Zijn plicht doen
Koning Leopold doet geen
afstand van de troon
Referendum gevraagd over zijn
terugkeer naar België
Russen zetten voedseltoevoer
naar West-Berlijn stop
DE „PIET HEIN" MET PRINSES-REGENTES
EN PRINS NAAR DEN HELDER
Betaling van belasting op
langer termijn mogelijk
Een eigen huis
Nieuwe Encycliek
te verwachten
Berlijnsegemeenteraad brengt de V.N.
van de blokkade op de hoogte
Gedonder van het geschat rolde over
de oorlogshaven
Verliezen in Indië
Voor inkomsten-, vermogens- en
ondernemingsbelasting
Plojhar verzet zich tegen brief van het
Episcopaat en de suspendering
lot hoofd en hart
Schrijven van de koning
aan Spaak
Het weer
Ned. Nat. Bedevaart naar
Lourdes vertrokken
Ook voor de éénmalige
heffingen
Regering dreigt met strenge maatregelen
tegen de priesters
ZATERDAG 26 JUNI 1948
72ste JAARGANG No. 24187
Ovér sociale vraagstukken
I§«
Consultatieve raad
19 Juli in Den Haag
Drie Ned. parlementsleden
naar Djocja
STRIJD TUSSEN KERK EN TSJECHISCHE STAAT
I In
I ui
vt
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 215441 Advertences 21545
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 54 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Sever!*.
Directeur: 3. 3. W. Boerriater.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Geen veertien dagen scheiden ons
meer van de verkiezingen en
toch heersen er een uiterlijke
lust en kalmte, die de indruk wek
ken, dat het Nederlandse volk thans
meer dan ooit deze verkiezingen ge
laten over zich heen zal laten gaan.
Alleen de communisten roeren zich
nogal, vooral in De Waarheid, welk
blad geen avond laat voorbijgaan
zonder met modder te gooien naar
goede vaderlanders, die een leidende
functie hebben in de P. v. d. A. Men
goochelt met dossiers, al of niet ver
valst of verminkt, en onwillekeurig
vraagt de buitenstaander zich af, hoe
het mogelijk is, dat Jan en alleman
de beschikking kunnen krijgen over
geheime dossiers en stukken, die on
der de rechterlijke autoriteiten be
horen te berusten. Een en ander moet
toch wel een eigenaardig licht wer
den op het werk van het Bureau Nat.
Veiligheid, de P.R.A. en de Bijzondere
Rechtspleging.
Overigens concentreert de verkie
zingspropaganda zich voornamelijk
rond het uithangen van affiches en
borden, welker aantal en grootte niet
zelden ongekeerd evenredig zijn met
de principes, die er zicH achter ver
schuilen.
Als men zo de twaalf partijen en
groepen met hun leuzen de revue
ziet passeren en de reactie daarvan
op de gewone toeschouwer gadeslaat,
dan frappeert de nuchterheid, waar
mede hij dit alles opneemt. Hij glim
lacht eens en gaat zijn gang. Deze
nuchterheid van het overgrote deel
van ons volk is een groot goed, het
is een karaktertrek, die vele andere
volken ons zullen benijden. De Neder
lander weet over het algemeen pre
cies, wat hij wil. Reeds lang te voren
staat zijn besluit vast en slechts een
klein aantal wankelmoedigen laat
zich beïnvloeden door propaganda-
leuzen. Ons volk i s principieel en
stemt principieel.
En daarom zal ook het katholieke
deel van ons volk principieel katho
liek stemmen. De principieel katho
lieke belangen zijn immers het best
toevertrouwd, de Bisschoppen heb
ben er onlangs nog aan herinnerd,
aan de Kath. Volkspartij, welke door
haar massale eenheid grote invloed
kan uitoefenen op het staatkundig
beleid. Het bewaren onzer een
heid is een machtig en groot goed.
Dit betekent echter niet, dat wij het
beleid van de K.V.P. als onfeilbaar
moeten beschouwen. Evenmin bete
kent het, dat wij geen critiek op dit
beleid mogen en soms moeten uit
oefenen. Wij van onze kant hebben
steeds weinig bewondering gehad, en
hebben dit ook nooit onder stoelen of
banken gestoken, voor het beleid der
K.V.P. inzake Indië. ~>Maar dit neemt
niet weg, dat wij desondanks er van
overtuigd zijn, dat de eenheid, zeker
in deze beslissende uren, moet be
waard blijven. Want er zijn hogere
belangen, die moeten prevaleren
boven onze individuele inzichten in
bepaalde kwesties.
