Russen zullen West Berlijn
ook van stroom voorzien
-PöüïH. DRINGT KATHEDRAAL VAN
PRAAG RINNEN
TWINTIG JAAR GEVANGENISSTRAF GEËIST
TEGEN CHRISTIANSEN
Driemaal honderdduizend witte dakpannen
staan in lerseke op de wal
1
f
Onjuiste
waardering
Ontwerp van antwoord op de Russische
nota wordt bestudeerd
ANDRÉ MARIE formateur in
Frankrijk
Zijn raadsman vergelijkt hem met een
verlegen kind, dat in brutaliteit en
grote woorden zijn kracht zoekt
Het wachten is op mooi weer, dat
in het stille dorpje een laaiende
actie zal ontketenen
Critiek van de Kominform een
monsterachtige beschuldiging
J
Tot hoofd en hart
De Berlijnse crisis
Verdere uitbreiding der
luchttransporten
Op zoek naar geheime
zendinstallatie
Vele moeilijkheden te overwinnenwillen
zijn pogingen succes hebben
Het weer
Trouw aan de politiek der Sovjet-Unie
Vijftien personen vielen
van molen
Dr. Beel opnieuw naar
Soestdijk
Zeilboot kwam onder
stroom
NA 4
DONDERDAG 72 TUtl f943 s
72sfe JAARGANG Nó. 24211
rk
Russische plannen
m
i|
Hedenmorgen is voor hei
Arnhemse Bijzondere Ge-
rechishof iegen Christiansen
iwiniig jaar gevangenissiraf
geëist mei aftrek van de tijd
door verdachte sinds 15 Jan.
1946 in bewaring doorge
bracht.
Staatsloterij
(Vervols 09 pag. 2)
„TITO DE HELDVERDEDIGT ZIJN REGIEM
yy
yy
Onder wie veertien molenaars
Engelsman omgekomen
11.45
12.03
13.00
•iton.
14.30
<oor.
ij bel.
iang-
7.00
dag-
|ram.
nwii-
10.30
Cleu-
oor-
12.33
13.00
14.00
Zie-
sn of
1700
'iano
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
I 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
Directeur: 3. 3. W. Boemater.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mfinmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per mjn.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
pragao.
javik
luiden.
§an.
Huil.
Gibr.
ge Adc"
la.
Suez,
jla.
lam.
Tl.
Wight.
|R'dam.
lil.
tavia.
odanslc»
i^/i
35'4
35'4
60%
3814
59)4
18
5514
55
1514
1214
28
384-
5544
4414
2614
77%
Engeland heeft zowel aan de Ver
enigde Staten als aan de landen van de
Westerse Unie een ontwerp doen over
handigen van een antwoord op de Rus-
8sche nota inzake de Berlijnse crisis, al-
8tis werd gisteravond in Londen ver-
tomen.
Kringen uit de onmiddellijke omge
ving van het Foreign Office verklaarden
dat het ontwerp reeds Zaterdag j.l. door
8e Britse ambassadeur in Washington,
sir Oliver Franks, aan onderstaatssecre-
taris Lovett is overhandigd. Lovett's
commentaar zou reeds in Londen zijn
Ontvangen.
Volgens dezelfde kringen zou voorts
Frankrijk zich met toon en strekking
Van het voorgestelde antwoord hebben
kunnen verenigen.
In Whitehall-kringen wordt aangeno
men dat in het Britse ontwerp-antwoord
®en voorstel aan Rusland is vervat tot
«et opnieuw houden van een viermo-
Sendheden-conferentie inzake Berlijn.
Ofschoon hij niet op de hoogte was van
8e inhoud van het ontwerp-antwoord
deelde een woordvoerder van het Fo-
reign Office mede dat naar het oordeel
van de Engelse regering de Westelijke
{bogendheden als voorwaarde voor het
"ouden van een dergelijke conferentie
'hoeten blijven vasthouden aan de eis tot
°Pheffing van de blokkade van Berlijn.
Het is niet waarschijnlijk dat de nota's
v°or de volgende week in zee zullen
Saan. Eerst zal een nieuwe Franse re*
boring moeten zijn gevormd.
Men verwacht in de nieuwe nota geen
opzienbarende bedreiging, dat men de
"'Okkade zal gaan doorbreken.
