Republikeinen in vaste dienst
niet meer te Batavia
Joegoslavië zeadt nota
aan Roemenië
HOOFDSTAD DES LANDS STEEKT
ZICH IN FEESTTOOI
Zaterdag branden alle lichtjes
Geen vergelijkingen
nodig
Aanleiding: de gebeurtenissen
van de laatste tijd
Pauker en andere Roemenen
zouden Tito boycotten
Maandagavond komt de Koningin;
dat is het officiële begin
Mevrouw Kosenkina sprong uit
het raam om te ontsnappen
De atoombom geen
geheim meer
Tot hoofd en hart
Herriot bij de
inhuldiging
Inkrimping personeel
C.C.D.
Dr. W.* Bronkhorst tot
hoogleraar benoemd
Partij van De Gaulle
lijdt nederlaag
Verraad aan verdrag
van vriendschap
MILLIOEN BEZOEKERS
VERWACHT
Marshall acht sluiten der Russische
consulaten niet belangrijk
.Het weer.
Mgr. Arata overleden
Radioredevoeringen op
de feestdagen
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1948
T2ste JAARGANG No. 24241
Brandstoffen voor
kamerbewoners
Verbetering verlichting
Zweeds schip in
moeilijkheden
De opiumsmokkelaffaire
Verkiezingen van de
algemene raden uitgesteld
Uitgebreid programma
Zot Chepurnykh
naar huis
Verklaring van Belgische
geleerde
Onderzoek naar vindplaatsen
strategische materialen
Vertegenwoordiging van Israël
Overleg België en Nederland
Geschenk aan Koningin
H. Vader antwoordt filosofen
BUREAUX van REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDE STRAAT S - HAARLEM
wMouk Redactie 215441 Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRDS 34 cents per week.
I !M7 per maend, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W.
Directeur: 3. 3. W. Boerrioter.
COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mlWlmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave vaa
redenen te weigeren.
Wij kunnen ons voorstellen, dat
het voor de Partij van de Ar
beid een bittere pil is geweest
tich nolens volens te hebben moeten
Neerleggen bij een niet-parlementair
kabinet op bredere basis, ook al is. deze
Pil dan wat verguld door het minister-
Presidentschap van de P. v. d. A.-man,
de heer Drees. Zij kan het moeilijk ver
kroppen, dat twee zeer belangrijke pos
ten, n.l. die van Buitenlandse Zaken en
Oorlog, in handen zijn gekomen resp.
van een prominente figuur der V.V.D. en
der C.H.U., des te moeilijker, omdat zij
er alles op had gezet juist dit te voor
komen. Niemand beter dan de eerste
formateur, Dr. Beel, zou dit kunnen
beamen. Weliswaar is nog weinig ook
na de parlementaire debatten van de
sluier, welke de kabinetsformatie, en
de daaraan voorafgegane twee misluk
kingen van Dr. Beel, omhullen, opge
licht, maar wij vermoeden, dat als de
Vriendelijke kennismakingen voorbij
rijn de jongste debatten waren niet
Veel meer dan politieke verkenningen
er nog wel eens harde woorden zul
ten vallen, die de sluier in één ruk aan
flarden zullen scheuren. Dat daarbij de
Pogingen van Dr. Beel opnieuw in het
middelpunt der belangstelling zullen
komen te staan, is te begrijpen. Het is
echter een algemeen bekend feit, dat,
hoewel Dr. Beel zeer ver in zijn con-
eessies aan de P. v. d. A. wilde gaan,
Verder zelfs dan ons wenselijk toe
scheen, de P. v. d. A. toch het been
tegenover hem heeft stijf gehouden.
Men zou mogen veronderstellen, dat de
1®. v. d. A. de tegemoetkomende hou-
<Hng,° welke Dr. Beel tegenover deze
Partij steeds heeft aangenomen, zou we
ten te waarderen. Maar zie hier, hoe het
oordeel van Het Vrije Volk over de oud
minister-president luidt:
„Met alle respect voor de kwaliteiten
Pie dr. Beel tijdens zijn minister-presi
dentschap meer en meer is gaan ont
wikkelen, geloven wij, dat Nederland
°P dit ogenblik de leiding van 's lands
Jaken aan een staatsman van groter
formaat ziet toevertrouwd."
Het is weer die persoonsverering,
Welke de P. v. d. A. blijkbaar maar niet
kan achterwege laten. Zo was het vóór
de verkiezingen en zo schijnt het ook
Nu weer. te gaan worden. Drees in Het
Vrije Volk en Schermerhorn in Het
Parool. Nu is het merkwaardige, dat
de heer Drees zelf deze verering aller
minst op prijs stelt. Drees is een harde,
bekwame werker, die aan Sociale Za
ken, daarbij gesteund door zijn mede-
ministers en de Kamers, zeer goed werk
heeft verricht. Van zijn geschiktheid en
bekwaamheid voor de functie van mi
nister van Sociale Zaken was men al
gemeen overtuigd, al moet men niet
Vergeten, dat ministers van Sociale
Zaken in een eerste na-oorlogse periode
het getij meestal mee hebben. Het is
daarom, dit in tegenstelling tot vlak
Vóór de wereldoorlog, op het ogenblik
misschien wel de enige „dankbare" po
rtie in het kabinet. Een minister, die
teetterdaad de sociale noden van het
Volk door maatregelen als de noodvoor
ziening voor ouden van dagen en de
kinderbijslag verlicht, is nu eenmaal
S?.e«r populair dan een minister van
jf teanciën, die om aan de nodige geld
middelen te komen, voor deze sociale
maatregelen, op zijn beurt weer de be-
testmgschroef moet aandraaien. Hieruit
het „formaat" van de betreffende be
windsman te bepalen is nogal riskant.
