeinen, loopt, behangen met schilden, vrij rond en krijgt ook coca-cola
te drinken.
Aan de verkiezing van Thomas
Dewey tot candidaat van de Republi
keinse partij voor het presidentschap
gingen op de Conventie te Philadel
phia stormachtige demonstraties
vooraf. Nadat senator Edward Martin
Woensdag een lans voor de benoe
ming van Dewey gebroken had, leg
den de aanhangers van Dewey gedu
rende ruim een half uur beslag op
de snikhete Conventiezaal voor het
houden van demonstraties. Vlaggen
Het Indiaanse opperhoofd William
Spotted Cow uit Pinegrove, prachtig
uitgedost, was een der eersten, die
het podium beklom.
en spandoeken werden onder getoe
ter en geschreeuw rond gedragen met
opschriften als „Amerika wil De
wey", „Win met Dewey". De aan
hangers van Dewey stalen boven
dien vlaggen van andere staten en
voerden deze in hun optocht mee.
De mannen van Texas hielden ge
lijktijdig tegendemonstraties voor
Taft en Senator John Bricker uit
Ohio pleitte in een rede voor hem.
Hij noemde Taft „een van de groot
ste Amerikanen aller tijden" en „de
grootste Republikein". Tijdens de de
monstratie. die hierop volgde en die
tot in de nacht duurde, beklom
George Bender (Ohio) het spreek
gestoelte, rinkelde met een tafelbel
en begon te zingen: „Wij willen
Taft". Dit was voor de menigte aan
leiding om uit te barsten in Taft's
campagnelied: „Wij kijken met ple
zier naar klavertjes van vier".
De voorzitter van de delegatie uit
Californië, Senator William Know-
land, leidde een parade voor gouver
neur Warren, waaraan de acteur
Murphy en de filmster Irene Dunne
meededen en die 22 minuten duurde.
Daarna volgden aanbevelingsspeeches,
o.a. een gehouden door Irene Dunne,
wier verschijning aanleiding gaf tot
groot tumult.
Voor Stassen werd eveneens een
rumoerige demonstratie gehouden,
waarbij het Indiaanse opperhoofd
William Bontekoe ten tonele ver
scheen in volledige veren hoofdtooi.
Bontekoe besteeg het podium, liet
een Indiaanse oorlogskreet schallen
en schreeuwde dat Stassen president
moest worden.
Senator Vandenberg werd voorge
steld door gouverneur Kim Sigler
(Michigan), die zei: „Ik stel u deze
man voor zonder fanfares of parades
en zonder een hoop lawaai, doch met
'de rustige waardigheid, die bü hem
past."
zich terug,' hun volgelingen de raad ge
vend Dewey te kiezen. Na eerst resp.
434 en 515 stemmen op zich te hebben
verenigd, kreeg Dewey de derde keer
alle 1094 stemmen. Onmiddellijk na het
bekend worden van de uitslag nam De
wey het woord, zeggende: „Ik ben zeer
dankbaar voor het vertrouwen, dat de
afgevaardigden van de Republikeinse
Partij in mij gesteld hebben, ik hoop,
dat God mij de kracht zal geven, het mij
waardig te betonen."
Dewey werd door de duizenden
in de zaal en op de galerijen luid
ruchtig toegejuicht. Zijn vrouw stond
naast hem. Met de hand wuivende
zei hij tegen de voorzitter, Joe Mar
tin; „Hé Joe, hoe gaat het?'"Martin i
antwoordde: „Ik ben blij de verga
dering de nieuwe president van
Amerika, voor te stellen."
In zijn aanvaardingsrede zeide Dewey,
dat de verantwoordelijkheid en de mo
gelijkheden, die de partij ten deel waren
gevallen, de grootste waren in de ge
schiedenis van de vrije regering. Hij
betoogde, dat de vrijheid slechts gered
kan worden, wanneer de vrije mensen
van overal zich aaneensluiten, niet al
leen materieel, doch vooral ook gees
telijk.
In zyn hotel zeide Dewey tot de
daar verzamelde menigte: „wy zullen
na 20 Januari beginnen met de gron
digste schoonmaak in eigen huis te
Washington, welke ge ooit hebt mee
gemaakt. We zullen het vertrouwen
van het Amerikaanse volk in het
wodrd van zyn regering en de inte
griteit van haar doelstellingen her-
Thomas Dewejj, gouverneur van New
York, Republikeins candidaat.
stellen." Er zou
ambtenaar bliiven.
geen communist
Een candidaat voor het vice-presi-
dentschap zou vandaag worden gekozen.
De Democratische candidaat zal op
een Conventie van de Democratische
Partij, in hetzelfde gebouw, te Phila
delphia op 12 Juli gekozen worden. Tot
dusverre is Truman de enige gegadigde.
Wallace zal zich candidaat voor het
presidentschap stellen voor de derde
party.