In antwoord op een vraag betreffende
?e „wijdverspreide vrees voor oorlog",
hoeft Marshall, de Amerikaanse minis-
van Buitenlandse Zaken, Woensdag
?P een persconferentie verklaard: „Wij
hegrijpen onze toestand goed. Wij zullen
°hs op geen enkele wijze laten dwingen
hf. intimideren aangaande onze handel
wijze, die. voortkomt uit onze rechten
verantwoordelijkheden in Berlijn of
ffbitsland in het algemeen. Inmiddels
?u"en wij voortgaan via onderhande-
hngen of langs diplomatieke weg een
J.°or beide partijen aanvaardbare oplos-
ng Ie vinden teneinde de tragedie van
een wereldoorlog te voorkomen."
Dit vormt de krachtigste verklaring,
die de minister sinds het uitbreken van
de Berlijnse crisis heeft afgelegd, al
dus Reuter.
Naar Fritz Selbmann, vice-voorzitter
van de economische commissie van de
Sovjet-zone in Duitsland Woensdag
avond heeft bekend gemaakt, zullen de
Berlijners van de Westelijke sectoren
na 1 Augustus hun volledige rantsoenen
in de Sovjet-sector van de stad kun
nen krijgen. In een toespraak voor radio
Berlijn zeide Selbmann, dat er plannen
gemaakt worden om meer stroom aan
trams en ondergrondse treinen te leve
ren, zodat de Berlijners in de Westelijke
sectoren geen moeite zouden hebben om
zich naar de Russische sector te bege
ven.
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft verklaard, dat de Westelijke
mogendheden voornemens zijn de
voedselvoorziening van Berlijn door
de lucht nog uit te breiden.
Volgens A.F.P. heeft maarschalk So-
kolowsky bevel gegeven electrische
stroom uit de Russische sector ter be
schikking te stellen van de AEG-
fabrieken in de Britse sector.
Het bevel van maarschalk Sokolofsky
betekent, zo meldt Reuter, de inwilli
ging van een desbetreffend verzoek
van de bedrijfsraad van de AEG. In
deze raad hebben de communisten de
leiding. De maatschappij voorziet de
westelijke sectoren van Berlijn niet van
electriciteit, doch verricht reparaties
aan electrische uitrustingen.
Onze Londense correspondent meldt:
De spanning van de laatste weken over
de toestand in Berlijn begint hier in Lon
den duidelijk plaats te maken voor een
gematigd optimisme. Men verwacht alge
meen, dat de nieuwe nota aan Rusland,
welke waarschijnlijk aan het einde van
deze week verzonden zal worden, in ver
zoenende termen zal blijken te zijn en
een mogelijkheid zal scheppen voor een
vreedzame oplossing van het conflict
Tsjechoslowakqe en Roemenië hebben
gisteren een verdrag van vriendschap
en wederzijdse bijstand voor de duur
van 20 jaar gesloten. Ook werd over
eengekomen, voor het eind van 1948 een
vijfjarig handelsverdrag en een verdrag
voor economische samenwerking af te
sluiten.
Op Dinsdagmiddag van de der-
ttende Juli eiste de hoofdinspecteur
■7an de geheime politie in Praag de
sleutels van de kathedrale kerk dezer
Stad op, niet van de plebaan, maar
^an de koster. Enige rechercheurs
êingen de kathedraal binnen, terwijl
verder niemand toestonden mede
gaan. Na twee uren verlieten zij
het kerkgebouw, zonder enige ver-
Maring voor deze handelwijze te
Beven.
.Tenslotte kwam de mededeling, dat
p®" een geheime zender in het kerk
opbouw zocht, daar verondersteld werd,
men door middel daarvan aan het
h'tenland mededelingen deed over de
„erkelijke situatie in Tsjechoslowakije.
dergelijk apparaat was echter niet
8e kerk te vinden.
He aartsbisschop van Praag, Mgr. Be-
heeft op grond daarvan bij de mi-
jSter van Binnenlandse Zaken, Vaclav
?®ek, een scherp protest ingediend.
