Ook „Sovjetrussische superforten
naar Duitsland?
Rassen gaan oefenvlachten in
de corridor uitbreiden
Complot ontdekt in
Tsjecho-Slowakije
Vervanging van dr. v. Mook
BUITENLANDSE MINISTERS
IN DEN HAAG
Neiging tot compromis bij kabinetsformatie
door directoraat van drie Ind. leiders
Eric de Noorman-
Kabinet met een vakminister, die
aanvaardbaar is voor C.H.V
WEST-EUROPESE UNIE
Museum-directeur
in vrijheid
Tot hoofd en hart
STRAFFE TEGENMAATREGELEN OP KOMST?
■Ml
fiÉl
Joden en Arabieren
staken het vuren
Roemeense kabinet zegt
Concordaat op
Proces tegen Joegoslavische
bisschop
Schuman stelt weer de
vertrouwenskwestie
RICHTDATUM NIET
MEER URGENT
Heden eerste zitting van consultatieve raad
Het weer
De sultan van Akaiim
Oppositie draagt grote
verantwoordelijkheid
Ook de kunsthandelaar
B. Katz
„Amstelstroom'gestrand
MAANDAG 19 JULI 1948
72ste JAARGANG No. 24208
*Ésk.
JfBË
H .UMM
hebben Arabieren voorwaar
den aan de wapenstilstand
verbonden?
STAKING IN REPUBLIEK
GEËINDIGD
INDONESISCH VOORSTEL AAN REGERING
Bantloengse voorstellen en
houding republiek
Wanneer des
avonds de krant
in de bus glijdt
of in de gang
valt, stormen de
kinderen naar
de deur: o m
Eric. Een klei
ne schermutse
ling tussen Pa en
de kinderen is
het gevolg. Want
Pa interesseert
zich voor het
verloop van
Beel's kabinets
formatie en is benieuwd wat de Russen vandaag weer hebben- uit
gedacht om de Geallieerden in Berlijn dwars te zitten. Maar ja,
hij gunt zijn kinderen toch ook wel even de sensatie van Eric's
spannende avonturen. Zelf leest hij trouwens Eric óók. En Moe
derze maakt zich wel eens bezorgd. Die vechtersbaas Eric
en dat allemaal vlak voordat Jantje en Treesje naar bed gaan.
Jantje, die laatst met rode oren vroeg of hij Eric niet kon helpen
en Treesje, die een zwak heeft voor Pum-Pum, de dwerg.
Vandaag is het verhaal uit. Jammer. Maar morgen. Let op! Eric
de Noorman gaat nog veel spannender avonturen beleven in:
V.
J
Spoedige toetreding van V. S.
en Canada?
Bij het eiland Luncfy
Bonloze sigaretten met toeslag
Sanders buiten vervolging
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544! Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
Directeur: J. J. W. Boerrigter.
NIEUWE HAARLE
COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Het grootste Amerikaanse machtsver
toon sinds het einde van de oorlog vorm
de Zaterdag de aankomst van de 60
Amerikaanse superforten op drie vlieg
velden in de Britse graafschappen Nor
folk en Lincolnshire. In de loop van de
dag landden de toestellen op de vlieg
velden Scampton, Waddington en Mar-
®am, wier startbanen groot genoeg zijn
I voor deze reuzenvliegtuigen. De toe
stellen zullen enkele weken in Engeland
olijven en oefenvluchten maken, waarbij
*ïi waarschijnlijk zullen samenwerken
•het gevechtsvliegtuigen en jagers. Na
deze oefenperiode zullen zij overgevlo
gen worden naar het Amerikaanse vlieg
veld in Duitsland Fürstenfeldbrück, waar
dan 90 superforten gestationneerd zullen
*ijn. Ook de 13 straaljagers, die Zon
dag de laatste étappe, IJsland-Schotland,
Van hun Oceaanvlucht hebben afgelegd,
tullen na een kort verblijf in Engeland
«p Fürstenfeldbrück gestationneerd wor
den.
In politieke kringen, die in nauw
pontact staan met het Russisch mili
tair bestuur in Duitsland, heeft men
de mogelijkheid geopperd, dat de Sov
iets, in antwoord op het zenden van
de Amerikaanse superforten, een es
kader „Sovjetrussische superforten"
daar Duitsland zullen zenden. Te
Aarlshorst zouden Zaterdagmorgen be
sprekingen gevoerd zijn over het Sov
jetrussische antwoord op de Ameri
kaanse actie. De Russen hebben hun
spperforten nagebouwd van een Ame
rikaans toestel, dat tijdens de oorlog een
Noodlanding moest maken in Mandsjoe-
dje.
