Nieuwe voorstellen over
conferentie der Vier
t>'
Brits bestuur in
Singapore bijeen
VANDAAG DRIE KANSEN
Ned. waterpolo-team in finale
Buitenlandse Zaken toch
onder mr. D. Stikker
Westelijke afgezanten heden via
Molotof naar Stalin?
Ruslands ruilplan
aanvaard
Israël wenst vrede
Wrakstukken van Franse
vliegboot ontdekt
.Het weer.
AMERIKA bepleit
vrije Donau-vaart
Electrische centrale
geëxplodeerd
Een versnelling op haar fiets
EEN MARKIES VOOR PRINSES MARGARET
Maar eerst een-en-twintig jaar
Nog onzekerheid over Verkeer
en Waterstaat
Tot hoofd en hart
Slecht voorbeeld
der overheid
I
I
Engeland dient twee
resoluties in
Verjaardagsgroet van duizenden
Baarnse kinderen
Hoge hakken en te
veel make-up
BONTE PLAATST ZICH
Kerk in Roemenië onder
staatscontrole
Minder bisschoppen
J
VRtiDAC 6 AUGUSTUS 1948 e
72sfe JAARGANG No. 2422-
Onderhandelingen met
Arabieren
öe -
V.S. leent U.N.O.
65 millioen dollar
Vier en veertig Duitse
arbeiders gedood
MEER THEE?.
IRENE'S WENS IN VERVULLING:
KONING VAN SIAM
IN ONS LAND
Te mondain
EXTRA TREINEN
Extra-kosten voor arbeiders
KttEAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
y SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
AK*°on: ^edac,l® 21544J Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
11.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
Directeur: 3. 3. W. Boerrkjter
NIEUWE HAARlfMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mffflmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per mjn.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave vaa
redenen te weigeren.
ï>e vertegenwoordigers van de drie
restelijke mogendheden hebben van
Un regeringen opdracht ontvangen een
Jeuw onderhoud aan te vragen met de
jOssische minister van Buitenlandse
4ken, Molotof, zo wordt van gewoon-
'Jk welingelichte kringen te Parijs ver
nomen. De instructies, die de vertegen
woordigers ontvangen hebben, zouden
order uitgewerkte bijzonderheden he
etten, over voorstellen aan Rusland be-
'effende plaats er vorm van een vier-
?°gendhedeiiconferentie, en aangaande
?.e onderwerpen, die op deze conferen
'e besproken zullen worden. Men neemt
dat ded rie Westelijke afgezanten
indaag reeds via Molotof stappen bij
'alin zullen doen. In diplomatieke
r'ngen is men van mening, dat de be-
Dreking van Bevïn met de ambassa
dors van Frankrijk en de V.S. te Lon-
eh de coördinatie van de nieuwe
Maatregelen tot resultaat heeft gehad.
Volgens de Londense Evening Stan-
jMrd hebben „zekere Londense diploma-
j*®" voorspeld, dat de Westelijke mo-
rendheden de eis van Stalin, voorlopig
'Oen Duitse regering in Frankfort op te
nehten, in ruil voor de opheffing van
^blokkade van Berlijn, zullen aanvaar-
j, Volkomen onverwacht hebben de
üssen aan het Berlijnse stadsbestuur
stemming gegeven, een deel van het
goed van 350 millioen mark op te ne-
Het stadsbestuur heeft reeds 25
■'Hoen. mark opgenomen, en zal daar-
°r in staat zijn, aan het einde van de
de lonen van het gemeente-perso-
jj el uit te betalen. Voorts zijn ook de
stpïa nse firma's in de gelegenheid ge
beid bedragen op te nemen, waardoor
gevaar, dat zij morgen geen lonen
uden kunnen uitkeren, uit de weg ge-
hnd is. De Russen hebben voor deze
da?atne niet vastgehouden aan hun eis,
het gehele geldverkeer van Berlijn
ko ^un controle zou worden overgela-
Ue plotselinge toegevendheid van
rpkering van Israël heeft, met be-
«deling Van graaf Bernadotte, de
rabische leiders tot vredesonderlian-
e'ingen uitgenodigd, zo werd officieel
k
Tel Aviv medegedeeld.
1 minist
Israël,
v~e minister van Buitenlandse Zaken
Israël-, Mosje Sjertok, sprak drie
met Bernadotte. Zij behandelden
Va' vluchtelingenprobleem, het statuut
v0o Jeruzalem en de wapenstilstands-
<le gaarden. Een definitief plan voor
«emilitarisatie van Jeruzalem werd
£®iet opgesteld.