Deze actie verwekte ook ernstige ont-
b^mming onder de Tsjechische katho
lle", die reeds fel tegen het huidige
^himunistische régime gekant zijn, om-
hun niet alleen alle dagbladen zijn
liiu?omen> maar ook a^e andere moge-
Jkheden om iets bekend te maken over
w situatie van het katholicisme in hun
""ld.
ontstemming is des te groter, om-
vl de Kerk in Tsjechoslowakije zich
heeft gehouden van alle politiek.
t.; heeft zich zelfs gedistancieerd van de
Christelijke partijen, zoals de Volks-
in het Tsjechische gebied en de
»ibocratische Partij in Slowakije,
wj®* Tsjechoslowaakse Episcopaat
echter niet te zwijgen, waar de
d^hten van de Kerk en de vrijheid van
katholieken worden aangetast.
Nu Berlijn geblokkeerd is en de lage gas- en electriciteitsrantsoenen drastisch
zijn verminderd, zwerven de inwoners van de stad meer nog dan vroeger rond
om alles wat maar brandbaar is te verzamelen. De schors wordt zelfs van de
bomen gehaald om kookkacheltjes te stoken.
De Franse president, Vincent Auriol,
heeft de 50-jarige radicaal-socialistische
minister van Justitie in de regering van
Robert Schuman, André Marie, verzocht
een nieuw kabinet te vormen.
Marie heeft de opdracht aanvaard.
In welingelichte kringen te Parijs ver
wacht men, dat André Marie, wiens ra
dicale groep de kleinste is van de par
tijen der z.g. derde macht, zal trachten
een kabinet te vormen, dat rechtser is
dan het vorige en ministers nit de so
cialistische, radicale, gematigde en
rechtse partijen zal bevatten, alsmede
uit de M.R.P.
Marie is sinds Januari 1947 achtereen
volgens in vier kabinetten minister van
justitie geweest. Hij heeft in beide we
reldoorlogen het oorlogskruis verdiend.
Van 1943 tot 1945 heeft hij wegens ver
zetsactiviteit in het concentratiekamp
Buchenwald vertoefd. Hij deed zijn in
trede in het parlement als radicaal
in 1928 en is sedertdien steeds herkozen.
Toen Marie in November j.l. werd ver
zocht een regering te vormen, weigerde
hij om gezondheidsredenen. Hij is een in
Buchenwald opgedane longaandoening
nog steeds niet te boven.
De kabinetsformateur is een vurig
voorstander van het plan-Marshall.
Een half uur te laat begint de zit
ting deze morgen; het is een half
uur, waarin de vijf Duitsers, die in
dit proces een rol spelen, door de
zaal geobserveerd Worden. Rauter en
Lages zijn met elkander in gesprek
geraakt, de eerste levendig zijn me
ning overhevelend naar de ander en
deze bedachtzaam knikkend voor
zich heen, doch soms kunnen die
matte ogen van de S.D.'er plotseling
bliksemen. Fullriede distancieert zich
van het gezelschap, Schreieder ziet
waakzaam rond en Christiansen, een
zaam in de beklaagdenbank achter
zijn microfoon, zou men haast ver
geten.
Om 10.uur wordt de zitting heropend
en staat meteen vast, dat de Duitse ge
tuigen, die meer licht in deze zaak zou
den kunnen verschaffen, niet zullen ver
schijnen. Christiansen drukt er zijn spijt
over uit. Het is mogelijk, dat het bevel
om in Putten scherp op te treden door
Christiansen's staf was opgesteld, maar,
zo merkt de procureur-fiscaal op, dan
had hij het toch nog kunnen herroepen
als inderdaad dit soort maatregelen te
gen zijn natuur inging, zoals hij voor
geeft. Christiansen werpt op, dat de ont
wikkeling van de toestand niet meer tot
stilstand gebracht kon worden. Fullriede
noemt Von Wülich de geestelijke vader
van het bevel inzake Putten.
Nu is het woord aan de procureur
fiscaal voor zijn requisitoir. Mr. G.
Fikkert stelt vast, dat hoge bomen nu
eenmaal veel wind vangen. Christian
sen, een der drie exponenten van de
Duitse bezetting, plaatste zich destijds
op zulk een hoog voetstuk, dat hij voor
Nederlanders vrijwel onbereikbaar was;
Duitsers uit zijn omgeving zijn dus de
eerst aanwezigen voor een getuigenis.
