Het geslacht Oranje en het Koningschap
SOUVEREINITEIT BIJ ACCLAMATIE
Inhuldiging: Verdragssluiting
tussen Vorst en Volk
SPROOKJE DAT WERKELIJKHEID WORDT
III
KONINGIN
EN
JULIANA,
WINSTON
PRINS BERNHARD
CHURCHILL
Gemeenschappelijke voorouders
>?arfnu tfttjyncliifeoqeM
1 wWÊ
lv nana <3d>orne cSxruiïi T
Steltere Ominu t'nfcjrainu
Willem deZwijger's
twaalfde generatie
■BÉ
„De koperen konink"
r~
U74
r
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1948
PAGINA 3
t
Hef heefi eeuwen geduurd, eer de combinatie van deze
beide iermen in ons vaderland aan de werkelijkheid
beantwoordde. Toch heeft reeds de stichter van de dynastie
Oranje-Nassau, Willem de Zwijger, zeer dicht bij de souve-
reiniteii gestaan. Na de afzwering van de Spaanse koning
^ls landsheer hadden de Staten van Holland, toen de aan
bieding van de souvereiniieif aan verscheidene buiten
landse vorsten op een fiasco was uitgelopen of slechts een
Weigering had uitgelokt, aan hem de titel van graaf aan
geboden en hem daarmee de souvereiniieii opgedragen,
l^aar de onderhandelingen waren nog maar nauwelijks
afgelopen en de Prins had nog in de eerste dagen van Juli
1584 in een memorie enige punten aangegeven, die bij de
plechtige inhuldiging in het oog gehouden moesten wor
den, toen hei moordende pistoolschot van Balihasar Gerards
anige dagen vóór de uitvoering aan alle plannen een einde
htaakie. Daarmee werd de inhuldiging van een Oranje als
Souverein voor eeuwen uitgesteld.
Nederland en Oranje
gescheiden
Willem I, Koning der
Nederlanden
fjfster,
1
A
'I
Symbolen der
vorstelijke
waardigheid
Willem II
Willem III
(Vervolg op pag- 4>
Willem m ais jeugdig
erfprins.
mÊÊÈËdMy*Sm.
MilUriv.NflSSfW 1 lJuLifma* MoU>er$|
m i
t
WiLlArt v
OftANjC.
CH flRLotte
v."Roolk.boN
JvrÜANA
BE&NHAR0
wn vton
Wel stegen de macht en het aanzien
Van zijn zoons en opvolgers in de stad
houderlijke waardigheid voortdurend
en al kreeg Frederik Hendrik de titel
..Doorluchtige Hooch geboren Furst"
en al was het prinselijk hof in Den
Haag een der aanzienlijkste en schit
terendste hoven in Europa, waar jonge
edelen van alle nationaliteiten zich
Verdrongen om er te leren wat als des
edelmans wercL beschouwd, toch ble
ven de „Hooglerende Heeren" Staten-
Generaal met hand en tand vasthou
den aan hun opvatting, dat zij de sou-
Vereinen des lands waren, bij tijd en
Wijle zeer ten detrimente van de prin
selijke familie, gelijk bijv. in de tijd
Van Jan de Witt.
Zelfs veranderde daaraan niets het
|®it, dat één van Oranje's nazaten, Stad
houder Willem III, met zijn gemalin vol
gens het traditionele ritueel tot Koning
Koningin van Engeland werd ge
croond, al werd hij wegens de zeer be
merkte omvang van zijn bevoegdheden
[0 het land der Britten spottend Stad
houder van Engeland geheten en om
C'jn grote invloed op de staatszaken in
"e Republiek Koning van Holland. Met
Srote vreugde had men hier te lande
zijn troonsbestijging vernomen,
veugdevuren waren ontstoken en
kiomfbogen opgericht, vreugdeschoten
jfhalden, terwijl eind Maart 1689 over
het gehele land een algemene dankdag
werd gehouden. Maar toch kon hij zelfs
na een langdurig bestuur nog niet de
vervulling van zijn eerzuchtige wens
verkrijgen om de erfopvolging in het
stadhouderlijke ambt bij zijn kinderloos
heid op een naaste verwant te zien over
gaan. Dit vorstelijke recht der erfelijk
heid bleef voor zijn opvolgers Willem IV
en Willem V van de Friese tak der Nas
sau's weggelegd. Hoe weinig echter heb
ben deze beide, en vooral de zwakke
figuur van de laatste, gebruik weten te
maken van de zeer uitgebreide bevoegd
heden, die hun door de drang van de
omstandigheden en van de sterke
Oranje-liefde van het volk waren op
gedragen.
