bureaux van redactie en administrate
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Koningin Juliana
KONINGIN WILHELMINA
draagt regering over
De acte van troonsafstand
hedenmorgen getekend
Proclamatie van Koningin Juliana
Wij kannen Wilhelmina nooit
genoeg danken"
DAGORDERS VAN KONINGIN
WILHELMINA EN JULIANA
Benesj overleden
Dr. Beel naar
Indonesië
Verliezen in Indië
Maandag luiden
de klokken
TEKST VAN DE
ABDICATIE
Tot alle strijdkrachten
Tot hoofd en hart
.Het weer.
NIEUWE KERK OPEN
VOOR PUBLIEK
tsl
- -
Koningin tekent de
Grondwetsherziening
Zijn laatste wens: naast
Masaryk begraven te worden
jATERDAG 4 SEPTEMBER 1948
72ste JAARGANG No. 24248
Bij Kon. Beslui! van 28
Augustus j.l. is mei ingang
van 7 September daaropvol
gend benoemd tot gedele
geerde van hei Opperbestuur
in Indonesië dr. L. J. M. Beel,
oud-minisier-presideni. Op
verzoek der regering zal dr.
Beel zich reeds op 9 Septem
ber naar Indonesië begeven.
Ofschoon hei Kon. Besluit
daaromtrent geen nadere
Aanduiding bevat ligt hei,
haar wij vernemen, in de be
doeling, dat deze benoeming
slechts van beperkte tijds
duur zal zijn.
baandag 6 September, de
^CtS der Inhuldiging van
Af. Koningin Juliana, zal
blad niet verschijnen.
DE DIRECTIE.
(Van onze speciale verslaggever)
Dp de Dam is Kei doodstil. Zo juist heeft Hare Majesteit in
de Mozes- en Aaronzaal het koninklijk gezag aan Haar
dochter overgejdragen en nu, terwijl reeds hei Paleiscarillon
begint ie spelen, wachten duizenden en duizenden op het
moment, dat Zij bij de laatste slag van twaalf hel balcon
zal befreden en spreken tof Haar volk.
Daar gaan de deuren open en in een blauw mantelpak staat
Prinses Wilhelmina. Met nauwelijks bedwongen ontroering
begint Zij ie spreken. En als Zij Haar korte rede, die wij hier
onder laten voligen, heeft beëindigd, is Zij hei, die hei „Leve
de Koningin" inzet en in een ogenblik van spontane be
wogenheid omhelst Ze Haar dochter en kust Haar voor hef
forum van duizenden.
„Zo waarlijk helpe mij Cod Almachtig
Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
147 per maand, f 4.42 per kwartaal
Wnd. hoofd redacteur; W. Severtn.
Directeur: 3. 3. W. Boerrkiter.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mliltmetef-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Midden tussen de uitbundige vie
ring van het gouden Regerings
jubileum van Koningin Wil-
helmina en de Inhuldiging van de
hieuwe Koningin Juliana Maandag
a.s. in de Nieuwe Kerk te Amsterdam,
zowel een afscheid, waarin vreug
devolle dankbaarheid en weemoed
met elkander wedijveren, als een
begin dat vol vertrouwen door
Vorstin en volk wordt tegemoet ge
zien, geschiedde hedenmorgen in een
indrukwekkende plechtigheid op het
Paleis in de hoofdstad de wisse
ling van de troon. Met de onderteke
ning van de acte van abdicatie deed
Koningin Wilhelmina afstand van de
regering en volgde Juliana, zonder de
continuïteit van het regerend Huis
van Oranje een ogenblik te onder
breken, haar als Koningin op.
Er wordt in deze dagen, waarin
het volk, hoe begrijpelijk ook, slechts
oog heeft voor uiterlijke pracht en
praal, maar weinig gedacht aan de
diepe zin der ingrijpende gebeurtenis
sen, die wij thans allen meemaken. Er
Wordt waarschijnlijk ook weinig ge
dacht aan hetgeen in deze dagen in
de harten der twee hoge Vrouwen,
Moeder en Dochter, zelf omgaat.
Duidelijk bleek dit uit de ontroerende
afscheidsrede, welke H. M. Koningin
Wilhelmina Dinsdag j.l. voor de aan
vang van het stadionspel tot het Ne
derlandse volk richtte.