Egyptische politieke kringen was
Oiji1 zeer verbaasd over dit aanbod tot
Verhandelen. Men gelooft dat de re-
V0 hgen van de Arabische landen het
fistel zorgvuldig zullen bestuderen.
>i
middels wordt uit Lake Success ge-
fjm de bezetting van de petroleum-
s^maderijen te Haifa door Israëliet!
UiJJ6 strijdkrachten. Dit zou een schen-
v "8 Van hot horfanH ziin en de Veilie-
dat Syrië geprotesteerd heeft
setting
te
clrfltd
„...f Van het bestand zijn en de Veilig-
dsraad werd verzocht tussenbeide te
t^aaf Bernadotte heeft aan de strijd-
s3chten van beide partijen een waar-
Ofc ^ing gericht in de vorm van een
j^icieel bevel, waarin hij zegt, dat uni-
dn '2 schendingen van het bestand
Vt, ahdere partij nog niet het recht ge-
a fi» haar plicht om zich van militaire
V,"6 te onthouden te verzaken. De
o «arschuwing is ook doorgegeven aan
v Waarnemers der V.N. op alle fron-
K^erichten, volgens welke de vermiste
«i ®se vliegboot teruggevonden was en
Passagiers in veiligheid zouden zijn
Slacht, blijken onwaar te zijn en op
r n valse radio-melding te berusten.
- - 1 rrtiroVlro
h.- de mededelingen over zwakke
jj"°dseinen, die opgevangen zouden
2- worden nog niet bevestigd.
jh pn Amerikaanse kustwachter heeft
-het zuidelijk deel van de Atlanti-
V- 6 Oceaan twee drijvende zetels ge-
si-^heri. die. naar men meent, afkom-
LJ zijn van het vermiste toestel. De
tl® anning van een vliegtuig, dat aan
®v opsporingspogingen deelneemt, meent
ty.aeens wrakstukken te hebben
^genomen.
)iQ„e!1 heeft thans niet veel hoop meer
g overlevenden te zullen ontdekken,
toestel wordt reeds zes dagen ver-
br,„ en er was slechts voedsel
«oord
aan
voor vier dagen.
aiU°8e functionarissen en officieren uit
RrL, Oost-Aziatische bezittingen van
'ttannië zullen vandaag in Sin-
C'e bijeen komen om de problemen
4 gebied te bespreken. Officieel
verder niets medegedeeld, doch
fler u Zal de opstand op Malakka een
hw °°fdpunten van bespreking vor-
«en.
Geni
d_ -eraal-majoor Boucher, comman-
iVtai Van Britse strijdkrachten op
W zei Dondetdag dat de oorlog
Ops?n he door de communisten geleide
hen
zal duren.
kJh ^ter-president van Birma, Tha-
Sscn ,i' heeft een grootscheepse actie
?>gd ^„.-«oheUen in Birma aangekon-
»ie?°0tipn hij mededeelde is een actie
Waaraan alle beschikbare
virzrt j deelnemen om definitief
de kop in te drukken.
de Russen werd door een Britse
financiële deskundige in verband ge
bracht met de besprekingen te Mos
kou. De Russen zouden de financiële
verwikkelingen niet op de spits heb
ben willen drijven, hetgeen ongetwij
feld het geval zou zijn geweest,
wanneer het grootste deel van de
Berlijnse bevolking aan het eind van
deze week geen loon in ontvangst had
kunnen nemen. Van Britse zijde
wordt er echter nadrukkelijk op ge
wezen, dat de overeenkomst niet be
tekent, dat de Russen hun eisen in
zake financiële controle van Berlijn
hiermede hebben laten varen. Men
beschouwt de getroffen regeling veel
eer als een tijdelijke overbrugging
van de acute moeilijkheden, waarbij
de Russen zich voornamelijk door
hun eigen belang hebben laten leiden.
De Russen hebben bij Lunsburg op
nieuw versperringen aangebracht op
wegen tussen de Britse en de Russische
zone. De afgelopen twee dagen hebben
zij verschillende minder belangrijke
verbindingswegen in dit gebied met
greppels en boomstronken versperd.
