in Engeland
Rust in Italië weergekeerd
ZESTIG SUPERFORTEN VLIEGEN VAN
AMERIKA NAAR EUROPA
15.000 vliegers gaan oefenen
Wenen thans aan
de beurt?
13
-■
P
Missieland in verwoest Midden-Europa
Scheuring in het Algemeen Vakverbond
nagenoeg onvermijdelijk
Ernstig auto-ongeluk
'h
Eric de Noorman
Kerkdiensten in een houten schuur
TSJECHISCH MINISTER
„met verlof"
Een ernstig woord
mèèêêêë 1 fwfÈ
Tot hoofd en hart
BINNENKORT NAAR „BASES OP HET CONTINENT"
Verband met de blokkade
van Berlijn?
A1 Wwim: fizsÉÊktfagJE i«i
STRIJD IN JERUZALEM
GESTAAKT
Hl
De Sultan van Akaiim
v..
J
Het weer
Van 2-15 Augustus
vrije verkoop textiel
TRAGISCH ONGEVAL IN
KAZERNE
Verliezen in Indië
ZATERDAG 17 JULI 1948
72ste JAARGANG No. 242:/
Uitbreiding Engels.e luchtvloot
Frankrijk wenst een
vierlandenbijeenkomst
--fills# i W:%l£^ÊÈËR*jk
Demonstraties tegen Enge
land en Amerika
Bekent u het
maar eerlijk, het
zal u Wel net zo
vergaan, zijn als
ons: wij slaakten
een zucht van
verlichting, toen
wij de zekerheid
hadden, dat onze
held Eric, zijn
bruid "Winonah
en de slimme
dwerg Pum-Pum
zich bij de on
dergang van At
lantis op het laatste ogenblik nog hadden weten te redden.
Eindelijk meent Eric, na al zijn avonturen rust gevonden te
hebben en spoedig zijn vaderland, Noorwegen, te zullen bereiken.
Nog is hij onkundig van de nieuwe rampen, die hem en zijn
bruid boven het hoofd hangen.
Van Dinsdag 20 Juli af zullen wij Eric's nieuwe avonturen
publiceren onder de titel:
l keni
Chef van de generale staf zou
ook met verlof zijn
Korporaal door pistoolschot
gedood
Opheffing brooddistributie
gevraagd
Jan Koetsier gaat heen
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mlHImeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Zestig Amerikaanse superforten van
het type B 29 zijn van hun Amerikaanse
bases opgestegen voor een „korte
dienst" in Europa. Hun eerste doel is
Engeland, waar zü zullen worden ge-
stationneerd op vliegvelden yan de
R. A. F. Volgens een mededeling van
de luchtmacht van het Amerikaanse
leger zullen zij in Engeland „oefenin
gen" uitvoeren. De naam van deze for
matie, welke onder bevel van generaal
Curtis Le May zal staan, is „voorlopige
derde luchtdivisie". In totaal zullen aan
de oefeningen 15.000 vliegers en tech-
'nici deelnemen, waarvan een aantal
met andere vliegtuigen zal nakomen.
Wellicht zal de luchtdivisie meedoen
aan manoeuvres van de R.A.F.
Tezamen met de toestellen die reeds
in Duitsland dienst doen bevindt zich
thans een Amerikaanse luchtmacht
van 90 superforten ln Europa. In
Londense kringen gist men naar de
betekenis van deze stap, doch alge
meen wordt aangenomen, dat het
hier gaat om vlagvertoon tegenover
Rusland en als middel om pressie uit
te oefenen inzake de Berlijnse crisis.
Weliswaar is niet medegedeeld, of de
toestellen dienst zullen doen in de
„luchtbrug" naar Berlijn, maar vast
staat, dat zü na een verblijf van en
kele weken zullen vertrekken naar
„bases op het continent".
Wellicht moet men in dit verband da
geruchten plaatsen, dat ook Franse
vliegvelden ter beschikking van de
luchtdivisie zouden komen.
Ook te Washington vat men deze zen
ding van vliegtuigen op als een eerste
krachtig optreden in verband met Ber
lijn. Men gelooft hier in sommige krin
gen, dat de volgende stappen zouden
bestaan uit verbod van doorvaart door
het Panama-kanaal voor Rusland en
uit economische sancties. Men vermoedt
tevens, dat de Amerikaanse transport
vliegtuigen naar Berlijn binnenkort een
gewapend escorte zullen meekrijgen.