Niets liever had het eenvoudige
volk gedaan dan Willem V tot mo
narch te verheffen en onder de druk
der aristocratische oligarchie uit te
komen, maar hij kon zelfs zijn over
geërfde macht niet handhaven, tenzij
met de hulp van het Pruisische leger
van zijn zwager. Het was dan ook
niet met groot leedwezen, dat men
hem enige jaren later voor de Fran
sen het land zag verlaten, waar hij
de toekomst van het volk en van
zijn dynastie had verspeeld.
Lang zou de scheiding van Nederland
en Oranje duren en de harde druk der
bezetting deed veel teleurstelling ver
geten. Toen dan ook de overweldiger
van Europa in Rusland zijn „Stalingrad"
gevonden had en zijn nederlaag nog
duidelijk bevestigd zag op het slagveld
van Austerlitz, keerden de gedachten
Koning Willem 1
van het Nederlandse volk ogenblil&elijk
naar Oranje terug. Maar waar een broer
van Napoleon de titel van „Koning van
Holland" had gedragen, kon men daar
een Oranje slechts weer als Erfstadhou
der bgschouwen? Toen de Erfprins van
Oranje-Nassau de 30e Nov. 1813 in Sche-
veningen landde, dacht hij zelf niet
anders dan de voorvaderlijke waardig
heid te aanvaarden. Terwijl hij lang
bleef aarzelen bij de onderhandelingen
over de kwestie der souvereiniteit, door
van Hogendorp aangespannen, vermeld
de het „Dagblad der Zuiderzee" in een
extra-nummer van 1 December uit Am
sterdam: en heeft het volk terstond,
op het hooren van de blijde mare, Z. D.
H. als uit ééne stem Souverein en Vorst
der Vereenigde Nederlanden uitgeroe
pen." Diezelfde dag reeds hadden de
Bijltjes hun wens op dicht gezet en
zongen zij langs de straten:
„Leve Willem de Eerste onzen Souverein,
De Prins moet Koning van Holland zijn."
Zo ooit, <lan had na de vox popnli
beslist en was aan Oranje bij acclamatie
de Souvereiniteit opgedragen. 2 Decem
ber werd Willem I in de Nieuwe Kerk
te Amsterdam ingehuldigd als Souve-
reine Vorst. Het was een sobere plech
tigheid, die geheel het pompeuze karak
ter van de ouderwetse kroning miste.
In feite was zij niet anders dan een
plechtige verdragssluiting tussen vorst
en volk op basis van een grondwet, die
de rechten en plichten van beide par
tijen zou vastleggen. En zo is het sedert
dien gebleven.
Eerst na de terugkeer van Napoleon
van Elba proclameerde Willem I zich
Al is het ook zo,
de weinige ko
ninginnen en ko
ningen, die in onze
bid nog zijn over
gebleven, een le
nen leiden zo de
mocratisch als maar
hogelijk is za-
wij niet Ko
ningin Wilhelmina
pinkelen in de
n-alverstraat, prin
ts Juliana spelen
"*et haar kinderen
fP het strand, prins
°ernhard dansen
?p een boerenbrui-
'°f met de bruid, ja
?e!fs prinses Irene
kamperen in een
""■fc, waar,mee haar
tdste zusje verle
en jaar op een foto
l°Qs verschenen?
'°ch blijft diep in
°ns iets het koning-
*ehap verbinden
"iet het sprookje
de gouden
fi'oon en de scep-
1 er.
.En al was' het
a'leen daarom, dan
?,®g zouden wij blij
*lih, dat voor die
!;ne dag, de dag
de inhuldiging,
?®ze symbolen van
®6.t koningschap
®ëel worden. Dat
?t> die ene dag onze
"pningin, de ko-
"lhgin van het
.Swookje is, gehuld
j." een purperen
L°hingsmantel met
Jprmelijn. Dat zij
?ah zal zetelen op
Jh troon en dat
i.°or haar zullen
Sgen kroon, scep-0
en rijksappel.
ij?t het rijkszwaard
het vaandel niet
vfUen ontbreken,
voor een keer
koningschap zal
1 uitteren in al de
^uitteren in al de
Uister, die er in
ir.Ze kinderfantasie
„'J behoorde, omdat
2®ardoor ook voor
h,® Jeugd van nu het
t-p htere koningschap zijn gulden au-
5?1 zal krijgen en behouden,
w^oningin Juliana zal niet gekroond
u°iden, zoals onze drie Koningen en
g°hingin Wilhelmina niet gekroond zijn.