„Thans loopt dit tijdperk voor mij
ten einde. De strijdende taak, die wij
allen tezamen gehad hebben, die wij
zovele jaren tezamen' hebben ver
vuld, ga ik neerleggen.
Veel is er in de oorlogsjaren ge
droomd en verwacht van de toekomst.
Voor velen is de werkelijkheid na de
bevrijding een teleurstelling gewor
den. Ik vertrouw dat gij sterk zult
zijn en veel zult verwezenlijken van
wat toen als toekomstdromen in ons
alien leefde en thans nog leeft. Aan
de vooravond van mijn troonsafstand
bind ik u difr op het hart."
De strijdende taak legt zij neer
en draagt zij over op haar Dochter.
„Het is voor mij als moeder een
aangrijpend ogenblik, nu mijn kind
een stap zet als deze," zo gaat zij
verder.
„Zij aanvaardt haar taak in een
moeilijke en ingewikkelde tijd, een
tijd, die vraagt om sterke mensen.
Als vanzelf rijst nu voor mij op het
beeld van onze stammoeder, wier
naam zij draagt.
Groot was het geloof, groot waren
de taaie volharding en offervaardig
heid, groot was het verstand, de be
zieling en het moederlijk hart van
Juliana, de moeder van de Vader des
Vaderlands.
Ik kan mijn dochter geen betere
Wens medegeven, dan dat zij, geheel
als kind van haar eigen tijd, bezieling
moge putten uit deze lichtende ge
stalte."
Beter dan wie ook, weet Koningin
Wilhelmina hoe bijna niet te torsen
de last kan worden die op koninklijke
schouders komt te rusten. Het i s een
moeilijke en ingewikkelde tijd, waar
in Juliana de regering gaat aanvaar
den. De wereld leeft immers midden
in de beslissende periode van een
wordende vrede of een zich opnieuw
ontwikkelende oorlog. Zowel het
Moederland als de overzeese gebieden
Van ons Rijk liggen in de branding.
Daarom bidt de scheidende Koningin
haar Dochter kracht toe, want deze
tijd vraagt om sterke mensen.
Sterke mensen. Dat waren velen
van de Oranjes. En ongetwijfeld
zal de geschiedenis uitwijzen, dat
Koningin Wilhelmina tot de grootste
en. krachtigste figuren uit het Huis
van Oranje behoorde. Wederom is
het thans een Vrouw, Koningin Ju
liana, van wie sterkte gevraagd
Wordt. En onwillekeurig denken wij
aan de woorden van de Nederlandse
historicus D. Japikse, die eens schreef:
„De parlementaire monarchie past
meer de vrouw dan de man; dé zo
dikwijls vereiste resignatie en op
offeringsgezindheid liggen in het al
gemeen de vrouw beter dan de man.
Overheersende eisen, om een goed
koning in de moderne tijd te zijn, blij
ven inzicht, bekwaamheid, karakter,
bewustzijn vooral van de hoge taak,
die op het boven de partijen staande
koningschap rust, dat koningschap,
De
regering maakt bekend, dat tot
jUar leedwezen in de afgelopen week
et navolgende verlies is gerapporteerd:
Kon. Landmacht: Sold. J. W. Arnol-
<Jbssen uit Nijmegen; gesneuveld 24
Augustus 1948.
Kon. Ned. Ind. leger en Kon. Marine
®bben in de periode van de afgelopen
eek geen verliezen gerapporteerd.
dat de hoogste drager der natuurlijke
traditie moet zijn. Aan die eisen kan
een vrouw evengoed als een man vol
doen, al zijn zulke begenadigden in
beide seksen dun gezaaid."
Als niet alle tekenen bedriegen, zal
ook Koningin Juliana tot deze bege
nadigden behoren. Haar verleden,
Koningin Wilhelmina herinnerde in
haar afscheidsrede nog eens aan de
wijze, waarop haar beide kinderen hun
uiterste krachten hebben gegeven in
de grote strijd voor de bevrijding van
het vaderland, doet het Nederlandse
volk het volste vertrouwen daarom
trent koesteren. Juliana is een kind
van haar eigen tijd. Reeds als studen
te in Leiden, waar zij in 1930 in de
Rechtsgeleerdheid promoveerde, be
woog zij zich vrij en ongedwongen in
het studentenmilieu. En thans met
haar huisgezin staat zij veel dichter
bij het volk en leeft zij ook onder
het volk dan in vroeger tijd ooit mo
gelijk was.