Lord Tedder, de Brütse luchtmaar-
schalk, die Vrijdag te Berlijn is aan
gekomen, heeft verklaard, dat „Enge
land de luchtverbinding met het ge-
blokkeerde Berlijn nagenoeg onbeperk
te tijd kan laten voortduren". Tedder
hield in grote haast besprekingen met
gouverneur Sir Brian Robertson en
met de chef van de Britse luchtmacht
in Berlijn, commodore R; Waite. Na
afloop van deze conferenties verklaarde
hij, dat Engeland reeds veel meer doet
dan het had beloofd en versteld stond
van het vele waartoe de R. A. F. in
staat was gebleken. Sinds Vrijdagavond
nemen zware Britse bommenwerpers
van het type „York" deel aan het
voedseltransport. Binnenkort zullen
ook Lancasters en Lincolns worden in
gelegd.
De Russen hebben aangekondigd, dat
hun gevechtsvliegtuigen oefeningen
zullen houden in de drie luchtcorridors
waardoor het transport door Westelijke
vliegtuigen plaats vindt. Bovendien be
schuldigen zij de Westelijke Geallieer
den van „blindvliegen" in de corridors,
waardoor gevaar voor de Sovjet-jagers
zou kunnen ontstaan.
In Berlijn lopen alom geruchten, dat
de Russen zo goed als gereed zijn om
de tweede stap in hun geldhervorming
te Berlijn en in hun zone te zetten. Dit
zou betekenen, dat nieuwe muntbiljet-
Dag en nacht werken Amerikaanse soldaten en Duitse arbeiders aan de uitbrei
ding van het vliegveld Tempelhof. Van puin uit de stad en opnieuw gesmolten
isfalt van de wegen ligt men een nieuwe startbaan aan, want het huidige vliegveld
kon de honderden toestellen, die het geïsoleerde Berlijn moeten voorzien, niet
meer verwerken.
In geheel Italië is gisteren het werk
hervat en daarmee verdween de span
ning, die het land na de aanslag op de
communistenleider Togliatti bevangen
hield. Op sommige punten kwam het
bog tot botsingen tussen stakers en
Politie, o.a. te Turijn en Bologna. Ook
Werken nog niet alle bedrijven en
diensten op volle kracht, doch alles
herneemt weer enigszins zijn gewone
aanschijn.
In de Kamer kondigde minister-presi
dent De Gasperi Vrijdag nieuwe wetten
aan betreffende het stakingsrecht, waar
in onderscheid gemaakt zou worden
Jussen vakbonds- en politieke stakingen.
Tïij herinnerde er aan, dat de Italiaanse
arbeiders heel wat meer stakingsvrij-
heid hadden en zouden blijven hebben
dan bijvoorbeeld die in Joegoslavië en
Tsjechoslowakije. De Vittorio, de com
munistische secretaris-generaal van het
Vakverbond (C.G.I.L.) stak vervolgens
een loürede af op Stalin, waarna een
handgemeen ontstond, dat een kw.artier
"v vangst maar ter goudvangst
c 230 wacht aan de oever van
2r "P goed weer, om met drie
tot" >i rs een P°£hn0 te ondernemen
k ./en van een goudschat van
v'n-n n door de Engelsen ter hoogte
en elder getorpedeerde Duitse
s';mp „Renate Leonhardt",
duurde. De vergadering werd geschorst,
De christelijke groep van de C.G.I.L.
was de gehele dag in vergadering
bijeen en heeft de verbondsleiding
beschuldigd van ergerlijke schending
der statuten door de leden te misbrui
ken voor een politieke staking. Ge
dreigd werd met de oprichting van
een „democratische en autonome vak
centrale, welke los staat van alle par
tij-invloed". Volgens de „Giornale
d'Italia" eisten de katholieke arbei
ders in Padua en Trevise op vergade
ringen het uittreden uit de C.G.I.L.
De scheuring zou nagenoeg onvermij
delijk zijn.