Tijdens een nogal rumoerige bijeen
komst van de jeugdbonden van de
communistische S.E.D. op Tempelhof,
werd met een absolute meerderheid van
stemmen een resolutie aangenomen,
waarin de blokkade van Berlijn „een
misdaad tegen de mensheid" genoemd
wordt, en de Duitse communisten, die
de blokkade ondersteunen, betiteld wor
den als „een groep misdadigers, die
men als vreemdelingen moet beschou
wen". In de laatste twee dagen is een
aantal vroegere leiders van de Berlijnse
sociaal-democraten, die in 1946 lid zijn
geworden van de communistische S.E.D.,
weer uit deze organisatie getreden. Zij
hebben zich weer bjj de sociaai-demo-
cratische partij aangemeld. Onder hen
bevindt zich Fritz Statefeld, een redac
teur van het orgaan van de S.E.D.
„Neues Deutschland".
De naar het Westen van Berlijn ont
komen voormalige officier van justitie,
dr. Kühnast, heeft medegedeeld, dat de
werkelijke grond voor zijn arrestatie
door de Sovjets gelegen is in het feit,
dat hij in 1947 de Sovjet-autoriteiten
het voornemen heeft te kennen gegeven,
drie vooraanstaande communistische
leiders te arresteren wegens een in 1931
gepleegde moord op twee Berlijnse
politiemannen.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft Donderdagavond met 164
tegen 27 stemmen zijn goedkeuring ge
hecht aan het wetsontwerp: om een le
ning van 65.000.000 dollar aan de UNO
toe te staan voor de bouw van de per
manente zetel in New York.
Men verwacht, dat dit ook reeds door
de Senaat goedgekeurde wetsontwerp
terstond door president Truman be
krachtigd zal worden.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Matige en langs de Waddenkust af
en toe vrij krachtige wind tussen
Zuid en Oost. Wisselend bewolkt
met enkele plaatselijke buien, hier
en daar met onweer. Weinig veran
dering in temperatuur.
Zon: 5.10—20.20 Maan: 7.59—21.46.
Cavendish Cannon, de Amerikaanse ge
delegeerde bij de Donauconferentie, hééft
Donderdag de Sovjet-Unie ervan beschul
digd, het Donaubekken economisch te ex
ploiteren. Hij wees de bewering van de
hand, als zouden de Verenigde Staten het
beginsel van vrije vaart op de Donau naar
voren schuiven om zelf de Donau te kun
nen beheersen. Uit persoonlijke ondervin
ding als ambassadeur te Belgrado zeide hij
te weten, dat geen enkele natie in dit ge
deelte van Europa in werkelijkheid be
vreesd was voor Amerikaanse overheersing.
De Joegoslavische verklaring, dat de Do
nau niet meer gebruikt werd voor econo
mische penetratie, noemde hij onjuist. De
Sovjet-Unie immers, aldus Cannon, had in
verschillende Donaustaten transport- en
exploitatiemaatschappijen opgericht, waar
bij sprake was van Russische eigendom tot
op verschillende hoogte en in de meeste
gevallen van effectieve Russische controle.
Cannon diende vervolgens een Ameri
kaanse ontwerp-overeenkomst in als te
genhanger van het Sovjet-Russische voor
stel.
Engeland diende twee resoluties in. In
de eerste wordt voorgesteld het interna
tionale Hof in Den Haag te laten uitma
ken, welke internationale overeenkomsten
over de Donauvaart thans van kracht zijn
en welke staten bij deze overeenkomsten
berokken zijn.
In de tweede wordt voorgesteld boven
genoemd vraagstuk voor te leggen aan een
speciaal internationaal tribunaal der U.N.O.
Dit tribunaal zou bestaan uit drie landen,
die aangewezen worden door Rusland,
Frankrijk en de secretaris-generaal der
U.N.O.
Op deze wijze wordt een poging gedaan
de geldigheid te laten erkennen van de
overeenkomsten van 1921, welke overeen
komsten volgens Rusland niet meer van
kracht zijn.
De Frankforter Neue Presse meldde gis
teravond, dat 44 arbeiders de dood gevon
den hebben in een electrische centrale in
de Russische zone van Duitsland tenge
volge van een ontploffing, die te wijten
was aan de slechte toestand van het ma
teriaal. Wegens de blokkade konden de
normale reparaties niet worden uitgevoerd.
De onmisbare materialen hiervoor komen
uit de bizone en er is, zoals bekend, geen
goederenverkeer tussen de Westelijke èn
Oostelijke zones.
De distributie van thee wordt over
enige tijd opgeheven, öf het rantsoen
thee wordt op korte termijn van een
half ons tot één ons per maand ver
hoogd, aldus .meldt „Het Vrije Volk".
In de Trèveszaal begon gistermiddag de conferentie tussen de staatshoofden van
Bandoeng en de Nederlandse regering. 2e van links de sultan van Pontianak
naast hem minister Jonkmanzesde van links minister Beel; daarnaast mr.