Veeleer is dit mogelijk bij het minister-
Presidentschap. Maar hiervoor is Drees
hog te.kort aan het bewind en daarom
te het onjuist nu reeds vergelijkingen
te trekken tussen Drees en Beel.
De karakteristiek, die De Linie dezer
hagen van Dr. Beel gaf, zij het in an-
- ?er verband, lijkt ons juist: „Dit volk
|?at een kabinet-chef en eerste minister
teengaan, die jarenlang in bewonde
renswaardige eenvoud en schier onzicht
baar makende bescheidenheid hard
terkte voor dit volk en dit land". Maar
?ok Drees, die hem opvolgde, is een
tescheiden, harde werker. Er is daarom
seen reden het staatsmanschap van
Peiden te gaan vergelijken. Daarvoor is
nü althans te vroeg en daarom onge
wenst.
Evenals bij de Prij sbeheersing zal
k>k bij de Centrale Controledienst
een belangrijke reorganisatie wor
den doorgevoerd. Dit zal een aan-
Zienlijke inkrimping van het per
soneel tengevolge hebben. De eerste
ontslagen, 250 in totaal, zullen per 1
November vallen. Er zullen er nog
meer volgen. De inkrimping bij
deze dienst is een gevolg van de
algemene bezuinigingsmaatregelen,
Welke thans op alle departementen
Worden doorgevoerd.
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat, zoals de plaatselijke
distributiediensten nog nader be
kend zullen maken, tussen 12 en 25
September aanvragen voor brand
stoffen voor kamerbewoners kunnen
Worden ingediend. De aanvraagfor
mulieren dienen tussen 29 Augustus
®n 11 September bij de plaatselijke
distributiediensten te worden afge-
j*h verband met het naderend winter-
jjhoen en het percentsgewijze groot
j^htal ongevallen ten gevolge van slech-
ij .Verlichting bij duisternis, heeft de
sén^'C"" bij de autoriteiten aangedron-
ruimere electriciteitstoewijzing
>Q "ehoeve van de openbare verlichting.
a6„r?°gelyk wordt opheffing van de be
ding verzocht
^w'gpteren is het 211 ton metende
te v se stoomschip „Sunnan" ter hoog-
lijlthpj het lichtschip Goeree in moei-
teach- geraakt tengevolge van een
te0k medefeet Vroeg in de middag ver
dij tvT6 sleepboot „Maas" uit Vlissingen.
'ehge,°^st echter later op de middag
tichtp ge van het slechte weer onver-
W^ke terugkeren. In de namiddag
j de Belgische trailer „Zeebrugge
h vhssingen. In de avonduren
ï?üw T?e trailer de „Sunnan" op sleep-
i'hgerd "Sunnan" werd echter losge-
hpprp Yan haar tros, waarna de ,.Zee-
V°or h om sleepboothulp seinde
ï?di0 a Zweedse schip, dat zelf geen
'ten „fJln boord heeft. Óm kwart voor
V^fesid avond voer de reddingboot
unnt Jan Leis" van Hoek van Hol
leden °m de „Sunnan" hulp aan te
ter ai j p e Zweedse kapitein bleek ech-
teen steepboothulp te willen aan-
.biiveri-'i.ik?3"13 de „President Jan Leis"
tetiti ter,terzake naar Hoek van Hol-
lerUgkeerde.
Een communiqué van de regerings
voorlichtingsdienst te Batavia meldt,
dat de voorlopige Federale Regering
besloten heeft, niet langer toe te staan,
dat personen in vaste dienst van de
Republiek met hun gezinnen te Bata
via wonen. De verschillende gebeurte
nissen van de laatste tjjd hebben daar
toe voldoende aanleiding gegeven.
Voorts zegt het communiqué, dat in
speciale gevallen uitzonderingen kun
nen worden gemaakt.
Voor de vergaderingen niet de Com
missie van Goede Diensten en de dele
gatie van het Koninkrijk kunnen leden
en personeel van de republikeinse de
legatie echter zonder hun gezinnen
in federaal gebied worden toegelaten.
Het oommuniqué voegt er aan toe,
dat dit zal dienen te geschieden op vol
komen gelijke voorwaarden (ook wat
getalssterkte betreft) als die, welke gel
den, wanneer besprekingen tussen de
delegaties op het republikeinse gebied
plaats vinden. Aan de republikeinse
regering is reeds mededeling gedaan
van dit besluit en zij is verzocht bin
nen acht dagen de namen van diegenen
op te geven, die in verband met dit be
sluit zich in de republiek zullen moeten
vestigen.
De vertegenwoordiger van de Indo
nesische repübliek in Lake Success
heeft, volgens Antara, instructie gekre
gen om de Veiligheidsraad op de hoog
te te brengen van het feit, dat de Ne
derlandse autoriteiten „met geweld"
het republikeinse ziekenhuis in Bata
via hebben overgenomen.