Daarom zal ook op 7 Juli ons kath.
volk, rekening houdend met de wens
der Bisschoppen, zijn plicht doen.
In de kringen van het Vaticaan wordt
vernomen, dat Z. H. de Paus bezig is
een nieuwe encycliek te redigeren. Deze
encycliek sluit aan bij de encyclieken
„Rerum Novarum" van Paus Leo XIII
en ..Quadragesimo Anno" van Paus
Pius XI, die de sociale kwesties behan
delen.
In verband hiermede verleent Z. H.
de Paus tot Maandag geen audiëntie.
Na een kabinetszitting onder voorzit
terschap van premier Spaak heeft de
Belgische minister van Binnenlandse
Zaken Vrijdagavond laat de inhoud
van een door koning Leopold aan pre
mier Spaak gerichte brief bekend ge
maakt, waarin de koning zegt niet
voornemens te zijn afstand te doen van
de troon en waarin hij vraagt, dat het
Belgische volk in een referendum zal
beslissen over zijn eventuele terugkeer
naar België.
In de Drief van koning Leopold aan
de eerste minister heet het in het bij
zonder als volgt: „Ik ben tot de conclu
sie gekomen, dat verkiezingen niet in
staat zijn in een probleem dat de ko
ninklijke prerogatieven raakt de wil
van het volk uitdrukking te verlenen.
Daarom ben ik er voorstander van dat
een referendum wordt gehouden, dat
zal steunen op een wet. Indien dit re
ferendum geen overduidelijke meerder
heid zou opleveren ten gunste van mijn
terugkomst en van het herstel in mijn
grondwettelijke prerogatieven, zou ik
aftreden. Indien de meerderheid van
het volk mü evenwel gunstig gezind
was, zou ik van het parlement ver
wachten dat het een einde maakt aan
de tegenwoordige crisis".
„Op 7 December a.s. zal prins Boude-
wijn in staat zijn te regeren. Mijn con
stitutionele positie zal hierdoor echter
geen wijziging ondergaan. Ik zou mij
dus een grote verantwoordelijkheid op
de schouders laden, indien er niets.ge
daan werd om een oplossing te vinden.
Mijn zoon Boudewijn, die zijn studies
voortgezet om te zijner tijd zijn grond
wettelijke plichten en rechten uit te
oefenen, zal zijn politieke en militaire
verplichtingen vervullen, zodra het
ogenblik hiertoe is gekomen. Zelf was
ik reeds 20 jaar toen ik naar de mili
taire krijgsschool ging en ik ging voor
het eerst naar de Senaat, toen ik 25
was."
Deze laatste zinsnede schijnt er op
te wijzen, dat koning Leopold er zich
tegen zal verzetten, dat zijn zoon
prins Boudewijn nog dit jaar naar
Belgie zal gaan om de lessen aan
de krijgsschool te volgen en zitting te
nemen in het parlement; waartoe hij.
wanneer hij de 18-jarige leeftijd heeft
bereikt, het recht heeft.
De koning wijst er in zijn brief aan
Spaak verder op dat hij, gebonden door
zyn coBSJUtutmele eed,, .gcSeu afstand
kan doen van de troon, „riet principe
van de monarch schrijft voor, dat de
vorst bij voortduring zijn koninklijke
functie zal uitoefenen en niet kan af
treden. Indien dit principe niet meer
geëerbiedigd werd, zou de koninklijke
functie prinoipieel verzwakken. In mijn
verklaring van 14 Juli '45 taan de heer
Spaak), toen ik niet wilde, dat de ge
strengheid van dit op de grondwet
steunende standpunt het land in een
impasse zou laten, heb ik dit verzacht
en heb ik verklaard, dat ik van dit prin
cipe zou willen afwijken, indien ik de
zekerheid had, dat het Belgische volk
geen vertrouwen meer zou hebben.
Deze zekerheid heb ik echter met".
Een referendum ter oplossing van het
koningsvraagstuk is reeus eerder ter
sprake gekomen, doch zowel van socia
listische zijde als van katholieke heeft
men een dergelijke oplossing van de
hand gewezen, omdat men haar in strijd
acht met de grondwet en er een aan
tasting in ziet van het prestige der wet
gevende kamers. De laatste tijd is ook
veel gesproken van een parlementaire
enquête, doch er is wel gebleken, dat
in het kader van een dergelijk parle
mentair onderzoek, niet tot raadpleging
van de bevolking kan worden overge
gaan.