De minister van Binnenlandse - Zaken,
Scelba, heeft medegedeeld, dat de sta
king, die 36 uur geduurd heeft, in
totaal 14 doden en 216 gewonden heeft
geëist, waarvan de helft onder de poli
tie. De toestand van Togliatti is station-
nair en bevredigend, ofschoon de com
plicatie, welke in de longen was opge
treden, niet is geweken.- Men heeft hem
zuurstof moeten toedienen en is aan een
penicilline-behandeling begonnen. Tog-
liatti's dokter zeide, dat de patiënt
„vijftig procent kans had om het te
halen".
Bij de ondervraging van Antonio
Pallante, die de aanslag pleegde, heeft
men zekerheid gekregen, dat de stu
dent met niemand samenwerkte en
geheel alleen verantwoordelijk is voor
zijn daad. De revolver, waarmee hij
de schoten loste, had hij gekocht voor
3500 Lire, die hij van zijn vader ge
kregen had voor het kopen van stu
dieboeken. In zijn koffertje bevond
zich een exemplaar van Hitler's
„Mein Kampf"!
Te Lesmo, nabij Milaan, is een jonge
man aan cholera bezweken. De gezond
heidsdienst heeft strenge voorzorgen
tegen besmetting van anderen genomen
Hedenmorgen om kwart over vijf zijn
op de hoek Kloveniersburgwal en
Oude Hoogstraat te Amsterdam twee
zware zeswielige vrachtauto's op elkaar
gebotst en wel met zulk een kracht, dat
een der' wagens door de brugleuning
in het water schoot. De chauffeur werd
licht gewond en kon zich nog redden,
maar een 60-jarige Amsterdammer, die
bij hem in de cabine zat, moest door
voorbijgangers op het droge worden ge
bracht. Hij is ernstig gewond naar het
Binnengasthuis overgebracht evenals de
18-jarige chauffeur van de andere wa
gen. De brandweer bracht de auto weer
op de waL
In gezaghebbende kringen te Washing
ton werd Vrijdagavond gezegd dat de
Westelijke mogendheden de mogelijk
heid bestuderen, dat Rusland misschien
spoedig ook de bevoorrading van We
nen zou gaan bemoeilijken. Er werd
op gewezen dat behalve Berlijn Wenen
de enige stad met viermogendheden-
bestuur is.
Het Sovjet-lid van de Geallieerde
Bestuursraad voor Oostenrijk heeft de
Westelijke Geallieerden, met name de
V.S., ervan beschuldigd, dat zij in hun
zones „gewapende fascistische benden"
tolereren, die „de repatriëring belem
meren en overvallen beramen op de
gebieden van Oostenrijks naburen."
De Amerikaanse opperbevelhebber
zeide, dat de Verenigde Boerenbewe-
ging, waarop de Sovjet-vertegenwoor
diger vermoedelijk doelde, door de
Amerikaanse autoriteiten was ontbon
den. en dat de Russen hiervan in ken
nis waren gesteld. De Britse opperbe
velhebber weerlegde de beweringen
voorzover zij betrekking hadden op
Engeland.
ten worden uitgegeven ter vervanging
van de oude Rijksmarken met opge
plakt zegel.
Naar te Parijs vernomen wordt
heeft de Franse regering onofficieel
te Londen gepolst over een mogelijke
vierlandenbijeenkomst inzake Duits
land, teneinde te trachten uit de im
passe te geraken. In hoge diploma
tieke kringen te Parijs is men van
gevoelen, dat een dergelijke vergade
ring onvermijdelijk is, en de Franse
diplomatie schijnt verlangend, het
initiatief te nemen. Men wijst in dit
verband op de verklaring van de
Franse regeringswoordvoerder Pierre
Abelin, dat Frankrijk aan Amerika en
Engeland „bepaalde bijzonderheden"
over de huidige toestand inBerlijn
heeft gevraagd.
In Franse diplomatieke kringen meent
men, dat onder Amerikaanse druk
de Westelijke Geallieerden zich voor
tijdig in een krachtmeting met de
Russen hebben gestort. De Fransen
staan op het standpunt, dat een veel
grotere consolidatie van West-Europa
noodzakelijk is, alvorens de Duitse
kwestie op de spits kan worden ge
dreven, en hechten om die reden grote
betekenis aan de bijeenkomst van
Frankrijk, Engeland en de Benelux-
landen, die Maandag in Den Haag be
gint.