.Volgens Sovjetkringen in Berlijn be
kkende de aankomst van de Ameri
kaanse superforten in Europa veel meer
?an vele Westerse nota's tegelijk. Men
^doordeelt in deze kringen de actie met
K'majafj®1
r ma*;*} <•-
ohtmaarschalk Tedder (midden) be
studeert op een model van de Berlijnse
"ehthaven Gatow de mogelijkheid om
meer vliegtuigen te gebruiken ten-
•bide de blokkade" van Berlijn te breken.
de superforten als uitgaande boven po
litieke bluf en als een teken van onver
wachte doortastendheid.
De Russische pers heeft niet recht
streeks gereageerd óp het zenden der
superforten. Wel bevat zij uitvoerige
beschouwingen over de kracht van de
Russische luchtmacht.
De Russen schijnen echter niet van
zins zich te laten intimideren door het
Amerikaanse machtsvertoon en de vast
beslotenheid der Westelijke geallieerden
om in Berlijn te blijven. Tijdens het
weekeinde hebben zij zelfs nieuive maat
regelen genomen met het kennelijk doel
het geallieerde luchttransport naar Ber
lijn zoveel mogelijk te belemmeren. De
Russen hebben ter kennis van Engelsen
en Amerikanen gebracht, dat zij in de
komende dagen oefenvluchten met ver
schillende typen vliegtuigen zullen hou
den in de luchtcorridor naar Berlijn op
verschillende hoogten tussen 400 en 3000
meter. Ook zouden er oefeningen in het
blindvliegen gehouden worden.
De luchtvaartadviseur van generaal
Clay heeft in antwoord op de dreiging,
die van Russische zijde tegen de lucht
brug werd geuit, kort en bondig geant
woord, dat op de vliegvelden der Ameri
kaanse zone de beste jachteskaders ter
wereld staan. Overigens heboen de
transportvliegers ook een antwoord ge-
gegeven.
Terwijl Zaterdagavond door de Rus
sen nachtelijke oefeningen van hun ja
gers in de corridor werden aangekon
digd, werd de vlucht in de nacht van
Zaterdag op Zondag de meest succes
volle sedert het begin der voedselvluch-
ten. Het totaal aantal vluchten in 24 uur
steeg tot 500, waarvan 283 Amerikaanse.
Het totale vervoer in deze periode
moet op 2500 ton worden geschat. Hier
bij is een hoeveelheid van 650 ton kolen.
Het kolenvervoer zal Maandag aanzien
lijk worden uitgebreid, daar ook Britse
machines hun eerste kolenvluchten gaan
uitvoeren.
Hoewel de Fransen zeer terughoudend
zijn, spreekt men in Amerikaanse en
Britse kringen steeds meer over het ne
men van hardhandige maatregelen tegen
de Russen. Zo is o.a. voorgesteld een
economische blokkade te beginnen
door Russische schepen de doorvaart
voor het Panama-kanaal, het Suez-ka-
naal en het Kaiser-Wilhelm-kanaal te
weigeren. Ook zou de mogelijkheid be
sproken worden om een gewapend con-
vooi naar Berlijn te zenden.
Naar verluidt zullen deze plannen be
sproken worden door de militaire gou
verneurs der Westelijke mogendheden,
die vandaag in Berlijn bijeenkomen.
Een ander punt van bespreking zou uit
maken de organisatie van het West-
Duitse staat.
Van gezaghebbende zijde te Washing
ton wordt verklaard, dat de Westelijke
mogendheden nieuwe protestnota's aan
Moskou voorbereiden, die waarschijn-
eerste groep superforten uit Amerika is op het vliegveld Scampton in Engeland
"ingekomen. Vice-luchtmaarschalk Charles Neville Guest begroet de bemanning
der vliegtuigen.
j de opflikkering der gevechten in
afgelopen dagen schijnt thans de
yst in Palestina te zullen terugkeren,
geheime besprekingen te Aley in
Libanon heeft de politieke commis-
van de Arabische Liga zich Zon-
Ajvond neergelegd bij het bevel van
V® Veiligheidsraad en de wapenstilstand
geheel Palestina aanvaard. De
0JpPtische premier heeft verklaard, dat
door graaf Bernadotte vastgestel-
Ar iji.*1, 19 uur plaatselijke tijd, aan alle
gpp he strijdkrachten het bevel is
Keven het vuren te staken.