Zoals in een communiqué van de ka
binetsraad wordt vermeld is het schrij
ven van de vorst ook aan de voorzit
ters van Kamer en Senaat overhandigd.
De Belgische volksvertegenwoordiging
ziet zich thans voor de moeilijke taak
geplaatst nog voordat zij op reces gaat
de Kamer 2 Juli en de Senaat 15
Juli uit te maken, of inderdaad tot
een - referendum kan worden besloten
zoals koning Leopold dit wenst
Naar van betrouwbare zijde wordt
vernomen, hebben zowel de socialisti
sche als de katholieke ministers het
schrijven van koning Leopold ter ken
nisgeving aangenomen en zouden zij
niet bereid zijn gevolg te geven aan het
daarin vervatte verzoek om een refe
rendum te organiseren.
Volgens deze kringen mag ook niet
verwacht worden dat het schrijven van
de koning behandeld zal worden nog
voordat het parlement op reces zou gaan
en zou dit worden uitgesteld tot Sep
tember. Wel kan worden aangenomen,
dat het voorstel van de koning een
levendig punt van discussie zal uitma
ken in de onderscheidene partijgroepe
ringen en dat door de katholieke volks
partij en met name door de heer
Vleeschauwer, de grote ijveraar voor
de terugkomst van de koning, een wets
voorstel tot het honden van een volks
plebisciet bij de wetgevende vergade
ringen zal worden ingediend.
Het laatste portret van H. K. H. Prinses Juliana, Regentes der Nederlanden.
De toestand in Berlijn is Vrijdag voor
de Westelijke geallieerden opnieuw
moeilijker geworden, toen de Russen
bekend maakten, dat zij de gehele voed
seltoevoer uit de Sovjet-zone naar Ber
lijn hadden stopgezet. Daar de Russen
ook het spoorwegverkeer tussen Ber
lijn en de Westelijke zones hebben stil
gelegd, wordt het voor de Westelijke
mogendheden uiterst moeilijk de
2jj milliqen Berlüners in hun zones
van voedsel te voorzien. Het is uitge
sloten, dat voldoende voedsel door de
lucht kan worden aangevoerd. De hui
dige voorraden in Berlijn zijn volgens
Britse en Amerikaanse autoriteiten vol
doende voor een maand.
In de Britse sector van de stad is een
begin gemaakt met de uitreiking van
melkpoeder aan de ziekenhuizen. Men
koestert thans de hoop, dat de Russen
binnen enkele dagen het spoorwegver
keer met het Westen weer zullen toe
staan. Enkele Rijnaken, die van Ham
burg op weg waren naar Berlijn, zijn
reeds een dag over tijd.
De Berlijnse gemeenteraad heeft be
sloten de aandacht van de V.N. te ves
tigen op de toestand, waarin de bevol
king van Berlijn is gebracht tengevol
ge van de Russische blokkade.
De Britse autoriteiten in Londen en
Berlijn ontveinzen zich de ernst van de
toestand niet. De autoriteiten te Ber
lijn hebben de regering verzocht de
gezinsleden van Britse functionarissen
in Berlijn, die van plan zijn over te
komen naar Berlijn, voorlopig in Enge
land te houden met het oog op de „de
licate" toestand in de Duitse hoofdstad.
Voor de derde maal in 24 uur is gis
teren het Britse kabinet bijeengeroepen
om de situatie in Berlijn te bespreken.
Op de kabinetszitting was aanwezig de
Britse vice-gouverneur van Berlijn, ge-
neraal-majoor Brownjohn, die een ver
slag gaf van de toestand. Het kabinet
bestudeert thans de toestand in Berlijn
in verband met het door de conferentie
van Warschau uitgegeven communiqué
en de door de Russische blokkade ge
rezen moeilijkheden. In officiële krin
gen te Londen verklaart men, dat er
een samenhang bestaat tussen het Rus
sische „offensief" in Berlijn en de con
ferentie van Warschau. In het Lager
huis verklaarde Bevin gisteren, dat er
in Berlijn een delicate toestand heerst,
die nog verergerd was door het stop
zetten van de Russische voedselleveran-
ties. Maandag zal Bevin in het Lager
huis een uitvoerige uiteenzetting over
de situatie geven.
In de Britse, Amerikaanse en Franse
sectors van Berlijn is Vrjjdag een be
gin gemaakt met de omwisseling van
oude marken tegen de nieuwe West-
Duitse mark. Buiten de wisselkanto
ren stonden de mensen in lange rijen.