Bahrioenvoorzitter der delegatie; minister Drees en geheel rechts minister Gotzen.
Om twee uur gistermiddag open
den zich de grote witte deuren van
het paleis Socstdijk. Een kinderbox
werd voor de ingang op het bordes
geplaatst. Een ogenblik later tilde
Prinses Juliana haar jongste doch
ter over de rand van de box in haar
kleine domein. Dit was het sein
voor het begin van het grote ver-
jaardagsdefilé langs het paleis Soest-
dijk, want terwijl fle overige leden
van het Prinselijk gezin met in het
midden natuurlijk de negen jaar ge
worden Irene naar buiten stapten,
klonken buiten de paleishekken de
marsklanken van het muziekkorps
van de Huzaren van Boreel, dat de
duizenden kinderen, die op zo tref
fende wijze aan Irene een verjaar
dagsgroet brachten, voorafging.
Gedurende meer dan twintig minuten
trok het bloemencorso van de Baarnse
en in Baarn verblijvende kinderen aan
het Prinselijk gezin voorbij. Glunderend
keek de jarige naar het eerbetoon, dat
al deze vriendjes en vriendinnetjes haar
brachten. Het was ook wel een der meest
aantrekkelijke stoeten, die ooit over de
veel bewandelde paden van de paleis
tuin trokken.
Natuurlijk is iedereen benieuwd, wat
een Prinses al zo op haar verjaardag
krijgt. Iemand, die de Prinsesjes heel
goed kent, haar elke dag spreekt en
haar wensen maar al te goed kent, ver
telde het ons. Een paar dagen geleden
was de fiets van Irene plotseling ver
dwenen en niemand begreep, waar het
onontbeerlijke vervoermiddel gebleven
was. Nu kwam het plotseling te voor
schijn. Maar de fiets had een kleine
verandering ondergaan. Een lang ge
koesterde wens was m vervulling ge
gaan: een versnelling op de fiets. Irene
raakte er niet over uitgepraat. En dan
was er een autoped, die onmiddellijk
het hart stal van „Pietie", die het ca
deau van Irene meteen ook maar als
het hare beschouwde. Een doos kleur
potloden had ook op het verlanglijstje
Gisteravond om kwart voor acht arri
veerde de twintigjarige koning van Siam
Bhumibal Adulyadey op het kasteel Oud-
Wassenaar. Ter begroeting was aan
wezig de consul-generaal van Siam in
's-Gravenhage. de heer G. A. Sardeman.
Later werd de koning nog begroet door
mr. W. C. baron Snouckaert van Schau-
burg, groot-officier van het civiele huis
van H. M. de Koningin en mr. J. Visser,
chef van het ministerie van Buitenlandse
Zaken. De jonge vorst heeft uitdrukkelijk
de wens te kennen gegeven ons land
incognito te bezoeken.
In Londense society-kringen wordt
de 22-jarige markies van Blandford,
zoon en erfgenaam van de hertog van
Marlborough en verre verwant van
Winston Churchill, als een van de
eerste huwelijkscandidaten genoemd
voor prinses Margaret.
De praatjes gaan voornamelijk in
verband met het feit, dat prinses
Margaret op 21 Augustus 18 jaar
wordt. Prinses Margaret maakt er
geen geheim van dat zij jong wil hu
wen, doch de koning weigert hieraan
aandacht te schenken. Hij zegt dat zij
in ieder geval mo<et wachten tot na
de reis naar Australië in het begin
van het volgende jaar en geeft er
de voorkeur aan dat zü eerst 21 jaar
wordt.
Prinfees Margaret heeft een groot aan
tal aanbidders, doch de markies van
Blandford ziet men de laatste tijd her
haaldelijk in haar gezelschap. Hij zond
haar, toen zij onlangs een stijve nek
had, die zij had opgelopen bij een
danspartij in het Savoy hotel, iedere
dag bloemen.
Kort geleden behoorde prinses Mar
garet tot de voornaamste gasten op een
partijtje dat de markies gaf op het
historische Blenheim-paleis bij Oxford
ter gelegenheid van zijn meerderjarig
heid.
Deze maand is de markies uitgeno
digd om enkele dagen met de ko
ninklijke familie in Schotland door te
brengen en men verwacht dat de ko
ning en de koningin hier nader ken
nis willen maken met hun toekomstige
schoonzoon.