Behalve deze ontbroken echter ook
correspondentie van Christiansen en
een archief van zijn staf. Dientenge
volge zijn de Wehrmachtbefehlshaber
slechts drie feiten ten laste gelegd. Het
terugvoeren van militairen in krijgsge
vangenschap noemt mr. Fikkert uiter
mate onbehoorlijk, doch er bestaat ver
deeldheid onder de juridische deskundi
gen over de onrechtmatigheid. De pro
cureur-fiscaal schetst dan de positie
van de Wehrmachtbefehlshaber na Seyss
Inquart en later in de krachtmeting
met Rauter, die het van Christiansen
won, toen een meningsverschil over het
recht op gijzelaars tussen hen beiden
tot voor Himmler en Keitel moest wor
den uitgevochten.
De armen over elkaar draagt mr
Fikkert rustig zijn requisitoir voor; het
is geen bombardement maar doel treft
dit lichte geschut toch wel.
Inzake de represailles is de voor
naamste grief van de procureur-fis
caal dat Christiansen deze niet
slechts als uiterste maatregel heeft
toegepast. (Er werden onschuldigen
opgeofferd ook als de daders bijna
gevonden waren). Het wordt wen
25.000.-
14033
(Van een onzer speciale verslaggevers)
Gisteren is gelukkig de zon doorge
broken en dat maakt alles veel gemak
kelijker. Dat schept voor het verhaal,
dat wij u moeten doen althans de mo
gelijkheid, dat het nog gunstig aflopen
zal. En dat is hier nodig, want het ver
haal is erg droevig. Het is een geschie
denis van de driemaal honderdduizend
gewitte dakpannen, die in lerseke op
Worden pels staan de gewitte dakpannen in lerseke te wachten om uitgezet
ei®*d sn 8e achtergrond de grote ondiepe bakken, waardoor men zich in
Ws tussen Indische sawahs kan wanen. In deze bakken zet men de jonge
oesters later uit om verder gekweekt te worden.
de wal staan en een veeg teken vor
men voor de zee en voor de mensen.
Want in deze tijd behoren in lerseke
geen gewitte dakpannen op de wal te
staan. En als ze er wel staan, dan be
duidt dat, dat er iets niet in orde is
met de oesterteelt. En dat is dan al
tijd weer bijzonder jammer, want oes
ters vormen een deviezenbron met een
jaarlijkse opbrengst van rond 2)4 mil-
lioen gulden en daaraan moet maar
liever niets mankeren.
Het geval ligt zo. De kille zomer, die
met zijn dreinende regen en huilende
wind al zoveel vacantiegangers tot wan
hoop gebracht heeft, benadeelt ook de
oesterteelt. Het is te koud en de micros
copisch kleine jonge oesters, die norma
liter zo tussen half Juni en half Juh
ontstaan op de grond van Wemeldinge,
Kattendijke en Stavenisse, krijgen geen
kans zich te ontwikkelen. Zij sterven af
en de oesterkwekers, die daarvan voor
hun teelt alles moeten afwachten, zien
die ontwikkeling aan met angst in het
hart. Iedere dag opnieuw stellen ze zich
in verbinding met het laboratorium in
Bergen op Zoom, waar geregeld proe
ven worden genomen en vanwaar zij in
angstige spanning het sein verbeiden
dat de temperatuur van het water wel
gunstig is geworden. Dat sein blijft tot
dusver uit. En als het nog lang zou du
ren, als het bijv. half Augustus zou wor
den vooraleer er een keer kwam, dan
zou dat betekenen, dat dit jaar de oester
teelt mislukt, volkomen mislukt zou zijn.
Daarom dat gisteren, toen wq in
lerseke waren en zo ineens de zon
doorbrak boven het haventje en de
tinterende zee ook de stemming on
der de oesterkwekers zo ineens om
sloeg. Want dat is het enige dat ler
seke nog redden kan: veel zon nu en
veel warmte.
Als de temperatuur van het zeewater
maar kan opklimmen tot minstens 18 gr
dan kunnen de kleine kotters uitvaren
en die hatelijke witgekalkte pannen
wegvoeren van de havendijk naar de
gronden in de Oosterschelde. Want dat
moesten wij u immers toch verklaren:
het vege teken van die driemaal hon
derdduizend gewitte dakpannen? Kijk.
die dingen zijn voor de teelt onmisbaar.