Als kind van haar eigen tijd, een
tjid, welke moeilijk en hard en dik
wijls wreed is, aanvaardt zij als Ko
ningin de regering. Nog jong, midden
in de bloei van haar jaren, neemt zij
de zware taak op zich, vol van idea
len, vol vertrouwen in de toekomst,
en symboliseert zij als boven de par
tijen staande de eenheid en continuï
teit der natie. Maandag sluit zij bij
de inhuldiging een plechtig verdrag
met haar volk op basis van een
Grondwet, die de rechten en plichten
van beide partijen vastlegt. Dan be
gint voor haar de strijd, die haar
Koninklijke Moeder vijftig jaar zo
succesvol en glorieus heeft gestreden.
Bidden wij haar in deze dagen de
v/oorden van de Psalm toe:
„Exspecta Dominum, viriliter age;
et confortetur cor tuum, et sustine
Dominum".
Daarom: wees sterk, leg in Zijn
hand uw lot;
Uw hart zij onversaagd en vast
beraden.
Ja, hoop op Hem, Hij is uw
heil, uw God!
Naar wij vernemen heeft het minis
terie van Binnenlandse Zaken aan de
gemeentebesturen het verzoek gericht
op Maandag 6 September in alle ge
meenten tussen 12.30 en 13 uur de klok
ken te doen luiden om de bevolking
kond te doen van de beëdiging en inhul
diging van H. M. Koningin Juliana.
De Nieuwe Kerk in de volle
pracht der versiering van de inhul
diging, zal Maandag 6 September
des namiddags om vier uur voor het
publiek ter bezichtiging opengesteld
worden. Ook de Regalia, de Rijks
kroon, de Rijksappel, het Rijks
zwaard en de Scepter zullen te zien
zijn.
De kerk is open Maandag van 1620
uur, Dinsdag van 10—20 uur en Woens
dag van 10—20 uur. De entréeprijs is
15 cent voor kinderen en 30 cent voor
volwassenen. De helft van de opbrengst
zal worden geschonken aan de Stichting
Herstellingsoorden voor oud-illegale
werkers.
Dan breekt de jubel los. Dit grijpt de duizenden, die op de Dam, op de daken
en in alle straten rondom zijn samengestroomd, zo aan, dat massaal en indruk
wekkend het Wilhelmus losbarst.
Na dat Wilhelmus schier eindeloze toejuichingen, zo lang en zo hevig, dat net
Koningin Juliana moeite kost Haar eerste rede uit te spreken tot Haar volk.
En Haar stem is bewogen en als zij, als opnieuw na Haar woorden het
Wilhelmus door duizenden wordt ingezet, hand in hand met Haar moeder deze
ovatie in ontvangst neemt, dan heerst daar iets op de Dam. dat men in de ware
zin van het woord nationale bewogenheid mag noemen.
En nog is het 'hiermede niet ten einde. Plotseling op een wenk van Prins
Bernnard verschijnen de vier prinsesjes op het balcon. Alle vier in het rood,
alle vier stralend en juichend. Opnieuw davert het nu over de Dam. Men zingt,
men ;uicht en telkens opnieuw wordt de nationale hymne ingezet. Het is een
machtig schouwspel, deze zingende, ontroerde massa.
Minister-president Drees, de Indonesische delegatie en de gedelegeerden uit
de West komen nu bet balcon op en opnieuw zwellen de toejuichingen aan.
Amsterdam heeft afscheid genomen van zijn scheidende Vorstin en zijn nieuwe
Koningin een ovationele ontvangst bereid.
De redevoeringen, door Prinses Wilhelmina en Koningin Juliana op dit historisch
ogenblik uitgesproken, volgen hieronder.
Wq Juliana, Wg de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-
Nassau, enz. enz. enz.
Aan land- en rijksgenoten,
Nu ik heden het koningschap heb aanvaard wil ik enige woorden tot u richten.