Prinses Margaret is volgens vrienden
„de oogappel van de koningin" en ge
niet een vrijheid, zoals prinses Eliza
beth, als troonopvolgster, nooit genoten
heeft. De koningin is van oordeel dat
de kleren van prinses Margaret te
nieuw-modisch zijn voor een koninklij
ke prinses en dat zij meer tijd aan
haar boeken moest wijden.
Er is menigmaal op Buckingham
Palace een familie-ruzietje geweest
omdat prinses Margaret teveel lipstick
gebruikte, terwijl men er voorts op
tegen is dat zij schoenen draagt met
te hoge hakken om haar gebrek aan
hoogte te camoufleren. De koningin
is van mening, dat, ofschoon prinses
Margaret wellicht nooit koningin zal
worden, zij er toch aan denken moet
dat zij een prinses is van koninklijken
bloede. De koningin moppert vaak op
prinses Margaret, omdat zij in de
familiekring vaak de groten in den
lande imiteert, zodat de koning en de
koningin de grootste moeite hebben
hun lachen in te houden.
Prinses Margaret heeft de koning ge
vraagd, wanneer zij niet op jeugdige
leeftijd in het huwelijk mag treden,
haar een eigen huis te geven om wat
zij noemt „de stoffige, zakelijke atmo
sfeer en het officiële gedoe" van
Buckingham Palace te kunnen ont
vluchten.
gestaan. Ook deze wens ging in vervul
ling. Maar de versnelling spande toch
de kroon, vond Irene. Namens de Ne
derlandse strijdkrachten zijn een ver
jaardagstaart en een cassette tafelzilver
aangeboden. Dit geschiedde door een
deputatie van de Koninklijke Marine en
het geschenk is bedoeld als een vervolg
op de collectie tafelzilver, die Irene
vorig jaar van de strijdkrachten ont
ving. Het ligt in de bedoeling elk jaar
een verdere aanvulling te geven, tel
kens aangeboden door een ander onder
deel der strijdkrachten.
Des morgens vroeg had de Koningin
zich reeds van het paleis Het Loo naar
haar kleinkind begeven om haar felici
taties en haar geschenk persoonlijk aan
te bieden. Even voor het défilé vertrok
de Vorstin weer naar Het Loo, het Prin
selijk gezin alleen latend met haar dui
zenden juichende onderdanen.
tl zult zich wel teleurgesteld voe
len: Gisteren verwierf Nederland zich
geen enkele Olympische medaille. Wel
werden er voorbereidende races en
wedstrijden gewonnen, die het beste
doen hopen. Fanny Blankers b.v., die
overigens zeer vermoeid begint te
raken, werkte zich spelenderwijs in
de finale 200 M. sprint en het is wer
kelijk geen overschatting van haar
vanmiddag om half vijf daaruit een
medaille te verwachten.
Ook ons poloteam kwam door een
prachtige 53-zege op Zweden in de
finale en ook daarvan verwachten wij
iets. Zoals wij tlouwens ook iets er-
wachten van Slijkhuis, die vandaag
om vijf uur in de finale 1500 M. aan
treedt, en niet te vergeten: onze da-
mes-zwemestafette, die eveneens van
avond de finale zwemt. Als u dit leest,
weet u wellicht meer. Dat zijn immers
alleen vandaag drie kansen.
Maar om nu bij de feiten te blijven:
De drie Ned. meisjes in de finale 100 M.
rugslag hebben geen wonderen kunnen
verrichten. Ria v. d. Horst werd vijfde,
Dicky v. Ekris zesde, Greetje Galliard-
achtste. Dat is goed. Nel Karelse en
Gré de Jongh zijn op de 200 M. uitge
schakeld, Gré de Jongh al direct, Nel
Karelse pas in de halve finale.
Dan is er nog een vreugdevol resul
taat: Bonte, die zich na een uitstekende
race plaatste voor de 200 M. borstcrawl.
Kievit, die in de halve finale 100 M.
rugslagzwemmen zat, is daarin vol
komen eervol overigens gesneuveld.
Volgens de nieuwe „wet op de vrijheid
van alle godsdiensten In Roemenië" zullen
de katholieke priesters een eed van aan
hankelijkheid aan de Roemeense volksre
publiek moeten afleggen. Alle godsdiensten
en het religieuse onderwijs zullen onder
staatscontrole komen te staan. Volgens de
wet moeten de priesters benoemd worden
vla de regeringsautoriteiten en mogen zij
hun geestelijk ambt niet uitoefenen, voor
dat zij de eed van trouw aan de republiek
hebben afgelegd. Voorts zal het aantal ka
tholieke bisschoppen teruggebracht worden
tot drie. De betrekkingen tussen de Kerk
en andere landen zullen over het ministe
rie van Buitenlandse Zaken moeten lopen
en van religieuse aard moeten zijn.