Churchill heeft in een rede te Car
diff verklaard, dat Groot-Brittannië zich
moest afwenden van het afschuwelijke
verleden en vooruit zien naar een tijd,
waarin Duitsers en Duitsland, waar
schijnlijk binnen de grenzen van dc
oude staten, weer hun plaats in het
Europese gezin zouden innemen. Zij
zouden dan „al hun gaven en kunnen
en geheel de waarde van hun ras moe
ten gebruiken om het kwaad te herstel
len, dat zij hebben aangericht, en mede
het grote Europese gebouw van een
Verenigd Europa oprichten."
ijf 'T - i Wfi. "■•i.VmnT illiiiH
Somber steekt de zipaarbeschadigde Notre Dame van Jeruzalem, tegen de donkere luchten boven het Heilig Land, af.
Deze kerk, klooster en ziekenhuis der paters Assumptionisten, dicht bij de oude wallen, had het zwaar te verduren
tijdens de gevechten.
Graaf Bemadotte, de U.N.O.-bemid-
delaar in de Palestijnse kwestie, heeft,
ingevolge het besluit van de Veiligheids
raad, Joden en Arabieren in kennis ge
steld van de order, het vuren te staken,
en wel met ingang van Zondagmiddag
te vier uur. Bernadotte verklaarde, nog
geen personeel te hebben om de nale
ving van de wapenstilstand te controle
ren. Het secretariaat van de U.N.O. heeft
echter een beroep gedaan op de landen
die in de wapenstilstandscommissie zit
ting hebben, n.l. de V. S„ Frankrijk en
België, om de nodige militaire waarne
mers alsmede vliegtuigen, auto's en pa
trouillevaartuigen te zenden. Mogeiijk
zal ook op andere landen een beroep
worden gedaan.
Te Tel Aviv heeft de regering van
Israël zich bereid verklaard het vuren
te staken indien de Arabieren dit ook
doen. De minister van Buitenlandse
Zaken, Mosje Sjertok, zond een tele
gram aan dc U.N.O. aarii) dit be
sluit werd medegedeeld.
Het Politieke Comité van de Ara
bische Liga, dat in de Libanon bijeen
is, heeft besloten met ingang van 12
nur in de afgelopen nacht het vuren
te staken voor wat Jeruzalem betreft,
Over de wapenstilstand voor de rest
Het vuren in Jeruzalem is andermaal
gestaakt, maar voordat men tot dat be
sluit kwam werd er veel strijd gestre
den. Bovenstaande foto toont een wo
ning, welke door een Joods „geheim
wapen" werd vernield: een beeld van
verwoesting gelijk het thans zo gewoon
is in de Heilige Stad.
van Palestina beraadt het comité zich
nog. De Groot-Moefti van Jeruzalem
heeft evenwel in een interview ver
klaard, dat de Arabieren de strijd tot
elke prijs zouden voortzetten.
Duizenden personen hebben in de
straten van Bagdad gedemonstreerd
tegen Engeland en Amerika, daar deze
landen de resolutie van de Veiligheids
raad steunen. De pers veroordeelde
unaniem de stap van de Raad en zei
dat de houding van Engeland „teleur
stellend" was voor de Arabieren.
Nazareth, dat zich in Arabische han
den bevond, heeft zich thans definitief
aan Israël overgegeven. Ook het dorp
Tirah is door de Joden veroverd. Door
deze beide successen zonden de laatste
bedreigingen voor Haïfa zijn opgeheven
en loopt de weg HaifaTel Aviv geen
gevaar meer. Men meent evenwel dat
de Arabische bevelhebber Fawzi el
Kaukji bezig is zijn troepen en de tal
rijke Arabische vluchtelingen, onder
wie vele christenen, in de omgeving van
Nazareth te concentreren. Hij zou daar
over 30.000 man kunnen beschikken en
onderneemt reeds nu hevige tegenaan
vallen.
Joodse vliegtuigen voerden een grote
aanval uit op het Egyptische vliegveld
Tel el Arisj, in het Noorden van het
schiereiland Sinaï. De Arabieren wier
pen bommen op en rond Tel Aviv.
De Arabieren hebben, onder zware
artillerie-dekking, Joodse stellingen in
Jeruzalem bestookt. In het ziekenhuis
van Notre Dame hebben de Joodse
verdedigers de witte vlag gehesen.
