De hittegolf houdt aan TRUMAN ONTVOUWT NIEUW ANTI- INFLATIE-PROGRAMMA Voortdurende strijd tegen afmattende vijand: de zon ■I Koningin brengt bezoek aan Zeeuws-Vlaanderen Stralende St. Bavo begroet onze Haarlemse jongens Kans op verspreide onweders in de namiddag Twee personen gedood bij motorongeluk Een economische ineenstorting der V.S. zou wereldherstel onmogelijk maken OVERVERHITTE MENSEN IN DE TREIN 130 wandelaars capituleren Studenten bieden beplanting van de wallen van Sluis aan NEDERLAAG DER COMMUNISTEN DIJ DE JONGSTE VERKIEZINGEN De hitte slaat me op de borst Waspoeder en een ei Meer zachte zeep Beroep op Congress om maatregelen te treffen MÉ Tot hoofd en hart Republiek heeft „nationaal program Slechts een geringe aanleiding nodig om een onweer te doen losbarsten Het weer mmmmm De partij is, volgens het bestuur, schromelijk te kort geschoten in haar werk mi woensdag 28 juli 1948 72ste JAARGANG No. 24216 19 Over twee weken Qüstaoffigicge kinderen in ons land aangekomen TWEEDE DAG VAN DE VIERDAAGSE De son sterker dan de eerzucht sllli Nekkramp in Genderen Macht der corporaties moet beteugeld Ned. antwoord op rapport der C. v. G. D. •nbe- Mor- 11.30 Veer- ;uws, Cho- cital. 16.15 WREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, I 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal. Wnd. hoofdredacteur: W. S«verin. Directeur: 3. 3. W. Boerriater. NIEUWE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mffflmeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-boogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. Iers. n. V.Sr -'aard. W.-Afr- Sucre. Én verW- "lez. .on. idië. i*a. jam. ÏSm. pia. asabL ïw. |g- •rmuds h. 23/1 3Z 35* 61% 40 6314 57% Het K.N.M.I. te De Bilt deelt, mede: Afgelopen weekend naderden warme 'uchtmassa's uit Mexico Europa. Hierbij vormde zich tegelijkertijd epn uitge leid hogerdrukgebied over Europa met Antrum boven het Oostzeegebied. Dit ^ad tot gevolg, dat de depressie die deze ^armte had aangevoerd, in Noordelijke Achting afboog en verder zonder het ^eer op het vasteland nog verder te bunnen beïnvloeden, en met alle volgen de Oceaandepressies, over IJsland ver dween. Na Zondag konden de maximum- |«:nperaturen tengevolge van de sterke '«straling van de zon en de aanwezig heid van de inmiddels in de hogere la- 8en aangekomen warme lucht iedere dag hoger worden. In geheel West-Europa begon een hittegolf. Gisteren stegen de tempe raturen in ons land bijna overal tot 12% 29 41% 57% 46 28% 79% aat gd. nd. len aat m. bl. IC Ses ?n; Ui lig iet li- ■N. ti en nd en Cïisteravond had te Rijsoord een ernstig j'ttgeval plaats, dat aan twee personen het v®Ven kostte. De 38-jarige kleermaker Van wonende te Barendrecht, reed met zyn *«.iarig zoontje per motorrijwiel op de ■Rijksstraatweg te Rijsoord, toen een vracht auto uit tegenovergestelde richting een ftrf opreed, wat door Van D. niet werd ^Pgemerkt, zodat een botsing onvermij delijk was. De botsing was zo hevig, dat ®ide slachtoffers een schedelbasisfractuur Jpliepen en onmiddellijk werden gedood. ~e bestuurder van de vrachtauto reft •ssn schuld. (Van onze Haagse redactie) Haar wij vernemen komt op de bon- Uenlijst van deze week naast de twee wekelijkse aanwijzing van een bon voor *en ei van een bon voor 250 gram waspoeder (de D en E-groepen 500 ~am). Zoals reeds gemeld wordt ter PWnpensatie van het uitblijven van een voor vlees 50 gram kaas beschik bar gesteld (25 gr. voor de D en E- woepen). Haar ons ter ore komt zal naar alle j?aafschijnlijkheid op de bonnenlijst die tr Augustus uitkomt een aanwijzing Qrnen voor 'n hoeveelheid van 375 zachte zeep, waardoor dan het gram rantsoen biet 125 gram verhoogd wordt. Met zeer geringe vertraging arriveer- gistermiddag om 1.30 uur op het jjution te Venlo onder leiding van het y«derlandse Rode Kruis een transport 500 kinderen uit Oostenrijk, die 0 Nederlandse pleegouders een aantal ®hen zullen doorbrengen. .Gereedstaande autobussen van de jaasbuurt Spoorweg brachten de kin- ven naar vacantia kamfer, in de Se- ebumse Peel. De kinderen zullen hier ?