Allereerst een woord van grote dankbaarheid. Van mijn vroegste jeugd af hebt
gij mij omgeven met uw genegenheid. Uit alle delen van het rijk, uit alle kringen
der maatschappij, van oud en jong, ontving ik steeds ontroerende blijken van ge
hechtheid. Nu ik gereed sta mijn nieuwe taak te aanvaarden, gevoel ik sterk ho®
grote steun die genegenheid voor mij is.
Na een regering van vijftig jaren, legt mijn Moedei; haar taak neer. Haar re
geringsperiode, eerst staande in het teken van vreedzame vooruitgang op bijna
ieder gebied, omvatte twee wereldoorlogen met een zware, economische crisis
daartussen. Op een leeftijd, dat de meeste mensen aan rust gaan denken, is Ko
ningin Wilhelmina de bezielende leidster geweest in de strijd tegen meedogenloze
vijanden, die met grote overmacht ons land en Indonesië hadden overweldigd.
Overeenkomstig haar eigen wens gaat zij thans als Prinses Wilhelmina der Ne
derlanden in ons midden haar welverdiende rust genieten. Wij kunnen haar nooit
genoeg danken voor wat zij deed.
Landgenoten, hoewel de tijd. waarin
ik de regering aanvaard, vol is van
moeilijkheden en dreigende verwikke
lingen, is er toch reden tot vreugde,
omdat ons land, ondanks verwoesting
en verarming, innerlijk sterk genoeg
bleek om zich met behulp van onze
bondgenoten spoedig te herstellen.
Deze vreugde is echter vermengd met
diepe weemoed om allen, die zijn heen
gegaan, en warm medegevoel met hen,
die achterbleven, of wier have en goed
vernietigd werd.
Het leed, aan ons volk in oorlog en
bezetting aangedaan, zullen wij niet
licht vergeten. Begrijpelijk en gerecht
vaardigd zijn de daaruit ook tegen be
paalde Nederlanders voortspruitende
gevoelens. Wij moeten er ons echter
rekenschap van geven dat ook zij te
eniger tijd weer in onze gemeenschap
moeten worden opgenomen.
Tot u heeft mijn Moeder in donkere
dagen lichtende woorden gesproken, die
voor n en Nederland een groots werk
plan ontvouwden, opdat gij en Neder
land in vrijwillig samengaan een gelijk
waardige en eervolle plaats zouden in
nemen in de rij der volkeren.
Ik vertrouw dat onder mijn regering
de nieuwe verhouding een harmonische
vorm zal vinden, welke aansluit bij wat
leeft en groeit in uw midden.
Volken van Suriname en van de Ne
derlandse Antillen, vrijheid, gelijkwaar
digheid en zelfstandigheid zullen in het
nieuwe Koninkrijk uw onvervreemd
baar erfdeel zijn.
In het vertrouwen, dat Ik zal mogen
rekenen op uw aller steun, op welke
trap der ambtelijke ladder en in welke
maatschappelijke werkkring gij ook ar
beidt, en met de bede, dat God Mij
moge sterken, aanvaard Ik de regering.
Lasten en bevelen, dat deze procla
matie in de Staatscourant en het
Staatsblad opgenomen en ter plaatse,
waar zulks gebruikelijk is, aangeplakt
zal worden.
Amsterdam, 4 September 1948.
Juliana
De minister-president, minister van Al
gemene Zaken, W. Drees.
De minister zonder portefeuille, J. R.
H. van Schaik..
De minister van Buitenlandse Zaken,
Stikker.
De minister van Justitie, Wijers.
De minister van Binnenlandse Zaken,
J. H. van Maarseveen.
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, Th. Rutten.
De minister van Financiën, P. Lief-
tinck.
De minister van Oorlog, Schokking.
De minister van Marine a.i., Schok
king.
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, J. in 't Veld.
De minister van Verkeer en Water
staat a. i., J. R- H. van Schaik.
De minister van Economische Zaken,
Van den Brink.
De minister van Landbouw, Visserij'
en Voedselvoorziening, Mansholt.
De minister van Sociale Zaken,
A. M. Joekes.
De minister van Overzeese Gebieds
delen, E. Sassen.
De minister zonder portefeuille,
Götzen.