Syrische troepen zijn langs het ge
hele front van het Hoeleh-meer tot het
meer van Tiberias tot de aanval over
gegaan.
Wij laten hieronder een triest re
laas volgen over de toestanden,
waarin het Duitse parochiële leven
in Thüringen (in de Russische zone)
door de slagen van de oorlog is
komen te verkeren en dat geschre
ven is door een katholiek, afkomstig
uit het vrijwel geheel katholieke
Opper-Silezië. Dat de hechte paro
chiële band, die wij tijdens de ver
schillende hoogtij-dagen in het jaar
zo duidelijk aanwezig voelen en als
een eenvoudige normaliteit accepte
ren, pas ten volle in een noodtoe
stand kan worden gewaardeerd,
moge uit het volgende blijken.
„De kerk hier in Freiberg is een le
lijke zwarte schuur, maar vijf keer op
een Zondag is geen plaats onbezet. Nu
weten we pas goed, hoe „thuis" je in
eigen kerk was en hoe mooi ze was.
We mogen blij zijn als we nu de oude
prachtige Dom of de (eveneens oor
spronkelijk katholieke) Petri-kerk van
de Protestanten te leen krijgen. En al
is een kerk zonder tabernakel voor ons
geen kerk, hoe blij moeten we zijn, dat
we dit nog hebben. Door de week trekt
onze pastoor nu met een karretje
een plank, een as, twee wieltjes en een
touw waarop de miskoffer van het
ene dorp naar het andere. Kan hij in
een protestantse kerk terecht, dan mag
hij blij zijn. In Dorfchemnitz versierde
de dominee zelf het altaar voor de ka
tholieken met bloemen en bleef in een
hoekje van de kerk de H. Mis bijwonen.
Vergeleken met thuis is alles zo arm
zalig. We hebben niets kunnen redden.
De pastoor heeft niets anders dan een
aluminium kelk, maar geen ciborie en
geen monstrans. Misgewaden heeft hij
er nu twee: een wit en een groen en
hoe zien die eruit, als zij telkens in de
koffer of in de rugzak moeten!
Een ander voorbeeld: Pastoor N. nloet
met zijn zuster in 1946 zijn mooie pa
rochie in een Silesisch dorp binnen het
uur verlaten. Nu is hij de herder van
2000 zielen, die over 27 dorpen in Thü
ringen verspreid zijn. Ergens vindt hij
een „woning": een kale kamer, die voor
hem en zijn zuster als slaap- en huis
kamer, voor pastoor als werk- en spreek
kamer, als klas voor de katechismus-
kinderen en 's avonds wel eens als
ruimte voor jeugdbijeenkomsten dient.
Maar dat is niet genoeg: driemaal in de
week is deze zelfde kamer ook kapel.
Dan verandert de tafel in een altaar en
wordt er de H. Mis gelezen. Vijftien tot
twintig gelovigen staan om dit altaar
heen. De enige beschikbare kast, die
het weinige, dat de parochie aan vaat
werk en paperassen bezit, bergt, moet
ook als tabernakel dienen.
's Zondags vroeg trekt pastoor N., die
zo gelukkig is een damesfiets te leen te
hebben, er op uit. Dan wordt in drie
andere dorpen de H. Mis opgedragen,
twee in de morgen, een in de middag.
Wat daarvoor nodig is, zit in de rugzak.
Veel is het niet: kaarsen zijn er niet,
dus ook geen kandelaars. In een protes
tantse kerk mag het H. Offer gevierd
worden. Voor de H. Mis is er gelegen
heid om te biechten. Dat gebeurt in de
z.g. sacristie. Is er een stoel aanwezig,
dan kan de priester tenminste zitten en
de biechteling knielt dan naast hem op
de grond. Ontbreekt die stoel ook, dan
staan biechtvader en biechteling aan een
tafel of kast geleund naast elkaar.