°8 eens medisch onderzocht en ge- ®eUrd worden, alvorens naar hun pleeg ouders te gaan. De meesten waren een- °udig, doch keurig gekleed. boven de 30 graden en in Eindhoven zelfs tot bijna 34 graden, alleen in sommige plaatsen aan de kust waar de wind over water was gestreken, bleven de maximumtemperaturen iager. Afgelopen nacht daalde het kwik op sommige plaatsen niet beneden de 20 graden. De lucht, die zich nu boven West-Europa bevindt is zo warm dat de maximumtemperaturen hier en daar op kunnen lopen tot ongeveer 35 graden. Bü deze temperatuur begint de opbouw van de atmosfeer echter onstabiel te worden, zodat vorming van verspreide hitte-onweders in de namiddag moge lijk wordt. Maar het eind van de hitte golf is toch nog niet in zicht. Wel zullen over enkele dagen wat koelere Oceanische luchthoeveelheden van het Zuid-Westen uit over Frankrijk gaan doordringen, doch deze lucht wordt bij het opdringen in Noord-Oostelijke richting nog weer flink verwarmd. De veranderingen voltrekken zich ech ter maar heel langzaam, zodat de eer ste paar dagen het buitengewoon warme weer nog blijft aanhouden met hoge nachtelijke minimumtemperaturen en veel zonneschijn overdag. Nu het eindelijk warm is in Nederland, is de hitte dan ook heel overvloedig. De Amsterdamse jeugd weet er wel raad op. De vijver voor het Van Heutz- monument, waarin zich anders alleen de rust van het nette „Zuid" weerspiegelt, was gisteren vol kinderen, die het water overal rond lieten spatten. Voor de beide huizen van het Ameri kaanse Congress, die door Truman in een speciale zitting bijeengeroepen zijn, heeft de President Dinsdag een nieuw anti inflatie-program ontvouwd, waarvan hij verwacht, dat het in staat zal zijn een oplossing te brengen voor de economi sche moeilijkheden, waarvoor de' V. S. zich momenteel geplaatst zien. In zijn rede zeide Truman: „De urgente noden van het Amerikaanse volk maken onze aanwezigheid van daag hier noodzakelijk. De communis ten hier en in het buitenland rekenen erop, dat onze huidige weivaart in crisis verandert. Zij geloven niet dat w\j de hoge prijzen kunnen of willen remmen. Zij rekenen op een economi sche ineenstorting der Verenigde Sta ten. En een economische ineenstorting zou het wereldherstel onmogelijk ma ken, dat essentieel is voor een blij vende vrede. Van de tragedie die hier- (Van onze speciale verslaggever) Het was verschrikkelijk heet en meer dan van een vervoermiddel had de trein iets weg van een oven. Een oven dan, die ongemotiveerd heet gestookt en vol geladen werd. Zonder overdrijving, wij barstten er aan twee kanten uit en in plaats van te gaan rij den, zoals een redelijk treinstel betaamt, bleef het daar maar staan en voortdu rend op de meest onverklaarbare wijze mensen opnemen. Het werd werkelijk allerpijnlijkst. Het noodlot wil n.l., dat dat wat warmte altijd overal elders ver oorzaakt, n.l. dat de mensen loom wor den, moe en loom met een van hitte treurende blik, nooit in een trein ge schiedt. Integendeel, het schijnt zelfs of daar door temperatuur en drukte een soort electrische geladenheid ontstaat. Er hangt iets onheilspellends in de lucht en er is maar een geringe aanleiding nodig en de vonken schieten over. Die aanleiding kwam natuurlijk. Een zeer vriendelijke juffrouw, die meende Verwachting