Het zijn de z.g. collecteurs, de verzamel
plaatsen waarop het broed, waarop de
millioenen jonge oesters zich moeten vast
hechten. Ze hadden al verscheept moeten
zijn, bij hoog water overboord gewor
pen en bij laag water door mannen in
zompende laarzen in rijen geplaatst op
de grond, waar zich uit het zoetkabbe-
lende water de dieren kunnen vast
hechten aan hun ruwe oppervlakte. Maai
wat zal men verschepen en onkosten
maken als nog niet de temperatuur be
reikt werd, dat inderdaad de mogelijk
heid bestaat dat die duizenden in het
water zwevende diertjes zich zullen ont
wikkelen? En zo vormen die pannen dus
het teken aan de wand. Zo lang ze blij
ven liggen is de gewenste temperatuui
nog niet bereikt, zo gauw als ze zijn
verdwenen bestaat de kans dat de oes
terteelt. hoewel reeds ernstig geschaad,
toch ook nog dit jaar zijn vruchten zal
afwerpen. Eigenlijk is het niet juist ge
formuleerd, het gaat niet om dit jaar,
het gaat om een tijdstip dat 3 4 jaar
weg ligt. Want zo lang duurt de oester
teelt. In die periode rijpen de oesters
eerst op de gekalkte pannen en later op
de zeven in „Het Noorden of de Bin
nendijk-putten". Het is een prachtig van.
Maar voor zijn bloei, voor de voort
gang van de grote export naar België.
Engeland en Scandinavië is na dat gun
stige weer nodig. Dat weer, waar alle
vacantiegangers van dromen en dat plot
seling m dit stille dorpje een laaiende
actie zon ontketenen. Misschien morgen
al.
I Als het geld de deur in komt, gaat I
I er in de regel iets anders uit. J
wat stiller onder het kuchende en
op stoelen draaiende auditorium als
de namen van hen, die onschuldig
vielen als helden voor het vuur-
peleton, worden voorgelezen.
De procureur-fiscaal merkte op, dat
het de Wehrmachtbefehlshaber niet vrij
stond zijn eigen leven hoger aan te slaan
dan dat van anderen. Mr. Fikkert acht
de verklaringen van Rauter en Chris
tiansen voldoende in overeenstemming
en zegt later, dat Rauter een zeer waar
derend oordeel over de General der Flie-
ger heeft. De bezetting was alleen mo
gelijk zoals zij verlopen is, dank zij de
samenwerking die er bestond tussen de
verschillende Duitse instanties, ook al
grijpen zij nu zelf graag onderlinge wrij-
Verwachting tot Vrijdagavond:
Voor de kustgebieden: Overwe
gend droog weer. Matige wind tus
sen West en Zuid-West. Morgen
overdag tamelijk zonnig weer met
iets hogere temperaturen.
Voor het binnenland: Vr|j heldere
en koele nacht. Morgen overdag:
wisselende bewolking; bijna overal
droog weer. Zwakke tot matige wind
tussen West en Zuid. Iets warmer.
Zon op: 4.48. Onder: 20.44.
Maan op: 22.18. Onder: 6.49.
Woensdagavond is hij begonnen aan
een klaarblijkelijk bij voorbaat hopeloos
moeilijke taak, een nationaal kabinet op
brede basis te vormen. Zo breed zal die
basis echter niet zijn, dat ook de com
munisten voor deelname aan de regering
in aanmerking zullen komen.
De nieuwe formateur heeft inmiddels
overleg gepleegd met de voornaamste
partijleiders. Zowel van socialistische
als van M.R.P.-zijde heeft hij veel te
genstand ondervonden. Hem wordt nu
reeds weinig succes voorspeld.
Mocht Marie desondanks toch slagen
in de vorming van een regering dan
moet hij zijn regeringsprogram aan de
Nationale Assemblée voorleggen en dient
van dit lichaam een meerderheid te ver
krijgen bij het dan te stellen vertrou
wensvotum. Men gelooft echter niet dat
het zover zal komen.
De socialisten en de M.R.P.-ers voe
len er, kort voor de in September te
houden verkiezingen voor de depar
tementale raden, niet veel voor met
een radicaal-socialistische premier in
zee te gaan. De radicaal-socialisten
hebben reeds bekend gemaakt, het zo
snel mogelijk loslaten van het princi
pe der geleide economie voor te staan,
een principe dat de socialisten onver
minderd wensen te handhaven.