(Van onze parlementaire redacteur)
Mr. van Schaik moet zich op het ogenblik bij al zijn zorgen toch een
tamelijk gelukkig man voelen, want, zoals wij gisteren reeds meldden, heeft
hij inderdaad wat de personele kant van de kabinetsformatie betreft zijn
kabinet in elkaar. Het is nog met veranderingen op het laatste moment
gepaard gegaan, maar het staat dan nu vast, dat de socialisten, om het
drama niet langer te rekken op een personele kwestie, hun wantrouwen
tegen mr. Stikker zover hebben laten varen, dat zij niet langer tegenstand
meer bieden tegen het laaiend verlangen van de V.V.D. om mr. Stikker
aan Buitenlandse Zaken te zien komen. Het is thans afgesproken, naar wij
vernamen, dat mr. Stikker deze portefeuille op zich zal nemen. En zo is
het nu ook afgesproken, dat mr. E. Sassen minister van Overzeese Gebieds
delen zal worden, terwijl men op goede gronden mag verwachten, dat de
heer Götzen, wiens deskundigheid in de economische aangelegenheden
algeméén erkend wordt, wel als minister zonder portefeuille aan dit
departement verbonden zal blijven.
grote verwachtingen van kan hebben
Het kabinet zal niet veel ijneer kunnen
doen dan de lopende zaken behande
len, de Indische wetgeving door de
Kamer loodsen en verder die dingen af
werken, die op stapel staan. Men ver
wacht ook niet, dat dit kabinet langer,
dan voor de Indische tweedèrden-wet-
geving nodig is, zal aanblijven. Men kan
dan alleen nog hopen, dat het tenmin
ste gedurende die tijd zal standhouden.
Of dit voldoende is om de krachtige en
doelbewuste leiding te geven, die op
een zo kardinaal moment zowel ten op
zichte van Oost als van West het land
voor alles nodig heeft, dit is een vraag,
waarop men het antwoord van de poli
tieke partijen met belangstelling moet
afwachten.
Voorts bleek het aanvankelijk vast te
staan, dat dr. Gielen aan O., K. en W.
zou aanbleven. Een bezoek, dat prof.
Rutten uit Nijmegen hedenmorgen aan
de formateur bracht, gaf echter nieuw
voedsel aan reeds eerder opgekomen ge
ruchten, dat hij minister Gielen zou op
volgen, terwijl min. v. d. Brink Econ.
Zaken en mr. Wijers zal aan Justitie
zal dan verhuizen naar Binnenlandse
Zaken en mr. Weijers zal aan Justitie
komen. Mr. Van Schaik wordt vice-
president van de ministerraad, waarvan
de heer Drees president wordt. Mr.
Joekes zal dan volgens de plannen van
het ogenblik laatstgenoemde als minis
ter van Sociale Zaken opvolgen. Prof.
Lieftinck blijft aan Financiën, de heer
In 't Veld aan Wederopbouw en Volks
huisvesting en de heer Mansholt aan
Landbouw. Aan Oorlog kan men dan
rekenen de heer Schokking te zien ver
schijnen.
Alleen wat Verkeer en Waterstaat
betreft heerst er nog enige onzeker
heid. Het meest waarschijnlijk is, dat
men dit departement gaat opdelen:
Verkeer naar Economische Zaken
en Waterstaat naar Wederopbouw.
Dit alles, zo vernamen wij, betreft op
dit ogenblik vaststaande plannen. Of zij
zullen doorgaan zal voornamelijk af
hangen van de algemene bespreking, die
hedenmiddag gehouden zou worden over
de formulering van het programma.
Sommigen hebben daarin een hard
hoofd, doch de overheersende Verwach
ting is toch wel, dat de partijen het
eens zullen worden. Geschiedt dit, dan
rekent men erop, dat het land Zaterdag
eindelijk een kabinet zal hebben.
Ziedaar het feitelijk nieuws van het
ogenblik. Verheugen doet niemand in de
politieke wereld er zich over, aangezien
men te goed weet hoe weinig homogeen
dit kabinet moet zijn, hoe gering het
onderling vertrouwen is en hoe scherp
de partijen op kardinale punten tegen
over elkaar staan. Het wachten is na
tuurlijk op het regeringsprogram, doch
het feit, dat niemand uit deze samen
stelling alleen reeds kan bevroeden,
welke belangrijke politieke taak door
dit kabinet ontworpen kan worden, is
reeds een aanwijzing, dat men. er geen
De mensheid moet men wantrouwen,
doch iedere mens met vertrouwen
tegemoet treden.