°lgens berichten uit Beiroet hebben
ech Arabieren aan deze wapenstilstand
den k voorwaarden verbonden, die zou-
behelzen: stopzetting van de Joodse
lw?'Kratie gedurende het bestand; te
niae Ür van de Arabische vluchtelingen
lj„ "un woonplaatsen en de vaststel-
'stand1 Cen termi'n voor de wapen-
Ughl-Toden hadden eerder aan de Vei-
Vp,. 'dsraad medegedeeld, dat zij het
gouden staken, indien de Arabie-
bevpi eveneens onderwierpen aan het
van de Veiligheidsraad.
In gecontroleerde werklozen
""■659 ue, rocg in de afgelopen week
valliL;p aa.ntal z.g. gedeeltelijke of toe-
de vnp,i<2en 52.080. In vergelijking
?en tonno e week betekent dit
°2en pp c van 4.352 volledige werk-
gedeeltelijke werklozen,
Het Roemeense kabinet heeft Zater
dag besloten het concordaat met het
Vaticaan van 1929 op te zeggen. In een
communiqué van het kabinet wordt ge
zegd, dat de stap is gedaan j.om de vol
ledige vrijheid van godsdienst te ver
zekeren, welke gewaarborgd wordt door
de grondwet van de Roemeense volks
republiek."
Het concordaat is indertijd getekend
door een regering met aan het hoofd de
leider der boerenpartij Julius Maniu, die
verleden jaar November onder beschul
diging van hoogverraad tot levenslange
gevangenisstraf werd veroordeeld.
Men verwacht thans, dat de katholieke
scholen en ziekenhuizen in Roemenië
binnenkort door de-. staat worden over
genomen.
Zaterdag is in de Joegoslavische
hoofdstad Belgrado het proces begonnen
tegen de Katholieke bisschop Mgr. Chule
uit Mostar in Herzogewina.
Monseigneur Chule wordt er van be
schuldigd in de oorlog in zijn diocees
benden Oestachis georganiseerd te heb
ben en met de bezetters te hebben ge
collaboreerd. Als medeplichtigen staan
tegelijk met hem drie priesters en vijf
nonnen terecht.
lijk voor het einde van de week zullen
worden ingediend.
De onder Amerikaanse controle staan
de radio-omroep te Berlijn heeft ver
klaard, dat spoorarbeiders op verschil
lende plaatsen van de lijn Helmstedt—
Berlijn de rails verwijderd hebben, in
in totaal ongeveer een lengte van 15 k.m.
Volgens een Brits-Amerikaanse ver
klaring, zijn de Britse en Amerikaanse
pogingen om zestienduizend ton Tsjecho-
slowaakse aardappelen en tachtigdui
zend ton Poolse steenkool in Berlijn te
brengen, gestrand op „het falen van de
Tsjechoslowaakse en Poolse regeringen
met het Sovjet-Russische militair be
stuur het transport te regelen".
Ondanks de grote behoefte van
Tsjechoslowakije en Polen aan dollars,
aldus de verklaring, moest een aan
bod tot onmiddellijke betaling van de
aardappelen en de steenkool in Praag
en Warschau van de hand gewezen wor
den, omdat de Sovjets niet wilden mede
werken.
Dertig schepen met voedsel en kolen
op weg naar Berlijn zitten bij Witten-
berge op de Elbe letterlijk in de val.
Zij zijn opgehouden bij een Russische
controlepost, 22 kilometer diep in het
Russische gebied. Zij mogen niet passe
ren, doch zij kunnen evenmin terug
keren. De 200 man bemanning leven
reeds enkele weken op rantsoenen, die
zij hadden meegenomen en verkeren in
de grootste moeilijkheden. Het is hun
niet geoorloofd van boord te gaan om
nieuwe proviand te kopen. De Britse
transport-contröle-officier moest een
poging om iets voor de bemanningen te
doen, met drie dagen Russische gevan
genschap bekopen.