De M.R.P.-ers, die een terugkeer
wensen van ex-premier Schuman als
hoofd van een nieuwe coalitie, zijn
eveneens tegen een radicaal-socialisti
sche premier gekant. Tenzij dus zo
wel de socialisten als de M-R.P.-ers
inbinden, is de poging van Marie tot
mislukken jred®®""*.
André Marie, omstuwd door reporters,
toen hij het Palais Elysée verliet, nadat
de Franse President hem verzocht had
een nieuw kabinet samen te stellen
(radiografisch overgebrachte foto).
Na een enthousiaste begroeting door
duizenden gedelegeerden, die hem ver
welkomden met kreten als „Tito de
held", heeft maarschalk Tito Dinsdag
het vijfde congres der Joegoslavische
communistische partij geopend. Toen
Tito de zaal binnentrad, waarin bustes
van Engels, Lenin en Stalin en een por
tret van hemzelf waren opgesteld, werd
hij door de 2.340 afgevaardigden toege
juicht.
Tito werd tot voorzitter- van het con
gres gekozen. Onder de andere 28 be
stuursleden bevinden zich de drie
andere leiders, die onlangs door de
Kominform gecritiseerd werden, name
lijk Kardelj, generaal Rankovitch en
Djilas.
„Na een onderbreking van meer dan
20 jaar na het vierde congres, wordt
thans het vijfde congres onder bijzon
dere omstandigheden geopend", aldus
begon Tito zijn rede, die bijna 10 uur
zou duren. Vervolgens ging hij de ge
schiedenis van de ontwikkeling van het
socialisme in alle delen van Joego
slavië sinds 1860 na.
Maarschalk Tito verklaarde, dat de
Westelijke geallieerden geen vriend
schappelijke houding tegenover Joego
slavië op de vredesconferentie hadden
aangenomen en geen rekening gehouden
hadden met zijn grote bijdrage en reus
achtige offers.
Hierop verhieven alle afgevaardigden
zich van hun zetels en juichten de maar-
schalk toe.
In een uitvoerig overzicht over de
Joegoslavische verzetsstrijd stelde Tito
de door de Sovjet-Unie verleende mili
taire steun in het licht, oie tegen het
eind van de oorlog 52 divisies bedroeg.
Alle afgevaardigden rezen op en riepen
in de maat „Stalin-Tito".
Verder verklaarde Tito, dat de vor
ming van de verzetseenheden en het
nieuwe leger de grootste prestatie van
de Joegoslavische communistische partij
geweest zijn. „Zonder de communis
tische partij zou er vandaag geen nieuw
Joegoslavië zijn", aldus Tito.
Tito liet zich in optimistische zin uit
over de voltooiing van het vijfjarenplan.
Tito noemde de critiek van de Kom
inform op zqn regiem „monsterachtige
beschuldigingen*. Hq vroeg zich af, wat
de partq en zqn leiders plotseling ge
daan hadden, dat sq *0 valseiyk be
schuldige! werden.
„Dit, kameraden, is niet alleen een
aanval tegen de leiding van de party,
maar ook een aanval tegen de eenheid,
die ons volk zo duur verkregen heeft.
Het is een aansporing tot burgeroorlog
in ons land, een aansporing tot verwoes
ting van ons land," aldus Tito.
Volgens Tito was de bedenkelqkste
passage van de resolutie die, waarin
Joegoslavië er van beschuldigd werd
de Sovjet-Unie en de landen van de
volksdemocratieën de rug toe te heb
ben gekeerd en de leerstellingen van
Man en Lenin verworpen te hebben.
„Wy hebben ons in ieder stadium van
onze na-oorlogse buitenlandse politiek
volkomen solidair getoond met de
buitenlandse politiek van de Sovjet-
Unie, omdat een dergelqke handel
wijze in het belang was cn nog is van
ons land en de vrede."
Tot op de huidige dag was Joego
slavië zijn verplichtingen jegens de
volksdemocratieën trouw gebleven. Aan
de andere kant echter had Joegoslavië
ook gewezen op de noodzakelijkheid
van samenwerking met andere landen
als bijdrage ter versteviging van de
wereldvrede. Deze samenwerking had
echter nimmer de grenzen van de nauw
gezette eerbiediging van de beginselen
van Marx en de trouw jegens de Sovjet-
Unie en de volksdemocratieën over
schreden.