a,® kroning immers is de geestelijke wij-
a van het koningschap en behoort
j:?£halve te geschieden door een kerke-
t; k® autoriteit. Dat dit in het calvinis
tische Nederland zowel als in het ka-
K*°üeke België van 1815 onoplosbare
a. ?t>lemen zou hebben meegebracht, is
ih delijk. Door een inhuldiging te stellen
J Plaats van een kroning werden deze
ri; Rijkheden vermeden, want de inhul-
SiQg is (je symbolische handeling, die
h, door erfrecht koning geworden vorst
r'®* het volk verbindt. Deze belangrijke
t(..r®Urtenis verloopt geheel volgens door
i° vastgestelde regels en ceremo-
Ge bij deze ceremonie gebruikte
,r°on wordt gevormd door een ver-
o°gd platform, waarboven een pur-
fluwelen troonhemel. In het rug-
van deze troonhemel bevindt
wh een goudgestikt rijkswapen,
j®arboven een massief gesneden
fiafï'bgswapen en enige kronen zijn
afgebracht. Onder de troonhemel
6 °rft de zetel geplaatst, die het
Eik Sebruikt werd bij de inhuldi-
j£»g van Koning Willem II en die
aaff'fgin- Moeder Anna Paulowna
Scf haar zoon, Koning Willem III
a°nk, toen deze werd ingehuldigd.
De zetel is van moiré mahoniehout,
bekleed met scharlakenrood fluweel,
waarop in goud een Alziend oog is ge
borduurd. Daarboven bevindt zich een
kroon, bezet met edelstenen, tot dit doel
geschonken door Koningin Anna. Aan
beide zijden van de kroon klampt zich
een forse vergulde leeuw vast. De poten
van de stoel rusten in vier kolossale
leeuwenklauwen. Op de armkussens zijn
veldmaarschalkstaven aangebracht. In
de achterkant van de rug is met goud
geborduurd: „Stoel van Koning Willem
II, gegeven door Koningin Anna Pau
lowna aan Koning Willem III."
De zogenaamde insignia of regalia: de
koningskroon, de scepter en de rijksap
pel liggen tijdens de inhuldiging voor
de nieuwe Koningin op de credenstafel.
Zij vervullen geen functie bij de plech
tigheid, maar zijn slechts daar als sym
bolen van de koninklijke waardigheid.
Zij werden alle
voor de plechtige
inhuldiging van Ko
ning Willem n ver
vaardigd.
De open kroon
bestaat uit een gou
den hoofdband,
versierd met robij
nen, saffieren, sma
ragden en parels.
Acht gouden bla
den bevinden zich
op deze band en
acht rijk bewerkte,
met parels bezette
bandeaux buigen
zich van de hoofd
band naar boven
en worden in het
hoogste middenpunt
bekroond met een
gouden wereldbol
met kruis.
De scepter is een
zilveren, zwaar ver
gulde staf, 'n el lang,
die eindigt in een
corintisch kapiteel,
waarop zich een
rijksappel en kruis
verheffen. De rijks
appel is een glad
de, vergulde bal,
gevat in een antie
ke rand van goud
met schitterende,
gekleurde stenen
ingelegd.
Daar het hier een
constitutionele vor
stin geldt, ligt op
de credenstafel ook
een in prachtband
gevatte grondwet.
Zoals wij reeds eer
der meldden, werd
voor deze gelegen
heid een nieuw
exemplaar vervaar
digd, in perkament
gebonden en gezet
uit de nieuw^e let
ter van de kunste-
naar S. H. de Roos.
Twee andere belangrijke attributen, die
in tegenstelling met de hierboven ge
noemde nog wel in de koninklijke stoet
worden meegevoerd, zijn het rijkszwaard
en het rijksvaandel.
Het zwaard, dat door een hoge
militaire dignitaris voor de Koningin
uit wordt gedragen, bestaat uit een
antiek lemmet, de greep met rood flu
weel bekleed en met goud en kostbaar
gesteente geïncrusteerd. Het vaandel
hangt aan een vervulde speer en is
van witte moiré zijde, waarop het
rijkswapen is geschilderd. Het is af
gezet met franjes en kwasten van
goud en Nassaus blauw.