De Russische luchtmacht is, volgens
het „Jaarboek voor de Wereldlucht
vaart", ongeveer even groot als de Ame
rikaanse. De Sowjet-Unie bezit een
grote; moderne vliegtuigindustrie, maar
slechte vliegvelden. De Russische lucht
macht wordt getaxeerd op 400.000 man,
14.000 vliegtuigen, met inbegrip van
honderden straalvliegtuigen en tenmin
ste 100 superforten van het type B-29.
Ongeveer 42 pet. van alle militaire vlieg
tuigen bestaat uit jagers.
In een gemeenschappelijk communi
qué van de Tsjechoslowaakse ministe
ries van Binnenlandse Zaken en Defen
sie is bekend gemaakt, dat de Tsjecho
slowaakse politie 76 burgers en drie sol
daten gearresteerd heeft in verband met
„terroristische activiteit van Tsjechoslo
waakse politieke vluchtelingen, die in
het geheim waren teruggekeerd uit de
Amerikaanse zone van Duitsland."
Het complot zou o.a. ten doel gehad
hebben de minister van Verdediging,
generaal Svoboda, tijdens de Sokolfees-
ten te Praag te vermoorden. Ook de
moordenaar van majoor Augustin Sram,
een voormalig partisanenleider, die in
Mei j.L in zijn flat te Praag doodge
schoten is, zou zich onder de gearres
teerden bevinden.
Om een verschil van 3.5 milliard op
een totale begroting van 310 milliard
voor de militaire uitgaven in 1948 heeft
de regering Schuman zich Zaterdagmid
dag genoopt gezien zich weer eens de
kwestie van vertrouwen te stellen; vol
gens vele waarnemers zou er een ern
stige kans bestaan op een regerings
crisis.
De staking te Delanggoe, die vier we
ken heeft geduurd, is thans geëindigd
door een overeenstemming tussen Moh.
Hatta, het bestuur van de „Sobsi" en
het republ. rijksbureau voor de textiel.
De eisen der stakers zijn in principe
ingewilligd en zij kregen de opdracht,
het werk Zondag te hervatten. Of dit
laatste inderdaad is geschied, kon door
republ. autoriteiten te Batavia tot nu
toe niet worden bevestigd.
Zondagmorgen arriveerde Graaf Bernadotte uit New York op Schiphol om vandaar
met het speciale vliegtuig der Verenigde Naties naar Rhodos te vliegen. In het
midden gezagvoerder Viruly.
Naar A. P. uit Bandoeng verneemt
zullen de wali-negaras (staatshoof
den) en de eerste ministers der
staten en autonome gebieden van
Indonesië de Nederlandse regering
en de republikeinse interim-rege
ring een plan voorleggen, dat de
vervanging beoogt van dr. H. J. van
Mook door een directoraat van
drie Indonesische leiders. Genoemd
worden: Anak Agoeng Anak Gede,
premier van Oost-Indonesië, Abdoel
Kadir, plaatsvervanger van dr. Van
Mook, en Hatta, vice-president van
de republiek.
In het plan verklaren de staatshoof
den vast te houden aan de principes,
Welingelichte kringen te Batavia heb
ben aan Aneta te kennen gegeven, dat
aanneming door de Ned. regering van de
Bandoengse voorstellen zou betekenen,
dat de richtdatum van 1 Januari 1949 als
datum van overdracht der souvereiniteit
aan de V. S. van Indonesië niet meer die
urgentie zou hebben, aangezien de voor
stellen neerkomen op een practisch vol
ledige interne overdracht van de be
voegdheid.
Intussen hebben republikeinse krin
gen te Batavia verklaard, dat de repu
bliek waarschijnlijk geen oplossing dei-
politieke problemen zal accepteren
welke zou omgaan buiten de onder
auspiciën der C. v G D. gehouden be
sprekingen tussen Nederland en de re-
regeringskringen te 's-Gravenhage
kon men heden nog geen enkele inlich
ting betreffende de voorstellen van
Bandoeng verstrekken.
Intussen vertrekt Dinsdag prof.
mr. K. Enthoven naar Nederland,
met medeneming van een schets
voor staatkundige hervormingen,
welke schets werd opgesteld na
overleg met de voorlopige federale
regering. Deze schets was reeds lang
in bespreking, voordat de leiders
der deelstaten vorige week te Ban
doeng bijeenkwamen.