Generaal Lucius Clay, de Ameri
kaanse militaire gouverneur in Duits
land, heeft Vrijdag verklaard, dat de
benoeming van een Amerikaanse com
missie, ter voorbereiding van de reor
ganisatie van het militaire bestuur in
West-Duitsland op drie-ledige basis,
een stap voorwaarts betekent wat be
treft de uitvoering yan de besluiten der
Londense conferentie.
Verwacht wordt, dat de militaire
gouverneurs van Engeland en Frank
rijk ook commissies zullen benoemen
die nauw met de Amerikaanse zullen
(Van een onzer speciale verslaggevers)
Dat was nou een passend zeetje,
voor de „Piet Hein" om te varen: de
rede van Texel en Nieuwediep. His
torisch water, dat eens de kielen
schuurde en spoelde voor de boeg
van glorieuse vloten, verzameld voor
de vaart op alle kusten der wereld,
voor strjjd, avontuur en negotie, voor
ondergang of triomf. Waar De Ruyter
scheep ging en Tromp en zoveel
machtigen ter zee als over dit water,
zover het oog reikte, zeilen zwollen
en zich de wimpels strekten in dc
stijve bries. De „Piet Hein" voer Vrij
dagmiddag van Oude Schild naar
Nieuwe Diep met aan boord de
Prinses-Regentes en de Prins. En op
de Texelse ree herleefde iets van de
vroegere glorie: Nederlandse schepen
van oorlog wachtten er het Prinselijk
Paar en brachten het koninklijk
saluut.
Wij zijn maar met een vlooienvlootje
Uit de oorlog gekomen, waarvan nog
het beste materiaal elders vertoeft.
Toch lagen voor deze gelegenheid een
paar imposante brokken ten anker in
het Marsdiep, het vliegkampschip „Ka-
rel Doorman" voorop, drijvende lucht
haven met loggia's, erkers en met
luchtdoelgeschut bespikte balconnetjes,
een toren opzij en een draperie van
reddingsvlotjes. Maar ook het artille
rie-instructieschip „Jacob van Heems
kerk", weinig minder dan een kleine
kruiser, vertoonde zich met ere, evenals
het opleidingsschip voor adelborsten
„Van Kinsbergen", waar het rood van
de kragen der zeecadetten wemelde
over het grijze dek. En daar sloten
zich de kleinere eenheden, de kanon
neerboot „Flores" en het radar-instruc
tieschip „Soemba" waardig bij aan.
Zij zagen er vrolijk uit, de schepen.
Geusje op de neus, oorlogswimpel in
top en met bonte tooi van seinvlaggen
hoog over de masten. En op het hek
een driekleur van je welste, die zich
nergens zo fier ontplooit als hier -op
de Texelse ree bij een stijve Noord- I
Wester en zonnige, blonde zee. Alle
hens aan dek, mannetje naast manne-
tje aan de reling, de wacht in het ge- êl
weer, keek men uit naar het Prinselijk
jacht, dat om één uur de haven van
Oude Schild verliet* en koers zette
naar Nieuwediep, onder escorte van
H. M.'s onderzeebootjager „Queen Wil- I
helmina". Bij de nadering van het
jacht, dat de standaard van de Regen
tes aan de mast voer, brandden op de
schepen de vijf en dertig saluutscho
ten los.
5 ,v-
Steekvlammen en witte smook en
het gedonder van het geschut, bet
stram saluut der rijen opvarenden,
het tierelieren der bootsmansfluitjes,
gewuif met mutsen en petten en ge
joel, dit alles behoorde bvj het klas
siek ceremonieel ter eerste begroe
ting van Prinses Juliana als Regen
tes in de oorlogshaven Den Helder.
Met de zonnige zee en de zomerse
wolken bood het een feestelijk beeld.
De nolletjes van Texel glommen
van louter pret. Onrust trok een
zilveren streep langs de kust en de
vuurtoren van Huisduinen rekte zien
in al zün lengte om niets van het
schouwspel te missen. Half Den Hel
der was samengestroomd op het
Wierhoofd en aan de Buitenhaven,
terwijl overal in de stad de vlaggen
uithingen.