Antara berichtte tevens, dat de re
publikeinse delegatie een protest had
ingediend bij de Commissie van Goede
Diensten van de Ver. Naties.
De directeur van het kabinet van dr
Van Mook, dr. P. J. Koets, heeft in een
persconferentie enkele stukken getoond,
die betrekking hebben op de opium
smokkelaffaire, waarbij hoge republi
keinse functionarissen betrokken zün.
Allereerst liet dr. Koets het document
van de benoeming van Moekarto zien,
waarbij deze volmacht kreeg tot super
visie van de financiën van de republi
keinse vertegenwoordigers in Zuid-Oost-
Azië en Australië. Het stuk is onderte
kend door Hatta en gedateerd 24 Juli
De instructies voor Moekarto werden
getekend door de republikeinse minister
van financiën, A. Maramis. Een foto van
dit document werd eveneens door dr
Koets getoond.
Het belangrijkste stuk, waarvan een
fotocopie werd getoond, was het docu
ment, dat met medewerking van Moe
karto was opgesteld ten behoeve van
de republikeinse rekenkamer. In het do
cument kwamen diverse verkopen van
opium voor in de periode van Mei 1947
toen Sjahrir premier was tot Juli
van dit jaar. Uit dit staatje blijkt, dat
minister Maramis een van de kopers
van opium was, terwijl de „vice-presi
dent" genoteerd staat in de kolom van
personen of instanties, aan wie de be
talingen voor de opium ten goede ko
men.
Dr. Koets zeide, dat uit de getoonde
documenten toch wel duidelijk blijkt,
dat de republiek reeds opium smokkel
de, toen Sjahrir nog premier was. De
opiumaffaire wordt nog steeds door de
politie onderzocht, zodat meer inlich
tingen binnenkort verwacht kunnen
worden.
De republikeinse regering erkent of
ficieel opium te hebben verkocht. Zij
ontkent echter, dat deze verkoop con
trabande betrof.
In een officieel communiqué, dat voor
radio-Djocja werd omgeroepen, wordt
bekendgemaakt, dat men volgens de re
publikeinse regelingen dienaangaande
„een zekere hoeveelheid opium" op re
publikeins gebied voor het eind van het
jaar van de hand moest doen. Twee mo
gelijkheden deden zich voor: de opium
in zee werpen of de voorraad verko
pen. De republikeinse regering koos de
tweede. „De verkoop," aldus 't commu
niqué, „is echter geschied volgens door
de regering vastgestelde regelingen en
daarom kan het dus hier geen contra
bande betreffen. Bovendien is de republi
keinse regering niet gebonden aan in
ternationale bepalingen t.a.v. de ver
koop van opium, omdat zij nooit inter
nationale overeenkomsten daaromtrent
heeft getekend."
Dr. W. Bronkhorst, geneesheer-direc
teur van het sanatorium „Berg en
Bosch" te Bilthoven, is bij K.B. be
noemd tot buitengewoon hoogleraar
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, om
onderwijs te geven in de longziekten.
Het is de eerste leerstoel in de leer der
longziekten, die -in Nederland is inge
steld.
De party van generaal De Ganlle, de
R.P.F., leed Woensdagavond een tacti
sche nederlaag, toen de nationale ver
gadering met 208 tegen 166 'stemmen
besloot de verkiezingen van de alge
mene raden der departementen, die in
October gehouden zouden worden, uit
te stellen.
De Gaullisten hadden gehoopt bij deze
verkiezingen een grote overwinning te
behalen en zo de algemene verkiezingen
ti bespoedigen.
Het grootste gedeelte van de overige
politieke partijen sloot zich aaneen, ten
einde de verkiezingen in October voor
onbepaalde tijd uitgesteld te krijgen,
hangende een reorganisatie van het
regeringssysteem van de departementen.
De communisten onthielden zich van
stemming.
Een woordvoerder van de regering
beloofde, dat de reorganisatie voor Mei
van het volgende jaar in de Nationale
Vergadering behandeld zou worden,
zodat de verkiezingen dan gehouden
kunnen yvorden.
|-
Op een tentoonstelling van vliegtuigmodellen in Engeland waren niet alleen aardige
ontwerpen te bewonderen. Er waren ook mode-producten, die door de luchtvaart
geïnspireerd waren en waarvoor niet minder belangstelling bestond dan voor vliegtuig
modellen. Een hoofddeksel met een windzakpropellers en wielen.
Het officiële Joegoslavische pers
agentschap Tanjug deelt mee, dat
Stanoje Simitch, de Joegoslavische mi
nister van Buitenlandse Zaken, aan de
ambassadeur van Roemenië in Belgrado
een nota heeft overhandigd, waarin Ana
Pauker, de Roemeense minister van
Buitenlandse Zaken, en andere Roe
meense leiders ervan beschuldigd wor
den zo te manoeuvreren, dat de rege
ring in Joegoslavië ten val gebracht
wordt.
In de nota wordt verklaard, dat de
in Roemenië gevoerde campagne tegen
Joegoslavië en het Joegoslavische Volk
strijdig is met het Roemeens-Joegosla-
vische verdrag van vriendschap, samen
werking en wederzijdse bijstand.