De „Bondowoso-affaire", het transport
van 3 November 1947, toen 46 gevangenen
van de T.R.I. in een trein tussen Bondc-
woso en Soerabaja omkwamen, zal waar
schijnlijk op 23 Juli worden behandeld
door de krijgsraad voor de zeemacht te
Soerabaja. Er zullen zich 14 beklaagden,
allen beschuldigd van dood door schuld,
te verantwoorden hebben.
die neergelegd zijn in de overeenkomst
van Linggadjati en de Renville. Voorts
wordt gezegd, dat de autoriteit van de
republiek in de huidige republikeinse
gebieden tijdens de interim-periode,
welke aan de vorming van de Verenigde
Staten van Indonesië voorafgaat, moet
worden erkend.
Hoewel de Nederlandse souvereinitejt
tijdens deze interim-periode erkend moet
worden, wordt in het document tezelf
dertijd verklaard, dat het Nederlandse
opperbestuur een regeringslichaam moet
vormen, dat in staat is onmiddellijk na
de vorming van de Verenigde Staten
van Indonesië de buitenlandse betrek
kingen onafhankelijk over te nemen.
Eveneens moet tijdens de interim-pe
riode een begin gemaakt worden met
de vorming van een zuiver Indonesische
verdedigingsmacht. Gezegd wordt, dat
de leiders hiermee instemden.
Naar vernomen wordt, zou het enige
meningsverschil tussen de leiders, dat
in het plan tot uitdrukking is gekomen,
de datum betreffen, waarop de Ver
enigde Staten van Indonesië volkomen
verwezenlijkt zouden zijn.
(Van onze Haagse redacteur)
In de vergaderzaal van het minis
terie van Buitenlandse Zaken, waar
voor deze gelegenheid de luchter
was was ontstoken, wachtte heden
morgen de conferentietafel met mi
crofoons en kaartjes, aangevende de
plaatsen van de vertegenwoordigers
der vijf landen, die aan de eerste
vergadering van Consultatieve Raad
der Westerse Unie, op de komst van
de ministers Bevin, Bidault, Spaak,
Dupong en Van Boetzelaer, die ons
tien over half 11, gekleed in het
zwart, binnenkwamen.
Minister Van Boetzelaer sprak een
kort openingswoord, en minister Bidault
dankte voor de hartelijke ontvangst in
het land van Koningin Wilhelmina.
Hierna verlieten de belangstellenden de
zaal, de Vijf alleen latend met hun
raadslieden voor de eerste plenaire
zitting.
Hedenmiddag om 1 uur werden de
ministers van Buitenlandse Zaken en
de ambassadeurs van Engeland, Frank
rijk, België en Luxemburg door de
Prinses-Regentes aan een lunch ont
vangen op het Huis Den Bosch.
In de loop van Zondagavond arriveer
den in Nederland de delegaties. George
Bidault, de Franse minister van Buiten
landse Zaken, kwam per vliegtuig op
Schiphol, vergezeld door zijn echtgenote
en enkele leden van zijn kabinet. Om
6 uur arriveerde minister Bevin met het
Verwachting van Maandagavond tot
Dinsdagavond:
Hogere temperaturen. Overwegend
droog weer. Vooral in het Zuid-
Oostelijk gedeelte van het land op
vele plaatsen opklaringen met ho
gere temperaturen. Meest matige
wind uit richtingen tussen Zuid en
Zuid-West.
Zon op 4.43. Zon onder 20.48
Maan op 21.12. Maan onder 3.18
(Van onze parlementaire redacteur)
De politieke kringen van Den Haag hebben een gedrukt en neerslachtig
weekend vol onzekerheden beleefd. Weliswaar rekent men nog niet met een
mislukking, al vreest men - er voor, overtuigd als men is, dat dr. Beel het
uiterst zal doen om een kabinet te voorschijn te brengen. Dit betekent dan
ook, dat dr. Beel wel niet prof. Romme's opvatting aangaande de formatie
opdracht zal huldigen. De auguren geloven trouwens niet, dat prof. Romme
in zijn eigen fractie een bijzondere warme steun voor zijn visie gevonden zal
hebben, al is het waar, dat er een betere stroming is, die naar verbreding
van de basis streeft.
men Overzeese Gebiedsdelen zelf niet
uitgesloten moet achten. Dit klinkt heel
wonderlijk, zeggen mijn auguren, maar
onmogelijk is het toch geenszins. Het
komt maar op de mannen aan.