tot Donderdagavond: Heldere nacht met weinig wind. Morgen overdag zéér warm en zon nig weer, echter met een kleine kans op enkele verspreide warmte-onwe- ders in de namiddag in bet Zuiden van het land. Zwakke tot matige wind, hoofdzakelijk uit Oostelijke richtingen. Zon: 4.57—20.35. Maan: 23.29—13.59. (Van onze correspondent) HlJMEGEN, 28 Juli. Verbrand, moe j' tnet pijnlijke voeten hebben de wan dlaars van de 32ste Vierdaagse gisteren laatste kilometers afgeteld, welke hen beidden van het einde van de eerste l lpsdag. Het is een voortdurende strijd ^eest met een onbarmhartige vijand, zon, die het landschap in smoorhete lïievels hulde en aanhoudend trachtte d laaiend enthousiasme der wandelaars i temperen. De zon heeft succes gehad d de grote wandelfamilie, welke giste- zo opgewekt over de Nijmeegse a Valbrug trok, heeft een zware tol be- En 130 wandelaars konden de ^jÜd tegen de steeds feller stekende zon ket' volhouden en zochten hun heil in zware lommer van de schaarse bo- langs de stoffige weg in afwachting van de Rode Kruis-auto's, die hen naar de Vierdaagse-kliniek vervoerden. En ook vandaag hebben wij alweer verschillende lopers zien bezwijken. Nog steeds komen er ongetrainde wandelaars naar Nijmegen om daar met veel bra- vour te starten en reeds na enkele tien tallen kilometers de schadelijke gevol gen van hun onvoldoende voorbereiding te ondervinden. Overigens hebben de afgelopen zomermaanden niet veel gele genheid tot trainen gegeven. Vrijwel elke dag, dat men de werkbroek voor het wandelcostuum kon verwisselen, viel de regen met bakken uit de lucht en de hitte van de laatste dagen is al even plotseling als onverwacht gekomen. Vandaag is de stoet langs oude kaste len en burchten getrokken, symbolen van een romantisch en oud verleden temidden van de polders en het heuvelland van Maas en Waal. In Nijmegen ging het langs de aloude Kruittoren, een van de twintig bol werken van de oude vesting Nijmegen. Via Beuningen, Winsen, Afferden en Druten zagen de wandelaars in Hernen en Ba tenburg de resten van oude kastelen op rijzen, welke in vroeger tijden de omge ving domineerden. In Wychen bekeken velen het oude kasteel, dat als raadhuis en museum is ingericht. Hier werd ook de gro te rust gehouden en als altijd was het er een leutige boel, waar bij menigeen een dans op de markt maakte om zijn gezwollen voe ten enige afwisseling te bezorgen. Het blijft heet en het parcours blijft zwaar en alles wat de wandelaars kunnen vinden, hebben zij aangewend, tenein de de felle zonnebrand te weren. De handdoek is troef en in alle va riaties werd dit nut tige stuk textiel om de bezwete en verbrande hoofden gedrapeerd. De dag vóór de Vierdaag se was het een ware stormloop op de Nij meegse winkels ge worden om strohoe den te bemachtigen en duizenden van deze hoofddeksels dienden ais beschutting voor de lopers. De tweede dag van de Vierdaag se is weer vrijwel ach ter de rug en de wan delaars rusten uit voor de zwaarste dag, die van morgen, wanneer de tocht zal gaan door het Maasgebied en over de heuvelen van Mook en Groegbeek. dat ze temidden der algemene transpi ratie nog best op een in het wandelpad staande koffer kon gaan zitten, ontke tende de kortsluiting. In minder dan geen tijd was toen de slag ontbrand. De heer-eigenaar trachtte de juffrouw op o.j. grievende toon iets over prijs en waarde van leren koffers diets te maken en een tweede heer, die tot dusver, vol gens onze waarnemingen, waarschijnlijk nog had gezeten, meende op grond daar van de heer-eigenaar vernietigend aankijkend de uitgekreten dame zijn plaats te moeten aanbieden.' Doch dat ontlokte weer ander commentaar. Een tweede dame, die zich nu