Al deze kostbare attributen zullen
daar zijn voor een Koningin, die, ge
kleed in een purperen velours konings
mantel, versierd met het fijnste herme
lijn, zal voortschrijden naar de inhul
digingsplechtigheid. Wapenkoningen en
herauten zullen voor die Koningin uit
gaan. Een Koningin, die zal zweren, dat
zij getrouw aan de grondwet een demo
cratisch volk zal besturen, een democra
tisch volk, dat toch voor een dag het
koningschap wil zien als een sprookje
uit zijn jeugd.
de 16e Maart 1815 als Koning der Ne
derlanden en werd hij als zodanig te
Brussel ingehuldigd. De Engelse gezant,
Clancarty, wiens land vooral de ver
eniging van Noord en Zuid bewerkt had.
toonde zich zeer tevreden over de plech
tigheid, die op de Place Royale plaats
greep: „Nothing could have gone off
better, it really was a beautiful sight,
and not a single accident occurred",
hoewel zijn Franse collega meer gema
tigd was in zijn oordeel, dat „la pompe
de cette cérémonie, vaut être brillante,
a été convenable". Een Zuid-Nederlands
;etuige had veel kritiek: er was zo n
naast gemaakt, dat het verhoog op het
plein nog niet eens was afgetimmerd;
in het gevolg reden „de mauvais fia
cres", terwijl hij in de costuums „nul
decorum" kon ontdekken. Maar beteke
nisvoller was, dat hij „nulïe acclama-
i tion du peuple" hoorde. Na de eeds-
aflegging ging de koning te voet naar
St. Goedele, waar de plebaan het Te
i Deum aanhief tegen het verbod van 't
bisdom Mechelen in (sic!) Onderweg
nam echter geen enkele burger zijn
hoed af.
Ontevredenheid onder het volk
-van Brussel meldde een politierap
port uit die dagen vanwege het
feit, dat men bij de geldstrooiing
slechts koperen en geen enkel gou
den muntstukje vond, waarom
Willem al direct „de koperen ko
nink" genoemd werd.
Toch geloven wij, dat een pas nó
1830 geschreven verslag met de bewe
ring, dat de koning een kroon droeg van
verguld hout met stenen van gekleurd
glas en dat de leeuwen op zijn ko
ninklijke mantel van verguld koper wa
ren, meer een door haat ingegeven ca-
ricatuur dan een waar ooggetuige-ver-
slag is, al is het zeker, dat de koning
in het Zuiden moeilijk dezelfde instem
ming als in het Noorden kon verwach
ten: de gebeurtenissen van 1830 wierpen
hier hun schaduw vooruit. Zij hebben
tenslotte ook koning Willem V tot het
onverwachte besluit van zijn troonsaf
stand in 1840 gebracht, een troonsafstand
die blijkens de geschriften uit die tijd,
heel wat minder sympathiek meeleven
onder het volk wakker riep dan wij nu
bij een zelfde gebeurtenis beleven.
Willem II had reeds als prins de lief
de van het volk gewonnen. Men zag al
tijd in hem de roemrijke held van
Quatre-Bras en de Tiendaagse Veldtocht
waar zijn martiale nouding en zijn
voorliefde voor het militaire ook aan
herinnerde. Zoals Willem I meer een
burger-koning was, zo was zijn zoon
een soldaten-koning.
Bij zijn troonsbestijging bralde nog een
schrijver in ongezuiverd classicisme:
„De jeugdige Bataafse Theseus met een
enkele slag zijner knods het Neder
lands Attica van 't Gallisch roofgedier
te bevrijd hebbende, dankte de Neder
lander den Almagtige voor het behoud
zijner onafhankelijkheid enz." Een paleis
te Brussel en een te Tervueren, bene
vens het „jagtslot" te Soestdijk, aan de
prins geschonken, drukten die dank van
het volk uit.