De Griekse guerillaletder, generaal
Markos, heeft zijn communistische aan
hangers in de Peloponnesus bevolen, te
voorkomen dat de Olympische toorts
Londen bereikt
Een andere stroming moet daar evenwel
niet veel van hebben, en zo ziet men dan
weer eens het beeld van een innerlijke ver
deeldheid, die noch de ene noch de andere
partij sterker maakt. Integendeel, alles neigt
hier tot het compromis en dat compromis
zou in dit geval kunnen zijn: een kabinet
met een uitklapbare wand, zoals wij het
reeds eerder kortheidshalve noemden. Een
kabinet dus met een vakminister, die geen
partijman genoemd kan worden, maar die
toch, laat ons zeggen van goeden christelijk-
historischen huize is. Met zulk een minister
zou men dan mogen hopen de christelijk-
historischen niet alleen bij de Grondwets
herziening waar zij nu toch al wel voor
zullen stemmen maar ook later bij de
Indische wetgeving, die een twee derden
meerderheid behoeft, te kunnen meekrijgen.
Niemand verheelt zich, dat het een on
elegante oplossing is, die bovendien toch
ook niet de absolute garanties biedt, waar
men zo bijzonder op gesteld is. De Chris-
telijk-Historischen mogen nu de uiterste
welwillendheid betrachten, maar men kan
toch niet van hen vergen,, dat zij zich
bij voorbaat zo vastleggen 'alsof zij zelf
een der bestanddelen van het kabinet
vormen. Verder moet men dan natuurlijk
precies de goede man kunnen vinden, die
ehristelijkhistorisch zijnde, bovendien
ook nog in de politieke lijn van het
kabinet zou liggen. En dan zou hij nog
wel een van de belangrijkste politieke
ministerie* moeten bezetten, waaronder
Daar komt het inderdaad precies op aan.
De programmatische verschilpunten vormen
de grote moeilijkheid niet. Het lijkt inder
daad op het ogenblik nog heel weinig
waarschijnlijk, dat .de Christelijk-Histori-
schen tot het kabinet zullen toetreden, en
hun bezwaren zijn weliswaar medegeba-
seerd op het programma, dat de formateur
hun heeft voorgelegd, maar toch minstens
ook evenzeer op de uitvoering, die daar
aan in het practische beleid gegeven zal
worden. Tussen de oude regeringspartijen
zijn meningsverschillen, voornamelijk van
financiële en economische aard, die men
niet moet onderschatten, doch er is alle
hoop, dat die wel overbrugd zullen worden.
De vraag is echter: welke mensen gaat men
eraan zetten? Die zijn bepalend voor het
beleid.
Zo bezien, zeggen mijn aguren, neemt
men bij de partijen toch wel enige belang
rijke verschijnselen waar. Het alternatief
immers, dat alles beheerst, is en blijft: eeu op
'n vaste twee-derden meerderheid geba
seerd beleid, dat daarvoor dan ook de prijs
van compromissen moet betalen en uit dien
hoofde zwak is, ófwel een homogeen be
leid van twee partijen, dat de garantie van
een twee-derden meerderheid niet heeft,
maar sterk kan zijn omdat het zonder
essentiële compromissen gevoerd kan
worden.
De mogelijkheid van een extra-parlemen
tair kabinet, dat thans niet aan de orde
is, laten wij buiten beschouwing.
Waar men nu ook peilt of polsen voelt,
maar niemand durft het aan, het laatste
te riskeren, dit sterke gesloten beleid, dat
risico's loopt, maar ze door kracht en be
kwaamheid overwint. Niet alleen overigens
door kracht, die zich roekeloos tegenover
een overmacht plaatst. Ook nog met mede
werking van andere factoren: de onafwend
baarheid van de feiten, van de ontwikke
ling, zoals die zich zal gaan afspelen. Men
hééft reeds de practische ervaring opge
daan, dat die onafwendbaarheid van de
omstandigheden felle opposanten ertoe
heeft gebracht hun macht te erkennen en
mee te werken. Niettemin vertrouwt men
er niet op, dat men het ook in de toekomst
zo zal kunnen stellen.