Generaal-majoor Pero Popivoda van
de Joegoslavische luchtmacht, die tien
dagen geleden naar Roemenië is ge
vlucht, laat zich in een brief aan het
blad „Scanteia" op felle wijze uit tegen
het Tito-regime, dat, naar hij zegt,
thans z(jn geheime politie op de „eer
lijke communisten" Joslaat. Popivoda
keert zich met name tegen de minister
zonder portefeuille Milovan Djilas, die
door de Cominform als „lafaard en
verrader" werd gebrandmerkt, en
noemt hem een intellectuele bourgeois,
die de partijen bedriegt met leugenach
tige propaganda en valse voorlichting.
Tot dusverre zijn er, ondanks de ont-
De jubileum- en inhuldigingsfeesten zyn waarlijk op de eerste plaats een
feest van (en voor!) de schilders, timmerlieden en electriciens. Nimmer
hebben we kunnen vermoeden dat Amsterdam zoveel van deze ambachts
lieden telt!
In welhaast alle straten in Zuid het
minst heerst een grote bedrijvigheid.
Kronen worden gehesen in alle groot
ten en vormen; palen in de grond gesla
gen; de toch al smalle trottoirs worden
nog smaller gemaakt met grote bouw
sels; vlaggen wapperen reeds bij tien
tallen (de Amsterdamse vlaggenindus-
trie kan al lang geen orders meer aan
nemen en voert alleen nog overheids-
orders uit!) en slierten oranjelampen
hangen over pleinen, straten en grach
ten. Er wordt geklopt en getimmerd,
geschilderd en gemoerd, ge„fit" en ge
zaagd. Zonderlinge auto's met grote
stellages rijden door de straten en straks
komen de kwekers dit alles nog even
van frisse bloemen voorzien, zodat Am
sterdam volop in de bloemetjes gezet
zal worden. En dat alles voor het mil-
lioen bezoekers, dat Amsterdam ver
wacht, van wie o.a. 9000 Amerikanen.
Voor hen is de V.V.V. zo druk in de weer
om onderdak te zoeken dat ze het niet
afkan en voorlopig maar geen nieuwe
adressen meer aanneemt. En iedereen
die een raam bezit langs b.v. de weg die
de gouden koerts zal nemen, tracht daar
munt uit te slaan, waarbij al fantastische
bedragen van honderd gulden en meer
worden gefluisterd.
Ook binnenshuis, en wel ln het R A.I.-
gebouw, hebben schilders, electriciens en
timmerlieden het hoogste woord gehad.
Zij hebben de stands van de Nationale
Handel-, Industrie- en Nijverheidsten
toonstelling „Nahinto" ingericht. Het idee
voor deze expositie stamt al uit de Be
vrijdingsdagen, maar toen was er nog
geen voldoende materiaal. Men wilde er
eerst een specifiek Amsterdamse tentoon
stelling van maken, maar ze is uitgegroeid
tot een waarlijk nationale, zij het met
een Amsterdamse inslag. Allerlei grote
industrieën en bedrijven exposeren er op
zeer overzichtelijke wijze. Zo staat er
o. a. een Fokker Promotor in levenden
lijve opgesteld en men vindt er een
raceboot met 135 F.K.-motor.
Alle grote rederijen doen mee alsmede
de Amsterdamse haven en andere officiële
instellingen. Men ziet er papier maken op
oud-Hollandse manier, diamanten kloven,
regenjassen snijden, rietmeubels vlechten,
plateel bakken en een dagblad drukken.
Er zijn 200 standhouders en de 120 expor
teurs onder heq vormen tezamen een ex
portcentrum midden in de zaal, waar voor
vele millioen guldens aan waarde ligt
uitgestald (verzekerd). Er is voorts een
bioscoopzaal en een cabaret met 1500
plaatsen. Architect Günther, die de expo
sitie ontwierp, heeft gebroken met het
systeem van rechte wegen en stands. Men
moet hier aan de slinger gaan. Ook allerlei
snufjes, als zeeppapier, een verwarmde of
afgekoelde matras ontbreken niet. Men
verwacht enige honderdduizenden bezoe
kers. De Fa. Enschede exposeert de door
haar gedrukte bankbiljetten en postzegels
uit de laatste 50 jaar, op zich zelf al een
zeer interessante tentoonstelling. Voorts is
er de wereldbol met alle Nederlandse
scheepvaartlijnen, reeds op de wereldten
toonstelling te New York geëxposeerd
Deze tentoonstelling is maar een on
derdeel van het uitgebreid programma
der feestelijkheden in Amsterdam. Za
terdagavond floept de volledige feest
verlichting van de hoofdstad aan. Die
dag zijn 17 gepavoiseerde en geïllumi
neerde oorlogsschepen, o.a. de „Karei
Doorman", aangekomen. Maar het feest
begint Maandagavond officieel met de
intocht van Koningin Wilhelmina, na
Haar aankomst om vijf uur aan het Am-
stelstation, met vaandelhulde. De route
is Mr. Treubplein, Mr. Treubweg, Sta-
linlaan, Rijnstr., van Woustr., Westein
de, Weteringschans, Vijzelstraat, Munt,
Rokin.