in het discours mengde en die behalve op een new-look ook op enige omvang mocht bogen, meende, dat, als er dan toch plaatsruim te ter beschikking kwam, deze naar rato van de gewichtsverhoudingen ver deeld diende te worden. Zij zei dit nogal luid-fluisterend tegen een derde heer, in wie reeds dadelijk zekere demagogi sche talenten vielen te ontdekken, en dank zij diens eloquente medewerking was nu werkelijk binnen een oogwenk het gehele koffer-, omvang-, hitte- en vacantiereisprobleem gemeengoed in het gehele compartiment. Dit verdeelde zich, zij het enigszins onoverzichtelijk, in vier kampen. Galan te heren en goedmoedige dames, zelf zuchtige mannen en fel-kijvende vrou wen en daar door en daar overheen een kamp van beroepsreizigers, die zich ge droegen als een aantal onschuldige slachtoffers van huisvredebreuk in het koor der vacantiegangers, paffend, la waaierig en schreeuwend. Ondertussen was de trein toeh gaan rijden en terwijl links en rechts de hoof den nog roder en de argumenten nog scherper werden, trad Gode zij dank plotseling, geheel onverwacht, enige ontspanning in. Ze kwam van een klein meisje. Tussen vaders rug en een hin derlijk uitstekende vensterbank had ze moeizaam getracht nog iets op te nemen van het barre voorbij snellende Veluwse landschap. Dat moet aanvankelijk niet al te best gelukt zijn, maar toen wij plotseling schielijk voor een onveilig sein halt moesten maken, kreeg ze een betere kans. Met, ondanks alles, grote verwonderde ogen keek ze nu naar de hei, de dennen en in de verte naar de majesteitelijke zandverstuivingen aan de horizon. En plotseling kwam het. Ze wrikte zich half om en dwars door het tumult heen klonk haar onverwachte heldere vraag aan de moeilijk schuin achterover buigende vader: „Is dit nou Rusland, pappie?" Een bevrijdend lachen, even gul als we precies een dag eerder in Gouda gehoord hadden, toen een kleine jon gen, Paul Albert was zijn naam, met glanzende ogen het watertanken van een locomotief had kunnen volgen en eensklaps, omdat onder uit de tank weer water op de rails drupte, luid keels „De spoor plast, mama" door de coupé schalde. Ze duurde echter maar even deze ontspanning. Want onmiddellijk werd nu dit meisje het onderwerp van dé felle discussies. Over de waanzin ging dit. Om zulke hummels mee te nemen als het zo warm was en zo vol. Dade lijk viel ons daarbij het gedrag op van de vader. Hij zei geen woord, maar terwijl het cacofonisch debat, waarin nu kind, koffer en gewichtsverhou ding onherkenbaar in felle persoon lijke aantijgingen vermengd raakten, voortging, werd hij witter en witter. Wij zagen kleine blauwe aderen aan zijn slapen zichtbaar worden en toen plotseling een van woede bijkans vloei baar geworden mijnheer zich met een ruk tot hem wendde en iets hevig ge- passionneerds zei over grove onver antwoordelijkheid ten opzicht van zulke jonge kinderen, barstte hij plot seling uit. „Mijnheer," zei hij, en heel de moraal van dit zwoegende trein- verhaal legde hij in die ene zin, „als straks de derde wereldoorlog uitbreekt, is dat uw schuld." Op de lagere school van Genderen (Land van Heusden en Altena) zijn en kele gevallen van nekkramp voorge komen. De school is in verband hier mede voor onbepaalde tijd gesloten. Dinsdagmiddag is te Sluis het geschenk van de Nederlandse studenten, verenigd in de Algemene Senatenverga'dering en de Bond van Vrouwelijke Studenten verenigingen, aan H.M. de Koningin overgedragen. Zoals bekend bestaat dit geschenk uit een nieuwe beplanting van de wallen van Sluis en de aanleg van een nieuw plantsoen aldaar. Ter gele genheid van deze overdracht heeft de heer J. Drijber, praeses-collegii te Lei den, zich in een