Maar, zoals wij gisteren reeds in een
gedeelte van onze oplage méldden, de
mensen wachtte een grote teleurstel
ling. Toen de „Piet Hein" had vastge
maakt, was het alleen Prins Bernhard
die de kade betrad. Hij werd begroet
door de Commissaris van de Koningin
in de provincie Noord-Holland, baron
De Vos van Steenwijk, burgemeester
G. Ritmeester van Den Helder, de
commandant zeemacht Nederland,
schout bij nacht J. J. L. Willinge en
de commandant der marine te Willems-
De vlootschouw op de rede van Nieuwediep. De „Piet Hein' passeert de geheel
cepavoiseerde „Karei Doorman", het nieuwe vliegkampschip, dat de Nederlandse
Marine van de Engelse heeft overgenomen.
oord, kap. ter zee J. W. Reynierse.
Tamboers en pijpers van het corps ma
riniers roffelden en bliezen een parade
mars, de muziek van het marine oplei
dingskamp Hilversum speelde het Wil
helmus en manschappen van de artil
lerie gevechtsinformatieschool vormden
de erewacht.
Duizenden schoolkinderen met oranje
strikken en sjerpen stonden langs de
weg, toen de Prins, gekleed in admi
raalsuniform, in een stoet van auto's,
naar het raadhuis reed. Overal werd
hartelijk gejuicht, maar toch met on
verholen spijt omdat de Prinses niet
mee was gekomen. Op het gemeente
huis werden het college van B. en W.,
de gemeenteraad en een gezelschap van
oud-redders, waaronder de 92-jarige
Janus de Kuiper en de bekende Coen
Bot, aan Z. K. H. voorgesteld, die
mededeelde, dat Prinses Juliana door
een vrij hevige aanval van kiespijn
weerhouden werd van boord te gaan.
Aan de hand van maquettes gaf prof.
Wieger Bruin de Prins een beeld van
alle afbraak tijdens de oorlog en de
plannen, die gemaakt zijn voor Den
Helder's wederopbouw.
's Middags bezocht Prins Bernhard
het Koninklijk Instituut voor de
Marine, waar in de voorhof, onder
de mast van Van Speyck's kanon
neerboot en achter het oude scheeps
geschut van De Ruyter's vlaggeschip,
de erewacht van adelborsten en
aspirant res. officieren was aangetre
den. Bij de komst van de Prins
bracht de bemanning van het wacht
schip „Neptunus", aan de kade, op
het signaal „front naar bakboord"
het saluut en joelde op het fluiten
van de bootsman. Tot het verdere
programma van de dag behoorden
excercitie op het Bokkenveldje.
roeien van de adelborsten in de Bui
tenhaven en des avonds schermen en
zwemwedstrijden.
Vanmorgen bracht de Prins een
bezoek aan de artillerie gevschts-infor-
matieschool en het wachtschip „Nep
tunus", waarna vanmiddag de sloepen
en jachten zouden starten voor de
wedstrijden van de Koninklijke Ma
rine Jachtclub, terwijl op het ge
meentelijk sportpark de vertegen
woordigende voetbalelftallen van ma
rine en landmacht tegen elkaar in het
krijt traden. In de late namiddag zou
de „Piet Hein" Den Helder verlaten.
samenwerken, aldus generaal Clay.
De toekomstige structuur van het drie
ledige militaire bestuur in West-Duits
land, zo deelde Clay mede, zal in grote
mate afhangen van de bevoegdheden,
die de geallieerden zich hebben voor
behouden in het bezettingsstatuut, dat
na overleg met de Duitse autoriteiten
door de drie militaire gouverneurs zal
worden afgekondigd.
Dit is de eerste maal dat officieel be
vestigd wordt, dat een bezettingsstatuut
voor Duitsland in voorbereiding is.
Clay zeide, dat de uitvoering van de
Londense conferentie door de toestand
in Berljjn geen vertraging zal ondervin
den.
Van officiële zijde verneemt het ANP,
dat de consultatieve raad der West-Eu-
ropese Unie 19 Juli In Den Haag zal
vergaderen.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Vooral overdag tamelijk veel over
drijvende bewolking, doch bijna
overal droog weer. Langs de Wad
denzee tijdelijk vrij krachtige, ove
rigens meest matige wind tussen
West en Noord. Weinig verandering
in temperatuur.
Zon: 4.21—21.04.
Maan: 0.11—9.02.
N (Van onze correspondent).
Uit Roosendaal is Vrijdagmiddag
tegen vijf uur voor ce 25ste maal en
voor de eerste maal na de oorlog de
Nederlandse Nationale Bedevaart
naar Lourdes vertrokken.
Een speciale D-trein van Belgische
wagons vervoerde onder leiding van de
heer Stieger zeshonderd pelgrims,
onder wie ongeveer honderd zieken.