Men heeft voorts de mogelijkheid van
het sterke beroep op het verantwoordelijk
heidsgevoel van de oppositie, de verant
woordelijkheid om een beleid, waar het
uiterste van afhangt, niet te torpederen,
terwijl men niet eens in staat is er een
ander beleid voor in de plaats door te
voeren. Men heeft de zekerheid, dat de
innerlijke kracht van een eventuele oppo
sitie niet adequaat is aan de formele
positie, die zij, op de wip zittend, inneemt.
Niettemin vertrouwt niemand het en blijft
iedereen haken naar de zekere garantie,
naar dat wat tnen „schwarz auf weis
besitzt".
Het is een gebrek aan innerlijke
kracht, dat zich hier openbaart.
Verwonderlijk is het niet, want men
heeft in de afgelopen jaren bij zo
veel compromissen die er gesloten
werden en bij zovele weifelingen,
waarvoor men lang bleef steken, dat
gebek aan kracht kunnen waarne
men. Hier wreekt het zich in de im
potentie om een gedecideerde keus
voor een beleid te doen en daarop in
zee te gaan.
In deze aarzelingen vinden dan de
partijmotieven hun voedingsbodem. Men
stelt over e!i weer partij motieven boven
de norm, die het landsbelang vergt, men
is zeer bedacht op de posities van de
eigen partij en op de verantwoordelijk
heden, die men andere partijen even
tueel in de schoenen kan schuiven, doch
men dreigt intussen op deze manier een
atmosfeer te kweken, die zo bedorven
tvordt door ongevoeligheid, dat het
steeds moeilijker wordt een oplossing te
vinden, die de kracht van het eensge
zinde besluit en de ongebroken overtui
ging verkiest boven de kleine afspraak
jes, die men onvermijdelijk dreigt te
gaan maken, afspraakjes, die zekerheid
beloven te bieden voor zover ze dan rei
ken.
Men verlangt er hevig naar, dat men
er toch de oppositie van mocht over
tuigen, dat zij haar verantwoordelijk
heid volledig mag begrijpen en toch niet
haar door de omstandigheden gegeven
positie zal misbruiken om een beleid
uit zijn baan te trekken, terwijl zijzelf
toch niet de macht heeft om het naar
haar eigen essentiële motieven te voe
ren. Dit verlangen is heel begrijpelijk.
Een oppositie, dit dit zou doen, zou
zichzelf eeuwig blameren en het land
een onberekenbare schade aandoen, die
wellicht tot zijn ondergang zou leiden.
Het zou ook nutteloos zijn. De oppositie
zou alleen kunneh bereiken, dat men
iedere politiek onmogelijk maakte. Die
van de regering in de eerste plaats,
maar daarmee zou zij haar eigen poli
tiek nog niet aan bod brengen.
Daarin ligt de onmetelijke verant
woordelijkheid, waarvoor de oppositie
staat. Van haar wordt in de eerste
plaatst een grote zelfverloochening ge
vergd Maar naar de andere kant ge
zien: kan men alleen van de oppositie
znlk een geweldige geestkracht vergen,
wanneer de regeringspartijen zelf in
moed en kracht en overtuiging tekort
schieten? De kwaliteit van de o p positie
wordt in niet onbelangrijke mate mede
bepaald door de kwaliteit van de posi
tie, van de partijen, die aan het bewind
zijn. Het ene staat in direct verband tot
het andere. Het is uitstekend en harts
tochtelijk beroep te doen op de opposi
tie, vooropgesteld, dat men werkelijke
hartstocht kan opbrengen. Men moet het
de oppositie in zekere zin gemakkelijk
maken groot te zijn, en men kan dit ook
door zelf in de eerste plaats poot te z«n
met versmading van het kleine geschip
per.
Dit is het dilemma, waar op het ogen
blik de hele politieke wereld voor staat.
De innerlijke onzekerheid, die aan allen
knaagt.
Als onze gezondheid ons hindert,
spoeden wij ons naar de dokter; als
aan onze ziel iets knaagtstellen wij
deze gang vaak uit of gaan haar
^zeer traag. J
stoomschip. Mecklenburg in Hoek van
Holland.
De Belgische delegatie onder leiding
van premier Spaak arriveerde om half
zeven per auto op de Belgische ambas
sade in Den Haag. In ae loop van de
avond arriveerde ook de Luxemburgse
eerste minister Dupong.
De ambassadeur van België L. C.