Op 31 Augustus begint om elf uur de
aubade op de Dam van 1400 schoolkin-
dren en 3500 volwassenen, alsmede 300
muzikanten, onder leiding van de 80-
jarige Fred Roeske, die ook 50 jaar ge
leden de aubade leidde. Des middags om
twee uur rijdt Koningin Wilhelmina
langs Raadhuisstraat, Rozengracht, De
Clercqstraat, Bilderdijkstraat, le Const.
Huygensstraat, Vondelbrug, Van Baerle-
straat, Willemsparkweg, Koninginneweg,
rechterkant Valeriusplein, Com. Kruse-
mansraat, Kochstraat, Marathonweg,
Olympiaweg, Stadionweg, naar het Sta
dion voor het, Jubileumspel (aanvang
drie uur), van waaruit de Kroon gedra
gen zal worden naar de Dam, dpor de
putaties van de geestelijkheid, verpleeg
sters, wetenschap, leger, vloot en lucht
macht, U.V.V., kunstenaars, geiinifor
meerde ambtenaren, koopvaardij, arbeid
en illegaliteit, die elkaar aflossen op de
volgende punten: Agneskerk (Comelis
Krusemanstraat), Valeriusplein, Emma-
monument, Koningslaan/Willemspark
weg, Willemsparkweg/Van Baeriestraat,
Vondelbrug, Constantijn Huygensstraat/
Bosboom Toussaintstraat, Bilderdijkstr./
Kwakerspleip, Rozengracht/Mamixstr„
Westermarkt.
De Koningin rijdt via Stadionweg,
Olympiaweg, Apollolaan, J. M. Coenen-
straat, Van Baeriestraat, Museumplein,
Hobbemastraat Leidsebosje, Leidse
plein, Leidsestraat, Herengracht oneven
zijde, Vijzelstraat, Munt, Rokin, Dam,
naar het Paleis terug.
Intussen is het op 't Museumplein bij
leven-en-welzijn om twee uur een ballon
opgelaten, vergezeld van 500 balonnetjes
met naamkaartjes van de jeugdige af
gevaardigden der buurtverenigingen.
Een vuurwerk om kwart over negen op
het terrein tussen de Beethovenstraat
en de Pamassusweg besluit de dag.
Op 1 September om twee uur is
weer wetenschappelijk appèl in het
Indisch Instituut, op 2 September de
première van A. Defresne's stuk „1948
Anno Christi" in de Stadsschouwburg,
op 3 September om één uur de na
tionale vlootschouw op het Buiten IJ
en om twee uur een optocht van in
dustrie, handel en nijverheid o.a. langs
Apollolaan, Churchilllaan, Schelde-
straat, Ferd. Bolstr., Vijzelstr., Rokin,
Dam, Raadhuisstr., Keizersgracht, Bil
derdijkstr., Vondelbrug, Museumplein.
En om acht uur gondelvaart door de
grachten.
Op 4 September maakt Koningin Ju
liana, nadat de abdicatie van Koningin
Wilhelmina waarschijnlijk zonder uiter
lijk vertoon zal zijn voorbijgegaan
haar eerste rijtoer door Amsterdam en
wel langs Damrak, Prins Hendrikkade,
Schippersgrachtje, Kadijksplein, Kat
tenburgergracht, Wittenburgergracht,
Oostenburgergracht, Sarphatistraat, Fre-
deriksplein, Weteringschans, Kleine-
Gartmanplantsoen, Leidseplein, Marnix-
straat, Willémstraat, Brouwersgracht,
Noordermarkt, Prinsenstraat, Wester
markt, Raadhuisstraat, N.Z. Voorburg
wal, Paleisstraat, Dam.
Om acht uur begint de Sportfantasie
in het Olympisch Stadion en om kwart
over tien een fakkeldemonstratie op de
Dam. Zondag 5 September is gewijd
aan de kerkelijke dankdiensten. Die dag
komen waarschijnlijk de hoge buiten
landse gasten aan. Óp 6 September de
plechtige inhuldiging in de Nieuwe
Kerk, om drie uur gevolgd door de rit
van H. M. Koningin Juliana in de gou
den koets langs Rokin, Vijzelstraat, Nw.
Vijzelstraat, Weteringschans, Kleine-
Gartmanplantsoen, Leidseplein, Leidse
bosje, Stadhouderskade, Overtoom, le
snappingspoging van drie hoge Joego
slavische legerofficieren en de geruch
ten in alle toonaarden over opstanden
en zuiveringen, geen openlijke maat
regelen door Moskou tegen de „Joego
slavische afvalligen van het socialisme
genomen.
De Joegoslavische autoriteiten die
allen van mening zijn, dat maarschalk
Tito zijn zaak volledig uiteengezet en
beredeneerd heeft en dat Rusland thans
de volgende stap moet doen geloven,
dat de Russen eerst zullen proberen
maarschalk Tito door propaganda uit de
weg te ruimen.
Het is de diplomaten en andere po
litieke waarnemers in Belgrado volko
men duidelijk geworden, -dat indien er
maar een kleine kans was geweest een
oppositie te organiseren, de drie hoog
geplaatste legerofficieren onlangs niet
geprobeerd zouden hebben uit het land
te ontsnappen.
Het is zeker, dat er, een zuivering van
de Joegoslavische communistische partij
gaande is.