rede tot de Koningin gericht en herinnerd aan het jaar voor de oorlog, toen de Algemene Senaten- vergadering Hare Majesteit zijn hulde bracht door haar een raam in de kerk te Apeldoorn over te dragen. Thans, nu ons volk geteisterd maar ook gelouterd is door de jaren van strijd, aldus spr., is het de Algemene Senatenvergadering wederom gegeven te getuigen hoezeer Het partijbestuur van de CPN heeft in een brief aan de besturen, leden en vrienden van de partij uitvoerig de communistische nederlaag bij de jong ste verkiezingen besproken en de party daarbij rouwmoedig in staat van be schuldiging gesteld. Het partijbestuur is van mening, „dat de ernstige verliezen bij de verkiezin gen niet alleen door de anti-communis tische aanvallen te verklaren zijn. Het feit, dat de partij bijna een kwart van haar kiezers van 1946 niet heeft kunnen behouden, is voornamelijk toe te schrijven aan de volgende oorzaken: De strijd voor de nationale zelfstan digheid tegenover Amerika staat niet voldoende in het middelpunt van het optreden der partij. Zij heeft de „illu sies" die de Marshallhulp gewekt heeft, onderschat en onvoldoende ontzenuwd. De partij is tekortgeschoten bij de voorlichting over de „successen van het socialisme" in de Sovjet-Unie en over de rol van de Sovjet-Unie en haar bondgenoten in de strijd voor een „duurzame vrede". De partij is schromelijk tekortgescho ten in haar werk voor de behartiging der kleine en allerkleinste dagelijkse belangen van de arbeiders, landbou wers en kleine middenstanders. In het bijzonder wreekt zich het feit dat de communisten slechts in geringe mate in het NW en de confessionele vakor ganisaties voor de belangen der arbei ders optreden, in welke organisaties de grote massa der arbeiders is georgani seerd. Ook heeft de partij nagelaten een zelfstandige houding in te nemen in zake de eenheid van de vakbeweging. De partij heeft veel te weinig gedaan om de ideologie van het communisme te verbreiden. Als gevolg daarvan was de partij niet in staat de invloed van de rechtse soc. dem. leiders en de Trots kisten voldoende te bestrijden. De partij is tekortgeschoten bij de werving voor „De Waarheid" en de ver dediging van het dagblad tegen de openlijke en bedekte aanvallen van zijn vijanden. De partij vertoont nog steeds zeer grote zwakten bij het werk voor de dagelijkse belangen van de werkers in de gemeenteraden en gemeentebestu ren. Op het gebied van de organisatie is de toestand in de partij zeer onbevre digend, vooral voor wat de geschoold heid en de bekwaamheid van het kader betreft. Als gevolg hiervan is de partij er slechts zeer ten dele in geslaagd haar invloed organisatorisch vast te leggen en uit te breiden. Aan deze open brief wordt dan nog de mededeling toegevoegd, dat de alge meen secretaris der partij, Paul de Groot, als hoofdredacteur van „De Waarheid" zal aftreden om plaats te maken voor F. Schoonenbergdie reeds fungeerde als plaatsvervangend hoofd redacteur. zij zich verbonden voelt met onze geëer biedigde Koningin. In deze tijd voelen wij ons echter gedrongen ons oog niet alleen te richten naar het schone, maar ook naar hetgeen nuttig en noodzakelijk is voor de opbouw van ons vaderland. Moge dit geschenk, zeide spr. verder, aan welks technische verwezenlijking de senaat van het Delfts studentencorps zoveel heeft bijgedragen, getuigen van onze verknochtheid, jegens Uwe Majes teit en Uw huis, én van de wil van de studentengeneraties om, eerlang geroe pen tot verantwoordelijke functies in onze maatschappij, bezield door het fiere voorbeeld dat Uwe Majesteit ons heeft gegeven, alle krachten te wijden aan het herstel van ons land en de handhaving van vrijheid en