Nemry en zijn echtgenote hebben Zon
dagavond aan de leden van de delega
ties der Benelux-lanóen een diner aan
geboden.
Aankomst van de Engelse minister van
Buitenlandse Zaken Bevin te Hoek van
Holland. Bevin zal heden aan de zitting
van de consultatieve raad te 's-Graven
hage deelnemen.
Volgens de diplomatieke redacteur
van de Engelse „Observer" zou de toe
treding van de Verenigde Staten en
Canada tot de West-Europese Unie
over zeer korte tijd bekend worden ge
maakt, nog voor het zenden van een
nieuwe protest-nota aan Moskou.
Er zou een gemeenschappelijke mili
taire politiek, het gemeenschappelijke
gebruik van militaire bases, de stan
daardisering van de bewapening en de
oprichting van een eenheidscommando
in geval van oorlog aanvaard worden,
over alle voornaamste punten zou
overeenstemming zijn bereikt
Volgens Reuter wordt dit bericht in
Londen echter tegengesproken. Hoewel
men in deze kringen na de militaire
besprekingen van de zeven staten te
Washington een dergelijke overeen
komst hoogst waarschijnlijk acht, ver
wacht men niet, dat men het stadium
van publicatie bereikt zal hebben, voor
dat een nieuwe nota aan Moskou ge
zonden is. De volgende stap in de Ber
lijnse crisis zal voor een zeer groot deel
afhangen van de besprekingen te
's-Gravenhage in de komende dagen,
aldus geloof men in deze kringen.
Volgens de „Times" staat de bijeenkomst
in direct verband met de strijd in Berlijn.
De onmiddellijke gevaren in Berlijn druk
ken hun stempel op de ontmoeting in Don
Haag, en het is niet waarschijnlijk, dat
zij zullen verdwijnen door de gestadige en
geleidelijke ontwikkeling van een groot
defensieplan. Allen, die aan de conferentie
deelnemen, •weten wat op net spel staat.
Wanneer de kwestie-Berhjn zich voor de
zaak des Westelijken in-verkeerde zin zou
ontwikkelen, zou dit ernstige schade aan
de Westerse Unie berokkenen.
De raadkamer van de Haagse recht
bank heeft Zaterdag de al of niet ge
vangenhouding behandeld van dr. A. B.
de Vries, directeur van het Mauritshuis,
en de kunsthandelaar B. Katz nit Die
ren, die beiden gearresteerd waren in
verband met de dezer dagen gepubli
ceerde schilderijenaffaire. Naar wij ver
nemen, is de invrijheidstelling van bei
den bevolen.
Het 395 ton metende Nederlandse mo
tor-vrachtschip „Amstelstroom" is Zon
dag in een dichte mist op het eiland
Lundy, II mijl ten Noord-Westen van
Hartland-Point, gëstrand en moest door
de bemanning van elf koppen, die in
veiligheid is, verlaten worden. De be
manning klauterde een 250 voet hoge
steile rots op en kwam hij een oude
vuurtoren, die door vogelwaarnemers is
bewoond. De „Amstelstroom" was op
weg van Amsterdam naar Bristol. Het
eiland Lundy heeft 40 bewoners en is
een van de meest verlaten eilanden aan
de Britse kust.
(Van onze Haagse redacteur).
Een kleine partij geïmporteerde
Egyptische en Engelse sigaretten zal
over enkele weken in de verkoop
komen. De sigaretten zullen zonder
bon ten bate van liefdadige instel
lingen verkocht worden, waarschijn
lijk weer met een toeslag van f 1.
per pakje.
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen heeft de Officier
van Justitie te Den Haag, de heer W.è
E. Sanders, gewezen medewerker van
het Bureau Nationale Veiligheid, buiten
vervolging gesteld. Het onderzoek tegen
hem is afgesloten zonder dat er enige
aanleiding is gevonden een strafvervol
ging in te stellen. Men zal zich her
inneren, dat zich verschillende moei
lijkheden hebben voorgedaan tussen het
hoofd van het Bureau Nationale Vei
ligheid, mr. Einthoven, en de heer San
ders. Laatstgenoemde zou een aantel
stukken van het Bureau aan de archie
ven hebben onttrokken, naar aanleiding
waarvan toen een onderzoek tegen hem
is geopend. Het resultaat is nu ontlas
tend gebleken voor de heer Sanders.