Heden, den vierden September 1948
des voormiddags te elf en een half
Holland, den burgemeester van Am
sterdam heb ilc, Wilhelmina, Koningin
der Nederlanden, Prinses van Oranje-
Nassau, enz. enz., in tegenwoordig
heid van Mijn geliefde dochter en
schoonzoon, bijeengeroepen: de voor
zitters van de beide Kamers der
Staten-Generaal, de ministers, de vice-
president van den Raad van Stafe, de
leiders en leden van deputaties uit
Indonesië, Suriname en de Neder-
landsche Antillen, den Comm. der
Koningin in de provincie Noord-
Holland, de burgemeester van Am
sterdam, de directeur van het kabinet
der Koningin, om in hun tegenwoor
digheid in een plechtige verklaring
uitvoering te geven aan het door Mij
op den twaalfden Mei j.l. aan land
en rijksgenooten medegedeelde voor
nemen Mfjn langdurige regeering te
beëindigen en afstand van de Kroon
te doen ten behoeve van Mijn dochter.
Ik verklaar dat Ik na langdurig
en rijp beraad, buiten iemands in
vloed, geheel vrijwillig van dit
oogenblik af, onherroepelijk afstand
doe van Mijn Koninklijk gezag en
waardigheid in het Koninkrijk en
van al de rechten daaraan verbonden,
deze overdragende aan Mijn geliefde
dochter en troonopvolgster Juliana,
Prinses der Nederlanden, Prinses van
Oranje-Nassau, enz. enz., om door
Haar en Haar wettige opvolgers be
zeten te worden, overeenkomstig de
bepalingen der Grondwet van het
Koninkrijk.
Ik beveel dat deze Mijn verklaring
met Mijn handtekening bekrachtigd
en van het grootzegel van het Ko
ninkrijk voorzien, nadat dezelve door
Mijn dochter en schoonzoon, alsmede
door alle autoriteiten, thans bij Mij
vergaderd, ondertekend zal zijn, in
het kabinet der Koningin zal worden
bewaard en dat authentieke afschrif
ten zullen verzonden worden aan de
beide Kamers der Staten-Generaal,
aan den Hoo'gen Raad der Nederlan
den en aan de Staten der provincies.
H. M. Koningin Wilhelmina heeft
Vrijdagavond de vier wetsontwerpen tot
Grondwetsherziening getekend.
Verwachting tot Zondagavond:
In de nacht weinig wind en hier
en daar vorming van nevel of mist.
Overdag wisselend bewolkt met en
kele plaatselijke buien, maar in het
binnenland op vele plaatsen, voorna
melijk in de voormiddag, flinke pe
rioden van zonneschijn. Zwakke lot
matige wind tussen Noord en Oost.
Weinig verandering in temperatuut
Zondag:
8.27—20.18.
Maandag:
9.56—20.32.
Dinsdag:
11.23—20.48.
zon 5.5719.19, maan:
zon 5.5919.17, maan:
zon 6.0119.14, maan:
Ik stel er prijs op tt zelf mede te de
len, dat ik zo juist mijn troonsafstand
heb getekend, ten behoeve van mijn
dochter, koningin JuHana, aldus/ ving
Prinses Wilhelmina haar rede aan.
Ik dank u allen voor het vertrouwen,
dat gij mij vijftig jaren lang gegeven
hebt.
Ik dank u voor de toegenegenheid en
de warmte, waarmede gq mij steeds
hebt omringd.
Met vertspuwen zie ik uw toekomst
tegemoet onder de zorgende leiding van
mijn innig geliefd kind.
God zij met n en de koningin.
Ik acht mij gelukkig met u allen te
kunnen uitroepen:
Leve onze Koningin.
Daarna sprak Koningin Juliana haar
eerste redevoering als regerend Vorstin
tot haar volk. Zij zeidec
Ik dank n, lieve moeder, dat gq mij
op deze wqze hebt ingeleid.
De voel het als een groot leed, dat we
uw wjjsheid en uw ervaring en bovenal
uzelf voortaan zullen moeten missen als
onze koningin.
Hoe moeilijk het ook zal zijn hier
aan te moeten wennen, ik weet dat
allen u van harte hun beste wensen
meegeven voor deze levensperiode,
waarin ge als Prinses Wilhelmina on
der ons zult verkeren.
Maar wij kunnen één ding voor u
doen: de ideeën, waarvoor gij pal hebt
gestaan, blijven nastreven en verwer
kelijken.