Mevrouw Oksana Kosenkina heeft
Woensdag voor het eerst een verkla
ring voor de pers afgelegd. Zij deelde
mede, dat zij uit het raam sprong om te
ontsnappen en niet om zich van het le
ven te beroven. Zij gaf tevens te ken
nen, dat zij niet naar de Sovjet-Unie
wenst terug te keren.
Zij voegde er aan toe, dat de „Sowjet-
ambassadeur Aleksander Panjoesjkinen
de consul-generaal Jacob Lomakin haar
beiden vertelden, wat zij tegenover
journalisten moest zeggen" op een pers
conferentie in het Sowjet-consulaat, de
dag, dat zij terug was gehaald van de
boerderij van Wit-Russische uitgewe
kenen. „Door mijn boodschap zou ik
een heldin worden", zeiden zij.
„Ik wist, dat, aangezien men mij niet
toestond het consulaat te verlaten, ik
ook in de Sowjet-Unie niet zou kunnen
ontkomen."
Op een vraag, wat in de brief stond,
die zij van de boerderij naar Lomakin
zond, antwoordde zij, dat zij haar gehele
levensgeschiedenis in de Sowjet-Unie
daarin beschreven had en dat zij ver
zocht had als onderwijzeres ontslagen
te worden en zich naar een hotel te
mogen begeven. „Daar ze mij dit niet
toestonden, besloot ik het zelf te doen".
Zij wenste „met de Russen als met
menselijke wezens te spreken maar dat
waren zij niet."
Zij zei voorts, dat Panpoesjkin niet
met haar had willen spreken maar haar
had opgedragen bepaalde dingen tegen
de reporters te zeggen.
Op de vraag, waarom zij niet terug
wenste te keren, antwoordde zij, dat
zij de Sowjet-Unie wenste te ontvluch
ten, omdat men haar echtgenoot „ge
grepen had" in 1937. Zij wist niet, waar
hij heen was gegaan.
Gravin Alexandra Tolstoi en de anti
communistische Russische schrijver
Wladimir Zenzinof zullen vandaag een
bezoek brengen aan mevrouw Kosen
kina om met haar het plan te bespre
ken, dat zjj de Amerikaanse nationali
teit aanneemt
Zij zullen eveneens de voorstellen
bespreken voor de vorming van een
fonds voor hulp aan slachtoffers van
het communisme.
Arthur Bliss Lane, de vroegere Ame
rikaanse ambassadeur in Polen, heeft
er in toegestemd voorzitter te worden
van het op te richten hulpfonds.
George Marshall, de Amerikaanse
Minister van Buitenlandse Zaken, heeft
Woensdag tijdens een persconferentie
verklaard, dat de V. S. zullen handelen
overeenkomstig het Russische verzoek
De Belgische senator en geleerde prof.
Paul Libois heeft te Brussel volgens
het persbureau Telepress verklaard, dat
de atoombom geen geheim meer is voor
bekwame onderzoekers, welk bericht
ons via het Sovjetpersbureau Tass be
reikt. Hij beweerde voorts, dat er een
geheime overeenkomst tussen België
en de Verenigde Staten zou bestaan, die
getekend zou zijn, toen de Belgische
regering zich te Londen bevond. Op
grond van deze overeenkomst zou alle
uranium-erts uit de Belgische Congo
naar de V. S. verscheept worden en wel
in zulke hoeveelheden, dat de Ameri
kaanse fabrieken het niet zouden kun
nen verwerken, noch nu noch in de
toekomst.
„Het uraniumerts wordt opgehoopt
om ,de productie van atoom-energie
voor niet-militaire doeleinden te ver
hinderen. waardoor de overheersing der
steenkool-, olie- en electriciteitsmono-
polies der Verenigde Staten in gevaar
zou worden gebracht." Professor
Libois gaf daarna een overzicht van
hetgeen reeds aan uranium-erts geëx
porteerd was. Op verzoek van de rege
ring der V. S., zo vervolgde professor
Libois, maakt de Belgische regering de
cijfers niet bekend. In 1940 was meer
dan één millioen kilogram uranium
erts naar de V. S. gezonden. In 1942
werd ongeveer dezelfde hoeveelheid
verscheept. In 1943 bedroeg het aantal
naar de V. S. uitgevoerde kilogrammen
uranium-erts acht millioen. In 1944 wa
ren het er ongeveer negen millioen. Ir,
1945 tachtig millioen. Ten naastebij
honderdnegenentwintig millioen kg. van
dit erts ging in het eerste kwartaal van
1947 naar de V. S.
Libois was van mening, dat de „Union
Minière du Haut Katanga", die de ura-
niumvindplaatsen in de Congo bezit,
„door de Amerikanen geroofd was".
Verwachting tot Vrijdagavond:
Langs de Waddeneilanden aanvan
kelijk nog krachtige, overigens
meest matige wind uit richtingen
tussen West en Noord. Wisselende
bewolking met in het Noorden van
het land enkele verspreide buien,
in het Zuiden overwegend droog
weer. Koel.
Zon 5.43—19.39 Maan 22.14—14.21.
Const. Huygensstraat, Bilderdijkstraat,
De Clercqstraat, Rozengracht, Raadhuis
straat, N.Z. Voorburgwal, Paleisstraat,
Dam.