Intussen heeft men het altaar klaar
gemaakt: een witte doek, zo mogelijk
wat bloemen, een missaal, kartonnen
canonta'fels, de kelk, twee flesjes met
water en wijn. Boven het altaar prijkt
een groot portret van Maarten Luther
Natuurlijk is er geen communiebank
en de zitbanken zijn niet op knielende
gelovigen berekend. Gaat tijdens de
consecratie het belletje, dan knielen de
mensen op de grond. De kinderen ver
dwijnen daarbij geheel in de hoge ban
ken. Maar dat zijn bijkomstigheden. Hoe
feestelijk werd de eerste H. Communie
van de kinderen in L. gevierd. Alle pa
rochianen hebben om strijd het koude
en kale protestantse godshuis met bloe
men versierd, zo mooi, dat de dominee
vroeg, de feestelijke versiering tot na
de protestantse dienst te laten staan.
Missieland midden in Europa".
T.
De egoïst maakt de grootste bere
keningen het snelst.
I De
Verwachting tot ondagavond::
Meest zwaar bewolkt met tijdelijk
enige regen. Matige, aan de kust
later nu en dan krachtige wind uit
Zuidelijke richtingen. Iets hogere
temperaturen.
Zondag: Zon: 4.4120.50; Maan:
19.39—1.37.
Maandag: Zon: 4.4220.49; Maan:
20.33—2.21.
Het officiële Tsjechische persbureau
heeft medegedeeld, dat de minister van
landsverdediging, generaal Lucvik Svo-
boda, „een maand verlof" heeft geno
men. Hieraan werd toegevoegd, dat de
generaal gedurende die tijd geen per
soonlijke brieven zal kunnen beant
woorden en niet aan de telefoon xal
kunnen komen. Berichten, volgens welke
generaal Svoboda, uit Tsjechoslowakije
naar de Amerikaanse zene in Duitsland
zou zijn gevlucht, werden „zo ongerijmd"
genoemd, dat zij zelfs niet waard zijn
tegengesproken te worden".
Volgens onbevestigde geruchten, die
te Praag de ronde doen, zou ook de
chef van de generale staf van het leger,
generaal Bohoemil Bocek, „met verlof
zijn". Andere geruchten willen, dat de
secretaris-generaal van de communisti
sche partij, Rudolf Slansky, het ambt
van minister van landsverdediging op
zich zal nemen.
Na zijn ontsnapping uit Tsjechoslowa
kije is Vaclav Majer, die voor de com
munistische coup d'état in Februari j.l.
minister van voedselvoorziening was,
Vrijdag in Frankfurt gearriveerd. De
ex-minister, die na de communistische
machtsovername veertien weken onder
scherpe politiebewaking heeft gestaan,
weigerde een verklaring af te leggen.
Naar thans bekend wordt zal van
2 tot 15 Augustus de uitverkoop van
incourante textielgoederen zonder
punten of tegen verminderde pun
tenwaardering worden gehouden. De
winkeliers zullen de prijzen van
deze goederen met minstens tien pet.
moeten verlagen.
Vrijdagavond om half 7 is te Roosendaal
door een ongeval, veroorzaakt door on
achtzaamheid van enige militairen, de 21-
jarige ongehuwde korporaal H. Jeukes uit
Eindhoven gedood. Op genoemd tijdstip
verbleven in een vertrek in de Engel-
brecht van Nassaukazeme aan de Rond
weg een viertal korporaals van 7 R.I. 4
T.B. uit Rotterdam, welk legeronderdeel
in verband met de vlaspluk in West-Bra
bant te Roosendaal is gestationneerd. Een
der militairen, de korporaal Van L., heeft
een pistool, waarvan hij meende, dat het
ongeladen was, in de hand genomen. Plot
seling ging het wapen af en de kogel trof
korporaal Jeukes in de rechterborst. De
man werd op slag gedood. De militaire
politie heeft de zaak in onderzoek.
De vereniging van- Prot.-Chr. werk
gevers in het bakkersbedrijf, heeft zich
in een brief gericht tot de minister van
Landbouw, waarin zij hem verzoekt de
brooddistributie op te heffen, omdat de
graanproductie zich gunstig ontwikkelt.
De regering maakt bekend, dat in de
afgelopen week tot haar leedwezen de
navolgende verliezen zijn gerapporteerd:
Koninklijk Ned.-Ina. Leger:
Amb. sergeant Inf. M. PATTINA SA-
RANG, stbnr. 3597, afkomstig uit Ned.-
Indië. Gesneuveld 16 op 17 Juni 1948.
Amb. sergeant Inf. A. AJAL, stbnr.