Ik doe in het bijzonder een beroep
op de jeugd, om te trachten zulk een
toekomst voor ons allen te vormen, dat
daarin de hoogste waarden in ere
worden gehouden, waarvoor zovele
van de besten hun leven hebben ge
geven.
Voorts doe ik voor mezelf een be
roep op uw aller vertrouwen, datzelfde
vertrouwen, waarmee gij mij in de
vqf maanden, waarin ik als Regentes
voor mijn Moeder waarnam, tegemoet
gekomen zijt.
Tezamen gaan wij moedig voor
waarts. Leve het Vaderland!
Tevoren was in de Mozes en Aaron
zaal dit geschied: Te kwart over elf
waren daar alle Zes en twintig genodig
den, die het plechtig ogenblik van de
Abdicatie zonden meemaken, verzameld.
Het waren veertien leden van het Ka
binet, de vice-president van de Raad
van State Mr. F. Beelaerts van Blokland,
de beide voorzitters der Kamers der
Staten-Generaal, prof. mr. R. Kranen-
HM. Koningin Wilhelmina heeft de
volgende dagorder gericht tot de strijd
krachten ter zee, te land en in de lucht:
Bij het neerleggen van mijn regee-
ring wensch ik een persoonlijk woord
van afscheid te richten tot u, strijd
krachten ter zee, te land en in de
lucht.
Gedurende de lange jaren mijner
regeering heb ik steeds staat op u
kunnen maken.
In den strijd, dien gij schouder aan
schouder met onze bondgenooten
en ik denk bovendien aan onze vis-
schers en koopvaarders hebt ge
streden voor de bevrijding van ons
vaderland en van Indonesië, hebben
plichtsbetrachting en opofferingsge
zindheid u gekenmerkt.
Thans, terwijl de opbouw van vloot,
leger en luchtmacht nog lang niet is
voltooid, wordt een zware taak ver
richt door onze strijdkrachten in
Indonesië voor het herstellen en be
houden van orde en rust. Ook deze
taak is vol ontberingen en eischt
voortdurend offers, doch ook hier
geeft gij alles wat van u gevraagd
wordt.
Ik heb mij steeds één met u gewe
ten. Uw verrichtingen hebben mij
trotsch op u doen zijn. Weest verze
kerd, dat uw lotgevallen mijn belang
stelling zullen blijven behouden.
Ik vertrouw, dat gij onder de re
geering van Koningin Juliana het
vaderland even trouw zult dienen, als
tijdens mijn bewind.
Moge Gods zegen steeds met u zijn.
WILHELMINA.
H. M. Koningin Juliana heeft de vol
gende dagorder gericht tot de strijd
krachten van het Koninkrijk:
„Strijdkrachten van hert Koninkrijk,
waar ter wereld gij a ook moogt be
vinden.
Gedurende de regering Mijner
Moeder hebt gij het vaderland steeds
gediend op een wijze harer waardig.
Vredelievend van aard hebt gij ge
toond, dat gij verbeten kunt strijden
voor vrijheid en gerechtigheid; indien
dit nodig is, zelfs tegen een over
machtige vijand.
Wat ik van mijn echtgenoot, die
als bevelhebber der Nederlandse
strijdkrachten u aanvoerde bij de
bevrijding van ons land, en nu
als inspecteur-generaal in nauwe aan
raking met u is. steeds over u hoorde,
heeft mij met trots vervuld.
Nog altijd worden van u, strijd
krachten in Indonesië, grote offers
gevraagd. Na de moeilijke jaren van
oorlog en bezetting zijt gij thans voor
geruime tijd ver van huis eö gezin.
Te meer waardering heb ik daarom
voor uw toewijding, zelfbeheersing en
plichtsbetrachting bij het vervullen
van uw taak.
Bij het aanvaarden van het Konink
lijk gezag spreek ik de verwachting
uit, dat alle strijdkrachten in de toe
komst, evenals in het verleden, eens
gezind en toegewijd hun beste krach
ten zullen geven voor de belangen
van het Rijk.
Ik reken op uw trouw.
JULIANA."