Om kwart over negen rijden de Ko
ninklijke familie en haar hoge gasten
langs Rokin, Muntplein, Reguliershree-
straat, Rembrandtsplein, Utrechtsestraat,
Frederiksplein, Van Woustraat, Cein
tuurbaan, Roelof Hartplein, J. M. Coe-
nenstraat, Apollolaan, Olympiaplein, Sta
dionweg naar het Stadion, waar om half
tien het Kroningsspel aanvangt, nadat
om zes uur de Kroon langs dezelfde
route als op 31 Augustus yan de Dam
naar het Stadion zal zijn gedragen. De
terugkomst van de Koninklijke personen
naar de Dam is langs Stadionplein, Sta
dionweg, Olympiaweg. Apollolaan, J. M.
Coenenstraat, Van Baeriestraat, Mu
seumplein, Hobbemastraat, Leidsebosje,
Leidseplein, Leidsestraat, Koningsplein,
N.Z. Voorburgwal, Paleisstraat.
Tenslotte om 7 September om acht uur
het galaconcert in het Concertgebouw
en het bloemencorso, dat om half twee
vertrekt van de Haarlemmermeerstraat,
langs Hoofddorpplein, Zeilstraat, Konin
ginneweg, Willemsparkweg, Van Baerie
straat, P. C. Hooftstraat, Stadhouders
kade, Vijzelgracht, Vijzelstraat, Munt,
Rokin, Dam, Mozes en Aaronsstraat,
Raadhuisstraat, Rozengracht, de Clercq
straat, Bilderdijkstraat, le Constantijn
Huygensstraat, Overtoom, Suriname-
plein, Hoofdweg, Mercatorplein, Sloter-
dijlc.
Aldus in vogelvlucht het officiële
programma van Amsterdam, dat nog aan
te vullen is met vele buurt- en straat
feesten, militaire taptoes en derg.
Woensdag werd in Vaticaanstad mede
gedeeld, dat Mgr. Antonio Arata tenge
volge van een hartziekte overleden is.
Mgr. Arata, die in 1883 geboren en in
1933 bisschop gewijd werd, is één van
de Romeinse specialisten voor Russische
godsdienstige vraagstukken. Uit dien
hoofde maakte hij deel uit van de Va
ticaanse Commissie voor de Sovjet-
Unie, welke in 1930 werd opgericht en
welke vier leden telt.
Mgr. Arata is overleden in een kloos
ter in de omgeving van Grotta Ferrata.
Een Amerikaanse autoriteit verklaarde
Dinsdag te Washington tegenover een
correspondent van United Press, dat de
afdeling „strategische materialen" van
de E.C.A. voornemens is afdelingen op
te richten in het Middellandse Zeege
bied, Afrika, het Verre Oosten 'en mis
schien nog andere gebieden om nauw
keurige studies te maken van de kolo
niale bronnen der West-Europese lan
den. Hij zeide, dat de E.C.A. vermoede
lijk binnen enkele maanden deskundigen
zal sturen naar de koloniale gebieden
van Engeland en Frankrijk en mogelijk
ook naar de overzeese gebiedsdelen van
Nederland en België om te onderzoeken
wat ter ontwikkeling van de hulpbron
nen gedaan kan worden.
De E.C.A. is bevoegd gelden ter be
schikking te stellen ten behoeve van de
ontwikkeling van strategische materia
len in de koloniën. De organisatie geeft
echter de voorkeur aan het aanmoedi
gen van particulier Amerikaans kapitaal
voor dit doel, doch dit zou moeten ge
schieden op basis van partnerschap, ter
wijl een bevredigende opbrengst van het
geïnvesteerde kapitaal in het vooruit
zicht zou dienen te liggen.
Genoemde zegsman voegde aan zijn
verklaringen nog toe, dat de E.C.A. zich
eveneens zal interesseren voor de voor
malige Italiaanse koloniën, wanneer deze
onder Italiaans mandaat worden ge
plaatst.
De regering van de staat Israël heeft
haar voorlopige vertegenwoordiger in
Nederland, mr. K. J. Edersheim, gemach
tigd visa voor de staat Israël te ver
strekken. Tevens is de vertegenwoordi
ging gemachtigd de economische belan
gen van Israël in Nederland te behar
tigen en het handelsverkeer Nederland-
Israël te bevorderen.
•Het bureau van de vertegenwoordi
ging is gevestigd Joh. Vermeerstraat 22,
Amsterdam-Zuid.
Niet door de aard, maar door de
wijze, waarop de arbeid wordt ver
richt, staat de arbeid van de een
hoger dan die van de ander.
het Amerikaanse consulaat in Wladiwo-
stock te sluiten.
De Russische stap is te betreuren,
verklaarde Marshall,' maar de aangele
genheid is niet bijzonder belangrijk.
Minister Marshall herinnerde er aan,
dat de Russen nog altijd de beschikking
hebben over een handelsorganisatie, de
Amtorg, waarvan de zetel in New York
gevestigd is.
Marshall liet zich niet uit over de
volgende stap van de V. S. in het ge
schil met Rusland over de drie leraren,
die weigeren naar hun vaderland terug
te keren.
De Russische vice-consul in New
York, Zot Chepurnykh is Woensdag
avond met een Russisch schip naar
Rusland vertrokken.