„Kameraden, het is niet onze bedoe
ling in polemiek te treden met deze
resolutie van de Kominform, welke vol
onjuistheden en leugens is. Iedere bur
ger van ons land weet, dat het kapita
lisme niet in opkomst is in ons land,
doch dat het socialisme zich er steeds
sneller ontwikkelt".
Tenslotte verklaarde Tito, dat hq er
de nadruk op wilde leggen, dat de
Joegoslavische communistische party
voort zou gaan het socialisme in Joego
slavië te vestigen en dat zy „door da
den, door haar vastbeslotenheid en een
heid, door haar onwrikbare trouw aan
de leerstellingen van Marx, Engels,
Lenin en Stalin" zal aantonen, dat de
partq niet is afgeweken van de weg, die
in deze leerstellingen wordt aangegeven.
Gistermiddag is een zwichtstelling
van een korenmolen te Ruinerwold be
zweken, toen een groep van 24 Friese
molenaars zich hierop bevond. Onge
veer vqftien personen, onder wie een
Belgisch meisje, dat zich bq het gezel
schap had gevoegd, stortten van zeven
a acht meter hoogte naar beneden.
Sommigen werden bovendien getrof
fen door brokstukken van de zwicht
stelling. Vier personen zijn ernstig ge
wond naar het diaconessenhuis te Mep-
pel vervoerd. Vier andere personen, die
naar het diaconessenhuis overgebracht
waren, konden later naar huis terug
keren.
Het betrof hier een excursie van de
afdeling Friesland van de Alg. Ned.
Molenaarsbond. De molenaars hadden
zich op de zwichtstelling begeven om
de gemoderniseerde wieken van de mo
len in ogenschouw te nemen. De zwicht
stelling was nog pas nagekeken, maar
is waarschijnlijk overbelast geweest.
De maand Juli is in Nederland de
maand der examens. Talloze jon
gelieden hebben hun wetenschap
te spuien tegenover een college van ge
wichtige persoonlijkheden en de ma
nier, waarop zij dat doen, zal dikwijls
beslissend zijn voor heel hun verdere
toekomst.
In de goede oude tijd waren examens,
met schoonmoeders en nieuwe hoedjes,
een onuitputtelijke bron van inspiratie
voor onze moppenblaadjes.
Tegenwoordig is de humor over bet
algemeen gezakt, maar die omtrent de
examens wel zeer bijzonder. Er is reeds
veel te doen geweest over het slechte
resultaat dat hier en daar bereikt werd.
Men wijt het aan een verminderd in
tellectueel bevattingsvermogen, aan ge
brek aan interesse, aan vermindering
van wilskracht, aan allerlei factoren
samen.
Feit is in alle geval dat ons onderwijs
niet meer de gewenste resultaten af
werpt en het streven naar vernieuwing
der school is in onderwijskringen nog
lang niet dood.
Of dit succes zal opleveren is een an
dere vraag. Wij zijn er van overtuig^,
dat een hervorming van het onderwijs
niet zozeer zal moeten uitgaan van het
onderwijzend personeel, als wel van de
genen, die onderwezen moeten worden
en wie er achter staan. De wet van
vraag en aanbod geldt ook hier. Er
wordt niet het onderwijs gegeven waar
aan behoefte is, maar waar naar ge-
v r a a g d wordt. En zolang iemand, die
op kantoor zit en een kaartsysteem kan
bedienen, hoger wordt aangeslagen dan
iemand, die een ingewikkelde machine
kent als zijn broekzak, blijft het met
ons onderwijs sukkelen.
Het kan zijn, dat het onderwijs van
tegenwoordig iemand geschikt maakt
voor kantoor of ambtenarij. Wij willen
het aannemen. Maar een land met
enkel kaartsystemen en formulieren is
nog nooit rijk geworden. Het gaat om
wat op die papieren beschreven staat
het product.
Nu doet zich in ons land, reeds jaren
lang, de merkwaardige neiging voor dat
men minder belangstelling heeft voor
het product dan voor de beschrqving
er van.