(Vervolg op pag. 3)
Amsterdams burgemeester, mr. Ara.
d'Ailly, verklaarde vanmorgen bij zyn
aankomst op Schiphol, waar hij met bet
K.L.M.-vliegtuig uit New York terug
keerde, aan de journalisten, dat hij er
van overtuigd was, dat in Amsterdam
een nederzetting van de Wereldbank
gevestigd zou worden. Hij had er in
Washington op aangedrongen, zó zei hij,
dat het de hoofdfiliaal in Europa
zal zyn. De verwezenlijking van deze
plannen hangt echter ten nauwste samen
met de uitvoering van het Marshall
plan. Wat de Amsterdamse Fordfabrie
ken betreft, had de burgemeester in
Detroit vernomen dat het „een zekere
uitbreiding" op het programma staat.
Het Prinseiyk Paar heeft Don
derdag zqn voorgenomen bezoek
aan Terschelling en Texel ingezet,
waar het door de bevolking een
enthousiaste ontvangst werd bereid.
In de morgenuren kwam het Prin-
selijk Paar met de „Piet Hein" op
Terschelling aan. Tegen de avond
stak het over naar Texel.
De Prinses-Regentes en Prins Bern-
h#d bezochten des middags de zee
vaartschool Willem Barendsz op West-
Terschelling. Ruim een half uur onder
hielden de hoge gasten zich met de
nagelaten betrekkingen van 22 Ter-
schellingse oorlogsslachtoffers, wier
man of zoon bij torpedering van sche
pen het leven had gelaten.
In de haven van West-Terschelling
stond het zwart van eilandbewoners,
toen het Prinselijk Paar zich op het
witte jacht inscheepte. Luide toege
juicht door de bevolking en de talrijke
badgasten verliet om kwart over vier
de „Piet Hein" de haven en zette koers
naar" Texel.
Te 7 uur meerde de „Piet Hein" aan
de kade van Oudeschild. De Commis
saris der Koningin in Noord Holland,
dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk
en de burgemeester van Texel, mr. G.
D. Rehorst, maakten daar hun opwach
ting.
Volgens een officiële mededeling over
de treinontsporing by Tjikampek be
draagt het aantal doden vijf en het aan
tal gewonden acht. In de verwarring
van het eerste ogenblik werd het aan
tal slachtoffers van officiële zyde te
hoog opgegeven. De beschieting duurde
circa tien minuten.
Een correspondent van Aneta meldt
uit Tasikmalaja, dat de onrust in het
gewest Tjikatomas ten Zuiden van Ta
sikmalaja wederom in hevige mate is
toegenomen, waardoor in de eerste
week van deze maand Nederlandse
troepen moesten optreden om de rust
te herstellen.
Vijf Nederlandse militairen zouden
gesneuveld zijn, toen kort geleden een
Nederlandse patrouille in een hinder
laag viel bij het plaatsje Tjiali.
Uit Oost-Java wordt een beschieting
gemeld bij de havenplaats Probolingo.
Eén Nederlandse militair en één politie
agent werden gedood.
Om het hoofd te kunnen bieden aan
ongewenste eventualiteiten worden al
le treinen tussen Tasikmalaja en Gom-
bong-Tjilatjap bewaakt door de politie
of militairen.
Van Tasikmalaja tot Bandjar rydt
politie mee, terwijl tussen Bandjar en
Gombong-Tjilatjap militairen de treinen
bewaken.
Minister Marshall is in het ziekenhuis
opgenomen voor het ondergaan van „een
behandeling van algemene aard."
Boven Detroit zqn drie vliegtuigen
mej elkaar in botsing geraakt. Twee
vliegtuigen stortten neer en brandden
uit. Een huis vloog in brand. Het derde
toestel landde in een lange glijvlucht
In de H.B.G.-hal'heeft het kring-
bestuur Leiden van de K.V.P.
Donderdagavond te Lisse een grote
propaganda-byeenkomst gehouden
voor de gehele Bloembollenstreek,
bij welke gelegenheid de Minister
van Justitie, mr. J. H. van Maarse-
veen het woord voerde.
Spreker ving zijn betoog aan met 'te
verklaren dat het jaar 1948 een bij
zonder jaar was en noemde verschil
lende feiten op, o.a. het Regeringsjubi
leum van HM. de Koningin, de troons
bestijging van H.K.H. Prinses-Regentes
en nog enkele andere punten. Zal 1948
ook voor de verkiezingen eeh merk
waardig jaar worden? Spr. constateert,
dat men over het algemeen geen activi
teit ondervindt van de mensen (en dat
vroeger de belangstelling groter was.
Waaraan ligt dit? Verschillende punten
noemde spr. op waarvoor vroeger grote
belangstelling werd getoond, terwijl
men thans zoveel overlaat aan een
kleine groep personen.