Nadat hij de 7e October 1840 bij de
onverwachte troonsafstand van zijn
vader de regering aanvaard had, open
de hij 19 October op plechtige wijze
de zitting der Staten-Geraal. Te paard
toog hij erheen, maar de aandrang van
de volksmenigte was soms zo groot,
dat het dier geen stap kon doen. Ein
delijk op de 27e November hield hij
zijn intocht te Amsterdam. Per trein
uit Haarlem aangekomen besteeg hij
aan het station met zijn drie zonen de
gereedstaande paarden, terwijl de vrou
welijke leden van het koninklijke ge
zin in karossen volgden. Hij reed door
de nieuwe Haarlemmerpoort, die bij
deze gelegenheid voor het eerst werd
geopend en daarom sindsdien Willems
poort is geheten, tussen een juichende
menigte door naar het paleis. De vol
gende dag had de plechtige inhuldi
ging plaats op dezelfde wijze als bij
Willem I. Vermeldenswaard is, dat
toen voor 't eferst vóór de troon een
credenstafel was geplaatst, waarop de
symbolen van het koningschap lagen
uitgestald: de kroon en de scepter met
de rijksappel, kostbaar versierde en
rijk-bewerkte kunststukken van Ne
derlandse goudsmeden, die sindsdien
iedere inhuldiging hebben opgeluisterd,
zoals ook de purperrood fluwelen kro
ningsmantel, met gouden leeuwen be-
stikt, door Willem II voor 't eerst'ge
dragen werd. Na de eedsaflegging ver
lieten de koningen van wapenen de
kerk om bronzen en zilveren gedenk
penningen onder het volk té strooien.
Vier herauten van wapenen stegen ge
lijktijdig te paard om op verschillende
punten van de stad hetzelfde te doen.
De regering van Willem H is be
langrijk om de diep-ingrijpende grond
wetsherziening, waarin de verhouding
van vorst en volk op een nieuwe leest
werd geschoeid en die wij dit jaar
herdacht hebben. Nauwelijks was dit
grote werk volbracht, toen de koning in
Tilburg de 17e Maart 1849 plotseling
overleed.
Doordat de troonopvolger in Enge
land vertoefde, kon hij pas de 21e
Maart na zijn terugkeer in Den Haag
met een proclamatie de regering aan
vaarden- De intocht en inhuldigings
plechtigheid hadden plaats de 11e en
12e Mei volgens de langzamerhand tra
ditioneel geworden wijze, waarvan
mevr. Bosboom-Toussaint ons een
breedsprakig „Gedenkschrift" heeft
nagelaten.
Koning
Willem „De Rijke", graaf van Nassau.
(Van een bijzondere medewerker)
De oud-premier van Engeland
Winston Churchill ging met de hoof
den van de gezamenlijk tegen Duits
land, Italië eu Japan vechtende mo
gendheden op voet van gelijkheid
om, ook als ze van vorstelijken bloede
waren. Dat kon hij doen, niet alleen
door invloed van zijn positie en zijn
bijzondere persoonlijkheid, maar ook
door het feit, dat hij er zich op be
roemen kan van een der aanzien
lijkste adellijke geslachten af te
stammen.
Ijverige onderzoekers van Churchill's
stamboom kwamen tot verrassende er
varingen. Natuurlijk is het ieder bekend,
dat Winston Churchill in rechte lijn af
stamt van de beroemde Hertog van
Marlborough, maar velen zullen met ver
rassing vernemen, dat de afstammelingen
van deze Marlborough zich verbonden
met de- verschillende West-Europese
vorstenhuizen.
De lijn van Churchill's voorouders
loopt via een reeks van aanzienlijke ge
slachten, hertogen van Marlborough,
Graven van Galloway, van Dundonald
en Dunmore, het markiezaat van Athal
naar het graafschap Derby. James Stan
ley, graaf van Derby (16071651), huwde
in 1926 Charlotte de la Tremoïlle, die in
1599 geboren was als dochter van de
hertog van Thouars, Claude de La Tre-
moille. De hertogin van Thouars was
niemand anders dan Charlotte Braban-
tina, prinses van Oranje-Nassau (1580
1631), dochter van Willem van Oranje
en Charlotte van Bourbon. Winston
Churchill kan aldus beschouwd worden
als behorende tot de twaalfde generatie
na Willem de Zwijger, waartoe zowel
Koningin Juliana als prins Bernhard
moet worden gerekend.
LIJST VAN VOOROUDERS VAN:
JULIANA, BERNHARD EN
CHURCHILL
1. Friedrich IV, Keurvorst van de Pfaltz
15741610.
2. Louise Juliana, Prinses van Oranje
Nassau 15761644.
3. Philipp Ludwig II, Graaf van Hanau-
Münzenberg 1576—1612.
4. Catharina Belgica, Prinses van Oran
je Nassau 15781648.
5. Claude de la Tremoïlle, Hertog van
Thouars 15661604.
6. Charlotte Brabantina, Prinses van
Oranje Nassau 1580—1631.
7. Georg Wilhelm, Keurvorst v. Bran
denburg 15951640.