14024, afkomstig uit Ned.-Indië. Gesneu
veld 16 op op 17 Juni 1948.
Militieserg. J. FLOHR, stbnr. 99514,
afkomstig uit Ned.-Indië. Gesneuveld op
24 Juni 1948.
Koninklijke Landmacht:
Heeft in de periode van de afgelopen
week geen verliezen gerapporteerd.
Koninklijke Marine:
Heeft in de periode van de afgelopen
week geen verliezen gerapporteerd.
(Van een bijzondere medewerker)
Dr. F. v. d. Meer verhaalt in zijn
„Augustinus de zielzorger" hoe
deze grote geleerde „die kort te
voren het stralende meesterwerk „De
ware godsdienst" had geschreven, wel
licht het schoonste essay van zijn tijd
over het wezen van het Christendom,
zich in de bediening des Woords nog
een leek achtte, hij durfde het niet
aan." En in de brief, waarmede Augus
tinus aan Bisschop Valerius om uitstel
van functie verzocht, zegt hij: „Wat
toch zal ik de Heer eens als mijn Rech
ter moeten antwoorden.... als Hij zal
zeggen: boze knechtHoe komt het,
dat gij geen tijd kreegt om de exploi
tatie van Mijn boomgaard aan te leren?"
Hoe spreekt uit dit nederig woord het
karakter van een man met een hoog
ontwikkeld aansprakelijkheidsgevoeL
Hoe is Augustinus a.h.w. voorbeschikt
om toonbeeld en schutspatroon te zijn
van allen, die op enigerlei wijze verant
woordelijk staan voor het zedelijk heil
van hun medemensen. In wijs beleid
verplicht de Kerk haar priesters zich
van tijd tot tijd geheel los te maken
van het „gewone" werk der dagelijkse
zielzorg teneinde alle aandacht aan het
eigen geestelijk leven te kunnen schen
ken en de „exploitatie van de Godde
lijke boomgaard" verder aan te leren.
Voor alle andere mensen bestaat deze
verplichting tot bezinning „slechts" in
moreel opzicht. Het spreekt welhaast
vanzelf dat deze verplichting een'hoogst
belangrijke is. Zovelen schrijven in hun
maatschappelijk werkprogram dat zij de
zedelijke verheffing van het volk wil
len bevorderen. Is bet te boud gespro
ken, wanneer wij beweren dat het be
vorderen van zedelijke verheffing niet
alleen een „vak" is dat wetenschappe
lijke beoefening vereist, maar evenzeer
van de beoefenaar een bepaalde geeste
lijke instelling. Natuurlijk, de beoefening
van welk vak of beroep dan ook brengt
een bepaalde morele verantwoordelijk
heid met zich. De bekende Amerikaanse
litterator reverend Lloyd C. Douglas
zegt in een van zijn boeken: „Ieders
vak of beroep zou (de mens) in hoofd
zaak moeten dienen als as, waaromheen
hij door een bepaald sociaal gebied
draait, waarin hij in het belang van de
mensheid werkzaam kan zijn. Al oefent
hij een nog zo onbetekenend beroep uit,
dan komt hij toch in aanraking met
mensen, voor wie hij nuttig kan zijn."
Dit geldt derhalve voor alle mensen. In
hoe bijzondere mate gaat dit op voor
de mens, die zich met voorbedachten
rade een beroep heeft gekozen, waarin
juist dat: helpen van de mens op diens
weg naar Clod, het voornaamste ken
merk is. Misschien wijkt deze taakom
schrijving af van de gangbare. Maar
hoe wil men de taak van de Katholieke
journalist, van de Katholieke sociale
werker, de Katholieke politicus in zijn
diepste wezen anders omschrijven? De
een doet het voornamelijk door voor
lichting, de ander door voorlichting en
directe hulp beide, maar voor beide
groepen geldt toch wel de bovenbedoelde
taakomschrijving. Anton v. Duinkerken
heeft een van deze „voorlichters" eens
in een prachtige satyre op de korrel
genomen, toen hij zijn „Roomse Journa
list" schreef.