Hy schetste en belichtte de verschil
lende gezichtspunten van voor de oorlog
en daarna en gaf hiervan verschillende
voorbeelden en meningsuitingen. Een
veel voorkomende vraag is: heef* de
samenwerking tussen K.V.P. en P.v.d.A.
voldaan? Deze vraag meende spr. met'
ja te moeten beantwoorden, omdat
hiermede gediend worden de belangen
van land en volk. Het is niet waar, dat
de K.V.P. aan de leiband loopt van de
P.v.d.A. De K.V.P. voert haar program
geheel uit volgens het vooropgestelde
program by de samenstelling der rege
ring door minister-president dr. Beel.
Als voorbeeld haalde spr. aan de
gelijkstelling van het onderwijs, het
geen thans ook voor het middelbaar en
hoger onderwijs verwezenlijkt zal wor
den. De indiening van het wetsontwerp.
waarbij paal en perk gesteld zal wor
den tegen echtscheiding enz., alle on
derwerpen, welke door de K.V.P. wor
den voorgestaan. De beginselen der
K.V.P. treden hierbij op de voorgrond
en worden niet losgelaten zoals zo dik
werf wordt beweerd.
Spr. betreurde het daarom, dat de
groep-Welter zich van de K.V.P. af
scheidt en tracht een poging te doen
om' versplintering in de K.V.P. te
brengen. Volgens spr. jaagt Weiter een
ondeugdelijk doel na en zal de K V.P.
blijven samengaan met de P.v.d.A.,
omdat z.i. geen samenwerking met de
A.R. en Chr. Hist. Unié mogelijk is-
Immers het gaat bij deze verkiezingen
om de Grondwetswijziging en hier
tegen zijn de A.R. vooral fel gekant
voor zover betreft het beleid in Indië.
Het beleid in Indonesië gaf spr. dui
delijk en op bevattelijke wijze weer.
In de verschillende volksgroepen zijn
twee stromingen waar te nemen. n.l.
een stroming die wenst, dat men aldaar
recht op zijn doel afgaat, terwijl de
andere stroming van mening is. dat
men dit kalm aan moet doen. De
laatste mening is ook de Regering toe
gedaan op grondige motieven, welke
spr. uiteen zette. Indië van voor de
oorlog is het Indië van thans niet
meer. De bevolking is aldaar ook
meer het nationalisme gaan voelen en
wenst meer bewust op eigen kracht te
regeren. Bovendien heeft men rekening
te houden met andere invloeden in
Indië zowel als daarbuiten. Wanneer wij
de tijdgeest eens nagaan van Oost-
Azië. dan verwondert het geen mens,
dat de Indonesiërs ook op hun eigen
wieken willen drijven. De invloedssfeer
van Amerika, hgtwelk sterk gekant is
tegen kolonisatie enz.
Toch kunnen en mogen wy Indië
Verwachting tot Zaterdagavond:
Vooral overdag tamelyk veel over
drijvende bewolking, doch bijna
overal droog weer. Langs de Wad
denzee tydelyk vrij krachtige, ove
rigens meest matige wind tussen
West en Noord. Weinig verandering
in temperatuur.
ton-. 4.21—21.04.
Maan: 0.11—9.02.
niet aan zijn lot overlaten en de re
publikeinen laten heersen, omdat
daarmede de belangen van de Indone
siërs niet zyn gediend. Wij moeten
Indië zelfbestuur geven en steeds ko
men er meer meningen, dat de poli
tiek van de regering ten opzichte van
dit zeer moeilijke en précaire vraag
stuk de juiste is geweest. Spr. had
grote bewondering voor het werk van
Van Kleffens in de Veiligheidsraad,
waardoor het grootste deel van Indië
thans practisch is geordend.
Hy wees vervolgens nog op enkele
actuele punten, n.l. het wetsontwerp,
waarin geregeld wordt het ontslagrecht,
waardoor een grote wijziging is te ver
wachten van heel de arbeidswetgeving
en men maar niet willekeurig ontslag
aan een werknemer kan verlenen.
Bij de aanvaarding van zijn porte
feuille als minister van Justitie stond hij
voor het grote vraagstuk der politieke
delinquenten. Het aantal gevallen, dat
thans nog berecht moet worden, is te
ruggebracht van 70.000.op 4999, zijn
de alle de zwaarste gevallen. Boven
dien zijn er nog 8500 personen, die reeds
berecht zijn, doch hun straf nog moeten
ondergaan. Over zijn beleid is van ver
schillende zijden critiek uitgeoefend ten
aanzien van de uitwijzing van Duitsers.
Slechts 10% van de in Nederland aan
wezige Duitsers komt voor uitwijzing
in aanmerking.
Dat er critiek wordt uitgeoefend vond
spr. goed, doch dat deze critiek hoofd
zakelijk door ondeskundigen wordt ge
geven kon spr. niet bewonderen, om
dat dit veelal ten onrechte geschiedt en
men verkeerde voorlichting ontvangt.
Over dit punt sprak spr. slechts kort,
maar spr. raadde aan eerst goede inlich
tingen in te winnen, alvorens men be-
critiseert.
Tot slot wees hij nog op het gevaar,
dat van het Oosten dreigt en wekte de
talrijke aanwezigen op als één man te
staan achter de K.V.P.