Een speciale Roosendaalse hulpbrigade
welke ook voor de oorlog de verzor
ging der zieken op zich nam, was ook
thans in touw. Onder de pelgrims be
vonden zich verschillende reguliere en
seculiere geestelijken, terwijl de tradi
tie getrouw ook een groep verkenners
meereist, welke in Lourdes voor de
verzorging der zieken wordt ingescha
keld. Volgende week Zaterdag zal de
bedevaart in ons land terugkeren.
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Koninklijke Landmacht: Sold. Ie kl.
J C. DECKER, legernr. 250918099. af
komstig uit Maastricht. Overleden t.g.v.
T)orlogsverwonding op 18 Juni 1948.
Korp. N. G. VAN DEN HEUVEL, le
gernr. 260826029, afkomstig uit 's-Gra-
venhage. Overleden t.g.v. oorlogsver
wonding op 20 Juni 1948.
Sold. F. SCHOENMAKER, legernr.
250518104, afkomstig uit Andijk. Over
leden t.g.v. oorlogsverwonding op 18
Juni 1948.
Sold. J. B. J. VAN DER WAARD, le
gernr. 210727002, afkomstig uit Rotter
dam. Gesneuveld 18 Juni 1948.
Koninklijke Marine: Heeft in de pe
riode van de afgelopen week geen ver
liezen gerapporteerd.
Koninklijk Nederlands-Indisch Le
ger: Geen verliezen ontvangen.
De Nederlandse parlementsleden
Joekes, Logemann en Meyerink zijn
vandaag naar Djocja vertrokken, waar
zij tot Maandag zullen vertoeven Even
eens reizen vandaag de heren Critch-
ley en Herremans en nog enige leden
hunner delegaties naar Djocja.
Er is goed nieuws voor de belastingbetalers. Op een gistermiddag te 's-Graven-
hage gehouden persconferentie heeft minister Licft.nck n.l«^|^eeld dat
thans de mogelijkheid is geopend, om over lange termijn uitgestreken d
^VoT^e^nvordering van de aanslagen in de^ inkomsten-, vermogens en on
dernemingsbelasting en óók voor de éénmalige heffingenzjj hetw* d«e
ste betreft onder een nader te vermelden voorbehoud, en een beperking to a
minder draagkrachtigen, worden alle wettelijke J,dgtd vfn-
meen verschoven naar een 4 maanden later vallend voor.
zelfsprekend de bijzondere gevallen waarin de wet onverwijld mg ijpen
schrijft of de ontvanger dat onvermijdelijk acht.
In de regel heeft inen aldus gedu
rende ongeveer de eerste 5 maanden
na die van de dagtekening van het
aanslagbiljet geenerlei vervolging te
vrezen. Dan wordt opnieuw ten minste
4 maanden gewacht voordat even
tueel tot de tweede vervolging wordt
overgegaan. Mocht een derde vervol
ging nodig zijn, dan valt ook die weer
ten minste 4 maanden later.
Deze faciliteiten zullen gelden voor
alle aanslagbiljetten die in de jaren 1948
zijn gedagtekend, doch alleen voor de
hierboven genoemde belastingen en dus
o.a. niet voor de grondbelasting en de
personele belasting. Ook niet voor de
vermogensaanwasbelasting voor zover
die betrekking heeft op zwarte aanwas.
Het is daarbij de bedoeling, vooral hen
tegemoet te komen, wier betalingsmoge
lijkheden niet berekend zijn op de grote
eisen die daaraan thans gorden gesteld.
Deze bedoeling behoeft en mag niet wor
den voorbijgeschoten. Daarom zal de
regeling, wat de éénmalige heffingen
betreft, alléén gelden voor natuurlijke
personen; en dan alleen indien het in
komen niet meer is dan f 5000. en bo
vendien de belastbare som voor de ver
mogensheffing ineens niet meer dan
f 35 000.— bedraagt. Dit bedrag van
f 35 000.— komt overeen met een vermo
gen van ten minste f50.000.— voor ge
huwden zonder kinderen.
Daaruit blijkt, dat de grote meer
derheid van de aangeslagenen en, wat
de éénmalige heffingen betreft, in
ieder geval de verhoudingsgewijs
minst draagkrachtige categorie, gener
lei invorderiftsmaatregel behoefi te
vrezen, indien men in staat is er voor
te zorgen dat:
lo. de eerste termijn wordt be
taald binnen ongeveer 5 maanden na
dagtekening van het aanslagbiljet;
2o. de tweede tot en met de vijfde
termijn binnen 9 maanden na die dag
tekening;
3o. de verdere termijnen binnen 13
maanden na die dagtekening.