Gaat de affaire door zoals op het
ogenblik is ontworpen, dan kan men
thans vaststellen, dat de legkaart pijn
lijk nauwgezet in elkaar is gelegd. Zes
katholieken, die Overzeese Gebiedsdelen
in handen hebben gekregen, maar daar
tegenover Oorlog hebben losgelaten,
terwijl zij mr. Van Schaik meenemen
als wegenwacht voor de ongelukken,
die dit regeringsgespan onderweg moch
ten overkomen. Vijf socialisten, die
Overzeese Gebiedsdelen verliezen en
hun verlangen naar Buitenlandse Zaken
niet alleen hebben moeten onderdruk
ken doch er zelfs de man hebben aan
vaard, die zij er het minst gaarne za
gen. Zij zijn getroost met het minister
presidentschap, uiteraard eerf zeer in
vloedrijke post, vooral ook met het oog
op de Indische politiek, die minister
president Drees wel zeer ter harte zal
nemen. Doch het odium van het beleid
komt onder deze weinig gunstige
omstandigheden dan toch in de
eerste plaats op de socialisten, te
rusten. Bij bovengenoemd elftal voe
gen zich dan een V.V.D.-er op
het belangrijkste politieke departement
en een christelijk-historisch vertegen
woordiger op een departement, dat
eveneens een sleutel tot onze politieke
positie inhoudt. En tenslotte is daar
dan, naar alle waarschijnlijkheid, de
heer Götzen.
Intussen bleek ons hedenmorgen, dat
men in dit geval de dag zeer zeker niet
voor de avond mag prijzen. De pro
grambespreking van deze middag moet
uitwijzen of de heren elkaar ook wer
kelijk concreet kunnen vinden.
Bij K. B. is de heer G. W Boissevain
benoemd tot Harer Majesteits buitenge
woon gezant en gevolmachtigd minister
bij het Griekse hof.
En om nog even bij het beste te
blijven: De Ned. roeiploeg onge
stuurde vier van D.D.S. plaatste
zich door een overwinning op Zuid-
Slavië in de halve finale. Onze dou-
ble-scull (Neumeier en v. d. Meer)
werd door de Belgen geslagen, doch
kan zich via de herkansing nog een
plaats veroveren. Daartoe moet Wil
lem III aantreden tegen Zwitserland
en Hongarije.
Tenslotte: Onze laatste worstelaar
Munnikes is uit de strijd en de resul
taten van onze zeilers blijven beneden
de verwachting.
(Voor verslagen zie pag. 3)
(Van een bijzondere medewerker)
n onze kolommen is er al eerder op
gewezen, dat de verhouding tussen
de overheid en haar personeel zeer
gespannen is. In vroegere jaren was
het gaan in dienst van de overheid
vooral aantrekkelijk door de gewaar
borgde rechtspositie en de aanspraken
op pensioen. Het overheidspersoneel
werd in die opzichten gunstiger behan
deld dan het personeel van particuliere
bedrijven. Dit was dan ook de reden,
dat men heenstapte over het bezwaar
dat de beloning van het overheidsper
soneel bjj dat van het personeel in het
vrije bedrijf ten achter stond. De over
heid waarbij wij in de eerste plaats
het oog hebben op de regering toonde
zich voor haar personeel altijd een
schriel werkgeefster. Men kan gerust
zeggen, dat de regeling van de bezoldi
ging van het overheidspersoneel sedert
de eerste wereldoorlog één lange lijdens
geschiedenis is geweest. De naam van
Colijn heeft in dit verband geen gunsti
ge klank. Maar het opmerkelijke is, dat
te dezen aanzien geen enkele verbetering
is ingetreden, hoewel wij al enkele ja-
rer een „progressieve" regering hebben.
Het overheidspersoneel is juist in de
laatste jaren nog verder achterop ge
raakt, doordat de regering wij zou
den willen zeggen systematisch het
overheidspersoneel ten achter stelt bij
het personeel in de particuliere bedrij
ven door haar eigen personeel die ver
beteringen te onthouden, welke zij voor
het personeel van particuliere bedrij
ven toestaat.
De indexcijfers van de bezoldigingen
spreken hier duidelijke taaL Ter il
lustratie van onze bewering vermelden
wij hier in het kort de gang van zaken
met de 2 pCt. gratificatieregeling 1947.