Julianc. gravin va::
srg-Wv.lgsrode.
Stamboom van
Koningin Juliana, prins Bernhard en
Winston Churchill.
8.
Elisabeth Charlotte, Keurprinses van
de Pfaltz 1597—1660.
9. Willem V, Landgraaf van Hessen-
Kassei 1602—1637.
10. Amalie, Gravin v. Hanau-Münzen-
berg 1602—1651.
11. James Stanley, Graaf van Derby
1607—1651.
12. Charlotte de la Tremoïlle 1599
1664.
13. Hedwig Sophie, Keurprinses v. Bran
denburg 1623—1683.
14. Willem VI. Landgraaf v. Hessen-Kas
sei 1629—1663.
15. John Murray, Markies van Athol
-1703.
16. Annabelle Sophie Stanley -1702.
17. Philipp, Landgraaf v. Hessen Phi-
lippstahl 1655—1721.
18. Catharine, Gravin van Soïms-Lau-
bach 1654—1736.
19. Karl, Landgraaf v. Hessen-Kassei
1654—1730.
20. Maria Anna, Prinses van Kurtend
1653—1711.
21. Charles Murray, graaf van Dunmore
1661—1711.
32. Catherine Watts.
23. Wilhelm, Landgraaf v. Hessen Pbi-
lippstahl 16921761.
24 Charlotte, Prinses van Anhalt-Bem-
burg 1704—1761.
25. Johan Willem Friso, Prins van
Oranje-Nassau 16871711.
26. Marie Louise, Landgravin van Hes
sen-Kassei 16681765.
27. John Cockrane. Graaf van Dundo
nald 1687—1720.
28. Anne Murray -1710.
29. Johann Karl, Vorst van Loewen-
stein-Wertheim 1740—1816.
30. Dorothee Marie. Gravin van Hessen-
Philippstahl 1738—1799.
31. Willem IV. Prins van Oranje-Nas
sau 1711—1751.
32. Anne, Prinses van Groot-Brittanntè
en Ierland 17091759.
33. Alexander Stewart, Graaf van Gal
loway 1773.
34. Catherine Cochrane 1786.
35. Albrecht Friedrich, Graaf van Cas-
tell—Castell 1766—1810.
36. Sophie Amalie, Prinses van Loewen-
steinWertheim 17711823.
37. Willem V, Prins van Oranje-Nas
sau. Vorst v. Fulda en Corvey 1748
1806.
38. Wilhelmine, Prinses van.Pruisen,
1751—1820.
39. John Stewart, Graaf v. Galloway
1736—1806.
40. Ane Dashwood 1830.
41. Friedrich Ludwig, Graaf v. CasteB-
Castell 1791—1875.
42. Friederike, Prinses v. Hohenlohe-
Langenburg 17931859.
43. Willem I, Koning der Ver. Neder
landen, Groothertog van Luxem
burg 1772—1843.
44. Friederike Wilhelmine, Prinses van
Pruisen 1774—1837.
45. George Spencer-Churchill, Hertog v.
Marlborough, 17661840.
46. Susan Stewart 1841.
47. Julius Peter, Graaf van Lippe Bies-
terfeld 1812—1884
Adelheid, Gravin v. CastellCastell
1818—1900
Willem H, Koning der Nederlanden,
Groothertog van Luxemburg 1792—
1849
Anna Paulowna. grootvorstin van
Rusland 1795—1865
George Spencer-Churchill. Hertog
van Marlborough 17931857
Jane Stewart 1844
Ernst Graaf van Lippe Biesterfeld
1842—1904
Caroline, Gravin v. Wartersleben
1844—1905
Willem II, Koning der Nederlanden.
Groothertog van Luxemburg 1817
1890
Emma, Prinses v. Waldeck-Pyrmont
1858—1934
John SpencerChurchill, Hertog v-
Marlborough 1822—1883
Francis Anne Emily Stewart 1899
Bernhard Kasimir. Prins v. Lippe
Biesterfeld 1872—1934
Armgard. Barones v. Sierstorpff—
Craram 1883
Hendrik, Prins der Nederlanden,
Hertog v. Mecklenburg-Schwerin
1876—1934
Wilhelmina, Koningin der Neder
landen 1880
Randolph Spencer Churchill 18®
—1895
Jennie Jerome 1921
N.B. De cijfers in de statistiek verwij
zen naar deze lijst; de jaartallen zijn die
der huwelijken
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
Winston Churchill