Voor de vermogensheffing ineens valt
dit nog iets gunstiger uit, daarvan be
hoeft de eerste termijn eerst na onge
veer 7 maanden te worden betaald en
de beide andere termijnen telkens 4
maanden later. Voor de V.A.B. zullen
tussen de eerste en tweede vervolging
6 maanden komen te liggen.
De minister hoopt en vertrouwt, dat
de betalingsmoeilijkheden door deze
maatregel zodanig zullen zijn verzacht,
dat de contribuabelen met minder zorg
hun fiscale verplichtingen tegemoet kun
nen zien. De normale mogelijkheid om
uitstel van betaling te krijgen in indivi
duele gevallen blijft van kracht.
Men moet echter, niet onnodig het
laatste moment afwachten en dus het
respijt gebruiken, om tijdige betalingen
te verrichten. Men vermjjde dan ook
zoveel mogelijk, dat op een later tijd
stip en op een ongelegen moment aan
slagen moeten worden betaald. Laat
men vooral de besteding voor andere
doeleinden voorkomen, waardoor op
het critieke moment nieuwe moeilijk
heden zouden kunnen ontstaan.
Wanneer een jong paartje in het
huwelijk gaat treden, zal het bij
alle plannen voor de toekomst
dit ene in werke'.ijkheid gaan brengen:
dat het van zijn spaarcentjes de nood
zakelijkste meubel, t, een slaapkamer,
een huiskamer en wellicht een keuken-
uitzet aanschaft.
In vroeger tijd werd er ook nog uit
gezien naar een huis. Dit werd echter
niet gekocht Men huurde het. Maar
ook dat is tegenwoordig niet mogelijk.
Men is reeds blij als men enkele ka
mers kan verwerven, of trouwt een
voudig „thuis" in.
De „slaap- en huiskamer" moeten
echter worden aangeschaft en het is
voor een ouder mens dikwijls aandoen
lijk om te zien met hoeveel zorg ze
worden uitgekozen en met wat voor
liefde en toewijding men ze oppoetst
en er zuinig op is. Jarenlang zal het
paar er trots op zijn en vooral bij fi-
nantieel minder draagkrachtigen zal de
herinnering aan de opofferingen, die
men zich daarvoor moest getroosten,
blijvend een aantrekkingskracht uit
oefenen, die de nieuwgevormde samen
leving hecht en innig maakt.
Wij halen dit voorbeeld aan om dui
delijk te maken, hoezeer een mens ge
steld is op eigendom. Het brengt in
hem een element van rust. toewijding
en zuinigheid, kostbare gaven, die in
de tegenwoordige maatschappij al te
zeer ontbeerd worden.
Het is daarom niet te verwonderen,
dat er in leidinggevende sociale krin
gen steeds meer de nadruk op gelegd
wordt, dat de grote massa van mensen,
met vlijt en spaarzaamheid," in staat
moet zijn zich een redelijk bezit te ver
werven. En dat niet zozeer een bezit in
geld, dat men op de spaarbank zet, als
stootblok voor de kwade dagen, maar
een bezit dat in goederen wordt vast
gelegd, waar men dagelijks profijt van
trekt en die men desnoods kan koes
teren.
Men kan dit streven trachten te ver
wezenlijken door een ieder in de gele
genheid te stellen op de duur aandelen
te verkrijgen in een of andere onder
neming. Men kan hem in de economi
sche en sociale zeggingsmacht laten
delen. Desnoods bepaalde bedrijven
geheel socialiseren. Maar daarmee is
het verlangen naar eigendom, het stre
ven naar onaantastbaarheid, dat in
iedere mens leeft, niet opgelost. Het
eerste, wat hij moet hebben zijn die
dingen, die hij voor zijn dagelijks leven
nodig heeft.
Daartoe behoren niet alleen meube
len. Meubelen worden op de trouwdag
aangeschaft en dan begint het leven
pas. Daarna moet men evengoed kun
nen sparen en zijn geld gebruiken voor
een eigen huis en wellicht een tuintje.
Voor het grootste deel van onze be
volking is de beloning van de arbeid,
ook buiten de noodtoestand waarin wij
thans leven, niet voldoende om tot
deze bezitsvorming te komen. Al het
inkomen gaat aan het voedselpakket
weg.