onafhankelijkheid van ons vaderland. H.M. de Koningin nam daarop het woord en zeide, dat zowel de gedachten die aan het geschenk ten grondslag lig gen, als het geschenk zelve haar zeer hadden getroffen. Met vreugde aan vaardde Zij dit geschenk. Zeer welkom was H.M. deze gave ook om het symbool dat zij erin zag van nieuwe bloei en van belofte voor de toekomst. „Moge de beplanting der wallen en dit plantsoen die ik thans overdraag aan de burgemeester van Sluis' onder de zorg van hem en de inwoners dezer ge meente voorspoedig groeien. De studen ten wens ik toe dat gij in Uw jeugdige kracht de belofte moogt inlossen van een leven, toegewijd aan de Nederlandse ge meenschap". H. M. de Koningin luistert naar de heer J. Dryher, die haar namens de Studentencorpora van Leiden, Utrecht, Groningen, Delft, Amsterdam en Wa peningen de boombeplanting van het plantsoen te Sluis overdraagt uit zou voortvloeien zonden wij slechts onszelf de schuld kunnen geven." „Wij kunnen niet wachten tot het Congress in de volgende zitting maat regelen neemt," aldus de President. „Het zou acht maanden duren, voordat het nieuwe Congress de wetsontwerpen zou hebben behandeld en de wetten aange nomen zouden zijn. Nog acht maanden inflatie zou te veel zijn. Acht maanden geleden heb ik het Congress in bijzon dere vergadering bijeengeroepen en een omvangrijk anti-inflatie-programma aan bevolen. Dit programma werd echter niet uitgevoerd. Indien dit wel was' ge beurd, zouden wij nu lagere prijzen heb ben. De prijzen zijn reeds zo hoog, dat meer dan een kwart van het aantal Amerikaanse gezinnen gedwongen was, meer uit te geven dan zij verdienden. De President stelt nu een nieuw program van acht punten voor om de stijgende kosten van levensonderhoud te doen dalen, omvattende: Wederinstelling van een belasting op bovenmatige winsten, herstel van het toezicht op de credietverlening voor consumptie-doeleinden, reglemente ring van cie bankcredieten, reglemen tering van de speculatie op de goede renbeurzen, een toewijzings-stelsel voor schaarse goederen, scherpere controle op de huren, volmacht om zo nodig rantsoenering in te voeren, machtiging tot prijscontrole voor schaarse goederen en tot controle van de lonen waar aanpassing hiervan het prijsplafond zou doorbreken. Voorts verzocht Truman het Congress wetsvoorstellen te doen met betrekking tot andere belangrijke aangelegenheden, zoals onderwijs, verhoging van het mi nimumloon tot ten minste 75 dollar cents per uur, verhoging van de ouder- domspersioenen met ongeveer 50 pro cent, amendering van de wet op de verplaatste personen in dier voege, dat geen onderscheid wordt gemaakt op grond van godsdienst, land van her komst of beroep, en uitbreiding van deze wet zodat zij de toelating mogelijk maakt van 400.000 personen over een periode van vier jaar, machtiging tot verstrekking van een lening aan de Verenigde Naties voor de bouw van een hoofdkwartier te New York, ratificatie van de internationale tarwe-overeen- komst De President deed nogmaals een be roep op het Congress de nodige wet gevende maatregelen te treffen ter be scherming en uitbreiding van de bur gerrechten en individuele vrijheid. Dit betreft vooral de bescherming van ne gers in de Zuidelijke staten. Voorts spoorde Truman het Congress aan, het Taft-Ellender-Wagner woning wetsontwerp aan te nemen. Het ont werp werd op 22 April door de Senaat aangenomen en voorziet in steunverle ning aan steden, het opruimen van slop pen en de bouw van goedkope huizen. De federale commissie voor de handel heeft het Amerikaanse Congress mee gedeeld, „dat het land de weg naar het collectivisme zal opgaan, tenzij de ge stadig toenemende macht van de reus achtige