De dagorder van H. M. Koningin Wil
helmina is even voor twaalf uur he
denmorgen voor het front der troepen
voorgelezen. Vervolgens is in aanslui
ting daarop na twaalf uur voorlezing
gegeven van de dagorder van H. M. Ko
ningin Juliana.
burg en mr. L. G. Kortenhorst. drie ge
delegeerden van de Indonesische dele
gatie, een namens Suriname, dr. Da
Costa Gomez namens de Antillen, de
commissaris van de Koningin in de pro
vincie Noord-Holland, dr. J. E. baron
de Vos van Steenwijk, de burgemees
ter van Amsterdam, mr. A. J. d'Ailly
en mej. mr. M. A. Teilegen van het ka
binet van de Koningin.
Om half twaalf precies betraden
Hare Majesteit de Koningin, toen
nog Prinses Juliana, en Prins Bem-
hard de zaal. Persoonlijk begroetten
zij elk der genodigden. Dan sprak
Hare Majesteit Koningin Wilhelmina
een kort woord en gaf mej. mr. M.
A. Teilegen de opdracht de acte van
abdicatie, die men elders in dit
nummer aantreft, voor te lezen.
Op dat ogenblik waren de drie vor
stelijke personen gezeten in. het midden
aan een lange tafeL De acte was vast
gelegd op een goot perkament, dat was
ontworpen door Van Trigt, terwijl er
een omhulsel bij behoort, dat gebonden
is door de Friese kunstenares mej. Me-
nalda. Ook een groot zegel behoort bij
dit stuk, dat aan de voorzijde het wapen
draagt van- Koningin Wilhelmina en
fean de achterzijde het rijkswapen.
Na het stuk langzaam en duidelijk te
hebben voorgelezen, stond mej. mr. Tei
legen op en legde het ter ondertekening
neer voor Hare Majesteit Koningin Wil
helmina.
Toen brak het historisch ogenblik aan,
dat buiten de duizenden op de Dam in
doodse stilte meemaakten. H. M. Konin
gin Wilhelmina nam de pen op, zette
Haar handtekening en op het moment,
dat Zq Haar hand van het papier afnam
een moment, dat officieel met een
chronometer tot op de seconde af be
paald werd had Zij haar vijftigjarige
regeringsloopbaan vrijwillig beëindigd en
was Haar dochter, prinses Juliana, op
hetzelfde ogenblik Koningin der Neder
landen geworden.
En men mag zich met eerbied afvra
gen, wat toen moet zijn omgegaan in
Haar, die wij zo gaarne onze Lands-
moeder noemden en die wij in den ver
volge Prinses Wilhelmina moeten heten.
Langzaam stond Prinses Wilhelmina
nu op. Met sober gebaar nam Zij af
scheid van de genodigden en alleen
zoals Zij altijd eenzaam was geweest ge
durende de vijftig jaar van Haar rege
ringsperiode verliet Zij door de Gele
zaal het vertrek, waar Zij van Koningin
Prinses werd. Zoals Zij eens was, meer
dan vijftig jaar geleden.
Rechtstreeks begaf Zij zich naar het
balcon, doch niet voor dat de paleis-v
klok de laatste van de twaalf slagen had
doen horen, trad Zij naar buiten, trad Zij
toe op de zwijgende menigte, die een
halve eeuw lang haaf volk was.
De ex-president van de Tsjechorio-
waakse republiek, dr. Eduard Benesj,
is gistermiddag in zijn landhuis te Sezt-
movo Usti overleden. De dood trad in,
terwijl hij zich reeds geruime tijd in
bewusteloze toestand bevond, zodat Be
nesj, zonder doodsstrijd, rustig is gestor
ven. Zijn familie was in zijn laatste
ogenblikken bq hem.
Een uur na het overlijden van Benesj
bevond zich reeds een grote mensen
menigte voor de ingang van zijn land
goed. Weinigen waren hun ontroering
meester.
Benesj, die katholiek was en in Mei
vier-en-zestig jaar geworden is, heeft
voor zijn dood de wens te .ennen gege
ven niet in Praag, doch naast zijn leraar
en voorganger Thomas Masaryk, in het
dorpje Lany, begraven te worden.
Zodra het doodsbericht de president
van de republiek, Klement Gottwald.
bereikte, heeft deze het Tsjechoslowaak-
se kabinet in speciale zitting bijeen ge
roepen, teneinde de begrafenis te rege
len. De familie Benesj ontving condo-
leantie-telegrammen van de regering.
Vele mensen blijven slechts zolang I
tot onze kennissen behoren, als wij
ze niet kennen. J