Bovendien is de ontwikkeling van
onze samenleving zodanig, dat het
steeds minder waarschijnlijk wordt,
dat een mens een eigen huis kan ver
krijgen. Aankopen van grond op voor
bouw geschikte plaatsen is yrijwel on
mogelijk en het bouwen geschiedt
meestal in blokken met een machtig
kspitssl-
Is daarom het bovenvermelde ideaal
van eigen huis en tuin een dorpse op
vatting uit landen met een geringere
bevolkingsdichtheid?
In genen dele. Het is ook in de hui
dige samenleving mogelijk wanneer de
beloning van de arbeid en de structuur
van de maatschappij maar anders
wordt. Desnoods zou een systeem van
erfpacht op de woningen kunnen wor
den toegepast; een soort eigendom on
der toezicht.
Vooral de grote steden worden ge
plaagd door een verschrikkelijke ver-
huiswoede. Iemand, die een huis huurt,
waaraan hij alleen maar plichten heeft
en geen rechten, zal dat huis in de
steek laten, zo gauw hij het oog heeft
op een woning, die, wat betreft inrich
ting, omgeving of huurprijs hem beter
gelegen komt. Gezinnen die enke'e
keren per jaar verhuisden, waren in de
tijd dat er geen woningnood bestond
geen zeldzaamheid.
Wat is daarvan het nadeel? Dit, dat
dergelijke mensen geen vastheid heb
ben in het leven. Zij zijn nergens aan
gel. echt. Ze hebben niets van zich-
zelven. Waartoe sparen dient weten zij
niet. Zij kunnen geen bezit vormen
waar niet alleen zij maar ook hun kin
deren geheel hun leven plezier van
hebben. En als dat bereikt was zou in
onze maatschappij heel wat meer rust
en tevredenheid heersen.
In de geallieerde bestuursraad voor
Oostenrijk hebben Amerika, Engeland
en Frankrijk geprotesteerd tegen het
vasthouden door Sow jet-autoriteiten van
de Oostenrijkse politie-officier Anton
Marek, die meer dan een week geleden
uit zijn huis te Wenen is verdwenen. De
Sowj et-opperbevelhebber weigerde het
protest te aanvaarden.
Door de Jongste bekendmakingen van van dej, aankondlSinBd«
de Praagse Aartsbisschoppelijke Kanse
larij zijn alle door de communisten
verspreide geruchten over een aan
staande overeenkomst tussen de Kerk
en de Staat in Tsjechoslowakije zinloos
geworden.
In de zitting van de Commissie voor
Kerkelijke Aangelegenheden van 18
Juni zou in de eerste plaats sprake zijn
van het meest actuele probleem, n.l. de
kwestie van het voortbestaan der katho
lieke scholen. Op de zitting verscheen
ook de Tsjechoslowaakse minister van
Gezondheid, de geschorste priester
Plojhar, die zich er heftig tegen ver
zette, dat op Zondag 20 Juni in de ker
ken het schrijven van de Praagse
Aartsbisschop met de principiële afbake
ning van de bevoegdheden van Kerk en
Staat voorgelezen zou worden.
Een zelfde houding nam Plojhar aan
tegen het aanplakken op de kerkdeuren
In het leven is het innerlijke en
uiterlijke onverbrekelijk met elkaar
verbonden. J
de ongehoorzame priesters, onder wie
hij zich zelf bevindt. Plojhar verlangde
namens de regering met klem, dat de
brief van de Aartsbisschop niet zou
worden voorgelezen en de suspendering
van de priesters niet bekend gemaakt
zou worden. Aan deze wens werd geen
gehoor gegeven, omdat de Kerk van
haar bladen beroofd is en geen moge
lijkheid ziet om, anders dan van de kan
sel, haar gelovigen de voornaamste din
gen mede te delen.
Van regeringszijde werd gedreigd,
dat tegen de priesters, die genoemde
brief toch zouden voorlezen, opgetre
den zou worden, eventueel ingevolge
dc Wet ter Bescherming van de Re
publiek. De met de onderhandelingen
belaste communistische minister zeide
woordelijk: ,,Als dc beslissing om de
brief van de Aartsbisschop en de aan
kondiging van de Aartsbisschoppelijke
Kanselarij te publiceren, niet herroe
pen wordt, zullen wjj de arbeiders de
straat op sturen!"
De Kerk in Tsjechoslowakije zwichtte
echter niet voor deze druk. De brief
van de Aartsbisschop werd voorgelezen
en de aankondiging aangeplakt op de
kerkdeuren. De onderhandelingen wer
den voor onbepaalde tijd verdaagd en
de schoolkwestie blijft nog onopgelost.