corporaties wordt beteugeld". In een op eigen initiatief aan het Congress uitgebracht rapport dringt de commissie er bij de wetgevers op aan, de mazen in de anti-trust-wet van Clay ton, die in 1914 is aangenomen, te dich ten. „Indien niets wordt gedaan om de macht der corporaties te breidelen, zul len deze uiteindelijk het land gaan be heersen, of de regering zal genoopt zijn, in te grijpen en een rechtstreeks con trolesysteem in de een of andere vorm in te voeren. In beide gevallen zal het collectivisme over de vrije ondernemin gen hebben getriompheerd en zal de theorie van vrije concurrentie verban nen zijn naar de rommelkamer an goed bedoelde maar vruchteloze idea len. Sinds 1940 is er een neiging tot het samensmelten van firma's waar te ne men. Deze tendenz heeft geleid tot het verdwijnen van meer dan 2.450 vroe ger onafhankelijke industrieën en mij nen. Zij heeft vooral de laatste drie jaar vaste vorm aangenomen, terwijl zij nog bevorderd is door de hoge win sten, die door de corporaties worden gemaakt", aldus de commissie. 99' Fel brandde de zon gistermiddag op de dRken en straten van de stad aan het Spaame en in die zee van licht verhief zich feestelijk de to ren van de oude Sint Bavo, blij om dit stralende feest van de zomer, gelukkig bovenal om de wederkeer van vele ha- rer zonen, die in de schaduw van haar muren waren opgegroeid. Van vreugde had zü de vlag uitgestoken en spoedig waren talrijke huizen gekleurd met het rood-wit-blauw. 250 Haarlemse jongens uit de tropen in de Bloemenstad teruggekeerd, in 250 gezinnen feest en van kanten een stroom van bloemen en gelukwensen van buren en verwanten. De „Indrapoera" bracht ons Kenne- mer-bataljon en het achtste Regiment Stoottroepen naar Rotterdam, waar de jongens gisteren in de loop van de och tend werden gedebarkeerd. Op de Lloydkade gingen zij uiteen, naar Noord en Zuid, en de rits autobussen zette als het ware een lange streep onder twee en een half jaar tropenleven. In het begin van de middag arri veerden onze Haarlemse jongens op het Stationsplein en vandaar ver spreidden zich de bussen over de stad. Wij zochten een der militairen op m de huiselijke kring, waarin hij zo juist was weergekeerd. Jan Hartog is een stevige, bruin-gebrande jonge kerel, die vertellen kan op een pret tige èn vlotte manier. Maar hoe kan hij in twintig minuten zelfs maar een summiere samenvatting geven van zijn indrukken uit de tropen? Hij doet maar een greep en begint bij de laatste: de ontvangst in Rotterdam. „Erg prettig en rustig", zegt hij, „mi nister Fiévez sprak gelukkig maar een kort welkomstwoord. De loerah van Haarlem heb ik toevallig niet gehoord" „Wie is dat, de loerah?" „O ja, natuurlijk", lacht hij begrij pend, „dat is de burgemeester". Toen het bataljon naar Indië vertrok, waren zij met ruim 700 man. In de af gelopen jaren zijn er natuurlijk enigen afgevallen, doordat zij b.v. zijn afge keurd. In Nederland kwam men terug met een kleine 500 man. Verschillen den, die in Indië gedemobiliseerd waren en een baan in het burgerleven hadden gekregen, waren achtergebleven. In totaal waren er 24 doden te betreuren, van wie ongeveer 12 tengevolge van ziekte of een ongeval. „Nou, we mogen wel zeggen, dat wij Indië beter hebben achtergelaten, dan wij het twee en een half jaar geleden aantroffen." Overigens gaat onze vriend niet diep op politieke zaken in. Waarom zou je je ook bij deze hitte warm maken over politiek? Och ja, de Engelsen wa ren ook niet alles, het eten was niet al tijd even best. „Zal wel aan het mate riaal of de koks gelegen hebben," is het enig commentaar. „Als ik goed wilde eten, ging ik naar de Chinezen, daar was het prima." De geestelijke