Naar het A.N.P. verneemt, wordt
de Franse regering bij de inhuldi
ging van Koningin Juliana vertegen
woordigd door een bijzondere am
bassade. Deze bijzondere ambassade
wordt gevormd door de heer Edouard
Herriot, president van de nationale
vergadering, de schrijver George
Duhamel van de „Académie Fran-
saise" en een generaal, wiens naam
nog niet'bekend is.
De Chinese ambassadeur in Ne
derland, dr. Henry Kunghui Chang,
vertegenwoordigt zijn regering als
ambassadeur in bijzondere zending,
evenals de gezant van Venezuela,
de heer Henrique Gil Fortoue, en
de Finse gezant, de heer Asko Ivalo.
De burgemeester van Amsterdam en
voorzitter van het jubileumfonds voor
de kankerbestrijding, mr. d'Ailly. heeft
meegedeeld, dat de aanmaak van de
insignes de vraag nauwelijks kan bij
houden. Er worden in binnen- en bui
tenland honderdduizenden per week ver
kocht en de vraag blijft constant Zij
zal waarschijnlijk nog stijgen in de
feestweek. Een extra reserve insignes
wordt gevormd en achtergehouden om
aan alle aanvragen te kunnen blijven
voldoen.
De Nederl. Bank N.V. heeft de door
haar aan niet-ingezetenen verleende
algemene vergunning tot het beschikken
over hun binnenlandse vorderingen
(vrij geld) wegens bijdragen aan het
comité „Nationaal Huldeblijk" in die
zin uitgebreid, dat schenkingen aan dit
comité voor bedragen van ƒ500 en ho
ger eveneens mogen plaatsvinden door
overboeking ten laste van het geblok
keerde guldenstegoed hier te lande van
niet-ingezetenen naar de geblokkeerde
rekening van voornoemd comité.
In verband met de zeer beperkte open
stelling van de P.T.T.-kantoren op 31
Augustus voor de telegraafdienst, wordt
het publiek aangeraden, telegrammen
voor de leden van het Koninklijk Huis,
welke betrekking hebben op de verjaar
dag van H.M. de Koningin, vroegtijdig
liefst voor 31 Augustus aan te
bieden. De aflevering zal op 31 Augus
tus plaats hebben.
Ter gelegenheid van de viering van
het regeringsjubileum van H.M. Konin
gin Wilhelmina en de inhuldiging van
H.K.H. Prinses Juliana als koningin,
zal het centrale girokantoor gesloten
zijn als op Zondagen. Opdrachten met
spoedbeharideling zullen daarom op die
data ook niet aangenomen kunnen
worden.
In verband met de sluiting der P.T.T.-
kantoren op 31 Augustus worden de
herdenkingspostzegels van het regerings
jubileum van H.M. de Koningin reeds
op de 30ste Augustus verkocht
Naar wjj vernemen zal de minister
president de heer W. es 31 Augustus
a.s. omstreeks het middaguur een radio
rede uitspreken. Ook 6 September zal de
minister-president via de radio een rede
houden, de uitzending van deze laatste
rede zal des avonds geschieden.
Waarschijnlijk zullen op beide dagen
ook de lt.-gouverneur-generaal van Ne-
derlands-Indië, dr. van Mook, de gou
verneur van Suriname, de heer Huender,
en de gouverneur van Curacao, de heer
ir. Peters, radio-recjpvoeringen houden.
De Nederlandse minister van De
fensie, mr. W. F. Schokking, heeft
vandaag te Brussel een onderhoud
gehad met zijn Belgische collega
Raoul de Fraiteur.
De Nederlandse minister was door
zijn kabinetschef en zijn aide de
camp vergezeld.
Men neemt aan dat beide minis
ters bijzonderheden hebben bespro
ken over de toepassing van de in Mei
getekende Belgisch-Nederlandse mi
litaire overeenkomst ter bevordering
van militaire samenwerking in vre
destijd.
Ter gelegenheid van het gouden re
geringsjubileum hebben leerlingen van
de hogere textielschool te Enschede
twaalf fraai damast linnen tafellakens
vervaardigd, die op 2 September door
een deputatie van de hogere textiel
school aan H. M. de Koningin zullen
worden aangeboden.
In de lakens zijn de nationale sym
bolen geweven. In het midden is "een
ster met kroon aangebracht met de jaar
tallen 1898—1948.
Tijdens het tiende Internationaal
Wijsgerig Congres, onlangs te Amster
dam gehouden, hebben de-ongeveer 120
leden van de Katholieke Vereniging van
Wijsbegeerte, die aan het congres deel
namen, zoals indertijd bericht, een bij
eenkomst gehouden. Er is toen een tele
gram aan de H. Vader verzonden, waar
op prof. E. Huffner S.J., voorzitter van
de Ver. v. Thomistische Wijsbegeerte,
die de bijeenkomst organiseerde, thans
het volgende antwoord ontving: „Zeer
gevoelig voor de eerbiedige hulde van
de katholieke filosofen, die deelnamen
aan het tiende Wijsgerig Congres te
Amsterdam, wenst de H. Vader hun
met een vaderlijk dankbaar hart over
vloedig Goddelijk licht, Apostolisch*
zegen." (w.g. Montini, substitut).