Vcor het personeel van hot vrije bedrijf
werd die onbeperkt toegestaan, maar
voor het overheidspersoneel gebonden
aan een maximum van f 50.en alleen
toegekend voor zover de jaarwedde
minder dan f 4380 bedroeg. Voor 1948
stond de regering voor het vrije bedrijf
wederom een algemene gratificatie van
2 pCt. toe, maar voor haar eigen per
soneel bond zij die gratificatie aan de
limiet van een jaarwedde van f 4380 en
blijkbaar om te voorkomen, dat de
betrokkenen zich aan uitspattingen te
buiten zouden gaan werd het maxi
mum weer op f 50.— gesteld. Practisch
is het nu zo, dat het overgrote deel der
ongehuwden de gratificatie zal ontvan
gen (deze zijn immers nog werkzaam
in de lagere rangen en derhalve ook
het laagst bezoldigd) en dat de gehuw
den met gezinszorgen van dit kleine
extraatje verstoken zullen blijven Van
de zijde der personeelsorganisaties ls
ernstig tegen deze gang van zaken he
rwaar gemaakt, maar de regering heeft
deze bezwaren zonder meer terzijde ge
legd.
Dit alles brengt ernstige verbitte
ring onder het overheidspersoneel.
De sociale verhoudingen in het
particuliere bedrijf zijn in de laatste
jaren aanmerkelijk verbeterd, zodat ia
vele gevallen de rechtspositie en de
pensioenregeling in particuliere bedrij
ven aan de overheid ten voorbeeld kun
nen worden gesteld.
Een rechtvaardige en sociaal voelende
personeelspolitiek is vóór alles een al
gemeen belang. Wij hebben niet de ia-
druk dat de regering daarvoor tot dus
ver voldoende oog heeft gehad: wij
constateren de nawerking van liberale
ideeën. Toen ons onderwijs, ten gevolge
van de slechte bezoldiging, door gebrek
aan personeel hopeloos in de war
dreigde te lopen, werden de salarissen der
onderwijzers en leraren enigszins met
de eisen van rechtvaardigheid in over
eenstemming gebracht. Een toepassing
derhalve van de „vraag- en aanbod"-
theorie. Het personeel der politie
voor de regering een apparaat, waarop
zij altijd moet kunnen vertrouwen
behield, door compensatie, de door
de Duitsers toegekende voordelen van
premie-vrij pensioen en woningtoelage.
Maar de andere personeelsgroepen wer
den met de algemeen toegepaste on
voldoende verbeteringen zoet gehou
den. Dit kon niet anders dan ernstige
gevolgen hebben. Algemeen is reeds het
verschijnsel, dat de beste krachten
voor zover hun dat door hun opleiding
nog mogelijk is de overheidsdienst
gaan verlaten. De animo om in over
heidsdienst te treden is zeer gering. De
verschillende bureaux en diensten heb
ben te kampen met moeilijkheden bij
de werving van personeel. Wij laten
nog maar in het midden het gevaar, dat
schuilt in een bij voortduring in staat
van tot verbittering groeiende ontevre
denheid verkerend overheidspersoneeL
Zo zal er een moment komen, dat de
regering door de feiten gedwongen
zal moeten doen, wat zij door gebrek
aan sociaal besef ten opzichte van -haar
eigen personeel heeft nagelaten.
In verband met de vacantiedrukte
hebben de Nederlandse Spoorwegen een
aantal extra-treinen ingelegd op de
grote lijnen en wel op de Vrijdagen,
Zaterdagen, Zondagen en Maandagen.
Voor de sportliefhebbers lopen cp
Zondag 29 Augustus, de dag van de
wereldkampioenschappen wielrennen te
Amsterdam, extra-treinen van Eindho
ven, Rotterdam, Haarlem, Den Haag
naar de hoofdstad en terug.
Sinds enige tijd moeten de aannemers de
extra-kosten voor het aantrekken van ar
beidskrachten van elders voor de getroffen
gebieden in de aanneemsom opnemen. Voor
Walcheren en West-Zeeuws Vlaanderen be
stond in dit opzicht nog de vroeger be
staande toestand. Hier konden de aanne
mers deze extra-kosten nog bij hei Rijk
declareren. Van 1 Augustus af zullen nu
ook de aannemers op Walcheren en in
West-Zeeuws Vlaanderen bedoelde extra-
kosten in, de aanneemsom moeten verdis
conteren. Hiermede is men ook in boven
genoemde gebieden tot de vooroorlogse
praktijk teruggekeerd.