Wanneer een groep kinderen de lagere
school verlaten heeft gaan degenen, die
voldoende verstand of geld hebben, naar
H B S. erf Gymnasium. Hebben zij hun
studies voltooid, of althans beëindigd,
dan komen zij terecht op kantoor of in
de ambtenarij.
De minder begaafden gaan recht van
de lagere school, met misschien een sum
miere vooropleiding, naar de fabriek of
werkplaats.
Dit heeft voor ons land verschillende
nadelige gevolgen. Op de eerste plaats
komt er veel te weinig intellect in de
technische beroepen. Er is op dit gebied
veel te weinig kans zich te bekwamen
en er wordt te weinig naar gevraagd.
Hoe lang is men reeds bezig over een
tweede technische hogeschool. Daar zul
len ingenieurs gekweekt worden. Maar
even hard hebben wij nodig M.T.S. en
lager technisch onderwijs. Wij mogen
eisen dat 't technisch onderwijs minstens
gelqkwaardig is aan het onderwqs op
ander gebied..
Een gevolg van het te weinig onder
legd zqn van het gros van onze arbeiders
is weer het gevaar van hun vroegtijdig
ontslag. Iemand aan de lopende band
heeft geen verstand of inzicht nodig, al
leen snelheid. Wanneer hij veertig is kan
hij iemand van twintig niet meer bij
houden. Een lopende band is echter
alleen mogelijk bq een massaproduct
Nu men steeds meer gaat inzien dat het
massaproduct voor Nederland veel te
duur komt en men zich dus moet gaan
toeleggen op hoogwaardige producten,
nu dient dient van een arbeider ook verf
meer inzicht en smaak gevraagd te wor
den dan snelheid. De veertigjarige krqgt
hier een grote voorsprong op iemand
van twintig op voorwaarde dat hq vol
doende onderlegd is om zelfstandige
arbeid te verrichten. En daar ontbreekt
nog verf aan.
Wq kennen een onderwijscongregatie
waarvan de leden tot voor kort niets
anders deden dan de ene acte na de
andere halen. Sinds enkele jaren is die
jacht stopgezet. Alle leden halen nog het
aantal acten, dat zij voor him onderricht
nodig hebben. Maar zq overladen zich
niet. Zij gaan daarna naar een am
bachtsschool. De een is timmerman, een
ander bouwt stoommachines, een derde
doet technische onderzoekingen, een
vierde heeft zich op de tuinbouw gewor
pen. En men zegt dat zelfs het Engels
en de wiskunde er op vooruitgegaan zijn
C
Zowel dr. Beel als de voorzitter
van de Tweede Kamer, mr. J. R. H.
van Schaik, zijn gisteravond door
H. KL H. de Prinses-Regentes op bet
paleis Soestdqk voor een conferen
tie ontvangen.
Dr. Beel is heden in de loop van de
voormiddag wederom naar Soestdqk
vertrokken tot het houden van bespre
kingen met H.K.H. de Prinses-Regentes.
Gistermiddag omstreeks vier uur
is op de Reeuwij kse plassen een
zeilboot, die bevaren werd door drie
Engelse vacantiegangers, met de bo
vengrondse leiding van het electrid-
teitsnet aan de Platteweg in aanra
king gekomen. De gevolgen waren
noodlottig. Een der zeilers hield zich
vast aan de mast, die contact maak
te met de leiding, kwam onder
stroom te staan en sloeg over boord.
Zqn vriend, die omniddeliyk in
greep, trachtte hem van de verdrin
kingsdood te redden, kwam even
eens onder stroom en zag geen kans
meer zich los te werken. Vermoede
lijk was het hart van het slacht
offer niet sterk en kon dit de 220-
volt spanning, die op het net staat,
niet verdragen, zodat na enige tijd
de dood intrad.
Zqn in het water gevallen kame
raad wist zich te redden.
De buitenlandse gasten zqn met de
toestand ter plaatse niet voldoende op
de hoogte geweest, hoewel borden met
het opschrift „masten strijken" steeds
de aandacht op het dreigende gevaar
vestigen. Als tragische bqzonderheid zq
nog vermeld, dat de Engelsen het ver-
blqf aan de Reeuwij kse plassen nog met
één dag hadden verlengd om er te
kunnen zeilen. Het slachtoffer laat een
vrouw en twee kinderen achter.