Over duizend-en-één zaken moet de
journalist zijn mening geven; hij haast
zich vanaf het moment dat hij achter
zijn bureau kruipt tot hij 's avonds of
's nachts laat de laatste haastige krab
bel in de bus heeft geduwd Toen een
bekend journalist dezer dagen werd ge
vraagd welke van de belangrijke boe
ken, die de laatste tijd zijn verschenen,
hij had gelezen, moest hij eerlijk be
kennen ze slechts uit krantenrecensies
te kennen. Er valt moeilijk aan de in
druk te ontkomen, dat terwijl over het
algemeen de publicist gewapend met
een behoorlijke dosis algemene en vak
ontwikkeling zijn beroep aanvangt, hem
nift voldoende tijd overblijft om geeste
lijk op peil te blijven.
Met de categorie sociale werkers is
het zo mogelijk nog ernstiger gesteld.
Hier kan, zeker in het algemeen, niet
worden gesproken over een all-round
vóór-opleiding. Speciaal zij hier gedoeld
op mensen als gesalarieerde bestuurders
in dienst van de K.A.B. en daarmede
te vergelijken sociale organisaties. De
„vrijgestelden" in de K.A.B. zijn mees
tentijds auto-didacten, die hun eerste
„algemene ontwikkeling" na het verla
ten der lagere school op moesten doen
in brochuurtjes en op ontwikkelings
avonden van hun vereniging. Sinds 1930
konden enkele gelukkigen drie jaar
achtereen de sociaal-economische cursus
van het Verbond volgen om daarna of
soms eerder op de meestentijds over
bezette practijk van het vakveremgings-
werk te worden losgelaten. De ouderen
onder onze katholieke vakbondsbestuur
ders spreken thans nog met grote dank
baarheid over de K.S.A.-cursussen onder
leiding van Prof. Aalberse en Prof. Aen-
genent. Deze cursussen van zeer korte
duur waren hun theoretische inleiding
ir. het „beroep
De practijk van hun dagtaak was
voor de oorlog reeds bij verscheidenen
aanleiding tot lichamelijke en geeste-
Jijke overspanning. Na de oorlog nam
het aantal problemen, voor de oplossing
waarvan deze sociale werkers vaak in
eerste instantie verantwoordelijk staan,
hand over hand toe. Zeker, ook het corps
zal in omvang zijn toegenomen, maar
men kan geen lid hiervan spreken, of
hij klaagt over te grote drukte „Geen
minuut voor mezelf „Verwaarlozing
van het eigen gezin"; „Leeggepraat en
Leeggeschreven"; het zijn alle uitdruk
kingen, die regelmatig kunnen worden
opgevangen.
Hiermede is een gevaar gesignaleerd.
Mensen, die avond aan avon3 voor een
min of meer belangrijk gehoor de Ka
tholieke beginselen op sociaal gebied
moeten verklaren (hetgeen iets anders
is dan het houden van een rhetorische
speech) dienen aan een behoorlijke
dosis parate kennis te paren een voort
durend verfrissen van hun inzichten.
Wanneer men gedurende zeven dagen
per week en acht uren per dag in be
slag wordt genomen door allerlei belang
rijke conferenties, is het uitgesloten, dat
men dan bovendien nog avond na
avond, anders dan bij wijze van gramo-
foonplaat, zijn publiek werkelijk zoda
nig kan voorlichten, dat het een hulp
is „op de weg naar God".
Op zuiver zakelijke gronden alleen
reeds ware het aanbevelenswaardig so
ciale werkers en politici, journalisten
en met dezen te vergelijken werkers
te verplichten regelmatig, minstens b.v.
twee dagen per maand, niets aan hun
gewone werk te doen. maar gelegen
heid te geven geestelijk op adem te
komen. Reeds jaren geleden zag Dr.
Poels de noodzakelijkheid niervan en
is hij begonnen „zijn" mannen maande
lijks bijeen te halen voor een soort
geestelijke recollectiedag. Nieuwere tij
den eigen nieuwere vormen. Grotere
Verantwoordelijkheid eist bekwamer
mensen. Deze aangelegenheid is hier
mede zeker niet uitgepraat. We komen
er nog eens op terug, want een belang
rijk deel van dit betoog geldt ook tal
van plaatselijke werkers.
Op zijn verzoek is aan Jan Koetsier,
tweede dirigent van het Concertgebouw-
Orkest, door het bestuur van het Con
certgebouw per 1 September eervol
ontslag verleend.