kost was echter uitste kend, waaraan de smakelijke opdiening uiteraard veel bijdroeg. Aalmoezenier Vastbinder wist de jongens aan zich te binden en in dat opzicht waren er dan ook vrijwel geen klachten. Jan Hartog betreurde het, dat de ont spanning niet zo grandioos was. „Wij hebben zeker pech gehad. In andere stre ken was het veel beter." Maar dankbaar denkt hü terug aan het optreden van de violist Willem Noske, die met zijn klas sieke „zagerij" zelfs de zwaarste jazz- vesting wist te overmeesteren. De vreugde der opvoeding bestaat in het hand in hand met uw kinderen het pad der jeugd nog eens be wandelen. V Met de bevolking was de verstand houding uitstekend, voor zover het ge bied gepacificeerd was. Was dat niet het geval, dan was het moeilijker, want de vrees voor represailles van de zijde van de republikeinen was groot. Aan de Jap pen, die daar als krijgsgevangenen hun diensten moesten verrichten, hadden de jongens dikwijls grote steun. De felle gele mannetjes van enkele jaren terug hadden zich gedegradeerd tot volgzame en buigende dienaren. „En wat zal het in de toekomst wor den?" „Och, eerst eens drie weken rustig rondkijken en dan maar weer proberen ergens aan de slag te gaan. We zullen trouwens eerst eens aan het klimaat moeten wennen, want een temperatuur als hier op het ogenblik kenden wij in Indië niet. De warmte sloeg mij hier op de borst" „Je zou haast gaan denken, dat jullie het daar ginds koud gehad hebben." „Nou, dat natuurlijk niet, ofschoon we wel eens onder drie dekens hebben moe ten slapen. Maar dat was tijdens de poli tionele actie, toen we de convooi-weg- beveiliging moesten verzorgen op de route BataviaBandoeng. We zaten soms wel 1200 meter hoog." Maar hier komen we weer in de poli tiek terecht, en daar zouden we niet over praten.... Als wij onze gemoedelijke gastheer de hand drukken, dan doen we dat in ge dachten alle Haarlemse jongens, die in hun oude stad zijn teruggekeerd, met de hoop, dat ze spoedig zullen acclimatise ren in de Haarlemse gemeenschap. Mohammed Hatta heeft gisteren in Djocja medegedeeld, dat de republikein se regering het „nationaal program" heeft aanvaard, dat is opgesteld door alle republikeinse politieke partijen. Het voornaamste punt van het pro gram is voor de Nederlanders volkomen onaanvaardbaar. Het behelst de hand having en vervolmaking van de betrek kingen van de republiek met het bui tenland. De wali negaras, de staatshoofden en de premiers in de niet-republikeinse Indonesische staten, hebben besprekin gen afgesloten met dr. Van Mook inzake een'voorlopige prae-federale regering. Volgens de leiders zal te Djokjakarta door een delegatie ook een resolutie bij de Indische Republiek worden inge diend. Zij zeiden het wenselijk te ach ten, dat de republiek aan de interim regering deelneemt Er waren echter geen stappen overwogen voor het geval de republiek dit mocht weigeren. In een memorandum van de Ne derlandse delegatie bij de V.N. wordt ontkend, dat tegen de Indonesische republiek een economische blokkade gevoerd wordt Het memorandum was het antwoord op het rapport van de Commissie van Drie, dat gepubliceerd werd aan de vooravond van de vergadering van de Veiligheidsraad over de Indonesische kwestie. In het memorandum wordt toegege ven, dat er zekere verordeningen zijn uitgevaardigd voor het scheepvaartver keer, welke echter geen blokkade be tekenen. De maatregelen werden geno men om handel in wapens en producten van plantages, welke het bezit zijn van niet-Indonesiërs, te voorkomen. Intussen is de behandeling van de In donesische kwestie in de Veiligheids raad uitgesteld tot Donderdag aA

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1